ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/2058/2022
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Υλικοτεχνική υποστήριξη, οργάνωση και εκτέλεση παραγωγής των εκδηλώσεων.(...)Το Τμήμα έκρινε ότι, τα έγγραφα της σύμβασης, η ένδικη προσφυγή και η υπέρ αυτής παρέμβαση παρέχουν τα αναγκαία στοιχεία και επεξηγήσεις που καθιστούν επαρκώς αιτιολογημένες τις απαιτήσεις επαγγελματικής εμπειρίας ως προς τις ανωτέρω ειδικότητες, διότι η ζητούμενη εμπειρία συνδέεται ουσιωδώς και ευλόγως με την ποιοτική τεχνική υποστήριξη εκτέλεσης ενός πολύ μεγάλου αριθμού πολιτιστικών εκδηλώσεων που απαιτεί συνεχή ετοιμότητα και συντονισμό ανθρώπινου δυναμικού και μηχανημάτων. Όσον αφορά στην εμπειρία του Βοηθού Διευθυντή Παραγωγής, η απαίτηση να έχει εξοικειωθεί με τις διαδικασίες που τηρούνται από τους δημόσιους φορείς, προκειμένου να επικοινωνεί μαζί τους για την έκδοση αδειών, δικαιολογητικών και πιστοποιητικών, δεν δικαιολογεί τον αποκλεισμό υποψηφίου που στερείται εμπειρίας σε συμβάσεις με δημόσιους φορείς. Συνεπώς, η επίμαχη απαίτηση δύναται να περιορίσει τον ανταγωνισμό, συνιστά παρατυπία της ελεγχόμενης διαδικασίας και δεν δικαιολογείται σε σύμβαση, η οποία εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του ενωσιακού δικαίου, το οποίο δεν εισάγει διακρίσεις ως προς την εμπειρία που κτάται από παροχή υπηρεσιών σε δημόσιους ή ιδιωτικούς φορείς. Κρίθηκε όμως, ότι η παράτυπη θέσπιση της απαίτησης αυτής δεν προσάπτει ουσιώδη πλημμέλεια στη διαγωνιστική διαδικασία, διότι δεν αμφισβητήθηκε με προδικαστική προσφυγή η νομιμότητα του όρου, ούτε υπήρξε συμμετοχή με επιφύλαξη ως προς αυτόν και διότι η εν λόγω εμπειρία σε πολιτιστικές εκδηλώσεις δημοσίου φορέα ζητείται χωρίς θέσπιση συγκεκριμένης χρονικής διάρκειας αυτής. Για τους λόγους αυτούςΔέχεται την με ΑΒΔ 7843/24.11.2022 προσφυγή της Περιφέρειας Αττικής και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση.Ανακαλεί την προσβαλλόμενη με αυτή 44/2022 Πράξης προσυμβατικού ελέγχου της Επιτρόπου της Υπηρεσίας Επιτρόπου
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1274/2021
ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:ζητείται η ανάκληση της 260/2021 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου (στο εξής προσβαλλόμενη Πράξη), με την οποία διαπιστώθηκαν ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες κατά τη διαγωνιστική διαδικασία για την ανάθεση των υπηρεσιών φύτευσης και συντήρησης χώρων πρασίνου του Δήμου …-…, συνολικού προϋπολογισμού 1.850.000,00 ευρώ (με Φ.Π.Α.) και κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης μεταξύ των προσφευγόντων.(....)Η κρίση του Κλιμακίου ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης για τον λόγο ότι μη νομίμως προβλέφθηκε στον όρο 2.2.6 της διακήρυξης ως κριτήριο επιλογής η παρουσίαση «ολοκληρωμένης έκθεσης αντιμετώπισης του έργου, προδιαγραφές της προσφερόμενης υπηρεσίας, περιβαλλοντική διαχείριση, μεθοδολογία οργάνωσης, διοίκησης και υλοποίησης του έργου, σχεδιασμό, προγραμματισμό και παρακολούθηση-έλεγχος προόδου του έργου», ενώ, σύμφωνα με τον όρο 3.1.2 της διακήρυξης, συνιστά κριτήριο ανάθεσης (Κ1 και Κ2), δεν είναι ορθή. Και τούτο, διότι η απαίτηση αυτή, έστω και εάν μη νομίμως εμφιλοχώρησε στον όρο 2.2.6 της διακήρυξης, δεν επηρέασε την ανάπτυξη του ανταγωνισμού, ούτε δημιούργησε ασάφεια στους υποψήφιους οικονομικούς φορείς, οι οποίοι, άλλωστε, δεν ζήτησαν σχετικώς διευκρινίσεις, δεδομένου ότι οι τελευταίοι όφειλαν, ούτως ή άλλως, να υποβάλουν την ως άνω έκθεση, προκειμένου να αξιολογηθεί και να βαθμολογηθεί η τεχνική τους προσφορά με βάση τα κριτήρια ανάθεσης της σύμβασης, διαφορετικά θα έπρεπε να αποκλειστούν.(....)Ως προς την κρίση του Κλιμακίου ότι η εμπειρία του οικονομικού φορέα, που αποτελεί αποκλειστικά και μόνο κριτήριο επιλογής, μη νομίμως ετέθη και ως κριτήριο ανάθεσης, προβάλλεται ότι εν προκειμένω η προηγούμενη εμπειρία σε συναφή με το δημοπρατούμενο αντικείμενα εγγυάται την αποτελεσματικότερη, σε σχέση με κάποιον που έχει μικρότερη εμπειρία, εκτέλεση της σύμβασης, λόγω των ιδιαζουσών αναγκών της αναθέτουσας αρχής, η οποία έχει τον χαρακτήρα κηπούπολης, με μεγάλη αναλογία πρασίνου ανά κάτοικο, και του ιδιαίτερου φυσικού αντικειμένου της σύμβασης, το οποίο παρίσταται σύνθετο, εξειδικευμένο και εξαιρετικά διευρυμένο, ενόψει της έκτασης και της ποικιλίας των χώρων πρασίνου του Δήμου.Σε κάθε περίπτωση, συντρέχουν λόγοι δημοσίου συμφέροντος, αναγόμενοι στην πολιτική προστασία, την αποφυγή πυρκαγιών, την προστασία του πρασίνου κατά τη διάρκεια του θέρους, τη διασφάλιση της φυσιογνωμίας της περιοχής ως κηπούπολης και την προστασία της δημοτικής περιουσίας, οι οποίοι επιβάλλουν την υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου σύμβασης.(....)Ανακαλεί την 260/2021 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή της σύμβασης για την ανάθεση των υπηρεσιών φύτευσης και συντήρησης χώρων πρασίνου του Δήμου …-….
ΕΣ/Τ.ΕΒΔΟΜΟ/137/2023
Παροχή Υπηρεσιών Λογιστικής και Διοικητικής Υποστήριξης.. (...)Επομένως, οι καθορισθείσες στα άρθρα 2.2.6.1 και 2.2.6.2. της διακήρυξης απαιτήσεις τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας σχετικά με τις συναφείς με την ελεγχόμενη συμβάσεις που πρέπει να έχουν ολοκληρώσει οι διαγωνιζόμενοι οικονομικοί φορείς, οι οποίες στοχεύουν στη διασφάλιση εξεύρεσης αναδόχου που θα εκτελέσει τη σύμβαση με άρτιο και προσήκοντα τρόπο, κρίνονται, ενόψει του αντικειμένου και της προεκτεθείσας φύσης των ελεγχομένων υπηρεσιών, πρόσφορες, δικαιολογημένες και μη υπερβαίνουσες το αναγκαίο μέτρο (πρβλ. ΕλΣυν Εβδ. Τμ. 1399/2022). Το κριτήριο που επιβάλλει δεκαετή τουλάχιστον προϋπηρεσία σε λογιστικές, φοροτεχνικές υπηρεσίες (άρθρο 2.2.6.3 της διακήρυξης), αποδεικνυόμενη με την προσκόμιση εκτύπωσης προσωποποιημένης πληροφόρησης και κωδικών δραστηριότητας (ΚΑΔ) από την ΑΑΔΕ, καθώς και της άδειας άσκησης επαγγέλματος, δεν μπορούσε να τεθεί ως κριτήριο τεχνικής και επαγγελματικής καταλληλότητας, διότι ως εκ της φύσεως και του περιεχομένου του αποτελεί κριτήριο καταλληλότητας για την άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας κατ’ άρθρο 75 παρ. 1 περ. α΄ του ν. 4412/2016, ενώ, επιπλέον, επιβάλλει την προσκόμιση δικαιολογητικού (μέσου απόδειξης) που δεν περιλαμβάνεται στον κατάλογο του Μέρους ΙΙ του Παραρτήματος ΧΙΙ του ως άνω νόμου, όπου αναφέρονται περιοριστικά τα δικαιολογητικά απόδειξης της τεχνικής ικανότητας. Πλην όμως η μη νομιμότητα του κριτηρίου αυτού ως κριτηρίου τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας δεν παρίσταται ουσιώδης στην προκειμένη περίπτωση, διότι το εν λόγω κριτήριο έχει τεθεί σε προηγούμενο άρθρο 2.2.4. της διακήρυξης ως κριτήριο καταλληλότητας άσκησης επαγγελματικής δραστηριότητας (βλ. άρθρα 75 παρ. 1 α΄ και 2 και 80 παρ. 3 του ν. 4412/2016, άρθρο 2.2.4 της διακήρυξης και σκέψη 18), η νομιμότητα του οποίου δεν αμφισβητήθηκε από το Κλιμάκιο και επομένως η απαίτηση της συνδρομής του ίδιου κριτηρίου εκ νέου σε επόμενο άρθρο αυτής καθιστά την σχετική πλημμέλεια επουσιώδη.(...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω και παρελκούσης της εξέτασης των λοιπών λόγων της υπό κρίση προσφυγής και της υπέρ αυτής παρέμβασης, πρέπει η προσφυγή και η παρέμβαση να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 845/2022 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου και να κριθεί ότι δεν κωλύεται η υπογραφή της ελεγχόμενης σύμβασης.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1343/2022
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:επιδιώκεται η ανάκληση της 163/2022 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ αυτής και της αναδόχου εταιρείας με την επωνυμία «… ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ» (εφεξής … Α.Ε.), για την ανάθεση της προμήθειας με τίτλο «Προμήθεια Ηλεκτρικών Οχημάτων Δημοτικής Επιχείρησης Συγκοινωνιών ‘…’» προϋπολογισθείσας δαπάνης 1.434.000,00 ευρώ πλέον Φ.Π.Α. 24% και συμβατικού τιμήματος 1.224.990,00 ευρώ πλέον Φ.Π.Α. 24%.(....)Κατά δεύτερο και μείζονα λόγο η εν λόγω εξαίρεση είναι μη νόμιμη, διότι η ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία εμπίπτει, ως εκ του προϋπολογισμού της, στο πεδίο εφαρμογής των οδηγιών περί δημοσίων συμβάσεων καθώς και των θεσπισθέντων σε μεταφορά των οδηγιών εθνικών κανόνων, οι οποίοι, για τους προαναφερθέντες ανωτέρω στη σκέψη 6 λόγους, δεν εισάγουν διακρίσεις ως προς την απαιτούμενη εμπειρία, μεταξύ δημόσιου η ιδιωτικού αποδέκτη της προμήθειας.Δεν ανακαλεί την 163/2022 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1079/2022
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:Ζητείται η ανάκληση της 127/2022 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, κατά το μέρος που έγινε δεκτό ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου συμφωνίας πλαισίου μεταξύ του Δήμου Αθηναίων (εφεξής Δ.Αθ.) και της εταιρείας με την επωνυμία «… Ι.Κ.Ε.» (εφεξής … Ι.Κ.Ε.) για την ανάθεση της δεύτερης ομάδας της προμήθειας με τίτλο «Προμήθεια και Εγκατάσταση Μηχανισμών Υπογειοποίησης Κάδων» (προμήθεια και εγκατάσταση βυθιζόμενων συστημάτων κάθετης διαβαθμισμένης συμπίεσης), ενδεικτικού προϋπολογισμού 6.995.000,00 πλέον Φ.Π.Α.(....)Εν όψει αυτών, ορθώς κρίθηκε από το Κλιμάκιο ότι ο επίμαχος όρος οδήγησε σε περιορισμό του ανταγωνισμού εφόσον αποτέλεσε λόγο αποκλεισμού των δύο από τους τρείς οικονομικούς φορείς που υπέβαλλαν προσφορά για την 2η Ομάδα, οι δε ισχυρισμοί του προσφεύγοντος και της παρεμβαίνουσας ότι συνέτρεχαν και άλλοι λόγοι αποκλεισμού αυτών και ότι ούτε στην 1η Ομάδα έγινε επίκληση εμπειρίας προκύπτουσας από συμβάσεις με αντισυμβαλλόμενους ιδιωτικούς φορείς δεν επιτάσσουν την αντίθετη ερμηνεία, όπως αβασίμως προβάλλεται, διότι αυτοί αφενός δεν μπορούν να θεωρηθούν συμβιβάσιμοι με τις επιδιώξεις του ενωσιακού νομοθέτη, αφετέρου δεν μπορούν να καταστήσουν κατ΄ αποτέλεσμα νόμιμο τον επίμαχο όρο.Δεν ανακαλεί την 127/2022 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, κατά το μέρος που αφορά στην υπογραφή του σχεδίου συμφωνίας – πλαισίου μεταξύ του προσφεύγοντος και της παρεμβαίνουσας.
ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1406/2022
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/286/2021
Αποκομιδή απορριμάτων και καθαρισμός κοινοχρήστων χώρων..Ζητείται η ανάκληση της 11/2020 Πράξης προσυμβατικού ελέγχου του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφερειακή Ενότητα .....Υπό αυτές τις περιστάσεις, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω στη σκέψη 16, το Τμήμα κρίνει ότι ουσία αβασίμως κατέληξε ο Επίτροπος στο συμπέρασμα ότι επλήγη ο ανταγωνισμός λόγω της απαίτησης της διακήρυξης για οχήματα αντιρρυπαντικής τεχνολογίας EURO VI . Τούτο διότι, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από τον προσφεύγοντα Δήμο και την παρεμβαίνουσα ανάδοχο: α) Η απαίτηση αυτή είναι συμβατή με το ενωσιακό δίκαιο, το οποίο επιτρέπει και προωθεί τη λήψη υπόψη, κατά τη σύναψη δημοσίων συμβάσεων, περιβαλλοντικών παραγόντων, όπως είναι ο καθορισμός αυστηρότερων ορίων εκπομπής ρύπων, β) η απαίτηση δεν δημιουργεί ζητήματα ισότιμης πρόσβασης και παρακώλυσης ανταγωνισμού εφόσον βαρέα οχήματα ΕURO VI κυκλοφορούν στη Χώρα εδώ και επτά έτη, γ) η διακήρυξη έδιδε τη δυνατότητα συμμετοχής στον διαγωνισμό με στήριξη στην ικανότητα τρίτων και δ) η ανωτέρω απαίτηση δεν είναι δυσανάλογη, λαμβανομένης υπόψη αφενός της περιοχής στην οποία θα παρασχεθούν οι ανατιθέμενες υπηρεσίες και, αφετέρου, της διακριτική ευχέρειας που διέθετε ο Δήμος ... να επιλέξει, στα πλαίσια της νομιμότητας, τον τύπο των κυκλοφορούντων απορριματοφόρων που θεωρούσε το πλέον κατάλληλο και από απόψεως περιβαλλοντικής. Κατ’ ακολουθίαν των προεκτεθέντων, η κρινόμενη προσφυγή ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτή στο σύνολό της, να ανακληθεί η 11/2020 Πράξη προσυμβατικού ελέγχου του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Π.Ε. ..., και να επιτραπεί η υπογραφή του οικείου σχεδίου σύμβασης.
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/758/2022
«Μελέτη καταγραφής του υπάρχοντος οδικού δικτύου της χώρας, ανά Δημοτική Ενότητα (ΔΕ), στις περιοχές εκτός των ρυμοτομικών σχεδίων των πόλεων, εκτός των ορίων των οικισμών των νομίμως υφιστάμενων προ του έτους 1923 και των οικισμών μέχρι 2000 κατοίκους», συνολικής εκτιμώμενης αξίας 29.721.450,20 ευρώ πλέον ΦΠΑ(...)Με δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι επιτρεπτώς και με στόχο τη διασφάλιση εκδήλωσης ενδιαφέροντος από οικονομικούς φορείς με αποδεδειγμένα εξειδικευμένη εμπειρία σε παρόμοιες με την προκηρυσσόμενη μελέτες σε βάθος χρόνου, συνεπώς, εντός των ορίων της διακριτικής ευχέρειας που διαθέτει η αναθέτουσα Αρχή, τίθεται ο όρος περί εκπόνησης παρόμοιων μελετών από τους υποψηφίους κατά την τελευταία οκταετία πριν την λήξη της προθεσμίας υποβολής προσφορών, για την ευρύτερη δυνατή συμμετοχή στο διαγωνισμό και την ανάπτυξη συνθηκών υγιούς ανταγωνισμού. Αντιθέτως, ωστόσο, δεν αιτιολογείται επαρκώς, σε αναλογία και με τον αριθμό των λοιπών καθοριζόμενων μελετών συναφούς αντικειμένου των υπ’ αριθ. 1 έως 3 κατηγοριών του άρθρου 19.3.β της διακήρυξης, η απαίτηση για προσκόμιση οκτώ (8) τουλάχιστον, και όχι λιγότερων, έργων/μελετών αναφορικά με τα έργα χαρτογραφικών υποβάθρων. Τούτο, διότι το επί ποινή αποκλεισμού ζητούμενο ελάχιστο όριο των οκτώ (8) σχετικών έργων δημιουργίας και ενημέρωσης ψηφιακής γεωγραφικής βάσης δεδομένων τοπογραφικού υποβάθρου (τελούντων, πάντως, σε απόλυτη συνάφεια κατά αντικείμενο με το τελικό παραδοτέο της προς ανάθεση σύμβασης) εμφανίζεται αυθαίρετο, ήτοι χωρίς να παρατίθενται οι αντικειμενικοί λόγοι που καθιστούν αυτό επιβεβλημένο ή πρόσφορο, προκειμένου να εξασφαλισθεί η συμμετοχή οικονομικών φορέων με επαρκή και κατάλληλα προσόντα για την καλή εκτέλεση της σύμβασης, συνεπώς, βαίνει πέραν του αναγκαίου μέτρου που ορίζει η επιλογή της βέλτιστης εν προκειμένω προσφοράς. Ομοίως, ο όρος περί υποχρεωτικής δήλωσης μίας κατηγορίας ανά προτεινόμενη μελέτη εκ μέρους των διαγωνιζομένων (ήτοι διαφορετικών ανά κατηγορία μελετών) παρίσταται δυσανάλογος σε σχέση με τον ανωτέρω επιδιωκόμενο σκοπό και, ως εκ τούτου, περιοριστικός για τους, έχοντες τη σχετική ικανότητα, ενδιαφερόμενους φορείς, καθώς δεν τεκμηριώνεται ο τρόπος, με τον οποίο η συγκεκριμένη προδιαγραφή θα εξασφαλίσει την ευρύτερη δυνατή πρόσβαση στον διαγωνισμό, συνεκτιμώμενης της φύσης και των ιδιαιτεροτήτων της σύμβασης, και θα συμβάλει πράγματι τόσο στην αποτελεσματική εκπόνηση της μελέτης όσο και στην, επικαλούμενη από την αναθέτουσα Αρχή, ενίσχυση της ασφάλειας δικαίου.Ο έλεγχος της επιμέρους φάσης της προδικασίας (σχεδίου της διακήρυξης) για την ανάδειξη αναδόχου της σύμβασης με αντικείμενο την ανάθεση, από το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος, της εκπόνησης της «Μελέτης ... απέβη αρνητικός.
ΕΣ/ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ/1716/2022
Προμήθεια, εγκατάσταση και θέση σε λειτουργία συστήματος τηλεελέγχου/τηλεχειρισμού: ζητείται η αναθεώρηση της 576/2022 απόφασης του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Άλλωστε, η απαίτηση πρόσθετης εμπειρίας για τον δανείζοντα τεχνική ικανότητα τρίτο αναφέρεται σε φυσικό πρόσωπο (τον επονομαζόμενο «Τεχνικό Υπεύθυνο της Σύμβασης»), για τον οποίο απαιτείται (εκτός από τη σύμβαση εργασίας ορισμένου ή αορίστου χρόνου), βεβαίωση δεκαετούς «προϋπηρεσίας», η οποία κατά νομική ακριβολογία και σύμφωνα με τα δεδομένα της κοινής πείρας παρέχεται (όπως και η σύμβαση εργασίας συνάδει) μόνον σε φυσικά πρόσωπα. Κατά συνέπεια, δεν μπορεί να αφορά στον αυτοδυνάμως συμμετέχοντα οικονομικό φορέα, που μπορεί να είναι και νομικό πρόσωπο, κοινοπραξία, ένωση ή σύμπραξη οικονομικών φορέων κ.λπ. και ο οποίος δεν έχει «προϋπηρεσία». Συνεπώς, η απαίτηση αυτή, όπως αναφέρεται στη διάταξη του άρθρου 2.2.6.1 της διακήρυξης, στην οποία άλλωστε παραπέμπει και αυτή του άρθρου 2.2.8. περί στήριξης στην ικανότητα τρίτων, αφορά μόνον στον υπάλληλο ή εξωτερικό συνεργάτη που δανείζει την εμπειρία του σε οικονομικό φορέα και έχει τεθεί κατά παράβαση των αρχών του ανταγωνισμού και της ίσης μεταχείρισης των διαγωνιζομένων, διότι αφενός λειτουργεί αποτρεπτικά ως προς τη συμμετοχή στο διαγωνισμό υποψηφίων που δεν διαθέτουν ίδια εμπειρία, αφετέρου, απαιτεί εμπειρία πολύ μεγαλύτερης διάρκειας σε περίπτωση που αυτή αποτελεί αντικείμενο «δανεισμού» από υπάλληλο ή εξωτερικό συνεργάτη του αναδόχου, παρόλο που, κατά τις οικείες διατάξεις, ο δανείζων εμπειρία καλείται να εκπληρώσει τα κριτήρια επιλογής τα οποία απαιτούνται για τον ίδιο τον προσφέροντα και μόνον αυτά. Κατά συνέπεια, συντρέχει εν προκειμένω ουσιώδης νομική πλημμέλεια, απορριπτομένων ως αβάσιμων των περί του αντιθέτου προβαλλόμενων ισχυρισμών και δη τόσο αυτού περί αντιφατικής αιτιολογίας της προσβαλλόμενης όσο και περί εσφαλμένης εκτίμησης της από 24.1.2021 «βεβαίωσης προϋπηρεσίας» της ως άνω αποκλεισθείσης εταιρείας. Εξάλλου, δια του υποθετικού συλλογισμού της προσβαλλόμενης ότι εάν ήθελε θεωρηθεί ότι ο επίμαχος όρος ήταν γενικός και ίσχυε ως προς όλους τους υποψήφιους θα συνιστούσε υπέρμετρο περιορισμό αφού θα επέτρεπε τη συμμετοχή μόνον όσων υποψηφίων διέθεταν αποδεδειγμένη 10ετή προϋπηρεσία στην εκτέλεση (άδηλου αριθμού) ανάλογων με τη δημοπρατούμενη συμβάσεων άνευ επίκλησης λόγων δημοσίου συμφέροντος, δεν προσετέθη νέα πλημμέλεια στην ελεγχόμενη διαδικασία, όπως αβασίμως ισχυρίζεται ο προσφεύγων, ενώ, περαιτέρω, ως αναπόδεικτος θα πρέπει να απορριφθεί ο ισχυρισμός ότι ο όρος αυτός δεν θέτει δυσανάλογα προσκόμματα στο διαγωνισμό διότι όλες οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην οικεία αγορά διαθέτουν στο προσωπικό τους έναν επαγγελματία με σχετική εμπειρία.Απορρίπτει την προσφυγή αναθεώρησης και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση.
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/205/2018
Προμήθεια και εγκατάσταση φωτιστικών σωμάτων...Με τα δεδομένα αυτά η διαδικασία ανάθεσης της κρινόμενης σύμβασης παρίσταται νόμιμη. Ειδικότερα, οι όροι των άρθρων 2.2.4.1. και 2.2.9.2.Β.2 εδ. στ΄ της διακήρυξης είναι νόμιμοι, καθόσον η απαίτηση για τη διάθεση κτηριακών εγκαταστάσεων εντός της ελληνικής επικράτειας προς απόδειξη της επαγγελματικής ικανότητας του υποψηφίου νομίμως ζητείται σε μια τέτοια σύμβαση προμήθειας, ιδιαίτερα απαιτητικής σε ποσότητα ειδών, καθόσον δεν είναι ασύνδετη και δυσανάλογη με το συμβατικό αντικείμενο και ο σχετικός όρος μπορεί να καλυφθεί και με μίσθωση των απαιτούμενων χώρων αποθήκευσης με συνέπεια να είναι επιτεύξιμος για κάθε συμμετέχοντα. Περαιτέρω, και οι όροι σύμφωνα με τους οποίους οι συμμετέχοντες στο διαγωνισμό υποχρεούνται επί ποινή αποκλεισμού αφενός να έχουν εκτελέσει κατά τη διάρκεια της προηγούμενης τριετίας τουλάχιστον 10 συμβάσεις προμήθειας του ιδίου αντικειμένου και αφετέρου να έχουν εκτελέσει κατ’ ελάχιστον μία προμήθεια του ιδίου αντικειμένου ανά έτος της προηγούμενης τριετίας, δεν εμπόδισαν εν τοις πράγμασι την ανάπτυξη του ανταγωνισμού, αφού στη διαδικασία συμμετείχαν τρεις (3) εταιρείες οι οποίες δραστηριοποιούνται ενεργά στο συγκεκριμένο τομέα. Σε κάθε περίπτωση τόσο οι συμμετέχουσες όσο και άλλες δυνητικά υποψήφιες δεν επικαλέστηκαν βλάβη από αυτούς, με την αιτίαση ότι παραβιάστηκαν οι προϋποθέσεις συμμετοχής τους στο διαγωνισμό σε σημείο τέτοιο που να την αποκλείουν ή να την καθιστούν ουσιωδώς δυσχερή, αφού δεν τους προσέβαλαν, ούτε επικαλέστηκαν ότι δεν διέθεταν την απαιτούμενη εμπειρία την οποία αντίθετα στα υποβληθέντα Ευρωπαϊκά Ενιαία Έγγραφα Προμήθειας (ΕΕΕΠ) ισχυρίστηκαν ότι διέθεταν, αλλά εντέλει δεν απέδειξαν. Συνεπώς, και οι όροι αυτοί παρίστανται νόμιμοι (ΕΣ VI Τμ. 608 και 609/2018). Κατ’ ακολουθία δεν διαπιστώνονται ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες στο πλαίσιο της ανωτέρω διαγωνιστικής διαδικασίας και, συνεπώς δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης.
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/905/2022
ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:τοποθέτησης, απομάκρυνσης και γενικότερης διαχείρισης κινητών συστημάτων υγιεινής στις λαϊκές αγορές της Περιφέρειας Αττικής για τρία (3) έτη(...)Συνεπώς, μη νομίμως επέλεξε η αναθέτουσα αρχή να εξαιρέσει το έτος 2021, που είναι το εγγύτερο στην ανάθεση της ελεγχόμενης σύμβασης. Τούτο, ενδεχομένως να ανέτρεψε υποψηφίους οικονομικούς φορείς,που πληρούσαν τα ζητούμενα κριτήρια οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας κατά το έτος 2021 -το οποίο είναι το εγγύτερο προς τον χρόνο διεξαγωγής του διαγωνισμού και άρα το πλέον πρόσφορο εν όψει των απαιτήσεων που απορρέουν από την αρχή της αναλογικότητας- χωρίς μάλιστα να συντρέχει βάσιμος προς τούτο δικαιολογητικός λόγος. Σημειωτέα, εξάλλου, α) ότι η μη ύπαρξη δημοσιευμένων οικονομικών καταστάσεων κατά το έτος 2021 δεν συνιστά νόμιμο δικαιολογητικό λόγο παράλειψης του τελευταίου πριν από τη διακήρυξη έτους, διότι η απαίτηση ορισμένου ύψους γενικού κύκλου εργασιών θα μπορούσε να αποδειχθεί με δήλωση των οικονομικών φορέων και β) στην αμέσως προηγούμενη διακήρυξη, έτους 2018, το αυτό κριτήριο χρηματοοικονομικής επάρκειας εκτεινόταν ορθώς στην τριετία 2015, 2016 και 2017.(...)Ωστόσο, παρόλη αυτή την ευρείας κλίμακας υποδιαίρεση της σύμβασης, το κριτήριο χρηματοοικονομικής επάρκειας παρέμεινε ίδιο με αυτό της προηγούμενης διαγωνιστικής διαδικασίας και δεν προσαρμόστηκε στις ως άνω ανάγκες της παρούσας σύμβασης, ήτοι στην εξυπηρέτηση της υποδιαίρεσης της σύμβασης σε 14 τμήματα. Τούτο είχε αποτέλεσμα να ζητείται για κάθε ένα από τα τμήματα 1, 2, 7, 8, 9 και 10 του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης, μέσος ετήσιος κύκλος εργασιών τριετίας (2018, 2019 και 2020) ίσος ή μεγαλύτερος των 500.000 ευρώ.(...)Εν προκειμένω, δεν τεκμηριώνεται από τα στοιχεία του φακέλου της σύμβασης ο λόγος της ως άνω αυστηροποίησης των όρων συμμετοχής σε έκαστο των ως άνω τμημάτων, συνεπώς, η επίμαχη απαίτηση χρηματοοικονομικής επάρκειας παρίσταται δυσανάλογη σε σχέση με το φυσικό και οικονομικό αντικείμενο της υπό ανάθεση σύμβασης και παρεμποδίζει ουσιωδώς την ανάπτυξη ελεύθερου ανταγωνισμού με την ευρύτερη δυνατή συμμετοχή οικονομικών φορέων στον διαγωνισμό και δη μικρότερων επιχειρήσεων, όπως, άλλωστε, ήταν εξ αρχής στόχος της αναθέτουσας αρχής.Κωλύεται η σύναψη του σχεδίου σύμβασης
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1365/2022
ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ:Με την προσφυγή αυτή επιδιώκεται η ανάκληση της 253/2022 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.(....)Με την προσβαλλόμενη πράξη κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του παρεμβαίνοντος Δήμου Δυτικής … και της προσφεύγουσας εταιρείας … Α.Ε. για το Υποέργο 1 της Πράξης «Δράσεις Ηλεκτροκίνησης Δήμου Δυτικής …», με αντικείμενο την προμήθεια δέκα (10) ηλεκτρικών οχημάτων, προϋπολογιζόμενης δαπάνης 1.269.450,00 ευρώ συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α.(....)Εξάλλου, σε αντίθεση με τα διαλαμβανόμενα στην κρίση του Κλιμακίου, τυχόν γενίκευση του υπό κρίση όρου της διακήρυξης, και δη υπό τη μορφή απαίτησης προηγούμενης εκτέλεσης συμβάσεων ηλεκτρικών οχημάτων αδιακρίτως, δεν θα διασφάλιζε ότι οι διαγωνιζόμενοι κατέχουν την απαραίτητη εξειδικευμένη εμπειρία παροχής υπηρεσιών υποστήριξης και για τα ως άνω ηλεκτρικά οχήματα με ιδιαίτερα τεχνικά χαρακτηριστικά, εμπειρία που δεν είναι κρίσιμη για τα λοιπά είδη (επιβατικό όχημα τύπου SUV και επιβατικό όχημα mini VAN) λόγω της κοινοτυπίας τους. Επιπλέον, με βάση τον υπό κρίση όρο είναι εύλογη η συναγωγή ενδείξεων καταλληλότητας των υποψηφίων ως προς τη διαχείριση υπηρεσιών υποστήριξης και για τους λοιπούς τύπους των υπό προμήθεια ηλεκτρικών οχημάτων (υδροφόρα και απορριμματοφόρο), τα οποία, αν και διαθέτουν διαφορετικά, πλην εξίσου ιδιαίτερα τεχνικά χαρακτηριστικά, δεν περιλαμβάνονται στις απαιτήσεις του κρινόμενου όρου.Ανακαλεί την 253/2022 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.