Έκτακτος διαχειριστικός έλεγχος σε δημοτική επιχείρηση του άρθρου 277 του Π.Δ. 410/1995 – Αρμόδιο όργανο έκδοσης καταλογιστικών πράξεων και διαδικασία ταμειακής βεβαίωσης.Αρμόδιο όργανο για την έκδοση των καταλογιστικών πράξεων σε βάρος του προέδρου και των μελών του Δ.Σ. της δημοτικής επιχείρησης με την επωνυμία «Δημοτική Επιχείρηση Τουριστικής-Πολιτιστικής Ανάπτυξης και Κατασκευών του Δήμου Τορώνης», στην οποία διενεργήθηκε έκτακτος διαχειριστικός έλεγχος, βάσει της 41101/6.12.2000 απόφασης της Γεν. Δ/νσης Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, είναι οι Επιθεωρητές της Οικονομικής Επιθεώρησης του Υπουργείου Οικονομικών. Η διαδικασία της ταμειακής βεβαίωσης θα γίνει από τον Προϊστάμενο της αρμόδιας Δ.Ο.Υ. για λογαριασμό της δημοτικής ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «Τουριστικές Επιχειρήσεις Τορώνης Δημοτική ανώνυμη εταιρεία», η οποία προήλθε από μετατροπή της προηγουμένης, μετά την έκδοση της, κατά την παρ.4 του άρθρου 106 του Ν. 2362/1995, απόφασης του Υπουργού Οικονομικών. (ομοφ.)

Αύξηση μετοχικού κεφαλαίου Δημοτικής Κοινωφελούς Επιχείρησης.(..). Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα αναπτύχθηκαν στις προηγούμενες σκέψεις το Τμήμα κρίνει ότι: α) Η συμμετοχή του Δήμου ... στην αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της ΔΗ.Κ.Ε.ΔΗ.Σ. δεν αντίκειται στις διατάξεις της παρ. 5 του άρθρου 259 του Δ.Κ.Κ., αφού ουσιαστικά σκοπό έχει την εξόφληση των υποχρεώσεων και την εξυγίανση της μετατρεπόμενης αμιγούς δημοτικής επιχείρησης, ούτως ώστε η νέα επιχείρηση, η οποία, λόγω της φύσης της ως κοινωφελούς, έχει εκ των πραγμάτων περιορισμένη οικονομική αυτοδυναμία, να είναι σε θέση να προχωρήσει στην υλοποίηση των προβλεπόμενων από το διετές πρόγραμμα δράσεων, εκ των οποίων άλλες αποτελούν συνέχεια των δράσεων της αμιγούς επιχείρησης και άλλες αναλαμβάνονται για πρώτη φορά από τη νέα επιχείρηση (π.χ. λειτουργία κινηματογράφου και μουσείου). β) Το αποτέλεσμα της εκμετάλλευσης της ΔΗ.Κ.Ε.ΔΗ.Σ. κατά το πρώτο χρονικό διάστημα της λειτουργίας της (τελευταίο τρίμηνο του έτους 2008, 2009 και 2010) παρουσιάζει θετικό πρόσημο μεταξύ της διαφοράς εσόδων και εξόδων των δράσεων της, η δε βιωσιμότητά της δεν στηρίζεται αποκλειστικά στην χρηματοδότηση του Δήμου, ενόψει αφενός της πρόβλεψης ίδιων εσόδων από τους χρήστες των υπηρεσιών της, ήτοι 27.500,00 ευρώ κατά το τελευταίο τρίμηνο του έτους 2008 και 276.900,00 ευρώ το έτος 2009 και αφετέρου της αναμενόμενης χρηματοδότησης μέρους των δράσεών της από κοινοτικά ή εθνικά προγράμματα. Συνεπώς, κρίνεται βιώσιμη κατά τη μετατροπή της η κοινωφελής επιχείρηση, εφόσον τα εκτιμώμενα έσοδα αυτής, είτε από τις ανωτέρω χρηματοδοτήσεις είτε από αποζημίωση που καταβάλλουν οι χρήστες των υπηρεσιών της, της επιτρέπουν να αναλάβει πάνω από το ήμισυ των εξόδων λειτουργίας της και δεν στηρίζεται αποκλειστικά στη χρηματοδότηση του Δήμου που τη συνέστησε.(..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το κρινόμενο χρηματικό ένταλμα θα μπορούσε να θεωρηθεί, εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2010, σε βάρος των πιστώσεων του οποίου είχε εκδοθεί.

Χειρισμός αποφάσεων ποινικών δικαστηρίων που αφορούν παράνομες επιστροφές ΦΠΑ και σχετίζονται με πορισματικές εκθέσεις Οικονομικών Επιθεωρητών – Αρμόδια υπηρεσία για τον καταλογισμό εις βάρος υπαλλήλων του Υπουργείου Οικονομικών και συνευθυνόμενων ιδιωτών.(...)Το Τμήμα Α’ Ελέγχου Ποινικών Αδικημάτων & Πειθαρχικών Παραπτωμάτων της Διεύθυνσης Εσωτερικών Υποθέσεων της πρώην Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονομικών (και από 1.1.2017 ΑΑΔΕ) δεν έχει αρμοδιότητα να προβεί σε καταλογισμούς σε βάρος δημοσίων υπολόγων, υπαλλήλων του Υπουργείου Οικονομικών και των τυχόν συνευθυνόμενων ιδιωτών. Οι αρμόδιοι οικονομικοί επιθεωρητές του Β' Τμήματος της Υλοποίησης Εσωτερικών Ελέγχων της Δ/νσης Εσωτερικού Ελέγχου της ΑΑΔΕ ασκούν πλέον, από 1.1.2017, τον οικονομικό - διαχειριστικό έλεγχο των δημοσίων υπολόγων Δ.Ο.Υ., συντάσσουν την πορισματική έκθεση και ταυτόχρονα σε περίπτωση διαπίστωσης ελλείμματος καταλογίζουν το έλλειμμα της διαχείρισης στον υπόλογο, τα συνευθυνόμενα πρόσωπα και τους αχρεωστήτως λαβόντες ιδιώτες, λαμβάνοντας υπόψη και τις εκδοθείσες καταδικαστικές αποφάσεις ποινικού δικαστηρίου. Το αρμόδιο προς καταλογισμό όργανο δεν δύναται να επικαλεστεί μόνη την απόφαση ποινικού δικαστηρίου για την έκδοση πράξης καταλογισμού, αλλά υποχρεούται να τηρήσει τη διαδικασία που προβλέπεται στις διατάξεις του άρθρου 20 παρ. 2 του Συντάγματος, στις διατάξεις περί δημοσίου λογιστικού και όλων των νομοθετημάτων που αφορούν στον οικονομικό και διαχειριστικό έλεγχο και τον καταλογισμό. Η παραγραφή της δημοσιολογιστικής ευθύνης για τους υπαλλήλους του Υπουργείου Οικονομικών, τους συνευθυνόμενους και τους αχρεωστήτως λαβόντες ιδιώτες, για τις υποθέσεις επί των οποίων εκδόθηκαν οι ποινικές καταδικαστικές αποφάσεις είναι εικοσαετής και άρχεται από τον χρόνο τέλεσης της πράξης της απιστίας και δημιουργίας του ελλείμματος.

Καταβολή αποζημίωσης στον Πρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου (ΔΣ) Κοινωφελούς Δημοτικής Επιχείρησης. Με δεδομένα αυτά, νομίμως καθορίστηκε η αποζημίωση του Προέδρου του ΔΣ της ανωτέρω Κοινωφελούς Επιχείρησης, καθόσον λήφθηκε υπόψη η οικονομική κατάστασή της κατά την προηγούμενη διαχειριστική περίοδο, για την οποία γίνεται λεπτομερής μνεία τόσο στην εισήγηση του Δ.Σ. της Επιχείρησης όσο και στην εγκριτική απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου. Εξάλλου, κρίσιμος χρόνος κατά τον οποίον αξιολογείται η οικονομική κατάσταση της Επιχείρησης, σύμφωνα με το άρθρο 255 του ν. 3463/2006, είναι η προηγούμενη διαχειριστική περίοδος και όχι οι προηγούμενες χρήσεις, ενώ περαιτέρω για την αποτίμηση της οικονομικής κατάστασής της δεν λαμβάνονται υπόψη μελλοντικά και υποθετικά στοιχεία, όπως η ενδεχόμενη μη είσπραξη απαιτήσεων λόγω του ότι πιθανόν να καταστούν ανεπίδεκτες είσπραξης ή η αύξηση των υποχρεώσεών της, λόγω έκδοσης δικαστικών αποφάσεων σε βάρος της. Πέραν αυτών, όμως, μη νομίμως δεν έγινε παρακράτηση φόρου επί της οφειλόμενης αποζημίωσης σε ποσοστό 20%, όπως ρητά απαιτείται από το άρθρο 60 παρ. 5 του ν. 4172/2013 (ΕΣ ΚΠΕΔ VII Τμ. 99/2017)... Κατ’ ακολουθία, η εντελλόμενη δαπάνη είναι εν μέρει μη νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:Νόμιμη η δαπάνη Δήμου για την καταβολή αμοιβής σε ιδιωτική επιχείρηση για την προμήθεια 12.000 τεμαχίων εντύπων με περιεχόμενο το πρόγραμμα προβολών του θερινού κινηματογράφου του Δήμου για το έτος 2010, η οποία αποτελεί εκπλήρωση συμβατικής υποχρέωσης της Αμιγούς Δημοτικής Επιχείρησης πολύπλευρης Ανάπτυξης .- Έργων προς την ανωτέρω εταιρεία, στο πλαίσιο προγραμματικής σύμβασης που καταρτίστηκε μεταξύ του Δήμου, της Δημοτικής Επιχείρησης και του ν.π.δ.δ. του Δήμου, με επωνυμία '' Οργανισμός Πολιτισμού Νέας Γενιάς και Αθλητισμού '', την οποία αναλαμβάνει ο Δήμος, μετά την λύση της ως άνω δημοτικής επιχείρησης, κατ' εφαρμογή του άρθρου 109 παρ.7 του ν.3852/2010, καθόσον: α) Η από 29.9.2009 προγραμματική σύμβαση, η οποία αποτελεί τη νόμιμη αιτία της ελεγχόμενης δαπάνης, επιτρεπτώς καταρτίστηκε με το προεκτεθέν περιεχόμενο μεταξύ του Δήμου, της Δημοτικής Επιχείρησης και του Δημοτικού Οργανισμού (ν.π.δ.δ.), διότι το αντικείμενο αυτής, ήτοι η πραγματοποίηση εκδηλώσεων για την προαγωγή και ανάπτυξη της κινηματογραφικής τέχνης και την ενεργοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού στην ευρύτερη περιοχή του Δήμου, συνιστά υπηρεσία που προσδίδει σ'αυτήν αναπτυξιακό χαρακτήρα, κατά την έννοια του άρθρου 35 του π.δ./τος410/1995, καθώς προάγει την κοινωνική και πολιτιστική ζωή του τόπου, β) οι υπηρεσίες που περιλαμβάνονται στο αντικείμενο της ως άνω προγραμματικής σύμβασης, άπτονται μεν των αρμοδιοτήτων του ανωτέρω Δημοτικού Οργανισμού, στον οποίο ανήκε (έως την κατάργησή του με την 6898/1.7.2013. απόφ. Του Γ.Γ. Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας - Θράκης - ΦΕΚ Β'1817) αποκλειστικά η αρμοδιότητα για την ανάπτυξη των πνευματικών και πολιτιστικών εκδηλώσεων και δραστηριοτήτων στην πόλη του Δήμου, όπως άλλωστε προκύπτει από τη συστατική πράξη του δημοτικού νομικού προσώπου, σε συνδυασμό με τον ισχύοντα Οργανισμό Εσωτερικής Υπηρεσίας του Δήμου και γ) Στο άρθρο 2, αλλά και στο αναλυτικό χρονοδιάγραμμα υλοποίησης του έργου που περιλαμβάνεται στο Παράρτημα II της προγραμματικής σύμβασης περιγράφεται επαρκώς το αντικείμενο και ο σκοπός αυτής.

Καταβολή αποζημίωσης σε μέλη Διοικητικού Συμβουλίου για συμμετοχή σε συνεδριάσεις..:Με δεδομένα αυτά, μη νομίμως καθορίστηκε η αποζημίωση των μελών του Δ.Σ. της ΔΕΚΠΟΤΑ, αφού πριν από την απόφαση καθορισμού της δεν είχε αποσαφηνιστεί και ως εκ τούτου δεν ελήφθη υπόψη η οικονομική κατάσταση της Επιχείρησης κατά την τελευταία (2015) - προ της έγκρισης χορήγησης της αποζημίωσης - χρήση. Εξάλλου, αλυσιτελώς προβάλλεται από τη ΔΕΚΠΟΤΑ ότι είχε κέρδη κατά την κρίσιμη χρονική περίοδο και, συνεπώς, ο καθορισμός της αποζημίωσης δεν επηρέασε τη βιωσιμότητά της, ενόψει και του μικρού της ύψους, καθόσον και αληθής υποτιθέμενος δεν ασκεί επιρροή στη νομιμότητα της δαπάνης, δοθέντος ότι οι κρίσεις αυτές έπρεπε να γίνουν πριν από τη σχετική απόφαση καθορισμού της αποζημίωσης, όπως απαιτεί ο νόμος. Περαιτέρω, βάσιμος παρίσταται και ο δεύτερος λόγος διαφωνίας, καθώς η απόφαση του δημοτικού συμβουλίου αφορά σε συμμετοχή σε συνεδριάσεις σε χρονική περίοδο που προηγήθηκε της ανάρτησης της απόφασης στη ΔΙΑΥΓΕΙΑ.Κατ’ ακολουθία, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί. 

Καταβολή αμοιβής:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη νομική σκέψη, η καταβολή αμοιβής στους φερόμενους ως δικαιούχους για υπηρεσίες που παρείχαν στη ... για κάλυψη λειτουργικών της αναγκών, πέραν των καθηκόντων τους ως μελών του Δ.Σ.,  είναι μη νόμιμη, καθόσον η διάταξη του άρθρου 6 παρ. 2 της ανωτέρω 43254/31.7.2007 υπουργικής απόφασης, στην οποία στηρίζεται η απόφαση του δημοτικού συμβουλίου .... για την πλήρη απασχόληση αυτών στην επιχείρηση με αμοιβή, είναι ανίσχυρη, ως εκδοθείσα καθ’ υπέρβαση της νομοθετικής εξουσιοδότησης που παρασχέθηκε με το άρθρο 264 εδ. α΄ και β΄ του Κ.Δ.Κ., ενώ, σε κάθε  περίπτωση, για την ως άνω απασχόλησή τους δεν έχει τηρηθεί η προβλεπόμενη από τις διατάξεις του ν. 2190/1994 διαδικασία πρόσληψης. Εξάλλου, οι ισχυρισμοί της ..., που προβάλλονται με το 148/13.12.2011 έγγραφο επανυποβολής των ελεγχόμενων χρηματικών ενταλμάτων, ότι η εξουσιοδοτική διάταξη του άρθρου 264 του Κ.Δ.Κ. είναι πλήρης, ορισμένη και σε ισχύ, ότι η επίμαχη υπουργική απόφαση που εκδόθηκε κατ’ εξουσιοδότηση αυτής δεν έχει ανακληθεί ή καταργηθεί ή ακυρωθεί, καθώς και ότι ο αρμόδιος υπουργός είχε υποχρέωση να εκδώσει την εν λόγω κανονιστική πράξη, είναι απορριπτέοι προεχόντως ως αλυσιτελείς. Περαιτέρω, ο προβαλλόμενος με το ίδιο έγγραφο ισχυρισμός ότι τα αρμόδια όργανα της ... και του Δήμου ... ενήργησαν συγγνωστώς, διότι δεν μπορούσαν να ελέγξουν την νομιμότητα της επίμαχης υπουργικής απόφασης, αλλά είχαν υποχρέωση να την εφαρμόσουν, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, καθόσον αφενός μεν το δημοτικό συμβούλιο ... είχε διακριτική ευχέρεια, και όχι δέσμια αρμοδιότητα να εκδώσει απόφαση για την πρόσθετη απασχόληση των μελών του Δ.Σ. της ...., αφετέρου δε, με τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα εντέλλεται η καταβολή αμοιβής για απασχόληση που έλαβε χώρα, κατά το μεγαλύτερο μέρος της, πριν από την ολοκλήρωση της διαδικασίας που προβλέπεται από την εν λόγω υπουργική απόφαση, δηλαδή πριν από την έκδοση της προαναφερόμενης απόφασης του δημοτικού συμβουλίου .... (283/16.9.2011). Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, οι δαπάνες που εντέλλονται με τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα είναι μη νόμιμες και, συνεπώς, τα εντάλματα αυτά δεν πρέπει να θεωρηθούν.

Προμήθεια οχημάτων και μηχανημάτων:Αίτηση ανακλήσης της 246/2017 Πράξης του Στ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου(..)Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα κρίνει ότι το γεγονός ότι το προσκομισθέν από τις εταιρείες ... …. δεν φέρει ψηφιακή υπογραφή από τα λοιπά μέλη του δ.σ. των ως άνω εταιρειών δεν πλήττει, εν προκειμένω, τη νομιμότητα της συμμετοχής των ως άνω εταιρειών στην ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία. Όπως προέκυψε από τα στοιχεία του φακέλου, η μεν εταιρεία «... Α.Ε.» υπέβαλε, δια του νομίμου εκπροσώπου της, αποσπάσματα ποινικού μητρώου, από τα οποία προκύπτει προσηκόντως η μη καταδίκη των λοιπών μελών του διοικητικού της συμβουλίου για κάποιο από τα αναφερόμενα στην παρ.1 του άρθρου 73 του ν.4412/2016 αδικήματα, τα δε λοιπά μέλη του διοικητικού συμβουλίου της εταιρείας «Δ.Φ. .......», υπέβαλαν υπεύθυνες δηλώσεις, οι οποίες φέρουν θεώρηση του γνησίου της υπογραφής από αρμόδια αρχή περί μη έκδοσης σε βάρος τους σχετικής καταδικαστικής απόφασης. Ειδικότερα, αφενός το Ε.Ε.Ε.Σ. της εταιρείας «... Α.Ε.» διαβιβάστηκε με τα προαναφερόμενα ποινικά μητρώα, με τα οποία βεβαιώνεται πρωτογενώς η μη συνδρομή του λόγου αποκλεισμού του άρθρου 73 παρ. 1 του ιδίου νόμου, πρόκειται άλλωστε για δικαιολογητικά με μείζονα αποδεικτική ισχύ, σε σχέση με το επέχον θέση απλής υπεύθυνης δήλωσης Ε.Ε.Ε.Σ. (πρβλ. ΕΑ ΣτΕ 142/2012), αφετέρου, το …. της εταιρείας ... ......» υποβλήθηκε με τις προαναφερόμενες υπεύθυνες δηλώσεις των λοιπών μελών του διοικητικού του συμβουλίου, οι οποίες έχουν, υπό τις προεκτεθείσες προϋποθέσεις, ισοδύναμη με το ως άνω έγγραφο αποδεικτική δύναμη, αφού δεν καταλείπεται καμία αμφιβολία για την ταυτότητα και ιδιότητα των δηλούντων και το περιεχόμενο των δηλουμένων πληροφοριών (βλ. και προοίμιο του Κανονισμού 2017/6 της Επιτροπής της 5ης Ιανουαρίου 2016). Σε κάθε περίπτωση, η διακήρυξη προβλέπει στο στάδιο υποβολής των δικαιολογητικών κατακύρωσης (άρθρο 15), την υποχρεωτική επικαιροποιημένη επανυποβολή των δικαιολογητικών που αποδεικνύουν τη μη συνδρομή λόγων αποκλεισμού από τον διαγωνιζόμενο, ο οποίος ανακηρύχθηκε ανάδοχος και καλείται τελικώς να υπογράψει τη σύμβαση. Ακολούθως, τα περί αντιθέτου προβαλλόμενα με την υπό κρίση αίτηση ανάκλησης, ήτοι ότι τα προσκομιζόμενα ποινικά μητρώα ημερομηνίας 12.4.2017 και 25.4.2017, δεν είναι επίκαιρα, τα οποία άλλωστε επισυνάπτονται στην με ημερομηνία 7.5.2017 υπεύθυνη δήλωση του νομίμου εκπροσώπου της εταιρείας «.... Α.Ε.» είναι απορριπτέα ως αβάσιμα. Επίσης απορριπτέος είναι ο ισχυρισμός ότι λόγω της μη υποβολής ψηφιακά υπογεγραμμένου ΕΕΕΣ από τα λοιπά μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου των ως άνω εταιρειών δεν αποδείχθηκε η μη συνδρομή των στοιχείων που δύνανται να οδηγήσουν σε αποκλεισμό των υποψηφίων, σύμφωνα με την παρ.3 του άρθρου 73 του ν.4412/2016, αφού η διακήρυξη απαιτούσε την ψηφιακή υπογραφή όλων των μελών του διοικητικού συμβουλίου μόνο όσον αφορά τη μη έκδοση τελεσίδικης απόφασης για τους λόγους α΄-στ΄ της παρ.1 του άρθρου 73 του ν.4412/2016 (βλ Σημείωση υπό παράγραφο ΑΑ1 της Διακήρυξης). Ούτε σε κάθε περίπτωση με βάση την αρχή της τυπικότητας της διαγωνιστικής διαδικασίας και της δεσμευτικότητας των όρων της διακήρυξης, δύναται να θεωρηθεί ότι νομίμως αποκλείστηκαν οι εταιρείες «.... Α.Ε.» και «... ......» κατά το στάδιο αξιολόγησης των δικαιολογητικών συμμετοχής, καθόσον, αφενός η προσκόμιση του Ε.Ε.Ε.Σ. ψηφιακά υπογεγραμμένου από όλα τα μέλη του Δ.Σ. για τους σκοπούς της προαπόδειξης ήταν μεν υποχρεωτική κατά την διακήρυξη, που είναι δεσμευτική για την Αναθέτουσα Αρχή, όμως η σχετική πλημμέλεια θεραπεύεται, εν προκειμένω, αφού προσκομίστηκαν, όπως προεκτέθηκε δικαιολογητικά μείζονος αποδεικτικής ισχύος, αφετέρου, σύμφωνα με το άρθρο 11 της διακήρυξης εφόσον προσκομίζονται βεβαιώσεις, οι οποίες χρήζουν διευκρινήσεων, η αναθέτουσα αρχή έχει δεσμία αρμοδιότητα, αν επίκειται αποκλεισμός του υποψηφίου εξ αυτού του λόγου, να τον καλέσει στην υποβολή διευκρινήσεων.Δεν ανακαλεί την 246/2017 Πράξη του Στ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου​