Καταβολή αμοιβής για την πραγματοποίηση ασφαλτοστρώσεων:..Με τα δεδομένα αυτά όσον αφορά την έκδοση τιμολογίου για την προμήθεια της ασφάλτου, βασίμως προβάλλεται από τον Επίτροπο ότι η έλλειψη αυτή καθιστά πλημμελή τη δαπάνη για την πληρωμή της αναδόχου, διότι σύμφωνα με τα εκτιθέμενα στην σκέψη ΙΙα της παρούσας, για την πληρωμή του αναδόχου έργου που εκτελείται για λογαριασμό των Ο.Τ.Α. απαιτείται να προσκομίζονται τα πρωτότυπα δικαιολογητικά δαπανών(τιμολόγια αγοράς πρώτης ύλης). Στη συγκεκριμένη περίπτωση ακόμα και αν γίνει δεκτός ο ισχυρισμός της αναδόχου ότι το προϊόν που παρείχε στο Δήμο (ασφαλτόδεμα) κατασκευάστηκε από άλλη εταιρεία και όχι από την ίδια, ήταν απαραίτητο να προσκομιστούν τα τιμολόγια ή και δελτία αποστολής που εκδόθηκαν μεταξύ των δύο εταιρειών, προκειμένου να αποδειχθεί η αξία του προϊόντος, η δαπάνη του οποίου καταβάλλεται με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα. Περαιτέρω και ο  δεύτερος λόγος διαφωνίας του Επιτρόπου  είναι βάσιμος, διότι, αν και δεν πρόκειται  για την προμήθεια της ασφάλτου  που πραγματοποιήθηκε  απολογιστικά, αλλά για την δαπάνη της ασφάλτου, που χαρακτηρίζεται ως απολογιστική  εργασία, λόγω του ιδιαίτερου τρόπου της τιμολόγησής της, απαιτείται σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με όσα παρατίθενται στη σκέψη ΙΙβ της παρούσας, η έκδοση ειδικής έγγραφης άδειας από τη διευθύνουσα το έργο υπηρεσία, καθώς η αξία της κυμαίνεται και η τελική  τιμή της είναι αυτή που προσδιορίζεται από το εκάστοτε ημερήσιο δελτίο ενδεικτικών τιμών αγοράς ασφάλτου από τα Ελληνικά Πετρέλαια, που εκδίδει η Γενική Γραμματεία Εμπορίου του Υπουργείου Ανάπτυξης, κατά την ημέρα ενσωμάτωσης της ασφάλτου στο έργο. Η εγκύκλιος (21/2008), της οποίας γίνεται επίκληση για την υποστήριξη της νομιμότητας της δαπάνης, αναφέρεται στον νέο  τρόπο υπολογισμού της αξίας της ασφάλτου, λόγω της ιδιάζουσας τιμολόγησης των εργασιών ασφαλτόστωσης, ωστόσο δεν μεταβλήθηκε με τον τρόπο αυτό η διαδικασία που απαιτείται για την πραγματοποίηση της προμήθειας, η οποία περιλαμβάνει εκτός από την έκδοση ειδικής έγγραφης εντολής από τη Διευθύνουσα Υπηρεσία και την προσκόμιση  των νόμιμων αποδεικτικών πληρωμής της (τιμολόγια και δελτία αποστολής) ως δικαιολογητικά της δαπάνης αυτής. Συνεπώς σε κάθε περίπτωση πληρωμής λογαριασμού δημοσίου έργου που περιέχει δαπάνη ασφάλτου και  εφόσον δεν υφίσταται ειδικότερη ρύθμιση όσον αφορά τα δικαιολογητικά και τον τρόπο πληρωμής της, απαιτείται να προσκομίζονται ως δικαιολογητικά  τα νόμιμα  αποδεικτικά προμήθειας της ασφάλτου. Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα κρίνει ότι η εντελλόμενη με το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη. Κατόπιν των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Καταβολή της αμοιβής της για την πραγματοποίηση ασφαλτοστρώσεων:.. Με τα δεδομένα αυτά όσον αφορά την έκδοση τιμολογίου για την προμήθεια της ασφάλτου, βασίμως προβάλλεται από τον Επίτροπο ότι η έλλειψη αυτή καθιστά πλημμελή τη δαπάνη για την πληρωμή της αναδόχου, διότι σύμφωνα με τα εκτιθέμενα στην σκέψη ΙΙα της παρούσας,για την πληρωμή του αναδόχου έργου που εκτελείται για λογαριασμό των Ο.Τ.Α. απαιτείται να προσκομίζονται τα πρωτότυπα δικαιολογητικά δαπανών(τιμολόγια αγοράς πρώτης ύλης). Στη συγκεκριμένη περίπτωση ακόμα και αν γίνει δεκτός ο ισχυρισμός της αναδόχου ότι το προϊόν που παρείχε στο Δήμο (ασφαλτόδεμα) κατασκευάστηκε από άλλη εταιρεία και όχι από την ίδια, ήταν απαραίτητο να προσκομιστούν τα τιμολόγια ή και δελτία αποστολής που εκδόθηκαν μεταξύ των δύο εταιρειών, προκειμένου να αποδειχθεί η αξία του προϊόντος, η δαπάνη του οποίου καταβάλλεται με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα. Περαιτέρω και ο  δεύτερος λόγος διαφωνίας του Επιτρόπου  είναι βάσιμος, διότι, αν και δεν πρόκειται  για την προμήθεια της ασφάλτου  που πραγματοποιήθηκε  απολογιστικά, αλλά για την δαπάνη της ασφάλτου, που χαρακτηρίζεται ως απολογιστική  εργασία, λόγω του ιδιαίτερου τρόπου της τιμολόγησής της, απαιτείται σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με όσα παρατίθενται στη σκέψη ΙΙβ της παρούσας, η έκδοση ειδικής έγγραφης άδειας από τη διευθύνουσα το έργο υπηρεσία, καθώς η αξία της κυμαίνεται και η τελική  τιμή της είναι αυτή που προσδιορίζεται από το εκάστοτε ημερήσιο δελτίο ενδεικτικών τιμών αγοράς ασφάλτου από τα ..., που εκδίδει η Γενική Γραμματεία Εμπορίου του Υπουργείου Ανάπτυξης, κατά την ημέρα ενσωμάτωσης της ασφάλτου στο έργο. Η εγκύκλιος (21/2008), της οποίας γίνεται επίκληση για την υποστήριξη της νομιμότητας της δαπάνης, αναφέρεται στον νέο  τρόπο υπολογισμού της αξίας της ασφάλτου, λόγω της ιδιάζουσας τιμολόγησης των εργασιών ασφαλτόστωσης, ωστόσο δεν μεταβλήθηκε με τον τρόπο αυτό η διαδικασία που απαιτείται για την πραγματοποίηση της προμήθειας, η οποία περιλαμβάνει εκτός από την έκδοση ειδικής έγγραφης εντολής από τη Διευθύνουσα Υπηρεσία και την προσκόμιση  των νόμιμων αποδεικτικών πληρωμής της (τιμολόγια και δελτία αποστολής) ως δικαιολογητικά της δαπάνης αυτής. Συνεπώς σε κάθε περίπτωση πληρωμής λογαριασμού δημοσίου έργου που περιέχει δαπάνη ασφάλτου και  εφόσον δεν υφίσταται ειδικότερη ρύθμιση όσον αφορά τα δικαιολογητικά και τον τρόπο πληρωμής της, απαιτείται να προσκομίζονται ως δικαιολογητικά  τα νόμιμα  αποδεικτικά προμήθειας της ασφάλτου. Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα κρίνει ότι η εντελλόμενη με το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη. Κατόπιν των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Δαπάνη ασφάλτου καθ υπέρβαση συναφθείσας σύμβασης.Από το συνδυασμό όλων των ανωτέρω διατάξεων (3669/2008)συνάγονται τα ακόλουθα: α) Μεταξύ των συστημάτων υποβολής προσφορών, στους διαγωνισμούς για την ανάθεση δημοσίων έργων, περιλαμβάνεται και αυτό της μειοδοσίας επί του εργολαβικού οφέλους, όταν οι εργασίες εκτελούνται απολογιστικά. Το σύστημα αυτό μπορεί να χρησιμοποιείται αυτοτελώς είτε σε συνδυασμό με άλλο, και στις δύο, όμως, περιπτώσεις εφαρμόζονται κατά την εκτέλεση του έργου οι διατάξεις των παρ. 2 έως 9 του άρθρου 55. Μεταξύ των ρυθμίσεων αυτών, προβλέπεται (παρ. 3) ότι η παρακολούθηση της δαπάνης γίνεται κατά τα οριζόμενα στη σύμβαση, δηλαδή η σύμβαση πρέπει να καθορίζει ποια είναι τα παραστατικά έγγραφα βάσει των οποίων θα διαπιστώνεται η δαπάνη στην οποία υποβλήθηκε ο ανάδοχος και η οποία, στη συνέχεια, θα του αποδοθεί προσαυξημένη κατά το ποσοστό γενικών εξόδων, το οποίο και μόνο υπόκειται στην προσφερόμενη από αυτόν έκπτωση. β) Με σκοπό την αντιμετώπιση της πολύ συχνής (ανά εβδομάδα) μεταβολής των τιμών της ασφάλτου, με την Δ17α/03/54/ΦΝ437/7.5.2008 απόφαση του Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. εντάχθηκε στις δημοπρασίες των δημοσίων έργων ιδιαίτερο κονδύλι απολογιστικών εργασιών, το οποίο περιλαμβάνει την αξία της ασφάλτου, καθώς και ιδιαίτερος τρόπος παρακολούθησης του κόστους αυτής. Συνεπώς, με την ανωτέρω υπουργική απόφαση – όπως ερμηνεύθηκε με τις εγκυκλίους που ακολούθησαν – εισήχθη ουσιαστικά το σύστημα υποβολής προσφορών του άρθρου 9 του ν. 3669/2008 στα έργα που περιλαμβάνουν την εκτέλεση ασφαλτικών εργασιών και επομένως, κατά την εκτέλεση της ως άνω απολογιστικής εργασίας εφαρμόζονται οι διατάξεις των παρ. 2 έως 9 του άρθρου 55 ως προς τον τρόπο παρακολούθησης της δαπάνης, μεταξύ των οποίων και η παρ. 3, η οποία, όπως προεκτέθηκε, ορίζει ότι ο τρόπος παρακολούθησης της σχετικής δαπάνης πρέπει να ορίζεται συμβατικά. γ) Το αντίτιμο για την εκτέλεση των απολογιστικών εργασιών περιλαμβάνεται στους λογαριασμούς που συντάσσει ο ανάδοχος και υποβάλλει προς έγκριση στον κύριο του έργου, οι δε λογαριασμοί συνοδεύονται για την έγκρισή τους, μεταξύ άλλων, από τα παραστατικά στοιχεία των απολογιστικών εργασιών που τυχόν εκτελέστηκαν. Συνεπώς, σε περίπτωση έλλειψης συμβατικής ρύθμισης, η πληρωμή της δαπάνης της ασφάλτου θα πραγματοποιηθεί με βάση τα παραστατικά στοιχεία που αποδεικνύουν το ύψος της δαπάνης αυτής (VII Τμ. Ελ.Συν. Πρ. 312, 348/2010).(....)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγινα δεκτά στις σκέψεις που προηγήθηκαν (υπό III), το Τμήμα κρίνει ότι, ελλείψει οποιασδήποτε συμβατικής ρύθμισης, νομίμως καταβάλλεται στο φερόμενο ως δικαιούχο του επίμαχου χρηματικού εντάλματος η δαπάνη των απολογιστικών εργασιών, η οποία αντιστοιχεί στην αξία της ασφάλτου που χρησιμοποιήθηκε για την εκτέλεση του έργου, έστω και αν αυτή υπερβαίνει το ποσό της από 8.9.2010 σύμβασης, δεδομένου ότι η δαπάνη αυτή αποδεικνύεται - και κατά το υπερβάλλον ποσό - από τα σχετικά παραστατικά στοιχεία, ήτοι το από 9.6.2011 πρωτόκολλο υπολογισμού απολογιστικά αξίας ασφάλτου, το υπό ίδια ημερομηνία δελτίο της Διεύθυνσης Τιμών Βιομηχανικών προϊόντων και φαρμάκων της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και το 16/28.6.2011 τιμολόγιο της εταιρείας «... .», από την οποία προμηθεύτηκε τον τάπητα κυκλοφορίας ο φερόμενος ως δικαιούχος του κρινόμενου χρηματικού εντάλματος.

Συμπληρωματικές-συμβάσεις-Προμήθεια ασφάλτου.Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προεκτεθείσες σκέψεις, το Τμήμα κρίνει ότι δεν συντρέχουν στην προκειμένη περίπτωση, οι προβλεπόμενες στο νόμο προϋποθέσεις, για τη σύναψη συμπληρωματικής σύμβασης(...)Κατ’ επέκταση, τακτοποιείται μη νόμιμα με την υπό κρίση συμπληρωματική σύμβαση και η αύξηση της δαπάνης της ασφάλτου (21.930,30 ευρώ), η οποία οφείλεται στις συμπληρωματικές εργασίες της ασφαλτικής προεπάλειψης και ασφαλτικής στρώσης κυκλοφορίας επιφάνειας 5.737,1μ2, εφόσον οι εργασίες αυτές δεν συνδέονται, όπως προεκτέθηκε, με κάποιο απρόβλεπτο γεγονός, αλλά αφορούν σε βελτίωση της ποιότητας του ήδη εκτελεσθέντος έργου. Αντιθέτως, η κάλυψη της δαπάνης προμήθειας ασφάλτου των ασφαλτικών εργασιών του 1ου Α.Π.Ε. (8.609,70 ευρώ), είναι νόμιμη, καθόσον κατά τα εκτεθέντα στην προηγούμενη σκέψη της παρούσας, ελλείψει ειδικότερης συμβατικής ρύθμισης, νομίμως καταβάλλεται στη φερόμενη ως δικαιούχο του επίμαχου χρηματικού εντάλματος η δαπάνη των απολογιστικών εργασιών, η οποία αντιστοιχεί στην αξία της ασφάλτου που χρησιμοποιήθηκε για την εκτέλεση του έργου, έστω και αν αυτή υπερβαίνει το ποσό της από 13.8.2010 σύμβασης, δεδομένου ότι η δαπάνη αυτή αποδεικνύεται - και κατά το υπερβάλλον ποσό - από τα σχετικά παραστατικά στοιχεία (βλ. το 29.11.2011 πρωτόκολλο υπολογισμού αξίας ασφάλτου). Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η ελεγχόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη κατά το μέρος που αφορά στην πληρωμή των εργασιών της 1ης Σ.Σ. και στην αύξηση της δαπάνης της ασφάλτου που οφείλεται σ’ αυτές και το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα, στο οποίο περιέχεται, μεταξύ άλλων, και μη νόμιμη δαπάνη, δεν πρέπει, για τους λόγους που προεκτέθηκαν, να θεωρηθεί.

Ερωτάται: α) Ποιες οι διατάξεις που διέπουν το Ίδρυμα «Μονάδα Φροντίδας Ηλικιωμένων-Φιλανθρωπικά Ιδρύματα Ληξουρίου» και β) ποιες οι εφαρμοστέες διατάξεις στην περίπτωση της τροποποίησης του Οργανισμού του Ιδρύματος.(...)Επί μεν του πρώτου ερωτήματος, το οποίο αφορά σε γενικότερο ζήτημα των εφαρμοστέων διατάξεων επί των φιλανθρωπικών σωματείων και ιδρυμάτων, για το οποίο δεν παρατίθεται αντίστοιχο προς το ερώτημα αυτό ιστορικό και σχετικός προβληματισμός που βάσει αυτού απασχολεί την ερωτώσα Υπηρεσία για το συγκεκριμένο φιλανθρωπικό ίδρυμα, το Στ΄ Τμήμα απέχει να γνωμοδοτήσει, επί του δευτέρου δε ερωτήματος γνωμοδοτεί, ότι η τροποποίηση του Οργανισμού του Ιδρύματος που αναφέρεται στο ερώτημα θα λάβει χώρα σύμφωνα με το ισχύον ν.δ. 1111/1972 «Περί Φιλανθρωπικών Σωματείων», αρκεί δε προς τούτο μόνον η υπογραφή του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων (ως καθ’ ύλην αρμοδίου) για την πρόταση έκδοσης σχετικού προεδρικού διατάγματος (ομόφωνα).

Δεν είναι δυνατή η εξαίρεση του Δημάρχου, διότι η αρμοδιότητα του ως πειθαρχικού προϊσταμένου, κατ άρθρο 176 παρ.1, σε συνδυασμό με το άρθρο 178 παρ.1 του Ν. 1188/81 είναι αμεταβίβαστη, δεν προβλέπεται δε, κατά νόμο, η αναπλήρωσή του, ενώ στο δεύτερο ερώτημα το ζήτημα είναι διάφορο αν επιληφθεί, όταν τούτο προβλέπεται, η Δημαρχιακή Επιτροπή, διότι στην περίπτωση αυτή αν δεν έχει ορισθεί ο Αντιδήμαρχος ως Πρόεδρος της Δημαρχιακής Επιτροπής, κατ άρθρο 111 παρ.1 του ΠΔ 410/95 είναι δυνατή η αναπλήρωση του Δημάρχου, ως Προέδρου της Δημαρχιακής Επιτροπής, με την παρ.2 του άρθρου 113 του ιδίου διατάγματος, σύμφωνα προς την οποία αν απουσιάζει ή κωλύεται ο Πρόεδρος της Δημαρχιακής Επιτροπής προεδρεύει ο Αντιπρόεδρος.

Προμήθεια μπετόν και ασφάλτου για συντήρηση και ασφαλτόστρωση δημοτικών δρόμων. Μη νόμιμη, καθόσον έγινε επιμερισμός της σχετικής δαπάνης, προς αποφυγή διενέργειας δημόσιου διαγωνισμού, αφού το μπετόν και η άσφαλτος θεωρούνται ομοειδή αγαθά.

Δημόσια έργα.Πληρωμή απολογιστικών εργασιών ασφάλτου, κατά το μέρος που η αξία τους υπερβαίνει τη σχετικώς προϋπολογισθείσα δαπάνη. Μη νόμιμη η επιβάρυνση του κονδυλίου των απροβλέπτων του έργου με την αξία επιπλέον των προβλεπόμενων στη μελέτη και τη διακήρυξη του έργου ποσοτήτων εργασιών ασφαλτικής ισοπεδωτικής στρώσης μεταβλητού πάχους. Τούτο δε, διότι οι επίμαχες πρόσθετες εργασίες, που ήταν απαραίτητες για την αρτιότητα και τη λειτουργικότητα του έργου, μπορούσαν, τηρούμενης της επιμέλειας του μέσου συνετού ανθρώπου, να έχουν προβλεφθεί στη μελέτη του έργου, καθώς τόσο οι υψομετρικές διαφορές των προς ασφαλτόστρωση οδών με τις διασταυρούμενες με αυτές οδούς όσο και τα ραγίσματα, τα ανοίγματα, οι καθιζήσεις και οι επιφανειακές ανωμαλίες τους, που οφείλονταν στα προηγούμενα υλικά στρώσης τους (αμμοχάλικο, τσιμέντο, φρεζαρισμένη άσφαλτος), αλλά και το μικρό πλάτος τους, ήταν γεγονότα γνωστά κατά το χρόνο σύνταξης της. Περαιτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι η κατά 44.903,94 ευρώ αύξηση της δαπάνης για απολογιστικές εργασίες ασφάλτου αφενός μεν δεν δικαιολογείται πλήρως (στο σύνολο της) από την αύξηση της τιμής της ασφάλτου από 210,00 σε 344,19 ευρώ/τόνο (61%) και την αύξηση του συντελεστή του Φ.Π.Α. από 19% σε 21%, καθώς αν επί του ποσού της οικείας προϋπολογισθείσας δαπάνης (36.000 ευρώ) υπολογιστούν και προστεθούν οι δύο αυτές αυξήσεις, προκύπτει υπέρβαση της κατά 23.500,00 ευρώ το μέγιστο, ήτοι κατά ποσό που υπολείπεται σημαντικά του ποσού των 44.903,94 ευρώ, αφετέρου δε δεν είναι νόμιμη κατά το μέρος που περιλαμβάνει την αξία της επιπλέον ασφάλτου που απαιτήθηκε λόγω αύξησης των ποσοτήτων των εργασιών ασφαλτικής ισοπεδωτικής στρώσης μεταβλητού πάχους και κατ' επέκταση λόγω αύξησης των ποσοτήτων ασφαλτομίγματος που χρησιμοποιήθηκαν προς τούτο.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:...η αναθέτουσα αρχή προκήρυξε ανοικτή διαδικασία κάτω των ορίων για την επιλογή αναδόχου υλοποίησης του υποέργου «Πιλοτικές Δράσεις για την Προώθηση των Ευπαθών Ομάδων και των Νέων στην Απασχόληση στο Δήμο ..., στο πλαίσιο της ΒΑΑ/ΟΧΕ της ...(Διαδημοτικό Κοινωνικό Δίκτυο "...")», με κριτήριο κατακύρωσης την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά βάσει βέλτιστης σχέσης ποιότητας - τιμής.(....)Περαιτέρω, ο ισχυρισμός φέρεται αορίστως και συνεπώς απαραδέκτως διότι αφ΄ ενός μεν η προσφεύγουσα δεν επικαλείται διάταξη του νόμου ή τη διακήρυξης από την οποία να προκύπτει ότι η αναθέτουσα αρχή οφείλει να υπογράφει τα έγγραφά της με προηγμένη ηλεκτρονική υπογραφή, άλλως απαλλάσσεται και ο προσφέρων από την υποχρέωση να θέτει ο ίδιος προηγμένη ψηφιακή υπογραφή επί των εγγράφων του, και διότι αφ΄ ετέρου δε η προσφεύγουσα δεν συσχετίζει το επιχείρημα αυτό με ισχυρισμό ακύρωσης της προσβαλλόμενης απόφασης. Για τους λόγους αυτούς πρέπει να απορριφθεί η προσφυγή και να γίνει δεκτή η παρέμβαση, διότι ορθά και σύννομα η προσβαλλόμενη απόφαση απέρριψε την προσφορά της προσφεύγουσας με την αιτιολογία ότι το επίμαχο ΤΕΥΔ του μέλους της προσφεύγουσας ένωσης δεν φέρει προηγμένη ψηφιακή ηλεκτρονική υπογραφή ως απαιτείται επί ποινή αποκλεισμού της προσφοράς από τον διαγωνισμό.

Εάν η κοινοποίηση ή και επανακοινοποίηση Πράξεων Επιβολής Εισφορών και συναφών Πράξεων συνιστούν λόγο διακοπής της παραγραφής των αξιώσεων του ΙΚΑ και ήδη ΕΦΚΑ, έναντι των οφειλετών του, λαμβανομένου υπόψη ότι η θέση αυτή έχει διατυπωθεί σε εγκυκλίους πρώην κεντρικών Υπηρεσιών του ΙΚΑ(...)Δεν είναι δυνατόν να προστίθεται λόγος διακοπής της παραγραφής των αξιώσεων του ΙΚΑ, με εγκυκλίους που το Ίδρυμα εκδίδει προς τις Υπηρεσίες του ή τους πολίτες προς παροχή οδηγιών ή διευκρινίσεων και κατά συνέπεια, η σε τέτοιου είδους έγγραφα διατυπωμένη θέση, ότι η κοινοποίηση των καταλογιστικών Πράξεων διακόπτει την παραγραφή των αξιώσεων, είναι μη νόμιμη και δεν παράγει αποτελέσματα για τους διοικούμενους (ομόφωνα).