Οδοιπορικά έξοδα:..Με τα δεδομένα αυτά και μόνο και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στην προηγούμενη σκέψη, ο προηγούμενος επιτόπιος έλεγχος, αν και δεν προβλέπεται ρητά από διάταξη νόμου, ανάγεται στη λειτουργική δραστηριότητα του … και συμβάλλει στην αποτελεσματικότερη εκπλήρωση των επιδιωκόμενων από αυτόν σκοπών, που συνίστανται, μεταξύ άλλων, στην ψυχαγωγία των εργαζομένων. Και τούτο διότι ο έλεγχος αυτός είναι επίκαιρος, συντείνει στην καλύτερη προετοιμασία και τελικά την επιτυχή πραγματοποίηση του εκδρομικού προγράμματος του …, μέσω του σχηματισμού ιδίας αντίληψης των αρμοδίων οργάνων του για τη σύγχρονη κατάσταση των καταλυμμάτων, την καταλληλότητα αυτών για τους σκοπούς του … και την ποιότητα των παρεχόμενων από αυτά υπηρεσιών. Εξάλλου, ο έλεγχος αυτός δεν καθίσταται ανώφελος λόγω του ελέγχου που πραγματοποιούν οι υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού στα τουριστικά καταλύματα, όπως αβάσιμα υποστηρίζεται με την προαναφερόμενη έκθεση διαφωνίας, καθόσον ο τελευταίος διενεργείται σε άλλο νομοθετικό πλαίσιο και εξυπηρετεί άλλες ανάγκες. Επομένως, η ελεγχόμενη δαπάνη θεωρείται νόμιμη ως λειτουργική (πρβλ. πράξη Ι Τμ. 217/2008). Περαιτέρω, η ελεγχόμενη δαπάνη, τα επιμέρους στοιχεία της οποίας (κόστος μετακίνησης και διανυκτέρευσης, ύψος εκτός έδρας αποζημίωσης) καθορίζονται από τις διατάξεις του ν. 2685/1999, δεν ξεπερνά το επιβαλλόμενο από τις περιστάσεις μέτρο, ενόψει και του επιδιωκόμενου με αυτήν σκοπού, και επομένως, δε συνιστά υπέρμετρη επιβάρυνση για τον …. Οι δε εναλλακτικές, του προηγούμενου επιτόπιου ελέγχου, λύσεις που προτείνονται από τον αναπληρωτή Επίτροπο (συλλογή πληροφοριών από το Διαδίκτυο, τουριστικούς πράκτορες και άλλα Περιφερειακά Γραφεία που έχουν πραγματοποιήσει εκδρομικά προγράμματα στην …), μπορούν πάντοτε να χρησιμοποιηθούν συμπληρωματικά αλλά δεν δύναται να θεωρηθούν ότι ως λιγότερο δαπανηρά μέτρα καταδεικνύουν το αδικαιολόγητο της επιβάρυνσης του προϋπολογισμού του … με την ελεγχόμενη δαπάνη, καθόσον δεν είναι σίγουρο ότι εξασφαλίζουν ισοδύναμα αποτελέσματα με τον προηγούμενο επιτόπιο έλεγχο, η αξία του οποίου δεν πρέπει να υποτιμάται. Κατ’ ακολουθίαν αυτών, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι νόμιμη και, επομένως, το χρηματικό αυτό ένταλμα θα έπρεπε να θεωρηθεί, αν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2011, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΒΙΒΛΙΩΝ:Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Τμήμα κρίνει ότι η εντελλόμενη δαπάνη είναι λειτουργική κατά την έννοια των διατάξεων της παρ. 2 του άρθρου 37 του ν. 3801/2009, καθόσον συντείνει την εκπλήρωση των σκοπών του Δήμου στον τομέα του πολιτισμού, προάγει δε τα πνευματικά ενδιαφέροντα των δημοτών του με την καλλιέργεια της ιστορικής μνήμης και συνείδησης αυτών.

Δαπάνες Χριστουγεννιάτικης εκδήλωσης (...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, διότι δε βρίσκει έρεισμα σε καμία διάταξη νόμου, δεν εξυπηρετεί τις λειτουργικές ανάγκες του Δήμου ούτε συντελεί στην εκπλήρωση των επιδιωκόμενων από αυτόν σκοπών, πλην όμως κατά την κρίση του Τμήματος, τα αρμόδια όργανα του Δήμου ... δεν προέβησαν στη διενέργεια των ανωτέρω προμηθειών με πρόθεση καταστρατήγησης του νόμου, αλλά διότι, πεπλανημένως πλην όμως συγγνωστώς, υπέλαβαν ότι μπορούσαν να προβούν νομίμως στην διενέργεια των προμηθειών αυτών και τη διανομή των προμηθευθέντων ειδών στα παιδιά του Δήμου ... στα πλαίσια των εκδηλώσεων εορτασμού των Χριστουγέννων.

Προμήθεια βιβλίων:..Επειδή, στην κρινόμενη περίπτωση, όπως από τα στοιχεία του φακέλου αυτής προκύπτει, δεν έχει διενεργηθεί διοικητική εξέταση για τη διαπίστωση της απώλειας εκ μέρους της ανωτέρω Σχολής του Πρωτοτύπου τιμολογίου και Δελτίου Αποστολής και με βάση το πόρισμα της εξέτασης αυτής να θεωρηθούν από την αρμόδια Δ.Ο.Υ. φωτοτυπημένα αντίγραφα των ανωτέρω στοιχείων (τιμολογίου και Δελτίου Αποστολής).Περαιτέρω δεν επισυνάπτεται υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986, από το αρμόδιο όργανο της Σχολής, που να αναγράφει ότι σε περίπτωση που βρεθούν τα πρωτότυπα δικαιλογητικά (Δελτίο Αποστολής - Τιμολόγιο), δεν θα χρησιμοποιηθούν για την αυτή αιτία. Ενόψει των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη, για τον λόγο διαφωνίας του Παρέδρου, αλλά και για τον πρόσθετο λόγο ότι μεταξύ των δικαιολογητικών υπάρχει φωτοτυπημένο τιμολόγιοδελτίου αποστολής, το οποίο, κατά τα διαλαμβανόμενα στην προηγούμενη σκέψη δεν είναι νόμιμο δικαιολογητικό.Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με τα γενόμενα δεκτά στην προηγούμενη σκέψη η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη και επομένως το ένταλμα αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Εξόφληση ενοικίων:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εντελλόμενη δαπάνη στερείται οποιουδήποτε νομίμου ερείσματος, διότι δεν προβλέπεται από το νόμο, δεν στηρίζεται σε νομίμως συναφθείσα σύμβαση ούτε έχει κριθεί με δικαστική απόφαση με δύναμη δεδικασμένου, ενώ και τα ανωτέρω μνημονευόμενα παραστατικά λειτουργικών δαπανών δεν παρουσιάζουν οποιαδήποτε νομίμως εκκαθαρισμένη απαίτηση αντίστοιχη προς την εντελλόμενη δαπάνη και τα λοιπά έγγραφα, κατά συνέπεια οι πρώτος και τρίτος λόγοι άρνησης θεώρησης του χρηματικού εντάλματος, κατ’ εκτίμηση του περιεχομένου τους, κρίνονται βάσιμοι. Ειδικότερα, ως προς τον πρώτο λόγο διαφωνίας, η διαγωνιστική διαδικασία που διενεργήθηκε κατά το έτος 2006 αφορούσε στη σύναψη μίσθωσης του ακινήτου μέχρι τις 16.3.2011, έκτοτε ουδέποτε διενεργήθηκε διαγωνισμός για τη σύναψη αντίστοιχης μισθωτικής σχέσης με το ίδιο μίσθιο ακίνητο για μεταγενέστερο χρονικό διάστημα. Η αποζημίωση χρήσης για την καθυστερημένη παράδοση του μισθίου σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 5 του άρθρου 34 του π.δ. 715/1979, μπορούσε να καταβληθεί μόνο για διάστημα, όχι μεγαλύτερο από δύο μήνες, μετά τις 16.3.2011, δηλαδή για τη χρήση του ακινήτου έως 16.5.2011, στο οποίο προφανώς η εντελλόμενη δαπάνη δεν ανάγεται. Επιπροσθέτως, μετά τη λήξη στις 16.3.2011 της μισθωτικής σχέσης μεταξύ του ... και της εκμισθώτριας του ακινήτου, δυνατότητα παράτασης της διάρκειάς της δεν υφίστατο, διότι δεν είχε συνομολογηθεί εξαρχής. Άλλωστε, η αρχική σύμβαση, είχε συναφθεί κατόπιν διαγωνισμού πριν από την ισχύ των διατάξεων του ν. 3518/2006 για διάστημα πενταετίας, που εξαντλούσε τη νομοθετικά θεσπιζόμενη ανώτατη επιτρεπτή χρονική διάρκεια των μισθώσεων ακινήτων για τις ανάγκες των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου. Ακόμα, η σιωπηρή αναμίσθωση του ακινήτου ρητώς απαγορευόταν από τις ισχύουσες διατάξεις. Τέλος, ουδέποτε η Διοικούσα Επιτροπή του … έλαβε την απαιτούμενη ειδικά αιτιολογημένη απόφαση απευθείας συμφωνίας για τη μίσθωση του ακινήτου, χωρίς τη διενέργεια διαγωνισμού, παράλληλα δε, ούτε προκύπτει ότι συνέτρεχαν επείγουσες και εξαιρετικές συνθήκες που θα μπορούσαν να δικαιολογήσουν τέτοια απευθείας συμφωνία κατά παράκαμψη της διαγωνιστικής διαδικασίας, ακόμα δε και σε αυτή την περίπτωση η οικεία σύμβαση, δεν θα μπορούσε να καλύπτει τη χρήση του ακινήτου έως και το έτος 2016, το οποίο η εντελλόμενη δαπάνη αφορά, διότι δεν μπορούσε να έχει διάρκεια μεγαλύτερη των τριών ετών, αρχής γενομένης από τη λήξη της μισθωτικής σχέσης κατά το έτος 2011. Με δεδομένο ότι δεν τηρήθηκαν από τα αρμόδια όργανα του … οι προδιαληφθείσες ειδικές διατάξεις της νομοθεσίας που διέπει τις μισθώσεις των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, οι οποίες, για μεν τη σύναψη μίσθωσης ακινήτου επιβάλλουν τη διενέργεια διαγωνισμού, κατ’ εξαίρεση δε και υπό προϋποθέσεις και περιστάσεις που δεν συντρέχουν εν προκειμένω, την απευθείας συμφωνία, ενώ ρητώς δεν επιτρέπουν ούτε την παράταση υφισταμένης μίσθωσης ούτε τη σιωπηρή αναμίσθωση, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη (πρβλ. Πράξεις IV Τμ. Κλιμ. Προλ. Ελ. Δαπ. στο IV Τμ. 15/2018). Τέλος, η συμφωνία «διακανονισμού» που επιτεύχθηκε κατά το έτος 2018, δεν έχει οποιοδήποτε νομοθετικό έρεισμα (πρβλ. άρθρο 15 «Ρύθμιση θεμάτων Εμπορικών Μισθώσεων» παρ. 1-10 ν. 4013/2011, Α 204). Περαιτέρω, η ίδια συμφωνία εκτιμώμενη ως σύμβαση αιτιώδους αναγνώρισης χρέους ή και ειδικά ως εξώδικος συμβιβασμός (Πράξεις IV Τμ. 47, 54, 59/2017, 7/2019), για τη νομιμότητά της προϋποθέτει προηγούμενη έγκυρη συμβατική σχέση, ωστόσο, εν προκειμένω, στηρίζεται σε ανύπαρκτη υποκείμενη αιτία, δεδομένου ότι δεν προκύπτει μίσθωση του ακινήτου για το κρίσιμο διάστημα, νομίμως συναφθείσα, επί έριδας ή αβεβαιότητας της οποίας επήλθε ο εν λόγω συμβιβασμός. Τέλος, ακόμα και αν θεωρηθεί ότι τα μέρη απέβλεψαν στην αφηρημένη (αναιτιώδη) υπόσχεση ή αναγνώριση χρέους, τέτοια συμφωνία αντίκειται στην αρχή της νομίμου δράσεως της Διοικήσεως. Επομένως, η εντελλόμενη δαπάνη που ενσωματώνει αποζημίωση χρήσης ακινήτου και λειτουργικών δαπανών για τα κατά περίπτωση αναφερόμενα χρονικά διαστήματα, δεν θεμελιώνεται νομίμως στην προαναφερόμενη από 13.1.2018 συμφωνία, υπό οποιαδήποτε εκδοχή ως προς το αντικείμενο της ως σύμβασης.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ-Δήμοι:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με  όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Κλιμάκιο κρίνει  ότι η δαπάνη των 300,00 ευρώ του Δήμου .., που αφορά στην παράθεση στο αναψυκτήριο του κεντρικού πάρκου της πόλης, αρτοβουτημάτων-καφέ και νερού σε 120 άτομα, στο πλαίσιο του εορτασμού των Τριών Ιεραρχών, είναι νόμιμη. Τούτο διότι η εντελλόμενη συνιστά δαπάνη παρεπόμενη, συνάδουσα με  τους κανόνες της σύγχρονης εθιμοτυπίας, που  συνέβαλε  στην αποτελεσματικότερη  επίτευξη του στόχου της ως άνω εκδήλωσης, ενώ δεν υπερβαίνει και το επιβαλλόμενο από την  υπάρχουσα οικονομική συγκυρία και τα  διδάγματα της κοινής πείρας και λογικής, προσήκον μέτρο.

Μη νόμιμη η δαπάνη που αφορά στην προμήθεια καυσίμων κίνησης υπηρεσιακών οχημάτων του Δήμου, καθόσον η μηνιαία κατανάλωση καυσίμων υπερέβη το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο που τίθεται με την Υ.Α. 1450/550/1982 (Β΄ 93), και από τα συνοδεύοντα δικαιολογητικά δεν αποδεικνύεται η απαιτούμενη από την ως άνω Υ.Α. συνδρομή απρόβλεπτων και επιτακτικών αναγκών.

ΕΦΑΠΑΞ ΧΡΗΜΑΤΙΚΟ ΒΟΗΘΗΜΑ-ΠΑΡΑΓΡΑΦΗ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, η αξίωση της φερόμενης ως δικαιούχου για λήψη της άνω διαφοράς του εφάπαξ βοηθήματος του ν. 103/1975 έχει παραγραφεί, αφού από το τέλος του οικονομικού έτους 1993, κατά το οποίο, λόγω της αποχώρησής της από την υπηρεσία, η αξίωση αυτή γεννήθηκε και ήταν δικαστικά επιδιώξιμη, παρήλθε χρονικό διάστημα μεγαλύτερο της πενταετίας. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω , η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη και, ως εκ τούτου, αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί

ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ:Προμήθεια παιχνιδιών,παραθεση γευμάτων ,καιραδιοφωνική μετάδοσης εορταστικών ευχετηρίων μηνυμάτων (..)Α.Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη το Τμήμα κρίνει καταρχήν ότι η εντελλόμενη με το ανωτέρω χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη, διότι δεν προβλέπεται από διάταξη νόμου, ούτε εξυπηρετεί λειτουργικές ανάγκες του ως άνω Δήμου, ούτε, τέλος, μπορεί να θεωρηθεί ότι συντελεί άμεσα ή έμμεσα στην εκπλήρωση των σκοπών του, αφού δεν αφορά την προαγωγή των συμφερόντων των δημοτών αυτού, ωστόσο λαμβάνοντας υπόψη τα εκτιθέμενα από το Δήμο ...... στο απαντητικό 8201/21.3.2006 έγγραφό του, προκύπτει ότι ο ως άνω Δήμος πεπλανημένως, πλην όμως συγγνωστώς, υπέλαβε ότι η αναφερόμενη δαπάνη συντελεί στην αποτελεσματικότερη εκπλήρωση των σκοπών του.Β.Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη το Τμήμα κρίνει ότι η εντελλόμενη με το ανωτέρω χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι νόμιμη, καθόσον βρίσκει έρεισμα στην προπαρατεθείσα διάταξη του άρθρου 218 παρ.4 εδ. ά και β΄του Δ.Κ.Κ., δεδομένου ότι, αφενός εγκρίθηκε με απόφαση του αρμόδιου κατά νόμο οργάνου, δηλαδή του δημοτικού συμβουλίου, σε βάρος της ως άνω εγγεγραμμένης στον οικείο προϋπολογισμό πίστωσης και αφετέρου σχετίζεται με την διοργάνωση πολιτιστικών εκδηλώσεων που συμβάλλουν στην επίδειξη πνεύματος φιλοξενίας εκ μέρους του Δήμου, χωρίς να υπερβαίνουν το προσήκον μέτρο. Κατ’ ακολουθίαν των προεκτεθέντων, το  επίμαχο χρηματικό ένταλμα πληρωμής πρέπει να θεωρηθεί.  Γ) Με την 568/2004 απόφαση του ΔΣ του Δήμου ...... εγκρίθηκε πίστωση ποσού 1.500,00 ευρώ για την προβολή ευχετήριων μηνυμάτων του Δημάρχου και του ΔΣ στα μέσα μαζικής ενημέρωσης για τις εορτές των Χριστουγέννων και του νέου έτους. Με την 719/2004 απόφαση του Δημάρχου ...... ανατέθηκαν απευθείας, μεταξύ άλλων,  στο Δημοτικό Ραδιόφωνο ...... οι σχετικές μεταδόσεις  αντί του ποσού των 697,58 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ. Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι η δαπάνη αυτή δεν είναι νόμιμη, διότι δεν προβλέπεται από διάταξη νόμου, ούτε μπορεί να θεωρηθεί ότι συντελεί στην εκπλήρωση των σκοπών του δήμου, όπως αυτοί προκύπτουν  από τις ανωτέρω σχετικές διατάξεις.

Προμήθεια βιβλίων:Στην έννοια δε της πολιτιστικής εκδήλωσης που προάγει τα πολιτιστικά και πνευματικά ενδιαφέροντα των κατοίκων εμπίπτει κάθε πολιτιστικό δρώμενο, που, έστω και αν δεν απευθύνεται άμεσα στο σύνολο του τοπικού πληθυσμού, αφυπνίζει και ενισχύει την πολιτιστική και ιστορική συνείδηση και τα πνευματικά ενδιαφέροντα της τοπικής κοινωνίας και έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία μιας πολιτιστικής κληρονομιάς για τις επερχόμενες γενιές. Μεταξύ δε των δράσεων αυτών συγκαταλέγεται και η έκδοση βιβλίων που αφορούν στην αποτύπωση της χρονικής συνέχειας των σύγχρονων θεσμών σε τοπικό επίπεδο και στην συντήρηση της ιστορικής μνήμης θεμάτων τοπικού πολιτισμού. Επομένως, η δαπάνη για την έκδοση βιβλίου που αφορά στην ανάδειξη της ιστορίας και της πολιτιστικής κληρονομιάς του οικείου δήμου εμπίπτει στην έννοια των λειτουργικών δαπανών του νομικού αυτού προσώπου, συνάδει δηλαδή προδήλως με την αποστολή και τις αρμοδιότητές του και συμβάλλει στην εκπλήρωση των σκοπών του, προάγοντας τα κοινωνικά, πολιτικά, πνευματικά και οικονομικά συμφέροντα των κατοίκων της περιφέρειάς του, και είναι νόμιμη εφόσον δεν υπερβαίνει τα εύλογα όρια που διαγράφονται με την τήρηση της αρχής της οικονομικότητας, εν όψει των συνθηκών πραγματοποίησής της (πρβλ. Πράξεις VII Τμ. 21/2012, 54, 72, 243/2011).(..) Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εντελλόμενη δαπάνη είναι λειτουργική, καθόσον συντείνει την εκπλήρωση των σκοπών του οικείου νομικού προσώπου στον τομέα του πολιτισμού, προάγοντας τα πνευματικά ενδιαφέροντα των δημοτών με την καλλιέργεια της ιστορικής μνήμης και συνείδησης αυτών. Περαιτέρω, η εν λόγω δαπάνη δεν υπερβαίνει το προσήκον μέτρο, ενόψει των αποδεκτών του βιβλίου (επιφανείς επισκέπτες του Δήμου, αριστούχοι μαθητές και βιβλιοθήκες της περιοχής του Δήμου, σύμφωνα με το από 11.6.2012 σχετικό έγγραφο του Δημάρχου ...) και της χαμηλής τιμής κάθε τεμαχίου (15,80 ευρώ με Φ.Π.Α.). Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.