ΕλΣυν.Τμ.Μειζ-Επταμ.Συνθ/1377/2017
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Ανέγερση διόρωφης οικοδομής..:ζητείται η αναθεώρηση της 667/2017 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία και για τους λόγους που αναφέρονται σε αυτή απορρίφθηκε αίτηση της ήδη αιτούσας Περιφέρειας .. για ανάκληση της 28/ΠΣ/1.11.2016 πράξης του Επιτρόπου της 1ης Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό ... Με την τελευταία αυτή πράξη κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης έργου, με αντικείμενο την «Ανέγερση 2ώροφης οικοδομής ιδιοκτησίας …- ..(κατ’ εφαρμογή της 3178/2009 απόφασης του ΣτΕ)» μεταξύ της αιτούσας Περιφέρειας και της εργοληπτικής επιχείρησης «...».Με βάση τα προεκτεθέντα, ενόψει της προγενέστερης 37/13.7.1999 (Γνωμοδ. 18) γνωμοδότησης της Ε.Π.Α.Ε., με την οποία κρίθηκε ότι «τα κτίσματα παρουσιάζουν έντονα αρχιτεκτονικά στοιχεία της περιοχής που πρέπει να διατηρηθούν», καθώς και του γεγονότος ότι με το μεταγενέστερο της από 22.6.2011 γνωμοδότησης της ίδιας Επιτροπής 120/2011 Πρακτικό του Τριμελούς Συμβουλίου (άρθρ. 2 ν. 3068/2002) του Συμβουλίου Επικρατείας κρίθηκε ότι η ανακατασκευή των υπαρχόντων προσκτισμάτων είναι απαραίτητη υπό τον όρο ότι αυτά συντελούν στην μορφή του προς διατήρηση κτίσματος, κατά την ανέλεγκτη τεχνική κρίση της αρμόδιας ως άνω Επιτροπής, το ισόγειο κτίσμα και η αποθήκη δεν αποσυνδέονται από τον διατηρητέο χαρακτήρα του συνολικού κτίσματος. Ως εκ τούτου, η ανακατασκευή πρέπει να θεωρηθεί ότι αφορά το συνολικό οικοδόμημα, όπως αυτό αποτυπώνεται στο εκτεθέν στην υπό κρίση αίτηση 42513/1987 συμβόλαιο κτήσης της ιδιοκτήτριας, ήτοι ως «διόροφη οικοδομή (…) με συνεχόμενο της οικίας αυτής ισόγειο οικίσκο (…) των συστατικών, παραρτημάτων και παρακολουθημάτων (…)»(..)Περαιτέρω, ο προς εγκατάσταση εξοπλισμός, ο οποίος δεν αλλοιώνει τα παραδοσιακά και διατηρητέα χαρακτηριστικά του κτιρίου, είναι αναγκαίος για τη συμμόρφωση προς τις σύγχρονες τεχνικές απαιτήσεις, όπως προσδιορίζονται από τον Κανονισμό Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων και την Πολεοδομική Νομοθεσία, ήτοι για τη λειτουργικότητα του οικοδομήματος, όπως αυτό θα διαμορφωθεί κατά παρέκκλιση του αρχικού σχεδιασμού του κτιρίου, η οποία παρέκκλιση σημειωτέον κρίθηκε νόμιμη με την προβαλλόμενη απόφαση (βλ. σκ. 9). Εξάλλου, η εγκατάσταση του επίμαχου εξοπλισμού δεν επιβαρύνει υπέρμετρα την αναθέτουσα αρχή, δεδομένου ότι, κατά την αιτούσα, έγινε επιλογή των πλέον συμφερουσών για το Δημόσιο λύσεων (π.χ. τζάκι ως σύστημα θέρμανσης, ώστε να αποφευχθεί η χρήση καυστήρα, λέβητα, δεξαμενής, δοχείου διαστολής, κυκλοφορητών και λοιπού εξοπλισμού λεβητοστασίου). Έσφαλε, συνεπώς, το VI Τμήμα, που με την προσβαλλόμενη απόφασή του έκρινε αντίθετα και πρέπει, κατά παραδοχή ως βάσιμων των οικείων λόγων αναθεώρησης, να αναθεωρηθεί η απόφαση αυτή.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, πρέπει η ένδικη αίτηση αναθεώρησης να γίνει δεκτή, να αναθεωρηθεί η 667/2017 απόφαση του VI Τμήματος..
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ-ΕΠΤ.ΣΥΝΘ/1285/2011
Ανάπλαση κεντρικού ιστού πόλεως - συμπληρωματική σύμβαση..ζητείται η αναθεώρηση της 796/2011 Απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με αυτά τα δεδομένα και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Τμήμα μείζονος – επταμελούς σύνθεσης άγεται στην κρίση ότι η ελεγχόμενη σύμβαση δεν αποτελεί, κατά την έννοια του νόμου, συμπληρωματική σύμβαση του έργου «Ανάπλαση Κεντρικού Ιστού Πόλεως ....», όπως το τελευταίο προσδιορίσθηκε με την οικεία μελέτη δημοπράτησης και την αρχική σύμβαση, καθόσον αφορά στην εκτέλεση εργασιών που ανέκυψαν μετά από την ανατροπή των προβλέψεων της μελέτης δημοπράτησής του και την επελθούσα μεταβολή του αρχικού σχεδιασμού του έργου, του οποίου το αντικείμενο τροποποιήθηκε και επεκτάθηκε, βάσει των ως άνω μελετών που εγκρίθηκαν κατά την εκτέλεσή του. Επομένως, οι εργασίες που περιλαμβάνονται στην ελεγχόμενη σύμβαση δεν αφορούν το αρχικό συμβατικό αντικείμενο του ανωτέρω έργου και δεν δύνανται να αποτελέσουν αντικείμενο συμπληρωματικής σύμβασης αυτού, όπως ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλόμενη απόφαση του VΙ Τμήματος. Σε κάθε περίπτωση, άλλωστε, δεν συντρέχει εν προκειμένω η αξιούμενη από το νόμο συνδρομή απρόβλεπτων περιστάσεων κατά την εκτέλεση του έργου, οι οποίες να καθιστούν αναγκαία τη σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης, δοθέντος ότι τα γεγονότα που επικαλείται ο αιτών Δήμος της μεγάλης οικιστικής ανάπτυξης που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια, της κυκλοφοριακής επιβάρυνσης, λόγω της λειτουργίας του αεροδρομίου ..., της κατασκευής της ... και των Ολυμπιακών Έργων, καθώς και του ότι η προηγούμενη αντίστοιχη κυκλοφοριακή μελέτη είχε συνταχθεί κατά το έτος 2001, ήταν γνωστά πολύ προ της δημοπρατήσεως του έργου. (...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Τμήμα μείζονος – επταμελούς σύνθεσης αποφαίνεται ότι η υπό κρίση αίτηση του νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου με την επωνυμία «ΔΗΜΟΣ ....» πρέπει να απορριφθεί και να μην αναθεωρηθεί η προσβαλλόμενη με αυτήν 796/2011 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕλΣυνΤμ.Μειζ-Επταμ.Συνθ/3211/2011
Εκτέλεση έργου-συμπληρωματική σύμβαση:..ζητείται η αναθεώρηση της 2435/2011 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Περαιτέρω, ως προς τις εργασίες νέων φωτιστικών σημείων (φωτισμού και φωτισμού ασφαλείας), το Τμήμα τούτο άγεται στην κρίση ότι αφενός η συμμόρφωση με νέους κανονισμούς που προκύπτουν κατά τη διάρκεια εκτέλεσης του έργου καλύπτονται υποχρεωτικά, σύμφωνα με τις προμνησθείσες διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 57 του ν. 3669/2008, από το κονδύλιο των απροβλέπτων που περιλαμβάνεται στην αρχική σύμβαση και αφετέρου ότι η απόκλιση από το πρότυπο ΕΛΟΤ – ΕΝ 50171/20.9.2001 συνιστά σφάλμα της αρχικής μελέτης και επομένως δεν αποτελεί απρόβλεπτη περίσταση που να δικαιολογεί κατά νόμο τη σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης, όπως ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλόμενη απόφαση. Ομοίως και αναφορικά με την εγκατάσταση καλωδίου DATA υψηλής ταχύτητας και ασφάλειας θωρακισμένου με πλέγμα κατηγορίας 7, προκειμένου να αναπροσαρμοσθεί η ταχύτητα των δικτύων, χωρίς να επηρεάζεται από παρεμβολές, η εξέλιξη της τεχνολογίας μεταφοράς δεδομένων, όπως προβάλλεται από την αιτούσα, καθώς και ο στόχος της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης των δημόσιων υπηρεσιών δεν συνιστούν νόμιμο λόγο σύναψης συμπληρωματικής σύμβασης, αλλά αποσκοπούν κατ’ ουσίαν στην αρτιότητα και βελτίωση της ποιότητας του έργου, κατά παράβαση των σχετικώς οριζομένων στη διάταξη του άρθρου 57 του ν.3669/2008, συνεπώς, κατά το μέρος τούτο συντρέχει λόγος διακωλυτικός της υπογραφής της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης, κατά τα ορθώς γενόμενα δεκτά με την προσβαλλόμενη απόφαση.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση αναθεώρησης της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «...» και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «.....» πρέπει να γίνουν εν μέρει δεκτές, να αναθεωρηθεί εν μέρει η προσβαλλόμενη με αυτές 2435/2011 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου στα οικεία κεφάλαια και να γίνει δεκτό ότι δεν κωλύεται η υπογραφή της 1ης Συμπληρωματικής Σύμβασης, κατά το μέρος που αφορά στην εκτέλεση των εργασιών τοποθέτησης νέων μετακινούμενων χωρισμάτων, χωρισμάτων ξηρής δόμησης, μεταλλικών θυρών πυρασφάλειας και τροποποίησης του κλιματισμού, καθώς και στην εκπόνηση των αντίστοιχων μελετών, όπως αναλυτικώς αναφέρονται στην προηγούμενη σκέψη της παρούσας.
ΕΣ/ΤΜ.6/2502/2009 (Γ΄ Διακοπών)
ΕΡΓΑ. (..) ζητεί να ανακληθεί η 314/2009 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Ολοκλήρωση Κατασκευής Δημαρχείου» μεταξύ του αιτούντος και της εταιρείας «....». Κατόπιν διενέργειας του προβλεπόμενου προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας, το Ε΄ Κλιμάκιο με την προσβαλλόμενη Πράξη του έκρινε ότι κωλύεται η υπογραφή του ως άνω σχεδίου συμπληρωματικής σύμβασης για τις προαναφερόμενες εργασίες, καθόσον δεν πληρούνται οι τιθέμενες από τις προαναφερόμενες διατάξεις του άρθρου 57 του ν. 3669/2008 προϋποθέσεις, και συγκεκριμένα δεν οφείλονται σε απρόβλεπτες περιστάσεις κατά την τεχνική εκτέλεση του έργου, δηλαδή σε αιφνίδια πραγματικά περιστατικά που, αντικειμενικά, κατά τους κανόνες της ανθρώπινης εμπειρίας και λογικής, δεν ήταν δυνατόν να προβλεφθούν....Ως προς τις εργασίες για τα ασθενή ρεύματα, η κρίση της προσβαλλόμενης Πράξης είναι ορθή και τα περί του αντιθέτου προβαλλόμενα με την κρινόμενη αίτηση ανάκλησης, απορριπτέα ως αβάσιμα. Τούτο διότι οι εργασίες αυτές, όπως περιγράφονται και στο δικόγραφο της αίτησης δεν αφορούν στη λήψη μέτρων για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και την εξοικονόμηση ενέργειας (...), αλλά στην κάλυψη επικοινωνιακών αναγκών του κτιρίου. Τέλος, απορριπτέος ως αβάσιμος, σύμφωνα με το άρθρο 1.4 του πίνακα εργασιών της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης, είναι και ο ισχυρισμός του αιτούντος, ότι η ανάγκη εκτέλεσης των εργασιών για εγκατάσταση θέρμανσης – κλιματισμού – αερισμού, οφειλόταν σε απρόβλεπτες περιστάσεις, δηλαδή στην ανάγκη μεταβολής του χώρου εγκατάστασης του υποσταθμού της ΔΕΗ. Τούτο διότι οι εν λόγω εργασίες προκύπτουν από το ενδεχόμενο καθυστέρησης κατασκευής του υπόγειου χώρου στάθμευσης, γεγονός το οποίο δεν αποτελεί απρόβλεπτη περίσταση, ενώ οι εργασίες οι σχετικές με τη διέλευση των αεραγωγών από τοιχία και πλάκες προβλεπόταν από την οικεία μελέτη και ως εκ τούτου δεν είναι επίσης απρόβλεπτες....Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι η κρινόμενη αίτηση πρέπει να γίνει εν μέρει δεκτή και να ανακληθεί η προσβαλλόμενη με αυτήν 314/2009 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, κατά το μέρος που με αυτήν κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης 1) για τις εργασίες επικαιροποίησης της κατασκευής της εγκατάστασης ισχυρών ρευμάτων και 2) τις εργασίες επικαιροποίησης του κεντρικού συστήματος ελέγχου (BMS). ..Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης αναφορικά με τις εργασίες επικαιροποίησης της κατασκευής της εγκατάστασης ισχυρών ρευμάτων και τις εργασίες επικαιροποίησης του κεντρικού συστήματος ελέγχου (BMS)
ΕλΣυν.Τμ.6/2726/2010
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ: ζητείται η ανάκληση της 350/2010 Πράξης του Ε’ Κλιμακίου..οι ως άνω αναφερόμενες εργασίες ασφαλτικών και σήμανσης που περιελήφθησαν στο ελεγχόμενο σχέδιο συμπληρωματικής σύμβασης κατέστησαν αναγκαίες, προκειμένου, αφενός να υπάρξουν αποκαταστάσεις και συνδέσεις των νέων οδικών τμημάτων των Δήμων της περιοχής, τα οποία κατασκευάσθηκαν μετά την υπογραφή της κύριας σύμβασης και, αφετέρου, να δημιουργηθούν παρακάμψεις των προς απαλλοτρίωση τμημάτων του χώρου κατάληψης του έργου, τα οποία οι παρόδιοι ιδιοκτήτες αρνήθηκαν να αποδώσουν, έως ότου τελεσιδικήσουν οι σχετικές δικαστικές αποφάσεις. Επομένως, η εκτέλεση των εν λόγω συμπληρωματικών εργασιών δεν ήταν αντικειμενικώς δυνατό, σύμφωνα με τους κανόνες της ανθρώπινης εμπειρίας και λογικής, να προβλεφθεί και, συνεπώς, να ενταχθεί στο αρχικό έργο και τη συναφθείσα σύμβαση, παρά τα αντιθέτως κριθέντα με την προσβαλλόμενη Πράξη του Κλιμακίου.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Τμήμα αποφαίνεται ότι η υπό κρίση αίτηση ανάκλησης της Διεύθυνσης Ελέγχου Κατασκευής Έργων (Δ.Ε.Κ.Ε.) / Τμήματος Μελετών της Γενικής Διεύθυνσης Περιφέρειας της Περιφέρειας …, ως και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «….» και διακριτικό τίτλο «…..» πρέπει να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη με αυτές 350/2010 Πράξη του Ε’ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου και, δεδομένου ότι δεν συντρέχει άλλος νόμιμος λόγος κωλύων την υπογραφή, να υπογραφεί η σχετική συμπληρωματική σύμβαση
ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ/ΕΠΤΑΜ/1314/2018
ΈΡΓΟ-Συμπληρωματική σύμβαση:ζητείται η αναθεώρηση της 842/2018 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, απορριπτικής της από 23.3.2018 αίτησης ανάκλησης της 112/2018 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Ανάταξη και αναβάθμιση του συστήματος σηματοδότησης – τηλεδιοίκησης και αντικατάσταση 70 αλλαγών τροχιάς σε εντοπισμένα τμήματα του άξονα …– ….– ….(Α.Σ.717/26.9.2014), μεταξύ της αιτούσας και της παρεμβαίνουσας κοινοπραξίας «.......A.».(...)Επομένως, από τη συνεκτίμηση όλων των ανωτέρω στοιχείων, πρέπει να γίνει δεκτό ότι συντρέχουν απρόβλεπτες περιστάσεις, μη οφειλόμενες σε υπαιτιότητα των οργάνων της Αναθέτουσας Αρχής, εξαιτίας των οποίων κατέστη αναγκαία η εκτέλεση των εργασιών της υπό έλεγχο σύμβασης.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση καθώς και η υπέρ αυτής παρέμβαση της κοινοπραξίας «.......A.», πρέπει να γίνουν δεκτές, να αναθεωρηθεί η 842/2018 απόφαση του VI Τμήματος και να αποδοθεί στην αιτούσα το καταβληθέν παράβολο. Περαιτέρω, πρέπει να γίνει δεκτή η από 23.3.2018 αίτηση ανάκλησης, να ανακληθεί η 112/2018 πράξη του Ε΄ Κλιμακίου, να κριθεί ότι το οικείο σχέδιο της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Ανάταξη και αναβάθμιση του συστήματος σηματοδότησης – τηλεδιοίκησης και αντικατάστασης 70 αλλαγών τροχιάς σε εντοπισμένα τμήματα του άξονα …..» δύναται να υπογραφεί και, τέλος, να αποδοθεί στην αιτούσα το καταβληθέν αντίστοιχο παράβολο.Αναθεωρεί την 842/2018 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕΣ/ΤΜ.7/186/2010
Έργο....Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι είναι μη νόμιμη η χρήση του κονδυλίου των απροβλέπτων δαπανών για την εκτέλεση των ως άνω εργασιών και της προμήθειας, καθόσον αυτές δεν κατέστησαν αναγκαίες λόγω απρόβλεπτων περιστάσεων. Ειδικότερα, είναι μη νόμιμη η χρήση του κονδυλίου των απροβλέπτων για την πληρωμή των εργασιών προετοιμασίας επιχρισμένων επιφανειών τοίχων για χρωματισμούς, οι οποίες αποδίδονται, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς του Δήμου, στη μερική καθαίρεση των κατεστραμμένων μόνο επιχρισμάτων και η οποία είχε ως αποτέλεσμα την ανομοιομορφία και την ποιοτική διαφορά μεταξύ του νέου και του υπάρχοντος επιχρίσματος, καθόσον η ανάγκη εκτέλεσής τους μπορούσε κατά την κοινή πείρα και λογική να είχε προβλεφθεί κατά την εκπόνηση της αρχικής μελέτης ενώ, περαιτέρω, η προμήθεια και τοποθέτηση των προβολέων θεατρικού φωτισμού συνιστά νέα εργασία, η οποία είναι προφανές ότι δεν οφείλεται σε απρόβλεπτα περιστατικά, οι δε επικαλούμενοι λόγοι λειτουργικότητας ανάγονται σε ζητήματα που ήταν κατά χρόνον ήδη γνωστά στην αναθέτουσα αρχή και, σε κάθε περίπτωση, μπορούσαν ευχερώς να προβλεφθούν και να ενταχθούν στην αρχική σύμβαση του έργου. Τέλος και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ της παρούσας, θα πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος και ο ισχυρισμός του Δήμου ότι το Ελεγκτικό Συνέδριο δεν δικαιούται να προβαίνει σε παρεμπίπτοντα έλεγχο νομιμότητας των ατομικών διοικητικών πράξεων, που αποτελούν το έρεισμα της ελεγχόμενης δαπάνης, για τις οποίες ισχύει το τεκμήριο νομιμότητας. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη και ως εκ τούτου αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί.
ΕΣ/ΤΜ.7/366/2010
Έργο..Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, εφόσον στη συγκεκριμένη περίπτωση, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, αντικείμενο του 1ου Α.Π.Ε. δεν ήταν η διενέργεια συμπληρωματικών (νέων) εργασιών, αλλά η αύξηση των ποσοτήτων των ήδη προβλεπομένων συμβατικών εργασιών, το Τμήμα κρίνει ότι συντρέχουν οι νόμιμες προύποθέσεις για την επιβάρυνση του κονδυλίου των απροβλέπτων της οικείας σύμβασης με τη δαπάνη των εργασιών αυτών, δοθέντος, επιπροσθέτως, ότι αφενός μεν αυτές κατέστησαν αναγκαίες λόγω εσφαλμένων προμετρήσεων της οικείας μελέτης, αφετέρου δε ότι το προς εκτέλεση αντικείμενο της σύμβασης δεν τροποποιήθηκε. Κατόπιν των ανωτέρω, η Πράξη της οποίας ζητείται η ανάκληση (23/2010), η οποία έθεσε ως προϋπόθεση για την αυξομείωση των ήδη προβλεπομένων συμβατικών εργασιών τη συνδρομή «απρόβλεπτων περιστάσεων», πρέπει να ανακληθεί ως προς την κρίση της περί μη νομιμότητας της δαπάνης, που εντέλλεται με το 176, οικονομικού έτους 2009, χρηματικό ένταλμα πληρωμής. Το ένταλμα δε αυτό θα μπορούσε να θεωρηθεί, εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2009, σε βάρος των πιστώσεων του προϋπολογισμού του οποίου εκδόθηκε.
ΕΣ/ΚΛ.Ε/608/2009
Αποπεράτωση αποχέτευσης -συμπληρωματική σύμβαση...Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην τρίτη σκέψη (ΙΙΙ), το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι ως άνω εργασίες που αποτελούν το αντικείμενο της ελεγχόμενης συμπληρωματικής σύμβασης, δεν αποδεικνύεται από τον αναθέτοντα φορέα ότι οφείλονται σε απρόβλεπτες περιστάσεις κατά την τεχνική εκτέλεση του έργου, δηλαδή σε αιφνίδια πραγματικά περιστατικά, που αντικειμενικά, κατά τους κανόνες της ανθρώπινης εμπειρίας και λογικής, δεν ήταν δυνατόν να προβλεφθούν κατά τη σύνταξη της αρχικής μελέτης δημοπράτησης του έργου. Τέτοιες δε απρόβλεπτες περιστάσεις δεν συνιστούν σε καμιά περίπτωση οι επισημάνσεις της αναδόχου, αναφορικά με ορισμένα κατασκευαστικά ζητήματα, καθόσον από κανένα στοιχείο του φακέλου δεν προκύπτει ο λόγος για τον οποίο δεν κατέστη δυνατή η πρόβλεψή τους στο στάδιο σύνταξης της ανωτέρω αρχικής μελέτης. Ούτε εξάλλου η αόριστη αναφορά στην αιτιολογική έκθεση του 4ου Α.Π.Ε., ότι οι επιβαλλόμενες εργασίες κατέστησαν αναγκαίες λόγω των ανωτέρω απροβλέπτων περιστάσεων, αρκεί για να αποδείξει ότι οι εργασίες αυτές δεν οφείλονται σε αστοχίες και παραλείψεις ή σφάλματα της αρχικής μελέτης, ενόψει και του ότι σε κανέναν από τους προεγκριθέντες Α.Π.Ε., στους οποίους συμπεριλήφθηκαν ομοειδείς εργασίες, γίνεται αναφορά σε τέτοια αιφνίδια περιστατικά, ενώ στο 39/10.7.2009 έγγραφο του κυρίου του έργου ρητώς αναφέρεται ότι οι επιπλέον εργασίες οφείλονται σε αδυναμίες της αρχικής μελέτης δημοπράτησης του επίμαχου έργου. Και ναι μεν, αναφορικά τουλάχιστον με τις εργασίες αποκατάστασης βλαβών σε υφιστάμενα δίκτυα κοινής ωφέλειας, δεν παρίσταται εφικτός ο ακριβής εντοπισμός τους εκ των προτέρων, πλην στην οικεία αιτιολογική έκθεση δεν παρατίθεται καμία ειδικότερη αιτιολογία ως προς το γιατί δεν μπορούσε να προβλεφθεί εξ αρχής και να ληφθεί υπόψη η έλλειψη χαρτογράφησης των δικτύων αυτών και, ως εκ τούτου, η ενδεχόμενη πρόκληση ζημιών από τις εργασίες της αναδόχου, γεγονός που ανάγεται στο χρόνο σύνταξης της αρχικής μελέτης και θα συνεπαγόταν και την πρόβλεψη ενός αντίστοιχου κονδυλίου στον προϋπολογισμό του αρχικού έργου. Εξάλλου, σε κάθε περίπτωση, απαιτείται να συντρέχουν σωρευτικά οι προβλεπόμενες από το νόμο προϋποθέσεις για την κατάρτιση συμπληρωματικής σύμβασης εργασιών και δεν αρκεί η συνδρομή κάποιας μόνο από αυτές, όπως το ότι οι εργασίες που αποτελούν το αντικείμενο της συμπληρωματικής σύμβασης δεν μπορούν, τεχνικά ή οικονομικά, να διαχωριστούν από την αρχική σύμβαση χωρίς να δημιουργήσουν μείζονα προβλήματα για την αναθέτουσα αρχή, ούτε ασκεί εν προκειμένω επιρροή το γεγονός της χρηματοδότησης του αρχικού έργου από κοινοτικούς πόρους.
ΕΣ/ΤΜ.7/24/2009
Εκτέλεση εργασιών:Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη που προηγήθηκε, το Τμήμα κρίνει ότι το αντικείμενο της ανωτέρω σύμβασης, όπως αναλυτικώς περιγράφεται παραπάνω, αφορά σε εκτέλεση δημοσίου έργου, καθόσον αποτελεί κατασκευή, κατά την έννοια του άρθρου 1 παρ. 3 του ν. 1418/1984 όπως ισχύει, η τοποθέτηση σε γήπεδο ποδοσφαίρου του συνθετικού χλοοτάπητα, ο οποίος καθίσταται συστατικό του εδάφους στο οποίο επιστρώνεται και δεν μπορεί να αποκολληθεί από αυτό χωρίς να υποστεί βλάβη. Η δε τοποθέτηση του τάπητα αυτού, πέραν του ότι πληροί το βασικό αυτό κριτήριο, που χαρακτηρίζει τα δημόσια έργα έναντι της προμήθειας αγαθών και εκτέλεσης εργασιών-παροχής υπηρεσιών, περαιτέρω και κατά την κρίση του Τμήματος παρουσιάζει επαρκή βαθμό τεχνικής δυσκολίας, σύμφωνα με την ανωτέρω τεχνική περιγραφή και απαιτεί τη χρήση εξειδικευμένου τεχνικού προσωπικού και ανάλογων μέσων, που δικαιολογεί την ένταξή της στην κατηγορία του δημοσίου έργου, λαμβανομένων μάλιστα υπόψη των ιδιαιτεροτήτων του εν λόγω έργου και συγκεκριμένα των διαστάσεων του γηπέδου (6.300 μ²), καθώς και ότι η τοποθέτηση του χλοοτάπητα σε αυτό πρέπει να γίνει κατά τρόπο τέτοιο ώστε ο χώρος αυτός να ανταποκρίνεται στους σκοπούς της αθλητικής χρήσης για την οποία προορίζεται. Συνεπώς, το ανωτέρω έργο νομίμως δημοπρατήθηκε και ανατέθηκε στο φερόμενο ως δικαιούχο με τις περί δημοσίων έργων διατάξεις, ο οποίος επομένως δικαιούται και εργολαβικό όφελος για την εκτέλεσή του. Κατ’ ακολουθία των προεκτεθέντων, η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν πάσχει για τον προβαλλόμενο λόγο διαφωνίας της Επιτρόπου και επομένως αυτό θα μπορούσε να θεωρηθεί, αν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος, τις πιστώσεις του οποίου βάρυνε.
ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ/681/2017
ΕΡΓΑ.ζητείται η αναθεώρηση της 27/2017 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, απορριπτικής αίτησης της ήδη αιτούσας Περιφέρειας ... για ανάκληση της 357/2016 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Περιφερειακή Οδός....Με την προσβαλλόμενη απόφαση του VI Τμήματος, απορριπτικής αίτησης της ήδη αιτούσας για ανάκληση της 357/2016 πράξης του Ε' Κλιμακίου, με την οποία έγινε δεκτό ότι η εκτέλεση των περιλαμβανομένων στην ελεγχόμενη σύμβαση εργασιών (υπό στοιχεία 1 και 2) δεν οφείλεται σε απρόβλεπτα γεγονότα ή καταστάσεις, αλλά σε πλημμέλειες της αρχικής μελέτης, ενώ οι υπό στοιχεία 3 και 4 κατηγορίες εργασιών συνιστούν ανεπίτρεπτη, εκ των υστέρων, επέκταση του τεχνικού αντικειμένου του έργου, κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του επίμαχου σχεδίου της συμπληρωματικής σύμβασης...Με τα δεδομένα αυτά το παρόν Τμήμα κρίνει ότι δεν συντρέχουν, εν προκειμένω, οι νόμιμες προϋποθέσεις για τη σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης. Ειδικότερα:...Ως προς την πρώτη κατηγορία εργασιών, ήτοι αυτή των πρόσθετων εκσκαφών, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει ότι είχε επέλθει τέτοιας έκτασης κλιματική αλλαγή που να δικαιολογεί την ανάγκη υπερδιπλασιασμού του βάθους των εκσκαφών....Σχετικά με την ανεπάρκεια των υλικών Ε4 στην κοίτη του ποταμού Πέλεκα, στα συμβατικά τεύχη δεν προσδιορίζεται ρητά ότι η κοίτη του ποταμού Πέλεκα έχει οριστεί κατά τρόπο δεσμευτικό ως ο τόπος απόληψης των αναγκαίων για την εκτέλεση του έργου αδρανών υλικών...Τέλος, οι πρόσθετες δαπάνες για την τοποθέτηση κιγκλιδωμάτων στις προς κατασκευή γέφυρες και την εκτέλεση πρόσθετων μελετών κατ’ απαίτηση των κατοίκων, ώστε να έχουν πρόσβαση στις παρακείμενες ιδιοκτησίες τους μετά την κατασκευή του δρόμου, συνιστούν προφανείς αλλαγές στον αρχικό σχεδιασμό του έργου, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι παραλείψεις της αρχικής μελέτης, με την οποία έπρεπε να είχαν προβλεφθεί τόσο η τοποθέτηση των κιγκλιδωμάτων όσο και οι δίοδοι πρόσβασης στις γειτνιάζουσες με το έργο ιδιοκτησίες....Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η υπό κρίση αίτηση αναθεώρησης και η υπέρ αυτής παρέμβαση πρέπει να απορριφθούν.