Νόμιμη η διαδικασία διενέργειας ανοικτού δημόσιου μειοδοτικού διαγωνισμού για την προμήθεια πετρελαιοειδών από Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση, το δε προβλεπόμενο στη διακήρυξη του διαγωνισμού και τα σχέδια σύμβασης δικαίωμα της αναθέτουσας αρχής να παρατείνει μονομερώς την ισχύ της σύμβασης για δύο το πολύ μήνες μετά τη λήξη της, είναι νόμιμο, στο μέτρο που δεν θα υπάρξει κατά το χρόνο της παράτασης υπέρβαση των ανά είδος ποσοτήτων όπως καθορίζονται στη διακήρυξη και πρέπει να μνημονεύονται ρητά στο συμβατικό κείμενο των υποβληθέντων σχεδίων συμβάσεων.

Προμήθεια υγρών καυσίμων από Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Με την ως άνω Πράξη κρίθηκε, μεταξύ άλλων, ότι σε περίπτωση ενεργοποίησης του δικαιώματος προαίρεσης δεν πρέπει να υπάρξει υπέρβαση πέραν του ποσοστού 15%, των ανά είδος ποσοτήτων, όπως καθορίζονταν στη διακήρυξη, κατακυρώθηκαν στην ανάδοχο εταιρεία και αναγράφονται στο κείμενο της σύμβασης. Ο όρος, όμως, που αναγράφεται στο σχέδιο σύμβασης ότι η ενεργοποίηση του δικαιώματος προαίρεσης αποσκοπεί στην κάλυψη πρόσθετων αναγκών προμήθειας υγρών καυσίμων που θα προκύψουν από τυχόν επεκτάσεις των φορέων που εντάσ-σονται στη σύμβαση ή εντάξεις νέων, αυξήσεις τιμών καυσίμων καθώς και από τυχόν παρατά¬σεις είναι μη νόμιμος, κατά το μέρος που προβλέπει δυνατότητα κάλυψης αναγκών προμήθειας υγρών καυσίμων άλλων φορέων που δεν προβλέπονται ρητά στη διακήρυξη του ελεγχόμενου διαγωνισμού, καθόσον δύναται να οδηγήσει σε καταστρατήγηση των κατά νόμο διαδικασιών ανάθεσης και πρέπει να απαλειφθεί από το σχέδιο σύμβασης.

Μη νόμιμη η διαδικασία διενέργειας προμήθειας υλικών από το Ι.Κ.Α.-Έ.Τ.Α.Μ., καθόσον κρίθηκε ότι: α) μη νομίμως προμηθεύτρια εταιρεία που αναδείχθηκε μειοδότρια στον ελεγχόμενο διαγωνισμό, υπέβαλε, εκτός των άλλων και υπεύθυνη δήλωση, στην οποία δεν προσδιόριζε σαφώς, τόσο κατ' είδος όσο και κατά τόπο, το οικείο Έπιμελητήριο στο οποίο είναι εγγεγραμμένη, με συνέπεια η αόριστη αναφορά στη δήλωσή της περί εγγραφής της στο οικείο Έπιμελητήριο να μην πληροί όρο που τίθεται στη διακήρυξη του διαγωνισμού. Έπιπλέον, μη νομίμως κατακυρώθηκαν υπό προμήθεια είδη σ' αυτήν κατά το μέρος που η κατακυρωθείσα ποσότητα του είδους υπερέβαινε το νόμιμο όριο επαύξησης(15%) των οριζομένων από τη διακήρυξη ποσοτήτων και η προσφορά της για συγκεκριμένο είδος δεν ήταν η πλέον συμφέρουσα γι' αυτό, β) μη νομίμως συμμετείχε στον ελεγχόμενο διαγωνισμό άλλη προμηθεύτρια εταιρεία καθόσον ϊ)οι υπεύθυνες δηλώσεις που υπέβαλε με την προσφορά της υπογράφονται από πρόσωπο, το οποίο δεν την εκπροσωπεί νομίμως, καθόσον δεν φέρει την ιδιότητα του Προέδρου και Διευθύνοντος Συμβού-λου της, ούτε και προκύπτει ότι έχει ειδικώς εξουσιοδοτηθεί από το νόμιμο εκπρόσωπο της εται-ρείας και ii) δεν προσδιόρισε με την υπεύθυνη δήλωσή της το κατά τόπο οικείο Έπιμελητήριο στο οποίο είναι εγγεγραμμένη, κατά παράβαση των οριζομένων στην οικεία διακήρυξη και γ) μη νομίμως κατακυρώθηκαν σε συμμετέχουσα στο διαγωνισμό προμηθεύτρια εταιρεία είδη, κατά το μέρος που η κατακυρωθείσα ποσότητα αυτών υπερέβαινε το νόμιμο όριο επαύξησης (15%) των οριζομένων από την οικεία διακήρυξη ποσοτήτων. Με την 2012/2010 Απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου ανακλήθηκε εν μέρει η ως άνω Πράξη του Κλιμακίου, καθόσον α) αναγνωρίστηκε συγγνωστή πλάνη στα όργανα της αναθέτουσας αρχής σχετικά με την ασάφεια των υπεύθυνων δηλώσεων και την έλλειψη υπογραφής από τον νόμιμο εκπρόσωπο, β) υποβλήθηκαν έγγραφα από τα οποία προέκυψε μη υπέρβαση της προβλεπόμενης από τη διακήρυξη ποσότητας για είδη του διαγωνισμού και κατακύρωση στην πλέον συμφέρουσα προσφορά και γ) τροποποιήθηκε η κατακυρωτική απόφαση με αποτέλεσμα να μην υφίστανται πλέον υπερβάσεις της κατακυρωθείσας ποσότητας, εκτός από ένα (1) υπό προμήθεια είδος, για το οποίο και παραμένει η πλημμέλεια της υπέρβασης των από τη διακήρυξη προσδιορισμένων ποσοτήτων.

Μη νόμιμη η διαδικασία διενέργειας προμήθειας υλικών από νοσοκομείο, με ανοικτό διαγωνισμό και κριτήριο κατακύρωσης τη χαμηλότερη τιμή, καθόσον: α) μη νομίμως κατακυρώθηκαν είδη στη δεύτερη κατά σειρά μειοδοσίας προμηθεύτρια εταιρεία διότι αφενός η προμηθεύτρια εταιρεία που αναδείχθηκε πρώτη μειοδότρια για τα είδη αυτά αρνήθηκε να παρατείνει εκ νέου την ισχύ της προσφοράς της, ζητώντας ματαίωση του διαγωνισμού και αφετέρου ο ελεγχόμενος διαγωνισμός έπρεπε να ματαιωθεί ως προς τα είδη αυτά, αφού κατά το χρόνο έκδοσης της κατακυρωτικής απόφασης είχε παρέλθει ο κατ' ανώτατο νόμιμο όριο χρόνος παράτασης της ισχύος των υποβαλλόμενων στο διαγωνισμό προσφορών και β) μη νομίμως και κατά παράβαση των άρθρων 20 παρ.2 και 21 περ. β'του π.δ.394/1996, κατανεμήθηκε είδος της διακήρυξης τόσο στον πρώτο όσο και στον δεύτερο κατά σειρά μειοδοσίας προμηθευτή, καθόσον δεν προέκυπτε η υποβολή ισότιμης προσφοράς από αυτούς.

Μη νόμιμη η διαδικασία διενέργειας προμήθειας αναλώσιμου υλικού για κάλυψη αναγκών νοσοκομείου, καθόσον: α) μη νομίμως κατακυρώθηκαν σε προμηθεύτριες εταιρείες είδη, κατά παράβαση των άρθρων 52 του π.δ.60/2007 και της ελεγχόμενης διακήρυξης, διότι δεν ζητήθηκαν από την αναθέτουσα αρχή οι διευκρινίσεις που θα επέτρεπαν την εκτίμηση της αξιοπιστίας των προσφερθεισών για κάθε ένα εκ των ανωτέρω ειδών τιμών, οι οποίες υπολειπόμενες κατά πολύ του 50% της προϋπολογισθείσας για κάθε είδος δαπάνης, παρίστανται ασυνήθιστα χα¬μηλές και για το λόγο αυτό απορριπτέες, β) μη νομίμως κατακυρώθηκαν είδη σε προμηθεύτρι¬ες εταιρείες, διότι, κατά παράβαση του άρθρου 4 παρ.3 του ν.2955/2001, η αναθέτουσα αρχή προέβη στην κατακύρωση των ανωτέρω ειδών αντί στην εν μέρει ματαίωση του διαγωνισμού γι' αυτά, εφόσον οι προσφερθείσες για κάθε ένα εκ των ανωτέρω ειδών, τιμές, υπερέβαιναν κατά ποσοστό πέραν του 10%, την προϋπολογισθείσα ανά συγκεκριμένο είδος δαπάνη, γ) μη νομίμως κατακυρώθηκε σε προμηθεύτρια εταιρεία είδος σε ποσοστό μικρότερο του 50% της προκηρυχθείσας ποσότητας χωρίς να ληφθεί προηγουμένως η προς τούτο συναίνεση του προμηθευτή (άρθρο 21 παρ.1 του π.δ.394/1996), δ) μη νομίμως και κατά παράβαση του άρθρου 20 παρ.3 του π.δ.394/1996, συμπεριελήφθησαν στα υποβληθέντα για έλεγχο σχέδια συμβάσεων, είδη, για τα οποία η εταιρεία δεν φέρεται να υπέβαλε προσφορά, ε) μη νομίμως δεν συμπεριελήφθησαν στα υποβληθέντα για έλεγχο νομιμότητας σχέδια συμβάσεων με τις προμηθεύτριες εταιρείες, είδη που τους κατακυρώθηκαν ενώ συμπεριελήφθησαν είδη που δεν τους κατακυρώθηκαν και στ) μη νομίμως υπολογίστηκε για ορισμένα είδη ο, επιβαρύνων το νοσοκομείο, αναλογών Φ.Π.Α. σε ποσοστό 19% αντί του νομίμου 9%.

Μη νόμιμη η διαδικασία διενέργειας προμήθειας ειδών περιτοναϊκής κάθαρσης από νοσοκομείο, με ανοικτό διαγωνισμό και κριτήριο κατακύρωσης τη χαμηλότερη τιμή, διότι: Παράρτημα α) η ανάθεση από την Επιτροπή Προμηθειών Υγείας στο νοσοκομείο, της ευθύνης του διαγωνισμού είναι μη νόμιμη, αφενός διότι δεν προκύπτει η παροχή της προβλεπόμενης στο νόμο προηγούμενης σχετικής έγκρισης από τον Υπουργό Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και αφε¬τέρου κατά το μέρος που αφορά στην προμήθεια είδους για την κάλυψη των αναγκών άλλου φορέα από αυτόν που διενεργεί τον διαγωνισμό, β) η Επιτροπή Προμηθειών Υγείας, κατά παράβαση του άρθρου 6 παρ.7 του ν.3580/2007, εξουσιοδότησε με σχετική απόφασή της το νοσοκομείο να συντάξει τις τεχνικές προδιαγραφές της οικείας διακήρυξης και τον Διοικητή αυτού να συγκροτήσει την Επιτροπή διενέργειας του διαγωνισμού, γ) η Επιτροπή διενέργειας του διαγωνισμού συγκροτήθηκε από τέσσερα τακτικά και ισάριθ¬μα αναπληρωματικά και όχι από τρία ή πέντε μέλη, κατά παράβαση της διάταξης του άρθρου 38 παρ.2 εδ. α' του π.δ. 118/2007 και σε κάθε περίπτωση η σύνθεσή της ήταν μη νόμιμη, δεδομένου ότι στις συνεδριάσεις της συμμετείχε ως πέμπτο μέλος πρόσωπο που δεν προβλεπόταν στην πράξη συγκρότησης, δ) στη διακήρυξη δεν αναγράφεται η προϋπολογιζόμενη δαπάνη ανά προκηρυσσόμενο είδος, ώστε να ελεγχθεί αφενός η τυχόν υπέρβαση των προσφερόμενων τιμών σε σχέση με το 10% της προϋπολογιζόμενης δαπάνης ανά είδος, αφετέρου το ποσό των υποβληθεισών εγγυητικών επιστολών συμμετοχής, ε) για ορισμένες κατηγορίες υπό προμήθεια ειδών (συνοδών εξαρτημάτων) στη διακήρυξη αναγράφεται μόνο η συνολικά απαιτούμενη ποσότητα, χωρίς να προσδιορίζεται η ποσότητα κάθε επιμέρους υλικού που εμπίπτει σε αυτές, στ) ορισμένα από τα υπό προμήθεια είδη κατακυρώθηκαν στην προμηθεύτρια εταιρεία σε ποσότητα μεγαλύτερη από την προβλεπόμενη στη διακήρυξη σε ποσοστό άνω του 15%, κατά παράβαση του άρθρου 21 περ. α' του π.δ.118/2007, ζ) κατακυρώθηκαν στην ίδια εταιρεία ως μειοδότρια και υλικά, για τα οποία δεν είχε υποβάλει προσφορά και η) στην ίδια εταιρεία κατακυρώθηκαν είδη (υλικά) που δεν ζητούνται από τη διακήρυξη, αφού έφεραν χαρακτηριστικά διάφορα των τεχνικών προδιαγραφών. Με την 656/2010 απόφασή του το VI Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου ανακάλεσε εν μέρει την προμνησθείσα Πράξη του Κλιμακίου λόγω συγγνωστής πλάνης και πλάνης περί τα πράγματα.

Προμήθεια υγρών καυσίμων. Διακήρυξη Ο μη προσδιορισμός ανά κατηγορία, έστω και κατά προσέγγιση, των ποσοτήτων των προς προμήθεια ειδών καθιστά τη διακήρυξη ασαφή και μη νόμιμη. Η αναγραφή στα σχέδια συμβάσεων των αντίστοιχων ποσοτήτων δεν είναι δυνατόν να θεραπεύσει την ανωτέρω πλημμέλεια. Επιπλέον, ο όρος στη διακήρυξη, που περιλαμβάνεται και στα σχέδια σύμβασης και αναφέρει ότι «με τους ίδιους όρους η Υπηρεσία μπορεί κατά τη διάρκεια εκτέλεσης της σύμβασης να εντάξει και άλλα Ιδρύματα του Δημοσίου και Ν.Π.Δ.Δ., που δεν συμπεριλαμβάνονται στον πίνακα της διακήρυξης», είναι μη νόμιμος, καθόσον δύναται να οδηγήσει σε καταστρατήγηση των κατά νόμο διαδικασιών ανάθεσης και των αρχών του υγιούς και ελεύθερου ανταγωνισμού. Τέλος, η οικεία σύμβαση προμήθειας είναι άκυρη διότι μη νομίμως ορίστηκε ως χρόνος ισχύος αυτής χρόνος προγενέστερος της ημερομηνίας σύναψής της. Με την 22/2009 απόφασή του, το VI Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου ανακάλεσε την προμνησθείσα Πράξη του Κλιμακίου αναγνωρίζοντας συγγνωστή πλάνη στα αρμόδια όργανα της αναθέτουσας αρχής.

Ο καθορισμός των κριτηρίων για την αξιολόγηση των προσφορών και την ανάθεση σύμβασης προμήθειας ή παροχής υπηρεσιών, εντάσσεται στο ελάχιστο αναγκαίο περιεχόμενο της οικείας διακήρυξης για τη διενέργεια του σχετικού διαγωνισμού. Τυχόν αξιολόγηση των προσφορών των συμμετεχόντων στη διαδικασία με κριτήρια στοιχεία που δεν καθορίζονται στη διακήρυξη, αλλά τίθενται από την Επιτροπή διαγωνισμού μεταγενέστερα και ειδικότερα κατά την αξιολόγηση των προσφορών, συνιστά παράβαση ουσιώδους όρου της διακήρυξης.

Μη νόμιμη εν μέρει η διαδικασία διενέργειας ανοικτού διαγωνισμού με κριτήριο κατακύρωσης τη χαμηλότερη τιμή, για την ανάδειξη προμηθευτών τροφίμων από φορέα που εξαιρείται της εφαρμογής του ν.2286/1995, καθόσον α) μη νομίμως αναδείχθηκε μειοδότης προμηθεύτρια εταιρεία, η οποία δεν υπέβαλε, το επί ποινή αποκλεισμού απαιτούμενο από την οικεία διακή¬ρυξη πιστοποιητικό, η έλλειψη του οποίου δεν καλύπτεται από ένορκη βεβαίωση του νομίμου εκπροσώπου της άνω εταιρείας ενώπιον συμβολαιογράφου διότι δεν συντρέχει αδυναμία έκδο- σής του στην Ελλάδα αφού οι λοιπές συμμετέχουσες στο διαγωνισμό εταιρείες το προσκομίζουν και β) μη νομίμως αναδείχθηκαν μειοδότες προμηθεύτριες εταιρείες, οι οποίες δεν είχαν υποβάλει στο διαγωνισμό πιστοποιητικά ονομαστικοποίησης, υποχρέωση που απορρέει ευθέως από το νόμο. Με τις 2842 και 2843/2010 Αποφάσεις του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου απορρίφθηκαν αιτήσεις ανάκλησης κατά της προμνησθείσας Πράξης του Κλιμακίου.

Ανάθεση – Διαδικασία διαγωνισμού – κατάτμηση: Α. Μη νόμιμη η καταβολή ποσού από Νοσοκομείο σε ανώνυμη εταιρεία για την προμήθεια υγρού οξυγόνου, καθόσον μη νομίμως παρατάθηκε η    σύμβαση με την ανωτέρω εταιρεία για το χρονικό διάστημα από 25.6.2014 έως 24.7.2014, διότι η χρονική διάρκεια ισχύος της αρχικής σύμβασης (η οποία ήταν μεταξύ της Δ.Υ.Πε και της ανωτέρω εταιρίας) είχε λήξει οριστικά, μετά και την εξάντληση της δίμηνης παράτασής της. Εξάλλου, η επίμαχη παράταση δεν μπορεί να δικαιολογηθεί ούτε ως αυτοτελής και ανεξάρτητη της προηγούμενης συμβατικής σχέσης απευθείας ανάθεση, διότι η ετήσια δαπάνη για την προμήθεια υγρού οξυγόνου για τις ανάγκες του Νοσοκομείου υπερβαίνει συνολικά το όριο των 20.000 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.),  μέχρι του οποίου επιτρέπεται η άνευ ειδικών λόγων προσφυγή στην εξαιρετική αυτή διαδικασία και, περαιτέρω, δεν αιτιολογείται βασίμως η συνδρομή επείγουσας ανάγκης οφειλόμενης σε απρόβλεπτες περιστάσεις (άρθρο 2 παρ. 12 και 13 του ν. 2286/1995, ΦΕΚ Α΄ 19/1995 και της κατ’ εξουσιοδότηση αυτών εκδοθείσας Π1/3305/3.11.2010 ΦΕΚ Β΄ 1789/2010 απόφασης του Υφυπουργού Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας) (συγγνωστή πλάνη).

Β. Μη νόμιμη η καταβολή ποσού από Νοσοκομείο σε ανώνυμη εταιρεία για την προμήθεια υγρού οξυγόνου, καθόσον, κατά παράβαση του άρθρου 13 του ν. 3918/2011,ΦΕΚ Α΄ 31/2011 (όπως αντικαταστάθηκε με την παρ. 7 του άρθρου 14 του ν. 4052/2012 (Α΄41), κατακυρώθηκε το επίμαχο είδος στην ως άνω προμηθεύτρια εταιρεία, ύστερα από διαπραγμάτευση, σε τιμή που υπερέβαινε την αντίστοιχη του Παρατηρητηρίου Τιμών της Επιτροπής Προμηθειών Υγείας (Ε.Π.Υ.).