Η ισχύς των γενικών και ειδικών όρων του ιδιωτικού συμφωνητικού μίσθωσης και οι έννομες συνέπειές τους, μετά τη λήξη της χρονικής διάρκειας της σύμβασης μίσθωσης, η οποία καταρτίσθηκε για τη στέγαση Υπηρεσιών του e-ΕΦΚΑ, υπό την προϋπόθεση ότι ο εκμισθωτής δεν έχει εκφράσει την εναντίωσή του στην περαιτέρω παραμονή των Υπηρεσιών του e-ΕΦΚΑ στο μίσθιο ακίνητο και οι ενέργειες στις οποίες θα πρέπει να προβεί το Τμήμα Στέγασης του e-ΕΦΚΑ, σε περίπτωση άρνησης του εκμισθωτή να προβεί στις αναγκαίες, για τη λειτουργικότητα του κτιρίου, επισκευές.(..)Στα δύο (2) ενοικιαζόμενα, από τον e-ΕΦΚΑ, ακίνητα, για την στέγαση των Υπηρεσιών του, τα οποία κείνται επί της οδού Ναυαρίνου αρ. 14 και επί της οδού Γερανίου αρ. 42, μετά τη λήξη της τελευταίας συμβατικής παράτασης της μίσθωσής τους, την 31-12-2016 και 2-6-2018, αντίστοιχα, έχουν, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 611 του Α.Κ. περί πλασματικής αναμίσθωσης, συναφθεί νέες μισθώσεις αόριστης χρονικής διάρκειας, οι οποίες ναι μεν είναι διαφορετικές από τις παλαιές, αλλά με τους ίδιους συμφωνηθέντες, αρχικά, συμβατικούς όρους, δεσμεύουσες τόσο τους συνιδιοκτήτες-εκμισθωτές του πρώτου από τα δύο προαναφερόμενα κτίρια, όσο και την ως υπερθεματίστρια, στον σχετικό δημόσιο αναγκαστικό πλειστηριασμό, νέα ιδιοκτήτρια-εκμισθώτρια του δεύτερου από τα κτίρια αυτά, ούτως ώστε συνεχίζουν να ισχύουν και να παράγουν έννομα αποτελέσματα και για τα δύο ακίνητα αυτά, ο ειδικός όρος του αρχικού οικείου ιδιωτικού συμφωνητικού μίσθωσης, ενός εκάστου, σύμφωνα με τον οποίο οι εκμισθωτές των συγκεκριμένων κτιρίων, υποχρεούνται να καταβάλουν το χρηματικό κόστος της επισκευής των ανελκυστήρων αυτών των κτιρίων. Τέλος, σε περίπτωση που οι εκμισθωτές αρνηθούν, κατά παράβαση της αμέσως πιο πάνω αναφερόμενης σχετικής συμβατικής υποχρέωσής τους, να επωμισθούν την δαπάνη της επισκευής των ανελκυστήρων των δύο αυτών κτιρίων, θα πρέπει ο e-ΕΦΚΑ, δεδομένης της διακοπής της λειτουργίας αυτών των ανελκυστήρων και των ανυπέρβλητων δυσχερειών, στη λειτουργία των στεγαζόμενων Υπηρεσιών του, την οποία αυτή συνεπάγεται, να ενεργήσει τις εργασίες αποκατάστασης της λειτουργίας των ανελκυστήρων εις βάρος των εκμισθωτών και εκ της εγγεγραμμένης στον προϋπολογισμό του e-ΕΦΚΑ πιστώσεως για την πληρωμή των μισθωμάτων και να παρακρατήσει το ποσό της γενομένης δαπάνης, από τα πρώτα, μετά την επισκευή, πληρωθησόμενα μισθώματα, μετά από προηγηθείσα σχετική βεβαίωση της Τεχνικής Υπηρεσίας του e-ΕΦΚΑ.

Δυνατότητα μείωσης μισθωμάτων που καταβάλλει το Δημόσιο, για μισθώσεις εντός του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 21 του Ν. 4002/2011.α) Οι διατάξεις του άρθρου 21 του Ν. 4002/2011, με τις οποίες μειώνονται υποχρεωτικά τα μισθώματα που καταβάλλονται από το Δημόσιο ή άλλους φορείς του δημόσιου τομέα για την στέγαση υπηρεσιών τους, έχουν εφαρμογή και στις συμβάσεις που έχουν συναφθεί με την εταιρεία «Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών Α.Ε.». β) Η μείωση επέρχεται αυτοδίκαια, με την έναρξη ισχύος του νόμου, τα δε αρμόδια για την καταβολή του μισθώματος όργανα των στεγαζόμενων υπηρεσιών θα προβούν στη μείωση του μισθώματος κατά 20%, χωρίς να απαιτούνται προς τούτο άλλες ενέργειες από την πλευρά του μισθωτή – Δημοσίου, το οποίο όμως στο πλαίσιο των αρχών της χρηστής διοίκησης οφείλει να ενημερώσει σχετικά τον εκμισθωτή. (ομοφ.)  

Ερωτάται εάν υφίσταται δυνατότητα: 1) καταγγελίας των υφιστάμενων μισθώσεων στο κτίριο επί της οδού Σταδίου αρ. 28 στην Αθήνα, στο πλαίσιο επισκευής και αξιοποίησης του ακινήτου και με δεδομένα α) την με αριθμό 30/2015 «Έκθεση Επικινδύνου Οικοδομής» και β) τις αναγκαίες και εκτεταμένες εργασίες που απαιτούνται κατόπιν της από 7.3.2018 τεχνικής έκθεσης του Πολιτικού Μηχανικού Δ.Γ. (όπως αυτά διατυπώθηκαν ως Α και Β υποερωτήματα στην παράγραφο Ε του εν λόγω εγγράφου ερωτήματος) και 2) διαγωνιστικής διαδικασίας μίσθωσης ολόκληρου του ακινήτου και μεταβίβασης των υφιστάμενων μισθώσεων σε τρίτο που θα αναλάβει την επισκευή και εκμετάλλευση του ακινήτου.(...)) Δεν υφίσταται δυνατότητα καταγγελίας των υφιστάμενων μισθώσεων στο κτίριο επί της οδού Σταδίου αρ. 28 στην Αθήνα, στο πλαίσιο επισκευής και αξιοποίησης του ακινήτου διότι α) η έκθεση επικινδύνου Ε30/2015 η οποία δεν παρίσταται επίκαιρη λόγω του διαδραμόντος χρόνου και από ευθύνη του κυρίου-εκμισθωτή δεν υλοποιήθηκε μέχρι σήμερα, αφενός,δεν δικαιολογεί την από μέρους του εκμισθωτή καταγγελία της σύμβασης μίσθωσης, αφετέρου, ο τυχόν, με τέτοιο περιεχόμενο, επικαλούμενος «σπουδαίος λόγος» στερείται περιεχομένου, β) ότι η από 7.3.2018 τεχνική έκθεση του Πολιτικού Μηχανικού Δ.Γ., στο πλαίσιο επισκευής και αξιοποίησης του στο ιστορικό αναφερόμενου κτιρίου δεν μπορεί να στηρίξει, προς το παρόν, σπουδαίο λόγο καταγγελίας. Η Διοίκηση όμως, η οποία έχει την αποφασιστική αρμοδιότητα, αφού εκτιμήσει τα προαναφερθέντα και αξιολογήσει όλα τα στοιχεία που διαθέτει καθώς και όσα τυχόν στο μέλλον ανακύψουν, και αφού λάβει υπόψη την κατάσταση του κτιρίου και την ταυτότητά του ως διατηρητέο και χαρακτηρισμένο ως έργο τέχνης, μπορεί κατά την αξιολογική της κρίση να αποφασίσει εάν τα επιπλέον πραγματικά στοιχεία που στο μέλλον θα διαθέτει μπορούν να υπαχθούν στην νομική έννοια του σπουδαίου λόγου, λαμβανομένου όμως υπόψη προηγουμένως, των εκατέρωθεν οικονομικών συμφερόντων καθώς και τις οικονομικές επιπτώσεις που θα προκύψουν από τη εξακολούθηση ή τη λύση της μίσθωσης (κατά πλειοψηφία). 2) Στα πλαίσια των άρθρων 361 και 574 του ΑΚ σε συνδυασμό με το π.δ. 715/1979 που προβλέπει τη διακήρυξη διαγωνισμού δύναται ο Φορέας να προβεί σε διαγωνιστική διαδικασία μίσθωσης των κενών ορόφων του πολυώροφου ακινήτου, κατά την οποία, ο εκμισθωτής οφείλει να παραχωρήσει την χρήση αυτών και ο αναδεικνυόμενος από αυτήν μισθωτής να καταβάλλει στον εκμισθωτή το συμφωνηθέν μίσθωμα. Ο παραπάνω χαρακτήρας μίσθωσης δεν αναιρείται, ούτε από την υποχρέωση που θα βαρύνει τον μισθωτή με τις δαπάνες ανακαίνισης, συντήρησης και αναπαλαίωσης του ακινήτου καθώς και όσες ήθελε κριθούν ως αναγκαίες από τον Φορέα, καθόσον λόγω του ενδοτικού χαρακτήρα της διάταξης του άρθρου 574 ΑΚ και της καθιερούμενης με τη διάταξη του άρθρου 361 του ΑΚ αυτονομίας της ιδιωτικής βούλησης, είναι επιτρεπτό να συμφωνηθούν και παρεπόμενες πρόσθετες υποχρεώσεις σε βάρος του μισθωτή, ούτε από τις υπάρχουσες ενεργείς μισθωτικές συμβάσεις, καθώς με το θεσμό της εκχώρησης και της αναδοχής χρέους δύναται τρίτο πρόσωπο να υπεισέλθει στη θέση του εκμισθωτή στις ήδη υπάρχουσες συμβατικές σχέσεις, χωρίς να καταστρατηγούνται κατά τα ανωτέρω οι διατάξεις του π.δ. 715/1979 (ομόφωνα).

Κατασκευή δικτύων αποχέτευσης ακαθάρτων και εγκαταστάσεων καθαρισμού λυμάτων:...ζητείται παραδεκτώς η ανάκληση της 394/2013 πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα κρίνει καταρχήν ότι το Κλιμάκιο παραδεκτώς υπεισήλθε στην εξέταση του ζητήματος της διασφάλισης του χώρου εκτέλεσης του ελεγχόμενου έργου, παρά τα περί του αντιθέτου προβαλλόμενα από την αιτούσα, δεδομένου ότι το εν λόγω ζήτημα δεν αποτέλεσε αντικείμενο οριστικής ή μη κρίσης στην 193/2011 πράξη του Ε΄ Κλιμακίου, με την οποία έγινε δεκτό ότι δεν κωλύεται η υπογραφή της προηγηθείσας προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του Δήμου … και της Περιφέρειας ... Και τούτο, διότι αφενός το Ε΄ Κλιμάκιο στην τελευταία ως άνω πράξη του δεν διέλαβε σχετική κρίση σχετικά με τη νομιμότητα ή μη της εκτέλεσης του έργου στο ως άνω μισθωμένο ακίνητο και αφετέρου δεν μπορεί να συναχθεί σχετική σιωπηρή θετική κρίση του Κλιμακίου, δεδομένου ότι το αντικείμενο της ελεγχθείσας προγραμματικής σύμβασης, τις προϋποθέσεις σύναψης της οποίας ερεύνησε το Κλιμάκιο, συνίστατο στη μεταβίβαση της αρμοδιότητας υλοποίησης του έργου στην αιτούσα Περιφέρεια, ενώ ο τρόπος και ο χώρος εκτέλεσης του έργου αποτελεί κυρίως αντικείμενο του ήδη διενεργουμένου ελέγχου νομιμότητας της υπό κρίση σύμβασης. Περαιτέρω, ενόψει όσων έγιναν ανωτέρω ερμηνευτικώς δεκτά (βλ. σκ. IV), το Τμήμα, λαμβάνοντας, επιπλέον, υπόψη ότι α) το προς κατασκευή έργο έχει εκτιμώμενο χρόνο λειτουργίας 20 έως 40 έτη, β) η μεταξύ του Δήμου … και του ανωτέρω ιδρύματος συναφθείσα σύμβαση μίσθωσης του ακινήτου, στο οποίο θα εκτελεσθεί το έργο, θα διαρκέσει έως την 31.3.2051, ενώ, αν κατά τη λήξη αυτής το ίδρυμα αποφασίσει την εκ νέου εκμίσθωση του μίσθιου, ο Δήμος θα έχει δικαίωμα προτίμησης επί ίσων προσφορών, γ) οι διέπουσες την ως άνω σύμβαση διατάξεις και ιδίως η διάταξη του άρθρου 281 του Αστικού Κώδικα παρέχουν επαρκή εξασφάλιση ότι το δικαίωμα καταγγελίας της σύμβασης δεν θα ασκηθεί καταχρηστικά εκ μέρους του εκμισθωτή, ενόψει και της ζωτικής για το κοινωνικό σύνολο σημασίας των αναγκών, τις οποίες προορίζεται να καλύψει το προς εκτέλεση έργο, κρίνει ότι στην υπό κρίση περίπτωση με την ως άνω συναφθείσα σύμβαση μίσθωσης διασφαλίζεται η ομαλή κατασκευή και λειτουργία του έργου, κατά τα βασίμως με τις υπό κρίση αίτηση και παρεμβάσεις προβαλλόμενα.(..). Συνακόλουθα, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, πρέπει να γίνουν δεκτές η υπό κρίση αίτηση και οι υπέρ αυτής ασκηθείσες παρεμβάσεις και να ανακληθεί η προσβαλλόμενη πράξη του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, το δε οικείο σχέδιο σύμβασης μπορεί να υπογραφεί, εφόσον η αναγραφόμενη στο σχέδιο (σελ. 2, παρ. 1) σειρά ισχύος των τευχών διορθωθεί με βάση τις αντίστοιχες ρυθμίσεις του άρθρου 5.2 της οικείας διακήρυξης.