ΕλΣυν/Κλ.7/46/2016
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Μίσθωση μηχανημάτων έργου.(...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με τις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει αναφορικά με το παραδεκτώς προβαλλόμενο λόγο διαφωνίας, ότι η υπό κρίση (μικτή) σύμβαση μεταξύ του Δήμου ....... και της αναδόχου ......., παρόλο που δεν διαχωρίστηκε στον ενδεικτικό προϋπολογισμό η αξία της προμήθειας των αγαθών από αυτή της παροχής των υπηρεσιών, είχε προεχόντως χαρακτήρα ανάθεσης εργασιών (υπηρεσιών). Τούτο δε διότι, το κύριο αντικείμενο της σύμβασης αυτής με βάση το σκοπό της είναι η εκτέλεση από την ανάδοχο των εργασιών απομάκρυνσης των προϊόντων που προκλήθηκαν από τις βροχοπτώσεις, με τη χρήση δύο εκσκαφέων και δύο φορτηγών και η αποκατάσταση, διά των εν λόγω εργασιών, της βατότητας του αγροτικού δρόμου, στην οποία απέβλεψε ο Δήμος με τη σύναψη της συγκεκριμένης σύμβασης κι όχι η μίσθωση των ανωτέρω μηχανημάτων, η οποία έχει παρεπόμενο χαρακτήρα.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕλΣυν.Τμ.7(ΚΠΕ)/159/2016
Μίσθωση μηχανημάτων-οχημάτων έργου.(..)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με τις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, η υπό κρίση (μικτή) σύμβαση μεταξύ του Δήμου ... και της αναδόχου εταιρείας, παρόλο που δεν διαχωρίστηκε στον ενδεικτικό προϋπολογισμό η αξία της μίσθωσης των μηχανημάτων-οχημάτων από αυτήν της παροχής των υπηρεσιών, είχε προεχόντως χαρακτήρα ανάθεσης εργασιών (υπηρεσιών). Τούτο δε διότι, το κύριο αντικείμενο της σύμβασης αυτής με βάση το σκοπό της είναι ο καθαρισμός και η συνακόλουθη αποκατάσταση της βατότητας του αγροτικού δρόμου, στην οποία απέβλεψε ο Δήμος με τη σύναψη της συγκεκριμένης σύμβασης κι όχι η μίσθωση των ανωτέρω μηχανημάτων, η οποία έχει παρεπόμενο χαρακτήρα. Κατά συνέπεια, νομίμως, ενόψει των διατάξεων της παραγράφου 9 του άρθρου 209 του ν. 3463/2006, ανατέθηκε απευθείας η παροχή των υπό κρίση εργασιών στην ως άνω ανάδοχο, δοθέντος ότι το ποσό αυτών δεν υπερβαίνει το χρηματικό όριο των 20.000,00 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., μέχρι του οποίου επιτρέπεται η απευθείας ανάθεση εργασιών.
ΕλΣυν.Κλ.Τμ.7/68/2018
Αμοιβή εργασιών καθαρισμού ρεμάτων και μίσθωσης μηχανημάτων: Με δεδομένα αυτά, το αντικείμενο των ελεγχόμενων «εργασιών καθαρισμού ρεμάτων» δεν είναι ομοειδές με το αντικείμενο των λοιπών άνω αναφερόμενων εργασιών και ως εκ τούτου, ενόψει το ότι το συνολικό ποσό τους δεν υπερβαίνει το όριο των 20.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., νομίμως αυτές ανατέθηκαν απευθείας, σύμφωνα με το άρθρο 118 του ν. 4412/2016. Ειδικότερα, οι εν λόγω συμβάσεις, που αποσκοπούν στον καθαρισμό τμημάτων των πέντε, συνολικά, ρεμάτων της περιοχής στη Δ.Ε. Αν. ..., περιλαμβάνουν πρωτίστως εργασίες απομάκρυνσης φερτών υλικών, μπαζών και απορριμμάτων, εργασίες οι οποίες δεν παρουσιάζουν ομοιότητα με όσες έχουν ανατεθεί με τις λοιπές συμβάσεις. Εξάλλου, σύμφωνα με τη σχετική τεχνική περιγραφή, για την άρτια εκτέλεση των συμβάσεων αυτών απαιτείται η χρήση φορτωτή και διαξονικού ανατρεπόμενου φορτηγού, ήτοι μηχανημάτων διάφορων από αυτά που απαιτούνται για την ολοκλήρωση των αναθέσεων που αφορούν στον καθαρισμό της φυτικής βλάστησης στο δημοτικό οδικό δίκτυο και στη συντήρηση των αγροτικών οδών, στις τεχνικές περιγραφές των οποίων δεν ορίζονται συγκεκριμένα μηχανήματα για την εκτέλεσή τους. Επιπλέον, οι επίμαχες συμβάσεις εκτέλεσης εργασιών καθαρισμού των ρεμάτων δεν μπορούν να χαρακτηριστούν ομοειδείς με τη σύμβαση μίσθωσης μηχανημάτων ειδικού τύπου εκσκαφέα για την προετοιμασία του Δήμου ενόψει της χειμερινής περιόδου, δεδομένου ότι οι πρώτες αφορούν στην παροχή υπηρεσιών, ενώ η τελευταία στην προμήθεια αγαθών και, περαιτέρω, από κανένα στοιχείο δεν προκύπτει ότι η μίσθωση του ερπυστριοφόρου περιστροφικού εκσκαφέα και του τροχοφόρου περιστροφικού εκσκαφέα θα εξυπηρετήσει τις ανάγκες καθαρισμού των συγκεκριμένων ρεμάτων. Επομένως, οι εντελλόμενες δαπάνες δεν μπορούν να χαρακτηριστούν ως μερικότερα τμήματα ενιαίας εργασίας, ώστε να αποτελούν προϊόντα μη νόμιμης κατάτμησης. Ως εκ τούτου, οι επίμαχες συμβάσεις έχουν ανατεθεί νομίμως. Κατ’ ακολουθία, οι εντελλόμενες δαπάνες, ως ερειδόμενες σε νομίμως συναφθείσες συμβάσεις, είναι νόμιμες και τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα πρέπει να θεωρηθούν.
ΕλΣυν.Κλ.Τμ.7/105/2018
Παροχή υπηρεσιών: Με δεδομένα αυτά οι εντελλόμενες με τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα δαπάνες κρίνονται εν μέρει μη νόμιμες. Ειδικότερα, η παροχή υπηρεσίας από έναν τεχνίτη υδραυλικό και έναν εργάτη παρίσταται δικαιολογημένη ενόψει του αριθμού του υπηρετούντος στο Τμήμα Υδραυλικών - Εγγειοβελτιωτικών Έργων Ύδρευσης - Αποχέτευσης προσωπικού, του όγκου εργασίας που αυτό αντιμετωπίζει και της χρονικής διάρκειας της παροχής της υπηρεσίας, όπως τα ανωτέρω εκτίθενται αναλυτικά στη σκέψη 3.Α. Περαιτέρω, όμως, συντρέχει κατάτμηση ομοειδούς δαπάνης και, συγκεκριμένα, της δαπάνης που απαιτείται για τη μίσθωση εκ μέρους του δήμου μηχανημάτων για χρήση όποτε κριθεί αναγκαίο και στο μέτρο που θα κριθεί αναγκαίο για την επισκευή του δικτύου ύδρευσης, έως το τέλος του έτους 2017 και μέχρι εξαντλήσεως των ημερομισθίων που αντιστοιχούν σε κάθε μηχάνημα.Η συνολική δαπάνη των ελεγχόμενων χρηματικών ενταλμάτων πληρωμής αφορά σε μεικτή σύμβαση προμήθειας - υπηρεσίας με προέχοντα χαρακτήρα αυτόν της προμήθειας, δηλαδή της μίσθωσης των μηχανημάτων, ως εκ της εκτιμώμενης αξίας αυτής (14.000,00 + 10.000,00 = 24.000,00 ευρώ) έναντι της παροχής υπηρεσίας από τον εργάτη και τον τεχνίτη υδραυλικό (1.860,00 + 2.520,00 = 3.380,00 ευρώ), το αντικείμενο της οποίας (σύμβασης) παρέχεται από τον ίδιο ανάδοχο κατά το ίδιο χρονικό διάστημα. Η χρήση των μηχανημάτων αφορά στον ίδιο σκοπό και δεν είναι νόμιμος ο διαχωρισμός τους αναλόγως των εργασιών που επιτελούν, αφού όλες έχουν ως σκοπό την αποκατάσταση ορισμένης βλάβης. Ωστόσο, ο Δήμος … συγγνωστώς υπέλαβε ότι τα αντικείμενα των δύο συμβάσεων δεν ήταν ομοειδή εκλαμβάνοντας το αντικείμενο της πρώτης σύμβασης συνολικά και αυτοτελώς ως παροχή υπηρεσίας από ιδιωτικό συνεργείο, αποτελούμενο από τους αναγκαίους εργάτες και μηχανήματα και το αντικείμενο της δεύτερης ως αμιγή μίσθωση μηχανημάτων.(συγγνωστή πλάνη)
ΣΤΕ/2387/2009
«Εγκατάσταση Μονάδος Αφαλάτωσης Δήμου …..» Νομίμως προκηρύχθηκε με τις διατάξεις περί Δημοσίων έργων παρότι αξία των εργασιών που περιλαμβάνονται στην σύμβαση καθώς και η παροχή υπηρεσιών υπολείπονται ουσιωδώς της αξίας των μηχανημάτων που συνθέτουν το σύστημα αφαλάτωσης (τα οποία πάντως δεν μπορούν να λειτουργήσουν αυτόνομα, χωρίς δηλαδή να γίνουν ειδικές εργασίες τοποθέτησης), διότι ο προέχων χαρακτήρας της συμβάσεως αυτής δεν είναι η προμήθεια μηχανημάτων αφαλάτωσης ούτε η παροχή των συναφών υπηρεσιών, οι οποίες έχουν παρεπόμενο χαρακτήρα, αλλά η κατασκευή ενός πλήρους λειτουργικού έργου, το οποίο επιτελεί μία τεχνική λειτουργία ως προϊόν των εργασιών που θα εκτελεσθούν και οι οποίες θα συνθέσουν ένα ολοκληρωμένο σύστημα αφαλατώσεως που όταν εκτελεσθεί η σύμβαση, και τεθεί σε παραγωγική λειτουργία, θα μπορεί να παράγει πόσιμο νερό από την θάλασσα.
ΣτΕ/1260/2008
Διαγωνισμός για την προμήθεια ακτινολογικών μηχανημάτων. Αίτηση ασφαλιστικών μέτρων κατά της αποδοχής των προσφορών άλλων διαγωνιζομένων. Η υποχρέωση υποβολής όλων των επί μέρους φακέλων της προσφοράς σε δύο αντίτυπα δεν τάσσεται επί ποινή απαραδέκτου. Η υποβολή σε ένα μόνο αντίτυπο στοιχείων που πρέπει να περιέχονται στον φάκελο των δικαιολογητικών συμμετοχής της προσφοράς, δεν συνιστά λόγο αποκλεισμού του διαγωνιζομένου. Αν τα ανωτέρω στοιχεία έχουν υποβληθεί σε ένα μόνον αντίτυπο λαμβάνεται υπόψη το μοναδικό αυτό αντίτυπο για να κριθεί αν ο διαγωνιζόμενος πληροί τις κατά την διακήρυξη οριζόμενες προϋποθέσεις. Απαραίτητη η θέση μονογραφής σε κάθε σελίδα της προσφοράς. Δέχεται εν μέρει την αίτηση.
ΕΣ/ΚΛΙΜ/ΣΤ/244/2017
Χρηματοδοτική μίσθωση (leasing). Ελεγχος νομιμότητας σύμβασης και η υποκείμενη διαδικασία ανάδειξης αναδόχου για την προμήθεια, με χρηματοδοτική μίσθωση, οχημάτων μηχανολογικού εξοπλισμού και μηχανημάτων έργου..Με τα δεδομένα αυτά και καθόσον εν προκειμένω δημοπρατήθηκε η σύναψη σύμβασης χρηματοδοτικής μίσθωσης, υπό την έννοια ότι ρητώς προβλέφθηκε η αγορά του μισθίου από το μισθωτή μετά τη λήξη της, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, κατά παράβαση του ν. 1665/1986, με το άρθρο 9 της διακήρυξης επιτράπηκε η αδιάκριτη συμμετοχή οικονομικών φορέων στο διαγωνισμό και ότι, ως εκ τούτου, μη νομίμως το αποτέλεσμα αυτού κατακυρώθηκε στην «....Α.Ε.», καθόσον δεν πρόκειται για εταιρεία αδειοδοτηθείσα, με βάση τον ως άνω νόμο,..Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου .... και της εταιρείας «....Α.Ε.», με αντικείμενο την προμήθεια, με χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) διαφόρων οχημάτων μηχανολογικού εξοπλισμού και μηχανημάτων έργου.
Ανακλήθηκε με την ΕλΣυν.Τμ.Μείζονος-Επταμ.Σύνθ./864/2018
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.7/65/2018
Αμοιβή εργασιών καθαρισμού ρεμάτων.(..) Με τα δεδομένα αυτά, το αντικείμενο των ελεγχόμενων «εργασιών καθαρισμού ρεμάτων» δεν είναι ομοειδές με το αντικείμενο των λοιπών άνω αναφερόμενων συμβάσεων και ως εκ τούτου νομίμως αυτές ανατέθηκαν απευθείας, σύμφωνα με το άρθρο 118 του ν. 4412/2016. Ειδικότερα, οι εν λόγω εργασίες, που αποσκοπούν στον καθαρισμό τμημάτων των πέντε ρεμάτων της Δ.Ε. ..., πέραν του καθαρισμού της βλάστησης που ως αντικείμενο ταυτίζεται με αυτό των αναθέσεων για τον «καθαρισμό φυτικής βλάστησης στο οδικό δίκτυο» και τις «κλαδεύσεις για λόγους πυρασφάλειας», περιλαμβάνουν πρωτίστως εργασίες απομάκρυνσης φερτών υλικών, μπαζών και απορριμμάτων, εργασίες οι οποίες δεν παρουσιάζουν ομοιότητα με όσες έχουν ανατεθεί με τις λοιπές συμβάσεις. (..)Εξάλλου, σύμφωνα με τη σχετική τεχνική περιγραφή, για την άρτια εκτέλεση της επίμαχης σύμβασης απαιτείται η χρήση φορτωτή και τετραξονικού ανατρεπόμενου φορτηγού, ήτοι μηχανημάτων διάφορων από αυτά που απαιτούνται για την ολοκλήρωση των αναθέσεων που αφορούν στις κλαδεύσεις για λόγους πυρασφάλειας, στον καθαρισμό της φυτικής βλάστησης στο οδικό δίκτυο και στη συντήρηση των αγροτικών οδών, στις τεχνικές περιγραφές των οποίων δεν ορίζονται συγκεκριμένα μηχανήματα για την εκτέλεσή τους. Σε κάθε δε περίπτωση, η επίμαχη σύμβαση δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ομοειδής με την σύμβαση μίσθωσης μηχανήματος, δεδομένου ότι η πρώτη αφορά στην παροχή υπηρεσιών ενώ η δεύτερη στην προμήθεια αγαθού και περαιτέρω από κανένα στοιχείο δεν προκύπτει ότι η μίσθωση του φορτωτή θα χρησιμοποιηθεί για τις ανάγκες καθαρισμού των ρεμάτων. ...Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη, ως ερειδόμενη σε νομίμως συναφθείσα σύμβαση, είναι νόμιμη και το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.
ΕλΣυν.Τμ.6/7526/2015
ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΩΝ: ζητείται η ανάκληση της 250/2015 πράξεως του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με δεδομένα αυτά και αφού, σύμφωνα με όσα έγιναν προηγουμένως δεκτά, σε περίπτωση που με τη διακήρυξη απαιτείται οι υποβαλλόμενες προσφορές να αφορούν στο σύνολο των ειδών της κάθε ομάδας και η τιμή αυτών να μην υπερβαίνει την προϋπολογισθείσα ανά ομάδα ειδών δαπάνη, άλλως απορρίπτονται, η αναθέτουσα αρχή, αντιστοίχως, υποχρεούται να προβαίνει στην ενιαία κατακύρωσή τους, μη νομίμως, εν προκειμένω, η αναθέτουσα αρχή προέβη στην κατακύρωση της συντήρησης μέρους μόνο των μηχανημάτων των ως άνω ομάδων με την αιτιολογία ότι για τα λοιπά είδη οι προσφερθείσες από τις εταιρείες αυτές τιμές υπερέβαιναν την προϋπολογισθείσα δαπάνη για τη συντήρηση κάθε μηχανήματος. Και τούτο, διότι η κατά τα ανωτέρω γενόμενη κατακύρωση μόνο των ειδών των ως άνω ομάδων για τα οποία οι υποβληθείσες προσφορές δεν υπερέβαιναν την προϋπολογισθείσα δαπάνη συντήρησης αντιτίθεται στους όρους της διακήρυξης που απαιτούσαν α) την υποβολή τεχνικής και οικονομικής προσφοράς για τη συντήρηση του συνόλου των μηχανημάτων συγκεκριμένης ομάδας και β) κρίση για την υπέρβαση ή μη της προϋπολογισθείσας δαπάνης της συντήρησης όλων των μηχανημάτων μιας ομάδας από την προσφερόμενη για το σύνολο των μηχανημάτων της ομάδας αυτής τιμή, δεδομένου μάλιστα ότι απορρίφθηκαν προσφορές για τον λόγο ότι δεν διέθεταν τεχνική επάρκεια για τη συντήρηση όλων των μηχανημάτων συγκεκριμένης ομάδας είναι δε, διάφορο το πραγματικό γεγονός, το οποίο, όμως, προφανώς δεν λήφθηκε υπόψη κατά την σύνταξη της συγκεκριμένης διακήρυξης, ότι σε καμία περίπτωση δεν μπορούσε να γίνει κατακύρωση της συντήρησης συγκεκριμένου μηχανήματος σε τιμή ανώτερη μεν της προϋπολογισθείσας όμοιας, έστω και αν δεν υπήρχε υπέρβαση της προϋπολογισθείσας δαπάνης της συγκεκριμένης ομάδας στην οποία εντασσόταν, γιατί τα προς συντήρηση μηχανήματα ανήκουν σε περισσότερα νοσοκομεία τους προϋπολογισμούς των οποίων βάρυνε η σχετική δαπάνη συντήρησής τους..(..)Ανακαλεί την 250/2015 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου
ΕΣ/ΤΜ.4/104/2014
Νόμιμη η δαπάνη Νοσοκομείου, που αφορά στην καταβολή αμοιβής σε εταιρεία για την παραχώρηση της χρήσης δύο φωτοτυπικών μηχανημάτων και την παροχή υπηρεσιών συντήρησής τους, καθόσον το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα ως προς τη βασιμότητα των προβαλλόμενων λόγων διαφωνίας: 1) το φυσικό αντικείμενο της επίμαχης διακήρυξης, όπως αυτό εξειδικεύεται στο Παράρτημα των Τεχνικών Προδιαγραφών, είναι απολύτως σαφές και ορισμένο, 2) Ο λόγος διαφωνίας ότι «λανθασμένα» ορίζεται στο άρθρο 3 της σύμβασης, ότι η μέση και όχι η ανώτατη μηνιαία δαπάνη θα είναι 1.833,33 ευρώ είναι αόριστος, διότι δεν εξειδικεύεται σε ποιο συγκεκριμένα όρο της διακήρυξης αντίκειται τούτο. 3) Τα προσκομιζόμενα δελτία τεχνικού ελέγχου, υπογεγραμμένα από τον ανάδοχο και τον αρμόδιο υπάλληλο του Νοσοκομείου καθώς και το σχετικό πρωτόκολλο της τριμελούς επιτροπής παραλαβής, συνιστούν, μαζί με το προσκομιζόμενο τιμολόγιο, νόμιμα και επαρκή δικαιολογητικά πληρωμής της εντελλόμενης δαπάνης.
ΕλΣυν/Τμ.6/2016/2010
Οι φορείς που διενεργούν δημόσιους διαγωνισμούς προμηθειών οφείλουν να τηρούν όλους τους προβλεπόμενους από το νόμο κανόνες δημοσιότητας και ειδικότερα υποχρεούνται, πλην άλλων, να δημοσιεύουν περίληψη των ουσιωδών στοιχείων των διακηρύξεων των διαγωνισμών στον ελληνικό τύπο και επίσης να αποστέλλουν περίληψη των διακηρύξεων στην Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Η περίληψη αυτή δεν επιτρέπεται να περιέχει πληροφορίες διάφορες από τις δημοσιευόμενες στον ελληνικό τύπο, μεταξύ δε των πληροφοριών που πρέπει να περιλαμβάνονται στις οικείες διακηρύξεις είναι και η «φύση των ζητουμένων προϊόντων, με αναφορά αν η υποβολή προσφορών ζητείται για την αγορά, χρηματοδοτική μίσθωση, μίσθωση ή μίσθωση – πώληση ή για συνδυασμό αυτών» (βλ. Παράρτημα ΙV του π.δ. 370/1995 και ήδη Παράρτημα VΙΙ Α του π.δ.60/2007). Άλλωστε, σε περίπτωση μετάθεσης της ημερομηνίας διενέργειας δημόσιου διαγωνισμού προμήθειας με τροποποιήσεις των όρων της διακήρυξης, κατόπιν σχετικής απόφασης του αρμόδιου οργάνου της αναθέτουσας αρχής, η νέα ημερομηνία διεξαγωγής του διαγωνισμού, καθώς και το γεγονός ότι έλαβαν χώρα οι ως άνω τροποποιήσεις απαιτείται να γνωστοποιείται ευρέως με σχετική ανακοίνωση, για την οποία πρέπει να τηρούνται όλες οι διατυπώσεις δημοσιότητας που προβλέπονται και για τις διακηρύξεις των διαγωνισμών. Τούτο αποσκοπεί στην ανάπτυξη ανταγωνισμού με την επίτευξη της ευρύτερης δυνατής συμμετοχής στο διαγωνισμό, στη διασφάλιση της διαφάνειας των διαδικασιών και της ίσης μεταχείρισης των ενδιαφερομένων να υποβάλουν υποψηφιότητα. Η αναθέτουσα δε αρχή οφείλει να ενημερώσει την Υπηρεσία Επισήμων Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης αφενός για τη νέα ημερομηνία διεξαγωγής του διαγωνισμού, αφετέρου για τις τροποποιήσεις ή συμπληρώσεις όρων της διακήρυξης, προκειμένου οι διαφοροποιήσεις αυτές σε σχέση με το αρχικό κείμενο της διακήρυξης να τύχουν της απαιτούμενης από τις κείμενες διατάξεις δημοσιότητας (VI Τμ. Ελ.Συν. 1860/2009, 1725/2009, 17/2009, 50/2008, 19/2007).