ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/917/2021
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Προγραμματική σύμβαση...Με τα πραγματικά αυτά περιστατικά, και σύμφωνα με όσα έγιναν ερμηνευτικώς δεκτά στη σκέψη 26, το Δικαστήριο κρίνει ότι μολονότι οι μετέχουσες στην προγραμματική σύμβαση αναθέτουσες Αρχές συμβάλλονται στο πλαίσιο των προβλεπόμενων στο νόμο και τις καταστατικές τους διατάξεις αρμοδιοτήτων, παρέχοντας η μεν «....» επιπρόσθετο προσωπικό ο δε Δ.Χ. την υλικοτεχνική υποδομή και το αντάλλαγμα που προβλέπεται στη σύμβαση για τις υπηρεσίες που θα παρασχεθούν, η σκοπούμενη προγραμματική συνεργασία δεν ορίζεται ισόρροπα και νόμιμα. Τούτο διότι δεν καθορίζεται σαφώς το εύρος της διοικητικής υποστήριξης που θα παρασχεθεί από την «...» σε σχέση με τις αποφασιστικές αρμοδιότητες που πρέπει να παραμείνουν στον Δ.Χ. στους κρίσιμους τομείς του Τμήματος Εσόδων – Περιουσίας και Προμηθειών της Οικονομικής Υπηρεσίας αυτού. Η έλλειψη αυτή επιτείνεται από τον γενικό ισχυρισμό του προσφεύγοντος Δήμου ότι το προσωπικό που θα εισφέρει η «....» θα έχει δικαίωμα υπογραφής και άρα την ευθύνη του αντικειμένου και του αποτελέσματος, αλλά και από το ασαφή όρο του άρθρου 8 της σύμβασης, υπό τον τίτλο «Λοιπές ευθύνες» όπου ορίζεται ότι η «....» είναι η μόνη υπεύθυνη έναντι των όποιων αξιώσεων τρίτων, για τη μη έγκαιρη έναρξη και ολοκλήρωση της διοικητικής υποστήριξης.(...)Ως εκ τούτων, η παρούσα σύμβαση δεν αποτελεί περίπτωση επιτρεπόμενης προγραμματικής σύμβασης, όπως ορθώς, και με παρεμφερή γενική αιτιολογία, παρά την ελλιπή νομική της βάση, δέχθηκε η προσβαλλόμενη Πράξη και οι συνεκδικαζόμενες προσφυγές πρέπει να απορριφθούν. ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΜΕΙΖ.ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/179/2022
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1701/2021
Προγραμματική Σύμβαση Δήμου με Δίκτυο Δήμων για την παροχή διοικητικής υποστήριξης κατά την άσκηση αρμοδιοτήτων των Τεχνικών Υπηρεσιών και των Υπηρεσιών Δόμησης του Δήμου (άρθρο 4 ν.4674/2020). Ζητείται η ανάκληση της ………… Πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Υπηρεσία αυτού …( ...)Υπό τις συνθήκες αυτές και σύμφωνα με όσα έγινα δεκτά ανωτέρω στη σκέψη 11, το Δικαστήριο κρίνει ότι η εξεταζόμενη προγραμματική σύμβαση παροχής τεχνικής υποστήριξης έναντι αντιπαροχής - αμοιβής που δεν υπερβαίνει τα έξοδα που συνεπάγεται η εκτέλεση της παροχής, εμπίπτει στο πλαίσιο των θεσμικών σκοπών και δραστηριοτήτων δημοσίου συμφέροντος αμφοτέρων των αντισυμβαλλομένων, καθιστώντας δυνατή την αποτελεσματικότερη λειτουργία της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών του ………... και τη διασφάλιση της εκπλήρωσης της αναπτυξιακής της αποστολής. Περαιτέρω, το αντικείμενο αυτής, ως ανταποκρινόμενο τόσο στο εγκριθέν από τον Δήμο, κατά το άρθρο 208 του Κ.Δ.Κ., ετήσιο Τεχνικό Πρόγραμμα αυτού για το έτος 2021 όσο και στα βασικά μεγέθη των σκοπούμενων για τα επόμενα δύο έτη εργασιών που αποτελούν εν πολλοίς, τη συνέχιση του Τεχνικού Προγράμματος του έτους 2021 στο πλαίσιο και του ευρύτερου επιχειρησιακού προγράμματος του Δήμου κατά το άρθρο 206 του Κ.Δ.Κ., είναι επαρκώς προσδιορισμένο και ο περί αοριστίας του προβαλλόμενος με την προσβαλλομένη λόγος είναι απορριπτέος. Εφόσον δε στη σύμβαση περιλαμβάνονται όλα τα αναγκαία τυπικά στοιχεία, η σύναψή της είναι σύμφωνη με τα άρθρα 100 και 44 του ν. 4412/2016, όπως αυτά διαμορφώθηκαν με τις προδιαληφθείσες πρόσφατες νομοθετικές ρυθμίσεις με σκοπό να συμβάλλουν στη διασφάλιση της τεχνικής και της συνυφασμένης με αυτή διαχειριστικής επάρκειας των Δήμων, που απαιτούνται για τη μέγιστη απορρόφηση των διαθέσιμων αναπτυξιακών κονδυλίων. Περαιτέρω, η σύναψη της σύμβασης είναι νόμιμη και υπό το πρίσμα του δικαίου της Ένωσης, ως μη αντιτιθέμενη στην αρχή του ελεύθερου ανταγωνισμού, εφόσον το μετέχον ΔΙΚΤΥΟ δεν μπορεί, λαμβανομένων υπόψη των θεσμικών και καταστατικών του σκοπών, να θεωρηθεί ως οικονομικός φορέας, ήτοι φορέας που προσφέρει υπηρεσίες στην ελεύθερη αγορά, δυνάμενος να περιέλθει σε προνομιακή θέση έναντι των ανταγωνιστών του. Κατ΄ ακολουθία των προεκτεθέντων, πρέπει να γίνει δεκτή η κρινόμενη προσφυγή και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση,
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/105/2023
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ-ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ) και του Αναπτυξιακού Οργανισμού «… Α.Ε.» (… Α.Ε.) για την παροχή υπηρεσιών εκτέλεσης της προμήθειας με τίτλο «Προμήθεια και τοποθέτηση εξοπλισμού ανακαίνισης αμφιθεάτρου (AULA) της Φιλοσοφικής Σχολής Αθηνών»(...)Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι με την ελεγχόμενη σύμβαση το ΕΚΠΑ, με σκοπό την ένταξη της πράξης «Προμήθεια και τοποθέτηση εξοπλισμού ανακαίνισης αμφιθεάτρου (AULA) της Φιλοσοφικής Σχολής Αθηνών» στη χρηματοδότηση του Περιφερειακού Προγράμματος Ανάπτυξης της Περιφέρειας Αττικής, αναθέτει στην … Α.Ε., έναντι ανταλλάγματος, την άσκηση των αρμοδιοτήτων της Συγκλήτου και της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών του Πανεπιστημίου που σχετίζονται με τη διενέργεια των διαδικασιών προετοιμασίας, ανάθεσης και εκτέλεσης των συμβάσεων προμηθειών που αποτελούν τα Υποέργα 1 και 2 της πράξης αυτής. Ως εκ τούτου, η … Α.Ε. δεν παρέχει απλώς συμβουλευτικής φύσης υπηρεσίες υποστήριξης στο ΕΚΠΑ, αλλά αναλαμβάνει την άσκηση νομοθετικά καθορισμένων αρμοδιοτήτων των οργάνων του Πανεπιστημίου δρώντας καθ’ υποκατάσταση αυτών. Συνεπώς, ... η εν λόγω ανάθεση αρμοδιοτήτων βαίνει πέραν της έννοιας της εξειδικευμένης τεχνικής, επιστημονικής ή διοικητικής «υποστήριξης», την οποία οι Αναπτυξιακοί Οργανισμοί δύνανται να παράσχουν σε φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, ... με συνέπεια η ελεγχόμενη σύμβαση να είναι παράνομη για το λόγο αυτό.(...)Αποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και του Αναπτυξιακού Οργανισμού «… Α.Ε.».
ΕΣ/ΜΕΙΖ.ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/179/2022
Προγραμματική σύμβαση..:ζητείται η αναθεώρηση της 917/2021 απόφασης του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου Με τα δεδομένα αυτά κρίθηκε ότι η σύμβαση δεν είναι νόμιμη καθόσον δεν ορίζεται με σαφήνεια το εύρος της διοικητικής υποστήριξης που θα παρασχεθεί από την ...... στον Δήμο ..... και δη δεν οριοθετείται η ακριβής έκτασή της σε σχέση με τις αποφασιστικές αρμοδιότητες της Οικονομικής του Υπηρεσίας οι οποίες θα πρέπει, δυνάμει του άρθρου 102 παρ. 1 του Συντάγματος, να παραμείνουν στον ίδιο τον Δήμο. β) Η προγραμματική σύμβαση είναι μη νόμιμη κατά το μέρος που προβλέπει την παροχή από την ...... προς τον Δήμο συμβουλευτικών υπηρεσιών αξιοποίησης της ακίνητης περιουσίας του δεδομένου ότι, σύμφωνα με την παράγραφο 3 στοιχείο δ του άρθρου 2 του ν. 4674/2020, τούτο προβλέπεται μόνον υπέρ των μετόχων ενός Αναπτυξιακού Οργανισμού, στοιχείο που δεν συντρέχει εν προκειμένω. γ) Δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις εφαρμογής της παρ. 4 του άρθρου 12 του ν. 4412/2016 περί οριζόντιας συνεργασίας μεταξύ δημοσίων φορέων, διότι η ...... δεν δύναται να εκτελέσει με ίδια μέσα το 80% των δραστηριοτήτων που αφορά η σύμβαση, καθόσον δεν διαθέτει το απαιτούμενο προσωπικό των 26 ατόμων, και πρέπει, επομένως, να απευθυνθεί σε υπηρεσίες ιδιωτών σε ποσοστό που προδήλως υπερβαίνει το 20% του αντικειμένου της σύμβασης. Απορρίπτει τις προσφυγές αυτές.
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/517/2021
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ-ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:σχεδίου προγραμματικής σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων, του Λιμενικού Ταμείου Ζακύνθου, των Δημοτικών Λιμενικών Ταμείων Κεφαλληνίας – Ιθάκης και Λευκάδας και της αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρείας με την επωνυμία «…», με αντικείμενο την υλοποίηση της πράξης «Υδατοδρόμια Περιφέρειας Ιόνιων Νησιών»(...)Επιπλέον δε, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η σύναψη της ελεγχόμενης σύμβασης αντίκειται στις αρχές της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης και της οικονομικότητας, καθώς με αυτήν προβλέπεται η καταβολή πλήρους αμοιβής για την ανάθεση εκτέλεσης των υπηρεσιών που περιλαμβάνονται στο Υποέργο 2 της σύμβασης, προσαυξημένης με ποσοστιαία υπολογιζόμενο διοικητικό κόστος, ενώ δεν αιτιολογείται ο ορθολογικός οικονομικά χαρακτήρας της επιλογής αυτής έναντι της υφιστάμενης εναλλακτικής δυνατότητας διενέργειας διαγωνιστικής διαδικασίας για την ανάθεση των ίδιων υπηρεσιών, μέσω της οποίας θα μπορούσαν να επιτευχθεί σημαντικό οικονομικό όφελος, λόγω των εκπτώσεων που θα προσέφεραν οι συμμετέχοντες. Τέλος, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η συμπερίληψη στα λειτουργικά έξοδα του …. για την εκτέλεση του Υποέργου 2 της αμοιβής του προσωπικού (τακτικού ή έκτακτου), το οποίο στο άρθρο 1 της σύμβασης το ίδιο δηλώνει ότι θα διαθέσει για τον σκοπό εκτέλεσης αυτής και αμείβεται ούτως ή άλλως από το Δίκτυο, καθιστά το καταβαλλόμενο μέσω της σύμβασης αντάλλαγμα μη προβλεπόμενη στο νόμο επιχορήγηση για την κάλυψη των πάγιων λειτουργικών δαπανών του Δικτύου. Η καταβολή της έμμεσης αυτής επιχορήγησης, πέραν του ότι δεν προβλέπεται από την ανωτέρω νομοθεσία περί Δικτύων πόλεων, γεννά επιπλέον ζήτημα αθέμιτης και κατά παράβαση του ενωσιακού δικαίου ενίσχυσης του Δικτύου σε βάρος των ιδιωτών οικονομικών φορέων παροχής αντίστοιχων υπηρεσιών. Σημειώνεται ότι σύμφωνα με την αναφερόμενη στη σκέψη 29 της παρούσας βεβαίωση, δραστηριοποιείται εμπορικά στην ελεύθερη και με όρους ανταγωνισμού λειτουργούσα αγορά της παροχής μελετητικών και τεχνικών υπηρεσιών. Αποφαίνεται ότι κωλύεται η σύναψη της προγραμματικής σύμβασης
ΕΣ/ΚΛ.Ε/731/2019
Προγραμματική σύμβαση...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στη σκέψη 2 της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η ελεγχόμενη προγραμματική σύμβαση μεταξύ του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών και του Δήμου ... αποτελεί, ως εκ του αντικειμένου της, προγραμματική σύμβαση πολιτισμικής ανάπτυξης κατά την έννοια του άρθρου 100 παρ. 5 του ν. 3852/2010, καθόσον αποσκοπεί στην εκτέλεση έργου με πολιτιστικό χαρακτήρα και, ως εκ τούτου, για τη σύναψή της απαιτείται υποχρεωτικώς εκ του νόμου η συμμετοχή και της οικείας Περιφέρειας και του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού (ήδη Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού βλ. π.δ.4/2018, Α΄ 7). Όμως, κατά παράβαση της ως άνω διάταξης της παρ. 5 του άρθρου 100 του ν.3852/2010, όπως ισχύει, η οποία είναι εν προκειμένω εφαρμοστέα ως ειδικότερη της επικαλούμενης από τα συμβαλλόμενα μέρη διάταξης του άρθρου 44 του ν. 4412/2016, στην υπό κρίση προγραμματική σύμβαση δεν μετέχουν ούτε η Περιφέρεια ..., ούτε το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού. Επίσης, επισημαίνεται ότι, κατά παράβαση όσων έγιναν προηγουμένως δεκτά για το ελάχιστο αναγκαίο περιεχόμενο των προγραμματικών συμβάσεων (βλ. σκέψη 2.Β), δεν περιλαμβάνεται στο υποβληθέν σχέδιο προγραμματικής σύμβασης αναλυτικό χρονοδιάγραμμα εκτέλεσης της εν λόγω σύμβασης (υλοποίησης του αντικειμένου της), στο οποίο πρέπει να περιέχεται λεπτομερής χρονικός προγραμματισμός των προβλεπόμενων στο πλαίσιο αυτής επί μέρους δράσεων και ενεργειών.
ΕΣ.ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/984/2023
ΠΡΟΣΥΜΒΑΤΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ(...)Η επίμαχη σύμβαση νομίμως συνάπτεται ως προγραμματική με έρεισμα τις διατάξεις των άρθρων 100 ν. 3852/2010, 44 ν. 4412/2016 και 247 παρ. 3 ν. 4412/2016 και δεν συνιστά σύμβαση υπηρεσιών όπως αβασίμως προβάλλεται από την προσβαλλόμενη. Περαιτέρω, ο επιμέρους διαπιστωθείς διακωλυτικός λόγος περί μη νομιμότητας επιβολής Φ.Π.Α. στις προγραμματικές συμβάσεις είναι απορριπτέος, διότι η επικαλούμενη νομολογία δεν αποφαίνεται επί του ειδικότερου αυτού ζητήματος και διότι αβασίμως προβάλλεται, εφόσον οι διατάξεις των άρθρων 1, 2, 3, 4, 19 και 22 του Κώδικα Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (ν. 2859/2000), ορίζουν ένα ευρύτατο πεδίο εφαρμογής του Φ.Π.Α., στηριζόμενο επί μίας εξίσου ευρείας προσέγγισης της έννοιας της επαχθούς αιτίας, την οποία δεν αποκλείει ο χαρακτήρας της σύμβασης ως προγραμματικής, εφόσον στο πλαίσιο αυτής ανταλλάσσονται αμοιβαίως παροχές, έστω και αν η αντιπαροχή που λαμβάνει η .... Α.Ε. περιορίζεται απλώς στην κάλυψη των αναγκαίων δαπανών για την υλοποίηση του αντικειμένου της σύμβασης. Τέλος, η κρίση της προσβαλλόμενης ότι η σύμβαση αντίκειται στην αρχή της οικονομικότητας, διότι ο Δήμος Κασσάνδρας θα μπορούσε να την εκτελέσει προβαίνοντας σε ενέργειες όμοιες με αυτές της ..... Α.Ε., αλλά χωρίς να επιβαρυνθεί με τα προβλεπόμενα στη σύμβαση αυτή λειτουργικά έξοδα, είναι επίσης απορριπτέα, καθότι ερείδεται επί γενικών και όχι εμπεριστατωμένων εκτιμήσεων ως προς το κόστος ανάθεσης του αντικειμένου της σύμβασης με διαγωνιστική διαδικασία εκ μέρους του Δήμου Κασσάνδρας και ως προς την οικονομικότητα της προσφοράς της ..Α.Ε.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/331/2023
Ζητειται η ανάκληση της 54/ΠΣ/24.11.2022 Πράξης της Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφερειακή Ενότητα (Π.Ε.) Μαγνησίας, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή σχεδίου σύμβασης μεταξύ του προσφεύγοντος Δήμου και της εργοληπτικής εταιρίας «..Ε.Ε.», με αντικείμενο την εκτέλεση του έργου «Κατασκευή συνθετικού τάπητα στίβου (ταρτάν) δημοτικού σταδίου Σκιάθου»(...)Η επίμαχη σύμβαση, που επιγράφεται συμφωνία οριζόντιας συνεργασίας του άρθρου 12 του ν. 4412/2016 και στο προοίμιό της μνημονεύει τις διατάξεις των άρθρων 100 του ν. 3852/2010, 12 και 44 του ν. 4412/2016 και του ν. 4674/2020 ως έρεισμα για τη σύναψή της, δεν εξαιρείται του προληπτικού ελέγχου νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου λόγω του αντικειμένου της, εάν ήθελε υποτεθεί ότι το ζήτημα αυτό είναι που αμφισβητείται με τον πρώτο προβαλλόμενο ισχυρισμό της ένδικης προσφυγής. Δεν τίθεται επίσης ζήτημα ότι και με βάση τον «προϋπολογισμό» της σύμβασης αυτής, όπως αυτός προσδιορίζεται. Δεδομένου ότι η επίμαχη προγραμματική συμφωνία δεν υποβλήθηκε σε έλεγχο νομιμότητας, δεν παράγει τα έννομα αποτελέσματά της και ως εκ τούτου, καθιστά μη σύννομη τη διεξαγωγή και κατακύρωση από την ... της ως άνω διαγωνιστικής διαδικασίας συνολικά, γεγονός που στοιχειοθετεί εν προκειμένω ουσιώδη πλημμέλεια. Επειδή, όμως, η υποκείμενη Συμφωνία Συνεργασίας έχει αμιγώς οικονομικό αντικείμενο, και δη ύψους 1.381.501,41 ευρώ με Φ.Π.Α., δεν δύναται να ελεγχθεί παρεμπιπτόντως η νομιμότητα της Συμφωνίας αυτής επ’ ευκαιρία ελέγχου του σχεδίου της εργολαβικής σύμβασης για επιμέρους υποέργο της. Σε κάθε περίπτωση, αναφέρεται, ότι ακόμη και εάν ήθελε υποτεθεί ότι είναι (καταρχήν) επιτρεπτός ο παρεμπίπτων έλεγχος, η υπηρεσία Επιτρόπου θα ήταν στην προκειμένη περίπτωση αναρμόδια λόγω ποσού να προβεί στον έλεγχο αυτό (άρθρο 324 του ν. 4700/2020). Ως εκ τούτου, συντρέχει διακωλυτικός λόγος υπογραφής του σχεδίου της οικείας εργολαβικής σύμβασης, καθόσον αυτή ερείδεται σε προγραμματική σύμβαση που δεν υποβλήθηκε σε προηγούμενο έλεγχο νομιμότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο και παρίσταται για τον λόγο αυτό άκυρη.Για τους λόγους αυτούςΑπορρίπτει την προσφυγή ανάκλησηςΔεν ανακαλεί την 54/ΠΣ/24.11.2022 Πράξης της Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου
ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΕΛΑΣ.ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/981/2023
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/328/2022
Μελέτες Δημόσιων Έργων:Ζητείται η ανάκληση της … Πράξης προσυμβατικού ελέγχου της Επιτρόπου στην Υπηρεσία Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφερειακή Ενότητα (Π.Ε.) …, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η μεταξύ αυτών υπογραφή σχεδίου προγραμματικής σύμβασης με τίτλο «Μελέτες έργων οδοποιίας Π.Ε. …», με προϋπολογισμό δαπάνης 309.259,96 ευρώ πλέον Φ.Π.Α. 24% και διάρκεια εκτέλεσης τέσσερα (4) έτη, με δυνατότητα παράτασης έξι (6) μηνών.(....)Ως εκ τούτων, η ελεγχόμενη σύμβαση πληροί το σύνολο των κριτηρίων που θέτει η παρατεθείσα ανωτέρω παράγραφος 3 του εν λόγω άρθρου 12 και νομίμως συνάπτεται χωρίς διαγωνισμό ως γνήσια προγραμματική σύμβαση, εξερχόμενη του πεδίου εφαρμογής των ρυθμίσεων του δικαίου της Ένωσης που διέπουν τις διαδικασίες ανάθεσης. v) Ο προϋπολογισμός της σύμβασης δεν υπερβαίνει προδήλως το προσήκον μέτρο και ο περί αντιθέτου σχετικός λόγος της προσβαλλόμενης είναι αβάσιμος, δοθέντος ότι αυτός καταρτίστηκε με βάση τον Κανονισμό προεκτιμώμενων αμοιβών μελετών και παροχής Τεχνικών και λοιπών συναφών Επιστημονικών Υπηρεσιών (σκέψη 14) και δεν μπορεί να τύχει συγκριτικής παραβολής με την προϋπολογιζόμενη δαπάνη άλλης προγραμματικής σύμβασης με διαφορετικό αντικείμενο (επίβλεψη και τον έλεγχο των εργασιών αναδόχων έργων). vi) Από το άρθρο 3 της ελεγχόμενης σύμβασης προκύπτει ως Προϊσταμένη Αρχή η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας δια της Π.Ε. …….., και ως Διευθύνουσα/Επιβλέπουσα Υπηρεσία, η οποία θα αναλάβει την παρακολούθηση, έλεγχο, έγκριση και τελική θεώρηση των μελετών, η Διεύθυνση Τεχνικών Έργων της Π.Ε. ……. Συνεπώς, ο λόγος που διαβλέπει μη νομιμότητα από την έλλειψη καθορισμού τους είναι αβάσιμος. Ανακαλεί την προσβαλλόμενη με αυτές …Πράξη προσυμβατικού ελέγχου του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Υπηρεσία Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφερειακή Ενότητα …
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/984/2023
ΜΕΛΕΤΕΣ-ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του Δήμου … Χαλκιδικής και του Αναπτυξιακού Οργανισμού Ο.Τ.Α. με την επωνυμία «…» (εφεξής …. Α.Ε.), για την εκπόνηση μελετών με τίτλο «Μελέτες ωρίμανσης για την αναβάθμιση – επέκταση εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων Δήμου …», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 560.710,76 ευρώ άνευ Φ.Π.Α.(...)Εκτιμώντας τις συνθήκες που οδήγησαν στην έγκριση της σύναψης της ελεγχόμενης σύμβασης, τον σκοπό στον οποίο αποβλέπει, τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των συμβαλλομένων μερών, τα αναλυτικά στοιχεία του προϋπολογισμού της και τις απαιτήσεις της εφαρμοστέας νομοθεσίας, το Δικαστήριο κρίνει ότι η επίμαχη σύμβαση νομίμως συνάπτεται ως προγραμματική με έρεισμα τις διατάξεις των άρθρων 100 του ν. 3852/2010, 44 του ν. 4412/2016 και 247 παρ. 3 του ν. 4412/2016, όπως αυτές ερμηνεύτηκαν ανωτέρω στη σκέψη 13.Ειδικότερα, η στοιχειοθέτηση αφενός της αδυναμίας της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών του παρεμβαίνοντος Δήμου … να προβεί στη εκπόνηση των σύνθετων μελετών που συνιστούν το αντικείμενο της σύμβασης και, αφετέρου, της δυνατότητας της …. Α.Ε. να αναλάβει την εκπόνησή τους στο πλαίσιο της δραστηριότητας που αναπτύσσει δυνάμει του άρθρου 2 του ν. 4674/2020, του άρθρου 100 του ν. 3852/2010 και των καταστατικών της διατάξεων, καθιστούν την σύναψη της σύμβασης επιτρεπτή και πρόσφορη να εξυπηρετήσει τον επιδιωκόμενο σκοπό, η δε συμβολή των μερών στην υλοποίηση της σύμβασης είναι ανάλογη με τα μέσα τα οποία διαθέτουν και τις υπηρεσίες που θα μπορούσαν δυνητικώς να παράσχουν. Ακολούθως, η πρόβλεψη χρήσης εκ μέρους της …. Α.Ε., πέραν των ικανοτήτων του τακτικού της προσωπικού και των ικανοτήτων εξειδικευμένου έκτακτου προσωπικού δεκαεννέα (12) μελετητών, εκ των οποίων πέντε (5) ήδη υπηρετούν σε αυτή, όπως βεβαιώνεται με το προαναφερθέν 478/2.5.2023 έγγραφο της Γενικής Διευθύντριας της …. Α.Ε., δεν αντιβαίνει στους ορισμούς της παρ. 5 του άρθρου 2 του ν. 4674/2020, ο δε αριθμός του έκτακτου προσωπικού δικαιολογείται εν προκειμένω από το πλήθος και την ειδικότητα των μελετών που απαιτούνται. Ως εκ τούτων, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με την προσφυγή και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση, η ελεγχόμενη σύμβαση, δεν συνιστά σύμβαση υπηρεσιών όπως αβασίμως προβάλλεται με το σύνολο των αιτιολογικών ερεισμάτων της προσβαλλόμενης, αλλά πληροί αθροιστικά τα κριτήρια που θέτει η μνησθείσα ανωτέρω παρ. 3 του άρθρου 247 του ν. 4412/2016 και νομίμως συνάπτεται χωρίς διαγωνισμό, ως γνήσια προγραμματική σύμβαση, εξερχόμενη του πεδίου εφαρμογής των ρυθμίσεων του δικαίου της Ένωσης που διέπουν τις διαγωνιστικές διαδικασίες ανάθεσης.Ανακαλεί την προσβαλλόμενη 8/2023 Πράξης προσυμβατικού ελέγχου της Αναπληρώτριας Επιτρόπου της Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφερειακή Ενότητα Χαλκιδικής.
ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ-ΕΠΤΑΜ.ΣΥΝΘ/116/2020
Προγραμματική σύμβαση..ζητείται η αναθεώρηση της 1452/2019 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Η παρούσα σύμβαση δεν αποτελεί περίπτωση επιτρεπόμενης απευθείας ανάθεσης λόγω μοναδικότητας του αναδόχου, υπό την έννοια ότι μόνο η εταιρεία «....» είναι σε θέση να αναλάβει τις συγκεκριμένες υπηρεσίες, ενόψει των περιγραφεισών στην αίτηση αναθεώρησης ιδιαιτεροτήτων τους (βλ. σκ. 12 της παρούσας) και της κατοχής εκ μέρους της εταιρείας τής απαραίτητης εμπειρίας και τεχνογνωσίας για την αποτελεσματική παροχή τους. Και τούτο, διότι οι υπηρεσίες που αποτελούν αντικείμενο της παρούσας σύμβασης, ήτοι υπηρεσίες συντήρησης ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού καθώς και ετοιμότητας αποκατάστασης των εκάστοτε βλαβών, είναι γνωστές στην ελεύθερη αγορά, παρέχονται από ιδιώτες σε συνθήκες πλήρους ανταγωνισμού, περαιτέρω δε, ενόψει της δυσχέρειας επακριβούς ποσοτικού προσδιορισμού του φυσικού τους αντικειμένου, δύνανται να ανατίθενται, κατόπιν διαγωνισμού, μέσω συμφωνιών – πλαίσιο, οι οποίες εξειδικεύονται κάθε φορά μέσω εκτελεστικών συμβάσεων. Εξάλλου, το γεγονός ότι οι ως άνω υπηρεσίες παρέχονται στην ελεύθερη αγορά και από τρίτους ιδιώτες, επιβεβαιώνεται και από τις παραδοχές του Δήμου ότι η ανωτέρω εταιρεία διαθέτει μόνον διοικητικό προσωπικό και ότι, κατά τα λοιπά, το τεχνικό μέρος, ήτοι την εκτέλεση του φυσικού αντικειμένου των συναφθεισών συμβάσεών της, αναλαμβάνει το δίκτυο των χρόνιων συνεργατών της, δηλαδή ιδιώτες, φυσικά ή νομικά πρόσωπα που θα μπορούσαν να παρέχουν αυτοτελώς τις επίμαχες υπηρεσίες στον αιτούντα Δήμο, χωρίς τη μεσολάβηση της εταιρείας, ενδεχομένως δε, και σε χαμηλότερες τιμές από αυτές της ελεγχόμενης σύμβασης. Κατά την κρίση του Δικαστηρίου, επειδή η ελεγχόμενη σύμβαση δεν συνιστά προγραμματική σύμβαση, παρέλκει ως αλυσιτελής η εξέταση της έλλειψης χρονοδιαγράμματος εκτέλεσής της.Κατόπιν τούτων, και δοθέντος ότι η επίμαχη σύμβαση συνιστά μια κοινή εξ επαχθούς αιτίας σύμβαση, χωρίς να επηρεάζει τον χαρακτήρα της αυτό εάν ο αντισυμβαλλόμενος επιδιώκει κέρδος ή απλώς το αντάλλαγμα των παρασχεθεισών εκ μέρους του υπηρεσιών, η ίδια μη νομίμως έχει ανατεθεί απευθείας στην «...» δίχως την τήρηση των διατάξεων του ν. 4412/2016 και τη διενέργεια της προσήκουσας διαγωνιστικής διαδικασίας.