Ελ.Συν/Κλ.Τμ.7/14/2014
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Διαλογή – Διαχείριση – Απομάκρυνση άχρηστων προϊόντων από τη λειτουργία του νεκροταφείου (...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στην προηγούμενη σκέψη, η εντελλόμενη με το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν έχει αναληφθεί νομίμως, κατά το βάσιμο λόγο διαφωνίας της Επιτρόπου, καθόσον πριν την πραγματοποίηση της δαπάνης δεν προηγήθηκε αφενός ανατροπή της διατεθείσας κατά το οικονομικό έτος 2012 πίστωσης με έκδοση σχετικής ανακλητικής απόφασης και αφετέρου δέσμευση της αναγκαίας πίστωσης για το έτος 2013, ενώ η μη τήρηση της διαδικασίας δημοσιονομικής ανάληψης της δαπάνης πριν την πραγματοποίηση αυτής δεν θεραπεύεται με την από 24.7.2013 έκθεσης ανάληψης δαπάνης και την 71/24.7.2013 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής, με την οποία εγκρίθηκε η δέσμευση της σχετικής πίστωσης, καθόσον αυτές έλαβαν χώρα μετά την υπογραφή της σύμβασης και την εκτέλεση αυτής.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/Τμ.1(ΚΠΕ)58/2015
Μη νόμιμη δαπάνη που αφορούσε την καταβολή εξόδων μετακίνησης στο εξωτερικό.(...) Από το συνδυασμό των ισχυουσών διατάξεων συνάγεται ότι η απόφαση ανάληψης, με την οποία εγκρίνεται η πραγματοποίηση της δαπάνης και δεσμεύεται η αναγκαία πίστωση (δημοσιονομική δέσμευση), πρέπει να προηγείται χρονικά οποιασδήποτε ενέργειας για την πραγματοποίηση της δαπάνης, καθόσον αποτελεί το χρονικώς πρότερο στάδιο της όλης διαδικασίας εκτέλεσης του προϋπολογισμού του Δημοσίου και αποσκοπεί στην αποτροπή της πληρωμής δαπανών καθ’ υπέρβαση του ποσοστού διάθεσης των εγγεγραμμένων στον προϋπολογισμό πιστώσεων(...) η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη κανονική, καθόσον η απόφαση ανάληψης της υποχρέωσης εκδόθηκε μετά την πραγματοποίηση της μετακίνησης, χωρίς να συντρέχει λόγος, από τους αναφερόμενους περιοριστικώς στο νόμο, που να δικαιολογεί την επιγενόμενη δημοσιονομική δέσμευση της πίστωσης. Ειδικότερα, ούτε η φύση της εντελλόμενης δαπάνης αποκλείει την τήρηση της διαδικασίας ανάληψης πριν από την εκτέλεση αυτής, ούτε αποσκοπεί στην εκτέλεση νόμου ή δικαστικής απόφασης που καθιστούν απαραίτητη την αναμόρφωση των αναγκαίων πιστώσεων. Συνεπώς, αλυσιτελώς προβάλλονται οι προαναφερόμενες ενδοϋπηρεσιακές δυσχέρειες, από την παραίτηση του αρμοδίου προς υπογραφή των σχετικών αποφάσεων οργάνου, αφού ο λόγος αυτός δεν δικαιολογεί κατά νόμο την παράβαση των προβλεπόμενων στον Κώδικα Δημοσίου Λογιστικού διαδικασιών ανάληψης. Και τούτο ανεξάρτητα από το γεγονός ότι στην προκειμένη περίπτωση, ο ελεγχόμενος φορέας διέθετε επαρκή χρόνο προκειμένου να ολοκληρώσει τις προβλεπόμενες διαδικασίες, αφού μπορούσε να προβεί στην ανάληψη της δαπάνης ακόμη και πριν από τον προσδιορισμό του προσώπου του μετακινούμενου υπαλλήλου.
ΕλΣυν.Τμ.7(ΚΠΕ)378/2015
ΑΝΑΛΗΨΗ ΥΠΟΧΡΕΣΩΣΗΣ:Μη νόμιμη η εξόφληση του 1ου λογαριασμού του έργου «Κατασκευή δικτύου αποχέτευσης ομβρίων σε δρόμους του …» από ΔΕΥΑ σε ιδιωτική επιχείρηση, καθόσον δεν ακολουθήθηκε η νόμιμη διαδικασία ανάληψης, όπως ορίζουν οι διατάξεις του β.δ. 17.5/15.6.1959, διότι μη νομίμως, πριν από την έκδοση της απόφασης ανάληψης υποχρέωσης, με την οποία εγκρίθηκε η δέσμευση πίστωσης σε βάρος του ΚΑΕ «Κατασκευή δικτύου αποχέτευσης ομβρίων σε δρόμους του …» του προϋπολογισμού του οικονομικού έτους 2015, δεν εκδόθηκε σχετική απόφαση ανατροπής της δεσμευθείσας κατά το οικονομικό έτος 2014 σχετικής πίστωσης σε βάρος του ανωτέρω ΚΑΕ (ΣΥΓΓΝΩΣΤΗ ΠΛΑΝΗ)
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.1/305/2019
Αποζημίωση για υπερωριακή απασχόληση υπαλλήλων Δήμου...Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη παρίσταται μη κανονική, καθόσον, όπως βασίμως διαλαμβάνει και η έκθεση διαφωνίας, κατά παράβαση των διατάξεων των άρθρων 2 και 4 του π.δ. 80/2016, η σχετική απόφαση ανάληψης υποχρέωσης εκδόθηκε σε χρόνο (16.5.2019) μεταγενέστερο από αυτόν της πραγματοποίησης της υπερωριακής απασχόλησης (β΄ εξάμηνο 2018) ενώ, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (υπό στοιχείο 4 νομική σκέψη), οι αποφάσεις αυτές έπρεπε να προηγούνται χρονικά οποιασδήποτε σχετικής με τις εν λόγω δαπάνες διοικητικής πράξης ή υλικής ενέργειας, δεδομένου ότι με αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνεται ο σκοπός του νόμου που συνίσταται στην, εκ των προτέρων, δέσμευση των αναγκαίων πιστώσεων και στην αποτροπή της διενέργειας δαπανών καθ’ υπέρβαση αυτών. Ο Δήμος, με το 14677/20.6.2019 έγγραφο επανυποβολής, προβάλλει ότι στην προκειμένη περίπτωση τηρήθηκε η αρχή της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, διότι, αν και δεν εκδόθηκε απόφαση ανάληψης υποχρέωσης πριν από την πραγματοποίηση της ελεγχόμενης δαπάνης, ο σκοπός του νόμου, που είναι η αποτροπή πληρωμής δαπανών καθ΄ υπέρβαση των εγγεγραμμένων πιστώσεων στον προϋπολογισμό, ικανοποιήθηκε με την πρόβλεψη σχετικής πίστωσης στον προϋπολογισμό του Δήμου έτους 2018. Ο ισχυρισμός αυτός είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, καθόσον η τήρηση της αρχής της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης εξασφαλίζεται με την πιστή εφαρμογή όλων των ως άνω δημοσιονομικών διατάξεων, σύμφωνα με τις οποίες για την πραγματοποίηση μια δαπάνης ο φορέας οφείλει να εκδώσει απόφαση ανάληψης υποχρέωσης πριν από την πραγματοποίηση της δαπάνης, ενώ άλλωστε δεν αποδεικνύεται ότι οι πιστώσεις του σχετικού ΚΑ, κατά τον κρίσιμο χρόνο δεν είχαν εξαντληθεί (βλ. ΚΠΕΔ Ι Τμ. 65/2017). Τέλος, από τα στοιχεία του φακέλου δεν αποδεικνύεται πλάνη των οργάνων του Δήμου, ως προς το εφαρμοστέο νομοθετικό καθεστώς (ΚΠΕΔ Ι Τμ. 71/2018).
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.1/306/2019
Καταβολή αποζημίωσης για υπερωριακή απασχόληση...Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι εντελλόμενες με τα ανωτέρω ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα δαπάνες παρίστανται μη κανονικές, καθόσον, όπως βασίμως διαλαμβάνει και η έκθεση διαφωνίας, κατά παράβαση των διατάξεων των άρθρων 2 και 4 του π.δ. 80/2016, οι σχετικές αποφάσεις ανάληψης υποχρέωσης εκδόθηκαν σε χρόνο (στις 6.5.2019 και 7.5.2019) μεταγενέστερο από αυτόν της πραγματοποίησης της υπερωριακής απασχόλησης (2017), ενώ, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (υπό στοιχείο 4 νομική σκέψη), οι αποφάσεις αυτές έπρεπε να προηγούνται χρονικά οποιασδήποτε σχετικής με τις εν λόγω δαπάνες διοικητικής πράξης ή υλικής ενέργειας, δεδομένου ότι με αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνεται ο σκοπός του νόμου που συνίσταται στην, εκ των προτέρων, δέσμευση των αναγκαίων πιστώσεων και στην αποτροπή της διενέργειας δαπανών καθ’ υπέρβαση αυτών. Ο Δήμος, με το 13965/12.6.2019 έγγραφο επανυποβολής, προβάλλει ότι στην προκειμένη περίπτωση τηρήθηκε η αρχή της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, διότι, αν και δεν εκδόθηκαν οι αποφάσεις ανάληψης υποχρέωσης πριν από την πραγματοποίηση των ελεγχόμενων δαπανών, ο σκοπός του νόμου, που είναι η αποτροπή πληρωμής δαπανών καθ΄ υπέρβαση των εγγεγραμμένων πιστώσεων στον προϋπολογισμό, ικανοποιήθηκε με την πρόβλεψη σχετικής πίστωσης στον προϋπολογισμό του Δήμου έτους 2017. Ο ισχυρισμός αυτός είναι απορριπτέος ως αβάσιμος καθόσον, η τήρηση της αρχής της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης εξασφαλίζεται με την πιστή εφαρμογή όλων των ως άνω δημοσιονομικών διατάξεων, σύμφωνα με τις οποίες για την πραγματοποίηση μια δαπάνης ο φορέας οφείλει να εκδώσει απόφαση ανάληψης υποχρέωσης πριν από την πραγματοποίηση της δαπάνης, ενώ άλλωστε δεν αποδεικνύεται ότι οι πιστώσεις του σχετικού Κ.Α. κατά τον κρίσιμο χρόνο δεν είχαν εξαντληθεί (βλ. ΚΠΕΔ Ι Τμ. 65/2017). Τέλος, από τα στοιχεία του φακέλου δεν αποδεικνύεται πλάνη των οργάνων του Δήμου, ως προς το εφαρμοστέο νομοθετικό καθεστώς (ΚΠΕΔ Ι Τμ. 71/2018).
ΕΣ/Τμ.7(ΚΠΕ)148/2015
ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ ΔΑΠΑΝΩΝ – ΑΝΑΛΗΨΗ ΥΠΟΧΡΕΩΣΗΣ – ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ – ΚΑΝΟΝΙΚΟΤΗΤΑ ΔΑΠΑΝΩΝ-Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από ΔΕΥΑ σε ιδιωτική εταιρεία πληροφορικής για εκπαιδευτικό σεμινάριο, καθόσον μη νομίμως, δεν προηγήθηκε της απόφασης του Προέδρου του Δ.Σ. της ΔΕΥΑ, με την οποία εγκρίθηκε η ανάθεση της επίμαχης υπηρεσίας, η πράξη ανάληψης της δαπάνης και η δέσμευση της σχετικής πίστωσης σε βάρος του οικείου Κ.Α. του προϋπολογισμού της επιχείρησης (β.δ. 17.5/15.6.1959).(Συγγνωστή πλάνη)
ΕλΣυν.Τμ.6/2404/2015
Προμήθειες:Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν προηγουμένως δεκτά, η διενέργεια της ως άνω διαγωνιστικής διαδικασίας χωρίς την προηγούμενη έκδοση απόφασης δημοσιονομικής ανάληψης της οικείας υποχρέωσης παρίσταται πλημμελής. Λαμβάνοντας ωστόσο υπόψη, το μεν, ότι οι ως άνω αποφάσεις των αρμοδίων οργάνων του Δήμου και των νομικών του προσώπων, με τις οποίες ανέλαβαν τη δέσμευση για την ψήφιση των σχετικών πιστώσεων το έτος 2015 που αφορά και η εν λόγω προμήθεια, εκδόθηκαν πριν την έναρξη του διαγωνισμού, ήδη δε, στον προϋπολογισμό, οικονομικού έτους 2015, του Δήμου και των νομικών του προσώπων, περιλήφθηκε η σχετική πίστωση και έχουν ήδη προσκομισθεί οι σχετικές προτάσεις του αρμοδίου Αντιδημάρχου του αιτούντος για την δέσμευση των σχετικών πιστώσεων έτους 2015, το δε, ότι οι προεκτεθείσες διατάξεις του ν. 2362/1995 και του π.δ. 113/2010 δεν αφορούν στη διαγωνιστική διαδικασία καθεαυτή, αλλά, έχουν αμιγώς δημοσιονομικό χαρακτήρα με σκοπό την διασφάλιση της ύπαρξης σχετικής πίστωσης για την καταβολή της αντιπαροχής στον αντισυμβαλλόμενο κατά το στάδιο εκτέλεσης της σύμβασης, συνιστά επαρκή διασφάλιση της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης η έκδοση των σχετικών προτάσεων και η δέσμευση της οικείας πίστωσης πριν από την υπογραφή των επίμαχων συμβάσεων. Επομένως, η πλημμέλεια αυτή καθίσταται μη ουσιώδης..
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/273/2014
ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΑΜΟΙΒΗΣ ΓΙΑ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ:.Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο άγεται στην κρίση ότι η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη - ελέγχεται ως κανονική, δοθέντος ότι, πριν την πραγματοποίηση αυτής, ήδη κατά το οικονομικό έτος 2011, προηγήθηκε η διαδικασία δημοσιονομικής ανάληψής της και ανατροπή της, λόγω μη εξόφλησης του αρχικώς εκδοθέντος 1335/2011 χρηματικού εντάλματος πληρωμής, διαδικασία που τηρήθηκε διαδοχικά, όπως κατά νόμον απαιτείτο, και κατά τα έτη 2012 και 2013, κατά τα οποία επίσης δεν εκτελέστηκε η σχετική ανάληψη υποχρέωσης, χωρίς να επηρεάζει την κανονικότητα της ελεγχόμενης δαπάνης το γεγονός ότι κατά τα έτη 2012 και 2013 η λογιστική υπηρεσία του Δήμου .. δεν προέβη στην ενταλματοποίηση της δαπάνης. Και τούτο διότι η έκδοση του χρηματικού εντάλματος πληρωμής δεν αποβλέπει στη δέσμευση της απαιτούμενης πίστωσης για τη διενέργεια της δαπάνης - αφού η δέσμευση αυτή έχει ήδη συντελεστεί, όπως προαναφέρθηκε, με τη δημοσιονομική ανάληψη της σχετικής υποχρέωσης κατά το οικείο έτος από τον αρμόδιο διατάκτη - αλλά αποτελεί κατ’ ουσία όρο για την εξόφληση της δαπάνης, ήτοι την εκταμίευση του οφειλόμενου ποσού. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής πρέπει να θεωρηθεί.
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.1/242/2019
Καταβολή οδοιπορικών εξόδων...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, η καταβολή οδοιπορικών εξόδων και ημερήσιας αποζημίωσης στο φερόμενο ως δικαιούχο υπάλληλο για τη μετάβασή του στην Αθήνα στις 26.7.2018 είναι μη νόμιμη, καθόσον, όπως βασίμως προβάλλει η διαφωνούσα Επίτροπος, δεν εκδόθηκε, πριν από την πραγματοποίηση της επίμαχη μετακίνησης, η προβλεπόμενη εκ του νόμου εντολή από το Δήμαρχο ..., στην οποία να προσδιορίζεται η ημερομηνία και ο τόπος της μετακίνησης, ο αριθμός των ημερών εκτός έδρας, η αιτία της μετακίνησης, το μέσο μετακίνησης, καθώς και το ποσό της εκτιμώμενης δαπάνης, με αντίστοιχη βεβαίωση δέσμευσης σχετικής πίστωσης. Πλην όμως, ενόψει της αποδεδειγμένης μετακίνησης του φερόμενου ως δικαιούχου υπαλλήλου στην ... για συνάντηση στα γραφεία του Πράσινου Ταμείου και λαμβάνοντας υπόψη ότι α) προϋπόθεση για την έκδοση εντολής μετακίνησης είναι να υπάρχει σχετική πίστωση στον προϋπολογισμό του οικείου φορέα και να βεβαιώνεται η δέσμευση αυτής κατά τις διατάξεις του Δημοσίου Λογιστικού και β) παρά την έκδοση της 1526/17.7.2018 απόφασης ανάληψης υποχρέωσης πριν την ημερομηνία μετακίνησης (26.7.2018), δεν κατέστη δυνατή η ολοκλήρωση της οικεία διαδικασίας με την έκδοση απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου ... για την έγκριση της δαπάνης και τη διάθεση της πίστωσης (βλ. και Ε.Σ. Κλιμ. Προλ. Ελ. Δαπ. στο Ι Τμ. 267/2018), λόγω της έναρξης ισχύος του ν. 4555/2018 και των αλλαγών που επήλθαν στη διαδικασία ανάληψης υποχρέωσης, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η παράλειψη έκδοσης εντολής μετακίνησης δεν οφείλεται σε πρόθεση καταστρατήγησης των κειμένων διατάξεων εκ μέρους των αρμοδίων οργάνων του Δήμου .., αλλά σε συγγνωστή πλάνη αυτών.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι εντελλόμενες με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνες δεν είναι νόμιμες, πλην όμως αυτό θα μπορούσε να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης.
ΕΣ/Τμ.1(ΚΠΕ)214/2014
Μη κανονικές οι δαπάνες που αφορούν στην καταβολή ποσού από Τοπικό Υποκατάστημα ΙΚΑ σε ιατρούς, ως ημερήσιες αποζημιώσεις και οδοιπορικά τους έξοδα, για τη συμμετοχή τους σε Επιτροπές ΚΕΠΑ, καθόσον οι αποφάσεις ανάληψης υποχρέωσης, των οποίων η ισχύς εκκινεί από την ανάρτησή τους στο πρόγραμμα «ΔΙΑΥΓΕΙΑ», εκδόθηκαν και αναρτήθηκαν σε χρόνο μεταγενέστερο της πραγματοποίησης των ανωτέρω δαπανών, κατά παρέκκλιση των διατάξεων περί της δέσμευσης πίστωσης πριν από την πραγματοποίηση της δαπάνης (άρθρο 2 παρ.1 και 2 του π.δ. 113/2010 και άρθρο 21 ν.3861/2010, όπως ισχύει.
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.1/215/2018
ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΑ ΕΞΟΔΑ:..Με δεδομένα αυτά το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εντελλόμενη με το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη είναι μη κανονική, καθόσον, όπως βασίμως προβάλλει ο Αναπληρωτής Επίτροπος, η αρχική 1.877/13.12.2017 απόφαση ανάληψης υποχρέωσης εκδόθηκε και αναρτήθηκε στο πρόγραμμα «ΔΙΑΥΓΕΙΑ» στις 13.12.2017, δηλαδή μετά από την πραγματοποίηση της μετακίνησης της φερόμενης ως δικαιούχου Αντιδημάρχου και όχι πριν από την έκδοση της 1050/28.11.2017 απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου, περί έγκρισης της μετακίνησής της, όπως τούτο ειδικώς προβλέπεται στο άρθρο 4 παρ. 3 του ν. 4334/2015 και προκύπτει από το συνδυασμό των προπαρατεθεισών στη νομική σκέψη που προηγήθηκε γενικών διατάξεων του ν. 4270/2014 και του κατ’ εξουσιοδότηση αυτού εκδοθέντος π.δ/τος 80/2016, περί νόμιμης ανάληψης υποχρεώσεων σε βάρος του προϋπολογισμού των Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού. Εξάλλου, η τήρηση της διαδικασίας ανατροπής της 1.877/13.12.2017 απόφασης ανάληψης υποχρέωσης και η νέα ανάληψη της δαπάνης με την 159/3.1.2018 όμοια απόφαση σε βάρος του προϋπολογισμού οικονομικού έτους 2018 δεν δύναται να θεραπεύσει, εν προκειμένω, την τυπική πλημμέλεια της κανονικότητας, η οποία ανάγεται στην παραβίαση του κανόνα της ανάληψης της δημοσιονομικής δέσμευσης της δαπάνης πριν από οποιαδήποτε άλλη υλική ή νομική ενέργεια για την πραγματοποίησή της, ήτοι πριν από τη διοικητική δέσμευση αυτής.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη κανονική και, ως εκ τούτου, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί.