Αίτηση για άρση αποφατικής σύγκρουσης δικαιοδοσίας, ασκούμενη στο ΑΕΔ - φύση διαταγής πληρωμής  αναστολή προθεσμιών στις δικαστικές διακοπές.(...) Στην προκειμένη περίπτωση, όπως εκτίθεται στην πρώτη σκέψη, η διαφορά προκλήθηκε από την άσκηση ανακοπής και στη συνέχεια εφέσεως ενώπιον πολιτικού δικαστηρίου κατά διαταγής πληρωμής που εκδόθηκε από πολιτικό δικαστή, κατά τη διαδικασία των άρθρων 624 έως 634 του Κώδικα Πολιτ. Δικονομίας. Δεδομένου ότι η έκδοση διαταγής πληρωμής εντάσσεται στην άσκηση δικαστικής και όχι διοικητικής αρμοδιότητας, ο έλεγχος της ορθότητας της αποφάσεως του δικαστικού λειτουργού της πολιτικής δικαιοδοσίας, που δέχθηκε την αίτηση εκδόσεως διαταγής πληρωμής για απαίτηση από σύμβαση δημοτικού έργου, ανήκει, κατά τα προεκτεθέντα, αποκλειστικά στα πολιτικά δικαστήρια. Συνεπώς, ορθώς, αν και με διάφορη αιτιολογία, απορρίφθηκε από το Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών η ανακοπή του Δήμου  κατά της  διαταγής πληρωμής του Δικαστή του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, ενώ, αντιθέτως, εσφαλμένως το πολιτικό Εφετείο Αθηνών απέρριψε έφεση του Δήμου  κατά της αποφάσεως του Πολυμελούς Πρωτοδικείου που είχε απορρίψει για έλλειψη δικαιοδοσίας ανακοπή του Δήμου κατά της ανωτέρω διαταγής πληρωμής υπό τα συντρέχοντα πραγματικά και νομικά δεδομένα της υποθέσεως,..Δια ταύτα Αίρει υπέρ της δικαιοδοσίας των πολιτικών δικαστηρίων την αποφατική σύγκρουση, κατά τα αναφερόμενα στο σκεπτικό.Εξαφανίζει την 8462/22-10-2002 απόφαση του Εφετείου Αθηνών και παραπέμπει την υπόθεση στο δικαστήριο προς κρίση.

Επίλυση διαφωνίας αναφορικά με τη διαφωνία, που ανέκυψε μεταξύ της Υπηρεσίας σας και της Π.Ε. Ημαθίας ως προς τη νομιμότητα δαπάνης που απορρέει από την εκτέλεση διαταγής πληρωμής του Μονομελούς Πρωτοδικείου Βέροιας

Συμμόρφωση της Διοίκησης προς τις Δικαστικές αποφάσεις

Εκ του νόμου εγγυοδοσία υπέρ του Δημοσίου κατά την εκτέλεση μη αμετακλήτων αποφάσεων – Υπαγωγή στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 4 παρ.1 του Ν. 3068/2002, των αποφάσεων ασφαλιστικών μέτρων, διαταγών πληρωμής και προσωρινών διαταγών – Εξαίρεση δικαστικών αποφάσεων ή εκτελεστών τίτλων από την εφαρμογή της ως άνω διατάξεως – Κρίσιμη ημερομηνία για τον υπολογισμό των τόκων – Απρόθεσμα ένδικα βοηθήματα.Οι αποφάσεις επί αιτήσεων ασφαλιστικών μέτρων, οι διαταγές πληρωμής και οι προσωρινές διαταγές δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των διατάξεων της παρ.1 του άρθρου 4 του Ν. 3068/2002, όπως συμπληρώθηκε με την παρ.5 του άρθρου 326 του Ν. 4072/2012, για την αναγκαστική εκ του νόμου εγγυοδοσία υπέρ του Δημοσίου κατά την εκτέλεση δικαστικών αποφάσεων. (πλειοψ.) Στο πεδίο εφαρμογής των ως άνω διατάξεων δεν υπάγονται: α) οι καταψηφιστικές αποφάσεις των πολιτικών δικαστηρίων και του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με εξαίρεση καταψηφιστική απόφαση που δίκασε διαφορά από δημόσιο έργο, β) οι τίτλοι που αναφέρονται στις περιπτώσεις γ’ έως και ζ’ της παρ.2 του άρθρου 904 Κ.Πολ.Δ., με εξαίρεση τις αποφάσεις αλλοδαπών δικαστηρίων που κηρύχθηκαν εκτελεστές, γ) οι αναγνωριστικές και οι διαπλαστικές δικαστικές αποφάσεις και δ) οι καταψηφιστικές αποφάσεις, εφόσον δεν επιδικάζουν χρηματική απαίτηση. (πλειοψ.) Κρίσιμη ημερομηνία για τον υπολογισμό των τόκων θεωρείται: αα) όσον αφορά μεν την έναρξη τοκοφορίας, η ημερομηνία επιδόσεως της αγωγής, εκτός αν από το διατακτικό του εκτελεστού τίτλου προκύπτει διαφορετική ημερομηνία, ββ) όσον αφορά δε τη λήξη, η ημερομηνία εκτελέσεως του τίτλου εκ μέρους του Δημοσίου, δηλαδή η ημερομηνία πληρωμής. (ομοφ.) Σε χρονικό περιορισμό δεν υπάγονται τα ένδικα βοηθήματα των άρθρων 313, 586, 696 παρ.3, 901 Κ.Πολ.Δ. και 205 παρ.5 και 215 παρ.2 Κ.Διοικ.Δικ. (ομοφ.) 

Κατά τον ενεργούμενο από τον Ελεγκτικό Συνέδριο έλεγχο των δαπανών, ως δικαιολογητικό της δαπάνης προσκομίζεται ο εκτελεστός τίτλος της διαταγής πληρωμής, το Ελεγκτικό Συνέδριο έχει τη δυνατότητα σύμφωνα με το άρθρο 17 παρ. 3 του π.δ./τος 774/1980 να προέρχεται σε παρεμπίπτοντα έλεγχο ζητημάτων που άπτονται της νομιμότητας και κανονικότητας της δαπάνης και υπάγονται στη δικαιοδοσία και καθ’ ύλην αρμοδιότητα άλλων δικαστηρίων. Κατά τον έλεγχο αυτό παρακολουθεί και το θέμα της υποχρέωσης για συμμόρφωση ή μη του ελεγχόμενου φορέα προς εκδοθείσα διαταγή πληρωμής. Κατά συνέπεια, εάν ο εκδοθείς τίτλος πληρωμής της δαπάνης δεν συνοδεύεται από άλλα, πλην της διαταγής πληρωμής, δικαιολογητικά στα οποία να ερείδεται η καταβολή αυτού, η οποία, όπως προεκτέθηκε δεν δύναται να στηρίξει αυτοτελώς την νομιμότητα της δαπάνης αφού δεν ενέχει αυθεντική διάγνωση των αξιώσεων που περιέχει, δεν δημιουργείται υποχρέωση συμμόρφωσης των ΟΤΑ προς αυτή, ούτε εκτελείται κατ’ αυτών, το δε Ελεγκτικό Συνέδριο δεν δεσμεύεται να καταλήξει σε κρίση ότι η προαναφερόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη (βλ. Πρακτικά της 4ης Γεν. Συν. της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου της 27.2.2008, της 7ης Γεν. Συν. της Ολομ. του Ε.Σ. της 19-3-2003,Θέμα Α΄, Πράξεις VII Τμήματος 14/2005, 27/2006, 237/2007, IV.Τμήμ.17/2001, 30, 31/2004, Ι Τμήμ. 51, 71/2005 και Πρακτικά Ι τμήματος Συν.14η/5.6.2007 Θέμα Β΄).

Αναγκαστική εκτέλεση κατά ΟΤΑ βάσει διαταγής πληρωμής. Απορρίπτει αίτηση αναστολής εκτέλεσης Δήμου με βάση διαταγή πληρωμής ποσού οφειλομένου από εκτέλεση υπερσυμβατικών εργασιών από την καθής Α.Ε., ως αντικείμενη στο άρθρο 2 παρ. 3 του Διεθνούς Συμφώνου για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα σε συνδυασμό με το άρθρο 20 του Συντάγματος και το άρθρο 6 της ΕΣΔΑ

Ο Επίτροπος του Ελεγκτικού Συνεδρίου κατά τον ασκούμενο από αυτόν προληπτικό έλεγχο των δαπανών υποχρεούται σε θεώρηση χρηματικού εντάλματος πληρωμής που εκδίδεται από τη Διοίκηση σε συμμόρφωση : α) προσωρινής διαταγής που εκδόθηκε κατά το άρθρο 691 παρ. 2 Κ.Πολ.Δ. από το δικαστήριο στο πλαίσιο της διαδικασίας των ασφαλιστικών μέτρων και β) σε απόφαση ασφαλιστικών μέτρων του αρμοδίου πολιτικού δικαστηρίου (αρθρ. 682 επόμ. Κ.Πολ.Δ.).

Από τις ανωτέρω διατάξεις και ενόψει των προπαρατιθέμενων άρθρων 2 παρ.3 και 14 παρ.1 του Διεθνούς Συμφώνου για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα, τα οποία δεν ιδρύουν μόνο διεθνή ευθύνη των συμβαλλομένων κρατών, αλλά έχουν άμεση εφαρμογή και υπερνομοθετική ισχύ θεμελιώνοντας δικαιώματα υπέρ των προσώπων που υπάγονται στο πεδίο εφαρμογής τους, επιπροσθέτως δε εγγυώνται την ελεύθερη πρόσβαση στο δικαστήριο, καθώς και την πραγματική ικανοποίηση του δικαιώματος που επιδικάστηκε από αυτό, δηλαδή το δικαίωμα αναγκαστικής εκτέλεσης, χωρίς την οποία η προσφυγή στο δικαστήριο θα απέβαλλε την ουσιαστική αξία και χρησιμότητά της, συνάγεται ότι η νομοθετική ρύθμιση του άρθρου 1 του ν. 3068/2002, όπως το τρίτο εδάφιο αυτού προστέθηκε με το άρθρο 20 του ν. 3301/2004, σύμφωνα με την οποία δεν εκτελούνται οι αναφερόμενοι σ΄ αυτή εκτελεστοί τίτλοι, μεταξύ των οποίων και η διαταγή πληρωμής, αποβαίνει ανίσχυρη ως αντικειμένη προς τις αρχές της αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας, που οι ως άνω εκτεθείσες διατάξεις κατοχυρώνουν (Πρακτικά Ολομ. Ελ. Συν. της 9ης Γεν. Συν./19.5.2010, Α.Π. 2347/2009, βλ. και Ολομ. Α.Π. 21/2001). Επομένως, υπάρχει υποχρέωση της Διοίκησης να συμμορφώνεται και στις διαταγές πληρωμής, οι οποίες ναι μεν εκδίδονται από δικαστή, χωρίς προηγουμένως να ακουστεί και να αναπτύξει τις απόψεις του ο καθού, μετά από εξέταση της συνδρομής των κατά νόμο προϋποθέσεων για την έκδοσή τους και όχι από συγκροτημένο δικαστήριο, πλην όμως εξομοιώνονται λειτουργικώς με τις δικαστικές αποφάσεις, διότι αφενός επιλύουν διαφορές, αφετέρου ανταποκρίνονται στα βασικά λειτουργικά γνωρίσματα της προβλεπόμενης από το άρθρο 20 του Συντάγματος δικαστικής προστασίας, δεδομένου ότι παρέχεται η δυνατότητα στον καθού να ασκήσει ανακοπή και να προβάλει τους ισχυρισμούς του, τόσο ως προς τη συνδρομή των προϋποθέσεων έκδοσης της διαταγής πληρωμής όσο και ως προς την απαίτηση. Ενόψει τούτων, όταν για την αξίωση του φερόμενου ως δικαιούχου δαπάνης το δικαίωμα αυτού για την πραγμάτωση της δαπάνης στηρίζεται σε διαταγή πληρωμής δικαστηρίου που εκδόθηκε στο πλαίσιο των διατάξεων 623 επ. του Κ.Πολ.Δικ., το Ελεγκτικό Συνέδριο υποχρεούται σε θεώρηση του οικείου χρηματικού εντάλματος, διότι δεν αποτελεί παρεμπιπτόντως αναφυόμενο ζήτημα κατά τον ασκούμενο έλεγχο του Συνεδρίου ο έλεγχος της ορθότητας ή μη της διαταγής πληρωμής, δηλαδή η νομιμότητα και βασιμότητα των λόγων και των όρων που την δικαιολογούν, η οποία αποτελεί γι’ αυτό νόμιμο δικαιολογητικό με το οποίο αποδεικνύεται η οικεία απαίτηση (πρβλ. Πρακτικά Ολομ. Ελ. Συν. της 9ης Γεν. Συν./19.5.2010).

Διαταγή πληρωμής.(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη των Πρακτικών, στα ερωτήματα του Επιτρόπου προσήκει η ακόλουθη απάντηση: α) η υποχρέωση καταβολής των τόκων υπερημερίας πηγάζει από την υποχρέωση συμμόρφωσης προς τις ως άνω εκδοθείσες διαταγές πληρωμής, οι οποίες, εφόσον δεν ασκήθηκε ανακοπή, κατέστησαν τελεσίδικες και εξομοιώνονται με δικαστικές αποφάσεις που παράγουν δεδικασμένο και δεσμεύουν το Ελεγκτικό Συνέδριο κατά τον προληπτικό έλεγχο των δαπανών, αποτελούσες νόμιμο και πλήρες δικαιολογητικό, με το οποίο αποδεικνύεται νόμιμη απαίτηση. Τούτο ειδικότερα σημαίνει ότι δεν είναι επιτρεπτός ο έλεγχος της ορθότητας ή μη των ως άνω αποφάσεων επί των προσωρινών διαταγών και άρα η συμμόρφωση προς αυτές δεν συναρτάται με οιαδήποτε πλημμέλεια του Δήμου κατά την κατάρτιση ή την εκτέλεση τους, β) η μη άσκηση ανακοπής εκ μέρους του Δήμου …παρά την επίδοση των διαταγών πληρωμής δύο φορές, στις 27.2.2014 και στις 28.2.2014, και την ύπαρξη αμφισβήτησης ως προς την εγκυρότητα ή το ύψος της απαίτησης που επιδικάσθηκε, δημιουργούν ενδεχομένως πειθαρχικές κυρώσεις σε βάρος των υπαιτίων οργάνων που αμέλησαν την προάσπιση των οικονομικών συμφερόντων του Δήμου και εγείρουν ζητήματα καταλογισμού του ελλείμματος που δημιουργείται από την τοιαύτη καταβολή, αλλά δεν αποσείουν την υποχρέωση συμμόρφωσης προς αυτές, καθόσον, ως ήδη εξετέθη, οι διαταγές πληρωμής από την τελεσιδικία τους, εξομοιώνονται με δικαστικές αποφάσεις και παράγουν δεδικασμένο και γ) η μη ύπαρξη εκτελεστικών της προγραμματικής συμβάσεων και αληθής υποτιθέμενη, καθώς και η συνάρτηση της τοκοφορίας με την ανυπαρξία τοιούτων συμβάσεων, ανάγεται στην αμφισβήτηση του ουσιαστικού δικαιώματος που κρίθηκε με τις ως άνω διαταγές πληρωμής, κατά των οποίων δεν ασκήθηκαν ένδικα βοηθήματα (ανακοπές ή εφέσεις κατά της απόρριψης αυτών), με συνέπεια αυτές να καταστούν τελεσίδικες.

ΘΕΜΑ: Κοινοποίηση της αριθ. 466/2012 γνωμοδότησης του Α1 Τμήματος  Διακοπών του Ν.Σ.Κ. Με την ανωτέρω γνωμοδότηση διατυπώθηκε, κατά πλειοψηφία, η άποψη           ότι: α) οι αποφάσεις επί αιτήσεων ασφαλιστικών μέτρων δεν υπάγονται για συγκεκριμένους λόγους  στο πεδίο εφαρμογής των διατάξεων της παρ. 5 του άρθρου 326 του ν. 4072/2012, καθώς επίσης και οι αποφάσεις που εκδίδονται επί προσωρινών διαταγών των δικαστών και  διαταγών πληρωμής, επειδή αυτές δεν αποτελούν εκτελεστό τίτλο έναντι του Δημοσίου και δεν εκτελούνται   β) από την εφαρμογή των ανωτέρω διατάξεων εξαιρούνται: i) οι καταψηφιστικές αποφάσεις των πολιτικών δικαστηρίων που επιδικάζουν χρηματικές απαιτήσεις σε βάρος του Δημοσίου, (με εξαίρεση καταψηφιστική απόφαση πολιτικού Εφετείου που δικάζει διαφορά από δημόσιο έργο), καθώς και οι καταψηφιστικές αποφάσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου οι εκδιδόμενες επί αγωγών κατ’ άρθρο 105 Εισ.  Ν.Α.Κ., διότι δεν τίθεται ζήτημα εκτελέσεως τους, προτού καταστούν αμετάκλητες, ii) οι τίτλοι που αναφέρονται στις περιπτώσεις γ΄ έως και ζ΄ της παρ. 2 του άρθρου 904 Κ.Πολ.Δ, (με εξαίρεση τις αποφάσεις αλλοδαπών δικαστηρίων που κηρύχθηκαν εκτελεστές), επειδή οι ως άνω τίτλοι δεν εκτελούνται κατά του Δημοσίου, iii) οι αναγνωριστικές και οι διαπλαστικές αποφάσεις των δικαστηρίων, επειδή δεν παράγουν εκτελεστότητα, iv) οι καταψηφιστικές αποφάσεις εφόσον δεν επιδικάζουν χρηματική απαίτηση.