Μεταφορές μαθητών.Τυχόν ερμηνευτική παραδοχή ότι ο προβλεπόμενος περιορισμός ως προς τη «μέγιστη αποζημίωση», που δύνανται να λάβουν οι ανάδοχοι του δημοσίου διαγωνισμού, καταλαμβάνει και την περίπτωση της προσφυγής σε απευθείας ανάθεση, αντίκειται στον επιδιωκόμενο από τις διατάξεις αυτές σκοπό και καθιστά άνευ ουσίας τη ρητά προβλεπόμενη, όχι μόνο στην Κ.Υ.Α. ΙΒ/6071/1998, αλλά και στο ν.2621/1998 (άρθρο 2 παρ. 24β) δυνατότητα περί προσφυγής σε απευθείας ανάθεση για τη μεταφορά τον μαθητών.

Μεταφορές μαθητών.H δαπάνη του κόστους μεταφοράς των μαθητών δεν μπορεί να υπερβαίνει, τη μέγιστη αποζημίωση που καθορίζεται σύμφωνα με τους οριζόμενους στην παρ. 9 του άρθρου 1 της αριθμ.6071/1998 ΚΥΑ τύπους, ανεξάρτητα εάν το έργο της μεταφοράς των μαθητών εκτελείται είτε κατόπιν ενέργειας σχετικού διαγωνισμού, είτε με απευθείας ανάθεση στην περίπτωση που ο διαγωνισμός απέβη άγονος, δεδομένου ότι η διάταξη της παρ.9 του άρθρου 1 της υπουργικής απόφασης δεν κάνει καμία σχετική διάκριση.

ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/5/2008.

Πληρωμή εργασιών συντήρησης οδοποιίας.( ...) Με τα δεδομένα αυτά, αν και οι ανατεθείσες υπηρεσίες είναι όμοιες, νομίμως ο Δήμος …. προέβη στην απευθείας ανάθεσή τους κατ’ εφαρμογή του άρθρου 6 παρ. 14 του ν. 4071/2012, δεδομένου ότι αφορούν στην κάλυψη αναγκών διαφορετικών Δημοτικών Ενοτήτων του Δήμου, δεν υπερβαίνουν το ποσό των 20.000 η καθεμία και ήδη ακολουθήθηκε εξαρχής η διαδικασία αναγραφής ξεχωριστών ανά Δημοτική Ενότητα πιστώσεων στον προϋπολογισμό του έτους 2017. Περαιτέρω, το άρθρο 6 παρ. 2 του ν. 4412/2016 δεν εφαρμόζεται εν προκειμένω, καθόσον ρυθμίζει τον τρόπο υπολογισμού της εκτιμώμενης αξίας μιας σύμβασης όταν η αναθέτουσα αρχή αποτελείται από επιχειρησιακές μονάδες, στην έννοια των οποίων δεν περιλαμβάνονται οι δημοτικές ενότητες (βλ. κυα 75555/289/17 «Καθορισμός κριτηρίων υπαγωγής στην έννοια της χωριστής επιχειρησιακής μονάδας ανεξαρτήτως υπεύθυνης για τη σύναψη συμβάσεων της ίδιας ή ορισμένων κατηγοριών αυτών», ΦΕΚ Β΄ 2336). Κατά την γνώμη όμως της Προέδρου, οι ανατεθείσες υπηρεσίες, οι οποίες ταυτίζονται κατά περιεχόμενο, μη νομίμως κατατμήθηκαν ανά Δημοτική Ενότητα και ανατέθηκαν απευθείας με βάση το ποσό που προέκυψε από τον επιμερισμό αυτό.

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ- ΥΠΕΡΗΜΕΡΙΑ: Επειδή, στην παράγραφο 2 του άρθρου 7 του ίδιου νόμου (Ν. 1418/1984) προβλέπονται τα εξής: Αν ο κύριος του έργου καταστεί υπερήμερος ως προς την εκπλήρωση των συμβατικών του υποχρεώσεων, ο ανάδοχος δικαιούται να ζητήσει αποζημίωση μόνο για τις θετικές του ζημίες που προκαλούνται μετά την επίδοση από αυτόν σχετικής έγγραφης όχλησης. Από τις προεκτιθέμενες διατάξεις συνάγεται με σαφήνεια ότι το θέμα της αποζημίωσης του αναδόχου δημόσιου έργου, λόγω υπερημερίας του κυρίου του έργου, ρυθμίζεται ειδικά στην παράγραφο 2 του άρθρου 7 του ν. 1418/1984. Συνεπώς, δεν υπάρχει περιθώριο εφαρμογής κανόνων ενοχικού δικαίου, που προβλέπονται στον ΑΚ για το ίδιο θέμα. Σύμφωνα λοιπόν με τη διάταξη της παραγράφου αυτής, δεν είναι παραδεκτή η αίτηση αποζημίωσης του αναδόχου που επικαλείται υπερημερία του κυρίου του έργου, αν ο ανάδοχος δεν έχει προηγουμένως υποβάλει σχετική όχληση στον τελευταίο. Και περαιτέρω, όταν, αργότερα ο εργολήπτης ασκήσει το αποζημιωτικό του δικαίωμα αυτό, στη σχετική αίτησή του μπορεί να περιλάβει παραδεκτώς μόνο τις θετικές ζημίες του, οι οποίες προκλήθηκαν μετά την υποβολή της όχλησης αυτής.

Εάν ο Πρόεδρος του Συμβουλίου Διοίκησης της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας δικαιούται την προβλεπόμενη από την παράγραφο 9 του άρθρου 88 του ν. 4622/2019 αποζημίωση για τη συμμετοχή του στις συνεδριάσεις του Συμβουλίου.(...)Ο Πρόεδρος του Συμβουλίου Διοίκησης της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας δεν δικαιούται τις αποδοχές που προβλέπονται στην παράγραφο 9 του άρθρου 88 του ν. 4622/2019 για τη συμμετοχή του στις συνεδριάσεις του Συμβουλίου, καθόσον είναι πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης, η συμμετοχή του δε στις συνεδριάσεις του Συμβουλίου συνιστά εκπλήρωση των κύριων καθηκόντων του, επιπλέον δε, όπως προκύπτει από τις διατάξεις της παραγράφου 8 του άρθρου 88 του ν. 4622/2019, δεν είναι δυνατόν, αυτός αμειβόμενος –αποζημιούμενος επιπλέον για την κάθε συνεδρίαση του Συμβουλίου στην οποία συμμετέχει, να λαμβάνει αποδοχές, οι οποίες, τακτικές και πρόσθετες, να υπερβαίνουν το όριο, που τίθεται από το νόμο, του 60% των συνολικών αποδοχών και επιδομάτων, παροχών και αποζημιώσεων του Προέδρου του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους (ομόφωνα).

Εάν ο Πρόεδρος του Συμβουλίου Διοίκησης της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας δικαιούται την προβλεπόμενη από την παράγραφο 9 του άρθρου 88 του ν. 4622/2019 αποζημίωση για τη συμμετοχή του στις συνεδριάσεις του Συμβουλίου.(...)Ο Πρόεδρος του Συμβουλίου Διοίκησης της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας δεν δικαιούται τις αποδοχές που προβλέπονται στην παράγραφο 9 του άρθρου 88 του ν. 4622/2019 για τη συμμετοχή του στις συνεδριάσεις του Συμβουλίου, καθόσον είναι πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης, η συμμετοχή του δε στις συνεδριάσεις του Συμβουλίου συνιστά εκπλήρωση των κύριων καθηκόντων του, επιπλέον δε, όπως προκύπτει από τις διατάξεις της παραγράφου 8 του άρθρου 88 του ν. 4622/2019, δεν είναι δυνατόν, αυτός αμειβόμενος –αποζημιούμενος επιπλέον για την κάθε συνεδρίαση του Συμβουλίου στην οποία συμμετέχει, να λαμβάνει αποδοχές, οι οποίες, τακτικές και πρόσθετες, να υπερβαίνουν το όριο, που τίθεται από το νόμο, του 60% των συνολικών αποδοχών και επιδομάτων, παροχών και αποζημιώσεων του Προέδρου του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους (ομόφωνα).

Από το συνδυασμό των ανωτέρω διατάξεων (3852/2010,3463/2006,11389/93) συνάγεται ότι το Δημοτικό Συμβούλιο, ως όργανο διοίκησης των Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού, έχει γενική αρμοδιότητα και αποφασίζει για κάθε θέμα σχετικό με τις αρμοδιότητες του οικείου Ο.Τ.Α., εκτός από τα θέματα που, βάσει ρητής διάταξης, ανήκουν στην αρμοδιότητα των λοιπών οργάνων του Δήμου. Όσον αφορά ειδικότερα στη διενέργεια δημοτικών προμηθειών με απευθείας ανάθεση κατά παρέκκλιση της διαδικασίας του τακτικού διαγωνισμού, τέτοια αρμοδιότητα ανατίθεται, αφενός με τις παρατιθέμενες ανωτέρω ρυθμίσεις του ν. 3852/2010 στην Οικονομική Επιτροπή όταν συντρέχει εξαιρετικά επείγουσα περίπτωση, αφετέρου, στο Δήμαρχο όταν η προμήθεια σε ετήσια βάση δεν υπερβαίνει το ποσό των 15.000 ευρώ, με τις προαναφερόμενες διατάξεις του Ε.Κ.Π.Ο.Τ.Α. -που εξακολουθούν να ισχύουν δεδομένου ότι ούτε ο κανονισμός στο σύνολό του ούτε οι ανωτέρω επιμέρους διατάξεις του έχουν καταργηθεί ρητά ούτε μπορεί να θεωρηθεί ότι έχουν καταργηθεί σιωπηρά, διότι δεν έρχονται σε αντίθεση με τις ρυθμίσεις του ν. 3852/2010, αφού σε αυτές ρητά διατυπώνεται ότι εκφεύγουν της αρμοδιότητας του δημοτικού συμβουλίου θέματα που ανήκουν στην αρμοδιότητα άλλου δημοτικού οργάνου, στον Ε.Κ.Π.Ο.Τ.Α. δε ευθέως παραπέμπει το άρθρο 209 του Δ.Κ.Κ., που κυρώθηκε με το ν. 3463/2006 (βλ. πράξη Κλιμ. VII Τμ. 49/2013).

Προμήθεια μεταλλικών απορριμματοκιβωτίων...Με τα δεδομένα αυτά, οι υπό κρίση δαπάνες δεν είναι νόμιμες, διότι η προμήθειες των ανωτέρω απορριμματοκιβωτίων ανατέθηκαν απευθείας, παρά το ότι, ως εκ της φύσης και της λειτουργικότητάς τους, εντάσσονται σε παρεμφερείς κατηγορίες (κιβώτια μεταλλικά προοριζόμενα για τη συγκέντρωση απορριμμάτων) και αφορούν στον ίδιο κύκλο επαγγελματιών (πρβλ. Ελ.Σ. V Τμ. 8/2013, 15, 13, 1/2010, IV Τμ. 82/2008, Κ.Π.Ε.Δ. IV Τμ. 117/2014, πρβλ. και Ελ.Σ. VII Τμ. 129, 47/2010) και οι προϋπολογιζόμενες δαπάνες τους, αθροιζόμενες, υπερβαίνουν το ποσό των 20.000 ευρώ, πέραν του οποίου δεν επιτρέπεται απευθείας ανάθεση. Περαιτέρω, αλυσιτελώς προβάλλεται από την αναθέτουσα αρχή η διαφοροποίηση επιμέρους τεχνικών χαρακτηριστικών των δύο αντικειμένων, δεδομένου ότι η υποχρέωση διενέργειας διαγωνισμού δεν αφορά μόνο σε ταυτιζόμενα αντικείμενα προμηθειών αλλά και σε ομοειδή αντικείμενα, για τα οποία δύναται να διενεργηθεί ενιαίος διαγωνισμός με επιμέρους αντικείμενα για καθένα από τα οποία να προβλέπονται διακριτές τεχνικές προδιαγραφές. Ωστόσο, λαμβανομένης υπόψη της μη ταύτισης της μορφολογίας και του τρόπου χρήσης των άνω απορριμματοκιβωτίων, της έκδοσης για καθένα από αυτά διαφορετικής πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος (περιλαμβάνουσας μη ταυτιζόμενα επιμέρους χαρακτηριστικά), καθώς και του ότι η ανάδοχος είναι η μοναδική που κατασκευάζει το απορριμματοκιβώτιο «Κινητό Πράσινο Σημείο», τα αρμόδια όργανα του Δήμου δεν ενήργησαν, εν προκειμένω, με πρόθεση καταστρατήγησης των κείμενων διατάξεων, αλλά πεπλανημένως, πλην συγγνωστώς, θεώρησαν ότι αυτές εντάσσονται σε διαφορετικές κατηγορίες που δύνανται, ως εκ τούτου, να ανατεθούν απευθείας (πρβλ. ενδ. Ελ.Σ. Κ.Π.Ε.Δ. VII Τμ. 277, 248, 117/2019, 151, 76/2018, 306/2017, Κ.Π.Ε.Δ. V Τμ. 2/2016).

Επισκευή και συντήρηση δημοτικών οχημάτων...:Με δεδομένα αυτά η δαπάνη προς πληρωμή της οποίας εκδόθηκε το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν είναι νόμιμη, δοθέντος ότι αφορά σε αντικείμενο όμοιας φύσης με προηγούμενες αναθέσεις και οι σχετικές δαπάνες συναθροιζόμενες με την υπό κρίση υπερβαίνουν το όριο των 20.000 ευρώ, μέχρι το οποίο θα ήταν δυνατή η απευθείας ανάθεση επισκευών και, ως εκ τούτου, ανατέθηκαν κατά κατάτμηση της συνολικής, απαιτούμενης για την κάλυψη των ετήσιων σχετικών αναγκών του Δήμου, δαπάνης. Περαιτέρω, αλυσιτελώς προβάλλεται το ότι επί των φθορών που έχρηζαν αποκατάστασης επελήφθη η αρμόδια προς τούτο Επιτροπή του Δήμου, καθ’ ότι η συνδρομή της εν λόγω αρμοδιότητας δεν δικαιολογεί τη μη τήρηση των κανόνων των διαγωνιστικών διαδικασιών, όταν δεν συντρέχει νόμιμη εξαίρεση από αυτές. Εντούτοις, λαμβανομένων υπόψη των ισχυρισμών του Δήμου ότι στο εν γένει ανατεθέν αντικείμενο συμπεριλαμβάνονται επισκευές που δεν αφορούν σε τακτικό σέρβις των οχημάτων και ότι δεν ήταν γνωστό το σύνολο των αναγκών του κάθε οχήματος προ της υποβολής του σε διαδικασία επισκευής, καθώς και της αναγκαιότητας της διατήρησης της λειτουργικότητας των προαναφερθέντων οχημάτων, το Κλιμάκιο κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του Δήμου προέβησαν στην ελεγχόμενη απευθείας ανάθεση χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των σχετικών διατάξεων (πρβλ. Ελ.Συν. Πράξη VII Τμ. 50/ 2018) και πρέπει, για το λόγο αυτό, να θεωρηθεί το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα

ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΜΑΘΗΤΩΝ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας, το Τμήμα, λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με την Κ.Υ.Α. ΙΒ/6071/26.8.1998, η οποία διαγράφει συγκεκριμένη και αυστηρή διαδικασία για την πραγματοποίηση της μεταφοράς των μαθητών από την κατοικία τους στα σχολεία φοίτησης και αντίστροφα, σε περίπτωση διαπιστωμένης αδυναμίας πραγματοποίησης της μεταφοράς από τον οικείο Δήμο, είτε με δικό του κατάλληλο μεταφορικό μέσο είτε μέσω των Κ.Τ.Ε.Λ., των λεωφορείων Ο.Σ.Ε. κ.λπ., η οικεία Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση προβαίνει στη διενέργεια δημόσιου ανοιχτού μειοδοτικού διαγωνισμού, κρίνει ότι δεν είναι νόμιμη η απευθείας ανάθεση της εκτέλεσης του έργου μεταφοράς των μαθητών από το Δήμο ... στον …, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από τον Επίτροπο. Εξάλλου, ο ισχυρισμός του Δήμου ότι η απευθείας ανάθεση έγινε, διότι το δημοτικό λεωφορείο που εκτελούσε το δρομολόγιο μεταφοράς των μαθητών ακινητοποιήθηκε, λόγω σοβαρής βλάβης του κινητήρα του, η δε επισκευή του κρίθηκε ασύμφορη λόγω της παλαιότητάς του, και, ως εκ τούτου, αυτή ευρίσκει έρεισμα στο άρθρο 209 παρ. 9 του Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικα, που επιτρέπει την απευθείας ανάθεση παροχής υπηρεσιών από το Δήμαρχο, μέχρι του ποσού (20.000 ευρώ), που ορίζεται στις διατάξεις του άρθρου 83 του ν.2362/1995 και της ισχύουσας κατά τον κρίσιμο για την υπόθεση χρόνο ανάθεσης, απόφασης του Υπουργού Οικονομικών 35130/739/9.8.2010 (ΦΕΚ 1291 Β΄), αφενός μεν δεν αποδεικνύεται, καθόσον από την επισυναπτόμενη υπεύθυνη δήλωση του ιδιώτη μηχανικού αυτοκινήτων, …, δεν προκύπτει ότι το αναφερόμενο σε αυτήν όχημα του Δήμου, με αριθμό κυκλοφορίας …, είναι το επίμαχο δημοτικό λεωφορείο, αφετέρου δε τυγχάνει απορριπτέος ως αλυσιτελής, διότι και αληθής υποτιθέμενος, δεν δύναται να καταστήσει νόμιμη την εκ μέρους του Δήμου προσφυγή στην απευθείας ανάθεση, καθόσον το έργο της μεταφοράς των μαθητών διέπεται αποκλειστικά από τις ειδικές διατάξεις του ν.2240/1994, του ν.2621/1998, της Κ.Υ.Α. ΙΒ/6071/26.8.1998 και του π.δ/τος 161/2000. Επίσης δεν αποδεικνύεται και ο ισχυρισμός του Δήμου ότι η σχετική αρμοδιότητα είχε ανατεθεί σ΄ αυτόν από τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Πρέβεζας, με βάση ισχύουσα κατά τον ανωτέρω κρίσιμο χρόνο σύμβαση και τούτο ανεξαρτήτως της νομιμότητας της σύμβασης αυτής. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.