ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ.ΕΠΤ.ΣΥΝΘ/119/2020
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Ψηφιακός μετασχηματισμός του Γεωργικού Τομέα...ζητείται η αναθεώρηση της 1541/2019 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Τα δεδομένα αυτά, σε συνδυασμό με τον καθαρισμό των παραδοτέων του έργου, όπως αυτά προσδιορίζονται στο Χρονοδιάγραμμα της Διακήρυξης (όρος 3.3.3 αυτής), καθορίζουν με σαφήνεια τόσο την ποσότητα όσο και την ποιότητα των επί μέρους απαιτήσεων, συμπεριλαμβανομένων των πακέτων λογισμικού που πρέπει να παραδοθούν και των επιμέρους υπηρεσιών, τις οποίες ο ανάδοχος καλείται να παράσχει. Όπως δε προκύπτει από τον προσκομισθέντα ενώπιον του VI Τμήματος Πίνακα Ανάλυσης του Προϋπολογισμού, η αναθέτουσα αρχή είχε αναλυτικά προσδιορίσει το εκτιμώμενο κόστος των λοιπών, πέραν των σταθμών παρατήρησης, παραδοτέων κατά τη σύνταξη του προϋπολογισμού, ώστε να μην καταλείπεται αμφιβολία περί της ορθής διαχείρισης του δημοσίου χρήματος. Περαιτέρω, λαμβανομένης υπόψη της πολυπλοκότητας και της πρωτοτυπίας της σύμβασης καθώς και του γεγονότος ότι σκοπός αυτής ήταν ένα τελικό αποτέλεσμα, ήτοι η δημιουργία και λειτουργία της Τεχνολογικής Πλατφόρμας, η επίτευξη του οποίου διασφαλίζεται πλήρως μέσω της σύνδεσης της καταβολής της αμοιβής του αναδόχου με την ύπαρξη συγκεκριμένων ορόσημων που ο ανάδοχος πρέπει να επιτυγχάνει, η αναθέτουσα αρχή και ήδη δεύτερη αιτούσα επέλεξε, εντός των περιθωρίων εκτίμησής της, να παράσχει στους οικονομικούς φορείς τη δυνατότητα να διαμορφώσουν την οικονομική τους προσφορά αναπτύσσοντας κατά την κρίση τους το περιεχόμενο των ειδών του Πίνακα Οικονομικής Προσφοράς, χωρίς να κρίνεται σκόπιμο να δεσμευθούν από τη διάρθρωση του προϋπολογισμού που η ίδια είχε καταρτίσει. Με τον τρόπο αυτό παρέχεται η ευελιξία στους δυνητικού υποψηφίους να διαμορφώσουν την προσφορά τους σύμφωνα με τις δικές τους εκτιμήσεις όσον αφορά στο είδος, την ποσότητα και τον τρόπο εργασίας τους, γεγονός που λειτουργεί υπέρ της ανάπτυξης του ανταγωνισμού, καθώς επιτρέπει στους ενδιαφερόμενους να βασισθούν στα συγκριτικά πλεονεκτήματά τους, χωρίς άλλες δεσμεύσεις παρά μόνο με τη δέσμευση επίτευξης των χρονικών στόχων επί των τελικών παραδοτέων. Το γεγονός αυτό δεν συνεπάγεται την αοριστία του οικονομικού αντικειμένου του διαγωνισμού, το οποίο, όπως προαναφέρθηκε, προσδιορίζεται πλήρως και επαρκώς από το συνδυασμό όλων των ανωτέρω περιγραφόμενων δεδομένων της διακήρυξης. Εξάλλου, ο επίμαχος διαγωνισμός απευθυνόταν, λόγω του πολύπλοκου και εξειδικευμένου αντικειμένου του, σε οικονομικούς φορείς με μεγάλη εμπειρία τόσο σε διαδικασίες δημοσίων διαγωνισμών όσο και παρόμοιες συμβάσεις στο δημόσιο και των ιδιωτικό τομέα, οι οποίοι, ως εκ τούτου, είχαν κατά τεκμήριο τη δυνατότητα να προβούν σε αντιστοίχιση των πεδίων του Υποδείγματος Οικονομικής Προσφοράς με το Τεχνικό Αντικείμενο της σύμβασης και τα σχετικά παραδοτέα, όπως άλλωστε προκύπτει από τον προσκομισθέντα ενώπιον του παρόντος Τμήματος Πίνακα Αντιστοίχισης Παραδοτέων με το Φυσικό Αντικείμενο και τον Πίνακα Οικονομικής Προσφοράς, με τον οποίο αιτιολογείται η ένταξη έκαστου παραδοτέου στο αντίστοιχα πεδία «Λογισμικό Συστήματος», «Εφαρμογή – Υποσύστημα», «Υπηρεσία» ή «Άλλη δαπάνη» του Πίνακα Οικονομικής Προσφοράς. Στο πλαίσιο αυτό, η εκτίμηση του ΣΤ΄ Κλιμακίου και του VI Τμήματος ότι ο τρόπος κατάστρωσης του Τεχνικού και Οικονομικού Αντικειμένου του Διαγωνισμού δεν επιτρέπει στους δυνητικά ενδιαφερόμενους οικονομικούς φορείς να κατανοήσουν το οικονομικό αντικείμενο του διαγωνισμού, ώστε να συμπληρώσουν το έντυπο Οικονομικής Προσφοράς, συνιστά κατ’ ουσία τεχνική κρίση, η οποία μάλιστα εν προκειμένω δεν υποστηρίζεται από στοιχεία του πραγματικού της υπόθεσης. Τούτο διότι ουδεμία ένσταση ή σχετικό παράπονο διατυπώθηκε από δυνητικούς ενδιαφερόμενους υποψήφιους τόσο κατά το στάδιο της διαβούλευσης της διακήρυξης όσο και μετά τη δημοσίευση αυτής. Εξάλλου, λαμβανομένου υπόψη του χρόνου διαβούλευσης (εννέα μήνες), παρασχέθηκε στους δυνητικά ενδιαφερόμενους οικονομικούς φορείς επαρκής χρόνος να μελετήσουν τα δεδομένα του διαγωνισμού, ενώ παρασχέθηκε και παράταση της καταληκτικής ημερομηνίας διενέργειάς του κατά δέκα ημέρες μετά την αποδοχή σχετικών αιτημάτων. Πλην η γνώμη αυτή δεν εκράτησε.Απορρίπτει τις αιτήσεις αυτές.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/171/2020
Ανάθεση έργου- ψηφιακός μετασχηματισμός...Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο διαπιστώνει τα ακόλουθα:Κατά παράβαση των διατάξεων που παρατέθηκαν στην προηγούμενη υπό ΙΙΙ σκέψη, η διακήρυξη του ελεγχόμενου διαγωνισμού και τα λοιπά τεύχη που τη συνοδεύουν και έτυχαν της προσήκουσας δημοσίευσης, είναι αόριστα τόσο ως προς τον προσδιορισμό του οικονομικού αντικειμένου της σύμβασης όσο και ως προς τον τρόπο κατάστρωσης και αξιολόγησης της Οικονομικής Προσφοράς των δυνητικών υποψηφίων. Ειδικότερα, στη διακήρυξη δεν περιλαμβάνεται ανάλυση της εκ μέρους της Αναθέτουσας Αρχής της οικονομικής αποτίμησης των ζητούμενων προμηθειών και υπηρεσιών, με περιγραφή του αντικειμένου κάθε κατηγορίας ή υποκατηγορίας, από τις οποίες αποτελούνται, ούτε και περιλαμβάνεται αναφορά, έστω κατά προσέγγιση, μονάδας μέτρησης, ποσότητας και τιμής μονάδας αυτών. Αντ’ αυτού, στην ιστοσελίδα του Κ.Η.Μ.ΔΗ.Σ. αναρτήθηκε μόνο ο Προϋπολογισμός του έργου ανά κωδικό (CPV), ο οποίος είναι γενικός και, ως εκ τούτου, ελλιπής, καθώς περιλαμβάνει επτά (7) κατηγορίες δαπανών και περιορίζεται στη συνολική μόνο αποτίμηση της προϋπολογιζόμενης δαπάνης ανά κατηγορία. Από τον τελευταίο δεν προκύπτουν κατά τρόπο ειδικό και ορισμένο τα στοιχεία, από τα οποία τεκμηριώνεται το μέγεθος εκάστης δαπάνης και, συγκεκριμένα, δεν προκύπτει αναλυτικός προσδιορισμός και περιγραφή των προς προμήθεια ειδών ανά κατηγορία, ούτε αναλυτική περιγραφή των ζητούμενων υπηρεσιών με ειδικότερο προσδιορισμό του αντικειμένου τους και ανάλυση των υποκατηγοριών υπηρεσιών στις οποίες αυτές υποδιαιρούνται. Επιπλέον, παρουσιάζεται εν μέρει επικάλυψη υπηρεσιών (π.χ. προβλέπονται συναφείς υπηρεσίες τηλεματικής, υποστήριξης ή διαχείρισης στόλου οχημάτων υπό διαφορετικούς κωδικούς CPV) χωρίς επεξήγηση του περιεχομένου των εν λόγω υπηρεσιών και του τρόπου υπολογισμού της ποσότητας ανθρωπομηνών και της τιμής τους, γεγονός που δημιουργεί σύγχυση και αδυναμία αντιστοίχισης του εν λόγω Προϋπολογισμού με το Τεχνικό Αντικείμενο του έργου, το οποίο, λόγω του μεγέθους και της πολυπλοκότητάς του, περιγράφεται ιδιαιτέρως εκτενώς στο Παράρτημα Ι (σελ. 66 – 176) της διακήρυξης. Εξάλλου, το «Υπόδειγμα Οικονομικής Προσφοράς», που περιλαμβάνεται στο Παράρτημα VI της διακήρυξης και τέθηκε στη διάθεση των διαγωνιζομένων προς συμπλήρωση χωρίς να τελεί σε πλήρη αντιστοιχία προς τις κατηγορίες του δημοσιευθέντος στο Κ.Η.Μ.ΔΗ.Σ. Προϋπολογισμού, αποτελείται από περισσότερους πίνακες στους οποίους δεν γίνεται ειδικότερη μνεία στις υπό ανάθεση προμήθειες και υπηρεσίες ανά κατηγορία ή υποκατηγορία (με συγκεκριμένη αναφορά μονάδων μέτρησης, ποσοτήτων, τιμών μονάδας και επιμέρους προϋπολογιζόμενων δαπανών). Οι ανωτέρω ελλείψεις και ασάφειες στα δημοσιευθέντα και, συνεπώς, τεθέντα υπόψη όλων των τυχόν ενδιαφερομένων έγγραφα του διαγωνισμού κρίνονται ουσιώδεις, διότι καθιστούν αόριστο το οικονομικό αντικείμενο του διαγωνισμού ως προς τα επιμέρους οικονομικά μεγέθη που το απαρτίζουν και την κατανομή αυτών ανά είδος προμήθειας ή υπηρεσίας. Συνεπεία δε τούτου, αφενός οι εν δυνάμει υποψήφιοι φορείς δεν ήταν δυνατό να κατανοήσουν προσηκόντως τα οικονομικά δεδομένα του προκηρυχθέντος αντικειμένου ώστε να διαμορφώσουν αναλόγως βάσιμες και ρεαλιστικές προσφορές, αφετέρου παρέχεται στην Αναθέτουσα Αρχή ευρεία ευχέρεια στην αξιολόγηση των οικονομικών προσφορών, η οποία δεν αντισταθμίζεται από την ύπαρξη αντικειμενικών και εκ των προτέρων γνωστών στους προσφέροντες κριτηρίων. Η ανωτέρω δυσχέρεια προσδιορισμού του οικονομικού αντικειμένου επιβεβαιώθηκε, εξάλλου, στην πράξη τόσο από το γεγονός ότι οικονομικοί φορείς αιτήθηκαν εγγράφως από την Αναθέτουσα Αρχή την παράταση της καταληκτικής ημερομηνίας υποβολής προσφορών λόγω της ιδιαίτερης πολυπλοκότητας και έκτασης του έργου, όσο και από το ότι τελικώς στον διαγωνισμό συμμετείχε ένα (1) μόνο σχήμα, δηλαδή η ανάδοχος ένωση εταιρειών. Τα ανωτέρω δεν διαφοροποιούνται εξαιτίας της κατάστρωσης του Πίνακα Τεκμηρίωσης του Προϋπολογισμού και της τήρησής του στο φάκελο του διαγωνισμού, καθόσον ο εν λόγω Πίνακας δεν είχε δημοσιευθεί, ούτε και προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου ότι είχε τεθεί υπόψη των ενδιαφερομένων οικονομικών φορέων ή ότι είχε, έστω, γνωστοποιηθεί καθ’ οιονδήποτε τρόπο σε αυτούς η ύπαρξή του κατά το στάδιο της προκήρυξης του διαγωνισμού και προετοιμασίας των προσφορών (παρά τα αορίστως εκτιθέμενα στο 3053/23.4.2020 έγγραφο της....).
ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΟΛΟΜ/2137/2020
ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/1346/2020
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/197/2020
Ανάβαθμιση υπολογιστικών δομών..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις υπό III και IV νομικές σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει τα ακόλουθα:1. Κατά παράβαση των προπαρατεθεισών διατάξεων των άρθρων 18, 49, 53, 63, 65 και του Μέρους Γ΄ του Παραρτήματος V του ν. 4412/2016, η Διακήρυξη του ελεγχόμενου διαγωνισμού και τα λοιπά τεύχη που τη συνοδεύουν και έτυχαν της προσήκουσας δημοσίευσης, είναι αόριστα τόσο ως προς τον προσδιορισμό του οικονομικού αντικειμένου της σύμβασης όσο και ως προς τον τρόπο κατάστρωσης και αξιολόγησης της Οικονομικής Προσφοράς των δυνητικών υποψηφίων. Ειδικότερα, στη Διακήρυξη δεν περιλαμβάνεται ανάλυση της εκ μέρους της Αναθέτουσας Αρχής οικονομικής αποτίμησης των ζητούμενων προμηθειών και υπηρεσιών των δύο Ομάδων, με περιγραφή του αντικειμένου κάθε κατηγορίας ή υποκατηγορίας αυτών, ούτε και αναφορά, έστω κατά προσέγγιση, της τιμής μονάδας αυτών. Ούτε, εξάλλου, στο τεθέν στη διάθεση των διαγωνιζομένων προς συμπλήρωση κενό υπόδειγμα Οικονομικής Προσφοράς, που περιλαμβάνεται στο Παράρτημα Δ΄ της Διακήρυξης και αποτελείται από περισσότερους πίνακες, γίνεται ειδικότερη μνεία στις υπό ανάθεση προμήθειες και υπηρεσίες ανά κατηγορία ή υποκατηγορία (με συγκεκριμένη αναφορά μονάδων μέτρησης, ποσοτήτων, τιμών μονάδας και επιμέρους προϋπολογιζόμενων δαπανών). Οι ανωτέρω ελλείψεις και ασάφειες στα δημοσιευθέντα και, συνεπώς, τεθέντα υπόψη όλων των ενδιαφερομένων έγγραφα του διαγωνισμού κρίνονται ουσιώδεις, διότι καθιστούν αόριστο το οικονομικό αντικείμενο του διαγωνισμού ως προς τα επιμέρους οικονομικά μεγέθη που το απαρτίζουν και την κατανομή αυτών ανά είδος προμήθειας ή υπηρεσίας. Συνεπεία δε τούτου, αφενός οι εν δυνάμει υποψήφιοι φορείς δεν ήταν δυνατό να κατανοήσουν προσηκόντως τα οικονομικά δεδομένα του προκηρυχθέντος αντικειμένου ώστε να διαμορφώσουν αναλόγως βάσιμες και ρεαλιστικές προσφορές, αφετέρου παρέχεται στην Αναθέτουσα Αρχή ευρεία ευχέρεια στην αξιολόγηση των οικονομικών προσφορών, η οποία δεν αντισταθμίζεται από την ύπαρξη αντικειμενικών και εκ των προτέρων γνωστών στους προσφέροντες κριτηρίων..(..)Πέραν τούτων, επισημαίνεται ότι για τις δαπάνες των οικονομικών ετών 2023 – 2026 οι σχετικές υποχρεώσεις θα πρέπει να αναληφθούν εις βάρος του Προϋπολογισμού Εξόδων του Ειδικού Φορέα 1053-202-0000000 - Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης (αντί εκείνου του Υπουργείου Οικονομικών, εις βάρος του οποίου έχουν εκδοθεί οι 21282/7.3.2019 και 2/12719/7.2.2019 αναλήψεις υποχρέωσης). Ενόψει των ανωτέρω (υπό VI.1-3) ουσιωδών νομικών πλημμελειών που εμφιλοχώρησαν κατά τη διαγωνιστική διαδικασία, κωλύεται η υπογραφή των υποβληθέντων σχεδίων συμβάσεων.
ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/1360/2020
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ(ΠΕΜΠΤΟ ΔΙΑΚΟΠΩΝ)/1279/2021
Παροχή Υπηρεσιών: Ζητείται η ανάκληση της 278/2021 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης παροχής υπηρεσιών με αντικείμενο τη «Μεταφορά 50.000 τόνων απορριμμάτων Δήμου ……. για τα έτη 2020-2023», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 3.800.000 ευρώ, μη συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α., μεταξύ του προσφεύγοντος Δήμου και της εταιρείας με την επωνυμία «…».(....)Οι παραπάνω νομικές πλημμέλειες εξάλλου, επηρέασαν ουσιωδώς τη συμμετοχή στο διαγωνισμό ενδιαφερόμενων οικονομικών φορέων, λειτουργώντας αποτρεπτικά για αυτούς στην περίπτωση που δεν επιθυμούσαν να αναλάβουν τον επιχειρηματικό κίνδυνο ανάληψης της υποχρέωσης εκτέλεσης μιας υπηρεσίας, η πραγματοποίηση της οποίας τελεί υπό την αίρεση ολοκλήρωσης των διαδικασιών εύρεσης χώρου εναπόθεσης των Α.Σ.Α.. Η πλημμέλεια αυτή δεν αίρεται από το γεγονός ότι ως τιμή μεταφοράς προβλέφθηκε η τιμή τόνου/χιλιόμετρο για τα 380 χλμ, η οποία ήταν εκ των προτέρων γνωστή στους ενδιαφερόμενους να συμμετάσχουν στο διαγωνισμό οικονομικούς φορείς, όπως και οι ακριβείς τοποθεσίες των πιθανών χώρων εναπόθεσης των Α.Σ.Α.. Και τούτο, αφενός διότι δεν ήταν γνωστό στους ενδιαφερόμενους οικονομικούς φορείς εάν και πότε θα εξευρεθεί οριστικά ο χώρος προς τον οποίο θα πραγματοποιούνταν η μεταφορά των Α.Σ.Α. αφετέρου διότι η έλλειψη σαφούς προσδιορισμού του χώρου αυτού κατά το χρόνο δημοσίευσης της διακήρυξης προδήλως δημιούργησε δυσχέρεια στους ενδιαφερόμενους οικονομικούς φορείς, τόσο ως προς την καταρχήν λήψη της απόφασής τους να συμμετάσχουν στο διαγωνισμό με αυτούς τους όρους, όσο και, σε περίπτωση που αποφασίσουν να πράξουν τούτο, στην κατάρτιση της οικονομικής τους προσφοράς. Συνακόλουθα από την έλλειψη καθορισμένου φυσικού και τεχνικού αντικειμένου αλλά και ορισμένου προϋπολογισμού, επηρεάστηκε η ανάπτυξη υγιούς ανταγωνισμού, καθιστώντας το διαγωνισμό ασύμφορο για το Δήμο, όπως άλλωστε αποδεικνύεται από τη σχεδόν μηδενική έκπτωση(1%) που τελικά επετεύχθη. Γ ι α τ ο υ ς λ ό γ ο υ ς α υ τ ο ύ ς Απορρίπτει την προσφυγή ανάκλησης του Δήμου ……. Δεν ανακαλεί την 278/2021 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕΣ/ΤΜ.6/1541/2019
Ψηφιακός μετασχηματισμός του γεωργικού τομέα..ζητείται η ανάκληση της 268/2019 πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου,όπως βασίμως προβάλλεται με την αίτηση ανάκλησης και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση, η θέσπιση της υποχρέωσης των υποψηφίων αναδόχων να υποβάλουν προσφορά για το σύνολο των ζητούμενων με τη διακήρυξη ειδών και υπηρεσιών, δεν παραβιάζει το άρθρο 59 του ν. 4412/2016, αφού τέθηκε για λόγους που ανάγονται στη φύση και την πολυπλοκότητα του προς εκπόνηση «έργου», οι οποίοι δεν επιτρέπουν την υποδιαίρεσή του, άλλως θα ετίθετο σε διακινδύνευση η έντεχνη ολοκλήρωση αλλά και η ορθή λειτουργία αυτού. Εξάλλου, λόγοι περί της μη υποδιαίρεσης της σύμβασης σε τμήματα συνάγονται, όπως επίσης βασίμως προβάλλεται, από τα έγγραφα της σύμβασης και ειδικότερα από την περιγραφή του έργου στη διακήρυξη (όρος §3.1. του Παραρτήματος Ι της διακήρυξης) σε ό,τι αφορά τον απαιτούμενο εξοπλισμό (τηλεμετρικοί σταθμοί συλλογής δεδομένων) και τον τρόπο που αυτός θα εγκατασταθεί (όρος §3.2.1.3, του Παραρτήματος Ι της διακήρυξης), αλλά και τις αναφορές που γίνονται σε αυτήν και αφορούν στην ανάγκη να δημιουργηθεί μία πλατφόρμα, ως ενιαίο και αδιαίρετο στοιχείο, η οποία θα συνιστά εθνική υποδομή ευφυούς γεωργίας, η ενοποιημένη λειτουργία της οποίας θα διασφαλίζεται μέσω της ολοκλήρωσης των προβλεπόμενων στη διακήρυξη υποσυστημάτων. Σε κάθε περίπτωση, οι τηλεμετρικοί σταθμοί συλλογής δεδομένων στο σύνολό τους, ως εξοπλισμός και αφετέρου τα λογισμικά επεξεργασίας δεδομένων και παροχής υπηρεσιών ως υπηρεσίες συγκροτούν, κατά τα περιγραφόμενα στη διακήρυξη, ένα ενιαίο και αδιαίρετο σύνολο. Εξάλλου, ορθώς υποστηρίζεται με την ανάκληση ότι τυχόν πληθώρα διαφορετικών τεχνολογιών στην κατασκευή των τηλεμετρικών σταθμών και ετερογενών υποσυστημάτων στα λογισμικά επεξεργασίας δεδομένων, είτε προέκυπτε από τον γεωγραφικό διαχωρισμό του έργου, είτε από τον οριζόντιο διαχωρισμό του (σε εξοπλισμό και λογισμικά) θα προκαλούσε σοβαρά ζητήματα διαλειτουργικότητας, αφού οι τεχνολογίες που θα ακολουθούσε ο κάθε ανάδοχος θα διέφεραν σημαντικά, η δε ασυμβατότητα όλων αυτών μεταξύ τους μελλοντικά θα συνεπαγόταν αύξηση του κόστους συντήρησης, υποστήριξης και επέκτασης του «έργου». Κατόπιν όλων των ανωτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι, η αναθέτουσα αρχή κινήθηκε εντός των ορίων της διακριτικής της ευχέρειας κατά την επιλογή της να μην υποδιαιρέσει την ελεγχόμενη σύμβαση σε τμήματα, επιπλέον δε η αιτιολογία της απόφασής της αυτής συνάγεται, όπως διαπιστώθηκε, από την περιγραφή του αντικειμένου της σύμβασης στη διακήρυξη ιδίως αναφορικά και με τη φύση των προς προμήθεια ειδών και υπηρεσιών που το απαρτίζουν...Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, κατά παραδοχή του πρώτου διακωλυτικού λόγου υπογραφής της σύμβασης ο οποίος συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια της ελεγχόμενης διαγωνιστικής διαδικασίας το Τμήμα κρίνει ότι η υπό κρίση αίτηση ανάκλησης καθώς και η ασκηθείσα υπέρ αυτής παρέμβαση πρέπει να απορριφθούν.
ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ-ΕΠΤΑΜ.ΣΥΝΘ/119/2020
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1109/2023
ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:«Σχέδιο Δράσεων Επικοινωνίας (ΣΔΕ) και υλοποίηση προγράμματος για την πληροφόρηση, ευαισθητοποίηση και ενημέρωση του κοινού σε θέματα πολιτικών διαχείρισης των απορριμμάτων και προόδου υλοποίησης των έργων του ΠΕΣΔΑ …», προϋπολογισθείσας δαπάνης 995.000 ευρώ χωρίς ΦΠΑ (και 1.233.800 ευρώ με ΦΠΑ).(....)Mε τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω ..., ως προς την μοναδική αναδειχθείσα από την Επίτροπο του Δήμου … πλημμέλεια, ήτοι της μη τεκμηρίωσης της προϋπολογιζόμενης δαπάνης, το Τμήμα κρίνει ότι ο προϋπολογισμός της σύμβασης τεκμηριώνεται πλήρως στον, νομίμως προσκομιζόμενο ενώπιον του Τμήματος, Πίνακα Τεκμηρίωσης Προϋπολογισμού, ο οποίος παρόλο που δεν διαβιβάστηκε στην Υπηρεσία Επιτρόπου, περιλαμβανόταν εξ αρχής στον φάκελο της ελεγχόμενης σύμβασης .... Ο Πίνακας αυτός είναι επαρκώς εξειδικευμένος και σαφής, με παράθεση των επιμέρους ζητούμενων ενεργειών και παραγωγών για κάθε μία από τις πέντε δράσεις της διακήρυξης, καθώς και των αντιστοιχουσών σε αυτές επιμέρους δαπανών, με αποτέλεσμα να είναι δυνατή η υποβολή άρτιων και συγκρίσιμων μεταξύ τους προσφορών από οικονομικούς φορείς του οικείου κλάδου, ενόψει και της ανέλεγκτης από το Δικαστήριο εκτίμησης των αναγκών παροχής τους. Εξάλλου, εάν οποιοσδήποτε ενδιαφερόμενος για τη σύνταξη της εν δυνάμει προσφοράς του χρειάζονταν επιπλέον ειδικότερα στοιχεία μπορούσε να υποβάλει σχετικά ερωτήματα, ενώ δεν προκύπτει ότι υπήρξε από καμία εν δυνάμει ενδιαφερόμενη εταιρεία ισχυρισμός ότι εμποδίσθηκε να υποβάλει προσφορά λόγω ασάφειας του προϋπολογισμού.Δέχεται την προσφυγή ανάκλησης
ΕΣ/ΤΜ.6/1346/2020
Ψηφιακός μετασχηματισμός....ζητείται η ανάκληση της 171/2020 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Εξάλλου, ως προς την τήρηση της αρχής της αναλογικότητας, η ζητούμενη εμπειρία δεν αφορά σε συμβάσεις με αντικείμενο ίδιο ακριβώς – σε έκταση και αξία – με την ελεγχόμενη σύμβαση, αλλά εστιάζεται μόνο στα κυριότερα συστήματα του τελικού ολοκληρωμένου συστήματος (τρία εκ των οκτώ, που αθροιστικά αντιστοιχούν περίπου στα ¾ της προϋπολογιζόμενης αξίας της ελεγχόμενης σύμβασης, σύμφωνα με τον Πίνακα τεκμηρίωσης του προϋπολογισμού), ζητώντας την ολοκλήρωση αντίστοιχων συμβάσεων, ακόμη και χωριστά για κάθε υποσύστημα. Επιπλέον, η απαίτηση κατά την οποία η εμπειρία πρέπει να αφορά σε αστική συγκοινωνία με στόλο τουλάχιστον 500 λεωφορεία, συναρτάται με το μέγεθος του στόλου λεωφορείων που διαθέτει ο κύριος του έργου, ο οποίος αριθμεί 622 οχήματα (βλ. Παράρτημα Ι 7.1.3.1., 7.1.3.2 και 10.2). Ο δε περιορισμός της εμπειρίας σε αστική μόνο συγκοινωνία, που, κατά τον σχετικό λόγο ανάκλησης, οφείλεται στις ιδιαίτερες συνθήκες διεξαγωγής του αστικού –σε σύγκριση με το υπεραστικό– συγκοινωνιακού έργου, ενόψει της πυκνότητας των στάσεων, του πλήθους των δρομολογιακών γραμμών και της ταυτόχρονης εξυπηρέτησης (αποβίβαση – επιβίβαση) μεγάλου αριθμού επιβατών, δεν προκύπτει ότι υπερβαίνει τα άκρα όρια της διακριτικής ευχέρειας της αναθέτουσας αρχής. Τέλος, η απαίτηση επιτυχούς ολοκλήρωσης ενιαίων συμβάσεων με μεγάλο αντικείμενο (στόλο τουλάχιστον 500 λεωφορεία), που συνεπάγεται αδυναμία συμμετοχής υποψηφίων που έχουν εκτελέσει περισσότερες συμβάσεις αφορώσες σε μικρότερο αριθμό λεωφορείων έκαστη, πληρούσες αθροιστικώς το τεθέν κριτήριο, συναρτάται, κατά την αίτηση ανάκλησης, με την πολλαπλάσια φόρτιση που δέχονται τα συστήματα αυτά από την ταυτόχρονη λειτουργία μεγάλου αριθμού λεωφορείων και συναλλαγών, η διαχείριση της οποίας απαιτεί ιδιαίτερη και αυξημένη τεχνική ικανότητα, σε σχέση με τους οικονομικούς φορείς που έχουν εκτελέσει μικρότερου μεγέθους έργα, ενόψει δε της εύλογης αυτής αιτιολογίας, το τιθέμενο ποσοτικό κριτήριο δεν παρίσταται αυθαίρετο. Επομένως, γενομένου δεκτού του σχετικού λόγου ανάκλησης, το επίμαχο κριτήριο ποιοτικής επιλογής δεν αντίκεται στις διατάξεις του άρθρου 75 παρ.2 του ν. 4412/2016, και η προσβαλλόμενη Πράξη πρέπει να ανακληθεί κατά το μέρος αυτό.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, και δοθέντος ότι, παρά την παραδοχή ορισμένων εκ των λόγων ανάκλησης, η ουσιώδης κατά τα ανωτέρω πλημμέλεια που διαπιστώθηκε κωλύει την υπογραφή της ελεγχόμενης σύμβασης στο σύνολό της, η κρινόμενη αίτηση και η υπέρ αυτής παρέμβαση πρέπει να απορριφθούν.Αποφαίνεται ότι δεν πρέπει να ανακληθεί 171/2020 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΟΛΟΜ/2137/2020.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1555/2021
ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ: «Ενέργειες προβολής και επικοινωνίας των δράσεων και πολιτικών διαχείρισης στερεών αποβλήτων» Ζητείται η ανάκληση της 377/2021 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου (...)Υπό τα ανωτέρω δεδομένα και σύμφωνα με τις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, πρέπει να γίνουν δεκτά τα ακόλουθα: Στην ελεγχόμενη σύμβαση –ενόψει της φύσης της (διανοητική εργασία που απαιτεί δημιουργικότητα, εφευρετικότητα, αντίληψη του αντικειμένου) και του σκοπού της, ο οποίος ανάγεται στην εξεύρεση και υλοποίηση της κατάλληλης στρατηγικής επικοινωνίας, ώστε η ανακύκλωση να ενταχθεί στις κοινωνικά αποδεκτές αξίες και πεποιθήσεις (κουλτούρα) και στην καθημερινότητα των κατοίκων της Αττικής, μέσω, ειδικώς και επαρκώς προσδιοριζόμενων, οκτώ (8) διασυνδεόμενων Δράσεων δίδεται η δυνατότητα να προταθούν διάφορες λύσεις, εντός του πλαισίου της συνολικής προϋπολογιζόμενης δαπάνης, με διαφορετική κατανομή των επιμέρους ποσοτήτων και τιμών των ζητούμενων υπηρεσιών, ενδεχόμενη δε τιμολόγηση κάθε επιμέρους υπηρεσίας, ανεξαρτήτως αν τούτο ήταν εφικτό λόγω της αδυναμίας τυποποίησης των περισσοτέρων εξ αυτών, θα περιόριζε την ελευθερία διαμόρφωσης της προσφοράς των ενδιαφερόμενων οικονομικών φορέων και, συνακόλουθα, τη δυνατότητα να εντοπισθούν οι βέλτιστες δυνατές λύσεις που μπορεί να προσφέρει ο χώρος της διαφημιστικής αγοράς. Στο πλαίσιο αυτό, υπήρχε δυνατότητα ενιαίας μόνο προσφοράς και συνολικού, ως εκ τούτου, προϋπολογισμού της ελεγχόμενης σύμβασης, ενώ η περιγραφή του φυσικού αντικειμένου της στη Διακήρυξη ήταν εκτενής, σαφής και λεπτομερειακή με ανάλυση όλων των τεχνικών προδιαγραφών και με εξαντλητική αναφορά των παραδοτέων από τον ανάδοχο για κάθε μία από τις οκτώ (8) επιμέρους Δράσεις, χωρίς από κανένα ενδιαφερόμενο οικονομικό φορέα να εγερθούν ερωτήματα σχετικά με την κατανόηση του αντικειμένου της. Υπό τις ανωτέρω περιστάσεις, προκύπτει ότι, παρότι δεν προβλέπονται επιμέρους ποσότητες και τιμές μονάδος, το αντικείμενο της ελεγχόμενης σύμβασης διατυπώνεται στη Διακήρυξη με σαφήνεια, ακρίβεια και χωρίς αμφισημία, έτσι ώστε, αφενός μεν μπορούσε να γίνει αντιληπτό στον κύκλο των οικονομικών φορέων που δραστηριοποιούνται στον χώρο της διαφημιστικής αγοράς, ώστε αυτοί να μπορούν να διαμορφώσουν βάσιμες και ανταποκρινόμενες στη πραγματικότητα, ρεαλιστικές προσφορές, αφετέρου δε, σε συνδυασμό με τις σαφείς προβλέψεις αναφορικά με την αξιολόγηση των κατατεθεισών προσφορών, η νομιμότητα των οποίων δεν αμφισβητείται με την προσβαλλόμενη Πράξη, επέτρεπε στην προσφεύγουσα Α.Α. να ελέγξει αποτελεσματικά τη συμφωνία των προσφορών προς τις απαιτήσεις της Διακήρυξης. Επομένως, η προσβαλλόμενη Πράξη δεχόμενη τα αντίθετα εσφαλμένα ερμήνευσε τους όρους της Διακήρυξης της ελεγχόμενης σύμβασης που αφορούν στον προσδιορισμό του οικονομικού της αντικειμένου και ο σχετικός λόγος ανάκλησης, που προβάλλεται με την κρινόμενη προσφυγή, κρίνεται βάσιμος. Ανακαλεί την 377/2021 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου
ΕΣ/ΤΜ.6/1358/2020
ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΑΕΡΟΝΑΥΤΙΛΙΑΣ..ζητείται η ανάκληση της 145/2020 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα προς όσα εκτέθηκαν στις νομικές σκέψεις της παρούσας, το Τμήμα κρίνει ότι:Α. Ο υπό VIII. Α. λόγος ανάκλησης πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος διότι, όπως ορθώς έγινε δεκτό με την προσβαλλόμενη Πράξη, μη νομίμως, σύμφωνα και με όσα εκτέθηκαν στη σκέψη ΙΙΙ. της παρούσας, στη διακήρυξη του ελεγχόμενου διαγωνισμού δεν προσδιορίζονται, έστω και κατά προσέγγιση, οι ζητούμενες ποσότητες και οι προϋπολογιζόμενες τιμές των επιμέρους κατηγοριών των προς προμήθεια ειδών, όπως αυτά περιλαμβάνονται στους Πίνακες Α1 ως και Α5 αυτής. Επιπλέον, δεν προσδιορίζονται, έστω κατά προσέγγιση, ούτε οι ζητούμενες ποσότητες και οι προϋπολογιζόμενες τιμές μονάδας των επιμέρους διαφορετικών μεταξύ τους προς προμήθεια ειδών και υπηρεσιών/εργασιών, που περιλαμβάνονται στις ανωτέρω επιμέρους κατηγορίες ειδών και υπηρεσιών/εργασιών, με εξαίρεση τις ποσότητες των εντασσόμενων στην κατηγορία ειδών του Πίνακα Α1 ήτοι των προς προμήθεια κασκών, μικροφώνων, χειροτηλεφώνων, ποδοδιακοπτών PTT, τηλεφωνικών συσκευών LB, τηλεφωνικών συσκευών Q23, τηλεφωνικών συσκευών ΙP (SIP), ρολογιών εδρών, επιτοίχιων ρολογιών, ρολογιών διπλής όψης και κονσολών τύπου Α, τύπου Β, τύπου C και υπό διαμόρφωση, και των οθονών DPS ODS, οθονών DPS ODS υποστήριξης, οθονών Α-SMGCS και οθονών AFTN, IDS, A-CDM και DMAN. Και τούτο, αν και, όπως προκύπτει, ήταν εφικτός ο έστω κατά προσέγγιση υπολογισμός των επιμέρους ποσοτήτων και προϋπολογιζόμενων τιμών (δαπανών), δοθέντος ότι με τη διακήρυξη έχουν προβλεφθεί πολύ αναλυτικά και με εξαιρετική λεπτομέρεια οι τεχνικές προδιαγραφές των προς προμήθεια συστημάτων αεροναυτιλίας αλλά και των συναφών υπηρεσιών/εργασιών, ενώ έχουν ποσοτικοποιηθεί οι βασικές τεχνικές απαιτήσεις αλλά και οι τοπικές κατανομές των προς προμήθεια συστημάτων αεροναυτιλίας (...)Κατ΄ ακολουθίαν των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης και οι ασκηθείσες παρεμβάσεις πρέπει να απορριφθούν και να μην ανακληθεί η προσβαλλόμενη 145/2020 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου.
ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/2140/2020.
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/444/2019
Λειτουργία και συντήρηση εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων ...Κατά παράβαση της διάταξης του άρθρου 86 παρ. 11 ν. 4412/2016, κατά την αξιολόγηση της τεχνικής προσφοράς της μοναδικής συμμετέχουσας εταιρείας η Επιτροπή Διενέργειας του διαγωνισμού περιορίσθηκε, ως προς και τα έξι (6) κριτήρια αξιολόγησης, στη βαθμολόγησή τους, χωρίς να αιτιολογήσει περαιτέρω τη βαθμολογία που προσέδωσε σε αυτά. Η λεκτική διατύπωση της κρίσης της αρμόδιας Επιτροπής προβλέπεται ρητά από τη διάταξη της παρ. 11 άρθρο 86 του εφαρμοστέου πλέον στις διαδικασίες ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων ν. 4412/2016 ως απαραίτητο στοιχείο – πέραν της βαθμολογίας – για τη νομιμότητα της αξιολόγησης των τεχνικών προσφορών, καθώς, όπως προεκτέθηκε (σκ. 5), μέσω της παράθεσης των στοιχείων που εκτίμησε η οικεία Επιτροπή για τη βαθμολόγηση κάθε κριτηρίου ανάθεσης, τεκμηριώνεται η σχετική κρίση της και καθίσταται εφικτός ο έλεγχος αυτής από το Δικαστήριο. Σε αντίθεση, μάλιστα, με το προγενέστερο νομοθετικό καθεστώς (βλ. άρθρο 20 του εφαρμοζόμενου αναλογικώς στις συμβάσεις ανάθεσης υπηρεσιών π.δ. 118/2007), στον ν. 4412/2016 αποσαφηνίζεται κατά τα ανωτέρω η έννοια της αιτιολογημένης γνωμοδότησης του αρμόδιου οργάνου, από το αδιάστικτο δε γράμμα της διάταξης προκύπτει ότι αξιώνεται λεκτική διατύπωση σε κάθε περίπτωση αξιολόγησης ανεξαρτήτως βαθμολογίας. Τούτο επιτάσσει, άλλωστε, και η αρχή της διαφάνειας όχι μόνο στην περίπτωση υποβολής πλειόνων προσφορών, αλλά και επί υποβολής μίας μόνο προσφοράς. Εν προκειμένω, η έλλειψη ειδικής αιτιολογίας για τη βαθμολόγηση των εν λόγω κριτηρίων αξιολόγησης έχει ως αποτέλεσμα να μην εξειδικεύεται προσηκόντως η ποιότητα της τεχνικής προσφοράς και να μην προκύπτει σαφώς ότι καλύπτονται, χωρίς αποκλίσεις, οι απαιτήσεις της διακήρυξης.
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/145/2020
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:Να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου σύμβασης και της υποκείμενης διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου για την «Προμήθεια συστημάτων αεροναυτιλίας για τη μετεγκατάσταση της προσέγγισης Αθηνών από το Κέντρο Ελέγχου Περιοχής Αθηνών και Μακεδονίας (ΚΕΠΑΘΜ) στον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών (ΔΑΑ)» από το Ελληνικό Δημόσιο διά του Διοικητή της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας (ΥΠΑ) του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών(....)Είναι μη νόμιμη η ανωτέρω απόφαση κατακύρωσης των αποτελεσμάτων του διαγωνισμού στην … A.E., καθότι, κατά παράβαση όσων έγιναν σχετικώς δεκτά στη σκέψη VI, ουδεμία αιτιολογία περιλαμβάνει αφενός για τους λόγους που η αναθέτουσα αρχή δεν θεώρησε, κατόπιν εκτίμησης των δεδομένων της συγκεκριμένης περίπτωσης, ότι η ανωτέρω έκπτωση της ως άνω μειοδότριας εταιρείας από τις ως άνω αντίστοιχες δημόσιες συμφωνίες-πλαίσιο και η κατάπτωση των αντίστοιχων εγγυήσεών της εξαιτίας της μη υποβολής εκ μέρους της αντίστοιχων οικονομικών προσφορών στους αντίστοιχους επαναδιαγωνισμούς για τη σύναψη αντίστοιχων εκτελεστικών συμβάσεων δεν συνιστούν σοβαρή ή/και επαναλαμβανόμενη πλημμέλεια-παράβασή της στο πλαίσιο των προηγούμενων αυτών συμφωνιών – πλαίσιο, ήτοι τον λόγο αποκλεισμού του άρθρου 73 παρ. 4 περ. στ΄ του ν. 4412/2016, ούτε, περαιτέρω, τους λόγους για τους οποίους η αναθέτουσα αρχή ενδεχομένως θεώρησε ότι, αν και οι ανωτέρω πλημμέλειες - παραβάσεις της εταιρείας αυτής συνιστούν τον ανωτέρω λόγο αποκλεισμού, αποδεικνύεται η σχετική αξιοπιστία-φερεγγυότητά της από την εκτίμηση των σχετικών στοιχείων που θα έπρεπε να προσκομίσει η εταιρεία για να αποδείξει την αξιοπιστία της και, ειδικότερα, από στοιχεία ότι αυτή έχει λάβει επανορθωτικά μέτρα για να αποφευχθεί η επανάληψη της ανωτέρω πλημμέλειας – παράβασής της, όπως βασίμως προβλήθηκε και με τον υπό στοιχείο Β λόγο της ανωτέρω προδικαστικής προσφυγής της … Α.Ε.Β.Ε. κατά της απόφασης αυτής.Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης για την «Προμήθεια συστημάτων αεροναυτιλίας για τη μετεγκατάσταση της προσέγγισης Αθηνών από το Κέντρο Ελέγχου Περιοχής Αθηνών και Μακεδονίας (ΚΕΠΑΘΜ) στον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών (ΔΑΑ)» από το Ελληνικό Δημόσιο διά του Διοικητή της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας (ΥΠΑ) του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών.
ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/1358/2020.