Πολιτιστικός τουρισμός.(...) Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εντελλόμενη δαπάνη ανήκει στις αρμοδιότητες του Δήμου αφού σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 75 και 158 του Δ.Κ.Κ., οι Δήμοι μπορούν να συμμετέχουν σε προγράμματα για την Τουριστική ανάπτυξη των περιοχών αναπτύσσοντας κάθε πνευματική και εν γένει πολιτιστική δραστηριότητα. Σε κάθε περίπτωση, η εντελλόμενη δαπάνη παρίσταται λειτουργική, καθόσον συντείνει την εκπλήρωση των σκοπών του οικείου Δήμου στον τομέα της τουριστικής ανάδειξης της ιδιαίτερης πολιτιστικής κληρονομιάς της περιοχής, προάγοντας τα πνευματικά ενδιαφέροντα των δημοτών με την καλλιέργεια της ιστορικής μνήμης και συνείδησης αυτών. Περαιτέρω, η δαπάνη αυτή δεν υπερβαίνει το προσήκον μέτρο, ενόψει της υψηλής ποιότητας των ανωτέρω εκδόσεων και της χαμηλής τιμής κάθε τεμαχίου (15,35 ευρώ με ΦΠΑ το λεύκωμα και 4 ευρώ με ΦΠΑ ο ταξιδιωτικός οδηγός).

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΒΙΒΛΙΩΝ:Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Τμήμα κρίνει ότι η εντελλόμενη δαπάνη είναι λειτουργική κατά την έννοια των διατάξεων της παρ. 2 του άρθρου 37 του ν. 3801/2009, καθόσον συντείνει την εκπλήρωση των σκοπών του Δήμου στον τομέα του πολιτισμού, προάγει δε τα πνευματικά ενδιαφέροντα των δημοτών του με την καλλιέργεια της ιστορικής μνήμης και συνείδησης αυτών.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΑΝΑΜΝΗΣΤΙΚΟΥ ΛΕΥΚΩΜΑΤΟΣ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Τμήμα κρίνει ότι η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη, καθόσον η έκδοση του αναμνηστικού λευκώματος στο πλαίσιο των εκδηλώσεων με αφορμή τη συμπλήρωση ενός έτους από τη μετακομιδή των ιερών λειψάνων του πολιούχου και προστάτη της πόλης του ......., από την ..... στο ..., σχετίζεται με την εδαφική περιφέρεια του ομώνυμου Δήμου, προάγει δε, μέσω της προβολής της ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάς του Δήμου, όπως αυτή καταγράφεται στο εν λόγω λεύκωμα, τα κοινωνικά, πολιτιστικά και πνευματικά ενδιαφέροντα των δημοτών, ενώ περαιτέρω η επίμαχη δαπάνη, ενόψει και της σπουδαιότητας του γεγονότος αυτού, δεν υπερβαίνει το προσήκον μέτρο. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πληρωμής πρέπει να θεωρηθεί.

Προμήθεια βιβλίων σε Δήμο:.Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Τμήμα κρίνει ότι η εντελλόμενη δαπάνη για την προμήθεια του βιβλίου «… πολιτισμός και λαογραφία των … 1821 – 1980», το οποίο περιλαμβάνει πλούσιο ιστορικό και λαογραφικό υλικό για το σύγχρονο παρελθόν της πόλης των … και αποσκοπεί στην ανάδειξη της ιστορίας της, είναι λειτουργική κατά την έννοια των διατάξεων της παρ. 2 του άρθρου 37 του ν. 3801/2009, καθόσον διευκολύνει την εκπλήρωση των σκοπών του Δήμου στον τομέα του πολιτισμού, προάγει δε τα πνευματικά ενδιαφέροντα των δημοτών του με την καλλιέργεια της ιστορικής μνήμης και συνείδησης αυτών. Περαιτέρω δε, η εν λόγω δαπάνη δεν υπερβαίνει το προσήκον μέτρο, ενόψει του πληθυσμού του Δήμου (28.195 κατοίκους, σύμφωνα με σχετικό έγγραφο του Δήμου) και της χαμηλής τιμής κάθε τεμαχίου (6,50 ευρώ με Φ.Π.Α.).Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ(...)Με δεδομένα αυτά η εντελλόμενη δαπάνη είναι λειτουργική, καθόσον συντείνει την εκπλήρωση των σκοπών του Δήμου στον τομέα της εκπαίδευσης και του πολιτισμού, καθώς μέσω των ανωτέρω δράσεων (εκπαίδευση στη χρήση οπτικοακουστικών μέσων) επιδιώκεται η καταγραφή και διάσωση προφορικών μαρτυριών για την ιστορία του τόπου, που περιλαμβάνει μεγάλης κλίμακας ιστορικά γεγονότα, και παράλληλα αναδεικνύεται η τοπική πολιτιστική παράδοση και η ιστορία της οικονομικής ζωής με συνέπεια τη διάσωση της δημόσιας μνήμης. Επιπροσθέτως, μέσω των παρασχεθεισών υπηρεσιών, προάγονται τα πνευματικά ενδιαφέροντα των δημοτών με την καλλιέργεια της ιστορικής συνείδησης αυτών, ενώ ο απώτερος σκοπός της ίδρυσης «Μουσείου Πόλης» με την ενεργή συμμετοχή των πολιτών (από 2.3.2018 υπόμνημα του Δήμου) προάγει την κοινή πολιτιστική κληρονομιά, που συγκαταλέγεται μεταξύ των σκοπών του Δήμου. Περαιτέρω, η ως άνω δαπάνη, ως εκ της φύσης και της ποσότητας των εργασιών προς τη συμβατική αξία αυτών, δεν υπερβαίνει το επιβαλλόμενο από τις περιστάσεις μέτρο, το οποίο, σε κάθε περίπτωση δεν αμφισβητείται από τον διαφωνούντα Επίτροπο.

Αμοιβή για την έκδοση του  βιβλίου(...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στην προηγούμενη σκέψη, η έκδοση του βιβλίου αυτού εμπίπτει στην έννοια των λειτουργικών δαπανών, καθόσον προάγει, μέσω της προβολής της τοπικής ιστορικής συνέχειας  του εκπαιδευτικού θεσμού,  όπως αυτή καταγράφεται στο εν λόγω βιβλίο, τα κοινωνικά, πολιτιστικά και πνευματικά ενδιαφέροντα των δημοτών. Πλην όμως η οικεία δαπάνη δεν είναι νόμιμη, αφού  για τη διάθεση της σχετικής  πίστωσης  δεν τηρήθηκε η προϋπόθεση της προηγούμενης λήψης απόφασης από το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου ....., όπως προβλέπεται στη διάταξη του άρθρου 158 παρ. 3 περ. α΄ του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων, αλλά αντιθέτως αυτή πραγματοποιήθηκε με απόφαση της οικείας Δημαρχιακής Επιτροπής. Κατ’ ακολουθίαν αυτών,  το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν  πρέπει να θεωρηθεί. 

Από το συνδυασμό των διατάξεων αυτών συνάγεται ότι δύναται, με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου του Δήμου, να διατίθενται πιστώσεις για την πληρωμή δαπανών, που αφορούν πολιτιστικές και μορφωτικές εκδηλώσεις που διοργανώνει ο Δήμος και οι οποίες δεν προβλέπονται μεν από διάταξη νόμου, πλην όμως σχετίζονται με την εδαφική περιφέρειά του, συνδέονται με την προαγωγή των κοινωνικών, πολιτικών και οικονομικών συμφερόντων ή των πολιτιστικών και πνευματικών ενδιαφερόντων των δημοτών του και έχουν, ως εκ τούτου, λειτουργικό χαρακτήρα για τον οικείο Ο.Τ.Α.. Στην έννοια δε της πολιτιστικής εκδήλωσης, που προάγει τα πολιτιστικά και πνευματικά ενδιαφέροντα των κατοίκων εμπίπτει κάθε πολιτιστικό δρώμενο, που, απευθυνόμενο άμεσα στο σύνολο του τοπικού πληθυσμού, αναδεικνύει την πολιτιστική ευαισθησία των τοπικών φορέων, αφυπνίζει και ενισχύει την πολιτιστική και ιστορική συνείδηση των δημοτών (βλ. Πράξεις VII Τμήματος 10, 36/2010, 363/2009 κ.ά.).

ΟΤΑ.Πολιτιστικές εκδηλώσεις.Στην έννοια δε της πολιτιστικής εκδήλωσης που προάγει τα πολιτιστικά και πνευματικά ενδιαφέροντα των κατοίκων εμπίπτει κάθε πολιτιστικό δρώμενο, που, έστω και αν δεν απευθύνεται άμεσα στο σύνολο του τοπικού πληθυσμού, προβάλλει κάθε μορφής τέχνη, συνιστά το ίδιο καλλιτεχνική δράση και αναδεικνύει την πολιτιστική ευαισθησία των τοπικών φορέων, αφυπνίζει και ενισχύει την πολιτιστική συνείδηση και τα πνευματικά ενδιαφέροντα της τοπικής κοινωνίας.Ως συμμετοχή δε του οικείου Ο.Τ.Α. στις εκδηλώσεις αυτές νοείται και η ανάληψη του συνόλου της δαπάνης που προκαλείται από τη διοργάνωση αυτού του είδους των εκδηλώσεων, από άλλους φορείς, οι οποίοι παρέχουν την αναγκαία τεχνογνωσία, υποδομή σε υλικοτεχνικά μέσα και προσωπικό και εμπειρία. Η περίπτωση δε αυτή της ανάληψης του συνόλου της δαπάνης που προκαλείται από τις δράσεις αυτές διακρίνεται από εκείνη της επιχορήγησης του φορέα διοργάνωσης της, καθόσον στην περίπτωση αυτή ο οικείος οργανισμός τοπικής αυτοδιοίκησης παραμένει φορέας υλοποίησης της δράσεως αυτής, οι σχετικές δαπάνες καταβάλλονται από αυτόν σε βάρος των πιστώσεων του προϋπολογισμού του, ελέγχονται δε ως νόμιμες ή μη υπό τους όρους και τις προϋποθέσεις που θέτουν οι διέπουσες αυτόν διατάξεις και γενικές αρχές, μεταξύ των οποίων και εκείνη της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης και της λειτουργικότητας της εκάστοτε διενεργούμενης δαπάνης. Εξάλλου, ως δαπάνες που αφορούν τη διοργάνωση των εκδηλώσεων αυτών, νοούνται όχι μόνο εκείνες που σκοπούν στην οργάνωση τους αυτή καθεαυτή, με την έννοια της εξασφάλισης των απαραίτητων υλικοτεχνικών μέσων περαίωσής τους, αλλά και εκείνες, που δεν προβλέπονται μεν από διάταξη νόμου, όμως είναι λειτουργικές σε σχέση με την εκάστοτε εκδήλωση, συμβάλλουν στην επιτυχή διοργάνωσή της και επιβάλλονται από τους κανόνες σύγχρονης εθιμοτυπίας, οι οποίες όμως δε θα πρέπει σε κάθε περίπτωση να αντιτίθενται στην αρχή της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, η οποία σε κάθε κατηγορία δαπανών ορίζεται σε σχέση με τις αρχές της οικονομίας, της αποδοτικότητας, της αποτελεσματικότητας και της αναγκαιότητας τους.

Πολιτιστικές εκδηλώσεις Δήμων: Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη το Τμήμα κρίνει ότι οι επίμαχες δαπάνες είναι νόμιμες, καθόσον βρίσκουν έρεισμα στη διάταξη του άρθρου 218 παρ. 4 του π.δ. 410/1995, εφόσον το Δημοτικό Συμβούλιο αποφάσισε τη διενέργειά τους και ψήφισε σχετική πίστωση ενώ περαιτέρω η τέλεση μνημοσύνου προς τιμή των απαγχονισθέντων πατριωτών από τα Γερμανικά Στρατεύματα συνιστά πολιτιστική εκδήλωση, κατά την έννοια της προπαρατεθείσας διάταξης, καθόσον πρόκειται για εορτή ιστορικής μνήμης, η οποία σχετίζεται άμεσα με την εδαφική περιφέρεια του Δήμου, όπου και υπάρχει μνημείο με τα ονόματα των αγωνιστών και συνεπώς προάγει τα πολιτιστικά ενδιαφέροντα των δημοτών..

Παρακολούθηση θεατρικής παράστασης από τους μαθητές των γυμνασίων, δημοτικών και νηπιαγωγείων.(...)Στην έννοια δε της  πολιτιστικής  εκδήλωσης που προάγει τα πολιτιστικά και πνευματικά ενδιαφέροντα των κατοίκων εμπίπτει κάθε πολιτιστικό δρώμενο, που, έστω και αν δεν απευθύνεται άμεσα στο σύνολο του τοπικού πληθυσμού,  προβάλλει  κάθε μορφής τέχνη, συνιστά το ίδιο καλλιτεχνική δράση και  αναδεικνύει την πολιτιστική ευαισθησία των τοπικών φορέων, αφυπνίζει και ενισχύει την  πολιτιστική  συνείδηση και τα πνευματικά ενδιαφέροντα της τοπικής κοινωνίας. Μεταξύ δε των δράσεων αυτών συγκαταλέγεται και η διοργάνωση πολιτιστικών - θεατρικών παραστάσεων ή συμμετοχή τους σε εκείνα που διοργανώνουν άλλοι φορείς (πρβλ. Πράξεις 10, 107/2010 VII Τμήματος).(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν ερμηνευτικώς δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας, το Δικαστήριο κρίνει ότι η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι νόμιμη, καθόσον ευρίσκει έρεισμα στη διάταξη του άρθρου 37 του ν. 3801/2009. Και τούτο, διότι συνάδει προς τους διαγραφόμενους στο άρθρο 75 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων σκοπούς του Δήμου στους τομείς της παιδείας και του πολιτισμού, καθόσον η παρακολούθηση θεατρικών παραστάσεων, που τυγχάνουν μάλιστα παγκόσμιας αναγνώρισης, επιλεγέντων - σε συνεργασία με τους σχολικούς διευθυντές - με γνώμονα τις ανάγκες των μαθητών ανά ηλικία, συμβάλλει στην καλλιέργεια του πνεύματος της νεολαίας της τοπικής αυτής κοινωνίας, στην αφύπνιση και ενίσχυση της πολιτιστικής τους συνείδησης, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από το Δήμο.