Προμήθεια και εγκατάσταση οδοντιατρικών συγκροτημάτων....Επειδή, σε κάθε περίπτωση, αβασίμως υποστηρίζει η προσφεύγουσα ότι αυθαίρετα η αναθέτουσα αρχή απαιτεί πιστοποιητικά διασφάλισης ποιότητας από τους προμηθευτές καθώς έχει τη διακριτική ευχέρεια να απαιτεί πρότυπα διασφάλισης ποιότητας τα οποία κρίνονται με βάση το αντικείμενο της σύμβασης και την αρχή της αναλογικότητας, ως κριτήρια επιλογής. Εξάλλου, βασίμως υποστηρίζει η προσφεύγουσα ότι το ISO 9001:2015 είναι γενικότερης εφαρμογής ενώ το ISO 13485:2016 αφορά στα ιατροτεχνολογικά προϊόντα, ωστόσο, είναι δυνατόν να απαιτηθούν και τα δύο (βλ.https://www.iso.org/obp/ui#iso:std:iso:13485:ed-3:v1:en:sec:B). Περαιτέρω, ο ισχυρισμός της προσφεύγουσας ότι εφόσον τα προϊόντα διαθέτουν CE και κριτήριο ανάθεσης αποτελεί η χαμηλότερη τιμή η αναθέτουσα αρχή δεν δύναται να απαιτεί περαιτέρω τεχνικές προδιαγραφές καθώς και ότι μόνο το CE και οι αρχές και κατευθυντήριες γραμμές για την ορθή πρακτική διανομής ιατροτεχνολογικών προίόντων είναι υποχρεωτικές, ερείδεται επί της εσφαλμένης προϋπόθεσης ότι η αναθέτουσα αρχή δεν δύναται βάσει του θεσμικού πλαισίου να απαιτεί πρότυπα διασφάλισης ποιότητας από τον προμηθευτή και κατασκευαστή ιατροτεχνολογικών  προϊόντων και, ως εκ τούτου, πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος. Σύμφωνα δε με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 82 του Ν.4412/2016, οι αναθέτουσες αρχές δύνανται να απαιτούν πιστοποιητικά διασφάλισης ποιότητας που, ανεξαρτήτως των όσων προβλέπει η Διακήρυξη, αποτελούν κριτήρια επιλογής των οικονομικών φορέων που καταδεικνύουν την τεχνική ικανότητα του οικονομικού φορέα να εκτελέσει τη σύμβαση και όχι επιπλέον τεχνικές προδιαγραφές σχετικά με τα απαιτούμενα είδη (βλ. Δημήτριος Γ. Ράικος, Ευαγγελία Γ. Βλάχου, Ευανθία Κ. Σαββίδη, Δημόσιες Συμβάσεις Ν. 4412/2016 Ερμηνεία κατ΄ άρθρο. Σχετικές διατάξεις – Νομολογία, σελ. 805-506, Ε. Βλάχου και απόφαση ΑΕΠΠ 863/2018). 

Προμήθεια ιατρικών εργαλείων...Επομένως, εφόσον εν προκειμένω διαγνώσθηκε κατά την αρχική – προβλεπόμενη στη διακήρυξη - εξέταση δειγμάτων παράβαση των εν λόγω προδιαγραφών, σύμφωνα με τα εκτεθέντα στη σκέψη 10, η αναθέτουσα αρχή έπρεπε, προκειμένου να κρίνει τεχνικώς αποδεκτά τα εν λόγω είδη, να διαλάβει ειδική αιτιολογία με την οποία να προβαίνει στη διαπίστωση της έλλειψης των ως άνω αρχικά επισημανθεισών αποκλίσεων, ανεξαρτήτως του γεγονότος εάν τα επίδικα προϊόντα έφεραν σήμανση CE (πρβλ. ΕΑ 582/2010). Συνεπώς, κατά τα πιθανολογούμενα σοβαρά ως βασίμως προβαλλόμενα, με μη νόμιμη αιτιολογία έγιναν τελικώς δεκτά τα προσφερθέντα από την εταιρία «…» προϊόντα για τα ζητούμενα είδη των κωδικών 23228 (αριθμός 4(1)α), 4(1)γ, 4(2)α και 4(2)β) και 23229. Επειδή, κατόπιν των ανωτέρω η κρινόμενη αίτηση πρέπει να γίνει εν μέρει δεκτή, μόνο κατά το μέρος που προβάλλονται αιτιάσεις κατά της αποδοχής της τεχνικής προσφοράς της εταιρίας «…» για τα είδη με κωδικούς 23228 και 23229 (μόνο κατά το μέρος που έγινε δεκτό το προσφερθέν είδος με εμπορικό κωδικό 543815), να απορριφθεί δε η αίτηση κατά τα λοιπά. Περαιτέρω δε πρέπει ν’ απορριφθούν οι παρεμβάσεις των εταιριών «…».

Με την προδικαστική προσφυγή, η προσφεύγουσα ζητά να ακυρωθεί, κατ’ άρ. 367 παρ. 2 Ν. 4412/2016, η προσβαλλόμενη υπ’ αριθ. 1602/18.1.2023 απόφαση της αναθέτουσας αρχής και το συμπροσβαλλόμενο πρακτικό της Επιτροπής Διενέργειας του Διαγωνισμού, κατά το μέρος της αποδοχής της προσφοράς της παρεμβαίνουσας και των οικονομικών φορέων «Α… ΕΠΕ» και «ΑΦΟΙ Μ. ΑΕ», να αναπεμφθεί η υπόθεση στην αναθέτουσα αρχή για να πράξει εν γένει τα νόμιμα, αφού κηρύξει άγονο το Διαγωνισμό και επαναπροκηρύξει αυτόν για τα επίμαχα προϊόντα τμήμα 4-είδη παντοπωλείου-διατηρημένα τρόφιμα.

Προμήθεια ειδών...Επειδή, αναφορικά με τον δεύτερο λόγο προσφυγής, όπως αναλύεται στις σελ. 31-33, υπό «7. Η απαίτηση για συγκεκριμένο τρόπο αποστείρωσης», η προσφεύγουσα ισχυρίζεται ότι οι επίμαχες τεχνικές προδιαγραφές της διακήρυξης έχουν τεθεί παράνομα και συνεπώς είναι ακυρωτέες, καθώς η εν λόγω απαίτηση βάλλει ευθέως κατά της σήμανσης των προσφερόμενων από αυτήν προϊόντων με σήμανση CE, καθώς στα σχετικά ευρωπαϊκά πρότυπα δεν γίνεται ουδεμία απολύτως μνεία στον τύπο της αποστείρωσης, αλλά απλά απαιτείται να υπάρχει αποστείρωση με έναν (όχι περισσότερους) από τους εγκεκριμένους τρόπους αποστείρωσης, στους οποίους περιλαμβάνεται και η Αριθμός Απόφασης: 54/2020 27 αποστείρωση με ακτινοβολία γ΄, την οποία διαθέτουν τα προσφερόμενα από την προσφεύγουσα είδη. Επί του ανωτέρω λόγου προσφυγής, η αναθέτουσα αρχή, αναφέρει τα αναλυτικώς εκτιθέμενα ανωτέρω στη σκέψη 23 της παρούσας, στην οποία παραπέμπουμε προς αποφυγή άσκοπων επαναλήψεων. Όπως πρόσφατα έγινε δεκτό από την Α.Ε.Π.Π. (βλ. ΑΕΠΠ 1263/2019) η απαίτηση για συγκεκριμένη μόνο μέθοδο αποστείρωσης των προς προμήθεια φίλτρων συνιστά πρόσθετη ειδική προδιαγραφή πέραν των προβλεπομένων βάσει του εγκεκριμένου προτύπου των προς προμήθεια ειδών, στο οποίο η διακήρυξη παραπέμπει, η οποία τέθηκε ως υποχρεωτική στον διαγωνισμό, παρόλο που κριτήριο ανάθεσης της σύμβασης ορίζεται η χαμηλότερη τιμή, και, ως εκ τούτου, τέθηκε κατά παράβαση των προεκτεθεισών διατάξεων του Ν. 4412/2016 και της ΔΥ8δ/Γ.Π.οικ.130648/30-9-2009, καθώς αποκλείει από τον διαγωνισμό είδη φίλτρων που καίτοι φέρουν σήμανση CE, συνεπώς πιστοποιείται ότι καλύπτουν τις βασικές προδιαγραφές του εγκεκριμένου προτύπου για την επίθεση της σήμανσης CE, δεν διαθέτουν τον αναφερόμενο τύπο αποστείρωσης .... Και τούτο, μολονότι από τους όρους της διακήρυξης προκύπτει ότι τα προσφερόμενα είδη πρέπει να φέρουν σήμανση CE, κατά τα ανωτέρω, και δεν προκύπτει, ούτε η αναθέτουσα αρχή ισχυρίζεται, ούτε αποδεικνύει το αντίθετο, ότι για την θέση της σήμανσης CE στα ζητούμενα φίλτρα απαιτείται η αποστείρωσή τους να πραγματοποιείται αντίστοιχα μόνο με τη μέθοδο ..., ούτε ότι η αναθέτουσα αρχή έθεσε τις απαιτήσεις για την επίθεση της σήμανσης CE των υπό προμήθεια φίλτρων υπό διερεύνηση, ενημερώνοντας σχετικώς τον αρμόδιο εθνικό οργανισμό (Ε.Ο.Φ.) προκειμένου να κινηθεί και ολοκληρωθεί η οικεία διαδικασία διασφαλίσεως (πρβλ. Σ.τ.Ε. 1654/2011 επτ., 491/2012), λόγω κινδύνων στην ασφάλεια των ασθενών από την μέθοδο αποστείρωσης των υπό προμήθεια φίλτρων με άλλες μεθόδους αποστείρωσης εκτός του αναφερόμενου τύπου .... Και υπό την εκδοχή, άλλωστε, ότι η θέση της επιπρόσθετης αυτής απαίτησης, μπορεί να θεωρηθεί ότι νομίμως τέθηκε, καίτοι αποκλείονται φίλτρα που φέρουν σήμανση CE και συμφωνούν με εγκεκριμένα πρότυπα προδιαγραφών των προς προμήθεια ειδών, αλλά δεν διαθέτουν αυτή τη μέθοδο αποστείρωσης, λαμβανομένου  υπόψη ότι δεν αιτιολογείται επαρκώς στα έγγραφα της σύμβασης ότι ο αποκλεισμός άλλων μεθόδων αποστείρωσης είναι αναγκαίος και αναλογικός για τους σκοπούς της δημοπρατούμενης προμήθειας, μη νόμιμα δεν συνοδεύεται τουλάχιστον από τον όρο «ή ισοδύναμο», κατά την έννοια που εκτέθηκε ήδη ανωτέρω στις σκέψεις 25-26 της παρούσας. Κατά συνέπεια, από τα υπό προμήθεια φίλτρα αναιτιολόγητα αποκλείεται ισοδύναμη μέθοδος αποστείρωσης της μεθόδου ... κατά παράβαση της αρχής της ίσης μεταχείρισης και της απαγόρευσης των διακρίσεων, καθώς και της αρχής της αναλογικότητας (ΣτΕ 189/2015, ΕΑ 124/2015, 9/2015, 354/2014). Κατά συνέπεια, ενόψει των ανωτέρω εκτεθέντων, ο δεύτερος λόγος προσφυγής πρέπει να γίνει δεκτός ως νόμω και ουσία βάσιμος και αντίστοιχα κρίνονται απορριπτέοι οι αντίθετοι ισχυρισμοί της αναθέτουσας αρχής.

Διαγωνιζόμενος, ο οποίος καταθέτει πιστοποιητικό 13485:2003 ως μεταγενέστερο του ISO 9001, οφείλει, για την πληρότητα και, ως εκ τούτου, για το παραδεκτό της προσφοράς του, να συνυποβάλει μ΄ αυτήν στοιχεία, από τα οποία να προκύπτει ότι το 13485:2003 πιστοποιητικό του υπερκαλύπτει, από απόψεως περιεχομένου, την απαίτηση να κατατίθεται και μεταγενέστερο του ISO 9001 πιστοποιητικό. Συνεπώς, κατά τη γνώμη αυτή, εφ’όσον εν προκειμένω η αιτούσα κατέθεσε τα εν λόγω στοιχεία (ήτοι «έγγραφο από την ιστοσελίδα της εταιρείας πιστοποίησης AQS» και «επιστολή της TUV Ηellas») όχι με την προσφορά της αλλά σε χρονικό σημείο μεταγενέστερο, ήτοι το πρώτον με την προδικαστική προσφυγή της, η προσφορά της ήταν, εν πάση περιπτώσει, απορριπτέα, ορθώς δε, αν και με διαφορετική αιτιολογία, απερρίφθη αυτή από την αναθέτουσα αρχή

Προμήθεια αεροσκαφών...Επειδή, η αναθέτουσα αρχή ισχυρίζεται στις απόψεις της ότι η επίμαχη ανάθεση πραγματοποιείται κατά το απολύτως αναγκαίο καθώς αφορά μόνον τα Πολεµικά Πλοία που συνδράµουν στην ανάσχεση των αυξηµένων προσφυγικών ροών και όχι του συνόλου του στόλου της. Ειδικότερα, «επί συνόλου δεκάδων πολεµικών πλοίων του …που δύνανται αναπτύξουν µη στελεχωµένα αεροχήµατα (UAV), το …προβαίνει στη προµήθεια µόνο 6 συστηµάτων που θα καλύψουν κατά το συντοµότερο δυνατό χρονικό διάστηµα την αδήριτη ανάγκη κατά τον πλέον ενδεδειγµένο επιχειρησιακά και τεχνικά τρόπο και προγραµµατίζει τη κάλυψη της συνολικής του επιχειρησιακής δυνατότητας στα εν λόγω µέσα µε διαγωνισµό». Όμως, η επίμαχη πρόσκληση παρέχει τη δυνατότητα στην αναθέτουσα αρχή να αυξήσει το συμβατικό αντικείμενο έως 50%, ήτοι πέραν των τεσσάρων μη επανδρωμένων αεροσκαφών να αποκτήσει δύο επιπλέον, χωρίς προσφυγή σε διαγωνισμό, πρόβλεψη, η οποία δεν συμβαδίζει με την προϋπόθεση περιορισμού του αντικειμένου της ανάθεσης στο μέτρο που είναι απαραίτητο. Αλυσιτελώς δε επικαλείται η αναθέτουσα αρχή ότι η συγκεκριμένη πρόβλεψη δεν θα χρησιμοποιηθεί για την απόκτηση πρόσθετων μη επανδρωμένων αεροσκαφών αλλά για να εξασφαλιστεί τυχόν συμπληρωματική απαίτηση υλικών / υπηρεσιών. Επειδή εκ των προαναφερθέντων συνάγεται ότι στην προκειμένη περίπτωση η αναθέτουσα αρχή δεν αιτιολόγησε πλήρως, ειδικώς και επαρκώς τη συνδρομή των προϋποθέσεων που θέτει η κείμενη νομοθεσία για την προσφυγή στη διαδικασία με διαπραγμάτευση χωρίς δημοσίευση προκήρυξης και ο πρώτος λόγος της προσφυγής πρέπει να γίνει δεκτός ως βάσιμος. Επειδή με τον δεύτερο λόγο προσφυγής ο προσφεύγων ισχυρίζεται ότι παρανόμως δεν προσκλήθηκε στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης καθώς διαθέτει τα προϊόντα που αποτελούν το συμβατικό αντικείμενο της επίμαχης πρόσκλησης και θα μπορούσε να ανταποκριθεί εγκαίρως και προσηκόντως στην εκτέλεση της σύμβασης.

Εξειδίκευση των αναγκαίων χαρακτηριστικών διαγνωστικής επάρκειας των ιατροτεχνολογικών προϊόντων ταχέων ελέγχων αντιγόνων SARSCoV-2 (rapid test), καθορισμός φορέων δημόσιων και ιδιωτικών, που δύνανται να χρησιμοποιούν αντίστοιχου τύπου ιατροτεχνολογικά προϊόντα για διαγνωστικούς ή επιδημιολογικούς σκοπούς και κατηγορίες προσώπων που υποβάλλονται στον συγκεκριμένο τύπο διαγνωστικού ελέγχου

Επειδή, δέον όπως επισημανθεί ότι η ΕΑΔΗΣΥ δεν δύναται να απορρίψει προσφορά ως ασυνήθιστα χαμηλή, χωρίς προηγουμένως να έχει τοποθετηθεί αιτιολογημένα η αναθέτουσα αρχή στους ουσιώδεις ισχυρισμούς της προσφεύγουσας σχετικά με τις ελλείψεις στις εξηγήσεις της για την αιτιολόγηση της προσφοράς της. Περαιτέρω, κατά τα ως άνω αναφερόμενα, η ΕΑΔΗΣΥ δεν δύναται το πρώτον, καθ’ υποκατάσταση της αναθέτουσας αρχής, να απορρίψει την προσφορά της προσφεύγουσας κρίνοντάς την ως ασυνήθιστα χαμηλή, αφ’ ης στιγμής στην προσφορά της περιλαμβάνονται όλα τα επιμέρους κόστη και έχει προσηκόντως συμπληρωθεί το έντυπο της οικονομικής της προσφοράς, η δε προσβαλλόμενη πάσχει ακυρότητα λόγω μη νόμιμης, ήτοι σαφούς, ειδικής και επαρκούς, αιτιολογίας. Ως εκ τούτου, η προσβαλλόμενη πρέπει να ακυρωθεί, κατά τα ειδικώς αναφερόμενα στις ανωτέρω σκέψεις, και η υπόθεση πρέπει να αναπεμφθεί στην αναθέτουσα αρχή, προκειμένου αυτή να ασκήσει τις κατά νόμο αρμοδιότητές της

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Συνεπώς εφόσον η Αναθέτουσα Αρχή στοιχειοθέτησε την προσβαλλόμενη απόφαση στην μη λήψη επανορθωτικών μέτρων όφειλε επί ποινή απαραδέκτου κατά δεσμία αρμοδιότητα να λάβει τη σύμφωνη γνώμη της επιτροπής της παρ. 9 του άρθρου 73 του ν. 4412/2016. Αριθμός απόφασης: 1524/2021 28 Εξάλλου στη σχετική γνωμοδότηση από την ΜΟΠΑΔΙΣ για λόγους ασφάλειας δικαίου συστηνόταν ισχυρώς στην αναθέτουσα αρχή να λάβει τη σύμφωνη γνώμη της εν λόγω επιτροπής, ως όφειλε πρωτίστως για λόγους ασφάλειας δικαίου. Επομένως, στον βαθμό που δεν το έπραξε κατέστησε ακυρωτέα την προσβαλλόμενη. Η σχετική διάταξη άλλωστε του άρθρου 73 του ν. 4412/2016 ουδόλως συνέχει την σχετική δέσμια αρμοδιότητα της αναθέτουσας αρχή ούτε κατ’ ελάχιστον, με το αν υπάρχει κρίση περί του προδήλως αβάσιμου των επανορθωτικών μέτρων αλλά στην περίπτωση που η αναθέτουσα αρχή επικαλείται μη λήψη επαρκών μέτρων εν γένει, οφείλει επί ποινή απαραδέκτου να λάβει τη σύμφωνη γνώμη της αρμόδιας επιτροπής. Συνεπώς, κατά τα ειδικώς κριθέντα η κρινόμενη προσφυγή πρέπει να γίνει δεκτή, να αναπεμφθεί η οικεία υπόθεση στην αναθέτουσα αρχή προκειμένου να προβεί στην οφειλόμενη ενέργεια αποστολής του οικείου σχεδίου στην Επιτροπή Ειδικού Σκοπού. Δεδομένης της αποδοχής της σχετικής βάσης ακύρωσης της προσβαλλόμενης, παρέπεται ότι η δε εξέταση των λοιπών αιτιολογικών βάσεων της προσφυγής καθίσταται αλυσιτελής (ΕΑ ΣΤΕ 308/2020). 

Δυνατότητα ή υποχρέωση της αναθέτουσας αρχής να ματαιώσει τα αποτελέσματα του διαγωνισμού, λόγω προκήρυξης και διεξαγωγής του με καταργηθέν νομικό πλαίσιο – Αρμοδιότητα οργάνου προς εξέταση της προδικαστικής προσφυγής εταιρείας που είχε συμμετάσχει στο διαγωνισμό Η Αναθέτουσα Αρχή του διαγωνισμού έχει δυνατότητα να ανακαλέσει – καταργήσει την παράνομη προκήρυξη του διαγωνισμού, σύμφωνα με τις γενικές αρχές ανάκλησης των διοικητικών πράξεων, επικαλούμενη την αρχή της νομιμότητας, χωρίς να κωλύεται από το γεγονός ότι κατά πράξεως της διαγωνιστικής διαδικασίας εκκρεμεί αίτηση ακυρώσεως. Λόγω δε του ότι ο διαγωνισμός αποτελεί σύνθετη διοικητική ενέργεια, η ανάκληση - κατάργηση της προκήρυξης αυτού θα έχει σαν συνέπεια να εκλείψει το νόμιμο έρεισμα έκδοσης των λοιπών πράξεων της διαγωνιστικής διαδικασίας. Η Αναθέτουσα Αρχή του διαγωνισμού, ως όργανο το οποίο έχει την οικονομική εξουσία να κατακυρώσει τα αποτελέσματα του διαγωνισμού, έχει αρμοδιότητα να εξετάσει την προδικαστική προσφυγή του άρθρου 4 του ν.3886/2010.