Κρίσιμο μέγεθος για την υπαγωγή στον ειδικό προληπτικό έλεγχο νομιμότητας από το αρμόδιο Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου είναι αυστηρά και μόνο η προϋπολογισθείσα δαπάνη, όπως αυτή αναγράφεται στην οικεία διακήρυξη του διαγωνισμού, από το ύψος της οποίας άλλωστε εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό η συμμετοχή στο διαγωνισμό και η, δια της αναπτύξεως ανταγωνισμού, επίτευξη καλύτερου αποτελέσματος για το φορέα. Επομένως, προμήθειες, η προϋπολογιζόμενη δαπάνη των οποίων, χωρίς Φ.Π.Α., είναι κατώτερη του 1.000.000 ευρώ, (με την επιφύλαξη του άρθρου 25 του ν.3614/2007 ειδικά για τις συγχρηματοδοτούμενες συμβάσεις) απαραδέκτως υποβάλλονται στο Ελεγκτικό Συνέδριο για την άσκηση προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας, το δε Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου υποχρεούται να απέχει του ελέγχου αυτών. Επιπρόσθετα απαραδέκτως υποβάλλονται για έλεγχο σχέδια συμβάσεων προμήθειας δοθέντος ότι είχαν υπογραφεί πριν την υποβολή τους για έλεγχο ενώπιον του Ελεγκτικού Συνεδρίου και ήδη εκτελούνται.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΚΑΥΣΙΜΩΝ. (..) νομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης για την προμήθεια υγρών καυσίμων Δήμου ...Με τα δεδομένα αυτά, η υποβληθείσα προς έλεγχο προμήθεια συνολικής ενδεικτικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης 480.431,72 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α.) είναι διάφορη της αρχικής προμήθειας συνολικής ενδεικτικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης 803.453,39 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α.), αφού για την πραγματοποίηση των προμηθειών αυτών δεν ακολουθήθηκε ενιαία διαδικασία, αλλά διεξήχθησαν ξεχωριστοί διαγωνισμοί, με διαδικασίες που χαρακτηρίζονται από πραγματική και νομική αυτοτέλεια (πράξ. ΣΤ΄ Κλιμ. 142/2017, 71, 10/2016, 41/2008, 6/2006, 7, 6/2001, Ζ΄ Κλιμ. 88, 87, 86/2004). Κατά συνέπεια, εφόσον η προϋπολογιζόμενη δαπάνη (χωρίς ΦΠΑ) της υποβληθείσας προς έλεγχο νέας διαδικασίας είναι κατώτερη των 500.000,00 ευρώ, το Κλιμάκιο στερείται αρμοδιότητας για τη διενέργεια του προβλεπόμενου στο άρθρο 36 του ν. 4129/2013 ελέγχου νομιμότητάς της και, επομένως, ο φάκελος και το σχέδιο σύμβασης πρέπει να παραπεμφθούν στην Υπηρεσία Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό ..., που είναι αρμόδια για την άσκηση προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας των σχεδίων συμβάσεων που συνάπτονται από το Δήμο ... και τα νομικά του πρόσωπα, όταν η προϋπολογιζόμενη δαπάνη τους (χωρίς ΦΠΑ) κυμαίνεται μεταξύ 200.000,00 και 500.000,00 ευρώ.

Προσυμβατικός έλεγχος. Με τα δεδομένα αυτά, η υπό έλεγχο προμήθεια προϋπολογιζόμενης δαπάνης 437.786 ευρώ (πλέον ΦΠΑ, 538.476,78 ευρώ συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ) είναι διάφορη της αρχικής προμήθειας προϋπολογιζόμενης δαπάνης 962.193,50 ευρώ (πλέον ΦΠΑ), αφού για την πραγματοποίηση των προμηθειών αυτών δεν ακολουθήθηκε ενιαία διαδικασία αλλά διεξήχθησαν ξεχωριστοί διαγωνισμοί, με διαδικασίες που χαρακτηρίζονται από πραγματική και νομική αυτοτέλεια (πράξ. ΣΤ΄ Κλιμ. 41/2008, 6/2006, 7, 6/2001, Ζ΄ Κλιμ. 88, 87, 86/2004). Συνεπώς, εφόσον η προϋπολογιζόμενη δαπάνη (προ ΦΠΑ) της υποβληθείσας προς έλεγχο νέας διαδικασίας είναι κατώτερη των 500.000 ευρώ, το Κλιμάκιο στερείται αρμοδιότητας για τη διενέργεια του προβλεπόμενου στο άρθρο 36 του ν. 4129/2013 ελέγχου νομιμότητάς της και επομένως ο φάκελος και τα σχέδια συμβάσεων πρέπει να παραπεμφθούν στην Υπηρεσία Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Δήμο ..., που είναι αρμόδια για την άσκηση προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας των σχεδίων συμβάσεων που συνάπτονται από το Δήμο ... και τα νομικά του πρόσωπα όταν η προϋπολογιζόμενη δαπάνη τους (άνευ ΦΠΑ) κυμαίνεται μεταξύ 200.000 και 500.000 ευρώ (άρθρο 2 παρ. Α περ. 16 της ΦΓ8/4913/19.1.2011 κανονιστικής απόφασης της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου «Καθορισμός αρμοδιότητας των Υπηρεσιών Επιτρόπων του Ελεγκτικού Συνεδρίου», ΦΕΚ Β΄ 226).

Νομιμότητα σχεδίων συμβάσεων για την προμήθεια τροφίμων.Με τα δεδομένα αυτά, η υπό έλεγχο προμήθεια προϋπολογιζόμενης δαπάνης 421.560,40 ευρώ (πλέον ΦΠΑ) είναι διάφορη της αρχικής προμήθειας προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.268.006,96 ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ), αφού για τη σύναψη των προμηθειών αυτών δεν ακολουθήθηκε ενιαία διαδικασία, αλλά διεξήχθησαν ξεχωριστοί διαγωνισμοί, με διαδικασίες, που χαρακτηρίζονται από πραγματική και νομική αυτοτέλεια...Συνεπώς, εφόσον η προϋπολογιζόμενη δαπάνη (προ Φ.Π.Α.) της υποβληθείσας προς έλεγχο νέας διαδικασίας είναι κατώτερη των 500.000 ευρώ, το Κλιμάκιο τούτο στερείται αρμοδιότητας για τη διενέργεια του προβλεπόμενου στο άρθρο 36 του ν. 4129/2013 ελέγχου νομιμότητάς της. Για τον λόγο αυτό, ο φάκελος και τα οικεία σχέδια συμβάσεων πρέπει να παραπεμφθούν στην Υπηρεσία Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό ..., που είναι αρμόδια για την άσκηση προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας επί των σχεδίων συμβάσεων που συνάπτονται από το Δήμο ...Παραπέμπει προς έλεγχο το φάκελο της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχων και των σχεδίων συμβάσεων, που αφορούν στην προμήθεια τροφίμων για τις ανάγκες του Δήμου ... και του νομικού του προσώπου, για τα έτη 2016 και 2017, στην αρμόδια Υπηρεσία Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό ....

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ-ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με τα όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη Ι της παρούσας, το υποβληθέν σχέδιο συμπληρωματικής σύμβασης δεν υπάγεται στον έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, καθώς αφορά στην εκτέλεση συμπληρωματικών εργασιών για την ολοκλήρωση συγχρηματοδοτουμένου από την Ευρωπαϊκή Ένωση έργου, το οποίο νομίμως δεν υπεβλήθη στο Ελεγκτικό Συνέδριο για την άσκηση προσυμβατικού ελέγχου. Και τούτο, διότι η προϋπολογιζόμενη δαπάνη του εν λόγω (αρχικού) έργου υπολειπόταν του ορίου υπαγωγής στον προσυμβατικό έλεγχο των συγχρηματοδοτούμενων έργων, ήτοι του ποσού των δέκα εκατομμυρίων ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 35 παρ. 3 του Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο που κυρώθηκε με τοάρθρο πρώτο του ν. 4129/2013. Περαιτέρω δε, η συμβατική αξία της υποβληθείσας προς έλεγχο συμπληρωματικής σύμβασης (397.804,42 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α ), συναθροιζόμενη με την προϋπολογιζόμενη δαπάνη της αρχικής σύμβασης (1.975.609,76 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α.), δεν υπερβαίνει το ως άνω όριο υπαγωγής στον έλεγχο (10.000.000 ευρώ). Κατά συνέπεια, απαραδέκτως υποβλήθηκε για έλεγχο ενώπιον του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ο οποίος, ελλείψει αρμοδιότητας, όφειλε να απέχει αυτού, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα και από τους αιτούντες.

1η συμπληρωματική σύμβαση για την ανάθεση  του έργου Διαμόρφωση οδών.(...) Με δεδομένα τα ανωτέρω, το υποβληθέν προς έλεγχο σχέδιο της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου «Διαμόρφωση οδών άξονα Δικαιοσύνης, Ίδης, Λ. Καλοκαιρινού» αποτελεί τροποποίηση της αρχικώς συναφθείσας μεταξύ του Δήμου Ηρακλείου και της εργοληπτικής επιχείρησης «…» σύμβασης. Περαιτέρω, η αξία της ελεγχόμενης 1ης συμπληρωματικής σύμβασης, ποσού 95.671,41 ευρώ, χωρίς Φ.Π.Α. και αναθεώρηση, ανέρχεται σε ποσοστό 6,63% της αξίας της αρχικής σύμβασης, δηλαδή είναι κατώτερη των σωρευτικώς τιθέμενων ορίων του άρθρου 5 του ν.4412/2016 και του 15% της αξίας της αρχικής σύμβασης (αρχική συμβατική δαπάνη χωρίς Φ.Π.Α. και αναθεώρηση 1.442.550,39 Χ 15% = 216.382,56 ευρώ). Κατά συνέπεια, η ελεγχόμενη 1η συμπληρωματική σύμβαση εμπίπτει στο ρυθμιστικό πεδίο της παρ. 2 του άρθρου 132 του ν.4412/2016 και, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 2, απαραδέκτως εισάγεται στο Κλιμάκιο για έλεγχο νομιμότητας (βλ. και ΕλΣυν Ολ. Πρακτικά της 16ης Γεν.Συν. της 12.12.2018, όπου και μειοψηφία).Για τους λόγους αυτούςΑπαραδέκτως εισάγεται ενώπιον του Κλιμακίου αυτού για την άσκηση προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας το σχέδιο της 1ης συμπληρωματικής σύμβασης του έργου του Δήμου ...«Διαμόρφωση οδών άξονα Δικαιοσύνης, Ίδης, Λ. Καλοκαιρινού».

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το ως άνω σχέδιο συμφωνητικού μεταξύ της ... και της Α.Ε. «..», που συνάπτεται αναγκαστικώς σύμφωνα με τις παρ. 2 και 3 του άρθρου 17 της κυρωθείσας με το ν.3785/2009 Σύμβασης Δωρεάς, χωρίς να υφίσταται εξωτερική και εσωτερική συμβατική αυτονομία των μερών, εκφεύγει, λόγω του χαρακτήρα της ως αμφιμερώς αναγκαστικής σύμβασης προσχώρησης, του κατά το άρθρο 35 του Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο προσυμβατικού ελέγχου. Κατά συνέπεια, το προαναφερθέν συμφωνητικό απαραδέκτως εισάγεται ενώπιον του παρόντος Κλιμακίου.Απαραδέκτως εισάγεται ενώπιον του Κλιμακίου για έλεγχο το σχέδιο του Συμφωνητικού Παροχής Ολοκληρωμένων Υπηρεσιών μεταξύ του Ν.Π.Δ.Δ. «..» (...) και της Ανώνυμης Εταιρείας με την επωνυμία «…».

ΜΕΛΕΤΕΣ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με τα όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη Ι της παρούσας, το υποβληθέν, με το 5095/9.6.2017 (αριθ. πρωτ. Ε.Σ. 36720/12.6.2017) έγγραφο της αναπληρώτριας Προϊσταμένης της Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων της Περιφερειακής Ενότητας … της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, σχέδιο συμπληρωματικής σύμβασης δεν υπάγεται στον έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, καθώς αφορά στην εκτέλεση συμπληρωματικών εργασιών για την ολοκλήρωση μελέτης, η οποία νομίμως δεν υποβλήθηκε στο Ελεγκτικό Συνέδριο για την άσκηση προσυμβατικού ελέγχου, καθόσον η προϋπολογιζόμενη δαπάνη της εν λόγω (αρχικής) μελέτης υπολειπόταν του ορίου υπαγωγής στον προσυμβατικό έλεγχο. Περαιτέρω δε, η προϋπολογιζόμενη δαπάνη αυτής συναθροιζόμενη με τη συμβατική αξία της υποβληθείσας προς έλεγχο συμπληρωματικής σύμβασης δεν υπερβαίνει το όριο υπαγωγής στον έλεγχο των συγχρηματοδοτούμενων συμβάσεων. Κατά συνέπεια, στην εξεταζόμενη περίπτωση, το Κλιμάκιο στερείται αρμοδιότητας για τη διενέργεια προσυμβατικού ελέγχου.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με τα δεδομένα, όμως, αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προεκτεθείσες νομικές σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, μετά την έκδοση της 360/2010 πράξης του, έχει εξαντληθεί η αρμοδιότητά του για τη διενέργεια προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας της σύμβασης για την εκτέλεση του επίμαχου έργου. Επομένως, το Κλιμάκιο δεν έχει αρμοδιότητα ελέγχου της υποκατάστατης του αρχικού αναδόχου που διενεργείται κατά το στάδιο εκτέλεσης της σύμβασης και πρέπει, ως εκ τούτου, να απόσχει από αυτόν.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με τα δεδομένα, όμως, αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προεκτεθείσες νομικές σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, μετά την έκδοση της 24/2009 πράξης του, έχει εξαντληθεί η αρμοδιότητά του για τη διενέργεια προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας της σύμβασης για την εκτέλεση του επίμαχου έργου. Επομένως, το Κλιμάκιο δεν έχει αρμοδιότητα ελέγχου της υποκατάστασης του αρχικού αναδόχου, που διενεργείται κατά το στάδιο εκτέλεσης της σύμβασης και πρέπει, ως εκ τούτου, να απόσχει από αυτόν.