ΕλΣυν/Τμ.6/3566/2014
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Προγραμματικές συμβάσεις.Με δεδομένα τα ανωτέρω, εσφαλμένα κρίθηκε από το Κλιμάκιο ότι η προβλεπόμενη στην ελεγχόμενη προγραμματική σύμβαση κατανομή δικαιωμάτων και υποχρεώσεων δεν είναι σύννομη, καθόσον αυτή, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από το αιτούν και το παρεμβαίνον, ευρίσκεται εντός του πλαισίου που οι ανωτέρω διατάξεις των άρθρων 100 του ν. 3852/2010 και 3 του ν. 3316/2005, θέτουν, με βάση τη συνεργασία μεταξύ των αναφερόμενων σε αυτές φορέων της τοπικής αυτοδιοίκησης (ή και άλλων) και την επιτρεπτώς κατ’ άρθρο 3 του ν. 3316/2005 τυχόν μεταβίβαση αρμοδιοτήτων, προκειμένου να αντιμετωπιστεί η αδυναμία αυτοδύναμης και αυτοτελούς υλοποίησης έργων αναπτυξιακού χαρακτήρα επιμέρους περιοχών από τον αρμόδιο για το σκοπό αυτό φορέα, λόγω πρακτικών δυσχερειών που αντιμετωπίζει συνεπεία ελλιπούς στελέχωσης με επαρκές προσωπικό και ανεπάρκειας ή πλήρους έλλειψης απαραίτητου εξοπλισμού ή εξειδικευμένης τεχνογνωσίας, παράγοντες που εν προκειμένω συντρέχουν σωρευτικά στο σύνολό τους, δεδομένης της παντελούς αδυναμίας του, κατά τα λοιπά επιφορτισμένου από το νόμο με τις σχετικές αρμοδιότητες…., να φέρει σε πέρας την ανωτέρω (βλ. σκ. ΙΙΙ Β.) διαλαμβανόμενη αποστολή του άνευ της συνδρομής της Περιφέρειας…, δεδομένης της στελέχωσης αυτού με έναν και μοναδικό υπάλληλο κλάδου ΥΕ φύλακα-εργάτη (βλ. την 32/26.9.2014 βεβαίωση του Προέδρου του….), διακινδυνευομένης άλλως της ματαίωσης του έργου, με αποτέλεσμα τη μη συντήρηση και κατά συνέπεια φθορά και απαξίωση των συγκεκριμένων αθλητικών εγκαταστάσεων. Κατόπιν αυτών και μη αναδειχθέντος άλλου διακωλυτικού της σύναψης της ελεγχόμενης σύμβασης λόγου από το Κλιμάκιο, το Τμήμα κρίνει ότι πρέπει να γίνει δεκτή η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/Τμ.7(ΚΠΕ)295/2013
Kαταβολή της συμφωνηθείσης αμοιβής για την παροχή υπηρεσιών στο πλαίσιο προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του προαναφερθέντος ο.τ.α. και του ανωτέρω ν.π.δ.δ. και αντικείμενο τη μελέτη της ενεργειακής συμπεριφοράς των κτιρίων των υφιστάμενων δημόσιων σχολικών κτιρίων πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης του Δήμου(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η οι ως άνω ανατεθείσες στο Τ.Ε.Ι. ...... υπηρεσίες δεν εμπίπτουν στην έννοια του ερευνητικού προγράμματος, καθόσον δεν τις χαρακτηρίζει το στοιχείο της πρωτοτυπίας, αλλά πρόκειται για σύνολο μελετών (μελετών υφιστάμενης κατάστασης, αποτύπωσης των ενεργειακών δεδομένων, μελετών ενεργειακής απόδοσης και προμελετών ενεργειακής αναβάθμισης, τεχνικών μελετών), που εξυπηρετούν συγκεκριμένο και ειδικό αντικείμενο και εξαντλούνται στην εφαρμογή τους αυτή, για την ανάθεση των οποίων τυγχάνουν εφαρμογής οι διατάξεις του ν. 3316/2005. Ειδικότερα, και παρά τα αντιθέτως υποστηριζόμενα από το Δήμο ......, από κανένα στοιχείο του φακέλου δεν αποδεικνύεται η πρωτοτυπία του παραχθέντος από το Τ.Ε.Ι. επιστημονικού έργου, λαμβάνοντας ιδιαίτερα υπόψη ότι το παραδοτέο αντικείμενο της επίμαχης προγραμματικής σύμβασης δεν αποκλίνει, ουσιωδώς, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας από το παραδοτέο αντικείμενο, στο πλαίσιο συνήθους σύμβασης ανάθεσης εκπόνησης μελετών, κατά τις διατάξεις του ν.3316/2005. Επιπροσθέτως, σύμφωνα με τα προεκτεθέντα, η προσφυγή στις εξαιρετικές διατάξεις του άρθρου 100 του ν. 3852/2010 και συνακόλουθα η χρησιμοποίηση του οχήματος της προγραμματικής σύμβασης προϋποθέτει την αδυναμία ανάθεσης υπηρεσιών με άλλο τρόπο, αντιθέτως, εν προκειμένω, και παρά τη δυνατότητα ανάθεσης μελετητικών υπηρεσιών σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.3316/2005, η επίμαχη προγραμματική σύμβαση συνιστά, κατ’ επίφαση σύμβαση του άρθρου 100 του ν.3852/2010, υποκρύπτουσα ανάθεση συνήθων μελετών διεπόμενων από τις διατάξεις του ν.3316/2005, οι οποίες, μη νομίμως ανατίθενται απευθείας, διότι δεν συντρέχουν, εν προκειμένω, οι προβλεπόμενες στο άρθρο 10 του ν.3316/2005 προϋποθέσεις της απευθείας ανάθεσης μελέτης, χωρίς τη διενέργεια διαγωνιστικής διαδικασίας και χωρίς δημοσίευση σχετικής προκήρυξης. Επιπροσθέτως το αντισυμβαλλόμενο ΤΕΙ, δεν διέθετε Μηχανικό ικανό για την εκπόνηση των συγκεκριμένων μελετών, εγγεγραμμένο στο μητρώο Επιθεωρητών, οπότε και υποχρεώθηκε να αναθέσει την εκπόνηση του συνόλου του αντικειμένου της υπό κρίση σύμβασης σε εξωτερικό συνεργάτη, ιδιώτη μηχανικό. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το κρίσιμο χρηματικό ένταλμα δαπάνη, παρίσταται μη νόμιμη, συνεπώς αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί
ΕλΣυν.Τμ7(ΚΠΕ)/270/2015
Υπηρεσίες - Εργασίες διάφορες:Μη νόμιμη η καταβολή μέρους αμοιβής από Δήμο σε ιδιωτική εταιρεία για την εκτέλεση των εργασιών «Υπηρεσίες Τεχνικής Υποστήριξης του Δήμου για το έργο: Δημιουργία Ναυταθλητικού Κέντρου ....», καθόσον οι ανωτέρω υπηρεσίες εντάσσονται εννοιολογικά στις συμβάσεις παροχής υπηρεσιών του άρθρου 1 παρ. 2β' του ν. 3316/2005 (ΦΕΚ 42α/2005) και ως εκ τούτου, για την ανάθεση των ανωτέρω υπηρεσιών έπρεπε να τύχουν εφαρμογής οι διατάξεις του ν. 3316/2005, οι οποίες ως ειδικές κατισχύουν, κατά ρητή πρόβλεψη του νόμου αυτού (άρθρο 46 παρ. 2 περ. ε' του ν.3316/2005) των γενικών διατάξεων του π.δ. 28/1980 και του άρθρου 83 του ν. 2362/1995. Επομένως, μη νομίμως, ο Δήμος προέβη στην ανάθεση των ανωτέρω υπηρεσιών με τη διαδικασία του πρόχειρου διαγωνισμού, χωρίς την τήρηση των ειδικότερων κανόνων, που θέτουν οι διατάξεις του άρθρου 9 παρ.1 του ν.3316/2005, δεδομένου ότι δεν διενεργήθηκε ανοικτή ή κλειστή διαδικασία, με βάση προκήρυξη συνταχθείσα σύμφωνα με τα εγκεκριμένα πρότυπα τεύχη, περαιτέρω δε περίληψη της διακήρυξης αυτής δεν δημοσιεύθηκε όπως απαιτούν οι διατάξεις του άρθρου 12 του ανωτέρω νόμου.
ΕλΣυν/.Κλ.Ζ/218/2010
Aνάθεσης της ανωτέρω μελέτης με τη διαδικασία συμφωνία – πλαίσιο του άρθρου 8 του ν. 3316/2005. Το Συμβούλιο Δημοσίων Έργων (τμήμα μελετών) του Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. (ήδη Υπουργείο Υποδομών Μεταφορών και Δικτύων) με τη 28/12.3.2009 πράξη του γνωμοδότησε αιτιολογημένα υπέρ της ανάθεσης της ανωτέρω μελέτης και συνεπώςπληρούνται οι προβλεπόμενες από το άρθρο αυτό ουσιαστικές προϋποθέσεις.
ΕΣ/Τμ.7(ΚΠΕ)280/2013
Καταβολή του πρώτου τμήματος της αμοιβής του για την παροχή υπηρεσιών στο πλαίσιο του έργου «Ανάπλαση περιοχών Δ.Ε. ...... του Δήμου ...... στις γειτονιές 10-11-12 πράξεως εφαρμογής 33, στις γειτονιές 14-15 πράξεως εφαρμογής 37 και στις γειτονιές 9-13 πράξεως εφαρμογής 45 για τη δημιουργία θεματικών πυρήνων πρασίνου και αναψυχής» σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην από 16.3.2012, προγραμματική σύμβαση μεταξύ του ως άνω Δήμου και του ανωτέρω ν.π.δ.δ..(...)Κατά τις ανωτέρω διατάξεις, οι προγραμματικές συμβάσεις αποτελούν συμφωνίες που θέτουν το γενικό πλαίσιο για την οργάνωση και διαχείριση δημόσιων υπηρεσιών και την άσκηση κρατικών δραστηριοτήτων διαμέσου των φορέων της τοπικής αυτοδιοίκησης ή της καθ’ ύλη αποκεντρωμένης διοίκησης, με τη μελέτη και εκτέλεση έργων και προγραμμάτων ανάπτυξης μιας περιοχής και την παροχή υπηρεσιών κάθε είδους (πρβλ. Πράξη 195/2006 VII Τμ. Ελ.Συν., βλ. Πράξη 219/2012 Κλ. Προλ. Ελ. Δαπανών στο VII Τμ. Ελ.Συν.). Σκοπός της σύναψης των προγραμματικών συμβάσεων μεταξύ των Δήμων και των λοιπών φορέων που αναφέρονται στις ανωτέρω διατάξεις είναι η ανάπτυξη της περιοχής, στην οποία εκτελούνται τα έργα ή προγράμματα ή παρέχονται οι υπηρεσίες που αποτελούν το αντικείμενο της οικείας προγραμματικής σύμβασης. Τα έργα και τα προγράμματα που εκτελούνται στο πλαίσιο της προγραμματικής σύμβασης, όσο και οι υπηρεσίες που παρέχονται κατ’ εφαρμογή της πρέπει να έχουν αναπτυξιακό χαρακτήρα (πρβλ. Πρακτικά 14ης Συν/9.5.2006 και Πράξεις 304/2006, 171/2009 VII Τμ. Ελ.Συν., βλ. Πράξη 219/2012 Κλ. Προλ. Ελ. Δαπανών στο VII Τμ. Ελ.Συν.) και να μην μπορούν –όσον αφορά ειδικότερα τις υπηρεσίες- να παρασχεθούν με άλλο τρόπο (βλ. Πράξεις VII Τμ. Ελ.Συν. 68, 69/2012, 310/2010, 171/2009, 270/2008 κ.ά., Πράξη 219/2012 Κλ. Προλ. Ελ. Δαπανών στο VII Τμ. Ελ.Συν.).(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η οι ως άνω ανατεθείσες στο ...... υπηρεσίες δεν εμπίπτουν στην έννοια του ερευνητικού προγράμματος, καθόσον δεν τις χαρακτηρίζει το στοιχείο της πρωτοτυπίας, αλλά όπως προκύπτει άλλωστε από το άρθρο 5 της υπό κρίση σύμβασης πρόκειται, κατ΄ουσία, για σύνολο συνήθων μελετών (όπως χωροταξικών, αρχιτεκτονικών, στατικών, ηλεκτρομηχανολογικών και μελέτης φύτευσης), που εξυπηρετούν συγκεκριμένο και ειδικό αντικείμενο και εξαντλούνται στην εφαρμογή τους αυτή, για την ανάθεση των οποίων τυγχάνουν εφαρμογής οι διατάξεις του ν. 3316/2005. Ειδικότερα, και παρά τα αντιθέτως υποστηριζόμενα από το Δήμο ......, από κανένα στοιχείο του φακέλου δεν αποδεικνύεται η πρωτοτυπία του παραχθέντος από το ...... επιστημονικού έργου, λαμβάνοντας ιδιαίτερα υπόψη ότι το παραδοτέο αντικείμενο της επίμαχης προγραμματικής σύμβασης δεν αποκλίνει ουσιωδώς κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας από το παραδοτέο αντικείμενο στο πλαίσιο συνήθους σύμβασης ανάθεσης μελέτης, κατά τις διατάξεις του ν.3316/2005. Εξάλλου, σύμφωνα με τα προεκτεθέντα, η ανάθεση των υπηρεσιών αυτών στα πλαίσια προγραμματικής σύμβασης προϋποθέτει την αδυναμία ανάθεσης τους με άλλο τρόπο. Εν προκειμένω και ενώ υπήρχε η δυνατότητα ανάθεσης μελετητικών υπηρεσιών σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.3316/2005, καταρτίστηκε η επίμαχη προγραμματική σύμβαση, η οποία συνιστά κατά την κρίση του Κλιμακίου κατ’επίφαση σύμβαση του άρθρου 100 του ν.3852/2010, υποκρύπτουσα ανάθεση συνήθων μελετών, διεπόμενων από τις διατάξεις του ν.3316/2005. Συνεπώς, η απευθείας ανάθεση της εκπόνησης των ως άνω μελετών στο ...... δεν είναι νόμιμη, διότι δεν συντρέχουν εν προκειμένω οι προβλεπόμενες στο άρθρο 10 του ν.3316/2005 προϋποθέσεις της απευθείας ανάθεσης μελέτης χωρίς τη διενέργεια διαγωνιστικής διαδικασίας και χωρίς δημοσίευση σχετικής προκήρυξης. Κατ’ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το κρίσιμο χρηματικό ένταλμα δαπάνη, παρίσταται μη νόμιμη, συνεπώς αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί.
ΥΠΕΣ/35255/2011
Αριθμ. Εγκυκλίου: 40 ΘΕΜΑ: Δημόσιες συμβάσεις έργων, μελετών και υπηρεσιών του ν.3316/2005 νησιωτικών δήμων της Περιφέρειας Αττικής.
ΕλΣυν.Τμ.7(ΚΠΕ)354/2016
ΜΕΛΕΤΕΣ:Με τα ανωτέρω δεδομένα και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, η από..σύμβαση, σε εκτέλεση της οποίας εκδόθηκε το επίμαχο χρηματικό ένταλμα, δεν αποτελεί, κατ’ ορθό νομικό χαρακτηρισμό αυτής, προγραμματική σύμβαση του άρθρου 100 του ν. 3852/2010, αλλά συνιστά, κατ’ ουσίαν, απευθείας ανάθεση εκπόνησης μελέτης του άρθρου 2 παρ. 2 του ν. 3316/2005 από το Δήμο … στο ..., με φορέα εκτέλεσης το …, όπως βασίμως προβάλλει ο Επίτροπος.Και τούτο διότι, όπως προκύπτει από το προεκτεθέν περιεχόμενο της σύμβασης, τα συμβαλλόμενα μέρη δεν εκκινούν από κοινή αφετηρία, συμπράττοντας ισόρροπα για την από κοινού εξυπηρέτηση ενός δημόσιου σκοπού, αλλά επιδιώκουν την ικανοποίηση όλως διακριτών και αντίθετων συμφερόντων, ήτοι ο Δήμος αποσκοπεί στην υλοποίηση του συμβατικού αντικειμένου και την παραλαβή της μελέτης, ενώ το …. αποβλέπει στην απόληψη του καθορισμένου συμβατικού ανταλλάγματος για την εκπόνησή της.(..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι μη νόμιμη και αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί.
ΕλΣυν.Κλ.Τμ.7/239/2016
ΜΕΛΕΤΕΣ:...μη νομίμως η εν λόγω μελέτη ανατέθηκε απευθείας στην ανωτέρω εταιρεία, αφού από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει, ούτε άλλωστε ο Δήμος ισχυρίζεται, ότι συντρέχει κάποια από τις περιοριστικά αναφερόμενες στο άρθρο 10 του νόμου 3316/2005 περιπτώσεις, στις οποίες είναι επιτρεπτή η προσφυγή στην επίμαχη εξαιρετική διαδικασία. Εξάλλου, ο ισχυρισμός του Δήμου ότι η ανατεθείσα σύμβαση δεν αφορά στην εκπόνηση τεχνικής μελέτης του ν. 3316/2005, αλλά σε εξειδικευμένα αντικείμενα ωρίμανσης και ένταξης έργων σε χρηματοδοτικά μέσα με συμπλήρωση εγγράφων ή εντύπων, δεν αποδεικνύεται ούτε από το περιεχόμενο της παραδοθείσας μελέτης, αλλά ούτε και από το τεύχος της τεχνικής περιγραφής και την οικεία σύμβαση, το ακριβές αντικείμενο των οποίων εκτέθηκε ανωτέρω. Κατόπιν αυτών, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη και το χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί.
ΥΠΕΣ/12281/2011
Αριθμ. Εγκυκλίου : 26 ΘΕΜΑ: θέματα δημοσίων συμβάσεων έργων, μελετών και υπηρεσιών του ν.3316/2005 νεοσύστατων Δήμων και Περιφερειών του Ν.3852/2010.
Ελ.Συν.Τμ.7(ΚΠΕ)395/2015
Μελέτες - Υπηρεσίες:Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από Δήμο σε αχιτέκτονα μηχανικό – τεχνικό σύμβουλο σε εκτέλεσης σύμβασης, για το έργο ‘Μελέτη Βρεφονηπιακού Σταθμού …..», καθόσον οι ανωτέρω υπηρεσίες εντάσσονται εννοιολογικά στις συμβάσεις παροχής υπηρεσιών του άρθρου 1 παρ. 2β΄ του ν. 3316/2005 (ΦΕΚ Α΄ 85/2005), καθόσον προσιδιάζουν σε «υπηρεσίες αρχιτέκτονα, υπηρεσίες μηχανικού και ολοκληρωμένες υπηρεσίες μηχανικού», «υπηρεσίες πολεοδομικού σχεδιασμού και αρχιτεκτονικής τοπίου» και «συναφείς υπηρεσίες παροχής επιστημονικών και τεχνικών συμβουλών» και συνεπώς μη νομίμως ανατέθηκαν απευθείας, χωρίς να τηρηθεί η διαδικασία διαγωνισμού του ν. 3316/2005 και συντρέχουν οι προϋποθέσεις που τίθενται με τον ίδιο νόμο για την εξαιρετική προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης.
ΝΣΚ/213/2006
Προκήρυξη. Δημοσιότητα αυτής, από το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος, κατ’ άρθρο 12 παρ.1 Ν 3316/2005.Από την αποδεδειγμένη περιέλευση, στο Τεχνικό Επιμελητήριο της Ελλάδος, περιλήψεως της προκηρύξεως του διαγωνισμού για την υποστήριξη της διαχειρίσεως της υλοποιήσεως έργων φυσικού αερίου, έχουν πληρωθεί οι διατυπώσεις δημοσιότητας του άρθρου 12 παρ.1 του Ν 3316/2005, η μη δημοσίευση, δε, της περιλήψεως της προκηρύξεως από το Τεχνικό Επιμελητήριο της Ελλάδος στο «Ενημερωτικό Δελτίο» και στην ιστοσελίδα του, για εσωτερικούς λόγους που αποκλειστικά το αφορούν, δεν δημιουργεί, ως προς το Ελληνικό Δημόσιο, βάσιμο λόγο ακυρότητας της όλης διαδικασίας.