Συνδρομητική Υπηρεσία. Για να έχετε πλήρη πρόσβαση στο mydocman.gr πρέπει να συνδεθείτε: Είσοδος

ΑΕΠΠ/302/2020

Τύπος: Προδικαστικές Προσφυγές

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ: 4412/2016/Α.56, 4412/2016/Α.54, 4412/2016/Α.79

Παροχή περιβαλλοντικών υπηρεσιών....Εν προκειμένω, η προσωρινή ανάδοχος συμπεριέλαβε στην τεχνική προσφορά της πιστοποίηση του εργαστηρίου της για πλήθος παραμέτρων, χωρίς ωστόσο να καλύψει το σύνολο των ζητουμένων παραμέτρων του Πίνακα 1. Για τις παραμέτρους που δεν καλύπτονταν από την υποβληθείσα πιστοποίηση, η προσωρινή ανάδοχος συμπεριέλαβε στην προσφορά της την προαναφερόμενη βεβαίωση επέκτασης  πεδίου από το ΕΣΥΔ, σύμφωνα με την οποία την 10.09.2019 ο Επικεφαλής Αξιολογητής πρότεινε την επέκταση του εργαστηρίου στις προτεινόμενες δοκιμές, εν αναμονή της εξέτασης του φακέλου από τον Εισηγητή Διαπίστευσης του ΕΣΥΔ και της συνεδρίασης του εθνικού Συμβουλίου Διαπίστευσης για την τελική έγκριση της επέκτασης του πεδίου διαπίστευσης. Σύμφωνα με τις προαναφερόμενες διατάξεις των άρθρων 54 και 56, ο εθνικός και ο ενωσιακός νομοθέτης δέχονται ότι οι προσφέροντες που δεν διαθέτουν τις απαιτούμενες πιστοποιήσεις για λόγους που δεν οφείλονται σε υπαιτιότητά τους, μπορούν να συμμετέχουν στις διαγωνιστικές διαδικασίες, εφόσον αποδεικνύουν ότι τηρούν «άλλα αποδεικτικά μέτρα», χωρίς ωστόσο να έχουν προσδιορίσει σε τι μπορούν να συνίστανται τα μέτρα αυτά. Ομοίως, ο ενωσιακός και ο εθνικός νομοθέτης δεν έχουν προσδιορίσει σε ποιες περιπτώσεις στοιχειοθετείται υπαιτιότητα του προσφέροντος για τη μη κτήση των πιστοποιήσεων, παρά μόνο ότι ο τελευταίος φέρει σε κάθε περίπτωση το βάρος απόδειξης των ισχυρισμών του. Κατά συνέπεια, οι προσφέροντες δύνανται να επικαλούνται και να τεκμηριώνουν κάθε μέσο που κρίνουν πρόσφορο και οι αναθέτουσες αρχές / αναθέτοντες φορείς θα πρέπει να το κρίνουν με βάση τις ανάγκες του υπό ανάθεση έργου και τους όρους της Διακήρυξης. Εν προκειμένω, ορθώς η αναθέτουσα αρχή αποδέχτηκε τα υποβληθέντα έγγραφα της προσωρινής αναδόχου, τα οποία αποδείκνυαν ότι η τελευταία είχε προβεί σε όλες τις απαιτούμενες ενέργειες για την επέκταση της πιστοποίησης του ΕΣΥΔ σε όλες τις παραμέτρους που προβλέπονταν στη Διακήρυξη, αφού προηγουμένως είχε διαπιστώσει ότι η ζητούμενη πιστοποίηση εκδόθηκε τελικώς την 04.10.2019, ήτοι πριν την έκδοση της προσβαλλόμενης απόφασης. Κατά συνέπεια, θα πρέπει να απορριφθεί και ο δεύτερος λόγος της υπό κρίση Προσφυγής.


Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)

Σχετικά Έγγραφα

ΣΤΕ/1939/2022

Παροχή υπηρεσιών υποστήριξης ταχυδρομικού έργου στη Γεωγραφική Περιοχή του Νομού ..., διάρκειας έξι (6) μηνών, προϋπολογισθείσας δαπάνης 378.000,00 ευρώ, μη συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ(....)Συνεπώς, από τη συνδυασμένη ερμηνεία των άρθρων 284 και 309 του ν. 4412/2016 και του Κανονισμού 765/2008, αλλά και των ειδικών προβλέψεων των άρθρων 2.2.7 και 2.2.9.2.Β.5. της διακήρυξης, συνάγεται ότι οι οικονομικοί φορείς οφείλουν να προσκομίσουν ως αποδεικτικά μέσα συμμόρφωσης με τα ζητούμενα πρότυπα διασφάλισης ποιότητας, πιστοποιητικά εκδιδόμενα από φορείς διαπιστευμένους σύμφωνα με τον Κανονισμό 765/2008, δηλαδή από φορείς εγκατεστημένους σε κράτος μέλος και διαπιστευμένους από τον εθνικό οργανισμό διαπίστευσης του κράτους μέλους εγκατάστασης και όχι από φορείς εγκατεστημένους σε τρίτες χώρες και διαπιστευμένους από οργανισμούς διαπίστευσης τρίτου κράτους, ανεξαρτήτως εάν οι τελευταίοι αυτοί οργανισμοί έχουν υπογράψει διεθνή σύμβαση αναγνώρισης, στην οποία έχει συμβληθεί και ο εθνικός οργανισμός διαπίστευσης, όπως κρίθηκε και με την προαναφερθείσα απόφαση του ΔΕΕ.(....)Παραπέμπει την υπόθεση στην Ολομέλεια και ορίζει εισηγητή την Σύμβουλο Ο. Παπαδοπούλου. Απορρίπτει την αίτηση αναστολής και κάνει δεκτή κατά το μέρος αυτό την παρέμβαση.


ΕΣ/ΤΜ.6/299/2019

Προμήθεια μηχανημάτων έργου, οχημάτων και λοιπού εξοπλισμού:....Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω υπό σκέψη ΙΙ, το Τμήμα κρίνει ότι οι προαναφερθείσες τεχνικές προδιαγραφές, που τέθηκαν με τη διακήρυξη του επίμαχου διαγωνισμού, αναφορικά με το ως άνω φορτηγό όχημα της Ομάδας Ε, δεν είναι, όπως ορθώς έκρινε το Κλιμάκιο, νόμιμες. Και τούτο διότι αυτές, ενώ προσδιορίσθηκαν με μεγάλη λεπτομέρεια και προβλέφθηκε, συναφώς, προκειμένου για τον κυβισμό του κινητήρα δυνατότητα απόκλισης από αυτές σε πολύ μικρό εύρος (+/-5%) – η δε δυνατότητα απόκλισης αναφορικά με τον αριθμό των ταχυτήτων οπισθοπορείας είναι τεχνικώς ανέφικτη -, ωστόσο δεν αιτιολογήθηκε από την αναθέτουσα αρχή, ήδη αιτούντα Δήμο, για ποιο λόγο οι ως άνω τεθείσες τεχνικές προδιαγραφές είναι οι μόνες κατάλληλες να εξυπηρετήσουν αποτελεσματικά τις ανάγκες, για τις οποίες τέθηκαν και για ποιο λόγο αυτός ο βαθμός λεπτομέρειας ήταν αναγκαίος για την επίτευξη των επιδιωκόμενων, με το εν λόγω όχημα, σκοπών. Ειδικότερα, δεν αιτιολογήθηκε καταρχάς πώς συνδέεται η επιλογή του συγκεκριμένου κυβισμού (10.500cc +/-5%) με τις επικαλούμενες ως ζητούμενες λειτουργικές επιδόσεις, αλλά και για ποιο λόγο δεν είναι δυνατόν να επιτευχθεί η πλήρωση των επικαλούμενων ως άνω αξιούμενων λειτουργικών επιδόσεων μέσω άλλων τεχνικών προδιαγραφών, αφού, εξάλλου, ως γνωστόν, η αυξημένη απόδοση του κινητήρα ή η μειωμένη εκπομπή ρύπων δεν συνδέονται απαραίτητα και μόνο με τον κυβισμό του οχήματος, αλλά τελούν σε συνάρτηση και με άλλες παραμέτρους (όπως λ.χ. η ιπποδύναμη ή η αντιρρυπαντική τεχνολογία του οχήματος). Επίσης, δεν αιτιολογήθηκε νομίμως ούτε η επιλογή, αυστηρά, κιβωτίου 4 ταχυτήτων οπισθοπορείας για το συγκεκριμένο όχημα, αφού δεν αιτιολογήθηκε για ποιο λόγο οι επικαλούμενες ως αξιούμενες λειτουργικές απαιτήσεις (καλύτερη οδική ανταπόκριση και μη καταπόνηση του κινητήρα) καλύπτονται, αποκλειστικά και μόνο, με τη χρήση κιβωτίου 4 ταχυτήτων οπισθοπορείας. Ενόψει αυτών, οι ως άνω τεχνικές προδιαγραφές έχουν τεθεί κατά παραβίαση του άρθρου 54 παρ. 2 του ν. 4412/2016, καθώς και των θεμελιωδών αρχών του κοινοτικού δικαίου των δημοσίων συμβάσεων, ιδίως δε αυτών της αναλογικότητας, της ίσης μεταχείρισης και της προστασίας του ελεύθερου ανταγωνισμού, με περαιτέρω συνέπεια, εξαιτίας του ελαττώματος αυτού να πάσχει όλη η διαγωνιστική διαδικασία που επακολούθησε. Τέλος, επισημαίνεται ότι την ως άνω υποχρέωση αιτιολόγησης της επιλογής των συγκεκριμένων τεχνικών προδιαγραφών υπείχε η αναθέτουσα αρχή, λόγω της ως άνω λεπτομερούς περιγραφής τους, η οποία είχε ως συνέπεια τον περιορισμό του κύκλου των δυνητικών υποψηφίων προμηθευτών και επομένως τη συρρίκνωση του ανταγωνισμού, γεγονός το οποίο αποδεικνύεται από το γεγονός ότι στο διαγωνισμό για τη συγκεκριμένη προμήθεια συμμετέσχε μόνο η αιτούσα εταιρεία και η εταιρεία “.....”, της οποίας, όμως, η συμμετοχή κρίθηκε απαράδεκτη λόγω μη πλήρωσης των συγκεκριμένων τεχνικών προδιαγραφών. (...)Δεν ανακαλεί την 450/2018 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.


ΕΣ/ΤΜ.6/1635/2020

Εργασίες υποστήριξης λειοτεμαχισμού...Τα ανωτέρω, ισχύουν ανεξάρτητα από το γεγονός ότι, στην προκειμένη περίπτωση, η πρώτη προσφεύγουσα εταιρεία, στην οποία κατακυρώθηκε η ελεγχόμενη σύμβαση, προσκόμισε γενική μόνο βεβαίωση των κατασκευαστικών οίκων των μηχανημάτων ότι «διαθέτει κατάλληλο και έμπειρο προσωπικό για να εκτελέσει υπηρεσίες χειρισμού και λειτουργίας των μηχανημάτων» (βλ. την από 20.1.2020 βεβαίωση της ... και την από 20.1.2020 όμοια βεβαίωση της ...), χωρίς να αποδεικνύει ότι στο προσωπικό στο οποίο αναφέρεται η βεβαίωση περιλαμβάνεται και το προσωπικό που δήλωσε ότι θα χρησιμοποιήσει για την εκτέλεση της σύμβασης (ήτοι ο χειριστής γερανογέφυρας - γερανών :  ... – και ο χειριστής σπαστήρων και συναφών εργασιών: ... του ..., για τα ειδικά επαγγελματικά προσόντα των οποίων δεν υπάρχει άλλη αναφορά βλ. σελ. 13 του Ε.Ε.Ε.Σ. που υπέβαλε η προσφεύγουσα στο διαγωνισμό).  Τέλος, ως προς τον ίδιο όρο της διακήρυξης, στο μέτρο που εισάγει όρο εκτέλεσης της σύμβασης, η απαίτηση της προσκόμισης πιστοποιητικού με το οποίο να επιβεβαιώνεται ότι η παρεχόμενη υπηρεσία θα παρέχεται από ειδικώς εκπαιδευμένο προσωπικό συνιστά «σήμα», κατά την έννοια του νόμου, το οποίο ωστόσο δεν πληροί τις προϋποθέσεις νομιμότητας του άρθρου 55 του ν. 4412/2016, αφού α) δεν γίνεται αναφορά στις συγκεκριμένες απαιτήσεις που πρέπει να πληροί η ζητούμενη υπηρεσία προκειμένου να λάβει τη σχετική πιστοποίηση, με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατόν να επαληθευτούν τα κριτήρια με αντικειμενικό τρόπο, β) τα ζητούμενα πιστοποιητικά δεν είναι προσιτά σε όλα τα ενδιαφερόμενα μέλη, αφού το ένα εξ αυτών χορηγείται από οικονομικό φορέα που μετέχει στο διαγωνισμό (την πρώτη προσφεύγουσα), και ως εκ τούτου, εισάγονται διακρίσεις υπέρ του φορέα αυτού και γ) οι απαιτήσεις για την ζητούμενη πιστοποίηση (απαιτήσεις σήματος) καθορίζονται, τουλάχιστον ως προς τη βεβαίωση που οφείλει να εκδώσει ο ίδιος (ως επίσημος εισαγωγέας των μηχανημάτων του κατασκευαστή των λειοτεμαχιστών), από τον ίδιο τον διαγωνιζόμενο οικονομικό φορέα. 

10.  Τέλος, ως προς τους ειδικότερα προβαλλόμενους από τον .... λόγους ανάκλησης, το Τμήμα κρίνει ότι: (α) Ο ισχυρισμός ότι στη διακήρυξη περιγράφονται κατά τρόπο απολύτως σαφή και αναλυτικό οι τεχνικές απαιτήσεις των υπό ανάθεση υπηρεσιών υποστήριξης των λειοτεμαχιστών προβάλλεται αλυσιτελώς, πρωτίστως διότι η αναδειχθείσα από το Κλιμάκιο πλημμέλεια δεν αφορούσε στην αοριστία του τεχνικού αντικειμένου της σύμβασης, όπως εσφαλμένως υπολαμβάνεται από τον προσφεύγοντα, αλλά στην αοριστία του όρου περί προσκόμισης βεβαιώσεων καταλληλότητας του προσωπικού από τους κατασκευαστές, εκλαμβανόμενου ως τεχνικής προδιαγραφής, δευτερευόντως δε, διότι η ανωτέρω αιτιολογία της προσβαλλόμενης Πράξης έχει ήδη μεταρρυθμιστεί με την παρούσα απόφαση. (β) Ο ισχυρισμός περί συγγνωστής πλάνης πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος, καθόσον, παρά το γεγονός ότι το Ελεγκτικό Συνέδριο, κατά τον έλεγχο παραπλήσιων όρων διακηρύξεων δεν ανέδειξε ανάλογους όρους ως πλημμελείς (βλ. τις επικαλούμενες Ε.Σ. Τμ. VI 300 και 1300/2019, οι οποίες ωστόσο εμφανίζουν σημαντικές διαφοροποιήσεις), σε κάθε περίπτωση, η κρινόμενη πλημμέλεια αναδεικνύεται ως ιδιαιτέρως σοβαρή. (γ) Τέλος, ο ισχυρισμός με τον οποίο ζητείται η ανάκληση της προσβαλλόμενης Πράξης για λόγους δημοσίου συμφέροντος πρέπει να απορριφθεί, δοθέντος ότι το δημόσιο συμφέρον εξυπηρετείται προεχόντως με την τήρηση της νομιμότητας στις διαδικασίες ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων (βλ. Ε.Σ. Τμ. Μείζ. – Επταμ. Συνθ. 1264, 763/2019, VI Τμ. 1076, 637/2020, 1254, 979, 824/2019).Κατ΄ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι κρινόμενες προσφυγές πρέπει να απορριφθούν, να κριθεί ότι η προσβαλλόμενη Πράξη είναι νόμιμη, με τροποποίηση της αιτιολογίας της κατά τα ανωτέρω, και να διαταχθεί η κατάπτωση του κατατεθέντος παραβόλου.Δεν ανακαλεί την 253/2020 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΟΛΟΜ/2117/2020.


ΕΣ/ΤΜ.6/299/2019

Προμήθεια μηχανημάτων έργου, οχημάτων και λοιπού εξοπλισμού:επιδιώκεται η ανάκληση της 450/2018 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού ΣυνεδρίουΜε τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω υπό  σκέψη III, το Τμήμα κρίνει κατά πλειοψηφία ότι ο επίμαχος όρος είναι αντίθετος προς τις διατάξεις της Οδηγίας 2006/42/ΕΚ και του π./τος 57/2010, με το οποίο εναρμονίσθηκε η εθνική νομοθεσία με την ευρωπαϊκή, όπως ορθώς κρίθηκε από το Κλιμάκιο. Τούτο, διότι για το επίμαχο μηχάνημα (υπερκατασκευή), το οποίο μνημονεύεται στο Παράρτημα IV της Οδηγίας και του ως άνω π.δ/τος (υπό στοιχείο 13) και πρέπει να έχει σχεδιασθεί και κατασκευασθεί σύμφωνα με το εναρμονισμένο πρότυπο EN-1501-1:2011+A1:2015, δύνανται νομίμως να εφαρμοσθούν και οι τρεις εναλλακτικές διαδικασίες εκτίμησης της συμμόρφωσης, που προβλέπονται στην παράγραφο 3 του άρθρου 10 του π.δ/τος 57/2010 (και άρθρου 12 της Οδηγίας) και όχι υποχρεωτικά η διαδικασία εξέτασης τύπου ΕΚ, που απαιτούσε η διακήρυξη. Η ως άνω πλημμέλεια κρίνεται ουσιώδης, λαμβανομένου υπόψη ότι στον ελεγχόμενο διαγωνισμό συμμετέσχε μόνο ένας οικονομικός φορέας και, συνεπώς, εκ του αποτελέσματος προκύπτει ότι η ένταξη του ως άνω μη νόμιμου όρου στη σχετική διακήρυξη λειτούργησε αποτρεπτικά στη συμμετοχή περισσότερων υποψηφίων στο διαγωνισμό, με συνέπεια τον περιορισμό του ανταγωνισμού. Αλυσιτελώς, δε, προβάλλεται από την αιτούσα εταιρεία «Α. ..... Α.Ε.» ο ισχυρισμός ότι αντίστοιχος όρος είχε περιληφθεί σε διακηρύξεις άλλων διαγωνισμών, οι οποίοι ελέγχθηκαν από το παρόν Δικαστήριο και δεν διατυπώθηκε επιφύλαξη ως προς τη νομιμότητα αυτού ή αυτός κρίθηκε δικαιολογημένος, καθώς το Δικαστήριο δεν δεσμεύεται εκ του λόγου αυτού να κρίνει διαφορετικά σε μεταγενέστερη υπόθεση, στο μέτρο δε, που με αυτόν τον ισχυρισμό υποστηρίζεται εμμέσως ότι συντρέχει συγγνωστή πλάνη στο πρόσωπο των αρμοδίων οργάνων της αναθέτουσας αρχής (αιτούντος Δήμου), ανεξαρτήτως του ότι προβάλλεται απαραδέκτως από την αιτούσα εταιρεία, καθώς σε επίκληση και απόδειξη της κατάστασης της συγγνωστής πλάνης νομιμοποιείται μόνον η αναθέτουσα αρχή, στα όργανα της οποίας πρέπει να έχει συντρέξει η εν λόγω εσφαλμένη αντίληψη περί της νομιμότητας του όρου (Ε.Σ. VI Τμ. 124/2019, 847/2017), δεν δύναται, σε κάθε περίπτωση, αυτός να γίνει δεκτός, διότι η διαπιστωθείσα ως άνω πλημμέλεια ανάγεται σε παράβαση κοινοτικών διατάξεων, οι οποίες, ενόψει της εν γένει υπεροχής του κοινοτικού δικαίου έναντι των τυχόν αντίθετων νομικών κανόνων ή πρακτικών της εσωτερικής έννομης τάξης, πρέπει να τυγχάνουν γενικής και ομοιόμορφης εφαρμογής από όλους τους αναθέτοντες φορείς. Μειοψήφησε η Πρόεδρος του Τμήματος, Γεωργία Μαραγκού, η οποία διατύπωσε τη γνώμη, με την οποία συντάχθηκε ο Πάρεδρος Γρηγόριος Βαλληνδράς, ότι ο αιτών Δήμος αιτιολόγησε επαρκώς την απόφασή του να μην τροποποιήσει τον σχετικό όρο της διακήρυξης, όπως είχε ζητηθεί με το έγγραφο της εταιρείας  «….», αφού έτσι διασφαλίζεται η ορθότερη και αποτελεσματικότερη εκτέλεση της συγκεκριμένης σύμβασης.Δεν ανακαλεί την 450/2018 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.​ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ-ΕΠΤΑΜ.ΣΥΝΘ/893/2019.


ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ-ΕΠΤΑΜ.ΣΥΝΘ/893/2019

Προμήθεια μηχανημάτων έργου, οχημάτων και λοιπού εξοπλισμού:Ζητείται η αναθεώρηση της 299/2019 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Κατά την άποψη που επικράτησε στο Τμήμα, οι επίμαχες Τεχνικές Προδιαγραφές του οχήματος, ήτοι οι απαιτήσεις να διαθέτει κινητήρα κυβισμού 10.500 κ. εκ (+/- 5%) και κιβώτιο τεσσάρων ταχυτήτων οπισθοπορείας, νομίμως περιελήφθησαν στη διακήρυξη. Τούτο διότι οι συγκεκριμένες απαιτήσεις εξυπηρετούν, σύμφωνα με την εκτίμηση της αναθέτουσας Αρχής, όπως προκύπτει από την απάντησή της στον φορέα (βλ. έγγραφο του Δήμου στη σκ. 4.4 της παρούσας), κατά το βέλτιστο τρόπο τις ανάγκες και τις λειτουργικές απαιτήσεις της δημοπρατούμενης προμήθειας, η σχετική δε επιλογή έλαβε χώρα βάσει τεχνικών κριτηρίων και εκτιμήσεων που δεν εμπίπτουν στο πεδίο έκτασης του προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας. Μειοψήφησαν οι Σύμβουλοι Κωνσταντίνα Ζώη, Αγγελική Μυλωνά και Βιργινία Σκεύη, κατά τη γνώμη των οποίων η αναθέτουσα Αρχή, αν και είχε αυξημένη προς τούτο υποχρέωση λόγω του ιδιαιτέρως λεπτομερούς χαρακτήρα των επίμαχων τεχνικών προδιαγραφών, δεν αιτιολόγησε, αφενός, για ποιο λόγο οι συγκεκριμένες απαιτήσεις του οχήματος σε ιπποδύναμη, χαμηλή ρύπανση και κατανάλωση, μπορούν να επιτευχθούν αυστηρά και μόνο με τον περιορισμό του κυβισμού του οχήματος σε 10.500 κ.εκ (+/- 5%), αφετέρου δεν συνέδεσε τις αξιούμενες λειτουργικές απαιτήσεις της καλύτερης οδικής ανταπόκρισης και μη καταπόνησης του κινητήρα και του πλαισίου του οχήματος, με συγκεκριμένες συνθήκες κίνησης αυτού (εδαφικές ιδιαιτερότητες, νομοθετικός περιορισμός σε ταχύτητα, βάρος φορτίων), ώστε να προκύπτει ότι οι απαιτήσεις αυτές μπορούν να επιτευχθούν αποκλειστικά με  τη χρήση κιβωτίου 4 ταχυτήτων οπισθοπορείας. Ενόψει αυτών, αλλά και του γεγονότος ότι στην προκειμένη περίπτωση δεν υπήρξε άλλη προσφορά που να καλύπτει τις προδιαγραφές αυτές, πλην αυτής της αναδόχου εταιρείας, οι εν λόγω τεχνικές προδιαγραφές έχουν τεθεί κατά παράβαση του άρθρου 54 παρ. 2 του ν. 4412/2016 και των αρχών της αναλογικότητας, της ίσης μεταχείρισης και της προστασίας του ελεύθερου ανταγωνισμού. Η γνώμη όμως αυτή δεν εκράτησε.Σύμφωνα με τα ανωτέρω πρέπει να αναθεωρηθεί η 299/2019 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, κατά παραδοχή ως βάσιμων των υπό κρίση αιτήσεων αναθεώρησης, να ανακληθεί 450/2018 πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, να επιτραπεί η υπογραφή των οικείων σχεδίων συμβάσεων και να επιστραφεί στην αιτούσα εταιρεία το κατατεθέν παράβολο.


ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/450/2018

Προμήθεια μηχανημάτων έργου, οχημάτων και λοιπού εξοπλισμού:..Με δεδομένα τα ανωτέρω και σύμφωνα με όσα αναπτύχθηκαν στη σκέψη 4, κρίνεται ότι ο εκτεθείς στην προηγούμενη σκέψη όρος της διακήρυξης που αφορά τεχνική προδιαγραφή των προς προμήθεια απορριμματοφόρων, τα οποία εντάχθηκαν στην Ομάδα Α της διακήρυξης, έχει τεθεί κατά παραβίαση των άρθρων 54 παρ. 2 και 56 του ν. 4412/2016. Και τούτο, διότι, αν και στο άρθρο 10 παρ. 3 του π.δ/τος 57/2010 προβλέπονται τρεις ισοδύναμες διαδικασίες αξιολόγησης της συμμόρφωσης με τις απαιτήσεις που αυτό θέτει, ο όρος αυτός της διακήρυξης απαιτεί, επί ποινή αποκλεισμού (βλ. σελ. 11 της 4/2018 μελέτης της Διεύθυνσης Ανακύκλωσης και Καθαριότητας του Δήμου ...), την προσκόμιση μόνο του Πιστοποιητικού Εξέτασης Τύπου ΕΚ, στο οποίο καταλήγει η υπό στοιχείο β) διαδικασία του άρθρου 10 παρ. 3 του π.δ/τος 57/2010 (αντίστοιχου του άρθρου 12 παρ. 3 περ. β΄ της Οδηγίας 2006/42ΕΚ), χωρίς να καταλείπει οποιοδήποτε περιθώριο προσκόμισης του Πιστοποιητικού στο οποίο καταλήγει η υπό στοιχείο γ) διαδικασία της ίδιας ως άνω παραγράφου 3 του άρθρου 10 (αντίστοιχου του άρθρου 12 παρ. 3 περ. γ΄ της προμνησθείσας Οδηγίας) ή των στοιχείων που αποδεικνύουν την τήρηση της υπό στοιχείο α) διαδικασίας της ανωτέρω παρ. 3 του άρθρου 10 (αντίστοιχου του άρθρου 12 παρ. 3 περ. α΄ της προαναφερόμενης Οδηγίας) ή γενικότερα τη δυνατότητα προσκόμισης άλλου αποδεικτικού μέσου υπό τις προϋποθέσεις της παραγράφου 2 του άρθρου 56 του ν. 4412/2016. Συνεπώς, πρόκειται για όρο που είναι διατυπωμένος με τρόπο ώστε να αποθαρρύνει οικονομικούς φορείς να συμμετάσχουν στο διαγωνισμό. Ο όρος αυτός δεν τροποποιήθηκε παρά τη σχετική αίτηση της εταιρείας ….. Α.Β.Ε. (βλ. προηγούμενη σκέψη), η οποία, τελικώς, δε συμμετείχε στο διαγωνισμό, ενώ η απάντηση του Δήμου ... προς αυτή ήταν ασαφής, καθόσον αυτή κατέλειπε αμφιβολίες ως προς το αν τελικώς η αναθέτουσα Αρχή θα δεχόταν τουλάχιστον πλην του Πιστοποιητικού Εξέτασης Τύπου ΕΚ (περ. β΄ της παρ. 3 του άρθρου 10 του π.δ/τος 57/2010 ή περ. β΄ της παρ. 3 του άρθρου 12 της Οδηγίας 2006/42/ΕΚ – Παράρτημα ΙΧ και των δύο ως άνω νομοθετημάτων) και το Πιστοποιητικό Διασφάλισης Ποιότητας (περ. γ΄ της παρ. 3 του άρθρου 10 του π.δ/τος 57/2010 ή περ. γ΄ της παρ. 3 του άρθρου 12 της Οδηγίας 2006/42/ΕΚ – Παράρτημα Χ και των δύο ως άνω νομοθετημάτων). Και τούτο, διότι σε αυτή σημειώνεται ότι απαιτείται «Πιστοποιητικό Εξέτασης Τύπου ΕΚ», δηλαδή μόνο το πιστοποιητικό που χορηγείται μετά τη θετική αξιολόγηση της συμμόρφωσης της διαδικασίας υπό στοιχείο β) της παρ. 3 του άρθρου 10 του π.δ/τος 57/2010, συνεχίζει, όμως, «όπως αναφέρεται στο άρθρο 12.3.β και 12.3.γ (ΙΧ Παράρτημα) της Οδηγίας 2006/42ΕΚ», αν και η παράγραφος 12.3.γ αφορά όχι στο ανωτέρω πιστοποιητικό αλλά στο Πιστοποιητικό Διασφάλισης Ποιότητας κατά το Παράρτημα Χ της ως άνω Οδηγίας αλλά και του π.δ/τος 57/2010. Ενόψει των ανωτέρω, κρίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης με την εταιρεία Α. .... Α.Ε., η οποία είναι η μοναδική προσφέρουσα εταιρεία για τα οχήματα της Ομάδας Α (απορριμματοφόρα). Κατ’ ακολουθία όλων των ανωτέρω, πρέπει να γίνει δεκτό όσον αφορά τα δέκα (10) σχέδια συμβάσεων που αφορούν στις Ομάδες Λ, Β, Στ, Θ, Κ, Ι, Δ, Μ, Η, Ξ δε διαπιστώθηκαν ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες κατά τη διαδικασία του διαγωνισμού και, ως εκ τούτου, δε συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή τους. Κωλύεται, ωστόσο, για τους εκτιθέμενους στις σκέψεις 5.Ε. και 5.Στ λόγους, η υπογραφή των σχεδίων συμβάσεων που αφορούν στις Ομάδες Α και Ε, με την εταιρεία Α..... Α.Ε..

ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ  ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ-ΕΠΤΑΜ.ΣΥΝΘ/893/2019

ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/299/2019


ΑΕΠΠ/44/2020

Προμήθεια ακτινολογικού μηχανήματος...Περαιτέρω, όσον αφορά την αιτίαση της προσφεύγουσας πως εσφαλμένα, ήτοι λόγω πρόδηλης παραδρομής, έχει αναγραφεί στην Τεχνική Προσφορά της ο κωδικός αριθμός του επίμαχου διαφράγματος, απόκλιση η οποία όπως υποστηρίζει σε κάθε περίπτωση δύναται να καλυφθεί μέσω επιτρεπτής κλήσης που θα της απευθυνθεί προς συμπλήρωση-αποσαφήνιση σύμφωνα με το άρθρο 102 Ν. 4412/2016, λαμβανομένου υπόψη της πάγιας νομολογίας που παρατέθηκε στις ως άνω σκέψεις 9-12, προκύπτει ότι αφής στιγμής η Επιτροπή Διαγωνισμού διαπίστωσε απόκλιση από τις επίμαχες τεχνικές προδιαγραφές όφειλε να προβεί, κατά δέσμια αρμοδιότητα, στην απόρριψη της εξεταζόμενης Τεχνικής Προσφοράς, όπως έκανε πράγματι, ενώ, κατ’ αντικειμενική κρίση, δεν μπορεί να θεωρηθεί συγγνωστή πλημμέλεια καθόλα επουσιώδη η λανθασμένη αναγραφή του κωδικού αριθμού διαφράγματος που χρησιμοποιείται με ανιχνευτή διαφορετικού τύπου από τον προσφερόμενο σε 4 διαφορετικά σημεία της Τεχνικής Προσφοράς της προσφεύγουσας, όπως σαφώς προκύπτει από την επισκόπηση των σελ. 6, 7, 18 και 20 (από 97) του ηλεκτρονικού αρχείου «ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΙΑΣ ΜΑΣ.pdf» της. Επί τούτου, ορθά  επισημαίνεται από την Επιτροπή Διαγωνισμού στο ΠΡΑΚΤΙΚΟ ………/04.12.2019 που απέστειλε «ότι είναι υποχρεωμένη να ακολουθήσει τα αναφερόμενα στις τεχνικές προδιαγραφές της Διακήρυξης με βάση τα προσφερόμενα και όχι υποθέσεις, πόσο δε μάλλον σε κωδικούς μηχανημάτωνεξαρτημάτων, όπου διαφορετικός κωδικός αντιστοιχεί σε διαφορετικό προϊόν με διαφορετικά τεχνικά χαρακτηριστικά», δηλαδή προκαλώντας σύγχυση η προσφέρουσα αυτή ως προς τις ακριβείς ιδιότητες του ιατρικού μηχανήματος που προσφέρει. Όλως επικουρικώς, τέλος, ακόμη και εάν ήθελε θεωρηθεί πως η νομική κάλυψη αυτή επιτυγχάνεται δια της επιτρεπτής εφαρμογής του άρθρου 102 Ν. 4412/2016, quod non, και πάλι αλυσιτελώς αιτιάται η προσφεύγουσα, διότι ο δηλωθείς κωδικός αριθμός αφορά διαφορετικό αντιδιαχυτικό διάφραγμα, έτσι ώστε και πάλι η κλήση της για παροχή διευκρινίσεων όπως ζητείται θα οδηγούσε στην αναγνώριση διαγωνιστικού πλεονεκτήματος σε αυτή επιτρέποντάς της να υποβάλει ουσιωδώς τροποποιημένη, μετά τον αρχικό χρόνο κατάθεσής της στις 07.11.2019, Προσφορά [ΔΕΕ C-599/10, SAG ELV Slovensko κ.λπ., Απόφαση της 29.03.2002 και C 336/12, Manova, Απόφαση της 10.10.2013· ΣτΕ ΕΑ 79/2009 και 26/2007· ΑΕΠΠ (2ο Κλιμάκιο) 585/2019, (7ο Κλιμάκιο) 1044/2018 και (8ο Κλιμάκιο) 29/2020], οδηγώντας σε μεταβολή της προτεινόμενης σύνθεσης του ακτινολογικού μηχανήματος.


ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/119/2020

Προμήθεια τροφίμων...Με τα δεδομένα αυτά το Κλιμάκιο κρίνει ότι:Μη νομίμως η αναθέτουσα αρχή αποδέχθηκε ως πλήρη τα δικαιολογητικά κατακύρωσης του  οικονομικού φορέα .... και κατακύρωσε την προμήθεια για τα είδη των τμημάτων που η προσφορά του αφορά στον ως άνω οικονομικό φορέα, παραλείποντας να τον καλέσει να συμπληρώσει τα πιστοποιητικά φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας, λόγω ελλείψεων αυτών. Ειδικότερα, από τα άρθρα 79, 103 και 104 του ν. 4412/2016 καθώς και τα άρθρα 2.2.7.1. και 2.2.72. της διακήρυξης του ελεγχόμενου διαγωνισμού σαφώς συνάγεται ότι απαιτείται υποχρεωτικά η προσκόμιση σε ηλεκτρονική και η κατάθεση σε φυσική μορφή των αποδεικτικών εγγράφων του άρθρου 2.2.7.2, της διακήρυξης, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται και η ασφαλιστική και φορολογική ενημερότητα, από τα οποία να προκύπτει ότι τόσο κατά τον χρόνο υποβολής της προσφοράς (6.9.2019) όσο και κατά τον χρόνο υποβολής των δικαιολογητικών κατακύρωσης ο προσωρινός ανάδοχος είναι φορολογικά και ασφαλιστικά ενήμερος, περίπτωση που δεν συνέτρεχε εν προκειμένω, ενώ ούτε   η αναθέτουσα αρχή προέβη ως όφειλε κατά τις ρητές διατάξεις του άρθρου 3.2. της διακήρυξης σε πρόσκληση, τάσσοντας ειδική προθεσμία, στον ως άνω οικονομικό φορέα να συμπληρώσει τις ως άνω ελλείψεις των εν λόγω πιστοποιητικών.(..)Το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι οι ως άνω ελλείψεις αφενός στα δικαιολογητικά κατακύρωσης αφετέρου στην τεχνική προσφορά του οικονομικού φορέα ...., συνιστούν σε σώρευση μεταξύ τους, ουσιώδεις πλημμέλειες που κωλύουν την υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης μεταξύ του ανωτέρω οικονομικού φορέα και του Δήμου ....Δεν ανακλήθηκε με την ΕΣ/ΤΜ.6/1079/2020


ΑΕΠΠ/45/2020

Προμήθεια....Επειδή οι ισχυρισμοί της παρεμβαίνουσας σχετικά με τη σκοπιμότητα του προσβαλλόμενου όρου της Διακήρυξης προβάλλονται απαραδέκτως, καθώς η αναθέτουσα αρχή είναι αυτή που καθορίζει τις ανάγκες της τόσο από ποιοτική όσο και από ποσοτική άποψη και, εν προκειμένω, δεν παρείχε καμία αιτιολογία για τη σκοπιμότητα του εν θέματι όρου. Ομοίως, ως αλυσιτελώς προβαλλόμενοι πρέπει να απορριφθούν και οι ισχυρισμοί της παρεμβαίνουσας σχετικά με το διεθνές κύρος του FDA και την αυστηρότητα των ελέγχων του καθώς δεν καθιστούν νόμιμο τον προσβαλλόμενο όρο. Εξάλλου, απορριπτέοι τυγχάνουν και οι ισχυρισμοί ότι η προσφεύγουσα θα μπορούσε να προσκομίσει πιστοποίηση του προϊόντος της, σύμφωνα με αποτελέσματα κλινικών μελετών Πανεπιστημιακών κλινικών, Ακτινολογικών εταιρειών ή και από οποιονδήποτε σχετικό φορέα, καθώς, σύμφωνα με τα διδάγματα της κοινής πείρας, οι κλινικές μελέτες δεν συνιστούν πιστοποίηση η οποία παρέχεται από τους προς τούτο διαπιστευμένους οργανισμούς. Επομένως, ο μοναδικός λόγος της προσφυγής πρέπει να γίνει δεκτός. 


ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.4/124/2018

Αντικατάσταση ελαστικού τάπητα σε εξωτερικά γήπεδα καλαθοσφαίρισης  :Υπό τα ανωτέρω δεδομένα και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω στη σκέψη ΙΙ, το Κλιμάκιο κρίνει ότι ευλόγως και νομίμως ετέθησαν με τη διακήρυξη της δημοπρατηθείσης συμβάσεως κριτήρια τεχνικής ποιότητας του υπό προμήθεια ελαστικού τάπητα, τα οποία ήταν σαφή και όχι αμφίσημα, και δεν περιόριζαν τον ανταγωνισμό αλλά απαιτούσαν την πιστοποίηση τήρησης διεθνών ΙSO, προκειμένου να διασφαλισθεί η υγεία των φοιτητών - χρηστών. Ενόψει δε α) της διακριτικής ευχέρειας του αναθέτοντος φορέα να τα προσδιορίσει λαμβάνοντας υπόψη ότι η αντικατάσταση του ελαστικού τάπητα αφορούσε γήπεδα με κοινή χρήση για μπάσκετ, τέννις και βόλευ, και β) της τήρησης για όλους τους υποψηφίους των όρων των τεχνικών προδιαγραφών στις οποίες ελεύθερα επέλεξε το Πανεπιστήμιο να προσδώσει υποχρεωτικό χαρακτήρα, δεν μπορούν γίνουν δεκτές οι αιτιάσεις της αναπληρώτριας Επιτρόπου ως προς το αν τα συγκεκριμένα πιστοποιητικά ήταν τα ορθά και, συνακόλουθα, ως προς το αν πληρούσαν κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο τα κριτήρια ποιότητας και ασφάλειας. Περαιτέρω, ο ισχυρισμός της αναπληρώτριας Επιτρόπου ότι μη νομίμως συμπεριελήφθη στην διακήρυξη επί ποινή αποκλεισμού πιστοποιητικό ποιότητας της FIBA, (Διεθνούς Ομοσπονδίας Μπάσκετ) χωρίς την προσθήκη της μνείας «ή ισοδύναμο» αβασίμως προβάλλεται καθόσον, δεν αποδεικνύεται ότι και άλλος φορέας εκτός από τον συγκεκριμένο εκδίδει το ανωτέρω πιστοποιητικό. Τέλος, και ο τρίτος λόγος διαφωνίας που αφορά στο μη νόμιμο αποκλεισμό της «…» διότι αυτή υπέβαλε υπεύθυνη δήλωση περί συμμορφώσεώς της με τις τεχνικές προδιαγραφές δεν ευσταθεί, καθόσον η υπεύθυνη δήλωση του συμμετέχοντος στον διαγωνισμό δεν αντικαθιστά την εκ της διακηρύξεως, επί ποινή αποκλεισμού προβλεπόμενη, υποχρέωσή του να προσκομίσει και τα επίμαχα πιστοποιητικά ποιότητας του Παραρτήματος Β΄ αυτής, τα οποία ήταν και τα βασικά στοιχεία αξιολόγησης της τεχνικής προσφοράς των διαγωνιζομένων.