ΜΕΛΕΤΕΣ.(..) Μη νομιμη δαπανη για την καταβολή μέρους αμοιβής σε γεωλόγο, για την εκπόνηση μελέτης.(..) , η ελεγχόμενη δαπάνη, που αφορά στην καταβολή του 70% της άνω αμοιβής του αναδόχου συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α., είναι μη νόμιμη, αφού η επίμαχη μελέτη δεν έχει παραληφθεί από την Οικονομική Επιτροπή του Δήμου (Προϊσταμένη Αρχή), κατόπιν έγκρισής της από τη Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών αυτού (Διευθύνουσα Υπηρεσία), όπως προβλέπεται με τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 37 του ν. 3316/2005. Περαιτέρω, η ελεγχόμενη δαπάνη δεν είναι ούτε κανονική, αφού στο επίμαχο ένταλμα πληρωμής της δεν επισυνάπτονται οι αποφάσεις δέσμευσης της σχετικής πίστωσης και ανατροπής της δέσμευσης αυτής για τα έτη 2013 έως 2015, καθώς και η απόφαση ανατροπής - ανάκλησης της 520/3.5.2012 απόφασης ανάληψης της δεσμευθείσας για το έτος 2012 πίστωσης, όπως απαιτείται με τις διατάξεις του ν. 4270/2014 και του π.δ/τος 113/2010, που εκτέθηκαν στην προηγούμενη σκέψη.V. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

ΜΕΛΕΤΕΣ:...μη νομίμως η εν λόγω μελέτη ανατέθηκε απευθείας στην ανωτέρω εταιρεία, αφού από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει, ούτε άλλωστε ο Δήμος ισχυρίζεται, ότι συντρέχει κάποια από τις περιοριστικά αναφερόμενες στο άρθρο 10 του νόμου 3316/2005 περιπτώσεις, στις οποίες είναι επιτρεπτή η προσφυγή στην επίμαχη εξαιρετική διαδικασία. Εξάλλου, ο ισχυρισμός του Δήμου ότι η ανατεθείσα σύμβαση δεν αφορά στην εκπόνηση τεχνικής μελέτης του ν. 3316/2005, αλλά σε εξειδικευμένα αντικείμενα ωρίμανσης και ένταξης έργων σε χρηματοδοτικά μέσα με συμπλήρωση εγγράφων ή εντύπων, δεν αποδεικνύεται ούτε από το περιεχόμενο της παραδοθείσας μελέτης, αλλά ούτε και από το τεύχος της τεχνικής περιγραφής και την οικεία σύμβαση, το ακριβές αντικείμενο των οποίων εκτέθηκε ανωτέρω. Κατόπιν αυτών, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη και το χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Εκπόνηση μελέτης και σύμβαση παροχής υπηρεσιών: ..Από τα παραπάνω παρέπεται ότι η κρινόμενη σύμβαση, κατ’ ορθό νομικό χαρακτηρισμό, δεν αποτελεί γνήσια προγραμματική σύμβαση, αλλά κοινή εξ επαχθούς αιτίας δημόσια σύμβαση. Η διαπίστωση αυτή δεν αναιρείται από το γεγονός ότι με το άρθρο 138 του ν. 4070/2012 η «….» μπορεί να μετέχει ως αντισυμβαλλόμενο μέρος σε προγραμματικές συμβάσεις, καθόσον αυτονόητη προϋπόθεση είναι η συναπτόμενη σύμβαση να φέρει ως εκ του αντικειμένου της τα χαρακτηριστικά προγραμματικής, ουδόλως προσδίδει δε σ’ αυτή τη νομική φύση προγραμματικής σύμβασης το γεγονός ότι η «..» συμβάλλεται με κάποιον από τους φορείς που αναφέρονται στο άρθρο 100 του ν. 3852/2010. Σύμφωνα με το τεχνικό της αντικείμενο, η σύμβαση αυτή συνιστά σύνθετη σύμβαση εκπόνησης σύνθετης μελέτης, ήτοι μελέτης  που περιλαμβάνει περισσότερες κατηγορίες μελετών του άρθρου 2 ν. 3316/2005 αναφορικά με το έργο της επέκτασης του κοιμητηρίου .., και παροχής συναφών υπηρεσιών, ως τέτοιων νοουμένων των υπηρεσιών που απαιτούνται για την προετοιμασία, τη διεξαγωγή της διαδικασίας ανάθεσης και τη διοίκηση της μελέτης, κυρίως δε για τον καθορισμό των γενικών και ειδικών τεχνικών όρων, με τους οποίους θα εκτελούνταν η σύμβαση ανάθεσης μελέτης, ακολούθως δε για τη διεξαγωγή των διαδικασιών ανάθεσης του συγκεκριμένου τεχνικού έργου, τη διοίκηση των συμβάσεων, την έγκριση των μελετών και την παραλαβή του αντικειμένου της σύμβασης. Η προβλεπόμενη από τον ν. 3316/ 2005 διαδικασία για τη σύναψη αυτής είναι κατ’ αρχήν αυτή του διαγωνισμού, όλως εξαιρετικώς προβλέπεται δε η προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης με συγκεκριμένο ανάδοχο εφόσον συντρέχει κατεπείγουσα ανάγκη, υπό την προϋπόθεση, ωστόσο, στην τελευταία αυτή περίπτωση, ότι η έλλειψη επαρκούς χρόνου δεν ανάγεται σε υπαιτιότητα της αναθέτουσας Αρχής. Εν προκειμένω, ο Σύνδεσμος προσέφυγε στη σύναψη σύμβασης με την ... επικαλούμενος λόγους κατεπείγοντος συνιστάμενους στην επιδείνωση του προβλήματος έλλειψης διαθέσιμων ταφικών τμημάτων, όπως αναφέρεται στο από 16.1.2015 έγγραφο του Τμήματος Κοινωνικής Εξυπηρέτησης αυτού. Ωστόσο, την επικαλούμενη συνδρομή κατεπείγουσας ανάγκης αναιρεί το γεγονός της επί 13 μήνες αναμονής του Συνδέσμου μέχρι την οριστικοποίηση της ηγεσίας της .. προκειμένου να επικαιροποιηθεί η έγκριση σύναψης της μεταξύ τους σύμβασης, ενώ άλλωστε και από το Τμήμα Κοινωνικής Εξυπηρέτησης είχε προταθεί ως μέτρο, πρόσκαιρης έστω, αντιμετώπισης του ζητήματος η αναστολή χορήγησης παράτασης της τριετούς υποχρεωτικής ταφής, συνεπώς επί μη συνδρομής κατεπείγουσας ανάγκης μη νομίμως προσέφυγε ο Σύνδεσμος στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης. Κατ’ ακολουθία η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι μη νόμιμη, συνεπώς αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί

ΜΕΛΕΤΕΣ. Με δεδομένα αυτά, η επίμαχη σύμβαση συνιστά σύνθετη σύμβαση «εκπόνησης μελέτης» (κατηγορίας αρχιτεκτονικής, στατικής, ηλεκτρολογικής, μηχανολογικής και διαμόρφωσης περιβάλλοντος χώρου) που αποβλέπει στην εκτέλεση του έργου «Επισκευή - ολοκλήρωση Κλειστού Σταδίου ...» και «παροχής εξειδικευμένων υπηρεσιών» υποστήριξης της αναθέτουσας αρχής κατά τη διαδικασία ανάθεσης σύμβασης έργου με την κατάρτιση των τευχών δημοπράτησης και την υποστήριξη στην προετοιμασία του σχετικού φακέλου, με αυτό δε το περιεχόμενο υπάγεται στο ρυθμιστικό πεδίο του ν. 3316/2005 και όχι του άρθρου 209 του Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικα και του π.δ/τος 28/1980 που διέπουν την παροχή απλών υπηρεσιών. Συνεπώς, η σύμβαση αυτή μη νομίμως ανατέθηκε απευθείας, βάσει των τελευταίων διατάξεων, αλλά θα έπρεπε να προηγηθεί ανοικτός ή κλειστός διαγωνισμός με βάση το ν. 3316/2005, ο οποίος δεν προβλέπει δυνατότητα απευθείας ανάθεσης όταν η προϋπολογισθείσα δαπάνη της σύμβασης δεν υπερβαίνει το ποσό των 20.000,00 ευρώ χωρίς ΦΠΑ, αλλά θέτει αυστηρές προϋποθέσεις (άρθρο 10 του ν. 3316/2005), οι οποίες δεν προκύπτει ότι συντρέχουν εν προκειμένω. Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη ότι, με την υποβολή τριών (3) προσφορών και την επιλογή της χαμηλότερης εξ αυτών με έκπτωση 13%, αναπτύχθηκε επαρκής ανταγωνισμός, το Κλιμάκιο κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα της Επιχείρησης, προχωρώντας στην ανάθεση της σύμβασης με εφαρμογή του άρθρου 209 του Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικα, δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των διατάξεων του ν. 3316/2005 για τη διεξαγωγή διαγωνισμού, αλλά από συγγνωστή πλάνη. 

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ : Μη νόμιμη καταβολή χρηματικού εντάλματος σε εταιρεία ως αμοιβή της για την εκτέλεση των εργασιών με τίτλο «Υποστηρικτικές εργασίες ενεργειακής μελέτης του έργου «…».. Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εκτέλεση των ανατεθεισών εργασιών, όπως αυτές περιγράφονται στην οικεία τεχνική έκθεση, σκοπό είχε την υποστήριξη της Τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου για την υποβολή πλήρους ενεργειακής μελέτης του έργου «…….», στο πλαίσιο των εργασιών σύνταξης πλήρους φακέλου, προκειμένου το έργο να ενταχθεί και να χρηματοδοτηθεί από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα “Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη 2007 - 2013”.Με την δε από 9.5.2012 σύμβαση, οι συμβαλλόμενοι απέβλεψαν στην παροχή συγκεκριμένων υπηρεσιών από πρόσωπο με εξειδικευμένες γνώσεις, τις οποίες δεν διέθετε το προσωπικό της Τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου. Με βάση τα παραπάνω, οι ανωτέρω υπηρεσίες εντάσσονται εννοιολογικά στις συμβάσεις παροχής υπηρεσιών του άρθρου 1 παρ. 2β΄ του ν. 3316/2005 και όχι στις λοιπές υπηρεσίες που διενεργούνται κατ’ ανάλογη εφαρμογή των διατάξεων περί προμηθειών. Ως εκ τούτου, για την ανάθεση των ανωτέρω υπηρεσιών έπρεπε να εφαρμοσθούν οι διατάξεις του ν. 3316/2005, οι οποίες, ως ειδικές, κατισχύουν, κατά ρητή πρόβλεψη του νόμου αυτού (άρθρο 46 παρ. 2 περ. ε΄ του ν.3316/2005) των γενικών διατάξεων του άρθρου 83 του ν. 2362/1995, ενώ θέτουν, όπως ήδη εκτέθηκε, αυστηρές προϋποθέσεις και όρους για την απευθείας ανάθεση υπηρεσιών (άρθρο 10 του ν. 3316/2005), οι οποίες δεν προκύπτει ότι συντρέχουν στην προκειμένη περίπτωση. Σύμφωνα, επομένως, με όσα έγιναν δεκτά στη σκ. III, της παρούσας πράξης μη νομίμως, ο Δήμος … προέβη στην ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης (απευθείας ανάθεσης), το γεγονός δε ότι η αξία τους ήταν κατώτερη των 15.000,00 ευρώ δεν νομιμοποιεί την απευθείας ανάθεσή τους, δεδομένου ότι, ακόμα και στην περίπτωση αυτή, απαιτείται η συνδρομή λόγων κατεπείγοντος για την προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης, που εν προκειμένω ούτε επικαλέστηκε ο Δήμος ούτε προκύπτει ότι συνέτρεχαν, αλλά και η τήρηση των λοιπών όρων που θέτουν οι διατάξεις του άρθρου 10 παρ. 2 περ. στ΄, 4 και 5 του ν. 3316/2005 (υποβολή προσφορών εκ μέρους τριών τουλάχιστον υποψηφίων αναδόχων, προηγούμενη γνωμοδότηση του αρμοδίου Τεχνικού Συμβουλίου, αναγγελία στην ιστοσελίδα του Τ.Ε.Ε.). Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη, δεν είναι νόμιμη

ΜΕΛΕΤΕΣ:Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από Δήμο σε ιδιώτη μελετητή, κατόπιν απευθείας ανάθεσης, για την εκπόνηση μελέτης με τίτλο "Γεωτεχνική έρευνα στην περιοχή του …..", καθόσον πρόκειται για σύμβαση παροχής υπηρεσιών συναφών με μελέτη (άρθρο 1 παρ. 2β του ν. 3316/2005,ΦΕΚ Α΄ 42/2005) και όχι σύμβαση εκπόνησης μελέτης. Ως εκ τούτου η ανάθεσή της,  διέπεται από τις διατάξεις του άρθρου 10 παρ. 2 περ. στ΄ του ν. 3316/2005, (και κατόπιν δημοσίευσης διακήρυξης διαγωνισμού) και όχι από τις διατάξεις του άρθρου 209 παρ.3 του Κ.Δ.Κ., οι οποίες αφενός δεν έχουν τηρηθεί,  αφετέρου δεν συνέτρεξαν οι προϋποθέσεις για την τήρησή τους, αφού δεν βεβαιώνεται από το αρμόδιο Τεχνικό Συμβούλιο ότι συντρέχει, περίπτωση επείγουσας περίπτωσης που να δικαιολογεί την προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία ανάθεσης, ενώ δεν απεστάλη προς δημοσίευση στην ιστοσελίδα του ΤΕΕ, δέκα τουλάχιστον ημέρες πριν την υπογραφή της σύμβασης, αναγγελία με τα κρίσιμα στοιχεία της.

Προμήθεια συστήματος ψηφιακής χαρτογράφησης. Υπηρεσίες ψηφιακής χαρτογράφησης. Η ελεγχθείσα διαγωνιστική διαδικασία μη νόμιμα διενεργήθηκε με το νομικό καθεστώς του διέποντος τις προμήθειες αγαθών π.δ.394/96, καθόσον έπρεπε να διενεργηθεί σύμφωνα με το διέποντα την ανάθεση και εκτέλεση δημοσίων συμβάσεων εκπόνησης μελετών και παροχής συναφών υπηρεσιών ν.3316/2005.

Υπηρεσίες – εργασίες διάφορες: Μη νόμιμη η καταβολή δαπάνης, από Δήμο, σε ιδιωτική εταιρεία για την εκτέλεση μέρους της σύμβασης «Τεχνική Βοήθεια για τα εκτελούμενα έργα ΕΣΠΑ», καθόσον οι ανατεθείσες υπηρεσίες αφορούν στην παροχή εξειδικευμένων γνώσεων πολιτικού μηχανικού, ο οποίος οφείλει να προβεί στην παρακολούθηση των έργων που έχουν ενταχθεί και χρηματοδοτούνται από το ΕΣΠΑ και αποτελούν αντικείμενο σύμβασης  παροχής υπηρεσιών του άρθρου 1 παρ.2 εδ. β΄  του ν. 3316/2005, για τη νόμιμη δε ανάθεση αυτών, έπρεπε να τηρηθεί   η προβλεπόμενη από τις διατάξεις των άρθρων 9 και 10 του ν. 3316/2005  και όχι η διαδικασία. του π.δ.28/1980 και του άρθρου 83 του ν. 2362/1995, που αφορά την ανάθεση των απλών υπηρεσιών.

ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΜΕΛΕΤΗΣ:..ζητείται η ανάκληση της 305/2017 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με τα δεδομένα αυτά, και λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανάγκη παράτασης του αρχικού συμβατικού χρόνου, που προκάλεσε την ανάγκη εκτέλεσης των πρόσθετων εργασιών, οφείλεται σε περιστάσεις που δεν μπορούσαν να προβλεφθούν από την αναθέτουσα αρχή, επιπλέον δε ότι συντρέχουν όλες οι προβλεπόμενες στο άρθρο 29 του ν. 3316/2005 προϋποθέσεις, το Τμήμα κρίνει ότι οι επιπλέον αυτές εργασίες νομίμως περιλαμβάνονται στην ελεγχόμενη συμπληρωματική σύμβαση, η οποία δύναται να ισχύσει από την ημερομηνία υπογραφής της και εφεξής.Ανακαλεί την 305/2017 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Κρίνει ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 2ης Συμπληρωματικής Σύμβασης της μελέτης με τίτλο «Μελέτη Β΄ Φάσης Κτηματογράφησης για τη δημιουργία Εθνικού Κτηματολογίου στους Δήμους ..., ..., .., ..., ... του Νομού ... και Παροχή Υποστηρικτικών Υπηρεσιών με κωδικό ΚΤ-07», μεταξύ της «...» («....») και της κοινοπραξίας με διακριτικό τίτλο (δ.τ.) «....». 

ΣΥΜΒΑΣΗ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΕΧΝΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΟΥ: Οι υπηρεσίες αυτές εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του ν. 3316/2005, αφού πρωτίστως και κυρίως αφορούν στην εκπόνηση των αναγκαίων   για την κατασκευή των άνω κτιριακών έργων μελετών και στην υποστήριξη    της τεχνικής υπηρεσίας του Δήμου στη διεξαγωγή ανάθεσης των συμβάσεων υλοποίησή τους, με την παροχή γνώσεων και ικανοτήτων εκ μέρους των επιστημονικού προσωπικού της αναδόχου (πολιτικού μηχανικού, μηχανολόγου μηχανικού, αρχιτέκτονα μηχανικού), ενώ δευτερευόντως και όλως παρακολουθηματικά αφορούν στην εκτέλεση των άνω διεκπεραιωτικής φύσης υπηρεσιών για την έκδοση των απαιτούμενων αδειών δόμησης και εργασιών μικρής κλίμακας. Συνεπώς, οι υπηρεσίες αυτές μη νομίμως ανατέθηκαν απευθείας στην προαναφερόμενη εταιρεία, αφού δεν συνέτρεχαν οι προϋπο-θέσεις του άρθρου 10 του ν. 3316/2005. Η κοστολόγηση δε των άνω υπηρεσιών διεκπεραίωσης με το ποσό των 12.000 ευρώ (σελ. 5 προαναφερόμενης μελέτης), ήτοι σε ποσοστό πάνω από το 50% της άνω συνολικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης της σύμβασης, δεν δύναται μεν, λόγω της μη θεμελίωσής της σε οιοδήποτε νόμιμο κριτήριο υπολογισμού, να μεταβάλει τον άνω κύριο χαρακτήρα των επίμαχων υπηρεσιών, που τις εντάσσει στο ρυθμιστικό πεδίο του ν. 3316/2005, αλλά ήταν πρόσφορη να δημιουργήσει στο Δήμαρχο … την πεπλανημένη, πλην συγγνωστή, πεποίθηση ότι μπορούσε νόμιμα να αναθέσει το σύνολο των άνω υπηρεσιών δυνάμει του άρθρου 209 παρ. 9 του ν. 3463/2006. Περαιτέρω, αλυσιτελώς προβάλλεται ότι η ανάδοχος εκπλήρωσε τις υποχρεώσεις της εκπρόθεσμα, ήτοι ότι παρέδωσε τις προς πληρωμή μελέτες και την άδεια δόμησης για το έργο «Κατασκευή νέων αθλητικών εγκαταστάσεων στη θέση ...» μετά την 30.12.2016, καταληκτική ημερομηνία ολοκλήρωσης των επίμαχων υπηρεσιών. Τούτο διότι, σύμφωνα με τα άρθρα   28 παρ. 1 και 2 και 33 παρ. 8 του ν. 3316/2005, η παραβίαση από τον ανάδοχο των προθεσμιών της σύμβασης δεν καθιστά μη νόμιμη την παραλαβή του αντικειμένου της, ώστε αυτός να μη δικαιούται της συμφωνηθείσας αμοιβής του, αλλά παρέχει το δικαίωμα στην αναθέτουσα αρχή να επιβάλει σε βάρος του ποινικές ρήτρες και να κινήσει τη διαδικασία έκπτωσής του, εφόσον η καθυστέρηση οφείλεται σε υπαιτιότητά του.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη. Η θεώρηση του εντάλματος αυτού δικαιολογείται εν προκειμένω λόγω συγγνωστής πλάνης, πλην όμως αυτό δεν μπορεί να θεωρηθεί λόγω λήξης του οικονομικού έτους 2017, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει η εντελλόμενη δαπάνη.