ΣΤΕ ΤΜΗΜΑ Δ' 1668/2012
Τύπος: Δικαστικές Αποφάσεις
Εργασίες καθαρισμού-Αποκλεισμός υποψηφίου:Υπό τα δεδομένα αυτά, η ως άνω αιτιολογία απορρίψεως της προσφοράς της αιτούσης στηρίζεται, κατ’ αρχάς, σε ορθή ερμηνεία των σχετικών όρων της διακηρύξεως καθώς και των διατάξεων του π.δ/τος 60/2007, ο δε ερειδόμενος επί της αντίθετης ερμηνευτικής εκδοχής λόγος ακυρώσεως, με τον οποίο προβάλλεται ότι η 522/10.7.2008 απόφαση περί αποκλεισμού της αιτούσης κοινοπραξίας είναι μη νόμιμη, διότι η ως άνω έκπτωση δεν αφορούσε το μέλος αυτής, την εταιρεία «... ΟΕ», αλλά τον ομόρρυθμο εταίρο της ..., και μάλιστα για δραστηριότητα αναγόμενη σε χρόνο κατά τον οποίο αυτός ασκούσε ατομική επιχείρηση, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος. Περαιτέρω, η, διαπιστωθείσα με την προμνησθείσα 32/20.12.2002 απόφαση της Συγκλήτου του Πανεπιστημίου .., επανειλημμένη, εκ μέρους του ..., ομορρύθμου εταίρου και διαχειριστή της ομόρρυθμης εταιρείας- μέλους της αιτούσης κοινοπραξίας- πλημμελής εκτέλεση ανειλημμένων συμβατικών του υποχρεώσεων, έστω και σε χρόνο κατά τον οποίο ο εν λόγω ασκούσε ατομική επιχείρηση, η οποία οδήγησε στην κήρυξή του ως εκπτώτου από τις σχετικές εργολαβίες, συνιστά, κατ’ αρχήν, σοβαρό παράπτωμα συναρτώμενο προς την άσκηση της επαγγελματικής του δραστηριότητας. Με τα δεδομένα αυτά, στοιχειοθετείται νόμιμος λόγος αποκλεισμού από τον επίδικο διαγωνισμό της αιτούσης κοινοπραξίας, στην οποία μετέχει η ομόρρυθμη εταιρεία, της οποίας εταίρος είναι ο ανωτέρω ....
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΣΤΕ ΕΑ 428/2008
Εργασίες καθαρισμού-Κοινοτικό δίκαιο-Αποκλεισμός υποψηφίου:Επειδή, εν προκειμένω, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, ο αποκλεισμός της αιτούσης εταιρείας από την περαιτέρω διαδικασία του διαγωνισμού εχώρησε με την αιτιολογία ότι ο νόμιμος εκπρόσωπος και διαχειριστής της, ομόρρυθμος εταίρος ……… είχε υποπέσει σε σοβαρό επαγγελματικό παράπτωμα, δοθέντος ότι με την υπ’ αριθμ. 32/20.12.2002 απόφαση της Συγκλήτου του καθ’ου Πανεπιστημίου είχε κηρυχθεί έκπτωτος από δύο εργολαβίες, τις οποίες είχε αναλάβει ως ασκών ατομική επιχείρηση, με αντικείμενο τον καθαρισμό και την φύλαξη των κτιρίων του Τμήματος … του Πανεπιστημίου, λόγω πλημμελούς εκτελέσεως των ανατεθεισών σε αυτόν εργασιών. Η ως άνω αιτιολογία απορρίψεως της προσφοράς της αιτούσης φαίνεται ότι στηρίζεται σε ορθή ερμηνεία των σχετικών όρων της διακηρύξεως καθώς και των διατάξεων του π.δ/τος 60/2007, δεδομένου ότι, σύμφωνα με τα προεκτεθέντα, η διάπραξη σοβαρού επαγγελματικού παραπτώματος εκ μέρους του ομορρύθμου εταίρου και διαχειριστή της αιτούσης ομόρρυθμης εταιρείας, συνιστά νόμιμο λόγο αποκλεισμού της από τον διαγωνισμό, τα περιουσιακά δε τα οποία αποδίδεται εις τον εν λόγω εταίρο ότι, δηλαδή, διέπραξε σοβαρό επαγγελματικό παράπτωμα, ευρίσκουν επαρκές έρεισμα στα στοιχεία του φακέλου και δη στην προμνησθείσα υπ΄ αριθμ. 32/20.12.2002 απόφαση της Συγκλήτου του καθ΄ ου Πανεπιστημίου, με την οποία ο εν λόγω …… εκηρύχθηκε έκπτωτος από τις προαναφερθείσες εργολαβίες λόγω της κατ’ επανάληψη παρατηρηθείσης πλημμελούς εκτελέσεως των ανατεθεισών σε αυτόν εργασιών. Ως εκ τούτου οι περί του αντιθέτου αορίστως εν πολλοίς και αναποδείκτως προβαλλόμενοι λόγοι και ισχυρισμοί της αιτούσης εταιρείας είναι πάντως απορριπτέοι ως αβάσιμοι.
ΣτΕ ΕΑ 1307/2009
ΣΤΕ –αίτηση ασφαλιστικών μέτρων –ανάθεση –προσφυγή.(....) Ήδη δε, δια της κρινομένης αιτήσεως η αιτούσα αμφισβητεί την αιτιολογία αυτή προβάλλουσα τους ίδιους ισχυρισμούς που είχε, κατά τα ανωτέρω, προβάλει με την προδικαστική της προσφυγή. Τα παράπονα της αιτούσης κατά του αποκλεισμού της από τον διαγωνισμό δεν πιθανολογούνται σοβαρώς ως βάσιμα, εν όψει των ανωτέρω εκτεθέντων ως προς την έννοια του άρθρου 1.3.3.1 της διακηρύξεως. Και τούτο διότι η αιτούσα, η οποία είναι νομικό πρόσωπο, δεν υπέβαλε ισολογισμούς των τριών τελευταίων χρήσεων προ της διενεργείας του διαγωνισμού, τα υποβληθέντα δε από αυτήν αντίγραφα μηχανογραφικων δελτίων οικονομικών στοιχείων (εντύπων Ε3), ανεξαρτήτως του αν ήσαν νομίμως επικυρωμένα, εν πάση περιπτώσει δεν προβλέπονται από την διακήρυξη ως μέσο αποδείξεως του κύκλου εργασιών. Εξ άλλου η διακήρυξη δεν προβλέπει τη δυνατότητα αναπληρώσεως με υπεύθυνη δήλωση των δικαιολογητικών δια την πιστοποίηση της χρηματοοικονομικής δυνατότητος των διαγωνιζομένων. Αν δε ήθελε θεωρηθεί ότι η αιτούσα αμφισβητεί την νομιμότητα του ως άνω όρου της διακηρύξεως , η αιτίαση αυτή προβάλλεται απαραδέκτως στο παρόν στάδιο, κατά το οποίο ερευνάται η νομιμότητα του αποκλεισμού της αιτούσης. .. .Επειδή, μη πιθανολογηθέντων ως βασίμων των στρεφομένων κατά του αποκλεισμού της από τον διαγωνισμόν ισχυρισμών της αιτούσης, η αίτησις είναι εν πάση περιπτώσει απορριπτέα, ..
ΣΤΕ/ΕΑ/1211/2008
Προμήθεια αντιδραστηρίων...Ενόψει των ανωτέρω, η αιτιολογία αυτή αποκλεισμού της προσφοράς της αιτούσας από τον ένδικο διαγωνισμό παρίσταται, κατά την κρίση της Επιτροπής Αναστολών, νόμιμη και επαρκής, τα δε περί του αντιθέτου προβαλλόμενα δεν πιθανολογούνται σοβαρώς ως βάσιμα. Τούτο δε διότι οι υποβληθείσες υπεύθυνες δηλώσεις, κατά παράβαση ρητής επιταγής του άρθρου 6 του π.δ. 118/2007 και της παραγράφου 1.6. της διακήρυξης, έφεραν ημερομηνίες προγενέστερες της ημέρας υποβολής της προσφοράς και ως εκ τούτου δεν κάλυπταν το χρονικό διάστημα από της υπογραφής τους μέχρι και την ημέρα υποβολής της προσφοράς της, η δε παρατυπία αυτή δεν μπορεί, να καλυφθεί από άλλα στοιχεία της προσφοράς της αιτούσης, όπως αυτή εσφαλμένα υπολαμβάνει. Ενόψει της κατά τα ανωτέρω νομιμότητας του σκέλους της αιτιολογίας αποκλεισμού της προσφοράς της αιτούσης, η οποία αυτοτελώς λαμβανόμενη υπόψη αρκεί για να τον στηρίξει, παρέλκει ως αλυσιτελής η έρευνα των λόγων που αφορούν τα άλλα αιτιολογικά ερείσματα του αποκλεισμού της προσφοράς της, καθώς και οι λόγοι με τους οποίους η αιτούσα επιχειρεί τον αποκλεισμό της προσφοράς της παρεμβαίνουσας.
ΣΤΕ/ΕΑ/19/2011
Δίκτυα αποχέτευσης ακαθάρτων...Επειδή, κατόπιν των ανωτέρω πρέπει να γίνει δεκτή η κρινόμενη αίτηση και αντιστοίχως να απορριφθεί η ασκηθείσα παρέμβαση. Ως κατάλληλο δε μέτρο για την προστασία των συμφερόντων των αιτούντων διατάσσεται η αναστολή της περαιτέρω προόδου της διαδικασίας του διαγωνισμού ή η, κατ’ επιλογήν της Διοίκησης, συνέχιση του διαγωνισμού χωρίς όμως να κατακυρωθούν τα αποτελέσματά του στην αιτούσα κοινοπραξία, εάν τυχόν συντρέξει περίπτωση, μέχρι την έκδοση οριστικής απόφασης επί της αιτήσεως ακυρώσεως, η οποία πρέπει να ασκηθεί εντός της νομίμου προθεσμίας, προκειμένου να διατηρηθεί σε ισχύ το διατασσόμενο με την παρούσα απόφαση ασφαλιστικό μέτρο. Eπισημαίνεται, πάντως, ότι η αναθέτουσα αρχή έχει την ευχέρεια, εάν κρίνει τούτο ενδεδειγμένο, και πριν ακόμη ασκηθεί και εκδικασθεί η αίτηση ακυρώσεως κατά τα προεκτεθέντα, να επιληφθεί εκ νέου της υποθέσεως λαμβάνοντας υπ’ όψιν τα πιθανολογηθέντα στην προηγούμενη σκέψη, και εάν κρίνει ότι δεν συντρέχει περίπτωση αποκλεισμού της αιτούσης κοινοπραξίας, να συνεχίσει την διαδικασία του διαγωνισμού χωρίς να κωλύεται, στην περίπτωση αυτή, να προβεί στην έκδοση πράξης κατακύρωσης και στην υπογραφή της σύμβασης με τον διαγωνιζόμενο που υπέβαλε την βέλτιστη προσφορά, μη αποκλειομένης της αιτούσης κοινοπραξίας.
ΣτΕ ΕΑ 198/2008
ΣΤΕ –αίτηση ασφαλιστικών μέτρων –δημόσια έργα –διακήρυξη –διαγωνισμός –ανάθεση-αποκλεισμός υποψηφίου –κοινοτικό δίκαιο –προσφυγή.
Επειδή, κατά τα προεκτεθέντα, η Επιτροπή Κρίσεως Προσφορών και Δικαιολογητικών εισηγήθηκε μεν την αποδοχή της προσφοράς της αιτούσης εταιρείας, ακολούθως, όμως, και αφού ελήφθη υπ’ όψιν και η σχετική 10882/ΕΑ/31.10.2007 γνωμοδότηση της Μονάδας Παρακολούθησης Διαγωνισμών και Συμβάσεων του Κέντρου Διεθνούς και Ευρωπαϊκού Οικονομικού Δικαίου, η εταιρεία απεκλείσθη για το λόγο ότι υπέβαλε ισολογισμούς που παρουσίαζαν μεγάλη ζημία εν σχέσει προς το μέγεθός της, απεκλείσθη δηλαδή διότι εκρίθη ότι δεν έχει την απαιτουμένη, κατά τη διακήρυξη και το νόμο, χρηματοοικονομική επάρκεια ως προϋπόθεση για την ανάθεση του έργου. Η αιτιολογία αυτή του αποκλεισμού της εταιρείας, για την οποία σημειωτέον είχε επί πλέον προκληθεί και σχετική γνωμοδότηση επιστημονικού φορέως, φαίνεται νόμιμη και επαρκής αφού ευρίσκει έρεισμα στα στοιχεία του φακέλου απ’ όπου προκύπτει, πράγματι, το ζημιογόνο των τριών τελευταίων χρήσεων της επιχειρήσεως...Υπό τα δεδομένα αυτά ο αποκλεισμός της αιτούσης παρίσταται καταρχήν νόμιμος..Δια ταύτα,Απορρίπτει την υπό κρίση αίτηση
ΣΤΕ/ΕΑ/124/2009
Προμήθεια μονάδας αφαλάτωσης...Επειδή, από τα ανωτέρω δεδομένα, ιδίως δε από i) το είδος της επιχειρηματικής δραστηριότητας της αιτούσης, ii) το ότι η εταιρεία αυτή εγνώριζε, όπως αναφέρει και στην κρινόμενη αίτησή της, ότι ο Δήμος … είχε χρηματοδοτηθεί για την προμήθεια μονάδος αφαλάτωσης, iii) μάλιστα δε σε βάρος των πιστώσεων του έτους 2007 του σχετικού προγράμματος εκτέλεσης εργασιών από τον ΟΤΑ Περιφερείας … και iv) από το εύλογο ενδιαφέρον της αιτούσης για την υλοποίηση του προγράμματος αυτού, τεκμαίρεται ότι η αιτούσα εταιρεία εγνώριζε το περιεχόμενο των πράξεων, κατά των οποίων εστράφη η από 1.9.2008 προσφυγή της, σε χρόνο προγενέστερο του πενθημέρου, που προηγήθηκε της ασκήσεώς της. Επομένως, η προσφυγή αυτή ήταν εκπρόθεσμη και, κατ’ ακολουθίαν, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να απορριφθεί ως απαράδεκτη και να γίνει δεκτή η ασκηθείσα παρέμβαση.
ΣτΕ ΕΑ 573/2009
ΣΤΕ –αίτηση ασφαλιστικών μέτρων -τεχνικές προδιαγραφές.(...) Επειδή εκ των ανωτέρω προβλέψεων του ειδικού όρου 2 της διακηρύξεως και εκ της συμπεριλήψεως του πελατολογίου μεταξύ των βαθμολογουμένων κριτηρίων αξιολογήσεως προκύπτει, ότι, κατά την έννοιαν της επιδίκου διακηρύξεως, απαιτείται επί ποινή αποκλεισμού η υποβολή από τον ενδιαφερόμενον, ειδικώς δια τον προσφερόμενον από αυτόν αναλυτήν, του κατά τον ανωτέρω ειδικόν όρον πελατολογίου –υπό το προεκτεθέν, κατά την διακήρυξιν, περιεχόμενον του, ήτοι της «ξηράς» παραθέσεως καταλόγου των προηγουμένων πελατών του διαγωνιζομένου. Το ανωτέρω δε πελατολόγιον βαθμολογείται κατά το στάδιον αξιολογήσεως των τεχνικών προσφορών, προκειμένου να ευρεθή η συμφερωτέρα προσφορά. Ούτως, όμως, έχων ο ανωτέρω όρος της διακηρύξεως, πιθανολογείται σοβαρώς, ότι αντίκειται προς τας προαναφερθείσας διατάξεις των άρθρων 51 και 53 παρ. 2, 3 και 8 του πδ 60/07, δια των οποίων μετεφέρθησαν εις το εσωτερικόν δίκαιον αντίστοιχοι διατάξεις της Οδηγίας 2004/18, καθώς και προς τας διατάξεις του άρθρου 3 παρ. 2, 3 και 4 του πδ 118/07, ως εκ του ότι αφ’ ενός μεν περιορίζει τον ανταγωνισμόν, αποκλείοντας την συμμετοχήν εις τον διαγωνισμόν διαγωνιζομένων, οι οποίοι προσφέρουν νέον προϊόν, δια το οποίον δεν υπάρχει εισέτι πελατολόγιον (πρβλ ΕΑ 739/08 a contrario), αφ΄ ετέρου δε προβλέπει περαιτέρω, ως κριτήριον αναθέσεως, το ανωτέρω πελατολόγιον, το οποίον, όμως, δεν πιθανολογείται σοβαρώς ότι -υπό το κατά την διακήρυξιν περιεχόμενον του- αποτελεί πρόσφορον κριτήριον δια την αξιολόγησιν της ποιότητος του προσφερομένου αναλυτού, αφού, εφ΄ όσον ζητούμενον δια την αναθέτουσαν αρχήν είναι, ως συνάγεται εκ της ανωτέρω γνώμης των εμπειρογνωμόνων, η αξιοπιστία και σταθερότης του αναλυτού, ηδύνατο αυτή, εν πάση περιπτώσει, να επιτύχη τούτο δια της προβλέψεως αυστηρών προδιαγραφών δια το προς προμήθειαν μηχάνημα και δια της προβλέψεως δια της διακηρύξεως όλων των χαρακτηριστικών εκείνων, τα οποία απαιτούνται, ώστε τούτο να είναι κατάλληλο δια τον σκοπόν, δια τον οποίον προορίζεται. Εν όψει τούτων δε, πιθανολογούνται σοβαρώς ως βάσιμοι οι σχετικοί ισχυρισμοί της αιτούσης.(…) Δια ταύτα Δέχεται την αίτησιν. Αναστέλλει: 1) την διακήρυξιν του επιδίκου διαγωνισμού κατά το μέρος που προβλέπει την υποβολήν επί ποινή αποκλεισμού του κατά τον ειδικόν όρον 2 πελατολογίου και 2) την πρόοδον του βάσει της προσβαλλομένης διακηρύξεως διενεργουμένου διαγωνισμού
ΣΤΕ/ΕΑ/620/2010
Ανάθεση υπηρεσιών φύλαξης...Συνεπώς, κατά τους ισχυρισμούς της αιτούσης, εφ’όσον η εταιρεία «…» δεν είχε υποβάλει με την τεχνική προφορά της τα ανωτέρω δικαιολογητικά, έπρεπε να αποκλεισθεί από την περαιτέρω διαδικασία του διαγωνισμού. Οι ως άνω ισχυρισμοί της αιτούσης, όμως, δεν πιθανολογούνται σοβαρά ως βάσιμοι. Τούτο διότι, η διακήρυξη δεν αξίωνε ρητώς την προσκομιδή των εν λόγω ειδικών αδειών και εγκρίσεων με τον φάκελο των τεχνικών προσφορών των διαγωνιζομένων, Εν όψει δε των αρχών της διαφάνειας και της ίσης μεταχειρίσεως των διαγωνιζομένων που διέπουν τους δημόσιους διαγωνισμούς, δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι στοιχειοθετείται λόγος αποκλεισμού υποψηφίου, σε περίπτωση μη υποβολής δικαιολογητικών, για τα οποία δεν προβλέπεται ρητώς ή δεν συνάγεται σαφώς από την διακήρυξη ότι πρέπει να κατατεθούν υποχρεωτικώς με τον φάκελο της προσφοράς. Συνεπώς, τα περί του αντιθέτου προβαλλόμενα από την αιτούσα πρέπει να απορριφθούν.
ΣΤΕ ΕΑ 1026/2008
Προμήθειες-Κοινοτικό δίκαιο-Αποκλεισμός υποψηφίου:Επειδή, όπως έγινε δεκτό ανωτέρω, στη σκέψη 6, στην περίπτωση κατά την οποία στο αντίγραφο του ποινικού μητρώου, που προσκομίζεται από υπόχρεο στην αναθέτουσα αρχή, βεβαιώνεται τελεσίδικη καταδίκη για αδίκημα σχετικό με την άσκηση της επαγγελματικής δραστηριότητάς του, τότε, ναι μεν αυτός δεν αποκλείεται αυτομάτως, υποχρεούται, όμως, η αναθέτουσα αρχή να κρίνει αιτιολογημένα εάν η ως άνω καταδίκη επηρεάζει την φερεγγυότητα ή την επαγγελματική αξιοπιστία του. Εξ άλλου, κάθε ποινική καταδίκη του Προέδρου ή του Διευθύνοντος Συμβούλου ή των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου ανώνυμης εταιρείας, για αδίκημα σχετιζόμενο με την άσκηση από αυτούς επαγγελματικής δραστηριότητας, είναι ληπτέα υπόψη από τη Διοίκηση, προκειμένου να διαπιστωθεί εάν συντρέχει λόγος αποκλεισμού της εταιρείας από τα περαιτέρω στάδια του διαγωνισμού, έστω και εάν το αδίκημα έχει διαπραχθεί από τα προαναφερθέντα πρόσωπα σε χρόνο προγενέστερο της συστάσεως της εν λόγω ΑΕ. Ενόψει τούτων, σε συνδυασμό με τους προβαλλόμενους από τον αιτούντα λόγους και τα ανωτέρω προσκομισθέντα προς απόδειξη των ισχυρισμών του στοιχεία, η κρίση της Διοικήσεως, ότι δεν συντρέχει εν προκειμένω λόγος αποκλεισμού της παρεμβαίνουσας εταιρείας από το διαγωνισμό, δεν φαίνεται να αιτιολογείται νομίμως. Καθόσον, οι αναγραφόμενες στο προσκομισθέν ποινικό μητρώο καταδίκες του Προέδρου και Διευθύνοντος Συμβούλου της παρεμβαίνουσας εταιρείας, καίτοι, όπως βεβαιώνεται, ανάγονται σε χρόνο προγενέστερο της συστάσεως της εταιρείας αυτής, ήταν, πάντως, κατά νόμον ληπτέες υπόψη, προκειμένου να εξετασθεί εάν συντρέχει εν προκειμένω λόγος αποκλεισμού της από τη διαδικασία του διαγωνισμού.
ΣΤΕ/194/2011
Αποκατάσταση λίμνης...Επειδή, με την ένστασή της κατά του από 1.7.2008 Πρακτικού II (2η συνεδρίαση) της Επιτροπής Διαγωνισμού η αιτούσα εταιρεία προέβαλε, μεταξύ άλλων, ότι η σύνταξη και η δομή των φακέλων της τεχνικής προσφοράς της εταιρείας «….» δεν πληροί την επί ποινή αποκλεισμού απαίτηση του ανωτέρω άρθρου 24.2 της διακηρύξεως και του Κανονισμού Μελετών. Ως προς την αιτίαση αυτή η Επιτροπή Διαγωνισμού, στην από 1.10.2008 εισήγησή της, συνομολογώντας την παράβαση, αναφέρει ότι αυτή και μόνη δεν θα έπρεπε να συνεπάγεται την ακυρότητα της τεχνικής προσφοράς, λόγω του όλως τυπικού της χαρακτήρα. Η αιτιολογία αυτή, την οποία υιοθέτησε η απορριπτική της ενστάσεως της αιτούσης υπ’ αριθ. 665/23.10.2008 απόφαση της Νομαρχιακής Επιτροπής Διοίκησης – Αθλητισμού – Πολιτισμού – Τουρισμού και Υποδομών της Νομαρχιακής Αυτοδιοικήσεως ..., η κατά της οποίας προσφυγή της αιτούσης απερρίφθη σιωπηρώς, δεν είναι νόμιμη, όπως βασίμως προβάλλεται με την κρινόμενη αίτηση. Και τούτο διότι, σύμφωνα με τα εκτεθέντα στην προηγούμενη σκέψη, απαιτείται, επί ποινή αποκλεισμού από τον διαγωνισμό, ο φάκελος της τεχνικής προσφοράς των διαγωνιζομένων να έχει την οριζόμενη στο τεύχος «Κανονισμός Μελετών Έργου» δομή, όπως δέχεται δε η Επιτροπή Διαγωνισμού ο φάκελος της τεχνικής προσφοράς της εταιρείας «…» δεν έχει την δομή αυτή. Η σπουδαιότητα δε του προς εκτέλεση έργου ή η δυσχέρεια κατασκευής του, την οποία επικαλείται η αναθέτουσα αρχή, δεν αναιρεί την υποχρέωσή της να συμμορφωθεί προς τους όρους της διακηρύξεως, τους οποίους η ίδια έχει θέσει, προφανώς κατόπιν συνεκτιμήσεως και των παραγόντων αυτών. Άλλωστε το αν η παράβαση όρου της διακηρύξεως οδηγεί σε αποκλεισμό από τον διαγωνισμό εξαρτάται αποκλειστικώς από το αν ο συγκεκριμένος όρος έχει τεθεί από την αναθέτουσα αρχή με την διακήρυξη επί ποινή αποκλεισμού και όχι από το αν αφορά την τήρηση τύπου ή όχι ή από την σπουδαιότητα του έργου ή την δυσχέρεια κατασκευής του ή από το επιλεγέν σύστημα δημοπρατήσεως. Από την στιγμή δε που ένας όρος έχει τεθεί επί ποινή αποκλεισμού, οποιοσδήποτε διαγωνιζόμενος μπορεί νομίμως να επικαλεσθεί την παράβασή του για να επιδιώξει τον αποκλεισμό των λοιπών διαγωνιζομένων. Εξάλλου, η αρχή της τυπικότητας που διέπει τους δημόσιους διαγωνισμούς σκοπό έχει να εξασφαλίσει την τήρηση των αρχών του ανταγωνισμού, της διαφάνειας και του ίσου μέτρου κρίσεως.