ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:«Παροχή υποστηρικτικών υπηρεσιών για τις ανάγκες λειτουργίας της …. Α.Ε. Ο.Τ.Α. και των υποστηρικτικών δράσεων – Υπηρεσίες αποκομιδής – μεταφοράς μεταφόρτωσης Α.Σ.Α. και ανακυκλώσιμων υλικών» για το έτος 2022, συνολικής προϋπολογισθείσας δαπάνης 1.149.528,83 ευρώ (πλέον Φ.Π.Α.), συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος προαίρεσης(...)Κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 59 του ν. 4412/2016, η αναθέτουσα αρχή όρισε ότι οι προσφορές των υποψηφίων αναδόχων υποβάλλονται για το σύνολο των επίμαχων υπηρεσιών, οι οποίες πρόκειται να παρασχεθούν στα γεωγραφικά όρια τριών διαφορετικών δήμων της Κεφαλονιάς, χωρίς να υπάρχει οποιαδήποτε αναφορά στα έγγραφα της σύμβασης για τους λόγους για τους οποίους αποφασίστηκε η μη υποδιαίρεση της σύμβασης σε περισσότερα τμήματα. Εξάλλου, δοθέντος ότι το ελεγχόμενο συμβατικό αντικείμενο συνίσταται στην παροχή υπηρεσιών διακριτών κατηγοριών (αποκομιδής και μεταφοράς αστικών στερεών αποβλήτων, ανακυκλώσιμων υλικών, ογκωδών αντικειμένων, καθώς και σε υπηρεσίες καθαριότητας κοινόχρηστων χώρων και διοικητικής υποστήριξης) σε διαφορετικούς δήμους της Κεφαλονιάς, παρίσταται ευχερής η ανάθεσή του σε τμήματα (ενδεχομένως ανά δήμο), λαμβανομένου μάλιστα υπόψη ότι η ίδια η διακήρυξη προβλέπει ότι μέρος των προς ανάθεση υπηρεσιών, και δη οι υπηρεσίες καθαριότητας κοινόχρηστων χώρων και συλλογής ογκωδών αντικειμένων αφορούν μόνον σε δύο από τους τρεις δήμους του νησιού(...)χωρίς μάλιστα να προκύπτει η συνδρομή δικαιολογητικού λόγου για την επίμαχη επέκταση του χρόνου αναγωγής του κριτηρίου οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας. Η θέσπιση των ως άνω μη νόμιμων όρων έπληξε την αντικειμενική ακεραιότητα της διαγωνιστικής διαδικασίας και συνεπώς συνιστά ουσιώδη νομική πλημμέλεια.Κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης 

Προμήθεια πετρελαίου κίνησης ....ζητείται η ανάκληση της 332/2022 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου (Γ΄ Διακοπών) του Ελεγκτικού Συνεδρίου.(...)Με τα δεδομένα αυτά  το Δικαστήριο κρίνει ότι ο πρώτος λόγος είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, διότι οι οικονομικές καταστάσεις και οι φορολογικές δηλώσεις για την απόδειξη του μέσου γενικού κύκλου εργασιών πρέπει να αναφέρονται στο αμέσως προηγούμενο της δημοσίευσης της διακήρυξης έτος και να εκτείνονται κατ’ ανώτατο όριο σε βάθος τριετίας. (...)Τέλος λαμβανομένων υπόψη  και των επιτακτικών λόγων δημοσίου συμφέροντος για τη διασφάλιση της απρόσκοπτης των συγκοινωνιακών μέσων της Θεσσαλονίκης, ενόψει και της ιδιαίτερα αυξημένης επιβατικής κίνησης λόγω της δυσμενούς οικονομικής συγκυρίας, με την πολύ μεγάλη αύξηση των τιμών των καυσίμων, το Δικαστήριο κρίνει ότι η κρινόμενη προσφυγή ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτή. Για τους λόγους αυτούς.Δέχεται την προσφυγή ανάκλησης  του τελούντος σε ειδική εκκαθάριση εν λειτουργία Νομικού Προσώπου Ιδιωτικού Δικαίου κατά της 332/2022 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου (Γ΄ Διακοπών) του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Με την προδικαστική προσφυγή, η προσφεύγουσα ζητά: ι) να ακυρωθεί η με αριθ.639/2020 απόφαση, με την οποία έγινε αποδεκτή η οικονομική προσφορά της παρεμβαίνουσας, και αποφασίσθηκε η ανάθεση σε αυτήν της σύμβασης εκτέλεσης αντιπλημμυρικών έργων Περιφέρειας .....- καθαρισμών ρεμάτων ΖΔΥΚΠ, ιι) να απορριφθεί η προσφορά της παρεμβαίνουσας και ιιι) να ανατεθεί η σύμβαση του έργου στην προσφεύγουσα.(....)Ως βάσιμα αναφέρει η αναθέτουσα αρχή και η παρεμβαίνουσα, ως προκύπτει σαφώς και ρητώς από τις διατάξεις του νόμου και της διακήρυξης, η προσκόμιση των αποδεικτικών εκπλήρωσης των ποιοτικών κριτηρίων επιλογής και δη της τεχνικής και οικονομικής επάρκειας τα οποία απαριθμούνται στην διακήρυξη δεν απαιτείται να προσκομισθούν ει μη μόνον κατά το στάδιο των δικαιολογητικών κατακύρωσης το οποίο μέλλει να ακολουθήσει (...), μη χωρούσης απόρριψης της προσφοράς της παρεμβαίνουσας σύμφωνα με τις αρχές της τυπικότητας, νομιμότητας, ισότητας και διαφάνειας της διαδικασίας.Απορρίπτει την Προδικαστική Προσφυγή.

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ-μη νομότυπη και προσήκουσα υποβολή των δικαιολογητικών κατακύρωσης(....)Συνεπώς, γίνεται δεκτός ο 1ος λόγος της προσφυγής απορριπτόμενων των οικείων ισχυρισμών του παρεμβαίνοντος και τούτο διότι ουδεμία ασάφεια ενέχει εν προκειμένω η διακήρυξη, απορριπτόμενων των οικείων ισχυρισμών του παρεμβαίνοντος, και ουδείς αμφισβητεί τα πραγματικά περιστατικά περί της κατατεθείσας άδειας, ομοίως απορριπτέοι για τους ίδιους λόγους κρίνονται και οι ισχυρισμοί της αναθέτουσας αρχής η οποία διαπίστωσε μεν την καταλληλότητα του οχήματος πλην όμως όχι στο επίμαχο είδος τροφίμων, που όπως βασίμως ισχυρίζεται ο προσφεύγων διέπεται από διαφορετικούς κανόνες. Οι δε ισχυρισμοί του παρεμβαίνοντος περί διαβεβαίωσης από την αρμόδια Υπηρεσία περί της καταλληλότητας της επίμαχης άδειας προβάλλονται αορίστως και επομένως απαραδέκτως σε κάθε περίπτωση είναι αβάσιμοι.Δέχεται την προδικαστική προσφυγή.

Αποκομιδή απορριμμάτων.(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με τις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Δικαστήριο κρίνει ότι το κριτήριο τεχνικής ικανότητας, που απαιτήθηκε για τη συμμετοχή των προσφερόντων οικονομικών φορέων στη διαδικασία ανάθεσης της ελεγχόμενης σύμβασης, είναι προσαρμοσμένο στη φύση του αντικειμένου της ελεγχόμενης σύμβασης και είναι κατάλληλο για την αξιολόγηση της ζητούμενης επάρκειας των προσφερόντων, χωρίς, ενόψει των ειδικών περιστάσεων των ανατιθέμενων υπηρεσιών, να υπερβαίνει προδήλως το αναγκαίο μέτρο εν σχέσει προς τον επιδιωκόμενο σκοπό της παροχής. Για τους λόγους αυτούς Δέχεται την προσφυγή ανάκλησης και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση.Ανακαλεί την 536/2021 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Κατασκευή κυκλικών κόμβων.(...) Κατά την κρίση του Δικαστηρίου και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 8 της παρούσας, ο όρος της επίμαχης διακήρυξης, με τον οποίο επιλέχθηκαν τα έτη 2017, 2018 και 2019 ως έτη αναγωγής για την απόδειξη του απαιτούμενου ύψους κύκλου εργασιών και εξαιρέθηκε το έτος 2020, το οποίο ήταν εγγύτερο του χρόνου που δημοσιεύθηκε η διακήρυξη του ελεγχόμενου διαγωνισμού και, επομένως, το πλέον πρόσφορο έτος για την διακρίβωση της καταλληλότητας των προσφερόντων, είναι μη νόμιμος. Και τούτο, διότι η αναθέτουσα Αρχή ήταν υποχρεωμένη, βάσει της ερμηνείας των ως άνω παρατιθέμενων νομοθετικών διατάξεων, να μην αποστεί χρονικά από το αμέσως προηγούμενο έτος της δημοσίευσης της επίμαχης διακήρυξης. Εξάλλου, η επιλογή από την αναθέτουσα Αρχή των ετών 2017, 2018 και 2019, για τον λόγο ότι για την τριετία αυτή υπήρχαν διαθέσιμα και ασφαλή αποδεικτικά οικονομικά στοιχεία σχετικά με τον κύκλο εργασιών των διαγωνιζομένων, δεν συνιστά νόμιμο δικαιολογητικό λόγο παράλειψης του τελευταίου πριν από τη διακήρυξη έτους (2020), όπως ορθά έκρινε και το Τμήμα με την προσβαλλομένη, διότι σύμφωνα με τις διατάξεις του Παραρτήματος XII του Προσαρτήματος Α΄ του ν. 4412/2016 και της διακήρυξης, η απαίτηση για την ύπαρξη ορισμένου ύψους κύκλου εργασιών μπορούσε να αποδειχθεί με δήλωση των οικονομικών φορέων ή οποιοδήποτε άλλο έγγραφο έκρινε κατάλληλο η προσφεύγουσα. Απορριπτόμενων ως αβασίμων των αντιθέτως προβαλλόμενων σχετικών ισχυρισμών της προσφεύγουσας.Ωστόσο,το Δικαστήριο κρίνει ότι το μη νομίμως προβλεπόμενο έτος 2017, καθώς και η παράλειψη του έτους 2020 δεν εμπόδισε την συμμετοχή υποψηφίων αναδόχων, αλλ’ ούτε επηρέασε το αποτέλεσμα της διεξαχθείσας διαγωνιστικής διαδικασίας,Για τους λόγους αυτούςΔέχεται την προσφυγή αναθεώρησης.Αναθεωρεί την 1184/2020 απόφαση του Εβδόμου Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Παροχή υπηρεσιών εστίασης-σίτισης.(...)Ουσιώδεις πλημμέλειες της διακήρυξης. Οι απαιτήσεις ορισμένου ύψους κύκλου εργασιών και επαγγελματικής εμπειρίας πρέπει να αναφέρονται και στο έτος που προηγείται της δημοσίευσης αυτής. Δυσανάλογες απαιτήσεις τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας. Ανάληψη ποσού υπολειπόμενου της συμβατικής δαπάνης. Για τους λόγους αυτούςΔέχεται τις προσφυγές ανάκλησης.Ανακαλεί την 710/2022 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Παροχή υπηρεσιών διοικητικής υποστήριξης (...)Σε κάθε περίπτωση, η κατά την κρίση του Κλιμακίου ασάφεια των σχετικών όρων δεν παρίσταται ουσιώδης, καθόσον δεν είχε ως αποτέλεσμα την υποβολή απαράδεκτων προσφορών (πρβ. ΕλΣυν Τμήμα  VI 1068/2018 σκ. IV) και δεν επηρέασε την αντικειμενική ακεραιότητα του διαγωνισμού. Τέλος, εσφαλμένα κρίθηκε από το Κλιμάκιο ότι δεν καθορίζονται οι ελάχιστες απαιτήσεις ως προς τα προσόντα των μελών της ομάδας εργασίας, καθόσον στη διακήρυξη ρητώς ορίζεται ότι για τους τρεις συντονιστές πανεπιστημιακής εκπαίδευσης απαιτείται για τους μεν δύο πτυχίο οικονομικών με την επιπρόσθετη πρόβλεψη ότι εξ αυτών τουλάχιστον ο ένας θα πρέπει να έχει σχετική εμπειρία σε έργα συμβουλευτικά σε ΝΠΙΔ ή ΝΠΔΔ άνω της πενταετίας και ο άλλος να είναι πιστοποιημένος ως Υπεύθυνος Προστασίας Δεδομένων με σχετική εμπειρία σε τουλάχιστον 5 έργα, για τον δε τρίτο πτυχίο νομικής, ενώ για τον τέταρτο συντονιστή απόφοιτο τεχνολογικής εκπαίδευσης απαιτείται πτυχίο τεχνολογίας τροφίμων.  Σε κάθε δε περίπτωση, η μη περαιτέρω εξειδίκευση των απαιτούμενων προσόντων των μελών της ομάδας εργασίας, ως όρου τεχνικής καταλληλότητας των διαγωνιζομένων, καθιστά δυνατή τη συμμετοχή περισσότερων ενδιαφερομένων και επομένως δεν είναι ικανή και πρόσφορη να παρεμποδίσει την ανάπτυξη του ανταγωνισμού (πρβ. ΕλΣυν Τμήμα VI 524/2020 σκ. 7).. Κατ’ ακολουθίαν, πρέπει να γίνει δεκτή η κρινόμενη προσφυγή ανάκλησης και η  υπέρ αυτής παρέμβαση, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 382/2022 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου και, δεδομένου ότι με την ανακαλούμενη Πράξη δεν διαπιστώθηκε άλλος νόμιμος, διακωλυτικός της υπογραφής της, λόγος, να υπογραφεί το υποβληθέν προς έλεγχο σχέδιο σύμβασης 

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:ζητείται η ανάκληση της 260/2021 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου (στο εξής προσβαλλόμενη Πράξη), με την οποία διαπιστώθηκαν ουσιώδεις νομικές πλημμέλειες κατά τη διαγωνιστική διαδικασία για την ανάθεση των υπηρεσιών φύτευσης και συντήρησης χώρων πρασίνου του Δήμου …-…, συνολικού προϋπολογισμού 1.850.000,00 ευρώ (με Φ.Π.Α.) και κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης μεταξύ των προσφευγόντων.(....)Η κρίση του Κλιμακίου ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης για τον λόγο ότι μη νομίμως προβλέφθηκε στον όρο 2.2.6 της διακήρυξης ως κριτήριο επιλογής η παρουσίαση «ολοκληρωμένης έκθεσης αντιμετώπισης του έργου, προδιαγραφές της προσφερόμενης υπηρεσίας, περιβαλλοντική διαχείριση, μεθοδολογία οργάνωσης, διοίκησης και υλοποίησης του έργου, σχεδιασμό, προγραμματισμό και παρακολούθηση-έλεγχος προόδου του έργου», ενώ, σύμφωνα με τον όρο 3.1.2 της διακήρυξης, συνιστά κριτήριο ανάθεσης (Κ1 και Κ2), δεν είναι ορθή. Και τούτο, διότι η απαίτηση αυτή, έστω και εάν μη νομίμως εμφιλοχώρησε στον όρο 2.2.6 της διακήρυξης, δεν επηρέασε την ανάπτυξη του ανταγωνισμού, ούτε δημιούργησε ασάφεια στους υποψήφιους οικονομικούς φορείς, οι οποίοι, άλλωστε, δεν ζήτησαν σχετικώς διευκρινίσεις, δεδομένου ότι οι τελευταίοι όφειλαν, ούτως ή άλλως, να υποβάλουν την ως άνω έκθεση, προκειμένου να αξιολογηθεί και να βαθμολογηθεί η τεχνική τους προσφορά με βάση τα κριτήρια ανάθεσης της σύμβασης, διαφορετικά θα έπρεπε να αποκλειστούν.(....)Ως προς την κρίση του Κλιμακίου ότι η εμπειρία του οικονομικού φορέα, που αποτελεί αποκλειστικά και μόνο κριτήριο επιλογής, μη νομίμως ετέθη και ως κριτήριο ανάθεσης, προβάλλεται ότι εν προκειμένω η προηγούμενη εμπειρία σε συναφή με το δημοπρατούμενο αντικείμενα εγγυάται την αποτελεσματικότερη, σε σχέση με κάποιον που έχει μικρότερη εμπειρία, εκτέλεση της σύμβασης, λόγω των ιδιαζουσών αναγκών της αναθέτουσας αρχής, η οποία έχει τον χαρακτήρα κηπούπολης, με μεγάλη αναλογία πρασίνου ανά κάτοικο, και του ιδιαίτερου φυσικού αντικειμένου της σύμβασης, το οποίο παρίσταται σύνθετο, εξειδικευμένο και εξαιρετικά διευρυμένο, ενόψει της έκτασης και της ποικιλίας των χώρων πρασίνου του Δήμου.Σε κάθε περίπτωση, συντρέχουν λόγοι δημοσίου συμφέροντος, αναγόμενοι στην πολιτική προστασία, την αποφυγή πυρκαγιών, την προστασία του πρασίνου κατά τη διάρκεια του θέρους, τη διασφάλιση της φυσιογνωμίας της περιοχής ως κηπούπολης και την προστασία της δημοτικής περιουσίας, οι οποίοι επιβάλλουν την υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου σύμβασης.(....)Ανακαλεί την 260/2021 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή της σύμβασης για την ανάθεση των υπηρεσιών φύτευσης και συντήρησης χώρων πρασίνου του Δήμου …-….

Αποκομιδή απορριμάτων και καθαρισμός κοινοχρήστων χώρων..Ζητείται η ανάκληση της 11/2020 Πράξης προσυμβατικού ελέγχου του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφερειακή Ενότητα .....Υπό αυτές τις περιστάσεις, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω στη σκέψη 16, το Τμήμα κρίνει ότι ουσία αβασίμως κατέληξε  ο Επίτροπος στο συμπέρασμα ότι επλήγη ο ανταγωνισμός λόγω της απαίτησης της διακήρυξης για οχήματα αντιρρυπαντικής τεχνολογίας EURO VI . Τούτο διότι, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από τον προσφεύγοντα Δήμο και την παρεμβαίνουσα ανάδοχο: α) Η απαίτηση αυτή είναι συμβατή με το ενωσιακό δίκαιο, το οποίο επιτρέπει και προωθεί τη λήψη υπόψη, κατά τη σύναψη δημοσίων συμβάσεων, περιβαλλοντικών παραγόντων, όπως είναι ο καθορισμός αυστηρότερων ορίων εκπομπής ρύπων, β) η απαίτηση δεν δημιουργεί ζητήματα ισότιμης πρόσβασης και παρακώλυσης ανταγωνισμού εφόσον βαρέα οχήματα ΕURO VI κυκλοφορούν στη Χώρα εδώ και επτά έτη, γ) η διακήρυξη έδιδε τη δυνατότητα συμμετοχής στον διαγωνισμό με στήριξη στην ικανότητα τρίτων και δ) η ανωτέρω απαίτηση δεν είναι δυσανάλογη, λαμβανομένης υπόψη αφενός της περιοχής στην οποία θα παρασχεθούν οι ανατιθέμενες υπηρεσίες και, αφετέρου, της διακριτική ευχέρειας που διέθετε ο Δήμος ... να επιλέξει, στα πλαίσια της νομιμότητας, τον τύπο των κυκλοφορούντων απορριματοφόρων που θεωρούσε το πλέον κατάλληλο και από απόψεως περιβαλλοντικής.  Κατ’ ακολουθίαν των προεκτεθέντων, η κρινόμενη προσφυγή ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτή στο σύνολό της, να ανακληθεί η 11/2020 Πράξη προσυμβατικού ελέγχου του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Π.Ε. ..., και να επιτραπεί η υπογραφή του οικείου σχεδίου σύμβασης.