ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1441/2023
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
ΜΕΛΕΤΗ ΝΕΟΥ ΚΤΙΡΙΟΥ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΣΤΗΝ 441 ΑΠΟΘΗΚΗ ΒΑΣΗΣ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ.(...) Ενόψει των ανωτέρω, το Δικαστήριο κρίνει ότι ο προβαλλόμενος ισχυρισμός περί μη συνδρομής ουσιώδους πλημμέλειας παρίσταται βάσιμος για τους διαλαμβανόμενους με την ένδικη προσφυγή λόγους (πρβλ. και Έβδομο Τμήμα 881/2023 σκ. 20) και ενόψει, πάντως, της παραδοχής ότι στην προκειμένη περίπτωση δεν παραβιάζονται οι γενικές αρχές που διέπουν την ανάθεση και εκτέλεση των δημοσίων συμβάσεων.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η ένδικη προσφυγή ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η 58/2023 Πράξη της Υπηρεσίας Επιτρόπου ΟΤΑ Ι Περιφέρειας Αττικής του Ελεγκτικού Συνεδρίου και να κριθεί ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της 2ης τροποποίησης – παράτασης της από 3.7.2019 προγραμματικής σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας Αττικής και του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας για την εκπόνηση της μελέτης με τίτλο «ΜΕΛΕΤΗ ΝΕΟΥ ΚΤΙΡΙΟΥ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΣΤΗΝ 441 ΑΠΟΘΗΚΗ ΒΑΣΗΣ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ», προϋπολογιζόμενης δαπάνης 475.808,19 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.).Για τους λόγους αυτούς.Δέχεται την προσφυγή ανάκλησης. Ανακαλεί την 58/2023 Πράξη της Υπηρεσίας Επιτρόπου ΟΤΑ Ι του Ελεγκτικού Συνεδρίου
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΔΒ4Γ/Γ55/12/οικ.30432/2017
ΟΔΗΓΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗ ΣΥΝΤΑΓΟΓΡΑΦΗΣΗ ΑΝΑΛΩΣΙΜΟΥ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ ΚΑΙ ΣΚΕΥΑΣΜΑΤΩΝ ΕΙΔΙΚΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ.(ΑΔΑ:ΨΛΜ3ΟΞ7Μ-Χ67) (ΟΡΘΗ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ)
ΔΒ3Η 678/1167/οικ. 31834/2021 «ΑΝΑΚΛΗΣΗ ΕΓΓΡΑΦΟΥ ΟΔΗΓΙΩΝ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗ ΣΥΝΤΑΓΟΓΡΑΦΗΣΗ ΑΝΑΛΩΣΙΜΟΥ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ ΚΑΙ ΣΚΕΥΑΣΜΑΤΩΝ ΕΙΔΙΚΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ» ΑΔΑ: ΩΞ4ΦΟΞ7Μ-54Υ
ΔΒ3Η 678/1167/οικ. 31834/2021
«ΑΝΑΚΛΗΣΗ ΕΓΓΡΑΦΟΥ ΟΔΗΓΙΩΝ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗ ΣΥΝΤΑΓΟΓΡΑΦΗΣΗ ΑΝΑΛΩΣΙΜΟΥ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ ΚΑΙ ΣΚΕΥΑΣΜΑΤΩΝ ΕΙΔΙΚΗΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ» ΑΔΑ: ΩΞ4ΦΟΞ7Μ-54Υ
ΕΣ/ΚΛΙΜ.Ε/631/2023
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με τα δεδομένα αυτά, δεν καταλείπεται πεδίο για την άσκηση προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας επί του υποβληθέντος φακέλου στο παρόν Κλιμάκιο, καθώς, όπως και οι ίδιοι οι ανωτέρω συμβαλλόμενοι συνομολογούν, η φερόμενη ως “2η συμπληρωματική σύμβαση”, που ενσωματώνει την κατ’ αποκοπή “δαπάνη δυσμενών συνθηκών” των 305.304,58 ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.), συνιστά, κατ’ ουσίαν, την εξισωτική τακτοποίηση των εκατέρωθεν παροχών, κατόπιν διαπραγμάτευσης και συμβιβαστικής -μεταξύ των συμβαλλομένων - αντιμετώπισης της διαταραχθείσας ισορροπίας της σύμβασης, με την τελικώς επιτευχθείσα συμφωνία τους στο ανωτέρω ύψος του μέλλοντος να καταβληθεί διορθωτικού ποσού. Πρόκειται δηλαδή για αποκαταστατικό μέτρο, κατ’ επίκληση των άρθρων 200, 288 και 388 ΑΚ, της - κατά συνομολόγησή τους - διαταραχθείσας ισορροπίας της σύμβασης, συνεπεία των μεταγενέστερων εξαιρετικών γεγονότων που λήφθησαν υπόψη, τα οποία οδήγησαν σε αιφνίδια μεταβολή των συνθηκών εκτέλεσής της, σε βαθμό που, αφενός έχει καταστεί ζημιογόνα για την ανάδοχο και αφετέρου υπερβαίνει τον, κατά την καλή πίστη και τα συναλλακτικά ήθη, δυνάμενο να αναληφθεί από αυτήν κίνδυνο.
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/664/2023
Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι με το άρθρο 114 του ν. 5072/2023 - το οποίο είναι εφαρμοστέο στην προκειμένη περίπτωση, καθώς άρχισε να ισχύει στις 4.12.2023, κατά τον χρόνο που η υπόθεση εκκρεμούσε στο παρόν Κλιμάκιο χωρίς να έχει εκδοθεί οριστική πράξη ελέγχου (βλ. σκ. 4 της παρούσας) - αντικαταστάθηκε η παρ. 13 του άρθρου 5 του ν. 3986/2011 και εξαιρέθηκαν οι συναλλαγές της παρ. 11 του ίδιου άρθρου (πώληση μετοχών εισηγμένων σε ρυθμιζόμενη αγορά μέσω βιβλίου προσφορών) από τον προσυμβατικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Η εξαίρεση δε της συγκεκριμένης κατηγορίας συναλλαγών από τον προσυμβατικό έλεγχο, η οποία εναρμονίζεται με τη γενική εξαίρεση των συμβάσεων που αφορούν σε χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες σχετικές με την πώληση χρηματοπιστωτικών μέσων (άρθρο 325 παρ. 1 περ. γ΄ του ν. 4700/2020), παρίσταται σύμφωνη με το άρθρο 98 παρ. 1 περ. β΄ του Συντάγματος, όπως έχει γίνει δεκτό με τα Πρακτικά της 20ης Γενικής Συνεδρίασης της 17ης Οκτωβρίου 2022 της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου (βλ. σκ. 5 της παρούσας). Κατά συνέπεια, το Κλιμάκιο απέχει από τον έλεγχο της προπαρασκευαστικής φάσης της διαδικασίας αξιοποίησης από το ...... του περιουσιακού στοιχείου «Project Newlight», που αφορά σε πώληση μετοχών εισηγμένων σε ρυθμιζόμενη αγορά μέσω βιβλίου προσφορών, καθώς έχει πλέον καταστεί αναρμόδιο για τον προσυμβατικό έλεγχο της συγκεκριμένης κατηγορίας συναλλαγών.
ΕΣ/ΚΛΙΜ.Ε/760/2023
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν καταλείπεται πεδίο για την άσκηση προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας επί του υποβληθέντος σχεδίου «συμπληρωματικής – τροποποιητικής» σύμβασης, κατά το μέρος εκείνο που αφορά στην καταβολή στην ανάδοχο ποσού 228.000,0 ευρώ χωρίς Φ.Π.Α., ως κατ’ αποκοπήν αποζημίωση, καθώς, όπως και οι ίδιοι οι ανωτέρω συμβαλλόμενοι συνομολογούν, η φερόμενη ως “2η συμπληρωματική σύμβαση”, που ενσωματώνει την ως άνω κατ’ αποκοπή “δαπάνη δυσμενών συνθηκών”, συνιστά, κατ’ ουσίαν, εξισωτική τακτοποίηση των εκατέρωθεν παροχών, κατόπιν διαπραγμάτευσης και συμβιβαστικής - μεταξύ των συμβαλλομένων - αντιμετώπισης της διαταραχθείσας ισορροπίας της σύμβασης, με την τελικώς επιτευχθείσα συμφωνία τους στο ανωτέρω ύψος του μέλλοντος να καταβληθεί διορθωτικού ποσού. Πρόκειται δηλαδή για αποκαταστατικό μέτρο, κατ’ επίκληση των άρθρων 200, 288 και 388 ΑΚ, της - κατά συνομολόγησή τους - διαταραχθείσας ισορροπίας της σύμβασης, συνεπεία των μεταγενέστερων εξαιρετικών γεγονότων που λήφθησαν υπόψη, τα οποία οδήγησαν σε αιφνίδια μεταβολή των συνθηκών εκτέλεσής της, σε βαθμό που αφενός έχει καταστεί ζημιογόνα για την ανάδοχο και αφετέρου υπερβαίνει τον, κατά την καλή πίστη και τα συναλλακτικά ήθη, δυνάμενο να αναληφθεί από αυτήν κίνδυνο.
ΕΣ/ΚΛΙΜ.Ε/670/2023
ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:Με τα δεδομένα αυτά, δεν καταλείπεται πεδίο για την άσκηση προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας επί του υποβληθέντος φακέλου στο παρόν Κλιμάκιο, καθώς, όπως και οι ίδιοι οι ως άνω συμβαλλόμενοι συνομολογούν, η φερόμενη ως “2η συμπληρωματική σύμβαση”, που ενσωματώνει την κατ’ αποκοπή “δαπάνη δυσμενών συνθηκών” των 67.949,29, ευρώ (χωρίς Φ.Π.Α.), συνιστά, κατ’ ουσίαν, την εξισωτική τακτοποίηση των εκατέρωθεν παροχών, κατόπιν διαπραγμάτευσης και συμβιβαστικής - μεταξύ των συμβαλλομένων - αντιμετώπισης της διαταραχθείσας ισορροπίας της σύμβασης, με την τελικώς επιτευχθείσα συμφωνία τους στο ανωτέρω ύψος του μέλλοντος να καταβληθεί διορθωτικού ποσού. Πρόκειται δηλ. για αποκαταστατικό μέτρο, κατ’ επίκληση των άρθρων 200, 288 και 388 ΑΚ, της διαταραχθείσας ισορροπίας της σύμβασης, συνεπεία των μεταγενέστερων εξαιρετικών γεγονότων που λήφθησαν υπόψη, τα οποία οδήγησαν σε αιφνίδια μεταβολή των συνθηκών εκτέλεσής της, σε βαθμό που, αφενός έχει καταστεί ζημιογόνα για την ανάδοχο και αφετέρου υπερβαίνει τον, κατά την καλή πίστη και τα συναλλακτικά ήθη, δυνάμενο να αναληφθεί από αυτήν κίνδυνο. Ωστόσο, όπως έγινε δεκτό και ανωτέρω (βλ. σκ. 2) δεν υφίσταται πεδίο προσυμβατικού ελέγχου επί τροποποίησης, η οποία δεν στοχεύει πράγματι στην αναδιαμόρφωση επιμέρους όρων της αρχικής σύμβασης κατά την έννοια των διατάξεων των άρθρων 156 και 337 του ν.4412/2016, αλλά με αυτή επιδιώκεται η συμβατική ικανοποίηση αξιώσεων. Κατά συνέπεια, το ως άνω σχέδιο «τροποποίησης», το οποίο δεν αφορά πράγματι σε αναδιαμόρφωση επιμέρους όρου (συμβατικού τιμήματος) της αρχικής σύμβασης, αλλά αποσκοπεί κατ’ ουσίαν σε διακανονισμό εκ μέρους των συμβαλλόμενων μερών, εκφεύγει του προσυμβατικού ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕΣ/ΚΛΙΜ/Ζ/67/2023
ΜΕΛΕΤΗ:Κατόπιν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο διαπιστώνει ότι η υποβληθείσα προς έλεγχο σύμβαση, η οποία αποτελεί μέρος της συγχρηματοδοτούμενης Πράξης «Μελέτη για την επισκευή και τον εκσυγχρονισμό του κτιρίου των παλαιών καπναποθηκών Παπαπέτρου στο Αγρίνιο για τη δημιουργία Διαχρονικού Μουσείου και Πολιτιστικού Χώρου», συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Δυτική Ελλάδα 2014 – 2020». Ως εκ τούτου, δεδομένου ότι η συνολική προϋπολογιζόμενη δαπάνη αυτής υπολείπεται του ποσού των 5.000.000,00 ευρώ, που συνιστά το προβλεπόμενο στην παράγραφο 3 του άρθρου 324 του ν. 4700/2020 κατώτατο όριο για την άσκηση προληπτικού ελέγχου νομιμότητας επί της οικείας διαδικασίας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι το εν λόγω σχέδιο σύμβασης απαραδέκτως εισάγεται ενώπιόν του προς έλεγχο.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1288/2023
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ Αντικατάσταση δικτύων ύδρευσης. Περαιτέρω, στο άρθρο 330 του ως άνω ν. 4700/2020, με τίτλο «Περιεχόμενο του δικογράφου των προσφυγών», το οποίο εντάσσεται στο Κεφάλαιο 54 με τίτλο «Διαφορές από τον προσυμβατικό έλεγχο», ορίζεται ότι: «1. Στα δικόγραφα των προσφυγών επί διαφορών από τον προσυμβατικό έλεγχο αναφέρονται: α) (…) . Οι προσφυγές πρέπει να φέρουν στο τέλος την υπογραφή του πληρεξουσίου του διαδίκου. (…)». Από τον συνδυασμό των ανωτέρω διατάξεων συνάγεται ότι, εφόσον το δικόγραφο της προσφυγής ανάκλησης δεν υπογράφεται από τον δικαστικό πληρεξούσιο του προσφεύγοντος, στο πλαίσιο του αυτεπάγγελτου ελέγχου από το Δικαστήριο των διαδικαστικών προϋποθέσεων της δίκης η προσφυγή ανάκλησης απορρίπτεται ως απαράδεκτη, λόγω ακυρότητας του δικογράφου (βλ. ΕλΣυν Έβδομο Τμ. 585/2022, 1417/2022, 1883/2021).Στην προκειμένη περίπτωση, το δικόγραφο της υπό κρίση προσφυγής υπογράφεται μόνο από τον Δήμαρχο του Δήμου Ωραιοκάστρου και για τον λόγο αυτό, ο οποίος εξετάζεται και αυτεπαγγέλτως από το Δικαστήριο, σύμφωνα με τα εκτιθέμενα στην προηγούμενη σκέψη, η προσφυγή ανάκλησης πρέπει να απορριφθεί ως απαράδεκτη λόγω ακυρότητας του δικογράφου.
ΕΣ.ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1279/2023
Παροχή υπηρεσιών συμβούλου για την υποστήριξη της Διεύθυνσης Μηχανοργάνωσης και Τεχνικών Έργων (...)Υπό τα ανωτέρω δεδομένα, το Δικαστήριο κρίνει ότι ο συγκεκριμένος λόγος πρέπει να γίνει δεκτός, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την προσφεύγουσα αναθέτουσα Αρχή. Ειδικότερα, από την οικεία διακήρυξη (άρθρο 1.3. και Παράρτημα Ι αυτής) προκύπτει ότι αντικείμενο της ελεγχόμενης σύμβασης αποτελεί η παροχή συμβουλευτικών και διοικητικών υπηρεσιών προς το Πανεπιστήμιο και συγκεκριμένα α) η διοικητική υποστήριξη στην προετοιμασία διαγωνισμών και στις διαδικασίες ανάθεσης για την κάλυψη των αναγκών του Πανεπιστημίου (προϋπολογισμού 200.000,00 ευρώ), β) η υποστήριξη στην διαδικασία λήψης των αδειοδοτήσεων των κτιριακών εγκαταστάσεων του Πανεπιστημίου (προϋπολογισμού 80.000,00 ευρώ) και γ) η υποστήριξη στη σύνταξη φακέλων χρηματοδότησης για χρηματοδοτικά προγράμματα που θα υλοποιηθούν στο πλαίσιο της νέας προγραμματικής περιόδου (170.000,00 ευρώ). Συνεπώς, πρόκειται για σύμβαση παροχής γενικών υπηρεσιών κατά την έννοια του άρθρου 2 παρ. 1 περ. 9 του ν. 4412/2016 και όχι για σύμβαση μελετών και τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών, κατά την έννοια του άρθρου 2 παρ. 1 περ. 7α του ν. 4412/2016, γεγονός που επιβεβαιώνεται και από τους κωδικούς CPV στους οποίες κατατάσσονται οι ζητούμενες υπηρεσίες, ήτοι «73200000-4 Υπηρεσίες παροχής συμβουλών σε θέματα έρευνας και ανάπτυξης» και «75120000-3 Υπηρεσίες Διοικητικής Υποστήριξης Οργανισμών», οι οποίοι δεν περιλαμβάνονται στο Παράρτημα Ι του Προσαρτήματος Γ΄ του ως άνω νόμου (άρθρο 2 παρ. 3 περ. 15 του ν. 4412/2016) όπου αναγράφονται οι κωδικοί CPV για τις συμβάσεις μελετών και τεχνικών και λοιπών συναφών επιστημονικών υπηρεσιών. Συνεπώς, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με τον σχετικό λόγο προσφυγής, δεν απαιτείται η τήρηση της διαδικασίας του άρθρου 52 του ν. 4412/2016 στις συμβάσεις παροχής υπηρεσιών. Σε κάθε δε περίπτωση, από τον φάκελο της υπόθεσης προκύπτουν όλα τα ουσιώδη στοιχεία, προκειμένου να καθίσταται εφικτός ο έλεγχος του τρόπου τεκμηρίωσης και υπολογισμού της προϋπολογιζόμενης δαπάνης (πρβλ. ΕλΣυν Τμ. Μειζ.-Επτ. Σύνθεσης 119/2020 σκ. 8). Δέχεται την προσφυγή ανάκλησης.Ανακαλεί την 12/2023 Πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στη 2η Υπηρεσία Επιτρόπου
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/127/2024
ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΤΕΣΙΩΝ ΦΥΛΑΞΗΣ.(...) Ως εκ τούτου, γενομένων δεκτών των προβαλλομένων λόγων προσφυγής, νομίμως το σχέδιο της 2ης τροποποιητικής σύμβασης προβλέπει την αναπροσαρμογή του συμβατικού τιμήματος κατά τα ποσά που προαναφέρθηκαν, τα οποία ανάγονται σε αύξηση ποσοστού 19,65%, ήτοι κατώτερη από την αύξηση του βασικού μισθού πλέον εισφορών από τον χρόνο υποβολής της προσφοράς της προσφεύγουσας ως τον χρόνο υποβολής αιτήματος δεύτερης αναπροσαρμογής (ποσοστό 19,75%). Τούτο δε ανεξαρτήτως της ορθότητας των ποσοστών των εργοδοτικών εισφορών και των χρονικών διαστημάτων για τα οποία τα εν λόγω ποσοστά ίσχυαν, σύμφωνα με τις παραδοχές της προσβαλλομένης, όπως απεικονίζονται στον πίνακα της σκέψης 3.9 αυτής, και λαμβάνονται ως βάση για τον υπολογισμό της συνολικής αύξησης του μισθού (αναλυτικά ως προς το ύψος των εργοδοτικών εισφορών βλ. ΕλΣυν Έβδ. Τμ. 330/2023, σκ. 9 και 11).Κατ’ ακολουθίαν τούτων, η ένδικη προσφυγή ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτή και να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 89/2023 Πράξη του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου