Προμήθεια ανταλλακτικών και εργασίες τοποθέτησής τους:..Με τα δεδομένα αυτά, συντρέχει κατεπείγουσα ανάγκη που δικαιολογεί την απευθείας ανάθεση επισκευής του οχήματος, που συνίσταται στη διασφάλιση της ομαλής παροχής των υπηρεσιών αποχιονισμού εν μέσω της χειμερινής περιόδου. Η κατεπείγουσα δε αυτή ανάγκη δεν οφείλεται σε υπαιτιότητα του Δήμου, καθώς η ανατεθείσα σύμβαση δεν αφορά σε τακτική συντήρηση του οχήματος λόγω της συνήθους χρήσης του, αλλά σε βλάβη που ανέκυψε αιφνιδίως και εκτάκτως. Εξάλλου, η απευθείας ανάθεση της προμήθειας των ανταλλακτικών και των επακόλουθων εργασιών τοποθέτησής τους για λόγους κατεπείγοντος, αποτελεί αυτοτελή διαδικασία αφορώσα το συγκεκριμένο όχημα και ως εκ τούτου δεν είναι δυνατόν η σχετική δαπάνη να συναθροίζεται με άλλες δαπάνες τακτικής συντήρησης που έχουν πραγματοποιηθεί εντός του ίδιου έτους.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι νόμιμη και αυτό θα μπορούσε να θεωρηθεί εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2019, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει. 

Εργασίες επισκευής και προμήθειας ανταλλακτικών:..Υπό τα δεδομένα αυτά οι παραπάνω εργασίες δεν αφορούν στην αποκατάσταση έκτακτων βλαβών του οχήματος που προέκυψαν αιφνίδια, αλλά κατέστησαν αναγκαίες λόγω βλαβών από τη συνήθη ιδιαίτερα μεγάλη χρήση του και την παλαιότητά του. Οι ανωτέρω εργασίες και προμήθειες ανταλλακτικών για την τακτική συντήρηση και επισκευή του οχήματος του Δήμου μη νομίμως ανατέθηκαν απευθείας, μετά από τεχνητή κατάτμηση της συνολικής, απαιτούμενης για την κάλυψη των ετήσιων αναγκών του, δαπάνης, καθόσον η αξία τους (8.537,90 ευρώ) συναθροιζόμενη με την αξία όμοιων εργασιών και προμηθειών του Δήμου (1.059.093,17 ευρώ), υπερβαίνει το ποσό των 20.000,00 ευρώ, που τίθεται ως όριο για την απευθείας ανάθεση. Επειδή όμως ο Δήμος προχώρησε στην εκπόνηση μελέτης (11/2017) και την προκήρυξη διαγωνισμού για την ανάθεση των ανωτέρω εργασιών συντήρησης και επισκευής οχημάτων με συμφωνία- πλαίσιο και ανατέθηκαν ήδη τα τρία τμήματα αυτού (απορριμματοφόρα, φορτηγά και μηχανήματα έργου) ενώ εκκρεμεί το τέταρτο τμήμα λόγω κατάθεσης σχετικών προσφυγών (βλ. έγγραφο επανυποβολής), τα αρμόδια όργανα του Δήμου χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των σχετικών διατάξεων, αλλά από πλάνη θεώρησαν ότι ενόψει της προκήρυξης του διαγωνισμού και της αναμονής περάτωσής του συνέτρεχαν λόγοι κατεπείγουσας ανάγκης οφειλόμενοι σε απρόβλεπτα γεγονότα, η οποία ενόψει των ανωτέρω περιστάσεων κρίνεται συγγνωστή.

Η αρμοδιότητα της ανάθεσης των επίμαχων εργασιών επισκευής και προμήθειας ανταλλακτικών δεν ανήκε στα αναφερόμενα στο άρθρο 23 παρ. 2 του Ενιαίου Κανονισμού Προμηθειών Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, όργανα, όπως εσφαλμένα υποστηρίζεται από την Επίτροπο, αλλά στην Επιτροπή συντήρησης και επισκευής οχημάτων του Δήμου, η οποία είναι και το μόνο αρμόδιο όργανο για την ανάθεση των σχετικών υπηρεσιών καθώς και της προμήθειας ανταλλακτικών στην ειδικότερη περίπτωση της επισκευής οχημάτων του Δήμου, που παρουσιάζουν βλάβη ή έχουν ανάγκη συντήρησης ή επισκευής και μάλιστα ανεξαρτήτως του ύψους της απαιτούμενης κατά περίπτωση δαπάνης.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εντελλόμενη δαπάνη, κατά το βασίμως προβαλλόμενο από την Επίτροπο λόγο, είναι μη νόμιμη, διότι η ως άνω ανάθεση της προμήθειας των ανταλλακτικών για τη συντήρηση και επισκευή των οχημάτων και μηχανημάτων του Δήμου έγινε από αναρμόδιο όργανο, ήτοι την Οικονομική Επιτροπή του Δήμου ... και όχι από την Επιτροπή προμήθειας ανταλλακτικών, ελαστικών, συντήρησης και επισκευής αυτοκινήτων οχημάτων του Δήμου, μόνη κατά νόμο αρμόδια για την ανάθεση των ανωτέρω εργασιών και προμηθειών και μάλιστα ανεξαρτήτως του ύψους της απαιτούμενης κατά περίπτωση δαπάνης. Ωστόσο, το Κλιμάκιο κρίνει κατ’ αποδοχή σχετικού ισχυρισμού του Δήμου, ότι τα αρμόδια όργανά του δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των εφαρμοστέων διατάξεων, αλλά ενόψει του δυσερμήνευτου αυτών, συγγνωστώς, υπέλαβαν, ότι η προμήθεια ανταλλακτικών και ελαστικών για τα οχήματα του Δήμου, διέπεται από τις διατάξεις του Ε.Κ.Π.Ο.Τ.Α., τον οποίο και εφάρμοσαν. Κατόπιν τούτων, εφόσον δεν προβάλλεται άλλος λόγος μη νομιμότητας, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί

Καταβολή αμοιβής για συντήρηση και επισκευή δημοτικών οχημάτων: ..ζητείται παραδεκτώς η ανάκληση της 164/2018 Πράξης του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανώνστο παρόν Τμήμα..Ήδη με την αίτησή του ο αιτών Δήμος προβάλλει ότι η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη, διότι η προμήθεια των ανταλλακτικών δεν αφορούσε εργασίες και ανταλλακτικά τακτικής συντήρησης των οχημάτων, αλλά προμήθεια ανταλλακτικών για την επισκευή των ως άνω οχημάτων, που ήδη είχαν παρουσιάσει βλάβες και έχρηζαν επισκευής, ενώ η διενέργεια του γενικού σέρβις αποφασίστηκε επ’ ευκαιρία της επισκευής τους, ενόψει του ότι τα οχήματα μεταφέρονται σε συνεργείο σε άλλη πόλη και συγκεκριμένα στο ... Ότι, περαιτέρω, το επίμαχο χρηματικό ένταλμα αφορά μόνον στην προμήθεια των ανταλλακτικών, που προορίζονται για την αντιμετώπιση των βλαβών και όχι τις εργασίες επισκευής, συντήρησης και σέρβις, οι οποίες ανατέθηκαν στο ... .... Τέλος και προς επίρρωσιν του ισχυρισμού του ότι τα ανταλλακτικά αφορούν έκτακτες ζημίες, που δεν μπορούσαν να προβλεφθούν, επικαλείται την καθυστέρηση στην προμήθεια των ανταλλακτικών του μηχανήματος έργων με αριθμ. Κυκλοφ. ΜΕ ... και τη δυσκολία στην ανεύρεση των σχετικών ανταλλακτικών. Από τις ως άνω περιγραφείσες εργασίες, όμως, προκύπτει ότι πολλά από τα ανταλλακτικά αφορούν σε ανταλλακτικά της τακτικής συντήρησης των οχημάτων, δηλαδή ανταλλακτικά που υπόκεινται σε έλεγχο κατά το εκάστοτε γενικό σέρβις των οχημάτων, με αποτέλεσμα να ελέγχονται και να αντικαθίστανται εφόσον έχουν φθαρεί, ανεξαρτήτως αν έχει εκδηλωθεί ή όχι σχετική βλάβη. Συνεπώς, βλάβη οχήματος, που οφείλεται σε ανταλλακτικά, που αντικαθίστανται σε τακτά χρονικά διαστήματα κατά το σέρβις των οχημάτων, δεν μπορεί να θεωρηθεί ως έκτακτη βλάβη (εκτός αν προκύπτει ότι οφείλεται σε άλλο γεγονός, π.χ. ελαττωματικότητα του προϊόντος), αλλά αφορά σε φθορές και βλάβες της συνήθους χρήσης αυτών, για τις οποίες η αρμόδια Επιτροπή του Δήμου οφείλει να έχει προβεί στον προγραμματισμό και προμήθεια των σχετικών ανταλλακτικών. Εντούτοις λαμβανομένων υπόψη των ως άνω ισχυρισμών του Δήμου ότι στα υπό προμήθεια ανταλλακτικά περιλαμβάνονται και ανταλλακτικά που δεν αφορούν στο τακτικό σέρβις των οχημάτων, όπως τούτο αποδεικνύεται και από τη δυσκολία ανεύρεσης των ανταλλακτικών για με αριθμ. Κυκλοφ. ΜΕ ... όχημα, το Τμήμα κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του Δήμου προέβησαν στην ελεγχόμενη απευθείας ανάθεση χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των σχετικών διατάξεων και πρέπει για το λόγο αυτό να ανακληθεί η προσβαλλόμενη πράξη.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω η κρινόμενη αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή, ν’ ανακληθεί η 164/2018 πράξη του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο Τμήμα τούτο και, συνακόλουθα, να θεωρηθεί το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα.

Ανάθεση εργασιών επισκευής και προμήθειας ανταλλακτικών:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη της παρούσας, το Τμήμα κρίνει ότι η αρμοδιότητα της ανάθεσης των επίμαχων εργασιών επισκευής και προμήθειας ανταλλακτικών δεν ανήκε στα αναφερόμενα στο άρθρο 23 παρ. 2 του Ενιαίου Κανονισμού Προμηθειών Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, όργανα, όπως εσφαλμένα υποστηρίζεται από την Επίτροπο, αλλά στην Επιτροπή συντήρησης και επισκευής οχημάτων του Δήμου, η οποία είναι και το μόνο αρμόδιο όργανο για την ανάθεση των σχετικών υπηρεσιών καθώς και της προμήθειας ανταλλακτικών στην ειδικότερη περίπτωση της επισκευής οχημάτων του Δήμου, που παρουσιάζουν βλάβη ή έχουν ανάγκη συντήρησης ή επισκευής και μάλιστα ανεξαρτήτως του ύψους της απαιτούμενης κατά περίπτωση δαπάνης. Αντιθέτως, βάσιμος κρίνεται ο λόγος διαφωνίας περί μη προσκομιδής του πρωτοκόλλου παραλαβής της προμήθειας, δεδομένου ότι μεταξύ των συνημμένων στο χρηματικό ένταλμα δικαιολογητικών δεν περιλαμβάνεται πρωτόκολλο ποσοτικής και ποιοτικής παραλαβής των ανταλλακτικών και των εργασιών επισκευής των οχημάτων, εκδοθέν από την αρμόδια προς τούτο Επιτροπή του Δήμου, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 67 του π.δ/τος 28/1980, οι οποίες εφαρμόζονται, ειδικά, στις περιπτώσεις προμηθειών ανταλλακτικών μηχανημάτων και οχημάτων.Συνεπώς, η εντελλόμενη δαπάνη, εφόσον δεν συνοδεύεται από το προβλεπόμενο στο άρθρο 67 του π.δ/τος 28/1980 πρωτόκολλο παραλαβής, είναι μη κανονική. Ωστόσο το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση τα αρμόδια όργανα του Δήμου ... δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των εφαρμοστέων διατάξεων, αλλά διότι, ενόψει του δυσερμήνευτου των διατάξεων που αναφέρθηκαν στην προηγούμενη σκέψη της παρούσας, συγγνωστώς, υπέλαβαν, ότι μπορούσαν νομίμως να παραλάβουν τις εκτελεσθείσες εργασίες και τα ανταλλακτικά των οχημάτων, χωρίς την έκδοση της προαναφερόμενης βεβαίωσης παραλαβής.(συγγνωστή πλάνη)

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ – ΑΓΟΡΕΣ.Ανάθεση Διαδικασία διαγωνισμού - κατάτμηση:Μη νόμιμη η πληρωμή από Δήμο σε ιδιωτική εταιρεία για την προμήθεια ανταλλακτικών για την επισκευή δημοτικού οχήματος, καθόσον μη νομίμως ανατέθηκε απευθείας η ανωτέρω προμήθεια με παράκαμψη της διενέργειας πρόχειρου διαγωνισμού, δεδομένου ότι το ποσό της ελεγχόμενης προμήθειας συναθροιζόμενο με το ποσό που δαπανήθηκε κατά το έτος 2014 για όμοιες ή ομοειδείς προμήθειες ανταλλακτικών οχημάτων του Δήμου υπερβαίνει το όριο των 15.000,00 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α.), πέραν του οποίου δεν επιτρέπεται η απευθείας ανάθεση προμηθειών (άρθρα 209 παρ. 1 του ΚΔΚ, που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 3463/2006, ΦΕΚ Α΄ 114/2006, 2 παρ. 7, 3 παρ. 3 και 10 και 23 παρ. 4 και 5 της 11389/8.3.1993 απόφασης του Υπουργού Εσωτερικών, ΦΕΚ Β΄ 185/1993 και των υπουργικών αποφάσεων Π1/3305/3.11.2010, ΦΕΚ Β΄1789/2010 και 27319/18.7.2002,  ΦΕΚ Β΄ 945/2002).(συγγνωστή πλάνη)

Πληρωμή εργασιών και ανταλλακτικών για τη συντήρηση και επισκευή οχημάτων του ως άνω Δήμου.(....)Με την εκδοθείσα κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου 11 του ν.δ/τος 2396/1953 (ΦΕΚ Α΄ 117) Οικ.3373/390/20.3.1975 απόφαση του Υπουργού Προεδρίας της Κυβερνήσεως «Περί καθορισμού διαδικασίας επισκευής, συντηρήσεως, αγοράς ανταλλακτικών και προμηθείας καυσίμων και λιπαντικών κ.λπ. των αυτοκινήτων οχημάτων του Δημοσίου, των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοικήσεως και των εν γένει Ν.Π.Δ.Δ. κ.λπ. περί ων το άρθρ. 1 του Ν.Δ. 2396/53» (ΦΕΚ Β΄ 349), όπως τροποποιήθηκε με την Οικ.4993/745/24.4.1975 απόφαση του ίδιου Υπουργού (ΦΕΚ Β΄ 489), καθορίζεται, μεταξύ άλλων, η διαδικασία επισκευής και συντήρησης και προμήθειας ανταλλακτικών και ελαστικών για τα αυτοκίνητα οχήματα που ανήκουν στο Δημόσιο, τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου (Ν.Π.Δ.Δ.) και τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) Ειδικότερα, για την προμήθεια των αναγκαίων ανταλλακτικών καθώς και την επισκευή και συντήρηση σε ιδιωτικό συνεργείο οχημάτων των Ο.Τ.Α., που εδρεύουν σε διοικητική περιφέρεια πλην της Περιοχής τέως Διοικήσεως Πρωτευούσης (βλ. α.ν. 44/1936) και που δεν διαθέτουν συνεργείο επισκευής αυτοκινήτων, απαιτείται ως «ουσιώδες δικαιολογητικόν της πραγματοποιούμενης εκάστοτε δαπάνης» η έκδοση «δελτίου ή εντολής επιθεωρήσεως και επισκευής οχήματος» από το Γραφείο Κίνησης της αρμόδιας Νομαρχίας (και ήδη Αποκεντρωμένης Διοίκησης, σύμφωνα με το άρθρο 6 του ν. 3852/2010) ή, εφόσον έχει συγκροτηθεί, από το Γραφείο Κίνησης του ενδιαφερόμενου Ο.Τ.Α. Στην εν λόγω «εντολή» αναγράφονται, περιληπτικά, στοιχεία αναφερόμενα στο είδος της συντήρησης ή επισκευής, οι απαιτούμενες επισκευαστικές εργασίες και τα αναγκαία ανταλλακτικά. Αντίτυπο του εν λόγω «δελτίου ή εντολής», πρέπει να παραδίδεται στην αρμόδια Επιτροπή συντήρησης και επισκευής αυτοκινήτων οχημάτων της υπηρεσίας, η οποία συγκροτείται με απόφαση του Δημάρχου και αποτελείται από υπαλλήλους του Δήμου, από τους οποίους ένας τουλάχιστον τεχνικός, εφόσον υπάρχει. Το έργο της ανωτέρω Επιτροπής, η οποία επιλαμβάνεται όλων των επισκευαστικών εργασιών, ανεξαρτήτως του ύψους της απαιτούμενης κατά περίπτωση δαπάνης, συνίσταται στην ανάθεση των εργασιών επισκευής ή συντήρησης σε ιδιωτικό συνεργείο, με βάση τις ενδείξεις του προαναφερθέντος «δελτίου». Εν συνεχεία, αυτές οι εργασίες και προμήθειες διενεργούνται βάσει των ισχυουσών διατάξεων περί ανάθεσης υπηρεσιών και προμηθειών αγαθών από τους Ο.Τ.Α. (βλ. πράξεις Ελ. Συν. VII Τμ. 95 και 96/2012, 78/2011, 83, 204 και 320/2010, 33/2009, 7/2007, Κλιμάκιο Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο VII Τμήμα 109/2013, 72/2012). 

Προμήθεια αυτοκινήτου.Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Τμήμα κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του δήμου ... μη νομίμως προέβησαν στην προμήθεια επιβατηγού αυτοκινήτου για τις μετακινήσεις των υπαλλήλων της τεχνικής του υπηρεσίας, κατά την εκτέλεση των υπηρεσιακών τους καθηκόντων, καθόσον, από τις παρατιθέμενες στη μείζονα σκέψη διατάξεις, δεν προβλέπεται η δυνατότητα χρήσεως επιβατηγού οχήματος από δημοτικούς υπαλλήλους, πλην μόνο του ιδίου του Δημάρχου. Περαιτέρω, όπως ο ίδιος ο δήμος ομολογεί, δεν εκδόθηκε, παντάπασι, η απαιτούμενη, κατά τα ανωτέρω, απόφαση του οικείου Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας, φέρουσα ειδική αιτιολογία για την επιλογή εκ μέρους του δήμου να προβεί στην αγορά του ως άνω αυτοκινήτου από το ελεύθερο εμπόριο και όχι από τον ΟΔΔΥ, όπως καταρχήν όφειλε. Τα δε υποστηριζόμενα από το δήμο ... ότι για την προμήθεια του συγκεκριμένου οχήματος έλαβε επιχορήγηση από το Υπουργείο Εσωτερικών δεν ασκούν επιρροή στη νομιμότητα της εντελλόμενης δαπάνης, στην εξέταση της οποίας και μόνον περιορίζεται το Ελεγκτικό Συνέδριο κατά την παρούσα διαδικασία και δεν δύνανται επ’ ουδενί να δικαιολογήσουν τη θεώρηση του ελεγχόμενου χρηματικού εντάλματος.

Επισκευή και συντήρηση δημοτικών οχημάτων...:Με δεδομένα αυτά η δαπάνη προς πληρωμή της οποίας εκδόθηκε το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν είναι νόμιμη, δοθέντος ότι αφορά σε αντικείμενο όμοιας φύσης με προηγούμενες αναθέσεις και οι σχετικές δαπάνες συναθροιζόμενες με την υπό κρίση υπερβαίνουν το όριο των 20.000 ευρώ, μέχρι το οποίο θα ήταν δυνατή η απευθείας ανάθεση επισκευών και, ως εκ τούτου, ανατέθηκαν κατά κατάτμηση της συνολικής, απαιτούμενης για την κάλυψη των ετήσιων σχετικών αναγκών του Δήμου, δαπάνης. Περαιτέρω, αλυσιτελώς προβάλλεται το ότι επί των φθορών που έχρηζαν αποκατάστασης επελήφθη η αρμόδια προς τούτο Επιτροπή του Δήμου, καθ’ ότι η συνδρομή της εν λόγω αρμοδιότητας δεν δικαιολογεί τη μη τήρηση των κανόνων των διαγωνιστικών διαδικασιών, όταν δεν συντρέχει νόμιμη εξαίρεση από αυτές. Εντούτοις, λαμβανομένων υπόψη των ισχυρισμών του Δήμου ότι στο εν γένει ανατεθέν αντικείμενο συμπεριλαμβάνονται επισκευές που δεν αφορούν σε τακτικό σέρβις των οχημάτων και ότι δεν ήταν γνωστό το σύνολο των αναγκών του κάθε οχήματος προ της υποβολής του σε διαδικασία επισκευής, καθώς και της αναγκαιότητας της διατήρησης της λειτουργικότητας των προαναφερθέντων οχημάτων, το Κλιμάκιο κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του Δήμου προέβησαν στην ελεγχόμενη απευθείας ανάθεση χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των σχετικών διατάξεων (πρβλ. Ελ.Συν. Πράξη VII Τμ. 50/ 2018) και πρέπει, για το λόγο αυτό, να θεωρηθεί το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα