Τροποποίηση της παραγράφου 3 του άρθρου 7 της υπ' αριθμ. 135275/2017 (Β΄ 1751) απόφασης της Εθνικής Επιτροπής Υδάτων «Έγκριση γενικών κανόνων κοστολόγησης και τιμολόγησης υπηρεσιών ύδατος. Μέθοδος και διαδικασίες για την ανάκτηση κόστους των υπηρεσιών ύδατος στις διάφορες χρήσεις του.

Έγκριση γενικών κανόνων κοστολόγησης και τιμολόγησης υπηρεσιών ύδατος. Μέθοδος και διαδικασίες για την ανάκτηση κόστους των υπηρεσιών ύδατος στις διάφορες χρήσεις του.

«Εφαρμογή της υπ’ αρ. 135275/2017 (ΦΕΚ Β’ 1751/22-5-2017) Απόφαση της Εθνικής Επιτροπής Υδάτων σχετικά με τους Γενικούς Κανόνες Κοστολόγησης και Τιμολόγησης των Υπηρεσιών Ύδατος, καθώς και τη μέθοδο και τις διαδικασίες για την ανάκτηση κόστους των υπηρεσιών ύδατος στις διάφορες χρήσεις του.»(ΑΔΑ:66ΒΖ4653Π8-ΓΣ7)

Καθορισμός γενικών κανόνων κοστολόγησης και τιμολόγησης υπηρεσιών ύδατος, μέτρα βελτίωσης αυτών. Διαδικασίες και μέθοδος ανάκτησης κόστους των υπηρεσιών ύδατος στις διάφορες χρήσεις του.

Παροχή υπηρεσιών ψυχικής υγείας..Δημοσιονομική διόρθωση..ζητείται η ακύρωση: α) της 997/15.4.2015 απόφασης δημοσιονομικής διόρθωσης με ανάκτηση του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών, β) της έκθεσης οριστικών αποτελεσμάτων ελέγχου της Επιτροπής Δημοσιονομικού Ελέγχου, όπως επικυρώθηκε κατά την 630/20.1.2015 συνεδρίαση αυτής, γ) της έκθεσης προσωρινών αποτελεσμάτων ελέγχου του ελεγκτικού κλιμακίου της Επιτροπής Δημοσιονομικού Ελέγχου και δ) κάθε άλλης συναφούς πράξης. ..Με δεδομένα αυτά το Δικαστήριο κρίνει ότι η διαπιστωθείσα από τον διενεργηθέντα έλεγχο αδυναμία πιστοποίησης του φυσικού αντικειμένου, η οποία παρατίθεται και ως αιτιολογία της προσβαλλόμενης απόφασης δημοσιονομικής διόρθωσης με ανάκτηση, προέκυψε από την αντικειμενική αδυναμία του εκκαλούντος να κοστολογήσει αναδρομικά τις υπηρεσίες του βάσει του νέου μοντέλου υπολογισμού κόστους των εν λόγω υπηρεσιών που εισήχθη με την Υ5β/Γ.Π.ΟΙΚ 50557/29.5.2013 υπουργική απόφαση, ήτοι σε μεταγενέστερο από την έναρξη της τυπικής ισχύος της εντάξεώς του στο Ε.Π. «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» χρόνο. Παρ’ όλα αυτά και ανεξαρτήτως της νομιμότητας της αναδρομικής εφαρμογής της ως άνω υπουργικής απόφασης, το εκκαλούν προέβη στην κατά δυνατόν προσαρμογή των απολογιστικών του στοιχείων στο νέο ως άνω σύστημα κοστολόγησης των υπηρεσιών του, η ορθότητα δε αυτής επιβεβαιώθηκε και από την εποπτεύουσα αυτό Διεύθυνση Ψυχικής Υγείας του Υπουργείου Υγείας κατά τον έλεγχο που διενεργήθηκε από τις υπηρεσίες της. Σε κάθε περίπτωση, η αποτύπωση των επισκέψεων των ωφελουμένων κατά τον τρόπο που δηλώθηκε στο Δελτίο Παρακολούθησης Προόδου Πράξης πραγματοποιήθηκε, όπως αποδείχθηκε, σύμφωνα με τις υποδείξεις του Υπουργείου Υγείας, έτσι ώστε να καταστεί δυνατή μία κατά το δυνατόν πλησιέστερη στο νέο σύστημα αποτίμηση των υπηρεσιών των χρηματοδοτούμενων φορέων και να διασφαλιστεί η ομαλή λειτουργία αυτών, λαμβανομένης υπόψη της κρίσιμης κατάστασης της ελληνικής οικονομίας κατά το χρόνο εκείνο (2013). Με βάση αυτά και ανεξαρτήτως των αποκλίσεων που διαπίστωσε ο έλεγχος, προκύπτει ότι οι τελευταίες ήταν αναπόφευκτες ενόψει των περιστάσεων καθώς και ότι η αδυναμία πιστοποίησης του φυσικού αντικειμένου από τον έλεγχο δεν ήταν αποτέλεσμα διάπραξης παρατυπίας εκ μέρους του εκκαλούντος νομικού προσώπου αλλά εσωτερικής συστημικής αστοχίας του προγράμματος χρηματοδότησης, όπως αυτό εφαρμόστηκε. Ενόψει των ανωτέρω, πρέπει να γίνει δεκτό ότι η προσβαλλόμενη απόφαση, με την οποία επιβλήθηκε σε βάρος του εκκαλούντος κατ’ αποκοπή δημοσιονομική διόρθωση με ανάκτηση, λόγω αδυναμίας του ελέγχου να προβεί σε ποσοτικοποίηση του διαπιστωθέντος ευρήματος, δεν είναι νομίμως αιτιολογημένη, καθόσον, όπως ήδη αναφέρθηκε, δεν στοιχειοθετείται εν προκειμένω παρατυπία του εκκαλούντος, ο οποίος σε κάθε περίπτωση ενήργησε σε συμμόρφωση με τις οδηγίες της εποπτεύουσας διοικητικής αρχής, οι οποίες υπαγορεύθηκαν για την ομαλή μετάβαση των φορέων στο νέο σύστημα κοστολόγησης των υπηρεσιών τους. Υπό το πρίσμα δε αυτό, συντρέχει στη συγκεκριμένη περίπτωση λόγος απαλλαγής του εκκαλούντος από την επιβληθείσα σε βάρος του δημοσιονομική διόρθωση με ανάκτηση σύμφωνα με τη γενική αρχή της προστατευόμενης εμπιστοσύνης με το περιεχόμενο που εκτέθηκε στη σκέψη με στοιχ. ΙΙ.Α.5., κατά παραδοχή του προβαλλόμενου λόγου έφεσης, καθόσον συντρέχουν εν προκειμένω όλες οι προϋποθέσεις εφαρμογής της.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω και μη προβαλλόμενου άλλου λόγου, πρέπει η κρινόμενη έφεση να γίνει δεκτή, να ακυρωθεί η προσβαλλόμενη απόφαση δημοσιονομικής διόρθωσης με ανάκτηση και να αποδοθεί στο εκκαλούν το κατατεθέν παράβολο της έφεσης στο σύνολό του (βλ. το άρθρο 73 παρ. 4 του Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο - ν. 4129/2013, Α΄ 52). Το δε Δημόσιο πρέπει να απαλλαγεί, κατ’ εκτίμηση των περιστάσεων, από τα δικαστικά έξοδα, σύμφωνα με την αναλόγως εφαρμοστέα εν προκειμένω (βλ. το άρθρο 123 του π.δ/τος 1225/1981, όπως ισχύει μετά το ν. 3472/2006, Α΄ 135) διάταξη του άρθρου 275 παρ. 1 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας.

ΜΕΛΕΤΕΣ-Αμοιβή για την εκπόνηση «Μελέτης κοστολόγησης και τιμολόγησης υπηρεσιών ύδατος»-:Με τα δεδομένα αυτά η κρινόμενη απευθείας ανάθεση είναι μη νόμιμη. Ειδικότερα, η εκπόνηση της ανατεθείσας μελέτης ανήκε στις αρμοδιότητες του Γενικού Διευθυντή και στα καθήκοντα του υπηρετούντος προσωπικού, ακόμα και εάν δεν αναφέρεται ρητά στις παρατεθείσες διατάξεις του Ο.Ε.Υ. της Επιχείρησης. Τούτο, δεδομένου ότι η μελέτη είχε ήδη στο παρελθόν (2013 και 2015) εκπονηθεί από τις υπηρεσίες της Επιχείρησης, ενώ από την αιτιολογία  της σχετικής απόφασης του ΔΣ, δεν προκύπτει για ποιο λόγο η οικ.135275/2017 απόφαση της Εθνικής Επιτροπής Υδάτων δικαιολογεί την ανάθεση σε τρίτο. Εξάλλου, ενόψει των προαναφερόμενων μελετών που έχουν ήδη εκπονηθεί από τις υπηρεσίες της Δ.Ε.Υ.Α.Α., δεν προκύπτει ότι η υπό έλεγχο μελέτη ήταν ειδικής φύσης ή ότι η εκπόνησή της απαιτούσε εξειδικευμένο και έμπειρο προσωπικό. Άλλωστε, η διατύπωση των αντικατασταθεισών με τον ν.4483/2017 διατάξεων του άρθρου 6 παρ. 3 του ν. 1069/1980 ενισχύει την άποψη ότι η εκπόνηση της μελέτης εμπίπτει στα καθήκοντα του προσωπικού της Επιχείρησης δοθέντος ότι, κατά τους κανόνες της κοινής πείρας και λογικής, οι λοιπές αρμοδιότητες του Γενικού Διευθυντή που ρυθμίζονται στην παρ. 3 του ίδιου άρθρου ανήκουν στον πυρήνα των αρμοδιοτήτων αυτού και των υπηρεσιών που αυτός εποπτεύει και δεν μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο παροχής εξωγενών υπηρεσιών (outsourcing), πλην οφείλουν να εκτελούνται με την επικουρία του προσωπικού της επιχείρησης. Πέραν τούτων, δεν προκύπτει ότι συντρέχουν, εν προκειμένω, οι λόγοι επείγοντος που προβάλλει η Επιχείρηση για τη σύνταξη της μελέτης, δοθέντος ότι η ανάθεση έγινε λίγο πριν από το τέλος του έτους 2017 και, συνεπώς, δεν μπορούσε αυτή να ληφθεί υπόψη κατά την κατάρτιση του προϋπολογισμού της Δ.Υ.Ε.Α.Α. για το έτος 2018, όπως σκοπείτο αρχικώς, ενώ παραδόθηκε τον Απρίλιο του 2018, χρονικό διάστημα εύλογο, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας, για να ολοκληρωθεί από τις αρμόδιες υπηρεσίες της Επιχείρησης. Τέλος, αλυσιτελώς προβάλλεται ο ισχυρισμός ότι η επιλογή της διαδικασίας της απευθείας ανάθεσης δεν έγινε με σκοπό καταστρατήγησης των διατάξεων που διέπουν τις δημόσιες συμβάσεις, επειδή ο προϋπολογισμός της ανατεθείσας υπηρεσίας είναι εντός του χρηματικού ορίου της εν λόγω διαδικασίας, δοθέντος ότι οι ανάγκες της Δ.Ε.Υ.Α.Α. καθορίζουν την αναγκαιότητα της ανάθεσης και όχι η υπέρβαση ή μη του εν λόγω ορίου.

ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.7/7/2019

ΜΙΣΘΩΣΕΙΣ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα προηγουμένως έγιναν δεκτά, νομίμως οι ως άνω συμβάσεις, προέχων χαρακτήρας των οποίων είναι η παραχώρηση χρήσης των οικείων γεωτρήσεων και όχι η   προμήθεια ύδατος,  η ποσότητα του οποίου άλλωστε δεν προσδιορίζεται ούτε  κοστολογείται σε αυτές,  ανατέθηκαν χωρίς την τήρηση των διατάξεων του ν. 2286/1995  και της υπουργικής απόφασης 11389/1993 (Ε.Κ.Π.Ο.Τ.Α.), που αφορούν  στη σύναψη συμβάσεων προμηθειών, καθώς και εκείνων του άρθρου 72 του ν. 3852/2010 που αφορούν στην αρμοδιότητα της οικονομικής επιτροπής των Ο.Τ.Α. να προβαίνει στην απευθείας ανάθεση προμηθειών. Εξάλλου, νομίμως συνήφθησαν  χωρίς  την προηγούμενη  υποβολή τους στον έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, αφού, πέραν του ότι οι επίμαχες συμβάσεις μίσθωσης γεωτρήσεων δεν εμπίπτουν στην έννοια των συμβάσεων προμήθειας αγαθών, εκτέλεσης δημοσίου έργου ή παροχής υπηρεσιών, οι οποίες καταλαμβάνονται από τις ρυθμίσεις της προαναφερθείσας διάταξης του άρθρου 278 του ν.3852/2010, με συνέπεια να μην υπόκειται στον προσυμβατικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, η  συνολική δαπάνη τους, μετά την  ορθή επανάληψη της 130/23.5.2011 απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου με την  318/31.10.2011 όμοια, ανέρχεται στο  ποσό των 99.200,00 ευρώ και υπολείπεται του προβλεπόμενου από το άρθρο 278 του ν. 3852/2010 ορίου ελέγχου.  Περαιτέρω, ο προβαλλόμενος με την έκθεση διαφωνίας λόγος περί μη νομιμότητας των ελεγχόμενων χρηματικών ενταλμάτων πληρωμής  διότι δεν τηρήθηκαν οι διατάξεις της  Κ.Υ.Α. Υ2/οικ/2600/2001 «Ποιότητα του νερού ανθρώπινης κατανάλωσης», σε συμμόρφωση προς την οδηγία 98/83/ΕΚ   του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης της 3ης Νοεμβρίου 1998» (ΦΕΚ Β΄ 892), είναι απορριπτέος,  προεχόντως ως αόριστος, αφού δεν προσδιορίζεται συγκεκριμένη παραβίαση των διατάξεων αυτών. Εξάλλου, σε κάθε περίπτωση, στις ως άνω συμβάσεις επισυνάπτεται πιστοποιητικό δοκιμών και ελέγχων του εργαστηριακού κέντρου ελέγχου τροφίμων και περιβάλλοντος ΕΚΕΤ. Τέλος, απορριπτέος είναι και ο προβαλλόμενος ισχυρισμός ότι κατά τη σύναψη των  συμβάσεων αυτών δεν τηρήθηκαν οι διατάξεις της Κ.Υ.Α. 43504/2005 «Κατηγορίες αδειών χρήσης υδάτων και εκτέλεσης έργων αξιοποίησής τους, διαδικασία έκδοσης, περιεχόμενο και διάρκεια ισχύος αυτών» (ΦΕΚ Β΄ 1784/2005), που αφορά στην  αδειοδότηση χρήσεων νερού και έργων αξιοποίησης υδατικών πόρων. Και τούτο διότι, όπως βεβαιώνεται  με το 4846/20.2.2012 έγγραφο του Δημάρχου Δυτικής ......, οι ανωτέρω γεωτρήσεις έχουν ανορυχθεί πριν το 2005 και, ως εκ τούτου, η αδειοδότησή τους δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της ως άνω απόφασης αλλά σε εκείνο της   150559/2011 «Διαδικασίες, όροι και προϋποθέσεις για τη χορήγηση αδειών για υφιστάμενα δικαιώματα χρήσης νερού» (ΦΕΚ Β΄ 1440/16.06.2011), όμοιας,  με το άρθρο 2 της οποίας ορίζεται ότι όσοι θεμελιώνουν δικαίωμα σε  προϋφιστάμενες της 20.12.2005, χρήσεις νερού, υποχρεούνται να ζητήσουν την έκδοση άδειας χρήσης νερού, εντός δώδεκα μηνών, από την έναρξη ισχύος της,  ήτοι έως την 16.6.2012 και, ως εκ τούτου,  μέχρι το χρόνο αυτό, οι οικείες γεωτρήσεις  λειτουργούν  και εκμισθώνονται νόμιμα χωρίς άδεια. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω,  οι εντελλόμενες με τα  επίμαχα χρηματικά εντάλματα πληρωμής  δαπάνες  είναι νόμιμες και θα μπορούσαν αυτά να θεωρηθούν, εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2011, σε βάρος των πιστώσεων του προϋπολογισμού του οποίου εκδόθηκαν.

Λειτουργία και συντήρηση εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων..ζητείται η ανάκληση της 444/2019 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη της παρούσας, το Τμήμα κρίνει ότι η υπό κρίση διαδικασία ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας, ως εκ της φύσεως της Δ.Ε.Υ.Α. ..., που αποτελεί τον φορέα διενέργειάς της και του αντικειμένου της σύμβασης, που αφορά επεξεργασία λυμάτων, διέπεται, σύμφωνα με τα άρθρα 222 παρ. 2 και 230 παρ. 2 του ν. 4412/2016, από τις διατάξεις του Βιβλίου ΙΙ (άρθρα 222 έως 338) του εν λόγω νόμου σχετικά με τις αναθέσεις φορέων που δραστηριοποιούνται στους τομείς του ύδατος, της ενέργειας, των μεταφορών και των ταχυδρομικών υπηρεσιών. Επομένως, αναφορικά με την υποδιαίρεση της σύμβασης σε τμήματα εφαρμοστέες είναι οι διατάξεις του άρθρου 288 του ν. 4412/2016, σύμφωνα με τις οποίες η ευχέρεια του αναθέτοντα φορέα να μην υποδιαιρέσει μια σύμβαση σε τμήματα, υπόκειται μόνον σε οριακό έλεγχο των άκρων ορίων της. Ενόψει των ανωτέρω, λαμβάνοντας υπόψη το είδος τη σύμβασης, τα λοιπά στοιχεία του φακέλου, όπως διευκρινίστηκαν από τον αναθέτοντα φορέα καθώς και α) το δικαιολογημένο ενδιαφέρον της Δ.Ε.Υ.Α. ... να μην καταστεί άγονος ο διαγωνισμός για τις απομακρυσμένες ΕΕΛ …. και …, β) το γεγονός ότι μεγάλο μέρος της δαπάνης της σύμβασης αντιπροσωπεύει το προσωπικό που απαιτείται για τη λειτουργία και συντήρηση των μονάδων (ελάχιστο προσωπικό για όλες τις μονάδες 1 Χημικός ΠΕ, 1 Μηχανολόγος ΠΕ, 1 Γεωπόνος ΠΕ, 1 Ηλεκτροτεχνίτης ΔΕ, 3 εργάτες), το οποίο θα έπρεπε πιθανώς να αυξηθεί σε περίπτωση που η σύμβαση είχε υποδιαιρεθεί σε τμήματα με συνέπεια την αύξηση του κόστους της σύμβασης και γ) το πεπερασμένο σε αριθμό τεχνικό προσωπικό της Δ.Ε.Υ.Α. ..., το οποίο θα έπρεπε να συντονίσει τρεις αναδόχους (και το ανάλογο αυξημένο τεχνικό προσωπικό των αναδόχων), κρίνει ότι η επιλογή του αναθέτοντα φορέα να μην υποδιαιρέσει την επίμαχη σύμβαση σε περισσότερα τμήματα κείται εντός των ορίων της διακριτικής του ευχέρειας. Κατόπιν αυτών δεν τίθεται ζήτημα ανεπιτρέπτου περιορισμού των δυνητικών υποψηφίων στον επίμαχο διαγωνισμό και παραβίασης των κανόνων του υγιούς ανταγωνισμού, όπως εσφαλμένα κρίθηκε με την προσβαλλόμενη Πράξη. Περαιτέρω, σε ό,τι αφορά τον δεύτερο διακωλυτικό της υπογραφής της ως άνω σύμβασης λόγο, που εντόπισε το Κλιμάκιο με την προσβαλλόμενη Πράξη του, το Τμήμα κρίνει ότι, όπως ορθώς, κατ’ αποτέλεσμα, έγινε δεκτό με την προσβαλλομένη, το πρακτικό της Επιτροπής Διαγωνισμού για την τεχνική αξιολόγηση των προσφορών των διαγωνιζομένων έπρεπε να περιλαμβάνει, πέραν της βαθμολογίας, και λεκτική διατύπωση της κρίσης ανά κριτήριο, υποχρέωση, η οποία, του νόμου μη διακρίνοντος, απαιτείται και στην προκειμένη περίπτωση που υποβλήθηκε μία και μόνο τεχνική προσφορά, προκειμένου να καταστεί ευχερής ο έλεγχος της συμφωνίας της προσφοράς αυτής με τις απαιτήσεις της διακήρυξης. Εξάλλου, ο σχετικός ισχυρισμός της Δ.Ε.Υ.Α. ... ότι εκ παραδρομής δεν συμπεριλήφθηκε στο τελικό πρακτικό πίνακας με τα πραγματικά δεδομένα που επηρέασαν τη βαθμολογία, ο οποίος όμως είχε συνταχθεί και προσκομίζεται το σχετικό χειρόγραφο, όπως προεκτέθηκε, ενώπιον του Δικαστηρίου, δεν μπορεί να γίνει δεκτός, διότι α) οι σημειώσεις της Επιτροπής Διαγωνισμού που περιλαμβάνονται σε αυτόν δεν αποτέλεσαν αντικείμενο κρίσης της ... απόφασης του Διοικητικού Συμβουλίου της Δ.Ε.Υ.Α. ..., ούτως ώστε να εγκριθούν με την τελευταία και β) δεν αποδεικνύεται ο ακριβής χρόνος σύνταξης του παραπάνω εγγράφου. Ωστόσο, το Τμήμα λαμβάνοντας υπόψη το ανωτέρω έγγραφο, τη σημασία για την τοπική κοινωνία της απρόσκοπτης και συνεχούς λειτουργίας των εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων, καθώς και ότι στην προκειμένη περίπτωση υποβλήθηκε μία μόνο προσφορά, η οποία, μάλιστα, έλαβε υψηλή βαθμολογία, κρίνει, κατά πλειοψηφία, ότι ο αναθέτων φορέας συγγνωστώς υπέλαβε ότι η Επιτροπή Διαγωνισμού μπορούσε να μην θέσει στο οικείο πρακτικό τεχνικής αξιολόγησης και τη λεκτική αποτύπωση της βαθμολογίας της. Μειοψήφησε η Σύμβουλος Βασιλική Πέππα, στην άποψη της οποίας προσχώρησε ο Πάρεδρος Ιωάννης Νταλαχάνης, σύμφωνα με την οποία ο ισχυρισμός περί συνδρομής συγγνωστής πλάνης των οργάνων της Δ.Ε.Υ.Α. ... πρέπει να απορριφθεί και να μην ανακληθεί η προσβαλλόμενη πράξη, διότι η διαπιστωθείσα ως άνω παραβίαση της υποχρέωσης ειδικής αιτιολόγησης της βαθμολόγησης και αξιολόγησης των υποβαλλόμενων στο πλαίσιο των σχετικών διαγωνισμών, τεχνικών προσφορών, είναι ουσιώδης καθώς καθιστά αδύνατο τον έλεγχο εφαρμογής των κριτηρίων αξιολόγησης από τους αναθέτοντες φορείς κατά τρόπο αντικειμενικό (σχ.VI Τμ 734/2019). Η γνώμη, όμως, αυτή δεν εκράτησε..Ανακαλεί την 444/2019 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου