Δανειακές συμβάσεις Δήμου:..με την ..απόφαση του αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών εγκρίθηκε η σύναψη του δανείου, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 7 του άρθρου 2 του ν.4111/2013. Η απόφαση αυτή εκδόθηκε ύστερα από θετική εισήγηση του Ο.Δ.Δ.Η.Χ., στην οποία επισημάνθηκε ότι, για το τμήμα του δανείου που θα ληφθεί από πόρους της ΕΠΕπ, το συνολικό επιτόκιο θα είναι περίπου 4,3% χαμηλότερο σε σχέση με το τρέχον κόστος δανεισμού του Ελληνικού Δημοσίου, ενώ, για το τμήμα του δανείου που θα ληφθεί από πόρους του …., το συνολικό επιτόκιο θα είναι περίπου 0,6% χαμηλότερο σε σχέση με το τρέχον κόστος δανεισμού του Ελληνικού Δημοσίου.Κατ’ ακολουθία, δε συντρέχει λόγος που να κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος, με το 8179/7.3.2016 (αριθ. πρωτ. Ε.Σ. 17712/7.3.2016) έγγραφο της Διευθύντριας Οικονομικών Υπηρεσιών του Δήμου ..., σχεδίου σύμβασης, αντίγραφο του οποίου τηρείται σε ηλεκτρονική μορφή στη Γραμματεία του παρόντος Κλιμακίου.

Με την προδικαστική προσφυγή η προσφεύγουσα επιδιώκει να ακυρωθεί η υπ’ αριθ. πρωτ. …/02‐09‐2022 απόφαση της αναθέτουσας αρχής, η οποία ελήφθη κατά την 15η συνεδρίαση, θέμα 3ο περί εγκρίσεως του υπ’ αριθ. …/13/31‐08‐2022 πρακτικού της ... αξιολόγησης προσφορών κατά το μέρος που απορρίφθηκε η προσφορά της και κηρύχθηκε άγονος ο επίμαχος διαγωνισμός και να της επιστραφεί το καταβληθέν παράβολο.

Προγραμματική σύμβαση.(..) επιδιώκεται η ανάκληση της 10/2018 πράξης του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο Τμήμα τούτο...το Κλιμάκιο προέβαλε ότι με την ως άνω προγραμματική σύμβαση υποκρύπτεται η σύναψη δημόσιας σύμβασης παροχής υπηρεσιών του άρθρου 2 παρ. 9 του ν. 4412/2016, για την οποία ο αιτών Δήμος όφειλε να διενεργήσει συνοπτικό (πρόχειρο) διαγωνισμό, δεδομένου ότι αφενός δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις εφαρμογής των παρ. 1, 3 και 4 του άρθρου 12 του νόμου αυτού, ούτως ώστε η προγραμματική αυτή σύμβαση να θεωρηθεί  ως σύμβαση οιωνεί αυτεπιστασίας (in house) ή σύμβαση συνεργασίας μεταξύ αναθετουσών αρχών(..)Με τα δεδομένα αυτά η συγκεκριμένη σύμβαση, που συνήφθη μεταξύ του αιτούντος Δήμου και της αιτούσας αναπτυξιακής ανώνυμης εταιρείας Ο.Τ.Α., αφενός δεν  συνιστά  προγραμματική  σύμβαση  του  άρθρου  100  του ν. 3852/2010, αφετέρου ως τέτοια δεν εμπίπτει σε κανέναν από τους αναφερόμενους στο άρθρο 12 του ν. 4412/2016 συμβατικούς τύπους, τους οποίους ο νόμος αυτός εξαιρεί από το πεδίο εφαρμογής του. Τούτο, διότι από το αντικείμενο της ανωτέρω συναφθείσας σύμβασης και κυρίως από τη διαμόρφωση των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων των συμβαλλόμενων μερών, προκύπτει ότι αυτά δεν εκκινούν από την ίδια αφετηρία συμφερόντων με σκοπό την από κοινού, δια της αλληλοσυμπλήρωσης αρμοδιοτήτων ή οικονομοτεχνικών μέσων,  εκτέλεση  της  δημόσιας  αποστολής  τους, ούτε  συμβάλλουν  με ισορροπημένο τρόπο στην υλοποίηση του αντικειμένου της σύμβασης.(..)Ενόψει των προαναφερομένων, η εν λόγω σύμβαση έχει το χαρακτήρα δημόσιας σύμβασης παροχής τεχνικών υπηρεσιών συναφών με την εκπόνηση μελέτης, η οποία ανατέθηκε απευθείας στην αιτούσα αναπτυξιακή ανώνυμη εταιρεία, χωρίς, με βάση τα πραγματικά περιστατικά που προεκτέθηκαν, να συντρέχουν οι προς τούτο προβλεπόμενες στο ν. 4412/2016 προϋποθέσεις για την απευθείας ανάθεσή της...Απορρίπτει την αίτηση του Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού με την επωνυμία «Δήμος ...» και της αναπτυξιακής ανώνυμης εταιρείας...

Προγραμματική σύμβαση μεταξύ της Περιφέρειας Αττικής και του Δήμου ..., με αντικείμενο την υλοποίηση του έργου «Συντήρηση και επισκευή οδοποιίας νήσου …...», Με τα δεδομένα αυτά, και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ της παρούσας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η ελεγχόμενη προγραμματική σύμβαση, εγκαθιδρύει πραγματική συνεργασία μεταξύ των συμβαλλομένων φορέων, με σκοπό, δια της συνενώσεως των μέσων που διαθέτει ο καθένας από αυτούς, την από κοινού εκτέλεση της δημόσιας αποστολής τους, και ως τέτοια δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του ν. 4412/2016. 

Ανάπλαση τμήματος νεκροταφείου...Με τα δεδομένα αυτά, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η μη συμπλήρωση από τον προσωρινό μειοδότη του συγκεκριμένου πεδίου του Τ.Ε.Υ.Δ. (Μέρος ΙV, Ενότητα Γ, Πεδίο 2) με τα έργα που είχε εκτελέσει κατά την τελευταία πενταετία, όπως απαιτούσε το άρθρο 22.Δ περίπτωση β της διακήρυξης του διαγωνισμού, δεν αποτελεί ασάφεια, επουσιώδη πλημμέλεια ή πρόδηλο τυπικό σφάλμα της προσφοράς του, που επιδέχεται διόρθωση ή συμπλήρωση, κατά την έννοια του άρθρου 102 του ν.4412/2016. Ούτε, εξάλλου, τίθεται ζήτημα ασάφειας των σχετικών όρων της διακήρυξης (άρθρα 22.Δ και 23.1 εδ. α), ως προς τον τρόπο συμπλήρωσης του αντίστοιχου πεδίου του Τ.Ε.Υ.Δ.. Η εν λόγω έλλειψη καθιστά το υποβληθέν Τ.Ε.Υ.Δ. εξαρχής ελλιπές ως δικαιολογητικό, χωρίς να επιτρέπεται η αντικατάστασή του ή η συμπλήρωσή του ως προς το επίμαχο πεδίο με μεταγενέστερη δήλωση. Ως εκ τούτου μη νομίμως κλήθηκε η ανωτέρω εργολήπτρια να συμπληρώσει τη σχετική έλλειψη ενώ η προσφορά της έπρεπε να αποκλειστεί ως απαράδεκτη.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω,            το Κλιμάκιο κρίνει ότι από το περιεχόμενο της ελεγχόμενης σύμβασης συνάγεται, κατά ορθό νομικό χαρακτηρισμό αυτής, ότι, αν και φέρεται ως προγραμματική σύμβαση του άρθρου 100 του ν. 3852/2010, αυτή συνιστά,  κατ’ ουσίαν,  απευθείας ανάθεση από το Δήμο στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο …./Ε.Λ.Κ.Ε. … μελετών του άρθρου 2 παρ. 2 του ν. 3316/2005, όπως βασίμως υποστηρίζει η Επίτροπος. Συγκεκριμένα, από το αντικείμενο της ελεγχόμενης σύμβασης προεχόντως δε, από τον προαναφερόμενο προσδιορισμό των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων των συμβαλλόμενων μερών προκύπτει  ότι δεν αφορά σε αλληλοσυμπλήρωση αρμοδιοτήτων ή οικονομικοτεχνικών μέσων φορέων της τοπικής αυτοδιοίκησης στο πλαίσιο κοινά εξυπηρετούμενου δημόσιου σκοπού, που όπως προεκτέθηκε απαιτείται να αφορά η προγραμματική σύμβαση του άρθρου 100 του ν.3852/2010. Αντίθετα, προκύπτει ότι το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο ….Ε.Λ.Κ.Ε. …. υποχρεούται, έναντι καταβολής ανταλλάγματος από το Δήμο ...... (33.480,00 ευρώ), στην εκπόνηση, προς αυτόν, συγκοινωνιακής - κυκλοφο-ριακής μελέτης για την ανάπτυξη και τη λειτουργία συγκοινωνιακών υποδομών και διαχείριση του περιβάλλοντος σε σχέση με τα χαρακτηριστικά των μετακινήσεων και τη βιώσιμη αστική κινητικότητα. Μελέτης, που είναι  ανοικτή στον ανταγωνισμό και παρέχεται ελεύθερα στον ιδιωτικό τομέα από οποιονδήποτε δραστηριοποιούμενο στο σχετικό τομέα μελετητή και πάροχο, που κατέχει τα απαιτούμενα προσόντα. Η συμβολή δε του Δήμου ......, που περιορίζεται στην κυρίως παροχή υποστήριξης, δια του προσωπικού του προς το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο …./Ε.Λ.Κ.Ε. …. αποτελεί δευτερεύον σκέλος της συμφωνίας και δεν αναιρεί το  γεγονός ότι η σύμβαση εμπεριέχει απευθείας ανάθεση υπηρεσιών στο ανωτέρω ν.π.δ.δ., καθόσον η συμμετοχή του Δήμου δεν αποτιμάται οικονομικά  ούτε προσαυξάνει, καθ’ οιονδήποτε τρόπο, το οικονομικό αντικείμενο της συμφωνίας, το οποίο έχει μονόδρομη κατεύθυνση προς το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο …../Ε.Λ.Κ.Ε. ….., ως τίμημα έναντι των υπηρεσιών που θα παρέχουν τα στελέχη του. Προς τούτο, προβλέπεται μονομερής περιουσιακή μετακίνηση από τις πιστώσεις του Δήμου προς τον ανωτέρω φορέα του συνόλου του ποσού των 33.480,00 ευρώ (συμπεριλαμβα-νομένου Φ.Π.Α.), που κατ’ ορθό νομικό χαρακτηρισμό αποτελεί το αντάλλαγμα για την προς το Δήμο παροχή των ως άνω υπηρεσιών. Περαιτέρω, από τα στοιχεία του φακέλου δεν αποδεικνύεται ότι η περιουσιακή αυτή μετακίνηση περιορίζεται πράγματι αποκλειστικά στην κάλυψη των απαραίτητων δαπανών για την υλοποίηση του συμβατικού αντικειμένου.

ΜΕΛΕΤΕΣ:Μη νόμιμη η πληρωμή που αφορά στην καταβολή ισόποσης αμοιβής στο …. για την εκπόνηση οικονομοτεχνικής μελέτης βιωσιμότητας δημοτικού τυροκομείου(...)Με το περιεχόμενο αυτό η επίμαχη μελέτη αφορά στο σχεδιασμό  τεχνικού έργου και στην ανάλυση της οικονομικής βιωσιμότητας της παραγωγικής του λειτουργίας, εμπίπτουσα, ως εκ τούτου,  στο πεδίο εφαρμογής του ν. 3316/2005. Συνεπώς, όπως βάσιμα προβάλλει  ο Επίτροπος, μη νομίμως ανατέθηκε απευθείας στον άνω ιδιώτη,  αφού από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει, ούτε άλλωστε ο Δήμος ισχυρίζεται, ότι συντρέχει κάποια από τις περιοριστικά αναφερόμενες στο άρθρο 10 του  νόμου 3316/2005 περιπτώσεις, στις οποίες είναι επιτρεπτή η προσφυγή στην επίμαχη εξαιρετική διαδικασία. Περαιτέρω, όπως ομοίως βάσιμα προβάλλει ο Επίτροπος, αναρμοδίως ο Αντιδήμαρχος  ….ενέκρινε, με την 308/15.1.2014 απόφασή του,  την ανατροπή της αναληφθείσας, με την 11/8.3.2013 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής, υποχρέωσης, αφού η αρμοδιότητα αυτή ανήκει στο προαναφερόμενο συλλογικό όργανο ως αρμόδιο διατάκτη.           

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ: Μη νόμιμη..(..)η καταβολή ποσού 6.714,03 ευρώ στον … ως αμοιβή του για την προμήθεια μελανιών εκτυπωτών..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη, όπως βάσιμα προβάλλει η Επίτροπος, αφού α) στη διακήρυξη του άνω πρόχειρου διαγωνισμού, κατά παράβαση του άρθρου 2 παρ. 1 του π.δ/τος 118/2007, δεν καθορίστηκε η προϋπολογισθείσα δαπάνη ανά ζητούμενο είδος και β) η αναθέτουσα αρχή όφειλε, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου  4 παρ. 3 του ν. 2955/2001, να είχε ματαιώσει το διαγωνισμό. Περαιτέρω, υπό την εκδοχή ότι τα προκηρυχθέντα είδη  περιλαμβάνονται στο παρατηρητήριο τιμών, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει ότι, πριν από την ανάθεση της προμήθειά τους στους άνω μειοδότες, έγινε σύγκριση των τιμών, που αυτοί είχαν προσφέρει, με τις αντίστοιχες παραδεκτές τιμές του άνω παρατηρητηρίου, όπως ομοίως βάσιμα προβάλλει η Επίτροπος.

Προγραμματική Σύμβαση :Με αυτά τα δεδομένα και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στη σκέψη II της παρούσας, κατά τον βασίμως προβαλλόμενο λόγο διαφωνίας, δοθέντος ότι, η οικεία δαπάνη εντέλλεται σε εκτέλεση μη νομίμως συναφθείσας προγραμματικής σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας ...... και της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών, αφού αντικείμενό της είναι η εκπόνηση μελέτης η οποία αποσκοπεί στην επισκευή, αποκατάσταση και ανάδειξη ως μνημείου, κτιρίου ιστορικής αξίας, το οποίο έχει κηρυχθεί διατηρητέο, πρόκειται δηλ. για προγραμματική σύμβαση πολιτισμικής ανάπτυξης, χωρίς, ωστόσο, να συμμετέχει σε αυτή και το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, κατά παρέκκλιση των προαναφερόμενων διατάξεων, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη και συνεπώς δεν είναι δυνατή η θεώρηση του εν λόγω χρηματικού εντάλματος πληρωμής. 

Ανακλήθηκε με την ΕΣ/ΤΜ.4/10/2019

Προγραμματική σύμβαση...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η υπό κρίση προγραμματική σύμβαση έχει το προβλεπόμενο από τις διατάξεις του άρθρου 100 του ν. 3852/2010 ελάχιστο αναγκαίο περιεχόμενο και, ως εκ τούτου, δεν συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή της.