Προμήθεια υγρών καυσίμων από Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Με την ως άνω Πράξη κρίθηκε, μεταξύ άλλων, ότι σε περίπτωση ενεργοποίησης του δικαιώματος προαίρεσης δεν πρέπει να υπάρξει υπέρβαση πέραν του ποσοστού 15%, των ανά είδος ποσοτήτων, όπως καθορίζονταν στη διακήρυξη, κατακυρώθηκαν στην ανάδοχο εταιρεία και αναγράφονται στο κείμενο της σύμβασης. Ο όρος, όμως, που αναγράφεται στο σχέδιο σύμβασης ότι η ενεργοποίηση του δικαιώματος προαίρεσης αποσκοπεί στην κάλυψη πρόσθετων αναγκών προμήθειας υγρών καυσίμων που θα προκύψουν από τυχόν επεκτάσεις των φορέων που εντάσ-σονται στη σύμβαση ή εντάξεις νέων, αυξήσεις τιμών καυσίμων καθώς και από τυχόν παρατά¬σεις είναι μη νόμιμος, κατά το μέρος που προβλέπει δυνατότητα κάλυψης αναγκών προμήθειας υγρών καυσίμων άλλων φορέων που δεν προβλέπονται ρητά στη διακήρυξη του ελεγχόμενου διαγωνισμού, καθόσον δύναται να οδηγήσει σε καταστρατήγηση των κατά νόμο διαδικασιών ανάθεσης και πρέπει να απαλειφθεί από το σχέδιο σύμβασης.

Μη νόμιμη η απόφαση αναθέτουσας αρχής με την οποία κατακυρώθηκε, εκτός των άλλων και μία ακόμα γερανογέφυρα, η προμήθεια της οποίας προβλεπόταν να γίνει από τη διακήρυξη κατά ενάσκηση δικαιώματος προαίρεσης εντός του πρώτου εξαμήνου από την προσωρινή παραλαβή των δύο γερανογεφυρών καθόσον το δικαίωμα αυτό (προαίρεσης) ασκήθηκε πρόωρα.

Απαραδέκτως υποβάλλεται για έλεγχο νομιμότητας ενώπιον του Κλιμακίου του Έλεγκτικού Συνεδρίου, αυτοτελώς σχέδιο σύμβασης, που συνήφθη κατ' ενάσκηση δικαιώματος προαίρεσης καθόσον θα έπρεπε να είχε ελεγχθεί στο πλαίσιο αρχικής σύμβασης, στην οποία είχε προβλεφθεί η δυνατότητα της αναθέτουσας αρχής για την άσκηση του σχετικού δικαιώματος προαίρεσης. Και τούτο διότι σε περίπτωση σύναψης σύμβασης στην οποία επιφυλάσσεται δικαίωμα προαίρεσης υπέρ της αναθέτουσας αρχής, στον έλεγχο νομιμότητας του Έλεγκτικού Συνεδρίου υπόκειται, κατ' άρθρο 19 παρ.7 του π.δ/τος 774/1980, η σύμβαση στο σύνολό της, συμπερι¬λαμβανομένου και του δικαιώματος προαίρεσης. Σε περίπτωση που η αναθέτουσα αρχή, μη συνυπολογίζοντας την οικονομική αξία του δικαιώματος προαίρεσης, δεν υποβάλλει το αρχικό σχέδιο σύμβασης για έλεγχο νομιμότητας, απαραδέκτως υποβάλλει αυτοτελώς στη συνέχεια και δη μετά την άσκηση του δικαιώματος προαίρεσης το σχετικό σχέδιο σύμβασης για έλεγχο νομιμότητας.

Προμήθεια υγρών καυσίμων με απευθείας ανάθεση Η τήρηση χρονοβόρων διαδικασιών διενέργειας διαγωνισμών, εξαιτίας των δημοσιεύσεων ή της υποβολής ενστάσεων, προσφυγών και αιτήσεων ασφαλιστικών μέτρων από τους συμμετέχοντες στον επίμαχο διαγωνισμό, δεν συνιστά απρόβλεπτη περίσταση. Σε κάθε περίπτωση, η προσφυγή σε διαδικασία διαγωνισμού για την ανάθεση της ανωτέρω προμήθειας ήταν γεγονός γνωστό και χρονικά προβλέψιμο εκ μέρους των αρμοδίων οργάνων του Δήμου, η δε μη έγκαιρη πρόβλεψη τούτου οφείλεται σε προφανείς καθυστερήσεις ή παραλείψεις των οργάνων της αναθέτουσας αρχής, ως προς την έναρξη ενεργοποίησης της συγκεκριμένης διαδικασίας

Προμήθεια υγρών καυσίμων από Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Με την ως άνω Πράξη κρίθηκε ότι σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 2 παρ.1 και 2 εδ.β'και 21 παρ.1 περ.α'του π.δ/τος 118/2007, τόσο στην προκήρυξη του διαγωνισμού για την προμήθεια υλικών του Δημοσίου όσο και στην κατακυρωτική απόφαση πρέπει να προσδιορίζεται σαφώς η ποσότητα του υπό προμήθεια υλικού, ενώ παρέχεται στην αναθέτουσα αρχή η δυνατότητα να προβλέψει στην οικεία διακήρυξη δικαίωμα για κατακύρωση στον προμηθευτή που αναδεικνύεται μειοδότης ποσότητας μεγαλύτερης από εκείνη που προκηρύχθηκε μέχρι ποσοστού 15% (για διαγωνισμούς προϋπολογισθείσης αξίας από 100.001 ευρώ και άνω με Φ.Π.Α.). Το δικαίωμα όμως αυτό για αύξηση της προκηρυχθείσας ποσότητας μπορεί να ασκηθεί μόνο κατά το χρόνο κατακύρωσης των αποτελεσμάτων του διαγωνισμού και όχι κατά το στάδιο εκτέλεσης της σύμβασης. Συνεπώς, όρος της διακήρυξης που προβλέπει δυνατότητα της αναθέτουσας αρχής να αυξήσει την κατακυρωθείσα ποσότητα κατά το στάδιο εκτέλεσης της σύμβασης είναι μη νόμιμος.

Προμήθεια υγρών καυσίμων προς κάλυψη αναγκών Δήμου. Νόμιμη η διαδικασία διενέρ- γειας διαγωνισμού. Ο όρος στο σχέδιο σύμβασης περί δυνατότητας παράτασης της σύμβασης «για όσο χρονικό διάστημα κρίνει σκόπιμο ο Δήμος ή και μέχρι την ανακήρυξη νέου μειοδότη με τις ίδιες προϋποθέσεις και τιμές που προβλέπονται και πάντως όχι πέραν του εξαμήνου» είναι νόμιμος, στο μέτρο που δεν θα υπάρξει κατά το χρόνο αυτό υπέρβαση των ανά είδος ποσοτήτων που καθορίζονται στη διακήρυξη και κατακυρώθηκαν στην προμηθεύτρια εταιρεία.

Προμήθεια υγρών καυσίμων. Μη νόμιμος ο διαγωνισμός που διενεργείται από Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση (Ν.Α) διότι, α) η Ν.Α., κατά το μέρος που ο διαγωνισμός αυτός διεξάγεται για την προμήθεια καυσίμων προς κάλυψη αναγκών νοσηλευτικών ιδρυμάτων και Κέντρων Υγείας που βρίσκονται εντός της εδα-φικής περιφέρειάς της, δεν είναι αρμόδια για τη διενέργεια της σχετικής διαδικασίας, καθόσον μετά την ισχύ του ν. 3580/2007 αρμόδια για την ανάθεση των προμηθειών αυτών καθίσταται η Έπιτροπή Προμηθειών Υγείας ή κατόπιν εξουσιοδότησης τα νοσηλευτικά ιδρύματα και β) οι εγγυητικές επιστολές συμμετοχής υποψηφίων στο διαγωνισμό, οι οποίοι ακολούθως αναδείχθηκαν και ανάδοχοι, όριζαν χρόνο ισχύος μικρότερο των εκατόν πενήντα (150) ημερολογιακών ημερών από την επομένη της διενέργειας του διαγωνισμού, κατά παράβαση της διάταξης του άρθρου 25 παρ.4 του π.δ.118/2007 και του σχετικού όρου της διακήρυξης. Με την 662/2010 απόφασή του, το VI Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου ανακάλεσε την προμνησθείσα πράξη μόνο ως προς τη μη νομιμότητα της υποβαλλόμενης εγγυητικής επιστολής συμμετοχής μιας συμμετέχουσας στο διαγωνισμό εταιρείας κρίνοντας ότι η κατατεθείσα από αυτήν εγγυητική επιστολή συμμετοχής είχε νομίμως παραταθεί για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των εκατόν πενήντα (150) ημερών από την επομένη της διενέργειας του διαγωνισμού, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 25 παρ.4 του π.δ.118/2007 σε συνδυασμό και με τον οικείο όρο της διακήρυξης.

Προμήθεια υγρών καυσίμων από νοσοκομείο. Διαπραγμάτευση χωρίς δημοσίευση διακήρυξης κατ' εφαρμογή των άρθρων 25 του π.δ/τος 60/2007 και 2 παρ.13 Ι του ν.2286/1995. Νόμιμη η προσφυγή στην ανωτέρω διαδικασία μετά από διαγωνισμό, ο οποίος κηρύχθηκε άγονος διότι δεν υποβλήθηκε καμία προσφορά.

Προμήθεια υγρών καυσίμων. Διακήρυξη Ο μη προσδιορισμός ανά κατηγορία, έστω και κατά προσέγγιση, των ποσοτήτων των προς προμήθεια ειδών καθιστά τη διακήρυξη ασαφή και μη νόμιμη. Η αναγραφή στα σχέδια συμβάσεων των αντίστοιχων ποσοτήτων δεν είναι δυνατόν να θεραπεύσει την ανωτέρω πλημμέλεια. Επιπλέον, ο όρος στη διακήρυξη, που περιλαμβάνεται και στα σχέδια σύμβασης και αναφέρει ότι «με τους ίδιους όρους η Υπηρεσία μπορεί κατά τη διάρκεια εκτέλεσης της σύμβασης να εντάξει και άλλα Ιδρύματα του Δημοσίου και Ν.Π.Δ.Δ., που δεν συμπεριλαμβάνονται στον πίνακα της διακήρυξης», είναι μη νόμιμος, καθόσον δύναται να οδηγήσει σε καταστρατήγηση των κατά νόμο διαδικασιών ανάθεσης και των αρχών του υγιούς και ελεύθερου ανταγωνισμού. Τέλος, η οικεία σύμβαση προμήθειας είναι άκυρη διότι μη νομίμως ορίστηκε ως χρόνος ισχύος αυτής χρόνος προγενέστερος της ημερομηνίας σύναψής της. Με την 22/2009 απόφασή του, το VI Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου ανακάλεσε την προμνησθείσα Πράξη του Κλιμακίου αναγνωρίζοντας συγγνωστή πλάνη στα αρμόδια όργανα της αναθέτουσας αρχής.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΚΑΥΣΙΜΩΝ..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙΙ της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι: α) η επίμαχη διακήρυξη παρίσταται αόριστη ως προς το φυσικό αντικείμενο της ανάθεσης. Ειδικότερα, από τη διακήρυξη δεν προκύπτει με σαφήνεια αν η συνολική προς προμήθεια ποσότητα καυσίμων (987.500 λίτρα), που αναφέρεται στο Παράρτημα Ι αυτής, αντιστοιχεί στην αξία της προκηρυσσόμενης σύμβασης (603.894,35 ευρώ) και είναι το κύριο αντικείμενο αυτής, ή στην ποσότητα αυτή περιλαμβάνεται και το πρόσθετο αντικείμενο, μετά την ενεργοποίηση από την αναθέτουσα αρχή του δικαιώματος προαίρεσης, η ασάφεια δε αυτή ήταν ικανή να δημιουργήσει σύγχυση ως προς την έκταση του προκηρυσσόμενου αντικειμένου και να επηρεάσει τους υποψηφίους κατά την υποβολή και την διαμόρφωση της προσφοράς τους, β) μη νομίμως και δη κατά παράβαση προεχόντως της παρ. 2 εδ. ε του άρθρου 53 του ν. 4412/2016, η διακήρυξη του ελεγχόμενου διαγωνισμού διέλαβε όρο περί δικαιώματος προαίρεσης, ο οποίος, πέραν του ότι δεν ερείδετο στη δια των τεχνικών προδιαγραφών επιχειρηθείσα τεκμηρίωση του προϋπολογισμού της ελεγχόμενης προμήθειας (άρθρο 45 ν. 4412/2016), ήταν ασαφής και ελλιπής στο βαθμό που δεν περιείχε οιαδήποτε μνεία στις ποσότητες και τους επιμέρους προϋπολογισμούς εκάστης ομάδας καυσίμων που εφέρετο ότι συνιστούσαν το φυσικό του αντικείμενο, με αυτόθροη συνέπεια την ανακριβή περιγραφή του, ούτε στο χρόνο και τον τρόπο ενεργοποίησής του δικαιώματος αυτού. Την ασάφεια δε αυτή δεν δύναται να θεραπεύσει, αλλά αντίθετα την επιτείνει, η μη νόμιμη προσθήκη το πρώτον στη δημοσιευθείσα στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ όρων και δη εκείνων που αφορούν στη δυνατότητα ανανέωσης της σύμβασης και την εντός τριμήνου από της υπογραφής της δυνατότητα ενάσκησής του δικαιώματος προαίρεσης καθώς και της τροποποίησης της διάρκειας της από ετήσιας σε δεκαπεντάμηνη, πληροφορίες που δεν περιέχονται στις ημεδαπές δημοσιεύσεις, κατά παράβαση του άρθρου 66 παρ. 4 του ν. 4412/ 2016, γ) ενόψει της ανωτέρω ουσιώδους πλημμέλειας, δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις του άρθρου 132 παρ. 1 του ν. 4412/2016 για τη νομιμότητα ενδεχόμενης, σε περίπτωση ενεργοποίησης του δικαιώματος προαίρεσης, τροποποίησης της σύμβασης και δ) το υποβληθέν προς έλεγχο σχέδιο σύμβασης είναι ελλιπές και αόριστο, στο βαθμό που δεν αναφέρεται στις ανά ομάδες καυσίμων εκτιμώμενες ποσότητές τους, ενώ, σύμφωνα και με τα προεκτεθέντα, η αναφορά σ’ αυτό του δικαιώματος προαίρεσης παρίσταται ασαφής.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/1766/2019