Εξώδικος συμβιβασμος-αποκατάσταση ζημίας οχήματος.Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα κρίνει ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση, παρά το γεγονός ότι τηρήθηκαν τα τυπικά εξωτερικά στοιχεία του εξώδικου συμβιβασμού, ήτοι η προβλεπόμενη στο άρθρο 103 παρ. 2 περ. η΄ του Δ.Κ.Κ. διαδικασία, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, καθόσον δεν προέκυψε κατά τρόπο αναμφισβήτητο ότι  συντρέχουν τα ουσιαστικά στοιχεία για τη σύναψη του εν λόγω εξώδικου συμβιβασμού. Ειδικότερα, από τα συνοδεύοντα το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα δικαιολογητικά δεν προκύπτει κατά τρόπο βέβαιο και αδιαμφισβήτητο   ο αιτιώδης σύνδεσμος μεταξύ της επελθούσας ζημίας και της παράλειψης των οργάνων των δήμου να συντηρήσουν το οδόστρωμα, αφού δεν παρατίθενται λεπτομερώς οι συνθήκες πρόκλησης της ζημίας, όπως η εξακρίβωση της επικινδυνότητας του συγκεκριμένου σημείου της οδού ή η ταχύτητα με την οποία εκκινείτο ο φερόμενος ως δικαιούχος του εντάλματος, η δε απλή διαπίστωση από την Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου ότι στο συγκεκριμένο σημείο υπάρχει καθίζηση του οδοστρώματος  δεν αρκεί για να θεμελιώσει την ευθύνη του Δήμου αφού αφενός οι συνθήκες του ατυχήματος δεν εξακριβώθηκαν αλλά  προκύπτουν, κατά δήλωση του δικαιούχου, από το δελτίο συμβάντων της Τροχαίας, αφετέρου  δεν αποδείχθηκε ότι  η πραγματική κατάσταση του οδοστρώματος ήταν  από μόνη της ικανή να επιφέρει το ζημιογόνο αποτέλεσμα. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη και επομένως αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Εξώδικος συμβιβασμός.(αποκατάσταση υλικής ζημίας και της ηθικής βλάβης). Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα κρίνει ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση, παρά το γεγονός ότι τηρήθηκαν τα τυπικά εξωτερικά στοιχεία του εξώδικου συμβιβασμού, ήτοι η προβλεπόμενη στο άρθρο 103 παρ. 2 περ. η΄ του Δ.Κ.Κ. διαδικασία, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, καθόσον δεν προέκυψε κατά τρόπο αναμφισβήτητο ότι  συντρέχουν τα ουσιαστικά στοιχεία για τη σύναψη του εν λόγω εξώδικου συμβιβασμού. Ειδικότερα, από τα συνοδεύοντα το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα δικαιολογητικά δεν προκύπτουν κατά τρόπο βέβαιο και αδιαμφισβήτητο οι συνθήκες πρόκλησης της ζημίας, οι οποίες προσδιορίζονται μόνον κατά δήλωση της δικαιούχου, ούτε η ακριβής έκταση αυτής, καθόσον για τις επικαλούμενες από τη δικαιούχο κακώσεις δεν προσκομίζονται ενώπιον του Τμήματος τα απαραίτητα παραστατικά στοιχεία (όπως ιατρικές βεβαιώσεις). Τέλος, η απλή διαπίστωση από την Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου ότι στο συγκεκριμένο σημείο υπήρχε στύλος με πινακίδα σήμανσης, ο οποίος αποξηλώθηκε και αποκαταστάθηκε η επιφάνεια έδρασης εκτός της Υπηρεσίας αυτής, δεν αρκεί για να θεμελιώσει την ευθύνη του Δήμου, αφού δεν αποδείχθηκε ότι η ως άνω κατάσταση ήταν ικανή από μόνη της να επιφέρει το ζημιογόνο αποτέλεσμα και ως εκ τούτου δεν αποδεικνύεται ο αντικειμενικός αιτιώδης σύνδεσμος μεταξύ της επελθούσας ζημίας και της παράλειψης των οργάνων των δήμου να συντηρήσουν τη νησίδα, ούτε εξάλλου προκύπτει ότι εξετάστηκε η συνδρομή τυχόν συντρέχοντος πταίσματος της δικαιούχου. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη και επομένως αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Εξώδικος συμβιβασμος.(..)Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα κρίνει ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση οι εντελλόμενες δαπάνες, οι οποίες έχουν ως γενεσιουργό λόγο πρακτικά εξώδικου συμβιβασμού, είναι νόμιμες, καθόσον τηρήθηκαν τόσο τα τυπικά εξωτερικά στοιχεία των εξώδικων συμβιβασμών (γνωμοδότηση δικηγόρου- εισήγηση οικονομικής επιτροπής), όσο και τα ουσιαστικά στοιχεία για τη σύναψή τους. Ειδικότερα, η καταβολή αποζημιώσεως, ένεκα της παράλειψης των οργάνων του δήμου να συντηρήσουν τις οδούς που εμπίπτουν στην τοπική τους αρμοδιότητα (άρθρο 75 παρ. Ι α περ. 7 του Δ.Κ.Κ.), προβλέπεται από τις διατάξεις των άρθρων 105 και 106 του ΕισΝΑΚ, που θεσπίζουν την αντικειμενική ευθύνη των οργάνων των Ο.Τ.Α. προς αποζημίωση για παράνομες πράξεις ή παραλείψεις των οργάνων τους και μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο συμβιβασμού. Επιπλέον, από τα συνημμένα στις αιτήσεις αποζημιώσεως στοιχεία, τα οποία ελήφθησαν υπόψιν και από το δημοτικό συμβούλιο που αποφάσισε τη σύναψη των εξώδικων συμβιβασμών, προκύπτει τόσο η έκταση της ζημίας όσο και ο αιτιώδης σύνδεσμος μεταξύ της παράλειψης των οργάνων του δήμου να συντηρήσουν το οδόστρωμα στα συγκεκριμένα σημεία των ατυχημάτων και των ζημιών που επήλθαν, καθόσον η ως άνω παράνομη παράλειψη είναι, κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας, ικανή, κατά τη συνήθη πορεία των πραγμάτων, να επιφέρει τα ζημιoγόνα αποτελέσματα. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι εντελλόμενες με τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα δαπάνες είναι νόμιμες και επομένως αυτά πρέπει να θεωρηθούν.

Εξώδικος συμβιβασμός.(αποκατάσταση ζημίας οχήματος) Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα κρίνει ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση, παρά το γεγονός ότι τηρήθηκαν τα τυπικά εξωτερικά στοιχεία του εξώδικου συμβιβασμού, ήτοι η προβλεπόμενη στο άρθρο 103 παρ. 2 περ. η΄ του Δ.Κ.Κ. διαδικασία, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, καθόσον δεν προέκυψε κατά τρόπο αναμφισβήτητο ότι συντρέχουν τα ουσιαστικά στοιχεία για τη σύναψη του εν λόγω εξώδικου συμβιβασμού. Ειδικότερα, από τα συνοδεύοντα το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα δικαιολογητικά δεν προκύπτει κατά τρόπο βέβαιο και αδιαμφισβήτητο ο αιτιώδης σύνδεσμος μεταξύ της επελθούσας ζημίας και της υπαιτιότητας του οργάνου του Δήμου, αφού δεν παρατίθενται λεπτομερώς οι συνθήκες πρόκλησης του ατυχήματος, όπως η εξακρίβωση της επικινδυνότητας του συγκεκριμένου σημείου της οδού, ή η ταχύτητα με την οποία κινούνταν αμφότεροι οι οδηγοί των οχημάτων, η παραβίαση ή μη ερυθρού σηματοδότη τόσο από τον οδηγό του Δήμου όσο και από τον ως άνω δικαιούχο ιδιώτη κλπ. Αντιθέτως, δεν αποδεικνύεται από κανένα στοιχείο του φακέλου η αποκλειστική υπαιτιότητα του οδηγού του υπηρεσιακού οχήματος, η οποία θεωρείται δεδομένη μόνο από τη νομική υπηρεσία του Δήμου στην ως άνω γνωμοδότησή της, βασιζόμενη αορίστως σε «σχετικές μαρτυρίες και ομολογία στη συνέχεια του ανωτέρου υπαλλήλου», χωρίς όμως να προκύπτει τούτο από συγκεκριμένα στοιχεία, ικανά να θεμελιώσουν την ευθύνη του Δήμου, αφού αφενός οι συνθήκες του ατυχήματος δεν εξακριβώθηκαν αλλά προκύπτουν, κατά δήλωση του δικαιούχου, από το ως άνω δελτίο συμβάντων της Τροχαίας, αφετέρου δεν αποδείχθηκε ουδόλως η γενεσιουργός αιτία πρόκλησης του εν λόγω ατυχήματος (αμφότεροι οι οδηγοί βρέθηκαν αρνητικοί σε έλεγχο αλκοόλ-τεστ, ενώ και οι δύο ισχυρίστηκαν ενώπιον της Τροχαίας ότι επί της πορείας τους ο σηματοδότης ήταν πράσινος). Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη και επομένως αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Εξώδικος συμβιβασμος.(..)Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα κρίνει ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση, παρά το γεγονός ότι τηρήθηκαν τα τυπικά εξωτερικά στοιχεία του εξώδικου συμβιβασμού, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, καθόσον δεν προέκυψε κατά τρόπο αναμφισβήτητο ότι συντρέχουν τα ουσιαστικά στοιχεία για τη σύναψη του εν λόγω εξώδικου συμβιβασμού. Ειδικότερα, δεν τηρήθηκαν οι διατάξεις του Ε.Κ.Π.Ο.Τ.Α., ήτοι έκδοση αιτιολογημένης απόφασης του αρμοδίου οργάνου για την ανάθεση των εργασιών (άρθρο 23 παρ. 2), ο έγγραφος τύπος της σύμβασης (άρθρα 24 και 25), από την οποία να προκύπτουν το προς ανάθεση αντικείμενο, η συνολική διάρκεια των παρασχεθεισών εργασιών και η συνολική αμοιβή του αναδόχου καθώς και η έκδοση βεβαιώσεων παραλαβής – καλής εκτέλεσης των εργασιών (άρθρο 28), υπογεγραμμένες αρμοδίως από τα μέλη της οικείας επιτροπής παραλαβής, προς απόδειξη ότι εκτελέστηκαν πράγματι και προσηκόντως οι εργασίες. Λαμβανομένου όμως υπόψιν αφενός μεν ότι οι παραπάνω δαπάνες βεβαιώνονται, ως προς τον αριθμό των πραγματοποιηθέντων ημερομισθίων, τόσο από τα έγγραφα ...του Προέδρου της Κοινότητας ... και .. των Αντιδημάρχων του Δήμου ..., όσο και από την 32/2010 απόφαση της Δ.Ε., αφετέρου δε ότι ο δικηγόρος του Δήμου, με την ως άνω θετική γνωμοδότησή του, προτείνει τη σύναψη του εξώδικου συμβιβασμού υποστηρίζοντας ότι είναι προς όφελος του Δήμου, το Τμήμα κρίνει ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση ο Δήμος συγγνωστώς και χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των προαναφερθεισών διατάξεων υπέλαβε ότι τα εκτεθέντα στοιχεία καλύπτουν την έλλειψη των αναγκαίων δικαιολογητικών και ότι μπορούσε να προβεί στη σύναψη του εξώδικου συμβιβασμού.... Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη, πλην όμως αυτό πρέπει να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης.

ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΕΣ ΑΠΟΔΟΧΕΣ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι μη νόμιμα καταβάλλεται με τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα η εντελλόμενη δαπάνη, δεδομένου ότι δεν συντρέχουν τα απαιτούμενα για τη νομιμότητα του εξώδικου συμβιβασμού τυπικά εξωτερικά στοιχεία, καθόσον δεν ελήφθη απόφαση επ’ αυτού από το αρμόδιο προς τούτο όργανο διοίκησης (διοικητικό συμβούλιο) του Ο.Π.Α.Σ. Την έλλειψη δε αυτή, δεν δύναται να θεραπεύσει η κατ’ άρθρο 86 του ΚΔΚ (ν. 3463/2006 και ήδη άρθρο 58 παρ. 2 του ν. 3852/2010) δυνατότητα του Δημάρχου να λάβει μέτρα όταν δημιουργείται άμεσος και προφανής κίνδυνος ή απειλείται ζημία των δημοτικών συμφερόντων, δεδομένου ότι στην προκειμένη περίπτωση η δυνατότητα αυτή παρέχεται μόνο για αρμοδιότητες που ασκούνται από την Οικονομική Επιτροπή, ενώ σε κάθε περίπτωση, από κανένα στοιχείο του φακέλου δεν προκύπτει ο επαπειλούμενος κίνδυνος και η ζημία για τα συμφέροντα του Οργανισμούαπό την αναβολή λήψης της σχετικής απόφασης. Περαιτέρω, ανεξαρτήτως της αοριστίας της 547/2011 γνωμοδότησης του νομικού συμβούλου του Δήμου – η οποία αναφέρεται στις αριθ. πρωτ. 10035 και 10036/26.7.2011 αιτήσεις υπαλλήλων του Δήμου, χωρίς όμως σε αυτήν να αναφέρονται οποιαδήποτε άλλα προσδιοριστικά στοιχεία των αιτήσεων αυτών (ταυτότητα των αιτούντων και σχέση τους με το Δήμο, αίτημα και πραγματικά περιστατικά) – δεν προσκομίζονται οι αιτήσεις των φερόμενων ως δικαιούχων ούτε και οποιοδήποτε δικαιολογητικό στοιχείο από το οποίο να προκύπτει το περιεχόμενο και το εύρος των απαιτήσεων αυτών έναντι του Δήμου, ιδίως ενόψει του γεγονότος ότι η νομική βάση του εξώδικου συμβιβασμού (άρθρο 14 του ν. 3016/2002) έχει ήδη καταργηθεί με τα άρθρα 24 και 28 του ν. 3205/2003. Οι ανωτέρω ασάφειες έχουν ως αποτέλεσμα να καθίσταται ανέφικτη η επαλήθευση των ουσιαστικών στοιχείων για τη σύναψη του εξώδικου συμβιβασμού. Επομένως, για το λόγο αυτό, που έγκειται στο σύννομο των εξωτερικών και εσωτερικών τυπικών στοιχείων του εξώδικου συμβιβασμού, ο οποίος δεν προβάλλεται από την Επίτροπο, πλην όμως, εξετάζεται αυτεπαγγέλτως από το Τμήμα επειδή αφορά στη νομιμότητα της υπό κρίση δαπάνης και προκύπτει ευθέως από τα στοιχεία του φακέλου, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη (βλ. πράξεις Ι Τμήμ. Ε.Σ. 193/2011, 280/2010, 273/2009, 83 και 75/2007). Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα δεν πρέπει να θεωρηθούν.

Eξώδικος συμβιβασμος(..)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Τμήμα κρίνει ότι, ανεξαρτήτως του αν συντρέχουν τα ουσιαστικά στοιχεία για τη σύναψη του ως άνω εξώδικου συμβιβασμού, δεν συντρέχουν τα απαιτούμενα για τη νομιμότητά αυτού τυπικά εξωτερικά στοιχεία, καθόσον δεν επακολούθησε, μετά την 77/2011 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής, απόφαση του οικείου Δημοτικού Συμβουλίου, περί εγκρίσεως του συμβιβασμού. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη και επομένως αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί.

ΕΞΩΔΙΚΟΣ ΣΥΜΒΙΒΑΣΜΟΣ:Με τα δεδομένα αυτά τηρήθηκαν τα τυπικά εξωτερικά στοιχεία του εξώδικου συμβιβασμού και από το σύνολο των προσκομισθέντων από το Δήμο ...... δικαιολογητικών στοιχείων αφενός μεν προκύπτει η παροχή των επίμαχων ανατεθεισών από το Δήμο υπηρεσιών και ως εκ τούτου η ουσιαστική βασιμότητα των ένδικων αξιώσεων των ως άνω δικαιούχων και αφετέρου και η προσήκουσα δημοσιονομική ανάληψη των σχετικών υποχρεώσεων ερειδομένων επί εγκύρου εξώδικου συμβιβασμού, που αποτελεί την αιτία έκδοσης των επίμαχων χρηματικών ενταλμάτων. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα θα μπορούσαν να θεωρηθούν, αν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2018, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνουν. 

Προμήθεια  ενημερωτικού φυλλαδίου :  Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι η εντελλόμενη δαπάνη προμήθειας ενημερωτικού φυλλαδίου για τα πεπραγμένα της Κοινοτικής Αρχής κατά τα έτη 2003 - 2010 δεν είναι νόμιμη, διότι δεν προβλέπεται από διάταξη νόμου, δεν εξυπηρετεί λειτουργικές ανάγκες της Κοινότητας ούτε συντελεί στην εκπλήρωση των σκοπών και της αποστολής της. Εξάλλου, από τις διατάξεις του Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικα (ν.3463/2006, ΦΕΚ Α΄ 114) προβλέπεται συγκεκριμένος τρόπος ενημέρωσης των πολιτών για τις δραστηριότητες της Κοινοτικής Αρχής. Ειδικότερα, οι πολίτες μπορούν: α) να ενημερωθούν για τα θέματα που απασχόλησαν το κοινοτικό συμβούλιο και για το περιεχόμενο των ληφθεισών αποφάσεων είτε από το σχετικό πίνακα που αναρτάται στο κοινοτικό κατάστημα είτε μέσω της τυχόν υπάρχουσας ιστοσελίδας της Κοινότητας, μπορούν δε επιπροσθέτως να ζητήσουν και επικυρωμένο αντίγραφο των πρακτικών και αποφάσεων (άρθρα 113 παρ. 6, 7 και 8 του Δ.Κ.Κ.), β) να παρακολουθήσουν τις δημόσιες συνεδριάσεις του κοινοτικού συμβουλίου (άρθρο 112 παρ. 1 του Δ.Κ.Κ.), γ) να καταθέσουν ατομικά ή συλλογικά στην Κοινότητα αναφορές και ερωτήσεις για την ενημέρωσή τους επί αποφάσεων που τους ενδιαφέρουν (άρθρο 215 παρ. 2 του Δ.Κ.Κ.) και δ) να ενημερωθούν για τα πεπραγμένα της κοινοτικής αρχής μέσα από την ειδική και αδάπανη διαδικασία της ετήσιας λογοδοσίας του Προέδρου της Κοινότητας, που καθιερώνουν τα άρθρα 217 και 218 του Δ.Κ.Κ. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την Επίτροπο και το υπό κρίση χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί. Και τούτο ανεξαρτήτως του γεγονότος ότι μέρος της δαπάνης καλύπτεται από χορηγία της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος, εφόσον η προμήθεια για την οποία προορίζεται δεν προβλέπεται στο νόμο και εκφεύγει της αρμοδιότητας των κοινοτικών οργάνων, τα οποία υποχρεούνται σε κάθε περίπτωση να ενεργούν μόνο εντός του πλαισίου των νομίμων αρμοδιοτήτων τους.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ-ΕΞΩΔΙΚΟΣ ΣΥΜΒΙΒΑΣΜΟΣ:(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση, παρά το γεγονός ότι τηρήθηκαν τα τυπικά εξωτερικά στοιχεία του εξώδικου συμβιβασμού, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, καθόσον δεν προέκυψε κατά τρόπο αναμφισβήτητο ότι συντρέχουν τα ουσιαστικά στοιχεία για τη σύναψη του εν λόγω εξώδικου συμβιβασμού. Ειδικότερα, δεν τηρήθηκαν οι διατάξεις του Ε.Κ.Π.Ο.Τ.Α. ως προς τον έγγραφο τύπο της σύμβασης, δοθέντος ότι η αιτία του συμβιβασμού αποτελεί σύμβαση προμήθειας, η οποία είναι  άκυρη ως προφορικώς συναφθείσα, αφού ο έγγραφος τύπος κατάρτισης  της σύμβασης προμήθειας, στην περίπτωση της απευθείας ανάθεσης, απαιτείται από το νόμο ως συστατικός, η έλλειψη δε αυτού έχει ως συνέπεια να λογίζεται  η ως άνω σύμβαση ως μη γενόμενη (Α.Κ. 180) και να μην παράγει    έννομες συνέπειες, δοθέντος ότι δεν προκύπτει το προς ανάθεση αντικείμενο,  η αμοιβή του αναδόχου και ο χρόνος υποχρέωσης παράδοσης των  υλικών. Περαιτέρω, η προμήθεια των εν λόγω υλικών μη νομίμως   ανατέθηκε χωρίς διεξαγωγή διαγωνισμού, σε κάθε περίπτωση, χωρίς να προκύπτει ότι συνέτρεξαν οι εξαιρέσεις ή οι ειδικές περιπτώσεις που δικαιολογούσαν την απευθείας ανάθεσή τους, σύμφωνα με τις οικείες διατάξεις του ΕΚΠΟΤΑ.