H επίμαχη συμπληρωματική σύμβαση, η οποία υπογράφηκε στις 3.7.2006 (ημερομηνία προγενέστερη από την 3η Δεκεμβρίου 2007, από την οποία και ισχύει το νέο χρηματικό όριο για την υπαγωγή στον προσυμβατικό έλεγχο που θεσπίζει ο ν.3614/2007), έπρεπε να υποβληθεί στον ως άνω έλεγχο λόγω του νομικού καθεστώτος, από το οποίο διεπόταν η ολοκλήρωση της διαδικασίας σύναψής της, δεδομένου ότι η προϋπολογισθείσα δαπάνη της (420.168,07 ευρώ), αθροιζόμενη με την προϋπολογισθείσα δαπάνη της μη υποβληθείσας στον ως άνω έλεγχο αρχικής σύμβασης (1.746.000 ευρώ), ανέρχεται στο ποσό των 2.166.168,07 ευρώ, υπερβαίνει δηλαδή το τιθέμενο κατά το χρόνο της υπογραφής της, από τον ισχύοντα νόμο 3310/2005, όριο του 1.000.000 ευρώ.

Το Ελεγκτικό Συνέδριο, διενεργώντας παρεμπίπτοντα έλεγχο νομιμότητας των ατομικών διοικητικών πράξεων, οι οποίες αποτελούν έρεισμα της ελεγχόμενης δαπάνης, ακόμα και στην περίπτωση που αυτές δεν έχουν ανακληθεί ή ακυρωθεί και, επομένως, καλύπτονται από το τεκμήριο νομιμότητας, δεν προβαίνει στην ακύρωση των πράξεων αυτών, αλλά στην αποδυνάμωσή τους από τις δημοσιονομικές συνέπειες που μπορούν να επιφέρουν (πράξη VII Τμ. 61/2007). Η επίμαχη συμπληρωματική σύμβαση έπρεπε να υποβληθεί στον ως άνω έλεγχο ανεξαρτήτως του νομικού καθεστώτος, από το οποίο διεπόταν η ολοκλήρωση της διαδικασίας σύναψής της, δεδομένου ότι η προϋπολογισθείσα δαπάνη της (520.000 ευρώ), αθροιζόμενη με την προϋπολογισθείσα δαπάνη της μη υποβληθείσας στον ως άνω έλεγχο αρχικής σύμβασης (2.450.000 ευρώ), ανέρχεται στο ποσό των 2.970.000 ευρώ, υπερβαίνει δηλαδή τόσο το τιθέμενο από το νόμο 3310/2005 όριο του 1.000.000 ευρώ, όσο και το τιθέμενο από το προγενέστερο του ως άνω νόμου νομικό καθεστώς όριο των 2.900.000 ευρώ.

Μη νόμιμη η σύναψη της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου«Ασφαλτόστρωση εσωτερικής οδοποιΐας Δημοτικών Διαμερισμάτων…», χωρίς να έχει υπαχθεί, πριν την υπογραφή της, στον έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, κατ' εφαρμογή του άρθρου 19 παρ.7 του π.δ. 774/1980, καθόσον το ποσό αυτής (299.203,12 ευρώ), αθροιζόμενο με την προϋπολογισθείσα δαπάνη της αρχικής σύμβασης (997.478,99 ευρώ), υπερβαίνει το ποσό των 1.000.000 ευρώ, που ίσχυε κατά το χρόνο υπογραφής της συμπληρωματικής αυτής σύμβασης.

Το Κλιμάκιο απέχει του ελέγχου νομιμότητας της διαδικασίας σύναψης σύμβασης προμήθειας καθόσον η προϋπολογισθείσα δαπάνη αυτής χωρίς να υπολογίζεται ο Φ.Π.Α., είναι κατώτερη του οριζόμενου από τις οικείες διατάξεις ποσού του 1.000.000 ευρώ.

Νόμιμη καταβολή που αφορά την εκτέλεση της υπηρεσίας «Ενέργειες δημοσιότητας και διαφημιστικής προβολής στα Μ.Μ.Ε.».(…) Με τα δεδομένα αυτά και ενόψει του ότι με την εν λόγω σύμβαση διαφημιστικών υπηρεσιών ανατέθηκαν, με επαχθή αιτία, σε ανάδοχο διαφημιστικών υπηρεσιών εργασίες που περιλαμβάνουν την παραγωγή πρωτότυπου δημιουργήματος λόγου καθώς και την ραδιοφωνική μετάδοσή του και την καταχώρησή του στον τύπο, η προϋπολογισθείσα δε δαπάνη της ως άνω υπηρεσίας, ποσού 7.000 ευρώ με το Φ.Π.Α., είναι κατώτερη του ποσού των 8.804,10 ευρώ, που σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, αποτελεί το όριο για την υπαγωγή των συμβάσεων διαφημιστικών υπηρεσιών των Ο.Τ.Α. στο πεδίο εφαρμογής του π.δ. 261/1997, το Κλιμάκιο κρίνει ότι για τη διενέργεια της εντελλόμενης δαπάνης διαφημιστικής προβολής δεν απαιτείτο η ένταξή της στο ετήσιο πρόγραμμα διαφημιστικής προβολής του προκειμένου να τύχει της απαιτούμενης έγκρισης του Υπουργού Τύπου και Μ.Μ.Ε.. Κατόπιν αυτών, η εντελλόμενη δαπάνη παρίσταται νόμιμη και το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.

Εξόφληση 9ου λογαριασμού του έργου «Ενδοδημοτική Οδοποϊα». Μη νόμιμη, καθόσον πρόκειται για συμπληρωματική σύμβαση του ως άνω έργου, η οποία πριν την υπογραφή της δεν υποβλήθηκε σε έλεγχο νομιμότητας από το αρμόδιο Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, παρά το ότι το ποσό αυτής (523.000 ευρώ με το Φ.Π.Α.), αθροιζόμενο με την προϋπολογισθείσα δαπάνη της αρχικής σύμβασης (1.003.205,07 ευρώ με Φ.Π.Α.), υπερβαίνει το χρηματικό όριο ελέγχου που τίθεται από τη διάταξη του άρθρου 19 παρ. 7 του π.δ. 774/1980, όπως τροποποιήθηκε από το άρθρο 12 παρ. 27 του ν. 3310/2005 και ίσχυε κατά το χρόνο κατάρτισης της συμπληρωματικής σύμβασης.

Προμήθειας ειδών καθαριότητας :Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στη σκέψη ΙΙ της παρούσας, οι επίμαχες συμβάσεις είναι άκυρες, αφού δεν διενεργήθηκε ο προβλεπόμενος έλεγχος νομιμότητας από το αρμόδιο Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου σύμφωνα με το άρθρο 35 παρ. 1 και του 2 του ν. 4129/2013, δεδομένου ότι η συνολική προϋπολογισθείσα δαπάνη του διαγωνισμού συνυπολογιζομένης της αξίας από τις προβλεπόμενες από την διακήρυξη παρατάσεις μέχρι 12 μήνες των συμβάσεων που πρόκειται να συναφθούν, υπερβαίνουν το ποσό των 1.000.000 ευρώ. Συνεπώς, ο σχετικός λόγος διαφωνίας της Επιτρόπου είναι βάσιμος, ο ισχυρισμός δε του Νοσοκομείου ότι ο χρόνος παράτασης των συμβάσεων θα διακοπεί με τη συμπλήρωση του εξαμήνου, οπότε δεν θα σημειωθεί υπέρβαση του ποσού των 1.000.000 ευρώ, είναι απορριπτέος, αφού κριτήριο για τη διενέργεια του προσυμβατικού ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου συνιστά η συνολική προϋπολογισθείσα δαπάνη του σχετικού διαγωνισμού μετά της αξίας των τυχόν προβλεπόμενων από τη διακήρυξη δικαιωμάτων προαίρεσης ή παρατάσεων, ανεξαρτήτως αν τα δικαιώματα αυτά ενεργοποιηθούν από την αναθέτουσα αρχή. Περαιτέρω εν μέρει βάσιμος είναι ο δεύτερος λόγος διαφωνίας της Επιτρόπου, αφού η περίληψη της διακήρυξης του διαγωνισμού, καθώς και η υπ΄αριθμ. 155/20.8.2013 απόφαση κατακύρωσης του Δ.Σ. του Γενικού Νοσοκομείου Δράμας δεν αναρτήθηκαν στο διαδίκτυο «Πρόγραμμα Διαύγεια» κατά παράβαση των διατάξεων 2 και 4 του ν. 3861/2010, χωρίς ωστόσο η παράλειψη αυτή, όσον αφορά την περίληψη της διακήρυξης να επιφέρει τις συνέπειες της παρ.2 του άρθρου 4 του νόμου αυτού, αφού αυτή δημοσιεύτηκε στο 24/18.1.2013 φύλλο του Τεύχους Διακηρύξεων Δημόσιων Συμβάσεων της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως, ενώ η εκ των υστέρων ανάρτηση της απόφασης κατακύρωσης στο διαδίκτυο έχει ως συνέπεια ότι η πράξη αυτή ισχύει από την ημερομηνία ανάρτησης και όχι προγενέστερα  σύμφωνα την παρ. 2 του άρθρου 4 του ν. 3861/2010, όπως τροποποιήθηκε με την παρ.4 του άρθρου 23 του ν. 4210/2013 (ΦΕΚ Α΄ 254/21.11.2013). Τέλος, βάσιμος είναι και ο τρίτος λόγος διαφωνίας της Επιτρόπου, με βάση τα γενόμενα δεκτά στην IV σκέψη της παρούσας, καθόσον η επιτροπή παραλαβής δεν προκύπτει ότι αναδείχθηκε κατόπιν κληρώσεως, όπως προβλέπεται με το άρθρο 26 του ν. 4024/2011, ο ισχυρισμός δε του Νοσοκομείου ότι η επιτροπή ορίστηκε μετά από κλήρωση στο γραφείο του Διοικητή και επικυρώθηκε με την απόφασή του, αναποδείκτως προβάλλεται, αφού δεν επισυνάπτεται σχετικό πρακτικό κλήρωσης. Κατόπιν τούτων η εντελλόμενη με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα πληρωμής δαπάνη δεν είναι νόμιμη και τα χρηματικά αυτά εντάλματα δεν πρέπει να θεωρηθούν.

Μη νόμιμη, καθόσον η 1η Σ.Σ. του ως άνω έργου δεν υποβλήθηκε στον προβλεπόμενο προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας από το αρμόδιο Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, παρά το ότι η προϋπολογισθείσα δαπάνη της (420.168,07 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α.), αθροιζόμενη με την προϋπολογισθείσα δαπάνη της αρχικής σύμβασης (1.746.000,00 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α.), υπερβαίνει το καθοριζόμενο όριο του 1.000.000,00 ευρώ

Προμήθεια κρεάτων...Η οικεία διακήρυξη πάσχει ασάφειας καθόσον, ναι μεν αναγράφεται η συνολική προϋπολογιζόμενη δαπάνη εκάστου προκηρυσσόμενου είδους·, όπως απαιτείται στο άρθρο 2 παρ. 2 περ. β΄του π.δ. 118/2007, πλην όμως η συνολική αξία των προς προμήθεια ειδών, όπως προκύπτει από τον περιλαμβανόμενο στο Παράρτημα Δ΄ αυτής πίνακα, ανέρχεται στο ποσό των 1.666.468,07 ευρώ, ενώ στη διακήρυξη αναφέρεται ότι ο συνολικός προϋπολογισμός ανέρχεται στο ποσό των 1.666.474 ευρώ. Περαιτέρω, η προϋπολογισθείσα δαπάνη ανά νοσοκομείο που αναγράφεται στον Πίνακα Α΄ της διακήρυξης διαφοροποιείται από την συνολική εκτιμώμενη αξία των προς προμήθεια ειδών ανά νοσοκομείο του Πίνακα Δ΄ αυτής, όπως αυτή προκύπτει από τον πολλαπλασιασμό των ποσοτήτων του Πίνακα Δ΄ επί την εκτιμώμενη τιμή μονάδος ανά είδος (νωπό βόειο νεαρό ζώο χωρίς οστά 12-24 μηνών 6,63 ευρώ, νωπό χοιρινό μπούτι Α/Ο 3,78 ευρώ, νωπές χοιρινές μπριζόλες 3,81 ευρώ, νωπές μπριζόλες λαιμού χοιρινές 3,19 ευρώ, νωπό ρολό χοιρινό 3,78, νωπά αιγοπροβατοειδή 6,94 ευρώ, νωπή συκωταριά 9,88 ευρώ, κατεψυγμένο μπούτι μόσχου Α/Ο 7,11 ευρώ και κατεψυγμένο μπούτι χοιρινό Α/Ο 5,14 ευρώ). Ειδικότερα: 1) για το Γ.Ν. ... «...» η συνολική εκτιμώμενη αξία των προς προμήθεια ειδών με βάση τον πίνακα στο Παράρτημα Δ΄ ανέρχεται σε 78.538,20 ευρώ ενώ η προϋπολογισθείσα δαπάνη σύμφωνα με τον πίνακα του Παραρτήματος Α΄ σε 60.000 ευρώ , 2) για το Γ.Α. «...» η συνολική εκτιμώμενη αξία των προς προμήθεια ειδών με βάση τον πίνακα στο Παράρτημα Δ΄ ανέρχεται σε 79.050 ευρώ ενώ η προϋπολογισθείσα δαπάνη σύμφωνα με τον πίνακα του Παραρτήματος Α΄ σε 100.000 ευρώ, 3) για το Γ.Ν.Π. ... η συνολική εκτιμώμενη αξία των προς προμήθεια ειδών με βάση τον πίνακα στο Παράρτημα Δ΄ ανέρχεται σε 21.396,80 ευρώ ενώ η προϋπολογισθείσα δαπάνη σύμφωνα με τον πίνακα του Παραρτήματος Α΄ σε 21.500 ευρώ, 4) για το Γ.Ν ... «...» η συνολική εκτιμώμενη αξία των προς προμήθεια ειδών με βάση τον πίνακα στο Παράρτημα Δ΄ ανέρχεται σε 74.581 ευρώ ενώ η προϋπολογισθείσα δαπάνη σύμφωνα με τον πίνακα του Παραρτήματος Α΄ σε 79.970 ευρώ, 5) για το Γ.Ν. «...» η συνολική εκτιμώμενη αξία των προς προμήθεια ειδών με βάση τον πίνακα στο Παράρτημα Δ΄ ανέρχεται σε 43.431 ευρώ ενώ η προϋπολογισθείσα δαπάνη σύμφωνα με τον πίνακα του Παραρτήματος Α΄ σε 270.000 ευρώ, 6) για το .... «...» η συνολική εκτιμώμενη αξία των προς προμήθεια ειδών με βάση τον πίνακα στο Παράρτημα Δ΄ ανέρχεται σε 57.476 ευρώ ενώ η προϋπολογισθείσα δαπάνη σύμφωνα με τον πίνακα του Παραρτήματος Α΄ σε 60.000 ευρώ, 7) για το ... «...» η συνολική εκτιμώμενη αξία των προς προμήθεια ειδών με βάση τον πίνακα στο Παράρτημα Δ΄ ανέρχεται σε 249.622 ευρώ ενώ η προϋπολογισθείσα δαπάνη σύμφωνα με τον πίνακα του Παραρτήματος Α΄ σε 176.103 ευρώ, 8) για το ... η συνολική εκτιμώμενη αξία των προς προμήθεια ειδών με βάση τον πίνακα στο Παράρτημα Δ΄ ανέρχεται σε 106.899 ευρώ ενώ η προϋπολογισθείσα δαπάνη σύμφωνα με τον πίνακα του Παραρτήματος Α΄ σε 127.500 ευρώ, 9) για το ... Ε.Ε.Σ. η συνολική εκτιμώμενη αξία των προς προμήθεια ειδών με βάση τον πίνακα στο Παράρτημα Δ΄ ανέρχεται σε 131.890 ευρώ ενώ η προϋπολογισθείσα δαπάνη σύμφωνα με τον πίνακα του Παραρτήματος Α΄ σε 134.901 ευρώ, 10) για το ... η συνολική εκτιμώμενη αξία των προς προμήθεια ειδών με βάση τον πίνακα στο Παράρτημα Δ΄ ανέρχεται σε 141.465 ευρώ ενώ η προϋπολογισθείσα δαπάνη σύμφωνα με τον πίνακα του Παραρτήματος Α΄ σε 183.000 ευρώ, 11) για το ... η συνολική εκτιμώμενη αξία των προς προμήθεια ειδών με βάση τον πίνακα στο Παράρτημα Δ΄ ανέρχεται σε 123.689 ευρώ ενώ η προϋπολογισθείσα δαπάνη σύμφωνα με τον πίνακα του Παραρτήματος Α΄ σε 116.000 ευρώ, 12) για το νοσοκομείο αφροδίσιων και δερμ. παθήσεων Αθηνών «...» η συνολική εκτιμώμενη αξία των προς προμήθεια ειδών με βάση τον πίνακα στο Παράρτημα Δ΄ ανέρχεται σε 29.217,80 ευρώ ενώ η προϋπολογισθείσα δαπάνη σύμφωνα με τον πίνακα του Παραρτήματος Α΄ σε 35.000 ευρώ, 13) για το το παθολογικό νοσοκομείο ... «...» η συνολική εκτιμώμενη αξία των προς προμήθεια ειδών με βάση τον πίνακα στο Παράρτημα Δ΄ ανέρχεται σε 6.631,62 ευρώ ενώ η προϋπολογισθείσα δαπάνη σύμφωνα με τον πίνακα του Παραρτήματος Α΄ σε 2.500 ευρώ και 14) για το Γ.Ν. .... και Γ.Ν. .... η συνολική εκτιμώμενη αξία των προς προμήθεια ειδών με βάση τον πίνακα στο Παράρτημα Δ΄ ανέρχεται σε 233.960 ευρώ ενώ η προϋπολογισθείσα δαπάνη σύμφωνα με τον πίνακα του Παραρτήματος Α΄ σε 300.000 ευρώ.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η ελεγχόμενη διαδικασία δεν είναι νόμιμη και ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου σύμβασης.

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/3035/2014

Αμοιβή εταιρείας από Δήμο για την εξόφληση λογαριασμού του έργου «Καθαριότητα Δήμου Ρεθύμνης». Μη νόμιμη, καθόσον η σύμβαση που σύναψε ο Δήμος με την ανωτέρω εταιρεία δεν υπήχθη πριν την υπογραφή της στον έλεγχο του αρμοδίου Κλιμακίου του Ελ.Σ., δεδομένου ότι η προϋπολογιζόμενη δαπάνη αυτής (1.472.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α.) συνυπολογιζομένου και του ποσού των 702.000 ευρώ, που θα δαπανηθεί μετά την ενάσκηση του δικαιώματος προαίρεσης (δηλ. 2.174.000 ευρώ) υπερέβαινε το χρηματικό όριο των 1.500.000 ευρώ (άρθρ. 19 παρ. 7 του π.δ. 774/80). Μη νόμιμη επίσης η απευθείας ανάθεση συμπληρωματικών εργασιών στην ήδη ανάδοχο εταιρεία, διότι έγινε κατά παράβαση των διατάξεων της Κοινοτικής Οδηγίας 92/50/ΕΟΚ (άρθρ. 9 παρ. 3 π.δ. 346/98). Συγγνωστή πλάνη.