ΝΣΚ/99/2018
Τύπος: Γνωμοδότησεις Ν.Σ.Κ.
Δεσμευτικότητα αποφάσεων Ελεγκτικού Συνεδρίου στην περίπτωση που η Φορολογική Διοίκηση δεν παρίσταται ως διάδικος – Φορολογική αντιμετώπιση παροχών που προβλέπονται σε σύμβαση για σκοπούς Φ.Π.Α., όταν η σύμβαση έχει χαρακτηρισθεί ως προγραμματική.(...)Η Διοίκηση οφείλει να λαμβάνει υπόψη τις πράξεις όλων των δικαστικών σχηματισμών του Ελεγκτικού Συνεδρίου, σχετικά με τη νομιμότητα ή μη της εντελλόμενης δαπάνης. Αν η φορολογική αρχή διαπιστώσει αιτιολογημένα, κατόπιν διενέργειας ελέγχου ότι υπάρχουν επιμέρους πράξεις που υπόκεινται σε ΦΠΑ, μπορεί να ασκήσει την αρμοδιότητά της και να επιβάλει το σχετικό φόρο (ομόφ.). Ο νομικός χαρακτηρισμός μιας σύμβασης ως «προγραμματικής» συνιστά στοιχείο το οποίο από μόνο του ασκεί επιρροή στη φορολογική αντιμετώπιση όσον αφορά την υπαγωγή της ή μη στον ΦΠΑ, χωρίς, πάντως, να δεσμεύει τη φορολογική αρχή, αν αιτιολογημένα και κατόπιν ελέγχου διαπιστωθεί ότι το καταβαλλόμενο σε εκτέλεση της σύμβασης χρηματικό ποσό συνιστά αντιπαροχή για παρεχόμενες υπηρεσίες και όχι καταβολή δαπανών για την εκτέλεση του συμβατικού αντικειμένου (ομόφ.)
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΝΣΚ/25/2019
Εάν η Φορολογική Διοίκηση, στα πλαίσια εκτέλεσης και συμμόρφωσης σε δικαστικές αποφάσεις, οφείλει να διαγράψει το συνολικώς βεβαιωθέν, με ακυρωθείσες πράξεις επιβολής προστίμων Κ.Β.Σ., ποσό προστίμων ή τίθεται θέμα χρονικού περιορισμού από τις ισχύουσες διατάξεις, όπως αντιστοίχως ισχύει για τις κατά του Δημοσίου απαιτήσεις επιστροφής του φόρου (τριετία).Η Φορολογική Διοίκηση υποχρεούται να θεωρήσει ανύπαρκτες τις ακυρωθείσες πράξεις επιβολής προστίμων Κ.Β.Σ. και σε συμμόρφωση προς τις ακυρωτικές αποφάσεις των διοικητικών δικαστηρίων που επελήφθησαν της φορολογικής διαφοράς και εντός των ορίων του απορρέοντος από αυτές δεδικασμένου, να προβεί στις αναγκαίες ενέργειες, κατά τρόπον ώστε να αποκατασταθούν τα πράγματα στη θέση στην οποία θα ήταν αν οι πράξεις αυτές δεν είχαν εκδοθεί, αφού βεβαιωθεί για τη συνδρομή ορισμένων προϋποθέσεων που αφορούν στη συγκεκριμένη φορολογική διαφορά.
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/ΠΡΑΚΤ.13η/2017
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις ΙΙ και ΙΙΙ, εισηγούμαι ότι, κατά το πρώτο σκέλος της, η αμφιβολία της Αναπληρώτριας Επιτρόπου πρέπει να αρθεί υπέρ της άποψης ότι το επίμαχο χρηματικό ένταλμα, το οποίο φέρει «με εντολή δημάρχου» την υπογραφή του προϊσταμένου της λογιστικής υπηρεσίας, συνιστά νομίμως εκδοθέν τίτλο πληρωμής που υπόκειται στον προληπτικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, διότι, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της τελευταίας σχετικής απογραφής (βλ. την 2891/13/15.3.2013 απόφαση του Προέδρου της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, ΦΕΚ Β΄ 630), ο πληθυσμός του Δήμου … ανέρχεται σε 14.631 κατοίκους, η δε εντελλόμενη με αυτό δαπάνη δεν εξαιρείται από τον ως άνω έλεγχο και υπερβαίνει το όριο των 5.000,00 ευρώ με ΦΠΑ. Όσον αφορά, όμως, στο δεύτερο σκέλος της κρινόμενης αμφιβολίας, ανεξάρτητα από το ότι ο Σύνδεσμος Διαχείρισης Αποβλήτων Νομού … δε διαχειρίζεται τα λοιπά-πλην των αποβλήτων συσκευασίας-απόβλητα, αλλά απλώς τα συλλέγει και τα μεταφέρει (βλ. την από 21.4.2016 προγραμματική σύμβαση μεταξύ του Δήμου .. και του εν λόγω Συνδέσμου καθώς και την 23/2013 γνωμοδότηση του ΣΤ΄ Τμήματος του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους), εισηγούμαι ότι απαραδέκτως εισάγεται, διότι με αυτό δεν προσδιορίζονται με τρόπο σαφή και συγκεκριμένο τα ζητήματα για τα οποία προκαλούνται αμφιβολίες στην Αναπληρώτρια Επίτροπο ως προς την ερμηνεία των κρίσιμων διατάξεων που διέπουν την επίμαχη δαπάνη, αλλά αντιθέτως τίθεται στην ουσία ευθέως ερώτημα στο Κλιμάκιο για το αν πρέπει η δαπάνη αυτή να κριθεί νόμιμη και να θεωρηθεί ή όχι το επίμαχο χρηματικό ένταλμα. Συνεπώς το Κλιμάκιο δεν πρέπει να αποφανθεί επ’ αυτού και ο φάκελος της υπόθεσης πρέπει να επιστραφεί στην Αναπληρώτρια Επίτροπο, προκειμένου αυτή να διατυπώσει παραδεκτά τις αμφιβολίες της ή να διαφωνήσει σχετικά με τη θεώρηση του ως άνω χρηματικού εντάλματος, τηρώντας την προβλεπόμενη από το άρθρο 32 παρ. 1 του ν. 4129/2013 διαδικασία.
ΝΣΚ/99/2017
1) Εάν περιλαμβάνονται στη φορολογητέα αξία της αντιπαροχής που λαμβάνουν οι άμισθοι υποθηκοφύλακες, για την από μέρους τους παροχή υπηρεσιών, το σύνολο των δικαιωμάτων τα οποία εισπράττουν (αναλογικά, πάγια και γραφικά), κατά το άρθρο 19 παρ. 1 του Κώδικα ΦΠΑ. 2) Εάν, με βάση τις αρχές της χρηστής διοίκησης και της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης του φορολογούμενου, δικαιολογείται η μη αναζήτηση του ΦΠΑ από το χρόνο έναρξης ισχύος των οικείων διατάξεων, λαμβανομένου υπόψη ότι διευρύνεται η βάση επιβολής του ΦΠΑ σε σχέση με τις οδηγίες που έχουν ήδη δοθεί με την εγκύκλιο ΠΟΛ. 1100/2010 για την από 1.7.2010 υπαγωγή στο ΦΠΑ των άμισθων υποθηκοφυλάκων:1. Στη φορολογητέα αξία της αντιπαροχής που λαμβάνουν οι άμισθοι υποθηκοφύλακες για την από μέρους τους παροχή υπηρεσιών, περιλαμβάνεται, σΣύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 19 του Κώδικα ΦΠΑ (ν.2859/2000, όπως ισχύει), το σύνολο των δικαιωμάτων τα οποία εισπράττουν ως αναλογικά, πάγια και γραφικά (ομόφ). 2. Η τυχόν αναδρομική επιβολή ΦΠΑ επί των επίμαχων δικαιωμάτων θα ήταν αντίθετη προς τις αρχές της χρηστής διοίκησης και της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης των ως άνω φορολογουμένων, εφόσον η φορολογική διοίκηση ήθελε κρίνει, σωρευτικά, ότι η μη καταβολή του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας οφείλεται στο γεγονός ότι οι υπόχρεοι συμμορφώθηκαν καλοπίστως προς την υπ’ αριθμ. ΠΟΛ 1100/2010 εγκύκλιο του Υπουργού των Οικονομικών και ότι η αναδρομική αυτή επιβάρυνση θα μπορούσε, ενόψει των συντρεχουσών σε κάθε συγκεκριμένη περίπτωση συνθηκών, να θέσει σε σοβαρό κίνδυνο την οικονομική σταθερότητα και την εύρυθμη λειτουργία των άμισθων υποθηκοφυλακείων (ομόφ).
ΠΟΛ 1094/2008
Φορολογική αντιμετώπιση ΑΕ που έχει διαγραφεί από το Μητρώο ΑΕ της Νομαρχίας χωρίς να περατωθεί η εκκαθάριση της.
ΕλΣυν.Τμ.1/413/2016
Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ της παρούσας, η προσβαλλόμενη πράξη (έγγραφο) δεν έχει εκτελεστό χαρακτήρα, δεδομένου ότι με αυτή απορρίφθηκε η αίτηση της εκκαλούσας περί ανάκλησης επανεξέτασης της εις βάρος της εκδοθείσας 2829/6.9.2001 καταλογιστικής απόφασης, χωρίς το αρμόδιο διοικητικό όργανο να προβεί σε νέα κατ’ ουσία έρευνα της υπόθεσης και, ειδικότερα, χωρίς να ερευνήσει τα υποβληθέντα με την αίτηση αυτή στοιχεία. Συνακόλουθα, αβασίμως η εκκαλούσα προβάλλει με την κρινόμενη έφεση ότι η άρνηση της Οικονομικής Επιθεώρησης … να ανακαλέσει την εις βάρος της 2829/6.9.2001 απόφαση καταλογισμού της που εξέδωσε η ίδια ως άνω υπηρεσία, παρίσταται μη νόμιμη, αφού, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά σε προηγούμενη σκέψη, η Διοίκηση κατά γενική αρχή του δικαίου δεν έχει υποχρέωση αλλά απλή ευχέρεια να ανακαλεί τις πράξεις της, έστω και παράνομες..
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/225/2019
Προμήθεια ειδών καθαριότητας:..Με τα ανωτέρω δεδομένα, η 2019/0001/18.1.2019 σύμβαση, από την οποία απορρέει η ελεγχόμενη δαπάνη, έπρεπε να υποβληθεί για προληπτικό έλεγχο νομιμότητας στον Επίτροπο του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό …, ως εκ του ύψους της προϋπολογισθείσας δαπάνης για τη συνολική προμήθεια που δημοπρατήθηκε με τον ίδιο διαγωνισμό, η οποία ανερχόταν σε 208.980,29 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α.. Όμως, από τον έλεγχο της διαδικασίας σύναψης της εν λόγω σύμβασης, όπως ανωτέρω εκτέθηκε, δεν διαπιστώνεται η συνδρομή κάποιας ουσιώδους πλημμέλειας διακωλυτικής της υπογραφής της. Συνεκτιμωμένου τούτου και εν όψει των περιστάσεων της υπόθεσης, κρίνεται ότι τα αρμόδια όργανα παρέλειψαν να υποβάλουν την σύμβαση αυτή στον προληπτικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου όχι με πρόθεση καταστρατήγησης των σχετικών διατάξεων, αλλά από πλάνη, η οποία δεν πλήττει εκ του αποτελέσματος τις προϋποθέσεις νομιμότητας τις δαπάνης και, ως εκ τούτου, παρίσταται συγγνωστή (Ε.Σ. ΚΠΕΔ VII Τμ. 99/2018, 294, 212, 198, 25/2017). Συνεπώς, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί λόγω συνδρομής συγγνωστής πλάνης.
ΕΣ/ΤΜ.6/298/2019
Εργασίες επισκευής χρωματισμών του Δικαστικού Μεγάρου..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ της παρούσας, το Τμήμα κρίνει ότι η ελεγχόμενη προγραμματική σύμβαση μεταξύ του .... και της αιτούσας Περιφέρειας αποτελεί προγραμματική σύμβαση πολιτισμικής ανάπτυξη του άρθρου 100 παρ. 5 του ν. 3852/2010, για τη σύναψη της οποίας απαιτείται η συμμετοχή του Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού. Και τούτο διότι αυτή αποσκοπεί στην εκτέλεση έργου με πολιτιστικό χαρακτήρα - όπως ρητώς χαρακτηρίζονται με την προαναφερόμενη διάταξη οι παρεμβάσεις επί διατηρητέων κτιρίων- και δη στην εκτέλεση εργασιών επισκευής και χρωματισμών επί του Δικαστικού Μεγάρου …, το οποίο έχει χαρακτηρισθεί διατηρητέο κτίριο με την οικ.22525/1525/4.4.1988 απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων. Εν προκειμένω όμως, η σύναψη της ελεγχόμενης προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του .... και της αιτούσας Περιφέρειας …, χωρίς τη συμμετοχή, ως συμβαλλόμενου μέρους, του Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού, δεν δύναται, κατά την κρίση του Τμήματος, να αποτελέσει λόγο διακωλυτικό της υπογραφής της. Και τούτο ειδικότερα διότι, ανεξαρτήτως του ότι ο βασικός δικαιολογητικός λόγος σύναψης αυτής αποτελεί, όπως αποδείχθηκε, η εξασφάλιση της χρηματοδότησης αυτής από την Περιφέρεια .... - καθώς το ... δεν διαθέτει τους απαραίτητους πόρους προκειμένου να εκτελέσει το έργο αυτό αυτοτελώς-, σε κάθε περίπτωση, η συνεργασία και συμμετοχή του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, στην εκτέλεση του έργου της προγραμματικής σύμβασης έχει εν τοις πράγμασι διασφαλισθεί, αφού η συνταχθείσα, κατά το έτος 2005, μελέτη για την εκτέλεση των περιγραφόμενων σε αυτήν εργασιών επί του ως άνω διατηρητέου κτιρίου, έχει εγκριθεί από την αρμόδια υπηρεσία του ίδιου Υπουργείου, ήτοι από την Διεύθυνση Προστασίας και Αναστήλωσης Νεωτέρων και Σύγχρονων Μνημείων, με την ΥΠΠΟ/ΔΑΝΣΜ/37693/1453/2005 απόφαση. Επιπλέον, στην τελευταία αυτή εγκριτική απόφαση προβλέπεται ρητώς ότι οι εργασίες που θα εκτελεστούν θα τελούν υπό την εποπτεία της αρμόδιας υπηρεσίας του Υπουργείου Πολιτισμού, η οποία θα είναι ενήμερη και για την έναρξη και εξέλιξη των εργασιών. Επισημαίνεται δε ρητώς ότι, η ως άνω υπηρεσία του Υπουργείου δύναται να παρέμβει και να διακόψει τις εργασίες, εάν αυτές παρεκκλίνουν της εγκεκριμένης μελέτης. Επομένως, το εν λόγω Υπουργείο τελεί σε γνώση των εργασιών, που πρόκειται να εκτελεσθούν επί του προαναφερόμενου διατηρητέου κτίσματος, στο πλαίσιο της ελεγχόμενης προγραμματικής σύμβασης και εν τοις πράγμασι πληρούται στην συγκεκριμένη περίπτωση, ο ειδικότερος σκοπός του νόμου που επιτάσσει τη συμμετοχή του ως άνω Υπουργείου κατά τη σύναψη προγραμματικών συμβάσεων πολιτιστικού χαρακτήρα, ο οποίος συνίσταται αφενός, στην τήρηση των σχετικών με την προστασία του πολιτιστικού περιβάλλοντος διατάξεων και αφετέρου στην ένταξη των σχετικών έργων στον ευρύτερο προγραμματισμό του Υπουργείου. Περαιτέρω, όσον αφορά την δεύτερη αιτίαση της Αναπληρώτριας Επίτροπου σύμφωνα με την οποία κωλύεται η σύναψη της επίμαχης προγραμματικής σύμβασης, δοθέντος ότι δεν προκύπτει από τα προσκομιζόμενα στοιχεία επικαιροποίηση της μελέτης του έργου, που συντάχθηκε πριν από 14 έτη, το Τμήμα κρίνει ότι αυτή προώρως προβάλλεται στο παρόν στάδιο, αφού το εν λόγω ζήτημα δεν συνάπτεται με τη νομιμότητα της ελεγχόμενης προγραμματικής σύμβασης αλλά της εκτελεστικής σύμβασης ανάθεσης δημοσίου έργου, η οποία πρόκειται να επακολουθήσει.Κατ΄ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει να γίνει δεκτή η υπό κρίση αίτηση, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 11/2019 Πράξη της Αναπληρώτριας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό …, το δε οικείο σχέδιο της υπό κρίση προγραμματικής σύμβασης πολιτισμικής ανάπτυξης να υπογραφεί.
ΕλΣυν.Κλ.Ε/137/2017
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ-έλεγχος νομιμότητας:Με τα δεδομένα αυτά, πρέπει να γίνει δεκτό ότι είναι επιτρεπτή, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 100 του ν. 3852/2010, η σύναψη προγραμματικής σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας … και του Δήμου ... με το ως άνω περιεχόμενο, η σύμβαση αυτή εγκαθιδρύει πράγματι συνεργασία μεταξύ δημοσίων φορέων με σκοπό, διά της συνένωσης των μέσων που διαθέτει ο καθένας από αυτούς, την από κοινού εκτέλεση της δημόσιας αποστολής τους, και ως τέτοια δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του ν. 4412/2016, το δε υποβληθέν για έλεγχο οικείο σχέδιο σύμβασης έχει το ελάχιστο κατά νόμο περιεχόμενο, και, ως εκ τούτου, δεν συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή του.
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.4/100/2019
Διοργάνωση αγώνα ελεύθερης κατάδυσης:..Με δεδομένα τα ανωτέρω, και σύμφωνα με όσα έχουν γίνει δεκτά στη σκέψη ΙΙ, Κλιμάκιο κρίνει ότι απαραδέκτως εισάγεται ενώπιόν του το εν λόγω ένταλμα για άσκηση προληπτικού ελέγχου νομιμότητας κατά τις προδιαληφθείσες διατάξεις των άρθρων 28 και 32 του ν. 4129/2013, καθώς δεν στοιχειοθετείται αιτιολογημένα η διαφωνία του Επιτρόπου. Τούτο διότι εφόσον η άρνηση θεώρησης της Επιτρόπου λόγω μη νομιμότητας και εν μέρει μη κανονικότητας της δαπάνης εκφέρθηκε με την 73/2018 πράξη επιστροφής ενόψει της μη υποβολής αναγκαίων δικαιολογητικών και των ελλείψεων των υποβληθέντων, ο νέος Επίτροπος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, επιλαμβανόμενος εκ νέου της υποθέσεως μετά την προσκόμιση των δικαιολογητικών από τον … κατά την επανυποβολή του εντάλματος, δεν μπορούσε να εμμείνει στην κρίση περί μη νομιμότητας της δαπάνης όπως διατυπώθηκε στην 73/2018 πράξης επιστροφής αλλά όφειλε να προβεί σε αιτιολογημένη εκτίμηση του συνόλου των στοιχείων που προσκομίστηκαν κατά την επανυποβολή του εντάλματος. Επομένως, ο φάκελος πρέπει να αναπεμφθεί στην Υπηρεσία Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στον ... προκειμένου ο Επίτροπος να αποφανθεί αιτιολογημένα επί της νομιμότητας της δαπάνης, ενόψει του νομικού καθεστώτος και των πραγματικών δεδομένων της ενταλματοποίησής της.
ΕΣ/ΤΜ.7/14/2018 (σε συμβούλιο)
Προγραμματική σύμβαση με αντικείμενο την εκπόνηση του ερευνητικού προγράμματος.ζητείται η ανάκληση της 303/2017 Πράξης του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο Τμήμα τούτο, με την οποία κρίθηκε μη θεωρητέο το 155Α, οικονομικού έτους 2017, χρηματικό ένταλμα πληρωμής του Δήμου ..., ποσού 18.450 ευρώ, που αφορά στην καταβολή στον Ειδικό Λογαριασμό Κονδυλίων Έρευνας του ... (....- Ε.Λ.Κ.Ε.) της πρώτης δόσης για την υλοποίηση της από 10.12.2015 προγραμματικής σύμβασης με αντικείμενο την εκπόνηση του ερευνητικού προγράμματος..Η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης κατατέθηκε στο Ελεγκτικό Συνέδριο στις 28.3.2018 (αρ. πρωτ. 23428), μετά, δηλαδή, την πάροδο της προβλεπόμενης στο άρθρο 32 παράγραφος 6 του ν. 4129/2013 τριακονθήμερης προθεσμίας, η οποία, εν προκειμένω, άρχισε την επομένη της ως άνω κοινοποίησης της εν λόγω Πράξης στον Δήμο ..., δηλαδή στις 23.2.2018 και έληξε τριάντα ημέρες μετά, δηλαδή στις 24.3.2018, ημέρα Σάββατο, η οποία είναι εκ του νόμου εξαιρετέα και, ως εκ τούτου, συμπληρώθηκε στις 26.3.2018, ημέρα Δευτέρα.(..) Με τα δεδομένα αυτά, η κρινόμενη αίτηση, η οποία ασκήθηκε μετά την πάροδο της τασσόμενης από τον νόμο τριακονθήμερης προθεσμίας, είναι εκπρόθεσμη και, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας, πρέπει να απορριφθεί ως απαράδεκτη.
ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ.ΕΠΤΑΜ.ΣΥΝΘ/1319/2018