Καταβολή αποζημίωσης επιτροπών εμπειρογνωμόνων:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι εντελλόμενες δαπάνες, κατά το μέρος που αφορούν στην καταβολή αποζημίωσης στους ως άνω εκπροσώπους κτηματιών, μελών των Επιτροπών Εμπειρογνωμόνων, είναι μη νόμιμες, όπως βασίμως προβάλλει ο Αναπληρωτής Επίτροπος, καθόσον οι 18526/164543/2018, 18525/164538/2018 και 22541/201169/2018 αποφάσεις του Περιφερειάρχη ..., με τις οποίες συγκροτήθηκαν οι εν λόγω Επιτροπές Εμπειρογνωμόνων δεν έχουν δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και, ως εκ τούτου, είναι ανυπόστατες και δεν παράγουν έννομα αποτελέσματα. Το Κλιμάκιο, όμως, λαμβάνοντας υπόψη τους ισχυρισμούς που προβάλλονται με το 3022/32328/22.2.2019 έγγραφο του Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Π.Ε. ... και, ειδικότερα, το γεγονός ότι οι αποφάσεις ορισμού των μελών των ως άνω Επιτροπών αναρτήθηκαν στο Πρόγραμμα Διαύγεια και έτσι επιτεύχθηκε, τουλάχιστον, η διαφάνεια καθώς και ότι οι εντελλόμενες αποζημιώσεις αφορούν τρίτα πρόσωπα που συμμετέχουν στις εν λόγω Επιτροπές, ήτοι ιδιώτες και όχι μόνιμους υπαλλήλους της Διοίκησης, που συνήθως αφορά το τεύχος Υ.Ο.Δ.Δ. της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως, κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα της Περιφέρειας χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των σχετικών διατάξεων αλλά από συγγνωστή πλάνη δεν δημοσίευσαν την απόφαση συγκρότησης της εν λόγω Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Κατ’ ακολουθίαν, οι εντελλόμενες δαπάνες είναι μέρει μη νόμιμες, πλην όμως τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα πρέπει να θωρηθούν λόγω συγγνωστής πλάνης.

Αποζημίωση των εκπροσώπων των κτηματιών, μελών των Επιτροπών Εμπειρογνωμόνων Αναδασμών και των ορισθέντων οριοδεικτών αναδασμών:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι εντελλόμενες δαπάνες, κατά το μέρος που αφορούν στην καταβολή αποζημίωσης στους ως άνω εκπροσώπους κτηματιών, μελών των Επιτροπών Εμπειρογνωμόνων, είναι μη νόμιμες, όπως βασίμως προβάλλει ο Αναπληρωτής Επίτροπος, καθόσον οι 18526/164543/2018, 18525/164538/2018 και 22541/201169/2018 αποφάσεις του Περιφερειάρχη Δυτικής Μακεδονίας, με τις οποίες συγκροτήθηκαν οι εν λόγω Επιτροπές Εμπειρογνωμόνων δεν έχουν δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και, ως εκ τούτου, είναι ανυπόστατες και δεν παράγουν έννομα αποτελέσματα. Το Κλιμάκιο, όμως, λαμβάνοντας υπόψη τους ισχυρισμούς που προβάλλονται με το 3022/32328/22.2.2019 έγγραφο του Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Π.Ε. ...... και, ειδικότερα, το γεγονός ότι οι αποφάσεις ορισμού των μελών των ως άνω Επιτροπών αναρτήθηκαν στο Πρόγραμμα Διαύγεια και έτσι επιτεύχθηκε, τουλάχιστον, η διαφάνεια καθώς και ότι οι εντελλόμενες αποζημιώσεις αφορούν τρίτα πρόσωπα που συμμετέχουν στις εν λόγω Επιτροπές, ήτοι ιδιώτες και όχι μόνιμους υπαλλήλους της Διοίκησης, που συνήθως αφορά το τεύχος Υ.Ο.Δ.Δ. της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως, κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα της Περιφέρειας χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των σχετικών διατάξεων αλλά από συγγνωστή πλάνη δεν δημοσίευσαν την απόφαση συγκρότησης της εν λόγω Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι μη νόμιμη, όπως βασίμως προβάλλει η Επίτροπος, καθόσον η  5287/27.5.2014 απόφαση του Υφυπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων, με την οποία συγκροτήθηκε η εν λόγω Επιστημονική Επιτροπή δεν έχει δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και, ως εκ τούτου, είναι ανυπόστατη και δεν παράγει έννομα αποτελέσματα. Το Κλιμάκιο, όμως, λαμβάνοντας υπόψη τους ισχυρισμούς που προβάλλονται με το 152803/Κ1/29.9.2015 έγγραφο του Διευθυντή Διά Βίου Μάθησης της Γενικής Γραμματείας Διά Βίου Μάθησης και Νέας Γενιάς του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων και, ειδικότερα, το γεγονός ότι οι αποφάσεις ορισμού των μελών των Επιτροπών των Διευθύνσεων Οργάνωσης και Διεξαγωγής Εξετάσεων και Πιστοποίησης της Γνώσης Ξένων Γλωσσών του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων δεν δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 8 παρ.1 περ. ιβ΄ του ν.3469/2006, σε συνδυασμό με την ανάγκη διασφάλισης του κύρους και της αξιοπιστίας των σχετικών ενεργειών της εν λόγω Επιστημονικής Επιτροπής, καθώς και το γεγονός ότι ήδη σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 25 του ν.4351/2015 (Α΄164/4.12.2015) οι αποφάσεις ορισμού των μελών της Επιστημονικής και Οργανωτικής Επιτροπής των εξετάσεων πιστοποίησης της ελληνικής γλώσσας, στοιχείων της ελληνικής ιστορίας και του ελληνικού πολιτισμού που απευθύνονται σε υπηκόους τρίτων χωρών δεν δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του Υπουργείου χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των σχετικών διατάξεων αλλά από συγγνωστή πλάνη δεν δημοσίευσαν την απόφαση συγκρότησης της εν λόγω Επιστημονικής Επιτροπής στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Εκπρόθεσμο αίτησης ακυρώσεως:..Επειδή, η κατά το άρθρο 46 παρ. 1 του π.δ. 18/1989 «Κωδικοποίηση διατάξεων νόμων για το Συμβούλιο της Επικρατείας» (Α’ 8) εξηκονθήμερη προθεσμία για την προσβολή με αίτηση ακυρώσεως της αποφάσεως του Υπουργού Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας περί συγκροτήσεως του Διοικητικού Συμβουλίου του ανωτέρω Ταμείου, η οποία, κατά τις προεκτεθείσες διατάξεις, ήταν δημοσιευτέα στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, άρχιζε για τον αιτούντα, ως τρίτο, από τη δημοσίευση της υπουργικής αυτής αποφάσεως στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (πρβλ. Σ.τ.Ε. 2733/1994, 602/1987 κ.α.). Η προσβαλλόμενη υπουργική δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως στις 14.2.2005 (ΦΕΚ 30, τ. Ν.Π.Δ.Δ.). Επομένως, η υπουργική αυτή απόφαση προσβάλλεται εκπροθέσμως, αφού η κρινόμενη αίτηση ασκήθηκε στις 20.6.2007, δηλαδή μετά την πάροδό της ως άνω εξηκονθήμερης προθεσμίας. Κατά συνέπεια, η υπό κρίση αίτηση είναι απορριπτέα ως απαράδεκτη.

Δημοσίευση διοικητικών πράξεων και τυπικών νόμων:..Επειδή, στην προκείμενη περίπτωση, η προσβαλλόμενη απόφαση του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας ..., υπογραφόμενη, με εντολή αυτού, από το Δασάρχη ..., στην οποία περιλαμβάνεται διάταξη απαγόρευσης θήρας, φέρει κανονιστικό χαρακτήρα (πρβλ. ΣτΕ 1592/ 1998) και, συνεπώς, για να λάβει, κατά τα ως άνω, νόμιμη υπόσταση έπρεπε να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, εφόσον ούτε οι διατάξεις των άρθρων 258 παρ. 3 περ. στ` του ν.δ. 86/1969 (Α` 7) και 5 παρ. 4 της ΚΥΑ 414985/1985 (Β` 757), επί των οποίων ερείδεται η έκδοση της προσβαλλομένης πράξεως, ούτε άλλη ειδική διάταξη προβλέπει τη δημοσίευσή της με άλλο τρόπο. Εξάλλου, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, η ως άνω κανονιστική απόφαση αναρτήθηκε σε δημοτικά καταστήματα της ευρύτερης περιοχής του Δασαρχείου ... Η δημοσίευση, όμως, αυτή δεν διενεργήθηκε κατά το νόμιμο τρόπο, δεδομένου ότι οι κανονιστικού χαρακτήρα πράξεις πρέπει, κατά τα ως άνω, να δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, εφόσον δεν υφίσταται ούτε η Διοίκηση επικαλείται ειδική διάταξη, η οποία να προβλέπει τη δημοσίευσή τους με άλλο τρόπο. Συνεπώς, η προσβαλλόμενη απόφαση, αν και είναι ανυπόστατη, ενόψει της φύσεώς της και των κατά νόμο συνεπειών της, αλλά και για λόγους ασφαλείας του δικαίου (πρβλ. ΣτΕ 3884/2007, 3960/2006,3344/2005 κ.ά), πρέπει να ακυρωθεί. Συνεπώς, πρέπει η υπό κρίση αίτηση να γίνει δεκτή, κατά τον αντίστοιχο βάσιμο λόγο αυτής, παρέλκει δε ως αλυσιτελής η έρευνα των λοιπών προβαλλόμενων λόγων ακυρώσεως.

Δημοσίευση κανονιστικών διοικητικών πράξεων:..Επειδή, από τα άρθρα 42 παρ. 1 και 35 παρ. 1 του Συντάγματος προκύπτει η βασική αρχή, που ερείδεται και σε άλλες συνταγματικές διατάξεις, ότι για την τελείωση των τυπικών νόμων και των προεδρικών διαταγμάτων, αλλά και των λοιπών κανονιστικού χαρακτήρα διοικητικών πράξεων, απαιτείται, ως συστατικό στοιχείο του κύρους τους, η δημοσίευσή τους στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Με τη δημοσίευση η κανονιστική ρύθμιση καθίσταται προσιτή στους πολίτες, δημιουργείται τεκμήριο γνώσης της και καθίσταται εφικτός ο έλεγχος της νομιμότητας των κανονιστικών διοικητικών πράξεων από το Συμβούλιο της Επικρατείας και τα λοιπά δικαστήρια. Ειδικά, όμως, για τις λοιπές, πέραν των προεδρικών διαταγμάτων, κανονιστικού περιεχομένου διοικητικές πράξεις, ο νομοθέτης μπορεί να καθορίσει γενικό ή ειδικούς, κατά περίπτωση, τρόπους δημοσιεύσεως με άλλο πρόσφορο μέσο, που προσιδιάζει στο αντικείμενο και το χαρακτήρα της επιχειρούμενης ρυθμίσεως (ΣτΕ 4108, 4109/1999 Ολ., 3322/2005)Επειδή, όπως συνάγεται από το αναφερόμενο στην προσβαλλόμενη απόφαση περιεχόμενό της (καθορισμός αποδοχών Γενικού Διευθυντή της …), η 20286/Ζ2/2361/21-9-1989 απόφαση του Υπουργού Προεδρίας της Κυβερνήσεως, η οποία εκδόθηκε κατ’ εξουσιοδότηση της παρ. 3 του άρθρου 20 ν. 1730/1987, έχει κανονιστικό χαρακτήρα και για να αποκτήσει νόμιμη υπόσταση έπρεπε να δημοσιευτεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, σύμφωνα με τις αναφερόμενες στην προηγούμενη σκέψη διατάξεις. Τέτοια δημοσίευση όμως δεν έγινε, όπως προκύπτει από το 3461/22-9-2006 έγγραφο του αναιρεσείοντος Ταμείου προς το Συμβούλιο της Επικρατείας σε συνδυασμό με το Γ162534/20-9-2006 έγγραφο του Εθνικού Τυπογραφείου προς το εν λόγω Ταμείο, τα οποία περιήλθαν στο Δικαστήριο μετά την 1423/2006 αναβλητική απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας. Με τα δεδομένα αυτά, μη νομίμως το Διοικητικό Εφετείο Αθηνών εφάρμοσε την πιο πάνω ανυπόστατη υπουργική απόφαση. Για το λόγο αυτό, που ερευνάται αυτεπαγγέλτως, πρέπει να γίνει δεκτή η κρινόμενη αίτηση, να αναιρεθεί η προσβαλλόμενη απόφαση και η υπόθεση, που χρειάζεται διευκρίνιση κατά το πραγματικό, πρέπει να παραπεμφθεί στο ίδιο δικαστήριο για νέα κρίση.

Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη, καθόσον η απόφαση εκλογής του φερόμενου ως δικαιούχου του ελεγχόμενου χρηματικού εντάλματος ως Αντιπροέδρου του Διοικητικού Συμβουλίου του εν λόγω Συνδέσμου δεν τυγχάνει δημοσιευτέα στην Εφημερίδα Κυβερνήσεως. Ο δε προβαλλόμενος από την Επίτροπο λόγος διαφωνίας ερείδεται επί της εσφαλμένης προϋπόθεσης ότι η ανωτέρω απόφαση συνιστά πράξη διορισμού μονομελούς οργάνου διοίκησης, δημοσιευτέα κατ’ άρθρο 5 παρ. 2 περ. ιβ΄ του ν. 3469/2006 και κρίνεται απορριπτέος.

Δημοσίευση πράξης κανονιστικού χαρακτήρα:..Επειδή, η προσβαλλόμενη πράξη κατά το μέρος που έχει κανονιστικό χαρακτήρα, επιβαλλόταν από το Σύνταγμα και το άρθρο 5 παρ. 2 του ν. 3469/2006 (Α’ 131) να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, προκειμένου να λάβει νόμιμη υπόσταση. Όπως, όμως, προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου (βλ. το υπ’ αριθμ. πρωτ. Δ15Α 1083858 ΕΞ 2011/10-6-2011 έγγραφο του Υπουργείου Οικονομικών), η υπ’ αριθμ. ΠΟΛ.1133/27-9-2010 πράξη δεν δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και, ως εκ τούτου, κατά το ως άνω κανονιστικό μέρος της, είναι ανυπόστατη. Συνεπώς, προεχόντως για το λόγο αυτό ακυρώσεως, που λαμβάνεται υπόψη αυτεπαγγέλτως, και ανεξαρτήτως της υπάρξεως ή μη έγκυρης νομοθετικής εξουσιοδότησης για τη θέσπιση των ανωτέρω ρυθμίσεων, πρέπει η κρινόμενη αίτηση να γίνει εν μέρει δεκτή και να ακυρωθεί η προσβαλλόμενη πράξη, κατά το μέρος αυτό (ΣΕ 87/2011 Ολομ., 909/2011 7μελ.).

Από τις προαναφερόμενες διατάξεις (άρθρο 5 του ν. 3469/2006 «Εθνικό Τυπογραφείο, Εφημερίς της Κυβερνήσεως και λοιπές διατάξεις» ) συνάγεται ότι όλοι οι κρατικοί φορείς ως αναθέτουσες αρχές υποχρεούνται, για τη νόμιμη διενέργεια διαγωνισμού δημοσίων υπηρεσιών, να τηρούν τους ως άνω κανόνες δημοσιότητας, οι οποίοι, μεταξύ άλλων, επιτάσσουν τη δημοσίευση περίληψης των ουσιωδών στοιχείων της διακήρυξης στο Τεύχος Διακηρύξεων Δημοσίων Συμβάσεων της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως. Η παράλειψη τήρησης κάποιας εκ των ως άνω υποχρεωτικών διατυπώσεων δημοσιότητας συνιστά παράβαση ουσιώδους τύπου της διαδικασίας, που καθιστά μη νόμιμη τη διαγωνιστική διαδικασία (βλ. Αποφ. VI Τμ. Ε.Σ 2500/2009, πρβλ. Αποφ. VI Τμ. Ε.Σ 31/2005, 89/2006). (…)Τα δε υποστηριζόμενα στην αίτηση ανάκλησης ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση η μη δημοσίευση της διακήρυξης του διαγωνισμού στο Τεύχος Διακηρύξεων Δημοσίων Συμβάσεων της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως δεν είναι ουσιώδης ενόψει της δημοσίευσης περίληψης της ανωτέρω διακήρυξης στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (Ε.Ε.Ε.Κ.), η οποία κατά τους ισχυρισμούς της αιτούσας αναπληρώνει και υπερκαλύπτει την ανωτέρω παράλειψη δημοσίευσης της διακήρυξης στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, είναι αβάσιμα και απορριπτέα. Και τούτο διότι, οι ανωτέρω διατυπώσεις δημοσιότητας δεν εξυπηρετούν τον ίδιο σκοπό, αφού η μεν δημοσίευση περίληψης της διακήρυξης στην Ε.Ε.Ε.Κ. έχει ως στόχο τη διαφάνεια της διαδικασίας ανάθεσης και τη διασφάλιση συνθηκών πραγματικού ανταγωνισμού με την αποτροπή της προνομιακής μεταχείρισης των ημεδαπών έναντι των κοινοτικών ενδιαφερομένων (βλ. Πρ. VII Τμ. 212/2007, 155/2009), η δε δημοσίευση στο Τεύχος Διακηρύξεων Δημοσίων Συμβάσεων της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως απαιτείται πρωτίστως, σύμφωνα με το άρθρο 18 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας (ν. 2690/1999, ΦΕΚ Α΄ 45), για την τελείωση της κανονιστικής πράξης της διακήρυξης και επομένως συνιστά συστατικό στοιχείο του κύρους της (βλ. Πρ. VI Τμ. 236/2006, IV Τμ. 26/2007).

ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΜΙΣΘΟΔΟΣΙΑΣ σε υπαλλήλους Δήμου:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι οι εντελλόμενες δαπάνες είναι μη νόμιμες, διότι η 84/28.2.2018 απόφαση Δημοτικού Συμβουλίου, σχετικά με την καταβολή εξόδων παράστασης, η οποία εκδόθηκε χωρίς τη σύμπραξη του Υπουργού Οικονομικών, δεν επιτρέπεται να αναπτύσσει αναδρομική ισχύ, συνεπώς, ισχύει από την ανάρτησή της στις 20.3.2018 και δεν δύναται να καλύψει το κρίσιμο χρονικό διάστημα από 1.1.2018 έως 28.2.2018. Επιπλέον, οι σχετικές αποφάσεις, με τις οποίες ορίστηκαν οι φερόμενοι ως δικαιούχοι του ελεγχόμενου χρηματικού εντάλματος ως Πρόεδρος και Αντιπρόεδρος του Δ.Σ. του ως άνω ν.π.δ.δ. δεν έχουν δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και, ως εκ τούτου, δεν παράγουν έννομα αποτελέσματα, απορριπτομένων ως αβάσιμων των περί του αντιθέτου προβαλλόμενων ισχυρισμών του λιμενικού ταμείου.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, οι εντελλόμενες δαπάνες είναι μη νόμιμες και τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα πληρωμής, δεν πρέπει να θεωρηθούν.

Δεν ανακλήθηκε με την ΕΣ/ΤΜ.1/26/2018