ΕλΣυν/Τμ.6/2013/2010
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Κατά συνέπεια, η υποχρέωση της Διοίκησης να εκδώσει εκτελεστή διοικητική πράξη, πλήρως αιτιολογημένη, κατά την οποία να βεβαιώνει ότι δεν επέρχονται ουσιαστικές διαφοροποιήσεις σε σχέση με τις επιπτώσεις που έχει το έργο στο περιβάλλον δεν καλύπτεται από το εν λόγω έγγραφο, το οποίο δεν αποτελεί την κατά τα ανωτέρω εκτελεστή διοικητική πράξη. Τα ανωτέρω ισχύουν ανεξαρτήτως του ότι η 138047/2.6.2009 ΚΥΑ, που αφορά την παράταση ισχύος της 91099/15.5.1997 ΚΥΑ έγκρισης περιβαλλοντικών όρων για το ως άνω έργο, εκδόθηκε μετά την δεκαοκτάμηνη εκπνοή ισχύος της αρχικής ΚΥΑ, ενώ το έγγραφο της αίτησης για την παράταση είχε υποβληθεί στις 27.3.2009 (αριθμ. πρωτ. 3008), δηλαδή δεκαπέντε περίπου μήνες μετά τη λήξη ισχύος της πρώτης ΚΥΑ. Παρά ταύτα, ενόψει του γεγονότος ότι τα αρμόδια όργανα της αναθέτουσας αρχής απευθύνθηκαν σε όλες τις αρμόδιες υπηρεσίες προκειμένου να λάβουν τις σχετικές εγκρίσεις τόσο για το αρχικό έργο όσο και για την τροποποίησή του, εκδόθηκε δε το 138999/16.1.2004 έγγραφο της Ειδικής Υπηρεσίας Περιβάλλοντος της Γενικής Διεύθυνσης Περιβάλλοντος του Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε., κατά το χρόνο ισχύος της αρχικής 91099/15.5.1997 κοινής απόφασης των Υπουργών ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε και Εμπορικής Ναυτιλίας έγκρισης περιβαλλοντικών όρων, η 138047/2.6.2009 κοινή απόφαση των Υπουργών ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε και Εμπορικής Ναυτιλίας, με την οποία παρατάθηκε η ισχύς της πρώτης Κ.Υ.Α έγκρισης περιβαλλοντικών όρων μέχρι 31.12.2009, στην οποία αναφέρεται το ως άνω έγγραφο της Ειδικής Υπηρεσίας Περιβάλλοντος του Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε., καθώς και η ΑΠ οικ.48051/2342/Φ.ΛΙΜ/32/3.6.2009 απόφαση του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας περί έγκρισης εκτέλεσης του έργου «Λιμάνι Μαντουδίου (1η τροποποίηση)», στην οποία αναφέρεται, επίσης, το ως άνω έγγραφο της Ειδικής Υπηρεσίας Περιβάλλοντος του Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε., το Τμήμα άγεται στην κρίση, κατά παραδοχή σχετικού λόγου ανάκλησης, ότι συγγνωστώς και χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των κρίσιμων διατάξεων τα αρμόδια όργανα της αναθέτουσας αρχής υπέλαβαν ότι δεν απαιτείται για τη νομιμότητα της ανάθεσης του έργου, η έκδοση από τη Διοίκηση εκτελεστής διοικητικής πράξης που να βεβαιώνει ότι δεν επέρχονται ουσιαστικές διαφοροποιήσεις σε σχέση με τις επιπτώσεις που έχει το έργο στο περιβάλλον προκειμένου να εφαρμοσθούν και στη σχεδιαζόμενη επέκταση του έργου οι περιβαλλοντικοί όροι που έχουν αρχικώς εγκριθεί, εξαιτίας της έκδοσης των προαναφερθέντων εγγράφων.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕλΣυν/Τμ.6/2835/2010
Από τις ως άνω διατάξεις συνάγεται ότι για την πραγματοποίηση νέων έργων που έχουν επιπτώσεις στο περιβάλλον και έχουν καταταγεί σε μία από τις κατηγορίες που προβλέπονται στο Νόμο, απαιτείται προηγούμενη, δηλαδή προ της ενάρξεως πραγματοποιήσεως του έργου, έγκριση περιβαλλοντικών όρων. Ως έναρξη πραγματοποιήσεως του έργου θεωρείται όχι μόνον η υλική ενέργεια αυτού, αλλά και η έκδοση οποιασδήποτε διοικητικής πράξεως, η οποία αποτελεί προϋπόθεση της ενάρξεως κατασκευής του, ως η προκήρυξη (πρβλ. ΣτΕ 149/2000) ή η οικεία κατακυρωτική απόφαση. Κατά συνέπεια η παράλειψη εγκρίσεως περιβαλλοντικών όρων προ της εγκρίσεως του αποτελέσματος της δημοπρασίας συνιστά ουσιώδη νομική πλημμέλεια, καθισταμένης ούτως μη νόμιμης της αποφάσεως αναθέσεως εκτελέσεως του έργου (Πράξη VI Τμήματος 33/2007, Απόφαση VI Τμήματος 2515/2009 και Ολ. ΣτΕ 526/2003, ΣτΕ 2472/2009, ΣτΕ 149/2000). Τούτο δε καθόσον τα αρμόδια διοικητικά όργανα εκτιμώντας τις συνέπειες που μπορεί να έχει ένα νέο έργο στο περιβάλλον δεν πρέπει να επηρεάζονται από τα τεχνικά δεδομένα του υπό εκτέλεση έργου, αλλ’ αντιθέτως οι όροι του διαγωνισμού οφείλουν να προσαρμόζονται σε προϋφιστάμενους (και ήδη εγκριθέντες) περιβαλλοντικούς όρους. Περαιτέρω η απόφαση εγκρίσεως περιβαλλοντικών όρων δύναται να έχει ορισμένη χρονική διάρκεια, μετά το πέρας της οποίας δύναται να αναθεωρηθεί χωρίς ουσιώδεις τροποποιήσεις, εκτεινομένης ούτω της διάρκειας των αρχικών όρων σε μεταγενέστερο χρονικό διάστημα του αρχικώς προσδιορισθέντος. Απλή αναθεώρηση της εγκρίσεως των περιβαλλοντικών όρων είναι επιτρεπτή πριν από τη λήξη ισχύος αυτών ή εντός ευλόγου χρόνου από τη λήξη τους. Αν παρέλθει ικανό χρονικό διάστημα (πέραν του ευλόγου) από τη λήξη ισχύος της αρχικής αδειοδοτήσεως απαιτείται να τηρηθεί εξαρχής η διαδικασία εγκρίσεως περιβαλλοντικών όρων (Απόφαση VI Τμήματος 2013/2010, ΣτΕ 297/2009, 3428/2004). Εκ τούτων παρέπεται ότι εάν κατά την έναρξη της διαγωνιστικής διαδικασίας υπάρχουν εγκεκριμένοι περιβαλλοντικοί όροι, η ισχύς των οποίων παύει κατά το ενδιάμεσο χρονικό διάστημα και πριν από την έκδοση της κατακυρωτικής αποφάσεως, η απλή αναθεώρηση αυτών, μετά την κατακύρωση του αποτελέσματος, αίρει (θεραπεύει) την πλημμέλεια της μη υπάρξεως αυτών κατά το χρόνο της κατακυρώσεως υπό την προϋπόθεση ότι η απόφαση αναθεωρήσεως εξεδόθη εντός ευλόγου χρόνου από της λήξεως των αρχικώς εγκριθέντων περιβαλλοντικών όρων και δεν επέρχονται ουσιώδεις μεταβολές στους αρχικών εγκριθέντες όρους σε σχέση με τις επιπτώσεις του έργου στο περιβάλλον. Τούτο δε καθόσον η ανάγκη της προϋπάρξεως (πριν την έναρξη της διαδικασίας του διαγωνισμού) περιβαλλοντικών όρων, προκειμένου τα αρμόδια διοικητικά όργανα να εκτιμούν τις επιπτώσεις κάθε έργου στο περιβάλλον, χωρίς να έχει δημιουργηθεί οποιαδήποτε νομική ή πραγματική κατάσταση (Ολ. ΣτΕ 526/2003, ΣτΕ 2472/2009), δεν θίγεται διότι οι περιβαλλοντικοί όροι έχουν εγκριθεί πριν από τη δημοπράτηση του έργου και η εντός ευλόγου χρόνου ανανέωση αυτών, ισοδυναμεί με απλή παράταση της ισχύος τους, η οποία, ως εκ της φύσεώς της, αναδράμει στο χρόνο λήξεως των αρχικών όρων και καλύπτει το χρονικό διάστημα από την εκπνοή τους έως το χρονικό σημείο που προβλέπεται στην ανανέωση. Αντίθετη ερμηνευτική εκδοχή θα είχε ως αποτέλεσμα την υποχρέωση της Διοίκησης να ανακαλέσει την κατακυρωτική απόφαση και να εκδώσει (εφόσον δεν υφίστανται πλημμέλειες στη διαδικασία του διαγωνισμού) νέα, ομοίου περιεχομένου, η οποία απλώς θα έπεται του χρόνου αναθεωρήσεως της εγκρίσεως περιβαλλοντικών όρων, με μόνη κατ’ ουσίαν συνέπεια την καθυστέρηση της διαδικασίας ολοκληρώσεως του διαγωνισμού (πρβλ. ΣτΕ 149/2000). Τέλος, το εύλογο του μεσολαβούντος, μεταξύ της παύσης ισχύος των αρχικώς εγκριθέντων περιβαλλοντικών όρων και της αναθεωρήσεως αυτών, χρονικού διαστήματος, κρίνεται σε κάθε συγκεκριμένη περίπτωση με βάση τα πραγματικά δεδομένα κάθε διαγωνισμού.
2131088/2012
Διευκρινίσεις αναφορικά με την ανανέωση(παράταση ισχύος) αποφάσεων έγκρισης περιβαλλοντικών όρων
Α.Π.οικ.ΕΥΠΕ/203188/2012
∆ιευκρινίσεις σχετικά µε την ανανέωση (παράταση ισχύος) Αποφάσεων Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων.(ΑΔΑ:Β4ΣΦ0-ΜΒΞ)
ΕΣ/ΚΛ.Ε/393/2016
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ. Νομιμότητα σχεδίου σύμβασης. (..) Επειδή στον υποβληθέντα προς έλεγχο φάκελο δεν περιλαμβάνονταν τα, απαραίτητα για την ολοκλήρωση του ελέγχου στοιχεία σχετικά με την τήρηση της νομοθεσίας για την περιβαλλοντική αδειοδότηση του τμήματος εκείνου του ελεγχόμενου έργου που αφορά τις εργασίες κατασκευής και συντήρησης οδών εκτός σχεδίου πόλεως, το Κλιμάκιο, με την 324/2016 Πράξη του ανέβαλε την οριστική κρίση του, προκειμένου αυτά να προσκομιστούν. Ήδη, ο Δήμος ... απέστειλε προς το Δικαστήριο το 199788/7.11.2016 έγγραφο του αρμόδιου, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 8 παρ. 2 του ν. 4014/2011 Τμήματος Περιβάλλοντος της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος της Γενικής Διεύθυνσης Ποιότητας Ζωής της Περιφέρειας ...., σύμφωνα με το οποίο το ελεγχόμενο έργο απαλλάσσεται από τη διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης.(..)Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης
ΣΤΕ/2627/2016
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Επειδή, ο ανωτέρω λόγος, κατά το μέρος που αφορά το ζήτημα του ανεπικαίρου της εγκριθείσας με την προσβαλλόμενη απόφαση μ.π.ε είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, διότι πράγματι η έγκριση περιβαλλοντικών όρων πρέπει να ερείδεται σε επίκαιρη μ.π.ε., δηλαδή πρόσφατη μελέτη η οποία λαμβάνει υπ’ όψη την υπάρχουσα πραγματική κατάσταση (πρβλ. ΣτΕ 2675/2003 σκ. 12), το επίκαιρο όμως της μ.π.ε. κρίνεται σε σχέση με χρόνο που μεσολαβεί μέχρι την έκδοση της απόφασης περί έγκρισης περιβαλλοντικών όρων. Άλλωστε, ενόψει των αρχών της ασφάλειας δικαίου και δεδομένου ότι βάσει της περιβαλλοντικής αδειοδότησης δημιουργούνται νομικές και πραγματικές καταστάσεις που χρήζουν προστασίας, δεν δικαιολογείται ακύρωση της έγκρισης των περιβαλλοντικών όρων λόγω μεταβολής των απόψεων της Διοικήσεως, επί ζητημάτων, επί των οποίων διατυπώθηκε η γνώμη των αρμοδίων υπηρεσιών κατά την αρχική έγκριση περιβαλλοντικών όρων, στηριζομένη σε διαφορετική αξιολόγηση των στοιχείων που είχαν ήδη ληφθεί υπόψη κατά την έγκριση, εκτός αν συνέτρεξε πλάνη περί τα πράγματα ή μεταβλήθηκαν πραγματικά δεδομένα, οπότε και στην περίπτωση αυτή τίθεται ζήτημα άρνησης της ανανέωσης των περιβαλλοντικών όρων σε μεταγενέστερο στάδιο της διαδικασίας, κατόπιν ειδικής αιτιολογημένης γνώμης της αρμόδιας υπηρεσίας (πρβλ. ΣτΕ 4357/2011 σκ. 8). Τα περαιτέρω προβαλλόμενα από τους αιτούντες περί πλάνης περί τα πράγματα σε σχέση με τη δυσχέρανση των κυκλοφοριακών συνθηκών, ανεξαρτήτως της αοριστίας τους, έχουν εξετασθεί και ανωτέρω. Εξάλλου ο λόγος ακυρώσεως, με τον οποίο προβάλλεται, καθ’ ερμηνεία των ανωτέρω, ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είναι μη νόμιμη διότι τελικώς δεν πραγματοποιήθηκε η υπογειοποίηση των γραμμών του ΗΣΑΠ, η οποία ήταν κατά τους ισχυρισμούς των αιτούντων αρρήκτως συνδεδεμένη με τη χάραξη της ζώνης διέλευσης του τραμ, είναι απορριπτέος ως απαραδέκτως προβαλλόμενος, δοθέντος ότι με αυτόν δεν προβάλλεται πλημμέλεια της προσβαλλομένης πράξεως, αλλά άλλης διαδικασίας, που δεν εντάσσεται στη διαδικασία της εγκρίσεως περιβαλλοντικών όρων ούτε αποτελεί προϋπόθεση ή έρεισμα της προσβαλλομένης (πρβλ. ΣτΕ 258/2004 σκ. 39), ενώ άλλωστε ούτε από την προσβαλλόμενη απόφαση τέθηκε ως προϋπόθεση για την πραγματοποίηση του επίμαχου έργου η προηγούμενη υπογειοποίηση των γραμμών του ΗΣΑΠ. Ούτε άλλωστε μπορούσε να θεωρηθεί ως παραδεκτώς συμπροσβαλλόμενη, ως μη συναφής, η μεταγενεστέρως εκδοθείσα 203342/23.11.2012 απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής περί έγκρισης περιβαλλοντικών όρων για την υπογειοποίηση της γραμμής του ΗΣΑΠ από το σταθμό ........ έως το σταθμό Φαλήρου και την υλοποίηση νέου σταθμού στη θέση ........», ως αφορώσα άλλο έργο, ανεξάρτητο από το επίμαχο έργο της κατασκευής του τραμ.
ΥΑ/48963/2012
Προδιαγραφές περιεχομένου Αποφάσεων Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων (Α.Ε.Π.Ο.) για έργα και δραστηριότητες κατηγορίας Α΄ της υπ’ αριθμ. 1958/13?1?2012 απόφασης του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (Β΄ 21), όπως ισχύει, σύμφωνα με το άρθρο 2 παρ. 7 του Ν. 4014/2011 (Α΄ 209)».
ΕΣ/Τ6/92/2008
Η έγκριση περιβαλλοντικών όρων, διαβαθμιζόμενη κατά τα ανωτέρω (τρεις κατηγορίες), διαφοροποιείται ως προς τα αρμόδια διοικητικά όργανα και τη διαδικασία, που συλλειτουργούν γνωμοδοτικά και αποφασιστικά, για να εκδοθεί η τελική απόφαση, ωστόσο, πρέπει να είναι σε κάθε περίπτωση χρονικά πρότερη της εναρκτήριας νομικής πράξης ή/και υλικής ενέργειας κατασκευής του δημόσιου έργου. Τούτο διότι, η μετά την εκκίνηση της σχετικής διαδικασίας, που συνιστά την επέμβαση στο περιβάλλον, απόφαση έγκρισης των περιβαλλοντικών όρων, καθίσταται αλυσιτελής, δοθέντος ότι, αν μεν διαφοροποιείται από το ήδη παραχθέν αποτέλεσμα, προσκρούει σε ημιτελή ή τετελεσμένη κατάσταση και, κατά συνέπεια, αποτυγχάνει να θεραπεύσει το σκοπό τον οποίο υπηρετεί (προστασία του περιβάλλοντος), ενώ αν δεν διαφοροποιείται από αυτό (παραχθέν αποτέλεσμα), τεκμαίρεται ότι αποτελεί απλή συμμόρφωση στην κανονιστική δύναμη της δημιουργηθείσας πραγματικότητας και επομένως δεν παρέχει στον πολίτη την εγγύηση ότι το δικαίωμα του για προστασία του περιβάλλοντος, καθώς και η αντίστοιχη υποχρέωση της Πολιτείας, έχουν ουσιαστικό περιεχόμενο. Όλα αυτά ανεξαρτήτως του ότι η έναρξη εκτέλεσης δημόσιου έργου, χωρίς να έχει εκδοθεί προηγουμένως απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων, ενέχει σε υψηλότατο βαθμό τον κίνδυνο, η χρονικά μεταγενέστερη απόφαση (έγκρισης περιβαλλοντικών όρων) που θα εκδοθεί, αν βεβαίως εκδοθεί, να διαφοροποιείται από τη μελέτη και τον προϋπολογισμό κατασκευής ή την – ημιτελή ή τετελεσμένη – κατασκευή του έργου, με συνέπεια να αποτρέπεται έτσι η ολοκλήρωσή του (στην περίπτωση ημιτελούς κατασκευής) ή η λειτουργία του (στην περίπτωση τετελεσμένης κατασκευής) και να εγείρονται χρηματικές και άλλες αξιώσεις από τα συμβαλλόμενα μέρη, με αποτέλεσμα την κατασπατάληση δημόσιου χρήματος και την αναποτελεσματική ανάλωση δημόσιων πόρων. Συνεπώς, η παράλειψη έκδοσης απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων πριν από την έγκριση του αποτελέσματος της δημοπρασίας, που αναδεικνύει τον ανάδοχο εκτέλεσης δημόσιου έργου, δε δύναται να καλυφθεί από τη μεταγενέστερη έκδοση της απόφασης αυτής. Συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια της διαδικασίας, της οποίας η διαπίστωση από το αρμόδιο Κλιμάκιο άγει στην αρνητική κρίση για τη νομιμότητά της και κωλύει την υπογραφή του σχετικού σχεδίου σύμβασης.
ΣΤΕ/1112/2017
Δημοσιοποίηση αποφάσεων έγκρισης περιβαλλοντικών όρων:.. Επειδή, η πρώτη προσβαλλόμενη απόφαση έγκρισης δημιουργίας του καταλύματος και έγκρισης περιβαλλοντικών όρων αυτού εκδόθηκε στις 8.8.2014, η δε αίτηση ακυρώσεως ασκήθηκε στις 19.2.2016, ήτοι, μετά την παρέλευση 1 έτους και 6 μηνών. Η απόφαση αυτή αναρτήθηκε στη ΔΙΑΥΓΕΙΑ στις 11.8.2014 και στον δικτυακό τόπο http://aepo.ypeka.gr του Υπουργείου Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, στον οποίο αναφέρεται η ανωτέρω διάταξη του άρθρου 19α του ν. 4014/2011, στις 8.9.2014. Εξάλλου, στις 2.8.2013, είχε δημοσιευθεί πρόσκληση προς κάθε ενδιαφερόμενο να λάβει γνώση και να διατυπώσει τις απόψεις του επί της μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων του έργου στην τοπική εφημερίδα «Κοινή Γνώμη». Περαιτέρω, κατά τα προβαλλόμενα με την αίτηση ακυρώσεως, οι αιτούντες έλαβαν γνώση της προσβαλλόμενης απόφασης στις 22.12.2015, όταν αντιλήφθηκαν την εκτέλεση των εργασιών για τη λειτουργική σύνδεση του χώρου του Σύνθετου Τουριστικού Καταλύματος. Η παρεμβαίνουσα εταιρεία προβάλλει με το δικόγραφο της παρεμβάσεως ότι η κρινόμενη αίτηση ακυρώσεως, καθ’ ό μέρος στρέφεται κατά της πρώτης προσβαλλόμενης απόφασης, είναι εκπρόθεσμη, διότι, μεταξύ άλλων, ασκήθηκε μετά την πάροδο 60 ημερών από την ανάρτηση της απόφασης αυτής στον δικτυακό τόπο http://aepo.ypeka.gr. Κατά τη γνώμη του Τμήματος με την παρούσα σύνθεση, η αίτηση ακυρώσεως, καθ’ ό μέρος στρέφεται κατά της πρώτης προσβαλλόμενης απόφασης, πρέπει να απορριφθεί, ενόψει όσων εκτέθηκαν στη σκέψη 9, ως εκπροθέσμως ασκηθείσα, εφόσον ασκήθηκε πολύ μετά την πάροδο της εξηκονθήμερης προθεσμίας του άρθρου 46 παρ. 1 του π.δ. 18/1989 από την ανάρτηση της απόφασης αυτής, στις 8.9.2014, στον δικτυακό τόπο http://aepo.ypeka.gr του Υπουργείου Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, δοθέντος ότι της ανάρτησης αυτή είχε προηγηθεί ανάρτηση στον δικτυακό χώρο του προγράμματος “Διαύγεια” πριν δε από την έκδοση της προσβληθείσας απόφασης είχε τηρηθεί η διαδικασία δημόσιας διαβούλευσης επί του περιεχομένου της οικείας μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Ενόψει, όμως, της σπουδαιότητας του ανωτέρω ζητήματος, το οποίο αφορά στο χρονικό σημείο έναρξης της προθεσμίας για την άσκηση αιτήσεως ακυρώσεως κατά των αποφάσεων έγκρισης περιβαλλοντικών όρων έργων και δραστηριοτήτων Α΄ κατηγορίας, το Τμήμα, υπό την παρούσα σύνθεση, κρίνει ότι η υπόθεση πρέπει να παραπεμφθεί στην επταμελή σύνθεση του Τμήματος, σύμφωνα με το άρθρο 14 παρ. 5 του π.δ. 18/1989, να ορισθεί δε νέα δικάσιμος η 4.10.2017 και εισηγητής ο Πάρεδρος Χρήστος Παπανικολάου.
ΕλΣυν/Ε Κλιμ/173/2010
Μη νόμιμη η διαδικασία ανάθεσης δημοσίου έργου, καθόσον: α) η Διοίκηση δεν έχει εκδώσει εκτελεστή διοικητική πράξη που να βεβαιώνει ότι από το ελεγχόμενο δημόσιο έργο, που αφορά σε επέκταση λιμένα, δεν επέρχονται ουσιαστικές διαφοροποιήσεις σε σχέση με τις επιπτώσεις που το αρχικό έργο έχει στο περιβάλλον, με αποτέλεσμα οι περιβαλλοντικοί όροι που εγκρίθηκαν για το αρχικό έργο να διέπουν και την επέκταση αυτού, β) δεν έχει εκδοθεί η απαιτούμενη από το άρθρο 21 του ν.2971/2001 απόφαση του φορέα διοίκησης και εκμετάλλευσης του συγκεκριμένου λιμένα περί καθορισμού ορίων χερσαίας και θαλάσσιας ζώνης αυτού και γ) η πρώτη μειοδότρια εταιρεία δεν προσκόμισε όλα τα απαιτούμενα από τη διακήρυξη δικαιολογητικά συμμετοχής της στο διαγωνισμό και ειδικότερα ασφαλιστική ενημερότητα ΤΣΜΕΔΕ για τα στελέχη του πτυχίου της, αφού η ασφαλιστική ενημερότητα αυτών είχε λήξει κατά την ημερομηνία διενέργειας του διαγωνισμού.Το VI Τμήμα με την 2013/2010 απόφασή του ανακάλεσε την προμνησθείσα Πράξη ως προς την πρώτη νομική πλημμέλεια αναγνωρίζοντας συγγνωστή πλάνη στα όργανα της αναθέτουσας αρχής, ως προς τη δεύτερη νομική πλημμέλεια έκρινε ότι από κανένα στοιχείο του φακέλου δεν υπήρξε η αναγκαιότητα καθορισμού των ορίων της θαλάσσιας ζώνης λιμένα, που είναι αυτά που καθορίζονται με βάση τις διατάξεις των άρθρων 20 και 21 του ν.2971/2001, ούτε προκύπτει ότι υπήρξε αναγκαιότητα ανακαθορισμού ορίων για τις ζώνες λιμένα, αφού ο καθορισμός είχε γίνει με βάση τις διατάξεις του α.ν. 2344/1940. Τέλος, ως προς την τρίτη νομική πλημμέλεια το Τμήμα έκρινε από τα στοιχεία που προσκομίστηκαν ενώπιόν του ότι η ασφαλιστική ενημερότητα ΕΤΑΑ των προσώπων που στελεχώνουν το πτυχίο της πρώτης μειοδότριας εργοληπτικής επιχείρησης ίσχυε μέχρι 30.6.2010 και κάλυπτε το διαγωνισμό, ο οποίος διενεργήθηκε στις 9.2.2010.
ΕΣ/ΤΜ.6/33/2007
Ζητείται από το Τμήμα τούτο να ανακληθεί η 1400/2006 Πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι η παράλειψη υποβολής μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων και, ακολούθως, έγκρισης περιβαλλοντικών όρων πριν την έκδοση απόφασης περί εγκρίσεως του αποτελέσματος της δημοπρασίας συνιστά ουσιώδη νομική πλημμέλεια, καθισταμένης ούτως μη νόμιμης της απόφασης της αναθέτουσας αρχής περί αναθέσεως εκτέλεσης του έργου στην αιτούσα εταιρεία, όπως ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλόμενη Πράξη του Κλιμακίου, δοθέντος ότι η ελλείπουσα εκ των προτέρων εκτίμηση των επιπτώσεων του εν λόγω έργου στο περιβάλλον δε δύναται να καλυφθεί από τη μεταγενέστερη σύνταξη της οικείας μελέτης από τον ήδη ανάδοχο αυτού. Επιπροσθέτως, οι περιβαλλοντικοί όροι που τελικώς θα εγκριθούν είναι πιθανό να επιφέρουν ουσιώδεις τροποποιήσεις στην τεχνική μελέτη του δημοπρατηθέντος έργου ή τους λοιπούς συμβατικούς όρους, επιπλέον, δεν μπορεί να αποκλεισθεί το ενδεχόμενο ουσιώδους μεταβολής του οικονομικού αντικειμένου της συναφθείσας σύμβασης, κατά παράβαση των αρχών της διαφάνειας και ίσης μεταχείρισης των συμμετεχόντων στο διαγωνισμό, δεδομένου ότι η προβλεπόμενη από την αναθέτουσα αρχή δαπάνη ύψους 12.450 Ευρώ καλύπτει αποκλειστικά τα έξοδα εκπόνησης της σχετικής μελέτης και λήψης των λοιπών αναγκαίων μέτρων, μέχρι και το στάδιο έγκρισης των περιβαλλοντικών όρων (βλ. και το 3870/15.06.2004 έγγραφο του Τμήματος Υδραυλικών Έργων της Διεύθυνσης Δημοσίων Έργων της Περιφέρειας .....), τα δε αντιθέτως προβαλλόμενα με την κρινόμενη αίτηση πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμα. Ομοίως απορριπτέος είναι και ο ισχυρισμός της αιτούσας ότι πεπλανημένως πλην συγγνωστώς η αναθέτουσα αρχή, εξασφαλίζοντας δια του κονδυλίου των απροβλέπτων την κάλυψη των τυχόν απαιτούμενων πρόσθετων εργασιών για την τήρηση των περιβαλλοντικών όρων που επρόκειτο να εγκριθούν, είχε την πεποίθηση ότι ηδύνατο να αναθέσει τη σύνταξη μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων στον ανάδοχο του έργου, καθόσον η εφαρμοστέα διάταξη του άρθρου 4 του ν. 1650/1986 είναι ρητή και αρκούντως σαφής, ορίζοντας ότι η απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων συνιστά σε κάθε περίπτωση την αναγκαία προϋπόθεση για την έκδοση των διοικητικών πράξεων που απαιτούνται για την πραγματοποίηση του έργου, όπως, εν προκειμένω, της απόφασης περί εγκρίσεως του αποτελέσματος της δημοπρασίας.(...)Απορρίπτει την αίτηση ανάκλησης της εργοληπτικής επιχείρησης με την επωνυμία «….» και διακριτικό τίτλο «…..».