ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ-ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΠΛΑΙΣΙΟ:να ελέγξει τη νομιμότητα της διαδικασίας επιλογής οικονομικών φορέων για τη σύναψη συμφωνιών-πλαισίων, με αντικείμενο την προμήθεια λιπαντικών για την κάλυψη των αναγκών του Δήμου … και των νομικών του προσώπων, καθώς και των οικείων δύο (2) σχεδίων συμφωνιών-πλαισίων, συμβατικής δαπάνης 145.408,80 (χωρίς ΦΠΑ και δικαίωμα προαίρεσης)(...)Με δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή των ελεγχόμενων σχεδίων συμφωνίας-πλαίσιο για τις Ομάδες Β και ΣΤ, διότι η αναθέτουσα Αρχή (Δήμος …) μη νομίμως, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην σκέψη 3, αλλά και μη συμμορφούμενη προς την ανωτέρω Σ527/2022 απόφαση της ΕΑΔΗΣΥ, δεν κάλεσε την πρώτη κατά σειρά μειοδοσίας για τις επίμαχες ομάδες Β και ΣΤ εταιρεία με την επωνυμία «… ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ Ε.Π.Ε.» να υποβάλει εκ νέου, τάσσοντάς της σχετική προθεσμία, τα νόμιμα δικαιολογητικά κατακύρωσης του άρθρου 2.2.3.4 β΄ της οικείας διακήρυξης (Ενιαίο Πιστοποιητικό Δικαστικής Φερεγγυότητας που να καλύπτει και τον χρόνο μετά την πρόσκληση υποβολής δικαιολογητικών κατακύρωσης) που πράγματι αυτή δεν υπέβαλε εντός της αρχικής δεκαήμερης προθεσμίας υποβολής τους (δεδομένου ότι το εν λόγω  πιστοποιητικό, κατά την ορθή προεκτεθείσα κρίση της ΕΑΔΗΣΥ, δεν δύναται να υποκατασταθεί από υπεύθυνη δήλωση ή ένορκη βεβαίωση).(...)Αποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή των δύο σχεδίων συμφωνίας-πλαίσιο με αντισυμβαλλόμενους α) τον Δήμο … και τον οικονομικό φορέα «… Ε.Π.Ε.» και β) την ΔΕΥΑΜ και τον οικονομικό φορέα «… Ε.Π.Ε.», για την προμήθεια ελαιολιπαντικών.

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΕΠΠ/Σ527/2022.

Ανακαίνιση κτιρίου γηροκομείου...Επειδή, τέλος, αβάσιμα ισχυρίζεται ο παρεμβαίνων ότι από τις λοιπές υπεύθυνες δηλώσεις όσο και από το λευκό ποινικό του μητρώο σε συνδυασμό με το σύνολο των ασφαλιστικών και φορολογικών ενημεροτήτων που υπέβαλε, έχει ήδη δηλώσει υπεύθυνα και αποδεικνύεται ότι δεν του έχει επιβληθεί οιαδήποτε σχετική ποινή, άλλως ότι η επιτροπή του διαγωνισμού δεν ζήτησε, ενώ μπορούσε, διευκρινήσεις ή συμπλήρωση των εγγράφων του, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 102 του ν. 4412/2016. Τούτο δε διότι, από τη θεώρηση του περιεχομένου του συνόλου των αναφερόμενων στη 14η σκέψη της παρούσας δικαιολογητικών που υπέβαλε στις 1-11-2019 στην επικοινωνία του ηλεκτρονικού τόπου του διαγωνισμού, δεν προκύπτει το αποδεικτέο ζήτημα κατά τους όρους του άρθρου 22.Α.2 της διακήρυξης. Συγκεκριμένα, καίτοι από το λευκό ποινικό μητρώο που προσκόμισε προκύπτει ότι δεν έχει καταδικαστεί από ποινικό δικαστήριο για κανένα ποινικό αδίκημα, επομένως και για αδίκημα σχετικό με την αθέτηση των υποχρεώσεών του όσον αφορά στην καταβολή φόρων ή εισφορών κοινωνικής ασφάλισης, εντούτοις ούτε από το ποινικό μητρώο, ούτε από τα λοιπά προσκομισθέντα έγγραφα προκύπτει ότι δεν έχει εκδοθεί απόφαση διοικητικού δικαστηρίου ή διοικητικής αρχής σχετικά με την αθέτηση των υποχρεώσεών του αυτών. Δεν αρκεί, εξάλλου, η βεβαίωση ότι είναι ενήμερος για χρέη ή δεν έχει οφειλές στο δημόσιο ή τα αρμόδια ασφαλιστικά ταμεία προκειμένου να αποδειχθεί ότι δεν έχει αθετήσει τις υποχρεώσεις του που απορρέουν από την κοινωνικοασφαλιστική και φορολογική νομοθεσία. Και τούτο διότι, ακόμη και αν τις είχε αθετήσει, θα μπορούσε να είχε καταβάλει ή ρυθμίσει τυχόν επιβληθέντα πρόστιμα, προσαυξήσεις, ακόμα και ποινές σε χρήμα, ώστε κατά τον χρόνο έκδοσης των σχετικών πιστοποιητικών να μην έχει σε βάρος του καμία σχετική οφειλή ή να έχει ρυθμίσει την καταβολή τους και επομένως να είναι φορολογικά ή και ασφαλιστικά ενήμερος. Κατά συνέπεια, από το περιεχόμενο των λοιπών συνυποβληθέντων δικαιολογητικών κατακύρωσής του δεν προέκυπτε καμία ασάφεια σχετικώς με το αποδεικτέο γεγονός, ότι δηλαδή δεν έχει εκδοθεί δικαστική ή διοικητική απόφαση με τελεσίδικη και δεσμευτική ισχύ για την αθέτηση των υποχρεώσεών του όσον αφορά στην καταβολή φόρων ή εισφορών κοινωνικής ασφάλισης. Συνακόλουθα, και ενόψει των όσων γίνονται δεκτά στην 13η σκέψη της παρούσας την παραληφθείσα υπεύθυνη δήλωση δεν θα μπορούσε να την προσκομίσει, διευκρινίζοντας ή συμπληρώνοντας το περιεχόμενο των λοιπών ως άνω υποβληθέντων δικαιολογητικών, διότι κατά παράβαση της αρχής της ίσης μεταχείρισης των υποψηφίων θα του δινόταν μη νομίμως η δυνατότητα να υποβάλει νέο έγγραφο σε συμμόρφωση με τους όρους της διακήρυξης (πρβλ. ΕΑ ΣτΕ 135/2018, 1065/2009, 1044/2010 κ.ά.). 

Προμήθεια σάρωθρου....:Με τα δεδομένα αυτά η δαπάνη δεν είναι νόμιμη, διότι η υποβληθείσα από 18.1.2018 ένορκη βεβαίωση περί μη επιβολής σε βάρος της αναδόχου εταιρείας των προβλεπόμενων από το άρθρο 2.2.3.2.γ. πράξεων επιβολής προστίμου δεν πληροί τους όρους του άρθρου 2.2.9.2.Β.1.γ. της διακήρυξης, καθώς δεν καλύπτει το χρονικό διάστημα από την επομένη της σύνταξής της (19.1.2018) έως την ημερομηνία λήξης της προθεσμίας υποβολής προσφορών (1.4.2018). Όμως, η Επιτροπή Διαγωνισμού, χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης της κείμενης νομοθεσίας, δεν παρέσχε στην ανάδοχο συμπληρωματική προθεσμία για να υποβάλει ένορκη βεβαίωση που να καλύπτει όλο το προβλεπόμενο από τη διακήρυξη χρονικό διάστημα, όπως προβλεπόταν στο άρθρο 103 παρ. 1 και 2 εδ. α΄ του ν. 4412/2016, όπως ίσχυε κατά τον κρίσιμο χρόνο (βλ. και την 5035/28.9.2018 διευκρινιστική εγκύκλιο του Προέδρου της Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ., μεταγενέστερη της κατακύρωσης του αποτελέσματος του επίμαχου τμήματος του διαγωνισμού, με την οποία αποσαφηνίστηκε το ζήτημα του χρόνου έκδοσης της ένορκης αυτής βεβαίωσης). Περαιτέρω, σύμφωνα με το 17562/15.6.2018 έγγραφο του Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Καθαριότητας και Ανακύκλωσης του Δήμου εκ παραδρομής ζητήθηκε πιστοποιητικό EURO 5 ή EURO 6, ενώ κανονικά θα έπρεπε να είχε ζητηθεί από τη διακήρυξη πιστοποιητικό EURO IIIΑ ή STAGE ΙΙΙA, το οποίο διαθέτει το προσφερθέν σάρωθρο. Τέλος, εφόσον το τελευταίο υπερκαλύπτει τις απαιτήσεις της διακήρυξης όσον αφορά στο πλάτος σάρωσης- ενόψει δε και των αναφερθέντων πλεονεκτημάτων έναντι των σαρώθρων με τέσσερις βούρτσες-δεν καθίσταται εκτός τεχνικών προδιαγραφών για μόνο τον λόγο ότι τούτο επιτυγχάνεται με τρεις και όχι με τέσσερις βούρτσες.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί.

Προμήθεια ειδών τροφίμων...Περαιτέρω, σε αντίθεση με όσα προβάλλει η προσφεύγουσα, η αναθέτουσα αρχή δεν είχε ευχέρεια να μην την αποκλείσει ούτε είχε, λόγω της μη υποβολής – καταρχήν και μόνο του συγκεκριμένου - εκ των δικαιολογητικών κατακύρωσης χωρίς εμπρόθεσμο στοιχειοθετημένο και αποδεικνυόμενο ως προς την αιτία του, αίτημά της για παράταση της προθεσμίας, να της επιτρέψει να συμπληρώσει το ελλείπον / τα ελλείποντα δικαιολογητικό/ά της ή να της χορηγήσει νέα προθεσμία για την υποβολή του/τους. Επιπλέον, το γεγονός ότι οι υπεύθυνες δηλώσεις ανάγονται στο πρόσωπό της και την ευχέρειά της, ουδόλως απαλλάσσει την προσφεύγουσα από την υποχρέωση υποβολής τους και δη εμπροθέσμως, αφού κάτι τέτοιο αφενός ούτε εκ των όρων της διακήρυξης προκύπτει ούτε τέτοια διαφοροποίηση υφίσταται μεταξύ εγγράφων που επαφίενται στο πρόσωπο της και εγγράφων που δεν επαφίενται σε αυτήν, αφετέρου η μη υποβολή υπεύθυνης δήλωσης συνιστά εκ μέρους της μη δήλωση περί μη συνδρομής των οικείων λόγων αποκλεισμού ή πλήρωσης του κριτηρίου επιλογής και άρα, μη απόδειξη της οικείας προϋπόθεσης συμμετοχής και δη προσηκόντως, εμπροθέσμως και κατά την προβλεπόμενη από τη διακήρυξη διαδικασία. Όπως εξάλλου, προκύπτει από την αμέσως προηγούμενη σκέψη, ουδόλως η εκ μέρους του υποβολή του ΤΕΥΔ και οι εκεί δηλώσεις της ως προκαταρκτική απόδειξη, απήλλαξαν αυτήν από την υποχρέωση υποβολής των ως άνω δύο υπευθύνων δηλώσεων ως δικαιολογητικών κατακύρωσης και οριστικής απόδειξης (βλ ΔεφΠατρ Ν58/2019). Επομένως, ο δεύτερος λόγος της προσφυγής κρίνεται απορριπτέος ως αβάσιμος.

Καθαρισμός ποταμών...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ το Τμήμα κρίνει ότι δεν είναι νόμιμη η κατακύρωση του αποτελέσματος του διαγωνισμού στην ως άνω αναδειχθείσα ανάδοχο, διότι η αιτούσα όφειλε να καταθέσει τη σχετική ένορκη βεβαίωση περί μη ισχύος του λόγου αποκλεισμού της περ. γ΄ της παρ. 2 του άρθρου 73 του ν. 4412/2016, που αφορά σε τυχόν επιβληθέντα από το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (Σ.ΕΠ.Ε.) πρόστιμα για παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας σε χρονικό διάστημα δύο (2) ετών πριν από την ημερομηνία λήξης της προθεσμίας υποβολής προσφορών (30.10.2018), δεδομένου ότι η συνδρομή ή μη του ως άνω λόγου αποκλεισμού πρέπει να ελέγχεται υποχρεωτικά, βάσει του άρθρου 73 του ν. 4412/2016 και του άρθρου 23.3.δ της διακήρυξης από την αναθέτουσα αρχή. Η δε Περιφέρεια ... όφειλε, εν προκειμένω, να διαπιστώσει τις ελλείψεις στα δικαιολογητικά κατακύρωσης και, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 103 παρ. 2 του ν. 4412/2016 και 4.2 της διακήρυξης, να καλέσει την αιτούσα να τα συμπληρώσει, καθόσον η κλήση του αναδειχθέντος προσωρινού μειοδότη για την συμπλήρωση τυχόν ελλείψεων των υποβληθέντων δικαιολογητικών κατακύρωσης είναι υποχρεωτική, σε περίπτωση κατά την οποία οι ελλείψεις αυτές οδηγούν στη ματαίωση της κατακύρωσης σε αυτόν του αποτελέσματος του διαγωνισμού (Ε.Σ. VI Τμ. 824, 832/2019). Μολονότι δε η συμπλήρωση ή διευκρίνιση των υποβληθέντων δικαιολογητικών προϋποθέτει καταρχήν σχετική κλήση εκ μέρους των αρμοδίων οργάνων του διαγωνισμού, σε περίπτωση κατά την οποία, όπως εν προκειμένω ο αναθέτων φορέας παραλείπει την υποχρέωσή του να καλέσει την προσωρινή ανάδοχο να συμπληρώσει τα ελλείποντα δικαιολογητικά κατακύρωσης και δεδομένου ότι δεν θα μπορούσε να προβεί στην απόρριψη του φακέλου των δικαιολογητικών κατακύρωσης αυτής λόγω ελλείψεων πριν την καλέσει για συμπλήρωση των ελλείψεων, η συμπλήρωση του ελλείποντος δικαιολογητικού θα ήταν δυνατή και μετά την υποβολή προσφυγής εκ μέρους συνδιαγωνιζομένου οικονομικού φορέα που βάλλει κατά της αποδοχής του φακέλου των υποβληθέντων δικαιολογητικών κατακύρωσης, εφόσον ανάγεται στον κρίσιμο κατά τη διακήρυξη χρόνο για την απόδειξη της μη συνδρομής λόγου αποκλεισμού που ορίζει ο νομοθέτης (πρβλ. Ε.Σ. Ε΄ Κλ. Πρ. 182/2017, Ε.Α. ΣΤΕ 37/2019). Ωστόσο, εν προκειμένω, η κατατεθείσα μεταγενεστέρως από 5.10.2018 ένορκη βεβαίωση του νομίμου εκπροσώπου της αιτούσας ενώπιον της Ειρηνοδίκη Τρικάλων, ανεξαρτήτως του ότι δεν συνοδεύεται από απόφαση του αρμοδίου οργάνου για τον έλεγχο αυτής, δεν δύναται να ληφθεί νομίμως υπόψη, καθόσον δεν ανάγεται στον κρίσιμο κατά τη διακήρυξη χρόνο για την απόδειξη της μη συνδρομής του σχετικού λόγου αποκλεισμού, αφού δεν εμπεριέχει βεβαίωση περί μη έκδοσης πράξεων επιβολής προστίμου σε βάρος της από τα ελεγκτικά όργανα του Σ.ΕΠ.Ε. για παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας σε χρονικό διάστημα δύο (2) ετών πριν από την ημερομηνία λήξης της προθεσμίας υποβολής προσφορών (30.10.2018).

ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ-ΕΠΤΑΜ.ΣΥΝΘ/536/2020

Προμήθεια ασφάλτου :Με δεδομένα τα ανωτέρω και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στις σκέψεις 5.Α και 5.Β., το Κλιμάκιο κρίνει ομοφώνως ότι κατά το στάδιο υποβολής των δικαιολογητικών κατακύρωσης, οι αναφερόμενες στην προηγούμενη σκέψη εταιρείες όφειλαν να υποβάλουν τα εκτιθέμενα στην προηγούμενη σκέψη υπό στοιχεία i) και ii) πιστοποιητικά επικαιροποιημένα, ήτοι με ημερομηνία έκδοσής τους μεταγενέστερη της ημερομηνίας  της σχετικής πρόσκλησης (20/11/2018). Υπήρχε δε υποχρέωση υποβολής επίκαιρων των ως άνω πιστοποιητικών, διότι αυτά πιστοποιούν το περιεχόμενό τους μόνο μέχρι την ημερομηνία της έκδοσή τους ή την προηγουμένη αυτής ημέρα (βλ. Στ Κλ. 285, 301/2018). Επίσης, η εταιρεία ..... Ι.Κ.Ε. όφειλε να υποβάλει τις αναφερόμενες στην προηγούμενη σκέψη υπεύθυνες δηλώσεις, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 2.2.7.2 περίπτωση Α. της διακήρυξης, για τους οργανισμούς κοινωνικής ασφάλισης στους οποίους οφείλει εισφορές και για την απόδειξη μη συνδρομής των λοιπών λόγων αποκλεισμού που αναφέρονται στο άρθρο 2.2.3.3, καθώς και το σχετικό πιστοποιητικό του Σ.ΕΠ.Ε. ή σχετική ένορκη βεβαίωση περί μη ισχύος του λόγου αποκλεισμού της περ. γ΄ της παρ. 2 του άρθρου 73 του ν. 4412/2016, που αφορά σε τυχόν επιβληθέντα από το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (Σ.ΕΠ.Ε.) πρόστιμα, όπως άλλωστε κατατέθηκε από την εταιρεία ..... Α.Ε., παρά το γεγονός ότι δεν προβλεπόταν στη διακήρυξη, αφού η συνδρομή ή μη του ως άνω λόγου αποκλεισμού πρέπει να ελέγχεται υποχρεωτικά, βάσει του προαναφερόμενου άρθρου 73, από την αναθέτουσα αρχή. Εξάλλου, η αναθέτουσα αρχή όφειλε να διαπιστώσει τις αναφερθείσες στην παρούσα σκέψη ελλείψεις στα δικαιολογητικά κατακύρωσης και, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 103 παρ. 2 του ν. 4412/2016 και 3.2 της διακήρυξης, να καλέσει την ανάδοχο να τα συμπληρώσει. Σημειώνεται ότι η αναθέτουσα αρχή θα μπορούσε οίκοθεν, αν δε συνέτρεχαν οι λοιποί λόγοι που κωλύουν την υπογραφή της σύμβασης, να επαναλάβει τον έλεγχο των δικαιολογητικών κατακύρωσης ακολουθώντας τη νόμιμη διαδικασία (εκ νέου πρόσκληση για την υποβολή των ελλειπόντων στοιχείων, έλεγχο των υποβληθέντων στοιχείων και έκδοση νέας κατακυρωτικής απόφασης αναλόγως του αποτελέσματος του ελέγχου).

ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/825/2019

Εκτέλεση έργου:..ζητείται η αναθεώρηση της 955/2018 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη II.Δ της παρούσας, ορθώς, με την προσβαλλόμενη απόφαση έγινε δεκτό ότι μη νομίμως αποκλείστηκε η παρεμβαίνουσα εταιρεία για το λόγο ότι στο .... που υπέβαλε δεν δηλώνεται η εγγραφή της στο ... για τη ζητούμενη, με βάση τη διακήρυξη, κατηγορία έργων (Οδοποιία), καθόσον με τον φάκελο των δικαιολογητικών συμμετοχής της συνυπέβαλε βεβαίωση εγγραφής της στο .... για την 3η τάξη της ως άνω κατηγορίας έργων, λαμβανομένης, περαιτέρω, υπόψη της καταχωρισθείσας στο σχετικό πεδίο του ... δήλωσής της ότι η εν λόγω βεβαίωση συνιστά δικαιολογητικό στο οποίο βασίζεται η εγγραφή της σε επίσημο κατάλογο, όσα δε αντίθετα υποστηρίζονται με την υπό κρίση αίτηση είναι απορριπτέα ως αβάσιμα.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, εφόσον δεν προβάλλεται λόγος αναθεώρησης της προσβαλλόμενης απόφασης κατά το κεφάλαιο αυτής με το οποίο κρίθηκε μη νόμιμος ο αποκλεισμός της παρεμβαίνουσας για τον δεύτερο ως άνω λόγο (μη συμπλήρωση του μέρους VI του .... ως προς τον τίτλο του δημοπρατούμενου έργου), η υπό κρίση αίτηση αναθεώρησης πρέπει να απορριφθεί και να διαταχθεί η κατάπτωση του κατατεθέντος από τους αιτούντες παραβόλου υπέρ του Δημοσίου (άρθρο 73 παρ. 4 του Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο).

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Επειδή, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φάκελου και δεν αμφισβητείται, ο παρεμβαίνων υπέβαλε με τα δικαιολογητικά κατακύρωσης υπεύθυνες δηλώσεις αναφορικά α) με τους λόγους αποκλεισμού των των όρων 2.2.3.2 και 2.2.3.8 της διακήρυξης, β) τον κύκλο εργασιών και γ) την απόδειξη της νόμιμης σύστασης και εκπροσώπησης του, οι οποίες φέρουν έγκυρη ψηφιακή υπογραφή καθώς έχουν συνταχθεί μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης, κατά δε το ν. 4863/2020 η αυθεντικοποίηση μέσω της ηλεκτρονικής εφαρμογής e-dilosi έχει την ίδια ισχύ με βεβαίωση γνησίου υπογραφής, ως βασίμως προβάλλει ο παρεμβαίνων. Ως εκ τούτου, δοθέντος ότι οι επίμαχες δηλώσεις φέρουν εγκυρη και γνήσια υπογραφή, εσφαλμένως η αναθέτουσα αρχή κάλεσε τον παρεμβαίνοντα να συμπληρώσει τα δικαιολογητικά κατακύρωσης κατ’ άρθρον 103 του ν. 4412/2012 αλλά όφειλε να αποδεχθεί την προσφορά του. Ακόμη όμως και αν ήθελε γίνει δεκτό ότι οι υποβληθείσες με τα δικαιολογητικά κατακύρωσης δηλώσεις του παρεμβαίνοντος δε φέρουν υπογραφή της οποίας η γνησιότητα δεν αμφισβητείται αλλά έπρεπε να φέρουν ψηφιακή υπογραφή –quod nonορθώς η αναθέτουσα αρχή κάλεσε τον παρεμβαίνοντα να συμπληρώσει τις δηλώσεις με ψηφιακή υπογραφή, τα δε περί του αντιθέτου προβαλλόμενα από τον προσφεύγοντα τυγχάνουν απορριπτέα ως αβάσιμα, καθώς ερείδονται επί εσφαλμένης προυπόθεσης, δοθέντος ότι κατά τη διάταξη του άρθρου 103 του ν. 4412/2016 ρητώς προβλέπεται η κλήση του προσωρινού αναδόχου σε περίπτωση ελλείψεων των δικαιολογητικών κατακύρωσης ή και Αριθμός απόφασης: 1282/2022 19 μη υποβολής αυτών, προδήλως δε εν προκειμένω δεν συντρέχει περίπτωση τροποποίησης της προσφοράς, καθώς η εν λόγω αιτίαση αφορά την εφαρμογή του άρθρου 102 του ν. 4412/2016, η οποία δεν συντρέχει εν προκειμένω, όπου η κλήση του προσωρινού αναδόχου προς συμπλήρωση των δικαιολογητικών κατακύρωσης σαφώς ερείδεται στον όρο 3.2. της διακήρυξης που ενσωματώνει τις διατάξεις του άρθρου 103 του ν. 4412/2016. Αλυσιτελώς ο προσφεύγων επικαλείται στο υπόμνημά του την υπ’ αριθμ. ΔΕφΤρ 43/2021 απόφαση περί υποχρέωσης των δικαιολογητικών κατακύρωσης να φέρουν ψηφιακή υπογραφή, ενόψει της ρητής νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας επί του ζητήματος, ως εκτίθεται υπό σκέψη 31. Ομοιως αλυσιτελώς ο προσφεύγων επικαλείται την υπ’ αριθμ. ΔΕφΑθ 414/2022 απόφαση η οποία αφορά στην εφαρμογή της προγενέστερης μορφής του άρθρου 103 του ν. 4412/2016, όπου ο προσωρινός ανάδοχος αιτειτο παράτασης για τα δικαιολογητικά κατακύρωσης και η αναθέτουσα αρχή δεν υπείχε υποχρέωση προς κλήση για συμπλήρωση. Συνεπώς, ο σχετικός λόγος της προσφυγής θα πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος

Προμήθεια υγρών καυσίμων...Επειδή, εν προκειμένω, και η αναθέτουσα αρχή αποδέχεται με τις οικείες απόψεις της ότι ο καθού οικονομικός φορέας δεν κατέθεσε το επίμαχο έγγραφο απόδειξης μη αναστολής των επιχειρηματικών του δραστηριοτήτων εκδοθέν από την πλατφόρμα της ΑΑΔΕ. Επομένως, οι ισχυρισμοί της αναθέτουσας αρχής ότι η μη αναστολή των οικείων δραστηριοτήτων αποδεικνύεται από την ασφαλιστική και φορολογική ενημερότητα δεν βρίσκει νόμιμο έρεισμα στις διατάξεις της διακήρυξης, ούτε συνάδει με αυτές η προσκόμιση οποιωνδήποτε μέσων που κατά την κρίση του εκάστοτε προσφέροντος ή της αναθέτουσας αρχής θεωρούνται πρόσφορα, ως βασίμως ισχυρίζεται ο προσφεύγων, η δε απαίτηση για μη αναστολή των επιχειρηματικών του δραστηριοτήτων, δεν καλύπτεται, ούτε πληρείται, ούτε κρίνεται επαρκής ή ανεπαρκής από το συσχετισμό διάφορων άλλων υποβληθέντων αποδειτκικών εγγράφων και τούτο διότι, εάν ήθελε γίνει δεκτή η ως άνω ερμηνεία, τότε η οικεία απαίτηση θα είχε τεθεί εκ του περισσού, γεγονός που δεν συντρέχει εν προκειμένω, ούτε βέβαια ουδείς το ισχυρίζεται, ως ομοίως ότι υφίσταται ασάφεια στον επίμαχο όρο. Ούτε η ως άνω έλλειψη, θεραπεύεται ή αναπληρώνεται ή αντικαθίσταται με την υποβολή της με χρονολογία Αριθμός απόφασης: 4/2021 23 15.10.2020 υπεύθυνης δήλωσης για τους ως άνω λόγους, καθόσον, ως ομοίως βασίμως ισχυρίζεται ο προσφεύγων στην παράγραφο 2.2.9.2. αναφέρονται αναλυτικά τα αποδεικτικά μέσα, με τα οποία ο κάθε οικονομικός φορέας υποχρεούται να αποδείξει ότι πληροί τις προϋποθέσεις συμμετοχής και εν προκειμένω την μη αναστολή των επιχειρηματικών του δραστηριοτήτων. Περαιτέρω, απορριπτέος, ως αορίστως προβαλλόμενος είναι ο ισχυρισμός της αναθέτουσας αρχής -περί της δυνατότητας της να μην αποκλείει έναν οικονομικό φορέα, ο οποίος βρίσκεται σε ανάλογη κατάσταση, υπό την προϋπόθεση ότι αποδεδειγμένα ο εν λόγω φορέας είναι σε θέση να εκτελέσει τη σύμβαση, λαμβάνοντας υπόψη τις ισχύουσες διατάξεις και τα μέτρα για τη συνέχιση της επιχειρηματικής του λειτουργίας- και τούτο διότι εάν ήθελε υποτεθεί ότι πράγματι ο καθού οικονομικός φορέας ευρίσκεται σε τέτοια κατάσταση, γεγονός που ούτε ο προσφεύγων αποδεικνύει, παρά μόνο υπαινίσσεται ούτε άλλωστε προβάλλει αιτιάσεις περί ψευδούς εκ μέρους του καθού οικονομικού φορέα δήλωσης στο ΕΕΕΣ, ουδόλως αναφέρει η αναθέτουσα αρχή ποια είναι τα τυχόν μέτρα που έλαβε υπόψη της σχετικά με τη συνέχιση της επιχειρηματικής του λειτουργίας και κυρίως εάν πράγματι βρίσκεται σε τοιαύτη κατάσταση. Ομοίως απορριπτέος, είναι και ο ισχυρισμός της αναθέτουσας αρχής περί δυνατότητας εφαρμογής του άρθρου 102 καθόσον ρητά ορίζεται στο άρθρο 3.2 της διακήρυξης ότι απορρίπτεται η προσφορά του προσωρινού αναδόχου εάν κατά τον έλεγχο των δικαιολογητικών κατακύρωσης διαπιστωθεί ότι τα στοιχεία που δηλώθηκαν με το Ευρωπαϊκό Ενιαίο Έγγραφο Σύμβασης είναι ψευδή ή ανακριβή, ή εάν δεν υποβληθούν στο προκαθορισμένο χρονικό διάστημα τα απαιτούμενα πρωτότυπα ή αντίγραφα των παραπάνω δικαιολογητικών ή από τα δικαιολογητικά που προσκομίσθηκαν νομίμως και εμπροθέσμως, δεν αποδεικνύονται οι όροι και οι προϋποθέσεις συμμετοχής σύμφωνα με τα άρθρα 2.2.3 (λόγοι αποκλεισμού) και 2.2.4 έως 2.2.8 (κριτήρια ποιοτικής επιλογής) της παρούσας, και μάλιστα κατά δέσμια αρμοδιότητα. Εξάλλου, ορθώς ισχυρίζεται ο προσφεύγων ότι ο καθού δεν αιτήθηκε παράταση της προθεσμίας υποβολής των επίμαχων δικαιολογητικών κατακύρωσης, κατ’ άρθρο 3.2 (εννοιολογικά ταυτόσημο με το άρθρο 103 του ν. 4412/2016, ως  ισχύει), προκειμένου να δύναται νομίμως να προβεί σε συμπλήρωση τους ( βλ. ad hoc Απόφαση ΑΕΠΠ1540/2020 σκ.30). Σε συνέχεια των ανωτέρω, γίνονται δεκτοί, οι ισχυρισμοί του προσφεύγοντος και κρίνονται απορριπτέοι οι ισχυρισμοί της αναθέτουσας αρχής στο σύνολο τους. Συνεπώς, η προσβαλλόμενη πάσχει ακυρότητας κατά το μέρος με το οποίο κατακυρώθηκε η Ομάδα Α στον καθού οικονομικό φορέα με την επωνυμία …

Κατασκευή-συντήρηση δρόμων..Mε τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι ορθώς κατακυρώθηκε το αποτέλεσμα του διενεργηθέντος διαγωνισμού στην αναδειχθείσα ως προσωρινή μειοδότρια εργοληπτική επιχείρηση «…». Όσον αφορά, δε, την ένσταση της Κ/ξίας «…», με την οποία ζητήθηκε η ανάκληση της κατακυρωτικής αποφάσεως, λόγω συνδρομής στο πρόσωπο της αναδόχου των αναφερομένων στην ένσταση λόγων αποκλεισμού, το Κλιμάκιο κρίνει τα εξής:α) Σύμφωνα με τις προδιαληφθείσες διατάξεις των άρθρων 23.3 περ. [ε] και [στ] της διακηρύξεως, για την απόδειξη της μη συνδρομής των λόγων αποκλεισμού που αναφέρονται στις περιπτώσεις α΄ και γ-θ της παραγράφου Α.4, καθώς και στην παράγραφο Α.9 του άρθρου 22, οι διαγωνιζόμενοι όφειλαν να προσκομίσουν «υπεύθυνη δήλωση ενώπιον αρμόδιας δικαστικής ή διοικητικής αρχής, συμβολαιογράφου ή αρμόδιου επαγγελματικού ή εμπορικού οργανισμού του κράτους – μέλους ή της χώρας καταγωγής ή της χώρας εγκατάστασης του προσφέροντος» ότι δεν συντρέχουν στο πρόσωπό τους οι οριζόμενοι λόγοι αποκλεισμού, καθώς και ότι δεν έχει εκδοθεί εις βάρος τους απόφαση αποκλεισμού, σύμφωνα με το άρθρο 74 του ν. 4412/2016. Η ανωτέρω, όμως, διατύπωση της διακηρύξεως και ειδικότερα η φράση «ενώπιον αρμόδιας δικαστικής ή διοικητικής αρχής (…)», κρίνεται ασαφής και δυνάμενη να δημιουργήσει σύγχυση στους διαγωνιζομένους, καθόσον, πλην της περιπτώσεως συντάξεως δηλώσεως ενώπιον συμβολαιογράφου, δεν προβλέπεται στην εθνική νομοθεσία διαδικασία συντάξεως υπεύθυνης δηλώσεως «ενώπιον δικαστικής ή διοικητικής αρχής». Η μόνη προβλεπόμενη συναφής δυνατότητα είναι η υπογραφή συνταχθείσας υπεύθυνης δηλώσεως ενώπιον δημόσιας αρχής και η θεώρηση του γνησίου της υπογραφής του δηλούντος από όργανο της εν λόγω αρχής. Συνεπώς, κατά την έννοια των ανωτέρω διατάξεων της διακηρύξεως, οι υπεύθυνες δηλώσεις που όφειλαν να προσκομίσουν οι διαγωνιζόμενοι έπρεπε να φέρουν βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής του δηλούντος από δικαστική, διοικητική αρχή, συμβολαιογράφο κλπ.. Ωστόσο, η απαίτηση αυτή όφειλε να έχει διατυπωθεί ρητώς από την αναθέτουσα αρχή στα οικεία άρθρα της διακηρύξεως με τη χρήση του όρου «βεβαίωση/θεώρηση του γνησίου της υπογραφής», αντί της χρήσεως του όρου «ενώπιον αρμόδιας δικαστικής ή διοικητικής αρχής κλπ», η οποία δύναται να εκληφθεί και ως έχουσα την έννοια ότι η υπεύθυνη δήλωση οφείλει να απευθύνεται σε δικαστική ή διοικητική αρχή κλπ. (βλ. και άρθρο 8 παρ. 1 του ν. 1599/1986, το οποίο ορίζει ότι «Γεγονότα ή στοιχεία που δεν αποδεικνύονται με το δελτίο ταυτότητας ή τα αντίστοιχα έγγραφα (…), μπορεί να αποδεικνύονται ενώπιον κάθε αρχής ή υπηρεσίας του δημόσιου τομέα με υπεύθυνη δήλωση (…)»). Άλλωστε, η κατά τα ανωτέρω δυνατότητα συγχύσεως προκύπτει στην προκειμένη περίπτωση και από το γεγονός ότι τόσο η αναδειχθείσα ως ανάδοχος εργοληπτική επιχείρηση, όσο και η αναθέτουσα αρχή (τόσο στο στάδιο της αξιολογήσεως των προσφορών, όσο και κατά την εξέταση της ενστάσεως), απέδωσαν στην κρίσιμη διάταξη της διακηρύξεως την ανωτέρω εσφαλμένη έννοια. Εξάλλου, ο όρος «βεβαίωση/θεώρηση του γνησίου της υπογραφής» είναι αυτός που χρησιμοποιείται από τον νομοθέτη στο άρθρο 11 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας (κυρωθέντος με το άρθρο πρώτο του ν. 2690/1999, ΦΕΚ Α΄ 45), αλλά και αυτός που εχρησιμοποιείτο στα προϊσχύσαντα αναθεωρημένα πρότυπα τεύχη διακηρύξεων συμβάσεων δημοσίων έργων τύπου Α και Β (βλ. ΦΕΚ Β΄ 664/21.4.2015 υποσημ. 45 για διακηρύξεις τύπου Α΄ και υποσημ. 47 για διακηρύξεις τύπου Β΄). Κατόπιν τούτων, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η κατά τα ανωτέρω ασάφεια του σχετικού όρου της διακηρύξεως δεν δύναται να αποβεί εις βάρος των διαγωνιζομένων γενικώς και ειδικότερα εις βάρος της ανακηρυχθείσας ως αναδόχου (βλ. ανωτέρω σκ. IV.Γ, πρβλ. ΣτΕ 1725/2010, Ε.Α. ΣτΕ 22/2017, 82/2016, ΔΕφΘεσ/νίκης 785/2014, 98/2011). Επομένως, ορθώς, αν και με διάφορη αιτιολογία, κρίθηκε από την αναθέτουσα αρχή ότι η παράλειψη της αναδόχου να προσκομίσει υπεύθυνες δηλώσεις με θεώρηση του γνησίου της υπογραφής του νομίμου εκπροσώπου της από δημόσια αρχή δεν συνιστούσε λόγο αποκλεισμού αυτής.(...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου συμβάσεως, το οποίο επισυνάπτεται στην παρούσα πράξη και αποτελεί αναπόσπαστο μέρος αυτής