ΕλΣυν/Τμ6/896/2012
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Προμήθεια αντιδραστηρίων αιμοδοσίας με συνοδό εξοπλισμό (..)Η υποχρέωση κατάθεσης των απαιτούμενων από το νόμο δικαιολογητικών ονομαστικοποίησης ( 3310/2005 άρθρο 8, άρθρο 1 του π.δ/τος 82/1996) για την ανώνυμη εταιρία που συμμετέχει σε διαγωνισμό ανάθεσης δημόσιας σύμβασης προμηθειών, απορρέει ευθέως από τις προεκτεθείσες διατάξεις και, ως εκ τούτου, δεν ασκεί καμία έννομη επιρροή το γεγονός ότι τυχόν υποβολή των δικαιολογητικών αυτών δεν προβλέπεται ρητά στη διακήρυξη του οικείου διαγωνισμού, ούτε, άλλωστε, είναι δυνατή η μεταγενέστερη προσκομιδή αυτών, αφού η υποχρέωση υποβολής τους συνιστά ουσιώδη τυπική προϋπόθεση του παραδεκτού συμμετοχής της υποψήφιας εταιρείας, η παράλειψη της οποίας καθιστά την υποβληθείσα προσφορά απαράδεκτη (Ε.Σ. Ολομ. Πρακτ. της 27ης Γεν. Συν. της 29.11.2000, της 9ης Γεν. Συν. της 28.3.2001 και της 10ης Γεν.Συν. της 6.6.2007, VI Τμ. αποφάσεις 2200, 465/2011, πράξεις 16/2006, 11, 110, 137/2007). (…)Από τις ανωτέρω διατάξεις (π.δ. 118/2007 άρθρο 15) για τη συγκρότηση των συλλογικών γνωμοδοτικών οργάνων διενέργειας διαγωνισμών για την ανάθεση δημοσίων συμβάσεων προμηθειών, ήτοι της επιτροπής διαγωνισμού και της επιτροπής ενστάσεων, συνάγεται, μεταξύ άλλων, ότι αρμόδια να γνωμοδοτήσει επί ένστασης κατά πράξης ή παράλειψης της αναθέτουσας αρχής είναι η αρμόδια επιτροπή ενστάσεων και όχι η επιτροπή διαγωνισμού, που είναι αρμόδια να γνωμοδοτεί μόνο για τις λοιπές πράξεις της διαδικασίας του διαγωνισμού (πρβλ. Ε.Σ. VI Τμ. απόφαση 2430/2011, ΙV Τμ. πράξεις 224/2010, 161/2009, 34/2007). (…)Κατά συνέπεια, είναι μη νόμιμη η σύνθεση της οικείας επιτροπής, όταν συνεδριάζει χωρίς την παρουσία όλων των μελών της, χωρίς ν’ αποδεικνύεται, κατά τρόπο αναμφίβολο και από προγενέστερα της συνεδρίασης σχετικά στοιχεία, ότι τα απόντα τακτικά μέλη κλήθηκαν με έναν από τους ως άνω τρόπους να παραστούν ή ότι συνέτρεχε κάποιος από τους ως άνω λόγους, για τους οποίους δεν ήταν απαραίτητη η πρόσκλησή τους (πρβλ. ΣτΕ 3831/2009, 811/2008) και στη συνέχεια προσκλήθηκαν νόμιμα και τ’ αναπληρωματικά μέλη αυτών. Εξάλλου, για τις συνεδριάσεις των ως άνω επιτροπών συντάσσεται πρακτικό, το οποίο πρέπει ν’ αναφέρει μεταξύ άλλων, τα ονόματα και την ιδιότητα των παρισταμένων μελών, τον τόπο και το χρόνο της συνεδρίασης, ενώ αν για τη λήψη της σχετικής απόφασης πραγματοποιήθηκαν περισσότερες συνεδριάσεις, πρέπει να μνημονεύεται ιδίως η ημερομηνία της τελευταίας συνεδρίασης, κατά την οποία λήφθηκε η σχετική απόφαση, καθώς και τα μέλη που μετέχουν κατά τη συνεδρίαση αυτή. Ειδικότερα, η αναγραφή της ημερομηνίας συνεδρίασης στο οικείο πρακτικό της επιτροπής αποτελεί απαραίτητο στοιχείο για τη νόμιμη υπόσταση της πράξης που δεν μπορεί ν’ αναπληρωθεί από τα λοιπά στοιχεία του φακέλου (πρβλ. ΔΕφΑθ 601/2009), με συνέπεια η έλλειψη της ημερομηνίας συνεδρίασης στο οικείο πρακτικό να καθιστά ανέφικτο τον έλεγχο ως προς τη νομιμότητα της σύνθεσης της οικείας επιτροπής όταν στη συγκεκριμένη συνεδρίαση απουσιάζουν μέλη, καθώς και όταν, λόγω της αβέβαιης ημερομηνίας κατά την οποία η συνεδρίαση έλαβε χώρα, δεν μπορεί να διακριβωθεί αν τηρήθηκαν οι ανωτέρω διατυπώσεις ως προς τις προσκλήσεις των μελών της (τακτικών και αναπληρωματικών). (…)Με τις ανωτέρω διατάξεις (π.δ. 118/2007 άρθρο 21 ) παρέχεται στην αναθέτουσα αρχή δημόσιας σύμβασης προμηθειών η δυνατότητα για κατακύρωση στον προμηθευτή, που αναδεικνύεται μειοδότης ποσότητας μεγαλύτερης ή μικρότερης από εκείνη που προκηρύχθηκε, μέχρι ποσοστού 15% ή 50%, αντίστοιχα (για διαγωνισμούς προϋπολογισθείσης αξίας από 100.001 ευρώ και άνω με Φ.Π.Α.). Το δικαίωμα, όμως, αυτό της αναθέτουσας αρχής για αύξηση ή μείωση της προκηρυχθείσας ποσότητας των προς προμήθεια ειδών, μπορεί, κατά την έννοια των ίδιων διατάξεων, να ασκηθεί, με την ενεργοποίηση της σχετικής δυνατότητας, μόνο κατά το χρόνο κατακύρωσης των αποτελεσμάτων του σχετικού διαγωνισμού, με αιτιολογημένη απόφαση του αρμοδίου για την έγκριση των αποτελεσμάτων του διαγωνισμού οργάνου, ύστερα από σχετική εισήγηση της επιτροπής του διαγωνισμού (βλ. Ε.Σ. VI Tμ. 1646/2011). Εξάλλου, το ποσοστό της κατακυρούμενης ποσότητας δύναται να μειωθεί περαιτέρω, σε ποσοστό μεγαλύτερο του 50%, υπό την προϋπόθεση της προηγούμενης αποδοχής του από τον ανάδοχο προμηθευτή. Επομένως, μη νομίμως κατακυρώνεται είδος σε ποσότητα που υπολείπεται του 50% της ζητούμενης από την οικεία διακήρυξη ποσότητας, χωρίς την προηγούμενη προς τούτο ρητή συναίνεση του οικείου αναδόχου (βλ. Ε.Σ. VI Τμ. 2385, 1645/2011). (…)Από τις ανωτέρω διατάξεις (π.δ. 118/2007 άρθρο 2, ν. 2955/2001 (ΦΕΚ 256 Α΄) άρθρο 4) συνάγεται, μεταξύ άλλων, ότι στην περίπτωση που από τη διακήρυξη διαγωνισμού για την ανάθεση δημόσιας σύμβασης προμηθειών, και ειδικότερα σύμβασης προμηθειών Νοσοκομείου του Ε.Σ.Υ., προβλέπεται η δυνατότητα υποβολής προσφοράς για μέρος των προκηρυχθέντων ειδών, απαιτείται να καθορίζεται με αυτήν η προϋπολογιζόμενη δαπάνη για κάθε επί μέρους είδος, ώστε αφενός να δύναται ο υποψήφιος να διαμορφώσει την προσφορά του υπό όρους διαφάνειας και ίσης μεταχείρισης, αφετέρου να
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΝΣΚ/588/2008
Δικαιώματα προαιρέσεως στο δίκαιο των προμηθειών και προσδιορισμός ποσότητας των υπό προμήθεια ειδών, τόσο στην διακήρυξη του διαγωνισμού προμηθειών, όσο στην κατακυρωτική απόφαση και στην σύμβαση.Α) Το δικαίωμα προαιρέσεως του άρθρου 21 του Π.Δ/τος 118/2007, το οποίο, προκειμένου να ασκηθεί, πρέπει να προβλέπεται στην διακήρυξη του διαγωνισμού διαφοροποιείται από τα υπόλοιπα δικαιώματα προαιρέσεως, κατά τον χρόνο ασκήσεώς του, καθόσον τούτο δύναται να ασκηθεί μόνο κατά την κατακύρωση των αποτελεσμάτων του διαγωνισμού και όχι μεταγενεστέρως, ενώ τα υπόλοιπα δικαιώματα προαιρέσεως τα οποία πρέπει να προβλέπονται τόσο στη διακήρυξη, όσο στην κατακυρωτική απόφαση και την σύμβαση που ακολουθεί, δύνανται να ασκηθούν κατά την διάρκεια ή μετά την λήξη της συμβάσεως προμηθείας, αναλόγως της συμφωνίας (σύμφωνο προαιρέσεως) και εντός συγκεκριμένου χρονοδιαγράμματος. Β) Σύμφωνα με τις διατάξεις των Π.Δ/των 60/2007 και 118/2007, αλλά και κατά τα γενόμενα, παγίως, δεκτά από την νομολογία του Σ.τ.Ε. και του Ε.Σ., οι αναθέτουσες αρχές οφείλουν να προσδιορίζουν, επακριβώς, τόσο στην διακήρυξη του διαγωνισμού προμηθείας, όσο στην κατακυρωτική απόφαση και την σύμβαση, τις ποσότητες των υπό προμήθεια ειδών, στις περιπτώσεις δε που τα ανωτέρω είδη υποδιαιρούνται σε διάφορες υποκατηγορίες, τότε θα πρέπει να προσδιορίζουν τις ποσότητες κάθε υποκατηγορίας, τουλάχιστον, κατά προσέγγιση. Γ) Εάν προβλεφθεί στην διακήρυξη δικαίωμα προαιρέσεως, το οποίο θα ασκηθεί μετά την κατακύρωση, δηλαδή είτε κατά την διάρκεια εκτελέσεως της συμβάσεως είτε μετά την λήξη αυτής, τούτο είναι μεν κατά νόμο επιτρεπτό, κατά τις προαναφερθείσες διατάξεις και την νομολογία του Σ.τ.Ε. και του Ε.Σ., πλην όμως, δεν δύναται να υπερβεί ως προς την επαύξηση της ποσότητας των υπό προμήθεια ειδών, τα προβλεπόμενα ανώτερα ποσοστά του άρθρου 21 του Π.Δ/τος 118/2007. Δ) Η ανωτέρω υποχρέωση των αναθετουσών αρχών να προσδιορίζουν, επακριβώς, τις ποσότητες των υπό προμήθεια ειδών στην διακήρυξη του διαγωνισμού, την κατακυρωτική απόφαση και την σύμβαση, δεν αναιρείται
ΕλΣυν/ΣΤ Κλιμ/98/2010
Μη νόμιμη η διαδικασία διενέργειας ανοικτού διαγωνισμού προμήθειας υλικών (με κριτήριο κατακύρωσης τη συμφερότερη προσφορά) από νοσοκομείο, καθόσον: i) κατά παράβαση του άρθρου 6 παρ.1 εδαφ. α' και 7 του ν.3580/2007, ανατέθηκε η διενέρ¬γεια του διαγωνισμού στο νοσοκομείο χωρίς να προηγηθεί έγκριση από το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης για την ανάθεση αυτή, ενώ και η απόφαση τη Επιτροπής Προμηθειών Υγείας στερείται οποιασδήποτε αιτιολογίας, ii) μη νομίμως η επιτροπή Διαγωνισμού συγκροτήθηκε με απόφαση του Διοικητή του νοσοκομείου, ενώ έπρεπε να συγκροτηθεί με απόφαση της Επιτροπής Προμηθειών Υγείας. Λόγω της μη νόμιμης συγκρότησης της Επιτροπής Διαγωνισμού πάσχουν ακυρότητας όλες οι πράξεις της και καθίσταται νομικά πλημμελής όλη η διαδικασία του διαγωνισμού, iii) η σύνθεση της Επιτροπής Διαγωνισμού κατά τις συνεδριάσεις της, τόσο κατά το στάδιο αξι-ολόγησης των τεχνικών όσο και των οικονομικών προσφορών ήταν μη νόμιμη, διότι συμμετείχαν αναπληρωματικά μέλη χωρίς να προκύπτει ότι είχαν κληθεί νόμιμα να παραστούν τα τακτικά μέλη αυτής, iv) μη νομίμως απερρίφθησαν από την αναθέτουσα αρχή προδικαστικές προσφυγές που εί¬χαν ασκήσει συμμετέχουσες στο διαγωνισμό εταιρείες αναφερόμενες σε ιδιαζόντως τεχνικής φύσεως ζητήματα καθόσον η αναθέτουσα αρχή δεν αιτιολόγησε επαρκώς και ειδικώς την απόρριψη των υποβληθεισών αιτιάσεων, κατ' επιταγή της αρχής της διαφάνειας,ώστε να καταστεί δυνατός ο έλεγχος νομιμότητας της διακήρυξης από το Ελεγκτικό Συνέδριο. Ειδικότερα, η απόφαση του Δ.Σ. του νοσοκομείου, με την οποία έγινε αποδεκτό το πρακτικό της Επιτροπής Ενστάσεων, δεν είναι προσηκόντως αιτιολογημένη, καθόσον δεν εξηγείται από τη Διοίκηση, αν οι κρίσιμες προδιαγραφές δικαιολογούνται από το αντικείμενο της συμβάσεως ή γιατί δεν έχουν ως αποτέλεσμα να ευνοούνται ή να αποκλείονται ορισμένοι προμηθευτές ή προϊόντα και να μην επιτυγχάνεται μεγαλύτερη δυνατή ευρύτητα συμμετοχής στο διαγωνισμό, ν) μη νομίμως κατακυρώθηκαν υπό προμήθεια είδη από την αναθέτουσα αρχή σε προμη-θεύτρια εταιρεία με συνολική τιμή που υπερβαίνει κατά ποσοστό άνω του 10% την προϋπολογι-σθείσα για τα συγκεκριμένα είδη, δαπάνη, vi) μη νομίμως η αναθέτουσα αρχή προέβη στην κατακύρωση των αποτελεσμάτων του δια-γωνισμού προτού η αρμόδια Επιτροπή προβεί στον έλεγχο των δικαιολογητικών κατακύρωσης, σύμφωνα με το άρθρο 6 παρ.2 του π.δ.118/2007, αλλά ούτε και επακολούθησε η έκδοση νέας κατακυρωτικής απόφασης, μετά τον έλεγχο αυτών και vii) ο προβλεπόμενος στα σχέδια συμβάσεων όρος, ότι το νοσοκομείο έχει το μονομερές δικαίωμα να αυξήσει τις ζητούμενες ποσότητες κατά 15%, πρέπει να απαληφθεί, καθόσον με την κατακυρωτική απόφαση δεν αποφασίστηκε η ενεργοποίηση της προβλεπόμενης στο άρθρο 21 περ. α του π.δ.118/2007 δυνατότητας για αύξηση της υπό προμήθειας ποσότητας μέχρι 15%. ΜΗ ΑΝΑΚΛΗΤΕΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/780/2011
ΕΣ/ΚΛΙΜ Ζ/230/2008
«Στο άρθρο 14 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας (ν.2690/1999) ορίζεται ότι «Το συλλογικό όργανο συνεδριάζει νομίμως όταν στη σύνθεσή του μετέχουν, ως τακτικά ή αναπληρωματικά μέλη, περισσότερα από τα μισά των διορισμένων τακτικών μελών (απαρτία)…» (παρ. 1), ότι «Ο πρόεδρος καθορίζει την ημέρα, την ώρα και τον τόπο των συνεδριάσεων και καλεί τα τακτικά και τα αναπληρωματικά μέλη να συμμετάσχουν. Η πρόσκληση … γνωστοποιείται από το γραμματέα στα μέλη του συλλογικού οργάνου … μπορεί δε να γίνει με τηλεφώνημα, τηλεγράφημα, τηλεμοιοτυπία, ή άλλο πρόσφορο μέσο, εφόσον το γεγονός τούτο αποδεικνύεται από σχετική σημείωση σε ειδικό βιβλίο, η οποία πρέπει να φέρει χρονολογία και την υπογραφή του προσώπου που έκανε την πρόσκληση … πρόσκληση των μελών του συλλογικού οργάνου δεν απαιτείται όταν οι συνεδριάσεις γίνονται σε ημερομηνίες τακτές που ορίζονται με απόφασή του, η οποία γνωστοποιείται στα μέλη του …» (παρ. 2) και ότι «Αν κατά τη συνεδρίαση απουσιάσει τακτικό μέλος, το οποίο δεν είχε προσκληθεί, η συνεδρίαση είναι παράνομη …» (παρ. 4). Στην προκειμένη περίπτωση, …… κλήθηκαν τα τακτικά και αναπληρωματικά μέλη της ως άνω Επιτροπής να συμμετάσχουν στο παρόντα διαγωνισμό της …. Η πρόσκληση αυτή, όπως προκύπτει από τις προσκομιζόμενες σε φωτοτυπία σελίδες του Βιβλίου Διεκπεραίωσης Εγγράφων, επιδόθηκε στα τακτικά και αναπληρωματικά μέλη της Επιτροπής του διαγωνισμού στις …. Κατά τη συνεδρίαση της Επιτροπής στις …. συμμετείχαν τα τακτικά μέλη ……., ενώ απουσίασαν τόσον τα λοιπά τακτικά, όσο και τα αναπληρωματικά μέλη. Στις επόμενες, όμως, συνεδριάσεις της Επιτροπής του διαγωνισμού, δεν συμμετείχαν και πάλι τα ως άνω δύο τακτικά και αναπληρωματικά μέλη, …..,χωρίς να προκύπτει η νομότυπη πρόσκλησή τους, ούτε, εν πάση περιπτώσει, η συνδρομή των προϋποθέσεων υπό τις οποίες θα ήταν δυνατόν, κατά τις ως άνω διατάξεις, να παραλειφθεί η κλήση των εν λόγω μελών που απουσίαζαν και κατά την πρώτη…, αλλά και κατά τη δεύτερη ….συνεδρίαση της Επιτροπής του διαγωνισμού (πρβλ. ΣτΕ 2893/2007, 3928/2005). Ενόψει τούτων, η Επιτροπή του Διαγωνισμού κατά τις συνεδριάσεις αυτής της … και …., δεν είχε νόμιμη σύνθεση, με συνέπεια οι πράξεις που διενήργησε η Επιτροπή αυτή από το 2ο πρακτικό και εφεξής να είναι νομικώς πλημμελείς, γεγονός που καθιστά την αντίστοιχη διαδικασία του διαγωνισμού έως την κατακυρωτική απόφαση νομικώς πλημμελή.»
ΕλΣυν/ΣΤ Κλιμ/64/2010
Προμήθεια υγρών καυσίμων από Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Με την ως άνω Πράξη κρίθηκε ότι σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 2 παρ.1 και 2 εδ.β'και 21 παρ.1 περ.α'του π.δ/τος 118/2007, τόσο στην προκήρυξη του διαγωνισμού για την προμήθεια υλικών του Δημοσίου όσο και στην κατακυρωτική απόφαση πρέπει να προσδιορίζεται σαφώς η ποσότητα του υπό προμήθεια υλικού, ενώ παρέχεται στην αναθέτουσα αρχή η δυνατότητα να προβλέψει στην οικεία διακήρυξη δικαίωμα για κατακύρωση στον προμηθευτή που αναδεικνύεται μειοδότης ποσότητας μεγαλύτερης από εκείνη που προκηρύχθηκε μέχρι ποσοστού 15% (για διαγωνισμούς προϋπολογισθείσης αξίας από 100.001 ευρώ και άνω με Φ.Π.Α.). Το δικαίωμα όμως αυτό για αύξηση της προκηρυχθείσας ποσότητας μπορεί να ασκηθεί μόνο κατά το χρόνο κατακύρωσης των αποτελεσμάτων του διαγωνισμού και όχι κατά το στάδιο εκτέλεσης της σύμβασης. Συνεπώς, όρος της διακήρυξης που προβλέπει δυνατότητα της αναθέτουσας αρχής να αυξήσει την κατακυρωθείσα ποσότητα κατά το στάδιο εκτέλεσης της σύμβασης είναι μη νόμιμος.
ΕλΣυν/ΣΤ Κλιμ/3/2010
ΠΡΑΞΗ ΣΤ' ΚΛΙΜΑΚΙΟΥ 3/2010 Υποβολή προσφοράς για μέρος της προκηρυχθείσας ποσότητας Νόμιμη η διαδικασία διενέργειας προμήθειας επισώτρων με ανοικτό διαγωνισμό από Υπουργείο για την κάλυψη των αναγκών της ΕΘΕΛ Α.Ε., με κριτήριο κατακύρωσης τη χαμηλότερη τιμή και με τη πρόβλεψη στη διακήρυξη του διαγωνισμού ότι γίνονται δεκτές προσφορές για τουλάχιστον το 1/3 της προκηρυχθείσας ποσότητας υλικών.
ΕλΣυν/Τμ.4/205/2010
Από τις προμνησθείσες διατάξεις συνάγεται ότι η ανάθεση προμηθειών για την κάλυψη αναγκών των Νοσοκομείων του Εθνικού Συστήματος Υγείας, τα οποία αποτελούν νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, διενεργείται, κατά κανόνα, κατόπιν τακτικού διαγωνισμού (ανοικτού ή κλειστού), δοθέντος ότι, με την κατά νόμο απαιτούμενη ευρύτερη δημοσιότητα και την τήρηση των πλέον σύνθετων διαδικασιών, επιτυγχάνεται η επιλογή της πράγματι συμφέρουσας για τους ενδιαφερόμενους φορείς προσφοράς και, συνεπώς, διασφαλίζεται το δημόσιο συμφέρον. Στην περίπτωση δε που η αξία των προμηθειών δεν υπερβαίνει, σε ετήσια βάση, το ποσό των 45.000,00 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α.), είναι επιτρεπτή η προσφυγή στη διαδικασία του πρόχειρου διαγωνισμού, κατά την οποία, ναι μεν δεν επιβάλλεται η τήρηση διατυπώσεων ευρείας δημοσιότητας (δημοσίευση προκήρυξης), όμως απαιτείται τουλάχιστον η τήρηση μιας στοιχειώδους διαδικασίας, με την υποβολή έγγραφων προσφορών και την κατόπιν αξιολόγησή τους από αρμοδίως ορισθείσα προς τούτο επιτροπή (πρβλ. Πράξεις IV Τμ.Ε.Σ. 7/2010, 118/2009). Περαιτέρω, η τήρηση της διαδικασίας της διαπραγμάτευσης (απευθείας ανάθεσης) επιτρέπεται σε όλως εξαιρετικές περιπτώσεις, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγεται η περίπτωση που, για λόγους τεχνικούς, καλλιτεχνικούς ή προστασίας δικαιωμάτων αποκλειστικότητας, στην αγορά υπάρχει ένας μόνον προμηθευτής των υπό ανάθεση προϊόντων, με συνέπεια να καθίσταται ατελέσφορη η, διά της προκήρυξης διαγωνισμού, αναζήτηση άλλων προσφορών. Στην περίπτωση αυτή, πρέπει ειδικώς να αιτιολογείται στις σχετικές αποφάσεις των αρμοδίων οργάνων της Αναθέτουσας Αρχής, η μοναδικότητα του αναδόχου, υπό την έννοια ότι η παροχή τους είναι δυνατή μόνο από τον οικείο ανάδοχο και δεν υφίστανται ανταγωνιστικοί προμηθευτές (βλ. σχετ. Πράξεις ΙV Τμ. Ε.Σ 50/2010, 86/2009, 47/2008, 26/2002). Επίσης, προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης επιτρέπεται και σε περίπτωση κατεπείγουσας ανάγκης οφειλόμενης σε απρόβλεπτες περιστάσεις, δηλαδή σε καταστάσεις συναρτώμενες με έκτακτα και ασυνήθιστα γεγονότα που αντικειμενικά δεν ήταν δυνατόν να προβλεφθούν κατά τον προγραμματισμό των σχετικών προμηθειών εκ μέρους των αρμοδίων οργάνων και τα οποία δεν πρέπει επ’ ουδενί να απορρέουν από δική τους ευθύνη. Τέλος, η ως άνω εξαιρετική διαδικασία μπορεί να τηρηθεί και όταν η αξία των προς προμήθεια ειδών δεν υπερβαίνει, σε ετήσια βάση, το ποσό των 15.000,00 ευρώ (με Φ.Π.Α.), απαγορευομένου, όμως, του επιμερισμού της συνολικής ποσότητας των ζητούμενων όμοιων ή ομοειδών αγαθών σε περισσότερες μικρότερες ποσότητες ή μερικότερες κατηγορίες, και, εν συνεχεία, της χωριστής απευθείας ανάθεσης των αντίστοιχων προϊόντων, στο μέτρο που, με τον τρόπο αυτό, της κατάτμησης, δηλαδή, της δαπάνης, επιχειρείται, κατά περιγραφή των οικείων διατάξεων, η μη τήρηση των διατυπώσεων του τακτικού ή του πρόχειρου, αναλόγως της περίπτωσης, διαγωνισμού (πρβλ. Πράξεις IV Τμ.Ε.Σ. 50, 24, 23, 21/2010, 218, 215/2009, 47, 42/2008, 165/2007, 139/2006 κ.ά.).
ΕλΣυν.Τμ.6/1361/2013
Προμήθεια αντιδραστηρίων:..ζητείται η ανάκληση της 187/2012 πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν προηγουμένως δεκτά, το Τμήμα κρίνει ότι: Α) Μη νομίμως, σύμφωνα με τα ορθώς κριθέντα από το Κλιμάκιο, η επιτροπή του διαγωνισμού ανάθεσης των επίμαχων προμηθειών δεν συγκροτήθηκε με ετήσια θητεία και σε κάθε περίπτωση μέχρι την ολοκλήρωση του διαγωνισμού, εφόσον αυτός δεν είχε περατωθεί εντός ενός έτους και με αρμοδιότητα γενικώς τη διεξαγωγή των διαγωνισμών ανάθεσης προμηθειών της σχετικής θεματικής ενότητας του νοσοκομείου αλλά αποκλειστικά για τη διενέργεια του συγκεκριμένου διαγωνισμού, το αντικείμενο του οποίου σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι είναι εξειδικευμένο ή ότι παρουσιάζει ιδιομορφίες για το αιτούν νοσοκομείο, δεδομένου ότι η ανάθεση των επίμαχων προμηθειών (αντιδραστηρίων για τις ανάγκες του αιματολογικού εργαστηρίου του νοσοκομείου) επαναλαμβάνεταιπεριοδικώς απ’ αυτό κι επομένως τα φερόμενα ως απολύτως εξειδικευμένα μέλη της θα μπορούσαν να αποτελούν μέλη της οικείας πάγιας με ετήσια θητεία επιτροπής διενέργειας των σχετικών διαγωνισμών του νοσοκομείου και απορρίπτει, ως αβάσιμους, τους περί του αντιθέτου προβαλλόμενους με την αίτηση και την παρέμβαση ισχυρισμούς.(..)Β) Μη νομίμως, σύμφωνα με τα ορθώς κριθέντα από το Κλιμάκιο, δεν προσδιορίστηκε στη διακήρυξη του διαγωνισμού η επιμέρους δαπάνη εκάστου εκ των επίμαχων προς προμήθεια ειδών, με συνέπεια ειδικά για τα είδη των ομάδων με α/α 6 και 11, για τα οποία δεν απαιτείτο η προσφορά συνοδού εξοπλισμού αλλά αντίθετα επιτρεπόταν για κάθενα από αυτά η προσφορά και κατακύρωσή του σε διαφορετικό μειοδότη, να καθίσταται ανέφικτος ο έλεγχος των προσφερθεισών στο διαγωνισμό τιμών, καθώς και των τιμών κατακύρωσής τους, ως προς την μη υπέρβαση της προϋπολογισθείσας για κάθε είδος δαπάνης κατά ποσοστό ανώτερο του 10%, αλλά και ο υπολογισμός του ποσού της εγγυητικής επιστολής συμμετοχής (5% επί της ανύπαρκτης προϋπολογισθείσας δαπάνης κάθε επιμέρους είδους).(..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση και η υπέρ αυτής παρέμβαση πρέπει να γίνουν εν μέρει δεκτές και η προσβαλλόμενη πράξη του Κλιμακίου να ανακληθεί κατά το μέρος που έκρινε ότι κωλύεται η υπογραφή των ελεγχθέντων σχεδίων συμβάσεων μεταξύ του αιτούντος νοσοκομείου και α) της παρεμβαίνουσας «... A.E.» για την προμήθεια των ειδών (αντιδραστηρίων) της ομάδας με α/α 3, β) της «.... A.E.» για την προμήθεια των ειδών (αντιδραστηρίων) των ομάδων με α/α 5 και 13, γ) της «.... Α.Ε.» για την προμήθεια των ειδών (αντιδραστηρίων) της ομάδας με α/α 7, δ) της «.... Α.Ε.» για την προμήθεια των ειδών (αντιδραστηρίων) των ομάδων με α/α 9, 10 και 14.Ανακαλεί εν μέρει την 187/2012 πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, σύμφωνα με τα ειδικότερα εκτιθέμενα στο σκεπτικό.
ΕλΣυν/ΣΤ Κλιμ/52/2010
Μη νόμιμη η διαδικασία διενέργειας ανοικτού διαγωνισμού με κριτήριο κατακύρωσης τη χαμηλότερη τιμή για την προμήθεια υλικών από νοσοκομείο, καθόσον: Α) Ο ελεγχόμενος διαγωνισμός διενεργήθηκε κατά παράβαση των διατάξεων του ν.3580/2007, διότι: i) η υπό έλεγχο προμήθεια δεν εντάχθηκε σε καταρτισμένο Πρόγραμμα Προμηθειών από την Επιτροπή Προμηθειών Υγείας με τη σύμπραξη του Υπουργείου Οικονομικών, ii) δεν προηγήθηκε από τον Υπουργό Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης έγκριση της απόφασης της Επιτροπής Προμηθειών Υγείας, με την οποία ανατέθηκε η διεξαγωγή του διαγωνισμού στο νοσοκομείο, κατ' άρθρο 6 παρ.7 του ν.3580/2007, iii) τόσο η έγκριση των όρων της διακήρυξης και των τεχνικών προδιαγραφών των υπό προμήθεια ειδών όσο και η συγκρότηση της επιτροπής διενέρ¬γειας του διαγωνισμού έγινε με αποφάσεις του Διοικητή του νοσοκομείου ενώ έπρεπε από την Επιτροπή Προμηθειών Υγείας και iv) υποβλήθηκαν σχέδια συμβάσεων με αντισυμβαλλόμενο το νοσοκομείο ενώ η αρμοδιότητα για τη σύναψη των συμβάσεων αυτών ανήκει πλέον στην Επιτροπή Προμηθειών Υγείας. Β) Η Επιτροπή Διενέργειας του Διαγωνισμού μη νομίμως προέβη μετά την αποσφράγιση των κατατεθεισών προσφορών, στην τεχνική αξιολόγηση αυτών και αργότερα στην οικονομική αξιολόγηση αυτών, χωρίς προηγουμένως να προβεί στον έλεγχο των τυπικών δικαιολογητικών συμμετοχής των υποψηφίων προμηθευτών, με συνέπεια να καθίσταται μη νόμιμο το αποτέλεσμα του διαγωνισμού λόγω παράβασης ουσιώδους τύπου της διαδικασίας. Γ) Η Επιτροπή Διενέργειας του Διαγωνισμού έκρινε τεχνικά μη αποδεκτές προσφορές εταιρει¬ών με τη γενική και αόριστη αιτιολογία ότι είναι ακατάλληλες χωρίς να αναφέρει στο πρακτικό τεχνικής αξιολόγησης τις συγκεκριμένες τεχνικές προδιαγραφές της διακήρυξης από τις οποίες απέκλιναν οι ανωτέρω προσφορές, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 20 του π.δ.118/2007. Δ) Μη νομίμως η αναθέτουσα αρχή κατακύρωσε είδη της διακήρυξης σε μειοδότριες εταιρείες καθόσον οι τιμές που προσφέρθηκαν για τα είδη αυτά υπερέβαιναν σε ποσοστό 10% τις επιμέρους προϋπολογισθείσες δαπάνες που καθόριζε γι' αυτά η διακήρυξη, σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ.3 εδ. β' του ν.2955/2001 και ο διαγωνισμός έπρεπε να ματαιωθεί. Ε) Ο διαγωνισμός για είδη της διακήρυξης, για τα οποία υποβλήθηκε εξαρχής ή έγινε τελικώς αποδεκτή μία μόνο προσφορά, έπρεπε να ματαιωθεί, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 21 εδ. η του π.δ.118/2007, καθόσον τόσο από το πρακτικό οικονομικής αξιολόγησης όσο και από την εισήγηση της αρμόδιας υπηρεσίας του νοσοκομείου προς το Δ.Σ. δεν προκύπτει ότι η αναθέτουσα αρχή έλαβε υπόψη της για την κατακύρωση των ειδών αυτών συγκριτικά στοιχεία τιμών από προηγούμενους δημόσιους διαγωνισμούς ή από τιμολόγια αγοράς των ειδών αυτών από το ελεύθερο εμπόριο.
ΕΣ/Τ4/50/2010
H προμήθεια ειδών από το Δημόσιο διενεργείται, κατά κανόνα, με τη διαδικασία του διαγωνισμού, καθόσον κατ’ αυτόν τον τρόπο διασφαλίζεται η ευρύτερη δημοσιότητα και επιτυγχάνεται η επιλογή της συμφερότερης προσφοράς. Ακολούθως, η προμήθεια ειδών με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης (απευθείας ανάθεσης) αποτελεί εξαιρετική διαδικασία, η προσφυγή στην οποία επιτρέπεται μόνο στις περιοριστικώς αναφερόμενες στο Νόμο περιπτώσεις, μεταξύ των οποίων και η περίπτωση κατά την οποία η συνολική δαπάνη για την προμήθεια όμοιων ή ομοειδών ειδών δεν υπερβαίνει, σε ετήσια βάση, το ποσό των 15.000 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α. Στην περίπτωση όμως αυτή, προς αποφυγή καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων, απαγορεύεται ο επιμερισμός της συνολικής ποσότητας των όμοιων ή ομοειδών προς προμήθεια ειδών σε περισσότερες μικρότερες ποσότητες ή μερικότερες κατηγορίες και η, εν συνεχεία, χωριστή απευθείας ανάθεση των οικείων τμηματικών προμηθειών (βλ. ΕλΣ ΙV Τμ. πράξεις 176, 177/2009, 126, 102, 22/2008, 160, 137/2007). Προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης (απευθείας ανάθεσης) επιτρέπεται, επίσης, όταν, λόγω επείγουσας ανάγκης, οφειλόμενης σε απρόβλεπτες περιστάσεις, καθίσταται αδύνατη η τήρηση των προθεσμιών διενέργειας τακτικού ή πρόχειρου, όταν το ποσό της προϋπολογιζόμενης δαπάνης των οικείων προμηθειών δεν υπερβαίνει το ποσό των 45.000 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α., διαγωνισμού. Σε αυτή την περίπτωση απαιτείται να συντρέχουν σωρευτικά τρεις προϋποθέσεις: α) ύπαρξη απρόβλεπτου γεγονότος, β) δημιουργία επείγουσας ανάγκης, η οποία δεν συμβιβάζεται με τις προθεσμίες που προβλέπονται στη διαδικασία του δημόσιου διαγωνισμού και γ) ύπαρξη αιτιώδους συνδέσμου μεταξύ του απρόβλεπτου γεγονότος και της επείγουσας ανάγκης. Ως απρόβλεπτα γεγονότα, νοούνται τα αιφνίδια ή εξαιρετικά πραγματικά γεγονότα, που δεν ήταν γνωστά στην οικεία υπηρεσία ή δεν μπορούσαν να προβλεφθούν και να συνυπολογισθούν, καθώς δεν ανάγονται στη σφαίρα επιρροής της, και καθιστούν ανέφικτο τον έγκαιρο προγραμματισμό της ανάθεσης των αναγκαίων για την αντιμετώπισή τους προμηθειών (βλ. Ελ.Σ. ΙV Τμ. πράξεις 176, 177, 24/2009, 230/2008, 145/2007). Τέλος, ανάθεση με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης (απευθείας ανάθεσης) χωρεί και στην περίπτωση που για λόγους τεχνικούς ή σχετιζόμενους με την προστασία δικαιωμάτων αποκλειστικότητας, τα προς προμήθεια είδη δύνανται να κατασκευαστούν ή να παραδοθούν μόνο από ορισμένο προμηθευτή. Στην περίπτωση αυτή, δεν αρκεί να αποδεικνύεται ότι τα οικεία είδη είναι μοναδικά από τεχνική άποψη ή ότι προστατεύονται από δικαιώματα αποκλειστικότητας, αλλά και ότι η παρασκευή ή η παράδοσή τους είναι δυνατή μόνο από τον οικείο προμηθευτή (πρβλ. ΔΕΚ απόφαση της 3.5.1994 στην υπόθεση C-328/1992, I-1569). Κατά συνέπεια, πρέπει να προσκομίζονται αποδεικτικά στοιχεία όχι μόνο για την αποκλειστική τεχνική καταλληλότητα των οικείων ειδών ή τη μοναδικότητα του κατασκευαστή τους αλλά και για τη μη ύπαρξη ανταγωνιστικών προμηθευτών ή κατασκευαστών των ίδιων προϊόντων (ΕλΣ ΙV Τμ. πράξεις 176, 177/2009).
ΕΣ/Τ4/13/2002
Είναι δυνατή η κατακύρωση του αποτελέσματος του ανοικτού διαγωνισμού στον εξαρχής μοναδικό υποψήφιο, χωρίς να δημιουργείται έλλειψη ανταγωνισμού, αφού η ύπαρξη περισσότερων διαγωνιζομένων δεν τίθεται από το νόμο ως προϋπόθεση της συνεχίσεως της διαδικασίας ή της αναθέσεως του διαγωνισμού, δεδομένων μάλιστα των ευχερειών που παρέχονται στη Διοίκηση από την προαναφερόμενη διάταξη (επανάληψη ή ματαίωση του διαγωνισμού) (βλ. Πρακτικά Ολομ. Ε.Σ. 24ης γεν.συν./23.11.1998)υπό την προϋπόθεση της τηρήσεως από την αναθέτουσα αρχή των προβλεπόμενων από τις διατάξεις των άρθρων 4 του π.δ/τος 394/1996 και 8 παρ. 6 β' του ν.2741/1999 διατυπώσεων δημοσιότητας.