ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/124/2024
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Παροχή υπηρεσίας λειτουργίας Χώρου Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων.(...)Με τα δεδομένα αυτά, το Δικαστήριο κρίνει κατά πλειοψηφία ότι η επίμαχη απαίτηση, σύμφωνα με την οποία ο αριθμοδείκτης Κ.Ε./Σ.Υ. πρέπει να υπερβαίνει το 2, παρίσταται δυσανάλογος σε σχέση με το φυσικό και οικονομικό αντικείμενο της ελεγχόμενης σύμβασης και παρεμποδίζει ουσιωδώς την ανάπτυξη ελεύθερου ανταγωνισμού, με την ευρύτερη δυνατή συμμετοχή οικονομικών φορέων στον διαγωνισμό (βλ. προοίμιο της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ σχετικά με τις επιλογές του ενωσιακού νομοθέτη για το άνοιγμα του ανταγωνισμού και τη μεγαλύτερη δυνατή συμμετοχή των μικρομεσαίων επιχειρήσεων), γεγονός που εξασφαλίζει συμφερότερες οικονομικά προσφορές για τον αναθέτοντα φορέα. Επισημαίνεται, καταρχάς, ότι ακόμα και ο δείκτης που αφορά το πηλίκο μεταξύ κυκλοφορούντος ενεργητικού και βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων, ο οποίος αποτελεί σύνηθες κριτήριο κυκλοφοριακής ρευστότητας και εκφράζει τη δυνατότητα του οικονομικού φορέα να ανταποκριθεί στις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις του µε ένα περιθώριο ασφαλείας που επιτρέπει τη μείωση των στοιχείων του κυκλοφορούντος ενεργητικού του, εμφανίζει ιδανική αναλογία το 1:1 (βλ. Παράρτημα Β: Αριθμοδείκτες της ΦΓ8/28754/27.4.2015 «Ελεγκτικές διαδικασίες για τον κατασταλτικό έλεγχο των ΟΤΑ, ΝΠΔΔ και Ειδικών Λογαριασμών» της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου). Για τους λόγους αυτούς Απορρίπτει την προσφυγή ανάκλησης και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση, και Δεν ανακαλεί την 631/2023 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΡΕΧΟΝΤΟΣ ΕΓΓΡΑΦΟΥ : 1Η ΑΝΑΡΤΗΣΗ
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΕΛΑΣΣΟΝΑ ΟΛΟΜ/1978/2021
Λειτουργία και συντήρηση εγκαταστάσεων.(...) ζητείται η αναθεώρηση της 1160/2021 απόφασης του Εβδόμου Τμήματος(...)Με τα δεδομένα αυτά το Δικαστήριο, συνεκτιμώντας το γεγονός ότι στον αμέσως προηγούμενο διαγωνισμό για την ανάθεση της ίδιας υπηρεσίας είχαν τεθεί στη διακήρυξη της Δ.Ε.Υ.Α.Χ. καταφανώς λιγότερο αυστηρές προϋποθέσεις συμμετοχής ως προς την χρηματοοικονομική επάρκεια των υποψηφίων, ότι το φυσικό αντικείμενο της ελεγχόμενης σύμβασης μόνον επουσιωδώς διαφοροποιείται από αυτό της προηγούμενης διακήρυξης, καθώς και ότι έχουν τεθεί, πέραν των επίμαχων, και άλλοι όροι χρηματοοικονομικής επάρκειας μέσω των οποίων διασφαλίζεται ικανοποιητικώς η οικονομική ευρωστία και ρευστότητα των ενδιαφερόμενων οικονομικών φορέων, κρίνει ότι οι επίμαχες απαιτήσεις, σύμφωνα με τις οποίες οι αριθμοδείκτες Κ.Ε./Β.Υ. και Ι.Κ./Σ.Υ. πρέπει να υπερβαίνουν το 2 και μάλιστα για κάθε έτος της τελευταίας τριετίας, παρίστανται δυσανάλογες σε σχέση με το φυσικό και οικονομικό αντικείμενο της υπό ανάθεση σύμβασης και παρεμποδίζουν ουσιωδώς την ανάπτυξη ελεύθερου ανταγωνισμού με την ευρύτερη δυνατή συμμετοχή οικονομικών φορέων στον διαγωνισμό (βλ. προοίμιο της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ σχετικά με τις επιλογές του ενωσιακού νομοθέτη για το άνοιγμα του ανταγωνισμού και τη μεγαλύτερη δυνατή συμμετοχή των μικρομεσαίων επιχειρήσεων), γεγονός που εξασφαλίζει συμφερότερες οικονομικά προσφορές για τον αναθέτοντα φορέα.Για τους λόγους αυτούςΣυνεκδικάζει τις προσφυγές αναθεώρησης.Απορρίπτει τις προσφυγές αυτές
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1445/2023
Συντήρηση ΕΕΛ Εγκατάστασης Επεξεργασίας Λυμάτων .(...)Επί του λόγου αυτού το Δικαστήριο κρίνει τα εξής: (i) Ο λόγος αυτός προβάλλεται παραδεκτώς μόνον από τον Δήμο Νέας Προποντίδας, καθόσον μόνον αυτός γνωρίζει τον τρόπο με τον οποίο έδρασαν τα αρμόδια όργανά του (ΕλΣυν Τμ. Μειζ.-Επτ. Σύνθ. 1210/2020, Έβδ. Τμ. 1137/2021, 516/2021). (ii) Η νομολογιακώς διαπλασθείσα νομική έννοια της συγγνωστής πλάνης αναγνωρίζεται σε εξαιρετικές περιπτώσεις, όταν η διαπιστωσθείσα πλημμέλεια κατά τη διαδικασία σύναψης σύμβασης δεν είναι ουσιώδης ή όταν το οικείο κανονιστικό πλαίσιο δεν είναι απολύτως σαφές (ΕλΣυν Ολομ. 182/2022, Τμ. Μειζ.-Επτ. Σύνθεσης 1264/2019, Έβδ. Τμ. 513/2021, 2646/2020). Και (iii) Εν προκειμένω, το κανονιστικό πλαίσιο επιτρέπει στους αναθέτοντες φορείς να ζητούν την παροχή πληροφοριών από τους οικονομικούς φορείς σχετικά με την αναλογία στοιχείων του ενεργητικού και του παθητικού τους, με συνέπεια η θέσπιση αυτού του όρου, καθεαυτή, να είναι νόμιμη, υπό την προϋπόθεση ότι οι τεθέντες όροι τελούν σε σχέση αναλογίας με το οικονομικό αντικείμενο της σύμβασης. Όμως, ο Δήμος Νέας Προποντίδας δεν απέδειξε ούτε ενώπιον του Κλιμακίου, καίτοι κλήθηκε προς τούτο, με την 375/2023 πράξη του, ούτε ενώπιον του παρόντος Τμήματος ότι η απαίτηση περί ύπαρξης κατά τα έτη 2019, 2020 και 2021 διπλάσιας ρευστότητας σε σχέση με τις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις που πρόκειται να πληρωθούν την τρέχουσα και την επόμενη χρήση, τελεί σε εύλογη αναλογία με το αντικείμενο της σύμβασης, ενόψει και των λοιπών απαιτήσεων χρηματοοικονομικής επάρκειας περί ελάχιστου γενικού κύκλου εργασιών, κατά τα ίδια έτη, ίσου ή μεγαλύτερου ποσοστού 100% του προϋπολογισμού μελέτης. Συνεπώς, συγγνωστή πλάνη ως προς το οικείο κανονιστικό πλαίσιο δεν υφίσταται. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει οι κρινόμενες προσφυγές να απορριφθούν, να διαταχθεί η κατάπτωση υπέρ του Δημοσίου του καταθέντος από την εταιρεία «..» παραβόλου (άρθρο 336 παρ.1 σε συνδυασμό με το άρθρο 310 παρ. 1 του ν. 4700/2020) και να μην ανακληθεί η 476/2023 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1640/2023
Αναβάθμιση Ε.Ε.Λ.για άρδευση.(...)Υπό τα ανωτέρω δεδομένα, πρέπει να γίνουν δεκτά τα ακόλουθα: H προσφεύγουσα Α.Α. καθόρισε, ως ελάχιστο επίπεδο για την απόδειξη της οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας των προσφερόντων, συγκεκριμένο μέσο ειδικό κύκλο εργασιών (2.500.000,00 ευρώ), για τα τρία (3) προηγούμενα του διαγωνισμού διαχειριστικά έτη. Δεδομένου ότι η προκήρυξη της ελεγχόμενης διαγωνιστικής διαδικασίας δημοσιεύθηκε το έτος 2023, ως περίοδος αναφοράς, για την απόδειξη της πλήρωσης του τεθέντος κριτηρίου επιλογής, ορίζονται, σύμφωνα με τις προβλέψεις του Παραρτήματος XII του Προσαρτήματος Α΄ του Βιβλίου Ι του ν. 4412/2016, τα διαχειριστικά έτη 2022, 2021 και 2020. Ενόψει τούτων, μη νομίμως η παρεμβαίνουσα ανάδοχος παρέλειψε να υποβάλει οικονομικά στοιχεία για το έτος 2022, το οποίο ως εγγύτερο του χρόνου διεξαγωγής του διαγωνισμού ήταν και το πλέον πρόσφορο για τη διακρίβωση της ευμετάβλητης χρηματοοικονομικής καταλληλότητας των υποψηφίων (βλ. ΕλΣυν Ολομ. 1716/2022 σκ. 29). Λαμβάνοντας, ωστόσο, υπόψη ότι ο επίμαχος όρος οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας διατυπώθηκε ορθά και με σαφήνεια στη διακήρυξη του ελεγχόμενου διαγωνισμού και ετέθη υπόψη των δυνητικά ενδιαφερομένων φορέων, καθώς και ότι η παρεμβαίνουσα ανάδοχος, μοναδική συμμετέχουσα στη διαγωνιστική διαδικασία, προσκόμισε στοιχεία που αποδεικνύουν ότι πληρούσε τις ελάχιστες προϋποθέσεις χρηματοοικονομικής επάρκειας και για την τριετία 2020 – 2022 (βλ. την από 4.10.2023 υπεύθυνη δήλωση της Γενικής Διευθύντριας της παρεμβαίνουσας αναδόχου και το σχετικό έγγραφο της Επιτροπής του Διαγωνισμού, που εγκρίθηκε με την 284/26.10.2023 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής της προσφεύγουσας Α.Α.), το Τμήμα κρίνει ότι η διαπιστωθείσα πλημμέλεια δεν δύναται, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με την κρινόμενη προσφυγή, να θεωρηθεί στην προκειμένη περίπτωση ως ουσιώδης, καθόσον δεν προκύπτει ότι επέφερε εν τοις πράγμασι στη σχετική αγορά ουσιώδη αλλοίωση των συνθηκών ανταγωνισμού και δεν αναδεικνύεται δι’ αυτής πλήγμα στην αντικειμενική ακεραιότητα της διαγωνιστικής διαδικασίας (πρβλ. και ΕλΣυν Ολομ. 1716/2022 σκ. 30, 31). Δέχεται την προσφυγή ανάκλησης και την υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση. Ανακαλεί την 361/2023 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου (Η΄ Θερινό Τμήμα) του Ελεγκτικού Συνεδρίου
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1163/2023
Εφαρμογή βιοενίσχυσης και διαχείριση μη επικίνδυνων αποβλήτων (...)Από τη λεκτική διατύπωση του όρου 2.2.6 της διακήρυξης (σκέψη 15 της παρούσας) η ζητούμενη, επί ποινή αποκλεισμού, εμπειρία δεν απαιτείται να προέρχεται μόνο από εκτέλεση της περιγραφόμενης μεθόδου σε φορείς του δημοσίου, ενώ και στο υπόδειγμα ΕΕΕΣ που συνοδεύει την εν λόγω διακήρυξη προβλέπεται ρητά στο Μέρος IV ότι κατά τη σύνταξη του σχετικού καταλόγου παρασχεθεισών υπηρεσιών οι συμμετέχοντες θα πρέπει να αναγράφουν τα ποσά, τις ημερομηνίες και τους δημόσιους ή ιδιωτικούς φορείς που αποτέλεσαν τους παραλήπτες των εν λόγω υπηρεσιών. Περαιτέρω, όσον αφορά στην εμπειρία από παρόμοια λειτουργία εγκατάστασης μεγέθους τουλάχιστον 20.0000 κατοίκων, λαμβανομένου υπόψη του συνολικού πληθυσμού της ... που εξυπηρετείται από τις εγκαταστάσεις αστικών λυμάτων και ο οποίος είναι υπερπολλαπλάσιος του ζητούμενου αριθμού των 20.000, η προβλεπόμενη εμπειρία σε μια τέτοια δυναμικότητα είναι εύλογη, χωρίς να προκύπτει ότι παρεμποδίζει την ανάπτυξη ανταγωνισμού και συναρτάται με την αποτελεσματική εκτέλεση της σύμβασης. Βρίσκεται δε εντός των ορίων της διακριτικής ευχέρειας που διαθέτει η αναθέτουσα αρχή για τον προσδιορισμό των κριτηρίων καταλληλότητας των διαγωνιζομένων (σκέψη 11 της παρούσας). Συνακόλουθα, ο ανωτέρω προβαλλόμενος από τις προσφεύγουσες λόγος πρέπει να γίνει δεκτός(...) Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι κρινόμενες προσφυγές πρέπει να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η 16/2023 πράξη του Αναπληρωτή Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου της Περιφερειακής Ενότητας..και να υπογραφεί το σχέδιο σύμβασης για την «Εφαρμογή βιοενίσχυσης και διαχείριση μη επικίνδυνων αποβλήτων στις Ε.Ε.Λ. ..» μεταξύ της πρώτης προσφεύγουσας αναδόχου και της δεύτερης προσφεύγουσας αναθέτουσας ΔΙΑΔ.Ε.Υ.Α.Δ.Κ.
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/476/2023
ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ: Με τα δεδομένα όσα προεκτέθηκαν και σύμφωνα με τις νομικές σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η επιλογή της αναθέτουσας αρχής να απαιτήσει για την ειδική χρηματοοικονομική ικανότητα συμμετέχοντος οικονομικού φορέα, αυτός να διαθέτει «μέσο δείκτη βιωσιμότητας της επιχείρησης, των τριών τελευταίων δημοσιευμένων χρήσεων (έτη 2019, 2020, 2021), να είναι ≥ 2,00 (δείκτης βιωσιμότητας = Κυκλοφορούν ενεργητικό / βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις, (αναλογία, στοιχείων ενεργητικού και παθητικού)», επιπλέον της απαίτησης για ελάχιστο μέσο γενικό κύκλο εργασιών των τριών δημοσιευμένων χρήσεων (έτη 2019, 2020, 2021) ίσο ή μεγαλύτερο από το 100% του προϋπολογισμού μελέτης, χωρίς Φ.Π.Α. παρίσταται ουσιωδώς πιο αυστηρή σε σχέση με την αντίστοιχη που είχε τεθεί στους προηγούμενους διαγωνισμούς (ετών 2015, 2016 και 2017-2018), στους οποίους απαιτείτο μόνο ελάχιστος μέσος γενικός κύκλος εργασιών των τριών δημοσιευμένων χρήσεων ίσος ή μεγαλύτερος από το 100% του προϋπολογισμού της προς ανάθεση σύμβασης (βλ. σκ. 11 της παρούσας). Και ναι μεν η διακριτική ευχέρεια των αναθετουσών αρχών είναι ευρεία αναφορικά με τη δυνατότητά τους να θέτουν απαιτήσεις χρηματοοικονομικής επάρκειας –ακόμη και αυστηρότερες σε σχέση με παρελθούσες διαγωνιστικές διαδικασίες με το ίδιο αντικείμενο– για την εξασφάλιση της απρόσκοπτης εκτέλεσης του προκηρυσσόμενου συμβατικού αντικειμένου, ανάλογα με τη φύση και την πολυπλοκότητά του, τούτο, όμως, δεν αίρει την υποχρέωσή τους να αιτιολογούν προσηκόντως τις επιλογές τους, ιδίως δε όταν αυτές διαφοροποιούνται ουσιωδώς και μάλιστα προς το αυστηρότερο σε σχέση με κριτήρια επιλογής που είχαν τεθεί σε αμέσως προηγούμενες διακηρύξεις (ΕλΣυν Ολ. 1978/2021). Εν προκειμένω, δεν τεκμηριώνεται από τα στοιχεία του φακέλου της σύμβασης ο λόγος της ως άνω αυστηροποίησης των όρων συμμετοχής των διαγωνιζόμενων φορέων στην ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία σε σχέση με τις ομοίου φυσικού αντικειμένου διαδικασίες παρελθόντων ετών, συνεπώς, η επίμαχη απαίτηση χρηματοοικονομικής επάρκειας παρίσταται δυσανάλογη σε σχέση με το φυσικό και οικονομικό αντικείμενο της υπό ανάθεση σύμβασης και παρεμποδίζει ουσιωδώς την ανάπτυξη ελεύθερου ανταγωνισμού με την ευρύτερη δυνατή συμμετοχή οικονομικών φορέων στον διαγωνισμό και δη μικρότερων επιχειρήσεων. Αντ’ αυτού, στον ελεγχόμενο διαγωνισμό κατέστη δυνατή η συμμετοχή μίας μόνον εταιρείας, η οποία μάλιστα ήταν ανάδοχος του προηγούμενου διαγωνισμού. Η επιλογή του εν λόγω αριθμοδείκτη ως κατάλληλου, πρόσφορου και αναλογικού μέτρου για τη διασφάλιση της ομαλής εκτέλεσης της ελεγχόμενης σύμβασης κλονίζεται έτι περισσότερο από τις προσκομιζόμενες προκηρύξεις και διακηρύξεις από ομοίου φυσικού αντικειμένου διαγωνισμούς της ίδιας αναθέτουσας αρχής, παρελθόντων ετών. Αναλυτικότερα, όπως προεκτέθηκε, κατά τα έτη 2015-2018, η αναθέτουσα αρχή επέλεγε ως κατάλληλο και πρόσφορο κριτήριο χρηματοοικονομικής επάρκειας των διαγωνιζόμενων φορέων ο ελάχιστος μέσος γενικός κύκλος εργασιών των τριών τελευταίων δημοσιευμένων χρήσεων να είναι ίσος ή μεγαλύτερος από το 100% του προϋπολογισμού μελέτης, πλέον Φ.Π.Α., ενώ δεν προκύπτει ούτε άλλωστε επικαλείται η αναθέτουσα αρχή τυχόν ανεπάρκεια της αναδειχθείσας αναδόχου να εκτελέσει τις σχετικώς συναφθείσες συμβάσεις. Επιπροσθέτως, ενώ κατά τον διαγωνισμό ετών 2017-2018 (που ήταν ο τελευταίος στον οποίο τέθηκε ως μόνο κριτήριο χρηματοοικονομικής απαίτησης το προαναφερθέν) κατατέθηκαν προσφορές από δύο οικονομικούς φορείς, κατά τον διαγωνισμό ετών 2021-2022, όπως και κατά τον ελεγχόμενο διαγωνισμό, κατέθεσε προσφορά μόνο ένας οικονομικός φορέας, η ανώνυμη εταιρεία «…..». Εξ όσων προεκτέθηκαν, το Κλιμάκιο άγεται στην κρίση ότι η ανωτέρω αναδειχθείσα πλημμέλεια δεν επέτρεψε να δημιουργηθεί ανταγωνισμός στον ελεγχόμενο διαγωνισμό δια της συμμετοχής μικρότερων επιχειρήσεων, με αποτέλεσμα να εμποδισθεί η ευρύτερη συμμετοχή οικονομικών φορέων και η επίτευξη καλύτερων τιμών. ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1445/2023
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/421/2023
Μεταφορά χρηματαποστολών μονάδων ταχυδρομικού έργου ανά την επικράτεια: Εν προκειμένω, δεν τεκμηριώνεται από τα στοιχεία του φακέλου της σύμβασης ο λόγος της ως άνω αυστηροποίησης των όρων συμμετοχής σε έκαστο των ως άνω τμημάτων και, συνεπώς, η επίμαχη απαίτηση τεχνικής – επαγγελματικής ικανότητας παρίσταται δυσανάλογη σε σχέση με το φυσικό και οικονομικό αντικείμενο της υπό ανάθεση, υποδιαιρούμενης σε τμήματα, σύμβασης και παρεμποδίζει ουσιωδώς την ανάπτυξη ελεύθερου ανταγωνισμού με την ευρύτερη δυνατή συμμετοχή στον διαγωνισμό οικονομικών φορέων και δη μικρότερων επιχειρήσεων (πρβλ. ΕλΣυν Ζ΄ Κλ. 905/2022). Ενόψει των ανωτέρω αναδειχθεισών πλημμελειών, τόσο αυτοτελώς όσο και συνολικώς εκτιμώμενων, δεν επιτρέπεται η ανάπτυξη ανταγωνισμού στο πλαίσιο του ελεγχόμενου διαγωνισμού διά της συμμετοχής σ’ αυτόν μικρότερων επιχειρήσεων, καθώς καθίσταται ιδιαιτέρως δυσχερής ή και αδύνατη η υποβολή προσφοράς για ένα μόνο τμήμα από μικρότερες εταιρείες που ενδεχομένως δραστηριοποιούνται στο συγκεκριμένο αντικείμενο, με αποτέλεσμα να αναιρούνται κατ’ ουσίαν σε πρακτικό επίπεδο οι εξυπηρετούμενοι εκ της γενόμενης από την αναθέτουσα αρχή υποδιαίρεσης της σύμβασης σε τμήματα στόχοι (ευρύτερη συμμετοχή οικονομικών φορέων και επίτευξη καλύτερων τιμών).
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/127/2023
Προμήθεια και Εγκατάσταση Ολοκληρωμένου Συστήματος Ελέγχου Διαρροών και Ασύρματων Έξυπνων Υδρομετρητών στο Δήμο Μακρακώμης.(...)Τούτων δοθέντων και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην σκέψη 9 της παρούσας, η θέσπιση του προβλεπόμενου στο άρθρο 2.2.5 της οικείας διακήρυξης όρου οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας, με τον οποίο περιορίσθηκε ο κύκλος των υποψήφιων οικονομικών φορέων μόνο σ’ εκείνους που πληρούσαν το κριτήριο οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας (μέσος γενικός ετήσιος κύκλος εργασιών τουλάχιστον ίσος με την εκτιμώμενη αξία της σύμβασης χωρίς Φ.Π.Α. και θετικό αποτέλεσμα του ισολογισμού) κατά τα έτη 2019, 2020 και 2021, αποκλείοντας όσους πληρούσαν το εν λόγω κριτήριο κατά το έτος 2022, το οποίο είναι το εγγύτερο προς τον χρόνο διεξαγωγής του διαγωνισμού (δημοσίευση διακήρυξης 3.3.2023) και άρα το πλέον πρόσφορο εν όψει των απαιτήσεων που απορρέουν από την αρχή της αναλογικότητας, χωρίς μάλιστα να συντρέχει βάσιμος προς τούτο δικαιολογητικός λόγος, πλήττει τη νομιμότητα της διαγωνιστικής διαδικασίας και συνεπώς συνιστά ουσιώδη νομική πλημμέλεια. Εξάλλου, ενόψει του σταδίου στο οποίο ευρίσκεται η διαγωνιστική διαδικασία (φάση δημοσίευσης της διακήρυξης), η διαπιστωθείσα πλημμέλεια είναι ουσιώδης, καθόσον αποτρέπει τους δυνητικά ενδιαφερόμενους οικονομικούς φορείς, οι οποίοι έχουν αθροιστικά γενικό κύκλο εργασιών ανάλογο των απαιτήσεων της διακήρυξης κατόπιν συμπερίληψης του έτους 2022, όχι όμως και του έτους 2019, που ζητεί μη νομίμως η διακήρυξη, να υποβάλουν την προσφορά τους.Η μη αμφισβήτηση του συγκεκριμένου όρου της διακήρυξης από κάποιον δυνητικά υποψήφιο καθώς και ο μη αποκλεισμός κάποιου εκ των συμμετεχόντων για τον λόγο αυτόν ουδεμία ασκεί επιρροή εν προκειμένω, καθόσον ενόψει του σημείου προόδου της διαγωνιστικής διαδικασίας (φάση δημοσίευσης της διακήρυξης και μη παρέλευση της προθεσμίας υποβολής προσφορών) και τα δύο αυτά ενδεχόμενα εξακολουθούν να είναι υποθετικά μεν αλλά δυνατά να συμβούν σε μεταγενέστερο χρόνο.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι από τον έλεγχο των υποβληθέντων σ’ αυτό στοιχείων διαπιστώθηκε ουσιώδης νομική πλημμέλεια στην υπό κρίση επί μέρους φάση (δημοσίευση της διακήρυξης) της διαγωνιστικής διαδικασίας για την ανάθεση της επίμαχης προμήθειας.
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/123/2024
Ολοκληρωμένο έργο ανάπλασης κοινοχρήστου χώρου και χώρου πρασίνου ή δικτύου του οικισμού (....)Υπό τα ανωτέρω δεδομένα, πρέπει να γίνουν δεκτά τα ακόλουθα: Από τη διατύπωση του όρου του άρθρου 2.2.6.α της Διακήρυξης, σε συνδυασμό με το άρθρο 2.2.9.2 αυτής, περί αποδεικτικών μέσων, όπου γίνεται αναφορά σε «προμήθειες που παραδόθηκαν» και όχι σε «προμήθεια» (βλ. ανωτέρω σκ. 8), αλλά και από το αντικείμενο της εν λόγω προμήθειας/εγκατάστασης, το μέγεθος και την πολυπλοκότητά της, από τα οποία δεν απορρέουν ιδιαίτερα αυξημένες απαιτήσεις, συνάγεται ότι, για την πλήρωση του επίμαχου κριτηρίου τεχνικής και επαγγελματικής ικανότητας, απαιτείται ο προσφέρων να έχει εκτελέσει, κατά τη διετία 2021-2022, μία ή περισσότερες συμβάσεις προμήθειας και εγκατάστασης, αντικειμένου συναφούς προς την ελεγχόμενη, με προϋπολογισμό, αυτοτελώς της μίας σύμβασης ή αθροιστικά των περισσοτέρων, τουλάχιστον ισόποσο του προϋπολογισμού της ελεγχόμενης σύμβασης. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, νομίμως συμμετείχε ο προσφεύγων ανάδοχος στη διαδικασία ανάθεσης της ελεγχόμενης σύμβασης, επικαλούμενος, προς πλήρωση του κριτηρίου του άρθρου 2.2.6.α της Διακήρυξης, περισσότερες της μίας συμβάσεις, οι οποίες αθροιστικά υπερβαίνουν το καθορισθέν όριο του 100% του προϋπολογισμού της ελεγχόμενης σύμβασης, γεγονός που δεν αμφισβητείται. Επομένως, η προσβαλλόμενη Πράξη, κρίνοντας τα αντίθετα, εσφαλμένα ερμήνευσε και εφάρμοσε τον όρο του άρθρου 2.2.6.α της Διακήρυξης και ο σχετικός λόγος ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτός ως βάσιμος.
KANONIΣΜΟΣ (ΕΕ) 264/2000
ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΚ) αριθ. 264/2000 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της 3ης Φεβρουαρίου 2000 σχετικά με την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2223/96 του Συμβουλίου όσον αφορά τις βραχυπρόθεσμες στατιστικές δημοσίων οικονομικών
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/131/2024
Συντήρηση και επισκευή σχολείων (...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν ερμηνευτικώς δεκτά στις σκέψεις 4 έως 9 της παρούσας, το Δικαστήριο κρίνει τα ακόλουθα: (i) Ο όρος του άρθρου 11.3 της ένδικης διακήρυξης, σύμφωνα με τον οποίο «(…) ο προσφέρων οικονομικός φορέας απαιτείται να διαθέτει συνεργείο διαφόρων ειδικοτήτων για αντιμετώπιση περιστατικών που χρήζουν άμεσης επέμβασης επί εικοσιτετραώρου βάσης, και εντός πέντε (5) ωρών από την ειδοποίηση της αρμόδιας υπηρεσίας», μολονότι δεν συμπεριελήφθη ρητώς στο άρθρο 22.Δ αυτής, αναφορικά με την απαιτούμενη τεχνική και επαγγελματική ικανότητα των διαγωνιζομένων, συνάπτεται με την ετοιμότητα ανταπόκρισης και την επάρκεια του προσωπικού των προσφερόντων και, ως εκ τούτου, σχετίζεται με την τεχνική τους ικανότητα να εκπληρώσουν επιτυχώς τις συμβατικές τους υποχρεώσεις. Επομένως, ο όρος αυτός αφορά σε όλους τους συμμετέχοντες στον ένδικο διαγωνισμό και δεν αποτελεί ειδικό όρο εκτέλεσης της σύμβασης, που αφορά αποκλειστικά στον ανάδοχο. (ii) Εν όψει του ότι η πλήρωση του συγκεκριμένου όρου επισημαίνεται στο ως άνω άρθρο 11.3 ως απαίτηση («ο προσφέρων οικονομικός φορέας απαιτείται»), καθίσταται σαφές ότι η εν λόγω απαίτηση συνιστά απαράβατο όρο της διακήρυξης. Περαιτέρω, ο ίδιος όρος είναι σαφής και δεν τίθεται ζήτημα ερμηνείας του, λόγω ατελούς ή δυσνόητης διατύπωσής του, που να εμφανίζεται αντικειμενικώς ικανή να παραπλανήσει τους διαγωνιζομένους και, ειδικότερα, την παρεμβαίνουσα εταιρεία, ως προς τις υποχρεώσεις της (πρβλ. ΕΑ ΣτΕ 30/2006). Για τους λόγους αυτούς Δέχεται την προσφυγή ανάκλησης.Ανακαλεί την 58/2023 Πράξη της Αναπληρώτριας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου