ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ - ΑΓΟΡΕΣ.Ανάθεση - Διαδικασία διαγωνισμού - κατάτμηση:Μη νόμιμη η αμοιβή ιδιωτικής εταιρείας από Νοσοκομείο για την προμήθεια ειδών παντοπωλείου και διαφόρων τροφίμων, καθόσον το σύνολο των ειδών που αποτελούν το αντικείμενο των ως άνω απευθείας αναθέσεων είναι ομοειδή αγαθά (τρόφιμα και ροφήματα) των οποίων η συνολική αξία, κατά παράβαση των διατάξεων των παραγράφων 12 και 13 του άρθρου 2 του ν. 2286/1995, υπερβαίνει το τιθέμενο για τη νόμιμη προσφυγή στην απευθείας ανάθεση όριο των 20.000 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.) και περαιτέρω, δεν προκύπτει, ούτε το Νοσοκομείο επικαλείται, συνδρομή λόγων κατεπείγοντος, οφειλόμενων σε απρόβλεπτες περιστάσεις, οι οποίοι (λόγοι) θα καθιστούσαν δικαιολογημένη την προσφυγή στην ως άνω εξαιρετική διαδικασία.

Προμήθεια μηχανογραφικού - χημικού χαρτιού για τις ανάγκες της Τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου. Μη νομίμως επιμερίσθηκαν οι ως άνω προμήθειες, οι οποίες αφορούν σε όμοια ή ομοειδή αγαθά, σε χωριστές πιστώσεις και ανατέθηκαν απευθείας, με βάση το ύψος της δαπάνης που προέκυψε από την εν λόγω κατάτμηση, χωρίς να διενεργηθεί δημόσιος διαγωνισμός, καθόσον η συνολική τους ετήσια δαπάνη υπερβαίνει το όριο των 15.000 ευρώ, μέχρι το οποίο είναι επιτρεπτή η απευθείας ανάθεση, κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 209 παρ.1 του ν.3463/2006 και της 11389/8.3.1993 Απόφασης του Υπουργού Εσωτερικών.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ-ΑΓΟΡΕΣ.Ανάθεση - Διαδικασία διαγωνισμού - κατάτμηση:Α. Μη νόμιμη η καταβολή ποσού από Νοσοκομείο σε ιδιωτική εταιρεία για την προμήθεια γραφικής ύλης, εντύπων και δελτίων μηχανογράφησης και φωτογραφικού και φωτοτυπικού υλικού, καθόσον μη νομίμως το Νοσοκομείο προέβη στις ανωτέρω απευθείας αναθέσεις, οι οποίες διενεργήθηκαν κατά κατάτμηση της συνολικής ετήσιας δαπάνης ομοειδών αγαθών, δυνάμενα να κατακυρωθούν σε έναν ή περισσότερους προμηθευτές κατόπιν διενέργειας πρόχειρου διαγωνισμού (άρθρο 2 παρ. 12 και 13 του ν. 2286/1995, ΦΕΚ Α' 19/1995).Β. Νόμιμη η καταβολή από Νοσοκομείο σε ιδιωτική εταιρεία για την προμήθεια αναλωσίμων εκτυπωτών και φωτοαντιγραφικών μηχανημάτων, καθόσον η δαπάνη δεν υπερβαίνει το ποσό των 20.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α. που τίθεται ως όριο για τη προμήθεια ειδών με απευθείας ανάθεση.(συγγνωστή πλάνη)

Προμήθεια ηλεκτρικών λαμπτήρων(...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Τμήμα κρίνει ότι οι εντελλόμενες δαπάνες δεν είναι νόμιμες, καθόσον τα  προμηθευθέντα είδη αποτελούν, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας και τις συναλλακτικές αντιλήψεις, ομοειδή αγαθά, τα οποία εντάσσονται στην ευρύτερη κατηγορία αγαθών (κατηγορία γένους) (ηλεκτρολογικό υλικό φωτισμού) και αφορούν, στο σύνολό τους, στις ανάγκες της αρμόδιας υπηρεσίας του Δήμου για τη συντήρηση του δημοτικού φωτισμού, η δε συνολική προϋπολογιζόμενη δαπάνη για την προμήθειά τους, ανερχόμενη στο ποσό των 63.000,00 ευρώ, υπερβαίνει τόσο το τιθέμενο με την ως άνω υπουργική απόφαση όριο των 15.000,00 ευρώ, μέχρι το οποίο επιτρέπεται η απευθείας ανάθεση, όσο και το αντίστοιχο τιθέμενο όριο των 45.000,00 ευρώ, μέχρι το οποίο επιτρέπεται η ανάθεση προμηθειών κατόπιν διενέργειας πρόχειρου διαγωνισμού. Ως εκ τούτου, μη νομίμως επιμερίσθηκαν οι ως άνω προμήθειες σε χωριστές πιστώσεις, με αντίστοιχους υποκωδικούς και ανατέθηκαν είτε μέσω πρόχειρου διαγωνισμού, είτε απευθείας, με βάση το ύψος της δαπάνης που προέκυψε από την εν λόγω κατάτμηση, χωρίς να διενεργηθεί δημόσιος τακτικός διαγωνισμός για το σύνολο των ως άνω προμηθευομένων ειδών. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι εντελλόμενες με τα υπό κρίση χρηματικά εντάλματα δαπάνες δεν είναι νόμιμες και τα εντάλματα αυτά δεν πρέπει να θεωρηθούν.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ-ΑΓΟΡΕΣ.Ανάθεση - Διαδικασία διαγωνισμού - κατάτμηση:Μη νόμιμη η εξόφληση τιμήματος από Νοσοκομείο σε ιδιωτικές εταιρείες για την απευθείας προμήθεια μελανιών και υλικού εκτυπώσεων και βιβλιοδετήσεων κατά το έτος 2013, καθόσον: α) η προμήθεια των παραπάνω ειδών τμηματικά από τις ανωτέρω εταιρίες διενεργήθηκε μετά από κατάτμηση της συνολικώς απαιτούμενης κατά το έτος 2013 δαπάνης για την προμήθεια ομοειδών υλικών, αφού, εντός του έτους (2013), είχαν εξοφληθεί σε βάρος του αντίστοιχου Κ.Α.Ε. του οικείου προϋπολογισμού χρηματικά εντάλματα για την πληρωμή προμηθειών ομοειδών υλικών εκτυπώσεων και βιβλιοδετήσεων. Συνεπώς, αφού συναθροιζόμενες όλες οι ανωτέρω δαπάνες υπερβαίνουν το όριο των 20.000 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., μη νομίμως το Νοσοκομείο προμηθεύθηκε τα είδη τμηματικά και με την εξαιρετική διαδικασία της απευθείας ανάθεσης και β) το αντικείμενο των προμηθειών εμπίπτει μεν στο πεδίο εφαρμογής του ν. 3580/2007, υπαγόμενο στη γενική κατηγορία της «γραφικής ύλης», έχοντας άλλωστε ενταχθεί, κατά τα συνομολογούμενα από το Νοσοκομείο, στο Πρόγραμμα Προμηθειών Υπηρεσιών Υγείας ετών 2012 και 2013, παραβιάσθηκαν όμως, οι όροι της ένταξης αυτής, διότι όχι μόνο δεν διενεργήθηκε ενιαία πρόχειρος διαγωνισμός για την προμήθεια των επίμαχων ειδών, αλλά πραγματοποιήθηκε τελικώς με τις ήδη κρινόμενες προμήθειες και υπέρβαση του κεντρικά προγραμματισμένου προϋπολογισμού.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Τμήμα κρίνει ότι οι εντελλόμενες δαπάνες, οι οποίες αφορούν στην προμήθεια ομοειδών αγαθών (λουλουδιών και δένδρων), δεν είναι νόμιμες, καθόσον μη νομίμως επιμερίσθηκαν οι ως άνω προμήθειες και ανατέθηκαν απευθείας, με βάση το ύψος της δαπάνης που προέκυψε από την εν λόγω κατάτμηση, χωρίς να διενεργηθεί πρόχειρος διαγωνισμός, αφού η συνολική τους ετήσια δαπάνη, ανέρχεται στο ποσό των 19.167,50 ευρώ και επομένως υπερβαίνει το όριο των 15.000 ευρώ, μέχρι το οποίο είναι κατά νόμο επιτρεπτή η απευθείας ανάθεσή τους. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι  εντελλόμενες με τα υπό κρίση χρηματικά εντάλματα δαπάνες δεν είναι νόμιμες και αυτά δεν πρέπει να θεωρηθούν.

Κατάτμηση.Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη υπό ΙΙ. σκέψη, το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι ως άνω 35498/26.6.2015 και 40720/20.7.2015 συμβάσεις, παρόλο που δεν διαχωρίστηκε σε αυτές η αξία της προμήθειας των ανταλλακτικών από την αξία των υπηρεσιών, είναι μικτές συμβάσεις προμήθειας (των αναγκαίων για τις επισκευές των οχημάτων του Δήμου ανταλλακτικών) και παροχής υπηρεσιών (ήτοι, της επισκευής των εν λόγω οχημάτων). Ο δε προέχων χαρακτήρας των συμβάσεων αυτών είναι, σύμφωνα με το σκοπό τους και τη βούληση των συμβαλλόμενων μερών, όπως αποτυπώθηκαν στα σχετικά συμβατικά κείμενα, αυτός της παροχής υπηρεσιών και συγκεκριμένα της επισκευής των εν λόγω οχημάτων του Δήμου …και όχι η προμήθεια καθεαυτή των αναγκαίων για τις επισκευές ανταλλακτικών, η οποία έχει παρεπόμενο χαρακτήρα και αποτελεί το μέσο για την εκτέλεση της ανωτέρω εργασίας. Κατά συνέπεια, μη νομίμως, ήτοι κατά παράβαση της αρχής της ειδικότητας των πιστώσεων, οι εν λόγω εργασίες εντάχθηκαν σε κωδικούς αριθμούς προμηθειών του προϋπολογισμού του Δήμου ….. Επιπλέον, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη υπό ΙΙΙ. σκέψη, οι προαναφερόμενες εργασίες επισκευής των οχημάτων του Δήμου, συνιστούν ομοειδείς, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας, εργασίες. Ως εκ τούτου, μη νομίμως οι ελεγχόμενες εργασίες επιμερίστηκαν και ανατέθηκαν απευθείας στη φερομένη ως δικαιούχο εταιρεία, για το λόγο ότι το ύψος της δαπάνης αυτών συναθροιζόμενο με το ποσό που δαπανήθηκε κατά το έτος 2015, για όμοιες με αυτές υπηρεσίες του Δήμου … (βλ. τους ΚΑΕ 20.6263.001, 20.6263.002, 20.6263.005, 20.6263.009, 20.6263.012, 30.6263.002, που επίσης αφορούν συντήρηση και επισκευή οχημάτων του Δήμου), υπερβαίνει το όριο των 20.000,00 ευρώ χωρίς ΦΠΑ, πέραν του οποίου δεν επιτρέπεται η απευθείας ανάθεση υπηρεσιών. Ο Δήμος …., με το έγγραφο επανυποβολής των ελεγχόμενων χρηματικών ενταλμάτων, ισχυρίζεται ότι δεν έλαβε χώρα διαγωνισμός αλλά απευθείας ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών διότι δεν μπορούσαν να προβλεφθούν εκ των προτέρων οι βλάβες των εν λόγω οχημάτων. Ο ως άνω ισχυρισμός πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος, διότι στο πλαίσιο του έγκαιρου και ορθού προγραμματισμού της δράσης του, ο Δήμος ….μπορούσε να προγραμματίσει, τουλάχιστον σε γενικές γραμμές, τη διενέργεια διαγωνισμού για τη συντήρηση – επισκευή όλων των κατηγοριών οχημάτων του κατά το έτος 2015. Τέλος, ο ισχυρισμός του Δήμου, σύμφωνα με τον οποίο τα αρμόδια όργανά του δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των εφαρμοστέων διατάξεων αλλά ενόψει του δυσερμήνευτου αυτών, συγγνωστώς θεώρησαν ότι για τις ελεγχόμενες αναθέσεις δεν προβλεπόταν η διεξαγωγή διαγωνισμού, ανεξαρτήτως του ύψους της σχετικής δαπάνης, είναι απορριπτέος διότι οι σχετικές νομοθετικές διατάξεις ισχύουν από μακρού χρόνου και αποτελούν ουσιώδες στοιχείο του συστήματος ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων εν γένει και ως εκ τούτου, δεν δικαιολογείται συγγνωστή πλάνη των αρμοδίων οργάνων του Δήμου ως προς την εφαρμογή τους.

Προμήθεια τροφίμων:I. Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω: α) Αβασίμως προβάλλει η Επίτροπος ότι οι αναθέσεις δεν υποβλήθηκαν τον έγγραφο τύπο, δεδομένου ότι ήδη ενώπιον του Κλιμάκιου προσκομίζονται οι συναφθείσες συμβάσεις σε εκτέλεση των οποίων εντέλλονται οι επίμαχες δαπάνες, β) Ομοίως, αβασίμως εμμένει η Επίτροπος στον λόγο επιστροφής ότι στα 351 και 352, οικονομικού έτους 2014, χρηματικά εντάλματα πληρωμής δεν γίνονται οι από το νόμο επιβαλλόμενες κρατήσεις και τούτο διότι το Νοσοκομείο ακύρωσε τα ως άνω εντάλματα και εξέδωσε στη θέση τους τα 451 και 452, οικονομικού έτους 2014, τα οποία πλέον υπόκεινται στις νόμιμες κρατήσεις και γ) Κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την Επίτροπο μη νομίμως ανατέθηκαν απευθείας οι επίμαχες προμήθειες στις φερόμενες ως δικαιούχους των χρηματικών ενταλμάτων. Τούτο διότι, η συνολική αξία των προμηθευθέντων ειδών με τις ανωτέρω συμβάσεις υπερβαίνει, σε συνδυασμό με τα προκηρυχθέντα είδη δυνάμει της 2013-004 διακήρυξης, ανά κατηγορία (αφενός για είδη παντοπωλείου, αφετέρου για κρέατα) σε ετήσια βάση, το τιθέμενο για τη νόμιμη προσφυγή στην απευθείας ανάθεση όριο των 20.000 ευρώ (άνευ ΦΠΑ). Εξάλλου, από κανένα στοιχείο του φακέλου δεν προκύπτει, ούτε το Νοσοκομείο επικαλείται, ότι συνέτρεχαν στην προκειμένη περίπτωση λόγοι κατεπείγοντος, οφειλόμενοι σε απρόβλεπτες περιστάσεις, οι οποίοι θα καθιστούσαν δικαιολογημένη την προσφυγή στην ως άνω εξαιρετική διαδικασία. Επομένως, μη νομίμως το Νοσοκομείο προέβη στις ανωτέρω απευθείας αναθέσεις, αφού αυτές διενεργήθηκαν κατά κατάτμηση της συνολικής ετήσιας δαπάνης ομοειδών αγαθών, δυνάμενα να κατακυρωθούν σε έναν ή περισσότερους προμηθευτές κατόπιν διενέργειας τουλάχιστον πρόχειρου διαγωνισμού, όσα δε αντίθετα ισχυρίζεται το Νοσοκομείο με το αριθ. πρωτ. 13416/24.7.2014 έγγραφό του πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμα.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει ότι: α) οι ελεγχόμενες δαπάνες προέκυψαν ύστερα από κατάτμηση της συνολικής ποσότητας ομοειδών αγαθών και, συγκεκριμένα, αναλώσιμου υγειονομικού υλικού και διατάξεων καρδιοχειρουργικής, μολονότι ο συνολικός προϋπολογισμός για την προμήθειά τους υπερέβαινε το όριο των 60.000,00 ευρώ, πρωτίστως, διότι τα ως άνω είδη προορίζονταν για τις ανάγκες της Καρδιοχειρουργικής Κλινικής του …Γενικού .. Νοσοκομείου ... Περαιτέρω, ο ομοειδής χαρακτήρας των ως άνω ειδών καταδεικνύεται και από την κατάταξη των εν λόγω ειδών στο Κοινό Λεξιλόγιο για τις Δημόσιες Συμβάσεις (CPV)..(..), η οποία δεν αποτελεί δεσμευτικό αλλά συνεκτιμώμενο στοιχείο κατά τη διενέργεια του ελέγχου νομιμότητας μιας δαπάνης ..(..)Ενόψει των ανωτέρω, η δαπάνη που εντέλλεται με τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα είναι μη νόμιμη και αυτά δεν πρέπει να θεωρηθούν.

Προκειμένου δε να διαπιστωθεί το ποσό στο οποίο ανέρχεται η δαπάνη συγκεκριμένης προμήθειας και, κατ’ επέκταση, η δυνατότητα ανάθεσής της απευθείας, με διαπραγμάτευση, πρόχειρο ή ανοιχτό διαγωνισμό, λαμβάνεται υπόψη η συνολική δαπάνη που απαιτείται για να καλυφθούν οι ανάγκες του δήμου σε αγαθά που, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας και τις συναλλακτικές αντιλήψεις θεωρούνται όμοια ή ομοειδή ή που ως εκ της φύσεώς τους, του αντικειμένου τους ή της λειτουργικότητάς τους εντάσσονται σε όμοιες ή παρεμφερείς κατηγορίες αγαθών. Συνεπώς, δεν είναι νόμιμος, ο επιμερισμός της κατά τα ανωτέρω συνολικής ποσότητας όμοιων ή ομοειδών αγαθών σε περισσότερες μικρότερες ποσότητες ή μερικότερες όμοιες ή ομοειδείς κατηγορίες, με σκοπό την απευθείας ανάθεση των μερικότερων αυτών προμηθειών με βάση το ύψος της δαπάνης που προκύπτει από την κατάτμηση της συνολικής ποσότητας, αντί της διενέργειας μιας ενιαίας για τα είδη αυτά προμήθειας, γιατί με τον τρόπο αυτό επιχειρείται, κατά περιγραφή των οικείων διατάξεων, η αποφυγή τήρησης της οριζόμενης από αυτές διαδικασίας του διαγωνισμού (βλ. πράξ. VΙΙ Τμ. 62/2012, 76/2011, πράξ. Κλιμακίου τούτου 34, 64/2012).