ΣτΕ/1329/2008
Τύπος: Δικαστικές Αποφάσεις
Δημόσια έργα. Ο διαγωνιζόμενος οφείλει να υποβάλει μόνο τα αξιούμενα από τη διακήρυξη ή από άλλη διάταξη, στην οποία αυτή ρητά παραπέμπει, δικαιολογητικά και στοιχεία για την απόδειξη ιδιότητας κρίσιμης για τη συμμετοχή στο διαγωνισμό. Δεν είναι νόμιμος ο αποκλεισμός διαγωνιζομένου λόγω μη προσκόμισης διαφορετικών ή και επιπλέον δικαιολογητικών που απαιτούνται από διατάξεις, στις οποίες η διακήρυξη δεν παραπέμπει ρητά. Η αιτούσα προσκόμισε αντίγραφο ενημερότητας πτυχίου στο οποίο αναγραφόταν ότι αυτή έχει ασφαλιστική ενημερότητα μέχρι ορισμένη ημερομηνία και για το επόμενο διάστημα προσκόμισε υπεύθυνα δήλωση του νομίμου εκπροσώπου της.Eφόσον το ζήτημα της αποδείξεως της ασφαλιστικής ενημερότητας των διαγωνιζομένων ρυθμίζεται εξαντλητικώς από τις ως άνω, δεσμευτικές για την Αναθέτουσα Αρχή, διατάξεις της διακηρύξεως, κατά την έννοια των οποίων αρκεί η υποβολή «Ενημερότητας Πτυχίου» ή υπεύθυνης δήλωσης, μη νομίμως απαιτεί η Διοίκηση την προσκόμιση βεβαιώσεως του Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε. ισχυριζομένη ότι, κατά τις σχετικές κανονιστικές διατάξεις (άρθρο 2Β7 της Δ15/οικ/24298/28.7.2005 υπουργικής αποφάσεως), η «Ενημερότητα Πτυχίου» δεν καλύπτει την ασφαλιστική κάλυψη εκ μέρους του Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε. Επομένως, η αιτούσα μη νομίμως αποκλείσθηκε από τον διαγωνισμό με την απόφαση 13533/20γ/332/9.7.2007 του Ειδικού Γραμματέως του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, η οποία αποτελεί και την αιτιολογία της παραδεκτώς προσβαλλομένης σιωπηρής απορρίψεως της προσφυγής της.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕλΣυν/Ε Κλιμ/366/2010
Κτιριακό έργο. Σύστημα υποβολής προσφοράς συνδυασμός άρθρων 7, 6 και 9 ν.3669/2008. Από όρους της διακήρυξης του έργου προκύπτει ότι η προσκόμιση Ενημερότητας Πτυχίου απαλλάσσει από την υποχρέωση προσκόμισης των αντίστοιχων επιμέρους δικαιολογητικών, ενώ όταν η διακήρυξη προβλέπει ότι, όταν στην ενημερότητα πτυχίου δεν αναγράφεται ρητά ότι τα στελέχη του πτυχίου του διαγωνιζόμενου είναι ασφαλιστικά ενήμερα στο ΤΣΜΕΔΕ, ο διαγωνιζόμε-νος προσκομίζει επιπλέον της ενημερότητας πτυχίου και ασφαλιστική ενημερότητα εν ισχύει για τα στελέχη αυτά, αναφέρεται αποκλειστικά σε εκείνα τα στελέχη, που έχουν υποχρέωση ασφά-λισης στο ΤΣΜΕΔΕ. Λόγω της σειράς κατάταξης των υποψηφίων που αποκλείστηκαν η απόρριψη των προσφορών τους δεν ασκεί επιρροή. Δεν διαπιστώθηκαν ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες. Με την 2962/2010 απόφαση του VI Τμήματος απορρίφθηκε αίτηση ανάκλησης κατά της προμνησθείσας Πράξης του Κλιμακίου
Δ17α/07/60/2007
Ασφαλιστική ενημερότητα Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε.-ΕΓΚ.7
ΕλΣυν/Τμ.6/2962/2010
Από το συνδυασμό των ως άνω διατάξεων συνάγεται ότι για την έκδοση Ενημερότητας Πτυχίου απαιτείται η προσκόμιση ασφαλιστικής ενημερότητας της εργοληπτικής επιχείρησης τόσο για το προσωπικό που απασχολεί, όσο και για τα στελέχη του μελετητικού της πτυχίου (βλ. την εγκύκλιο 5 με αριθ. πρωτ. Δ17α/08/36/ΦΝ443/20.3.2008 της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Έργων του Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε.). Επομένως, η Ενημερότητα πτυχίου, μέσω της οποίας αποδεικνύεται η ασφαλιστική ενημερότητα των διαγωνιζομένων στους ασφαλιστικούς φορείς, απαλλάσσει, όπως τούτο ρητώς ορίζεται και στο άρθρο 23.2.1 της διακήρυξης, τη συμμετέχουσα στο διαγωνισμό εργοληπτική επιχείρηση από την υποχρέωση να προσκομίσει τα ως άνω δικαιολογητικά ασφαλιστικής ενημερότητας στο φάκελο των δικαιολογητικών συμμετοχής της. Περαιτέρω, από τη διατύπωση του τελευταίου εδαφίου του άρθρου 23.2.1 της διακήρυξης, όπως η διατύπωση αυτή εγκρίθηκε με την Δ17α/05/116/ΦΝ437/30.9.2008 απόφαση του Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. «Προσαρμογή των προτύπων τευχών διακηρύξεων δημοσίων έργων σύμφωνα με την κωδικοποίηση της νομοθεσίας κατασκευής δημοσίων έργων (ν. 3669/2008)» (ΦΕΚ Β’ 2126) και ακολούθως διευκρινίστηκε με την Δ17α/02/136/ΦΝ437/4.11.2008 εγκύκλιο της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Έργων του Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε., συνάγεται ότι στην περίπτωση που η προσκομιζόμενη στο πλαίσιο διαγωνισμού Ενημερότητα Πτυχίου δεν αναγράφει ρητώς ότι τα στελέχη του μελετητικού πτυχίου της συμμετέχουσας στο διαγωνισμό εργοληπτικής επιχείρησης είναι ασφαλισμένα στο ΤΣΜΕΔΕ, απαιτείται η προσκόμιση, πέραν της Ενημερότητας Πτυχίου και δικαιολογητικών ασφαλιστικής ενημερότητας αυτών των στελεχών της, αποκλειστικά και μόνο προς το ΤΣΜΕΔΕ.
ΕλΣυν/Ε Κλιμ/397/2010
Μη νομίμως δεν δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ενωσης περίληψη της διακήρυξης με πληροφορίες σχετικά με τους δικαιούμενους συμμετοχής διαφορετικές από αυτές, που δημοσιεύθηκαν στον ελληνικό τύπο. Κατά παράβαση των αρχών του ελεύθερου και ανόθευτου ανταγωνισμού και της πρόσβασης στις διαδικασίες ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων δεν δημοσιεύθηκαν στην ίδια Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ενωσης και στον ελληνικό τύπο οι τροποποιηθέντες ουσιώδεις όροι της διακήρυξης αναφορικά με τις δικαιούμενες συμμετοχής κοινοπραξίες εργοληπτικών επιχειρήσεων, λαμβανομένου μάλιστα υπόψη ότι με την ως άνω τροποποίηση διευρύνεται ο αριθμός των εν λόγω κοινοπραξιών, με το ύψος της εγγύησης συμμετοχής και το σύστημα υποβολής προσφοράς. Μη νομίμως συγκροτήθηκε η Επιτροπή Διαγωνισμού με μέλος υποδεικνυόμενο από την Τοπική Ενωση Δήμων και Κοινοτήτων και όχι από την Κεντρική Ενωση Δήμων και Κοινοτήτων, καθόσον παραβιάσθηκαν οι διατάξεις του άρθρου 21 παρ. 3 του ν. 3669/2008 αλλά και η αρχή της αυστηρής και τυπικής διαδικασίας, που διέπει τους διαγωνισμούς δημοσίων έργων. Μη νομίμως μέλος της Επιτροπής Διαγωνισμού, που έλεγξε τα δικαιολογητικά συμμετοχής των υποψηφίων και γνωμοδότησε υπέρ της απόρριψης των ενστάσεων και της κατακύρωσης του αποτελέσματος του διαγωνισμού, συμμετείχε ταυτόχρονα και ως μέλος του διοικητικού συμβουλίου της δημοτικής επιχείρησης, που απέρριψε τις ενστάσεις και προσφυγές και κατακύ-ρωσε το αποτέλεσμα του διαγωνισμού. Μη νομίμως αποκλείσθηκε από την περαιτέρω διαδικασία του διαγωνισμού συγκεκριμένη Κ/Ξ, καθόσον για την απόδειξη της ασφαλιστικής ενημερότητας του μέλους της αρκούσε η ενη-μερότητα πτυχίου της, δεδομένου ότι στην τελευταία αναγράφονται ρητά τα στελέχη του πτυ¬χίου της, που είχαν υποχρέωση ασφάλισης στο Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε. ενώ η μη αναγραφή των ΝΓ και ΣΧ (στελεχών του εργοληπτικού της πτυχίου) στην ασφαλιστική ενημερότητα Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε. στελεχών δεν ασκεί επιρροή στην απόδειξη της ασφαλιστικής ενημερότητας της εταιρείας ενόψει του ότι τα πρόσωπα αυτά δεν είχαν υποχρέωση ασφάλισης στο Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε..
ΕλΣυν/Τμ.6/470/2011
Από το συνδυασμό των προρρηθεισών διατάξεων συνάγεται ότι μεταξύ των προϋποθέσεων συμμετοχής μιας εργοληπτικής επιχείρησης σε διαγωνισμό ανάληψης εκτέλεσης δημόσιου έργου συμπεριλαμβάνεται αφενός η εξόφληση των ασφαλιστικών της εισφορών και αφετέρου η εκπλήρωση των φορολογικών της υποχρεώσεων, οι οποίες απορρέουν από τη δραστηριότητά της τόσο ως μεμονωμένης επιχείρησης όσο και ως μέλους κοινοπραξίας, για την απόδειξη δε της ασφαλιστικής και φορολογικής ενημερότητας αυτής αρκεί η υποβολή Ενημερότητας Πτυχίου, βάσει των εκάστοτε ισχυουσών διατάξεων. Περαιτέρω, σε περίπτωση που η αναγραφόμενη στην ως άνω Ενημερότητα Πτυχίου φορολογική ενημερότητα έχει λήξει, προσκομίζεται υπεύθυνη δήλωση του υποψηφίου ότι είναι φορολογικά ενήμερος κατά την ημέρα του διαγωνισμού και ότι είναι σε θέση να αποδείξει την ενημερότητα αυτή, εφόσον αναδειχθεί μειοδότης, χωρίς να απαιτείται από την οικεία διακήρυξη να γίνεται ειδική μνεία περί της φορολογικής ενημερότητας της δηλούσας επιχείρησης ως προς τις υποχρεώσεις της που απορρέουν από την κοινοπρακτική της δραστηριότητα (Απόφαση VI Τμ. 1656/2009).
ΣΤΕ/632/2010
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:(...) Για την έκδοση και χορήγηση της «ενημερότητας πτυχίου» οι εργοληπτικές επιχειρήσεις υποβάλλουν σε τακτά χρονικά διαστήματα, στην υπηρεσία τήρησης του Μ.Ε.Ε.Π., τα δικαιολογητικά συμμετοχής τους σε διαγωνισμούς, όπως αυτά ορίζονται από τις κείμενες διατάξεις…».Επειδή, η διακήρυξη αποτελεί το κανονιστικό πλαίσιο που δεσμεύει τόσο την Αρχή που διενεργεί το διαγωνισμό όσο και τους διαγωνιζόμενους, επιβάλλεται δε να προσδιορίζονται επακριβώς στη διακήρυξη τα προς συμμετοχή στο διαγωνισμό απαιτούμενα προσόντα και τα υποβλητέα, κατά την κατάθεση της προσφοράς, δικαιολογητικά και λοιπά στοιχεία. Εν όψει τούτων, αλλά και των αρχών της ισότητος, της τυπικότητος, της διαφάνειας και της δημοσιότητος των ελάχιστων όρων συμμετοχής που διέπουν τη διαδικασία συνάψεως των δημοσίων συμβάσεων κατά το πνεύμα τόσο της κοινοτικής όσο και της εθνικής νομοθεσίας, ο διαγωνιζόμενος οφείλει να υποβάλει μόνο τα αξιούμενα από τη διακήρυξη ή από τυχόν άλλη διάταξη, στην οποία αυτή ρητώς παραπέμπει, δικαιολογητικά και στοιχεία για την απόδειξη ιδιότητος κρίσιμης για τη συμμετοχή στο διαγωνισμό. Επομένως, δεν είναι, κατ’ αρχήν, νόμιμος ο αποκλεισμός διαγωνιζομένου λόγω μη προσκομίσεως διαφορετικών από τα προβλεπόμενα ή και επί πλέον δικαιολογητικών συμμετοχής που απαιτούνται από διατάξεις, στις οποίες η διακήρυξη δεν παραπέμπει ειδικώς ως εφαρμοστέο στο διαγωνισμό δίκαιο (ΣτΕ 1328/2008, ΕΑ 79/2010).(..)Επειδή, από τις ανωτέρω διατάξεις της διακηρύξεως, σε συνδυασμό με τις προαναφερθείσες διατάξεις του άρθρου 20 του ν. 3699/2008, προκύπτει ότι για την απόδειξη της ασφαλιστικής και φορολογικής ενημερότητος διαγωνιζομένης εταιρείας, κατά την ημερομηνία διεξαγωγής του διαγωνισμού, οι οποίες αποτελούν ουσιώδη στοιχεία της προσφοράς, αρκεί η υποβολή της ενημερότητος πτυχίου, ή, στην περίπτωση που η ασφαλιστική ή η φορολογική ενημερότητα που αναγράφονται στην ενημερότητα πτυχίου έχουν λήξει, η υποβολή υπευθύνου δηλώσεως περί της ασφαλιστικής και φορολογικής της ενημερότητος κατά την ως άνω ημερομηνία και περί της δυνατότητός της να αποδείξει την ενημερότητα αυτή εφόσον αναδειχθεί μειοδότης. Περαιτέρω, η ενημερότητα την οποία καλείται υπευθύνως να δηλώσει η διαγωνιζόμενη εταιρεία αφορά και τις ασφαλιστικές και φορολογικές υποχρεώσεις της που απορρέουν από τη δραστηριότητά της ως μέλους κοινοπραξίας, δεν απαιτείται όμως στη δήλωση αυτή να γίνεται και ως προς το ζήτημα αυτό ξεχωριστή μνεία (βλ. ΕΑ 156/2009).
Επειδή, από τα στοιχεία του φακέλου προκύπτει ότι η αιτούσα, η οποία είναι εγγεγραμμένη στο Μ.Ε.Ε.Π., υπέβαλε με την προσφορά της ενημερότητα πτυχίου με ισχύ από 24.10.2009 έως 24.10.2010. (…)Επειδή, εν όψει του ότι η διακήρυξη του επίδικου διαγωνισμού δεν απαιτεί στην υπεύθυνη δήλωση να γίνεται ειδική μνεία περί της φορολογικής ενημερότητος της δηλούσας εταιρείας ως προς τις υποχρεώσεις της που απορρέουν από την κοινοπρακτική της δραστηριότητα, μη νομίμως απεκλείσθη η αιτούσα από το διαγωνισμό με την ως άνω αιτιολογία, κατά τον σχετικώς προβαλλόμενο λόγο ακυρώσεως, ο οποίος παρίσταται προδήλως βάσιμος. Κατ’ ακολουθία τούτων και παρά το γεγονός ότι η βλάβη της αιτούσας, της οποίας γίνεται επίκληση από την άμεση εκτέλεση των προσβαλλομένων πράξεων δεν είναι ανεπανόρθωτη ή δυσχερώς επανορθώσιμη, πρέπει, σύμφωνα με το άρθρο 52 παρ. 7 του π.δ. 18/1989 (Α΄ 8), όπως το άρθρο αυτό αντικαταστάθηκε με το άρθρο 35 του ν. 2721/1999 (Α΄ 112), να γίνει δεκτή η υπό κρίση αίτηση και να ανασταλεί η εκτέλεση της υπ’ αριθ. 632/30.3.2010 πράξεως του Πρυτανικού Συμβουλίου του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, στην οποία έχει ενσωματωθεί η υπ’ αριθ. 405/15.3.2010 πράξη του ίδιου ως άνω Πρυτανικού Συμβουλίου, με την οποία η αιτούσα απεκλείσθη από το διαγωνισμό μέχρι να δημοσιευθεί οριστική απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας επί της εκκρεμούς αιτήσεως ακυρώσεως.
ΕλΣυν/Ε Κλιμ/382/2010
Μη νόμιμος ο αποκλεισμός της 1ης μειοδότριας εργοληπτικής επιχείρησης, αφού α) προσκόμισε την ενημερότητα του πτυχίου της, β) το πρόσωπο που υπέβαλε την προσφορά είναι μέλος του ΔΣ της εταιρείας και αναφέρεται στην ενημερότητα πτυχίου ως πρόσωπο που δεσμεύει και εκπροσωπεί την εταιρεία γ) μόνο η ίδια η εταιρεία δικαιούτο να αμφισβητήσει μέχρι την ολοκλήρωση της διαδικασίας την εκπροσώπησή της από το πρόσωπο που υπέγραψε την προσφορά της και δ) η επιτροπή του διαγωνισμού, αν είχαν αμφιβολίες για τη νομιμοποίηση, μπορούσαν να ζητήσουν οποιαδήποτε διευκρίνιση κατά τον επανέλεγχο των δικαιολογητικών της εταιρείας πριν από τη σύναψη της σύμβασης. Με την 3083/2010 απόφαση του VI Τμήματος απορρίφθηκε αίτηση ανάκλησης κατά της προμνησθείσας Πράξης του Κλιμακίου
ΣτΕ/856/2005
Ασφαλιστική ενημερότητα(...) Επειδή, κατά τα ήδη κριθέντα, το άρθρο 6 του π.δ/τος 394/1996, στο οποίο παραπέμπει η διακήρυξη απαιτεί πιστοποιητικό ασφαλιστικής ενημερότητας του ίδιου του νομικού προσώπου της εταιρείας για τα απασχολούμενα από αυτήν πρόσωπα, όχι δε και πιστοποιητικά ασφαλιστικής ενημερότητας των μελών της διοίκησης του ατομικώς, ως απασχολουμένων προσώπων νοουμένων και των μελών του οργάνου διοίκησης του νομικού προσώπου, μόνον όμως, εάν αυτά τυχόν απασχολούνται με σχέση(...) Ο λόγος αυτός της αιτήσεως δεν πιθανολογείται σοβαρώς ως βάσιμος διότι εφ όσον οι ανωτέρω εταίροι και τα λοιπά πρόσωπα δεν περιλαμβάνονται στο προσωπικό της παρεμβαίνουσας δεν απαιτείτο, σύμφωνα με όσα ανεφέρθησαν στη σκέψη 7, υποβολή ως προς αυτά, πιστοποιητικού ασφαλιστικής ενημερότητας για την συμμετοχή της παρεμβαίνουσας στον επίδικο διαγωνισμό.εξαρτημένης εργασίας στο νομικό πρόσωπο (ΕΑ 326/2003, 383/2003, 6/2004, 24/2005).
ΕλΣυν/Ε Κλ/8/2010
Νόμιμη η διαδικασία ανάθεσης δημοσίου έργου, καθόσον: α) η πρώτη μειοδότρια εργολη¬πτική επιχείρηση προσκόμισε ενημερότητα πτυχίου, στην οποία αναγράφεται ότι τα στελέχη του πτυχίου της είναι ασφαλιστικώς ενήμερα στο ΤΣΜΕΔΕ και επιπλέον, αν και δεν απαιτείτο προσκομίστηκαν ασφαλιστικές ενημερότητες του ΕΤΑΑ για τη βασική στελέχωσή της και υπεύ¬θυνη δήλωση ότι είναι ασφαλιστικά ενήμερη, β) η προσκομισθείσα από την πρώτη μειοδότρια εργοληπτική επιχείρηση τραπεζική βεβαίωση καλύπτει τις απαιτήσεις της διακήρυξης, γ) οι ανώνυμες εταιρείες έχουν απαλλαγεί από την υποχρέωση θεώρησης του βιβλίου μετοχών. Με την 657/2010 απόφαση του VI Τμήματος απορρίφθηκε αίτηση ανάκλησης της προμνησθείσας Πράξης του Κλιμακίου.
ΕλΣυν/Ε Κλιμ/173/2010
Μη νόμιμη η διαδικασία ανάθεσης δημοσίου έργου, καθόσον: α) η Διοίκηση δεν έχει εκδώσει εκτελεστή διοικητική πράξη που να βεβαιώνει ότι από το ελεγχόμενο δημόσιο έργο, που αφορά σε επέκταση λιμένα, δεν επέρχονται ουσιαστικές διαφοροποιήσεις σε σχέση με τις επιπτώσεις που το αρχικό έργο έχει στο περιβάλλον, με αποτέλεσμα οι περιβαλλοντικοί όροι που εγκρίθηκαν για το αρχικό έργο να διέπουν και την επέκταση αυτού, β) δεν έχει εκδοθεί η απαιτούμενη από το άρθρο 21 του ν.2971/2001 απόφαση του φορέα διοίκησης και εκμετάλλευσης του συγκεκριμένου λιμένα περί καθορισμού ορίων χερσαίας και θαλάσσιας ζώνης αυτού και γ) η πρώτη μειοδότρια εταιρεία δεν προσκόμισε όλα τα απαιτούμενα από τη διακήρυξη δικαιολογητικά συμμετοχής της στο διαγωνισμό και ειδικότερα ασφαλιστική ενημερότητα ΤΣΜΕΔΕ για τα στελέχη του πτυχίου της, αφού η ασφαλιστική ενημερότητα αυτών είχε λήξει κατά την ημερομηνία διενέργειας του διαγωνισμού.Το VI Τμήμα με την 2013/2010 απόφασή του ανακάλεσε την προμνησθείσα Πράξη ως προς την πρώτη νομική πλημμέλεια αναγνωρίζοντας συγγνωστή πλάνη στα όργανα της αναθέτουσας αρχής, ως προς τη δεύτερη νομική πλημμέλεια έκρινε ότι από κανένα στοιχείο του φακέλου δεν υπήρξε η αναγκαιότητα καθορισμού των ορίων της θαλάσσιας ζώνης λιμένα, που είναι αυτά που καθορίζονται με βάση τις διατάξεις των άρθρων 20 και 21 του ν.2971/2001, ούτε προκύπτει ότι υπήρξε αναγκαιότητα ανακαθορισμού ορίων για τις ζώνες λιμένα, αφού ο καθορισμός είχε γίνει με βάση τις διατάξεις του α.ν. 2344/1940. Τέλος, ως προς την τρίτη νομική πλημμέλεια το Τμήμα έκρινε από τα στοιχεία που προσκομίστηκαν ενώπιόν του ότι η ασφαλιστική ενημερότητα ΕΤΑΑ των προσώπων που στελεχώνουν το πτυχίο της πρώτης μειοδότριας εργοληπτικής επιχείρησης ίσχυε μέχρι 30.6.2010 και κάλυπτε το διαγωνισμό, ο οποίος διενεργήθηκε στις 9.2.2010.