ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΜΑΘΗΤΩΝ:Με δεδομένα τα πραγματικά αυτά περιστατικά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στη σκέψη ΙΙΙ, το Τμήμα κρίνει ότι ορθά το Ζ΄ Κλιμάκιο με την προσβαλλόμενη Πράξη του αποφάνθηκε ότι, αφού η 6η Νομαρχιακή Επιτροπή άσκησε εν τοις πράγμασι χρέη επιτροπής διαγωνισμού παρά το γεγονός ότι προέβη στην έκδοση πράξης συγκρότησης επιτροπής για τη διενέργεια του διαγωνισμού και αξιολόγησης των προσφορών, παρακάμπτοντας κατ’ ουσίαν το γνωμοδοτικό στάδιο του διαγωνισμού, που αποτελεί ουσιώδη τύπο της διαδικασίας αυτού, υφίσταται ουσιώδης νομική πλημμέλεια της ελεγχόμενης διαγωνιστικής διαδικασίας και συνεπώς, κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης.(..)Συνεπώς, πρέπει η υπό κρίση αίτηση να γίνει δεκτή και να ανακληθεί η 327/2008 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, κατά τα προεκτεθέντα, μη υπάρχοντος δε άλλου λόγου που να κωλύει την υπογραφή της ελεγχόμενης σύμβασης, πρέπει αυτή να υπογραφεί.

Προμήθεια μεταλλικών κάδων:Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι: ι) η απόφαση του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας επί της προσφυγής της εταιρείας «.....» κατά της συμμετοχής της εταιρείας «.....», αν και δεν υπάρχει στα στοιχεία του φακέλου, δεν ασκεί επιρροή στη συνέχιση της διαγωνιστικής διαδικασίας, καθώς, σε κάθε περίπτωση, η προσφορά της εταιρείας αυτής απορρίφθηκε στο επόμενο στάδιο του διαγωνισμού ως τεχνικά μη αποδεκτή χωρίς να προκύπτει ότι έχει στραφεί κατά της απορρίψεως αυτής. ιι) η διαδικασία ανάδειξης αναδόχου για την εν λόγω προμήθεια είναι νομικά πλημμελής. Και τούτο διότι, με το από 14.6.2011 πρακτικό η Επιτροπή του Διαγωνισμού διαπίστωσε, κατά το δειγματισμό των προσφερομένων από την εταιρεία «.....» κάδων, ότι υπάρχουν ουσιώδεις αποκλίσεις από τις Τεχνικές Προδιαγραφές της μελέτης της προμήθειας, που καθιστούν απαράδεκτη την προσφορά της εταιρείας αυτής. Τις αποκλίσεις δε αυτές κατέγραψε λεπτομερώς στο ως άνω πρακτικό. Ωστόσο, η Οικονομική Επιτροπή του Δήμου, που είναι το αποφασίζον όργανο, απέκλινε, κατά παράβαση του άρθρου 20 παρ. 2 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας, από την ως άνω γνώμη της Επιτροπής του Διαγωνισμού, καθώς επίσης και από την από 1.7.2011 γνωμοδότηση της Επιτροπής του Διαγωνισμού και την 1479/22.7.2011 γνωμοδότηση της Νομικής Υπηρεσίας επί της ενστάσεως της εν λόγω εταιρείας, κάνοντας δεκτή την ένσταση αυτή και επιτρέποντας τη συμμετοχή της εταιρείας αυτής στη συνέχεια του διαγωνισμού, χωρίς να προκύπτει από το σώμα της αποφάσεώς της ή από τα στοιχεία του φακέλου η ειδικότερη αιτιολογία περί συμφωνίας της προσφοράς της εταιρείας αυτής με τις τεχνικές προδιαγραφές ή έστω περί μη ουσιώδους αποκλίσεως από αυτές. Η ελλείπουσα αυτή αιτιολογία, που ανάγεται σε αμιγώς τεχνικά ζητήματα, συνιστά παραβίαση ουσιώδους τύπου της διαδικασίας και καθιστά μη νόμιμη τη διαδικασία ανάδειξης αναδόχου. Εξάλλου, η εμμονή της Επιτροπής του διαγωνισμού ως προς την απόκλιση της εταιρείας «....» από τις τεχνικές προδιαγραφές της μελέτης της προμήθειας φανερώνεται και από το ότι σε επόμενο στάδιο του διαγωνισμού (βλ. το από 9.8.2001 πρακτικό περί προτάσεως για την κατακύρωση του αποτελέσματος του διαγωνισμού στην ως άνω μειοδότρια εταιρεία) επανέρχεται επί του ζητήματος αυτού και εισηγείται την κατακύρωση στην εταιρεία αυτή, υπό την επιφύλαξη της διόρθωσης των τεχνικών προβλημάτων που εντοπίστηκαν κατά το δειγματισμό των κάδων αυτής.

Ανακλήθηκε με την ΕΣ/ΤΜ.6/524/2012

Παροχή υπηρεσιών προβολής και δημοσιότητας-Ασφ.ενημερότητα:.(...).όσον αφορά στην ως άνω δεύτερη διαπιστωθείσα πλημμέλεια της διαγωνιστικής διαδικασίας, προβάλλεται ότι συντρέχει συγγνωστή πλάνη των αρμοδίων οργάνων του Δήμου .., μεταξύ άλλων, διότι, ενόψει του ότι κριτήριο κατακύρωσης ήταν η χαμηλότερη προσφορά και, συνεπώς, η Επιτροπή του διαγωνισμού δεν προέβη σε συγκριτική αξιολόγηση των προσφορών, παρά μόνο σε έλεγχο της συμφωνίας αυτών με τις τεχνικές προδιαγραφές της διακήρυξης, η μη συμμετοχή στην εν λόγω Επιτροπή του ως άνω Ειδικού Εμπειρογνώμονα με γνωμοδοτικό ρόλο κατέστη επουσιώδης. Με τα δεδομένα αυτά και λαμβανομένου υπόψη ότι ο ανωτέρω ισχυρισμός είχε προβληθεί και από τον ίδιο τον Δήμο, με το έγγραφο επανυποβολής του χρηματικού εντάλματος προς θεώρηση ..., το Τμήμα κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα αυτού δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των σχετικών διατάξεων, αλλά από συγγνωστή πλάνη ως προς την ερμηνεία αυτών.   

Προμήθεια καυσίμων κίνησης – θέρμανσης και ελαιολιπαντικών (...) Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι: α) Μη νομίμως, σύμφωνα με τα άρθρα 20 του ΕΚΠΟΤΑ και 17 της διακήρυξης 14/29988/2013, παραλήφθηκε από την Επιτροπή του διαγωνισμού το στάδιο της τεχνικής αξιολόγησης της προσφοράς της μοναδικής εταιρείας που μετείχε στο διαγωνισμό, καθώς αυτή (Επιτροπή), όπως προκύπτει από το 14.11.2013 πρακτικό της, μετά τον έλεγχο των δικαιολογητικών συμμετοχής της προμηθεύτριας προέβη στην αποσφράγιση της οικονομικής της προσφοράς, χωρίς προηγουμένως να αποφανθεί εάν η τεχνική προσφορά της είναι σύμφωνη με τους όρους της διακήρυξης. Η Επιτροπή του διαγωνισμού πρέπει να διαπιστώνει ρητά στο οικείο πρακτικό της τη συμφωνία της προσφοράς της μετέχουσας στο διαγωνισμό εταιρείας προς τις τεχνικές προδιαγραφές της διακήρυξης, καθώς το στάδιο της τεχνικής αξιολόγησης είναι απόλυτα διακριτό του ελέγχου των δικαιολογητικών συμμετοχής. Με την κρίση αυτή διασφαλίζεται ότι τα προς προμήθεια είδη πληρούν τις τεχνικές προδιαγραφές της διακήρυξης, ενώ δεν δύναται αυτή να συναχθεί έμμεσα από το γεγονός ότι επακολούθησε η οικονομική αξιολόγηση.β) Οι όροι της διακήρυξης 8 παράγραφος 1 στοιχείο β΄ και 17 παράγραφος 2 όσον αφορά στο κριτήριο κατακύρωσης των ελαιολιπαντικών είναι αντιφατικοί και κατ’ αποτέλεσμα μη νόμιμοι, αφού καθίσταται ασαφές το κριτήριο κατακύρωσης των εν λόγω ειδών, εάν δηλαδή είναι αυτό της χαμηλότερης τιμής σε απόλυτη τιμή μονάδας ή το μεγαλύτερο ποσοστό έκπτωσης, όπως ισχύει για τα καύσιμα.(...)γ) Μη νομίμως η Επιτροπή του διαγωνισμού συγκροτήθηκε με την 7/2013 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου … αντί της Οικονομικής Επιτροπής αυτού(...)Ενόψει των ως άνω α΄ και β΄ πλημμελειών, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου … και της επιχείρησης ... 

Προμήθεια μεταχειρισμένων ημιφορτηγών αυτοκινήτων.(..) Με τα δεδομένα αυτά, η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη, καθώς η ματαίωση του διαγωνισμού και η προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης για τα τμήματά του για τα οποία δεν υποβλήθηκε προσφορά λήφθηκε πράγματι από την αρμόδια Οικονομική Επιτροπή... Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα θα μπορούσε να θεωρηθεί, αν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.

Καταβολή ποσού 16.700,01 ευρώ, στην εταιρία ..... ως αμοιβή για την παροχή υπηρεσιών φύλαξης των εγκαταστάσεων.(....)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα προεκτέθηκαν στη σκέψη 2:Α) Αν και η οικονομική προσφορά της αναδόχου εταιρίας περιλαμβάνει, καταρχήν, όλα τα οριζόμενα στο άρθρο 68 του ν. 3863/2010 στοιχεία (με προσδιορισμό συνολικού ποσού ανά στοιχείο), δεν εξειδικεύεται περαιτέρω,  σε ξεχωριστό κεφάλαιο αυτής, το εργατικό κόστος, όπως απαιτείται, με ποινή τον αποκλεισμό, από το προμνησθέν άρθρο, με συνέπεια η οικονομική αυτή προσφορά να έχει υποβληθεί πλημμελώς. Σημειώνεται, όμως, ότι α) τέτοια εξειδίκευση δεν περιλάμβαναν και οι λοιπές συμμετέχουσες, στο στάδιο του διαγωνισμού για την υποβολή οικονομικών προσφορών, εταιρίες και β) η ανάλυση του εργατικού κόστους της αναδόχου εταιρίας περιλαμβάνεται στο από 7.8.2015 υπόμνημά της, μεταγενέστερο μεν της ημερομηνίας διενέργειας του διαγωνισμού (30.4.2015), υποβληθέν με αφορμή την αντίρρησή της στην ορθότητα της οικονομικής προσφοράς της εταιρίας ....., ωστόσο, τα σ’ αυτό αναλυόμενα ποσά, αθροιζόμενα, δίνουν τα συνολικά ποσά που η ανάδοχος παρέθεσε στον ανωτέρω πίνακα. Επίσης, πράγματι, πριν από την κατακύρωση του αποτελέσματος του διαγωνισμού στην ανάδοχο εταιρία, η Εκτελεστική  Επιτροπή  του  ν.π.δ.δ.  δεν  την  κάλεσε  να παράσχει διευκρινίσεις για το χαμηλό περιθώριο  κέρδους (120,00  ευρώ  για διάστημα παροχής υπηρεσιών ενός έτους) που περιέλαβε στην οικονομική προσφορά της, με συνέπεια να είναι αναιτιολόγητη ως προς το εύλογο ή μη αυτού. Όμως, οι ως άνω πλημμέλειες, ουσιώδεις κατά το στάδιο κατακύρωσης του αποτελέσματος του διαγωνισμού, διότι η ύπαρξή τους δεν εξασφαλίζει την τήρηση της εργατικής και κοινωνικοασφαλιστικής νομοθεσίας και την ομαλή εξέλιξη της σύμβασης, σ’ αυτό το στάδιο, κατά το οποίο η σύμβαση έχει εκτελεσθεί (έληξε στις 30.11.2016), δεν παρίστανται ουσιώδεις, διότι η σύμβαση έχει εκτελεσθεί ομαλώς (βλ. την με αρ. πρωτ. 6707/5.12.2016 «Βεβαίωση για την καλή εκτέλεση της σύμβασης» του Προέδρου του ν.π.δ.δ., ερειδόμενη στα πρακτικά παραλαβής των ως άνω υπηρεσιών από την οικεία Επιτροπή Παραλαβής, σύμφωνα με την οποία «εγκαίρως και σύμφωνα με τις προβλέψεις της διακήρυξης και της σύμβασης παρεδόθη το έργο για τη χρονική περίοδο από 1.12.2015 έως και 30.11.2016»). (πρβλ. Ε.Σ. Κλ. Προλ. Ελ. Δαπ. στο VII Τμ. 20/2016).

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Ανακατασκευή, επισκευή και συντήρηση σχολικών συγκροτημάτων(..) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 4 της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η 378/18.9.2017 κατακυρωτική του αποτελέσματος του διαγωνισμού απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής δεν είναι νόμιμη, διότι πάσχει από το ελάττωμα της παράβασης ουσιώδους τύπου, συνιστάμενο στην έλλειψη της προηγούμενης γνωμοδότησης από την Επιτροπή Διαγωνισμού ως προς τον έλεγχο των επικαιροποιημένων δικαιολογητικών της πρώτης μειοδότριας εταιρείας. Σημειώνεται πάντως ότι η διαπιστωθείσα ως άνω ουσιώδης νομική πλημμέλεια αφορά αποκλειστικώς στο συγκεκριμένο στάδιο της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου του ελεγχόμενου έργου. Ως εκ τούτου, η αναθέτουσα αρχή δύναται να επαναλάβει τη διαγωνιστική διαδικασία από το στάδιο αυτό, τηρουμένης της νομίμου απαιτήσεως της προηγούμενης γνωμοδότησης της Επιτροπής Διαγωνισμού, και να υποβάλει προς έλεγχο στο Κλιμάκιο τούτο το νέο φάκελο της διαγωνιστικής διαδικασίας με το σχετικό σχέδιο σύμβασης.

Προμήθεια συστήματος ελεγχόμενης στάθμευσης...Επειδή, από τον συνδυασμό των παραπάνω διατάξεων προκύπτει ότι, πλην των περιπτώσεων για τις οποίες η σχετική αρμοδιότητα έχει παρακρατηθεί από το δημοτικό συμβούλιο, η δημαρχιακή επιτροπή αποφασίζει για όλα τα ζητήματα που αφορούν τις δημοπρασίες, στο πλαίσιο δε της γενικής αυτής αρμοδιότητάς της η Δημαρχιακή Επιτροπή μπορεί να ματαιώσει το αποτέλεσμα διεξαχθέντος διαγωνισμού (βλ. ΣτΕ 1713/2002). Από τις ίδιες διατάξεις συνάγεται ότι η Επιτροπή Αξιολόγησης του διαγωνισμού, κατά την αξιολόγηση των οικονομικών προσφορών και τη διαδικασία τελικής κρίσεως ως προς το αποτέλεσμα του διαγωνισμού έχει γνωμοδοτική αρμοδιότητα (πρβλ. ΕΑ ΣτΕ 1229/2009). Η αποφασιστική αρμοδιότητα ανήκει στο αρμόδιο για την κατακύρωση του διαγωνισμού όργανο, το οποίο, όμως, σε περίπτωση ανάκλησης της κατακυρωτικής απόφασης, οφείλει, προκειμένου να αποφασίσει για την τελική ματαίωση του διαγωνισμού, να αναπέμψει την υπόθεση στο γνωμοδοτικό όργανο και να τάξει εύλογη προθεσμία για τη διατύπωση γνώμης. Στην προκειμένη περίπτωση με την προσβαλλόμενη πράξη ανακλήθηκε η κατακυρωτική απόφαση του επίμαχου διαγωνισμού και ματαιώθηκε ο διαγωνισμός χωρίς προηγουμένως να ζητηθεί ως προς το θέμα αυτό η γνώμη της Επιτροπής αξιολόγησης του διαγωνισμού. Συνεπώς, η προσβαλλόμενη πράξη, η οποία εκδόθηκε χωρίς την τήρηση του ουσιώδους αυτού τύπου της γνωμοδότησης της Επιτροπής αξιολόγησης του διαγωνισμού, είναι ακυρωτέα για τον λόγο αυτό ο οποίος βασίμως προβάλλεται. Πρέπει, επομένως, κατόπιν αυτών, η υπό κρίση αίτηση να γίνει δεκτή και η προσβαλλόμενη πράξη να ακυρωθεί, καθ’ ο μέρος με αυτήν ακυρώθηκε το αποτέλεσμα του επίδικου διαγωνισμού, ενώ παρέλκει, ως αλυσιτελής, η εξέταση των υπολοίπων λόγων ακυρώσεως.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ – ΑΓΟΡΕΣ:Μη νόμιμη η καταβολή ποσού από Δήμο σε εταιρεία για την τμηματική εξόφληση (1η πληρωμή) προμήθειας ειδών κλινοστρωμνών για τις ανάγκες των παιδικών εξοχών του, καθόσον κατά παράβαση του άρθρου 72 του ν. 3852/2010 η κατακύρωση του αποτελέσματος του διενεργηθέντος πρόχειρου διαγωνισμού έγινε από το Δήμαρχο και όχι από την Οικονομική Επιτροπή του Δήμου (Συγγνωστή πλάνη)

Σύμβαση προμήθειας...Με δεδομένα τα ανωτέρω και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη ΙΙΙ σκέψη της παρούσας, το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι: α) νομίμως αποκλείστηκε κατά το στάδιο ελέγχου των δικαιολογητικών συμμετοχής η προσφορά της ένωσης εταιριών «.....», με την αιτιολογία ότι η εταιρία «.....», από την οποία δέχεται αυτή δάνεια εμπειρία σε τεχνική και επαγγελματική ικανότητα, δεν κατέθεσε το Ευρωπαϊκό Ενιαίο Έγγραφο Προμήθειας, καθόσον η προσκόμισή του προβλεπόταν ρητά και επί ποινή αποκλεισμού στην οικεία διακήρυξη. β) μη νομίμως αποκλείστηκε κατά το στάδιο ελέγχου των δικαιολογητικών συμμετοχής η εταιρία «.....», με την αιτιολογία ότι η εταιρία «.....», που παρέχει σε αυτήν δάνεια εμπειρία σε τεχνική, επαγγελματική, οικονομική ικανότητα και χρηματοοικονομική επάρκεια δεν κατέθεσε ασφαλιστική και φορολογική ενημερότητα, διότι από τις ως άνω διατάξεις της διακήρυξης, αλλά και του ν. 4412/2016, προκύπτει σαφώς ότι τέτοια υποχρέωση δεν υφίσταται κατά το στάδιο κατάθεσης της προσφοράς, καθόσον η κατάθεση νομίμως συμπληρωμένου ΕΕΕΠ από μέρους της ως άνω εταιρίας αποτελεί προαπόδειξη προς αντικατάσταση των πιστοποιητικών που εκδίδουν δημόσιες αρχές ότι ο εν λόγω οικονομικός φορέας πληροί, μεταξύ άλλων και τις προϋποθέσεις του άρθρου 73 του ν. 4412/2016, δηλαδή συνιστά προαπόδειξη ότι αυτή είναι φορολογικά και ασφαλιστικά ενήμερη και δεν απαιτείται η προσκόμιση των σχετικών πιστοποιητικών, όπως εσφαλμένα έκρινε η Επιτροπή του Διαγωνισμού.

ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/132/2020.