«Δημόσιες συμβάσεις παροχής υπηρεσιών – Κοινοτική διαδικασία προσκλήσεως υποβολής προσφορών – Ασφάλεια και επιτήρηση των κτιρίων της Επιτροπής στο Λουξεμβούργο – Απόρριψη προσφοράς – Ίση μεταχείριση – Πρόσβαση στα έγγραφα – Αποτελεσματική δικαστική προστασία – Υποχρέωση αιτιολογήσεως – Μεταβίβαση επιχειρήσεως – Αγωγή αποζημιώσεως» Η προστασία της ιδιωτικής ζωής δεν δικαιολογεί την απόρριψη αιτήματος γνωστοποίησης της σύνθεσης της επιτροπής αξιολόγησης.

Διαγωνισμός για την προμήθεια ακτινολογικών μηχανημάτων. Αίτηση ασφαλιστικών μέτρων κατά της αποδοχής των προσφορών άλλων διαγωνιζομένων. Η υποχρέωση υποβολής όλων των επί μέρους φακέλων της προσφοράς σε δύο αντίτυπα δεν τάσσεται επί ποινή απαραδέκτου. Η υποβολή σε ένα μόνο αντίτυπο στοιχείων που πρέπει να περιέχονται στον φάκελο των δικαιολογητικών συμμετοχής της προσφοράς, δεν συνιστά λόγο αποκλεισμού του διαγωνιζομένου. Αν τα ανωτέρω στοιχεία έχουν υποβληθεί σε ένα μόνον αντίτυπο λαμβάνεται υπόψη το μοναδικό αυτό αντίτυπο για να κριθεί αν ο διαγωνιζόμενος πληροί τις κατά την διακήρυξη οριζόμενες προϋποθέσεις. Απαραίτητη η θέση μονογραφής σε κάθε σελίδα της προσφοράς. Δέχεται εν μέρει την αίτηση. 

Διαγωνισμός για την ανάδειξη αντιδραστηρίων και αναλωσίμων...Επειδή, διαγωνιζόμενος ο οποίος νομίμως αποκλείεται από διαγωνισμό, δεν έχει έννομο συμφέρον να αμφισβητήσει τη νομιμότητα συμμετοχής άλλου διαγωνιζομένου δεδομένου ότι με τον αποκλεισμό του καθίσταται τρίτος ως προς το διαγωνισμό. Κατ’ εξαίρεση διατηρεί έννομο συμφέρον προβολής του ισχυρισμού ότι κατά παράβαση του ενιαίου μέτρου κρίσης έγινε αποδεκτή η συμμετοχή άλλου διαγωνιζομένου για τον οποίο συντρέχει ο ίδιος λόγος αποκλεισμού ( Ε.Α. 684, 311/2009 κ.α.). Ενόψει τούτων η αιτούσα, η οποία νομίμως, κατά τα προεκτεθέντα, αποκλείστηκε από το διαγωνισμό, άνευ εννόμου συμφέροντος στρέφεται κατά της συμμετοχής στη διαδικασία της παρεμβαίνουσας εταιρείας “…” χωρίς να προβάλει παράβαση του ενιαίου μέτρου κρίσης.Επειδή, ενόψει των ανωτέρω πιθανολογείται σοβαρώς ότι η απόρριψη της προαναφερόμενης προσφοράς παρίσταται νόμιμη. Επομένως, πρέπει να απορριφθεί η υπό κρίση αίτηση και να γίνει δεκτή η παρέμβαση.

Μετακινήσεις ερευνητών...Επειδή, σύμφωνα με όσα έχουν εκτεθεί στην 7η σκέψη, η ημερομηνία υπογραφής της υπεύθυνης δήλωσης πρέπει, κατ’ αρχήν, να συμπίπτει με την ημερομηνία υποβολής της προσφοράς. Αν όμως από τα στοιχεία του φακέλου μπορεί να συναχθεί ότι από προφανή παραδρομή οι υπεύθυνες δηλώσεις διαγωνιζομένου φέρουν ημερομηνία μεταγενέστερη της ημερομηνίας υποβολής της προσφοράς του σε διαγωνισμό, περίπτωση που ανακύπτει ιδίως όταν η ημερομηνία που φέρουν οι υπεύθυνες δηλώσεις διαγωνιζομένου είναι όχι απλώς μεταγενέστερη της ημερομηνίας υποβολής της προσφοράς του αλλά μεταγενέστερη και της καταληκτικής ημερομηνίας υποβολής των προσφορών για το συγκεκριμένο διαγωνισμό και μάλιστα όταν αυτή συμπίπτει με την ημερομηνία διεξαγωγής του διαγωνισμού, η πλημμέλεια αυτή των υπεύθυνων δηλώσεων δεν μπορεί να έχει ως συνέπεια τον αποκλεισμό του από τον διαγωνισμό (Πρβλ. και Σ.τ.Ε. 2017/2010). Τούτο, διότι στην περίπτωση αυτή μπορεί ευλόγως να θεωρηθεί ότι ο διαγωνιζόμενος, που, άλλωστε, δεν παραβιάζει κατ’ ουσίαν τον σχετικό όρο της διακηρύξεως, υπέπεσε στην παραδρομή συγχέοντας την ημερομηνία υποβολής της προσφοράς του με την καταληκτική ημερομηνία υποβολής των προσφορών ή με την ημερομηνία διεξαγωγής του διαγωνισμού. Με τα δεδομένα αυτά, η κρινόμενη αίτηση ασφαλιστικών μέτρων θα έπρεπε να γίνει δεκτή και να διαταχθούν ως κατάλληλα ασφαλιστικά μέτρα η αναστολή της εκτέλεσης του 205/2.11.2010 πρακτικού του Ειδικού Επταμελούς Οργάνου της Επιτροπής Ερευνών του καθ’ου Πανεπιστημίου, η αξιολόγηση της τεχνικής προσφοράς της αιτούσας και η περαιτέρω συνέχιση του διαγωνισμού με τη συμμετοχή της. Ενόψει όμως αντίθετης νομολογίας επί του θέματος αυτού (Ε.Α. 43/2010), η Επιτροπή κρίνει ότι η υπόθεση πρέπει να παραπεμφθεί στην Επιτροπή υπό πενταμελή σύνθεση κατ’ άρθρο 10 του ν. 3900/2010 (Α΄213).

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΦΥΛΑΞΗΣ:Ο αποκλεισμός, στην περίπτωση αυτή, του διαγωνιζομένου από τη διαδικασία ανάθεσης αποτελεί αποκλειστική αρμοδιότητα του αναθέτοντος φορέα, αφού κρίνει αιτιολογημένα ότι τα στοιχεία που του παρέχει ο διαγωνιζόμενος δεν δικαιολογούν το χαμηλό επίπεδο της προσφοράς του (βλ. ΣτΕ 3439/2014). Ενόψει αυτών, όπως βασίμως προβάλλεται με την κρινόμενη αίτηση, η ΑΕΠΠ παραβίασε τις ανωτέρω διατάξεις του νόμου και της διακήρυξης με το να δεχθεί ότι η αιτούσα εταιρεία πρέπει να αποκλεισθεί άνευ ετέρου από το διαγωνισμό λόγω ελλιπούς υπολογισμού του διοικητικού κόστους, παραλείποντας να αναπέμψει την υπόθεση στον αναθέτοντα φορέα, προκειμένου να ασκήσει νομίμως την πιο πάνω αρμοδιότητά του.Ακυρώνει εν μέρει, κατά το σκεπτικό, τις 1363/2020 και 1392,1393/2020 αποφάσεις της Αρχής Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών.

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΣ/ΚΛ.Ζ/943/2022.

Ανάθεση υπηρεσιών φύλαξης....Επειδή περαιτέρω πρέπει να απορριφθούν ως απαράδεκτοι οι ισχυρισμοί της παρέμβασης με τους οποίους υποστηρίζεται ότι η προσφορά της προσφεύγουσας πρέπει να απορριφθεί και για τον επί πλέον λόγο ότι προσφορά καθίσταται ζημιογόνος, αν ληφθεί υπ΄ όψιν ως απαιτείται η επίμαχη παρακράτηση προκαταβολής φόρου εισοδήματος 8% (σκέψη 20, σελ. 25 και επ). Και τούτο επειδή, παρίσταται απαράδεκτη η προβολή τέτοιων ισχυρισμών με άσκηση παρέμβασης, η οποία σύμφωνα με τον νόμο, δεν μπορεί παρά να κατατείνει μόνο στην διατήρηση της ισχύος της προσβαλλόμενης και στην ορθότητα των λόγων της, και όχι στην τροποποίησή της όπως εν προκειμένω επιδιώκεται με την προσθήκη επιπρόσθετης αιτιολογίας περί την απόρριψη της οικονομικής προσφοράς της  προσφεύγουσας. Εξ άλλου και σε κάθε περίπτωση, η παρεμβαίνουσα στρέφεται κατά ήδη απορριφθείσας προσφοράς, προβάλλοντας λόγο που δεν αφορά στην διατήρηση ισχύος της προσβαλλόμενης απόφασης αλλά στην αιτιολογία της. Όμως, αλυσιτελώς προβάλλονται οι παραπάνω ισχυρισμοί της παρέμβασης περί ζημιογόνας προσφοράς, καθώς εφόσον η προσφορά ενός διαγωνιζομένου απορρίπτεται ήδη από την αναθέτουσα αρχή για ορισμένο λόγο, άλλος διαγωνιζόμενος δεν έχει έννομο συμφέρον, ούτε μπορεί να επιδιώξει την απόρριψη της προσφοράς για διαφορετικό λόγο ή και για διαφορετικό λόγο (ΔΕΦΑθ (Αναστ) 232/2014, ΔΕφΑθ (Ακυρ) 632/2013), πράγματα τα οποία επί πλέον απαραδέκτως προβάλλονται με την άσκηση παρέμβασης. Εν προκειμένω, η παρεμβαίνουσα δεν αμφισβητεί -ούτε θα μπορούσε παραδεκτά να αμφισβητεί- το κύρος του διατακτικού της προσβαλλόμενης ως προς τον αποκλεισμό της προσφεύγουσας, ούτε εξάλλου αμφισβητεί αλλά αντίθετα συνομολογεί την ορθότητα των συγκεκριμένων αιτιολογιών που διαλαμβάνονται στην προσβαλλόμενη σχετικά με τον αποκλεισμό αυτό, προβάλλοντας όμως απαραδέκτως και αλυσιτελώς ισχυρισμούς για την συμπλήρωση των αιτιολογιών της.

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΦΥΛΑΞΗΣ:Εφόσον, συνεπώς, ο αναθέτων φορέας ή, μετά από άσκηση προδικαστικής προσφυγής, η ΑΕΠΠ διαπιστώνει ότι ο προσφέρων υπολόγισε διοικητικό κόστος για την εκτέλεση της σύμβασης, το ύψος του οποίου κρίνεται ανεπαρκές (ώστε και η προσφορά να εμφανίζεται ασυνήθιστα χαμηλή), πρέπει να παρέχεται στον προσφέροντα η δυνατότητα, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 313 του ν. 4412/2016 (και τη στοιχούσα προς αυτό παρ. 3.1 της διακήρυξης), να αιτιολογήσει ενώπιον του αναθέτοντος φορέα τη σοβαρότητα της προσφοράς του, επικαλούμενος κάθε στοιχείο που μπορεί να δικαιολογήσει τη σύνθεσή της. Ο αποκλεισμός, στην περίπτωση αυτή, του διαγωνιζομένου από τη διαδικασία ανάθεσης αποτελεί αποκλειστική αρμοδιότητα του αναθέτοντος φορέα, αφού κρίνει αιτιολογημένα ότι τα στοιχεία που του παρέχει ο διαγωνιζόμενος δεν δικαιολογούν το χαμηλό επίπεδο της προσφοράς του (βλ. ΣτΕ 3439/2014). Ενόψει αυτών, όπως βασίμως προβάλλεται με την κρινόμενη αίτηση, η ΑΕΠΠ παραβίασε τις ανωτέρω διατάξεις του νόμου και της διακήρυξης με το να δεχθεί ότι η αιτούσα εταιρεία πρέπει να αποκλεισθεί άνευ ετέρου από το διαγωνισμό λόγω ελλιπούς υπολογισμού του διοικητικού κόστους, παραλείποντας να αναπέμψει την υπόθεση στον αναθέτοντα φορέα, προκειμένου να ασκήσει νομίμως την πιο πάνω αρμοδιότητά του.Ακυρώνει εν μέρει, κατά το σκεπτικό, την 1392,1393/2020 απόφαση της Αρχής Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών.

ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΣ/ΚΛ.Ζ/943/2022.

Ανάθεση υπηρεσιών εκτυπώσεως... Εκ των ανωτέρω διατάξεων της διακηρύξεως εν συνδυασμώ προς τας διατάξεις του άρθρου 20 παρ. 2 π.δ. 394/1996 (φ. 266 τ. Α΄) προκύπτει, ότι η βαθμολόγησις της τεχνικής προσφοράς του διαγωνιζομένου ως προς επί μέρους κριτήριον με βαθμόν 100, η κρίσις, δηλαδή, ότι η προσφορά, ως προς το κριτήριον αυτό, καλύπτει ακριβώς τας οριζομένας τεχνικάς προδιαγραφάς, δεν χρήζει ειδικωτέρας αιτιολογήσεως. Αντιθέτως, η βαθμολόγησις με βαθμόν κατώτερον του 100 (80 - 99) πρέπει να είναι αιτιολογημένη, πρέπει, δηλαδή, να προσδιορίζωνται, εις το οικείον πρακτικόν αι προδιαγραφαί, από των οποίων εμφανίζει η προσφορά απόκλισιν και να επεξηγείται εις τι συνίσταται η απόκλισις αυτή. Ομοίως, δέον να αιτιολογήται και η βαθμολόγησις της τεχνικής προσφοράς εις ωρισμένον κριτήριον δια βαθμολογίας άνω του 100 δι` αναφοράς εις τα στοιχεία, εκ των οποίων προκύπτει διατί και κατά τι η προσφορά του διαγωνιζομένου υπερκαλύπτει τας τασσομένας δια της διακηρύξεως τεχνικάς προδιαγραφάς.   Οι ισχυρισμοί αυτοί εν όψει του περιεχομένου των, ήσαν ουσιώδεις, έχρηζον δε, κατά τα προεκτεθέντα περί της εννοίας της διακηρύξεως και του πδ 394/96, ειδικώς αιτιολογουμένης αντιμετωπίσεως από το ΙΚΑ. Δεδομένου, όμως, ότι δια της πληττομένης αποφάσεως του Ι.Κ.Α., ως εξετέθη, δεν αντιμετωπίσθησαν κατ’ ουσίαν αι διαλαμβανόμεναι εις την προσφυγήν των αιτουσών αιτιάσεις, δεν εξεδόθη δε μετά την αναπομπήν της υποθέσεως εις το ΙΚΑ από την Επιτροπήν Αναστολών και δη εντός της κατά τα ανωτέρω δεκαημέρου προθεσμίας από την κοινοποίησιν της αποφάσεως της Επιτροπής Αναστολών νέα πράξις της αναθετούσης αρχής, κρίνουσα ητιολογημένως επί της ουσίας της προσφυγής, η οποία κατά τα προεκτεθέντα είχε ασκηθή εμπροθέσμως και μη νομίμως απερρίφθη ως εκπρόθεσμος δια της ρητώς προσβαλλομένης πράξεως, και δεδομένου ότι η υπόθεσις δεν είναι εκκαθαρισμένη κατά το νομικόν και πραγματικόν της μέρος και δεν δύναται το Δικαστήριον να χωρήση πρωτοτύπως εις κρίσιν επί των προβαλλομένων ισχυρισμών των αιτουσών, αναγομένων εις τεχνικής φύσεως ζητήματα, πρέπει, ακυρουμένων των προσβαλλομένων Λ36/Γ/112/27-10-06 και Λ36/Γ/108/12-10-2006 πράξεων του Διοικητού του ΙΚΑ δια τους εκτεθέντας ανωτέρω λόγους, να αναπεμφθή η υπόθεσις εις το ΙΚΑ προκειμένου να αποφανθή το αρμόδιον όργανον αιτιολογημένως εν όψει και των δια της διοικητικής προσφυγής της αιτούσης προβληθέντων ισχυρισμών (πρβλ ΣτΕ 2565/02, 1609/04, 2636/07).

Οικοδομικές και ηλεκτρομηχανολογικές εργασίες ανέγερσης νέου Μουσείου...Επειδή, εν όψει των εκτεθέντων στην προηγουμένη σκέψη, η προσβαλλομένη πράξη απορρίψεως της υποβληθείσης από την αιτούσα αιτιολογήσεως της προσφοράς της θα έπρεπε να ακυρωθεί, για το βασίμως προβαλλόμενο λόγο ότι το περιεχόμενο της ενσωματωθείσης σ’ αυτήν πράξεως, με την οποία η αιτούσα προσκλήθηκε να υποβάλει την μνημονευθείσα αιτιολόγηση, δεν πληροί τις απαιτήσεις του άρθρου 30 παράγραφος 4 της οδηγίας 93/37/ΕΟΚ. Εν τούτοις, ως προς το ζήτημα του περιεχομένου, το οποίο πρέπει, κατά την τελευταία αυτή διάταξη, να έχει η πρόσκληση που απευθύνει η αναθέτουσα αρχή σε διαγωνιζόμενο προς αιτιολόγηση προσφοράς, εμφανιζομένης ως ασυνήθιστα χαμηλής, διατυπώθηκαν, κατά τα εκτεθέντα ανωτέρω, στη δέκατη ένατη σκέψη της παρούσης, δύο διαφορετικές απόψεις, κάθε μια των οποίων συνεπάγεται διαφορετική αιτιολογία της αποδοχής του προβαλλομένου σχετικού λόγου και, περαιτέρω, διαφορετικές, κατά τη φύση και την έκταση, συνέπειες εν σχέσει προς τις υποχρεώσεις που θα βαρύνουν την αναθέτουσα αρχή κατά το στάδιο της συμμορφώσεώς της στην εκδοθησόμενη ακυρωτική απόφαση. Για το λόγο αυτόν, το Δικαστήριο κρίνει ότι πρέπει να αναβάλει την οριστική κρίση της υποθέσεως, προκειμένου να διατυπώσει προς το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 234 παράγραφος 3 της Συνθήκης για την Ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητος, τα εξής δύο προδικαστικά ερωτήματα: α) « Κατά την έννοια της διατάξεως του άρθρου 30 παράγραφος 4 της οδηγίας 93/37/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 14.6.1993, περί συντονισμού των διαδικασιών για τη σύναψη συμβάσεων δημοσίων έργων (ΕΕ L 199), η αναθέτουσα αρχή, επί διενεργείας διαγωνισμού, με σύστημα δημοπρατήσεως, όπως αυτό που περιγράφεται στο αιτιολογικό της παρούσης (σύστημα υποβολής προσφορών, μη συνοδευομένων από έκθεση αιτιολογήσεως, με επί μέρους ποσοστά εκπτώσεως επί ομάδων τιμών και έλεγχο ομαλότητος των επί μέρους ποσοστών εκπτώσεων), έχει την υποχρέωση να προσδώσει ορισμένο περιεχόμενο στην πράξη της, με την οποία καλεί διαγωνιζόμενο να παράσχει εξηγήσεις επί της προσφοράς του, η οποία χαρακτηρίσθηκε ασυνήθιστα χαμηλή βάσει σχετικού κατωφλίου, προσδιορισθέντος κατ’ εφαρμογή μαθηματικής μεθόδου, με χαρακτηριστικά ανάλογα προς εκείνα της μαθηματικής μεθόδου που περιγράφεται στο αιτιολογικό της παρούσης ; » β) «Επί καταφατικής απαντήσεως στο πρώτο ερώτημα, αρκεί, κατά την έννοια της μνημονευθείσης διατάξεως της οδηγίας 93/37/ΕΟΚ, να επισημαίνεται στην ανωτέρω πράξη, η επί μέρους έκπτωση, την οποία προσέφερε ο διαγωνιζόμενος σε μια ή περισσότερες ομάδες τιμών και την οποία η αναθέτουσα αρχή θεωρεί προβληματική ή η αναθέτουσα αρχή οφείλει, επί πλέον, να προσδιορίσει τους λόγους για τους οποίους θεωρεί την έκπτωση αυτή προβληματική, εκθέτοντας τεκμηριωμένα τις εκτιμήσεις της εν σχέσει προς το οριακό κόστος εκτελέσεως των αντίστοιχων εργασιών ;»

Ανάθεση υπηρεσιών φύλαξης νοσοκομείου...Περαιτέρω, η αιτούσα εταιρεία, προκειμένου να δικαιολογήσει το έννομο συμφέρον της προς παροχή προσωρινής δικαστικής προστασίας, προβάλει ότι, εάν η διάδικη αρχή είχε υπολογίσει ορθά το ελάχιστο ετήσιο εργατικό κόστος, θα έπρεπε, απορριπτομένων των προσφορών της παρεμβαίνουσας εταιρείας και της εταιρείας …, να ματαιωθεί ο διαγωνισμός και να επαναπροκηρυχθεί, πλην όμως η προσδοκία ματαιώσεως διαγωνισμού και προκηρύξεως νέου δεν αποτελεί λόγο δυνάμενο να στηρίξει το έννομο συμφέρον προς παροχή προσωρινής δικαστικής προστασίας κατά τις διατάξεις του ν. 2522/1997 (βλ. Ε.Α. 301/2001, 163/2005, 144, 151, 964/2006, 21, 609/2007, 960, 1087/2008, 342/2009). Και ναι μεν γίνεται δεκτό ότι διαγωνιζόμενος, ο οποίος νομίμως αποκλείεται από διαγωνισμό, διατηρεί, κατ’ εξαίρεση, και προς διασφάλιση του ενιαίου μέτρου κρίσης, έννομο συμφέρον προβολής ισχυρισμού αναφερόμενου αποκλειστικώς στην αποδοχή της συμμετοχής άλλου διαγωνιζομένου, παρά τη συνδρομή λόγου αποκλεισμού ίδιου με εκείνον που αποτέλεσε την αιτιολογία αποκλεισμού του (Ε.Α. 736/2007, 832-3, 932/2008, 246, 311, 684/2009, 748/2010), πλην όμως, εν προκειμένω, δεν πιθανολογείται σοβαρώς παράβαση του ενιαίου μέτρου κρίσης, όπως αντιθέτως ισχυρίζεται η αιτούσα, εφόσον η διάδικη αρχή αξιολόγησε τις προσφορές και των τριών διαγωνιζομένων εταιρειών επί της ίδιας ακριβώς βάσης, σύμφωνα, δηλαδή, με το ελάχιστο εργατικό κόστος που υπολόγισε στο ποσό των 206.476,71 ευρώ, του οποίου υπολειπόταν μόνο η προσφορά της αιτούσας εταιρείας, ενώ, εξάλλου, η πλημμέλεια, την οποία η αιτούσα καταλογίζει στις προσφορές της παρεμβαίνουσας εταιρείας και της εταιρείας …, δεν ταυτίζεται με εκείνη που αποτέλεσε το έρεισμα της απορρίψεως της δικής της προσφοράς (βλ. Ε.Α. 74/2010).Επειδή, κατόπιν των ανωτέρω, η υπό κρίση αίτηση πρέπει να απορριφθεί.