Συνδρομητική Υπηρεσία. Για να έχετε πλήρη πρόσβαση στο mydocman.gr πρέπει να συνδεθείτε: Είσοδος

ΕΣ/ΤΜ.6/737/2019

Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ: 4483/2017, 3852/2010, 4412/201/Α.12, 4129/2013

Υπογραφή σχεδίου προγραμματικής σύμβασης:..ζητείται παραδεκτώς η ανάκληση της 222/2019 Πράξης του Ε΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν στη σκέψη ΙΙ της παρούσας το Τμήμα κρίνει ότι:Α. Όπως βασίμως προβάλλεται με την κρινόμενη αίτηση, η ελεγχόμενη σύμβαση μεταξύ του Δήμου ... και της εταιρείας «...» αποτελεί γνήσια προγραμματική σύμβαση, η νομιμότητα σύναψης της οποίας εδράζεται στη νεότερη του άρθρου 100 του ν. 3852/2010, ειδική διάταξη του άρθρου 76 του ν. 4483/2017, με την οποία παρέχεται η δυνατότητα, μεταξύ άλλων, στους Δήμους να συνάπτουν προγραμματικές συμβάσεις με τον ..., με σκοπό την απομάκρυνση πυλώνων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας υψηλής τάσης από κατοικημένες περιοχές, για λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας, όπως συμβαίνει εν προκειμένω. Συνεπώς, εσφαλμένως κρίθηκε με την προσβαλλόμενη Πράξη ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση πρόκειται για μη νόμιμη απευθείας ανάθεση από το Δήμο ... στην «...» της εκτέλεσης του σχετικού έργου.Β. Επιπλέον, η ελεγχόμενη προγραμματική σύμβαση έχει το ελάχιστο αναγκαίο περιεχόμενο του άρθρου 100 παρ. 2 του ν. 3852/2010, δεδομένου ότι με την κρινόμενη αίτηση προσκομίστηκαν επιπλέον: α) ανάλυση προϋπολογισμού του έργου, β) αναλυτικό χρονοδιάγραμμα εκτέλεσης της σύμβασης και γ) το 9245/16.4.2019 έγγραφο του Δήμου ..., το οποίο περιλαμβάνει το άρθρο 9Α με τίτλο «Συγκρότηση, αρμοδιότητες και λειτουργία της Κοινής Επιτροπής Παρακολούθησης», στο οποίο ορίζονται αναλυτικά το όργανο παρακολούθησης της εφαρμογής της προγραμματικής σύμβασης, καθώς οι αρμοδιότητές του και το οποίο θα πρέπει να προστεθεί στην ελεγχόμενη προγραμματική σύμβαση.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση πρέπει να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη Πράξη και να κριθεί ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο νομιμότητας σχεδίου προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του Δήμου ... και της εταιρείας «...», για την εκτέλεση του έργου «Κατασκευή παραλλαγών των εναέριων διασυνδετικών γραμμών μεταφοράς (Γ.Μ.) 400 KV ...».

Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)

Σχετικά Έγγραφα

ΕλΣυνΤμ.6/843/2018

Έργο- Προγραμματική σύμβαση:.. Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα προηγήθηκαν σε προηγούμενες σκέψεις, το Τμήμα κρίνει κατά πλειοψηφία ότι εν προκειμένω η απόφαση περί λύσεως της υφιστάμενης σύμβασης είναι απόρροια της 123-1/30-8-2017 απόφασης του Δ.Σ. της …. με την οποία εγκρίθηκε ο επαναπροσδιορισμός από 1/1/2018 του ενιαίου τέλους διαχείρισης αστικών στερεών αποβλήτων (ΑΣΑ) από 20 ευρώ/tn σε 25 ευρώ/tn. Συνεπώς, εφόσον, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 5 της 2527/23.1.2009 (ΦΕΚ Β΄ 83) κοινής υπουργικής απόφασης, το κόστος διαχείρισης προσδιορίζεται σε ετήσια βάση με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του ΦΟΔΣΑ, νομίμως εν προκειμένω τα συμβαλλόμενα μέρη αποφάσισαν τη λύση της από 28.7.2017 προγραμματικής σύμβασης προκειμένου να επαναπροσδιορίσουν με την ελεγχόμενη σύμβαση το ενιαίο τέλος διαχείρισης σε 25ευρώ/tn σύμφωνα με την 123-1/30-8-2017 απόφαση του Δ.Σ. της ...(..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η υπό κρίση αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η 4/2018 πράξη του Αναπληρωτή Επιτρόπου στην Υπηρεσία Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Ν… και να κριθεί ότι μπορεί να υπογραφεί το σχέδιο της προγραμματικής σύμβασης του έργου «Υποστηρικτικές Ενέργειες Διαχείρισης Απορριμμάτων Δήμου ... στα πλαίσια εφαρμογής του Περιφερειακού Σχεδίου Διαχείρισης Απορριμμάτων … – .. – Εφαρμογή μεθοδολογίας ορθής Διαχείρισης Αστικών Στερεών Αποβλήτων σύμφωνα με την υφιστάμενη περιβαλλοντική νομοθεσία».


ΕΣ/ΚΛ.Ζ/228/2019

Προγραμματική σύμβαση...Με δεδομένα αυτά και λαμβάνοντας υπόψη ότι η ελεγχόμενη 2η τροποποίηση της από 25.9.2017 προγραμματικής σύμβασης έλαβε χώρα σύμφωνα με τους νόμιμους τύπους, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν συντρέχει νόμιμος λόγος που να κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος, με το .... έγγραφο του Γενικού Γραμματέα του Δήμου ..., σχεδίου 2ης τροποποίησης της από 25.9.2017 προγραμματικής σύμβασης, αντίγραφο του οποίου τηρείται ηλεκτρονικά στη Γραμματεία του παρόντος Κλιμακίου.


ΕΣ/ΤΜ.6/298/2019

Εργασίες επισκευής χρωματισμών του Δικαστικού Μεγάρου..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ της παρούσας, το Τμήμα κρίνει ότι η ελεγχόμενη προγραμματική σύμβαση μεταξύ του .... και της αιτούσας Περιφέρειας αποτελεί προγραμματική σύμβαση πολιτισμικής ανάπτυξη του άρθρου 100 παρ. 5 του ν. 3852/2010, για τη σύναψη της οποίας απαιτείται η συμμετοχή του Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού. Και τούτο διότι αυτή αποσκοπεί στην εκτέλεση έργου με πολιτιστικό χαρακτήρα - όπως ρητώς χαρακτηρίζονται με την προαναφερόμενη διάταξη οι παρεμβάσεις επί διατηρητέων κτιρίων- και δη στην εκτέλεση εργασιών επισκευής και χρωματισμών επί του Δικαστικού Μεγάρου …, το οποίο έχει χαρακτηρισθεί διατηρητέο κτίριο με την οικ.22525/1525/4.4.1988 απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων. Εν προκειμένω όμως, η σύναψη της ελεγχόμενης προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του .... και της αιτούσας Περιφέρειας …, χωρίς τη συμμετοχή, ως συμβαλλόμενου μέρους, του Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού, δεν δύναται, κατά την κρίση του Τμήματος, να αποτελέσει λόγο διακωλυτικό της υπογραφής της. Και τούτο ειδικότερα διότι, ανεξαρτήτως του ότι ο βασικός δικαιολογητικός λόγος σύναψης αυτής αποτελεί, όπως αποδείχθηκε, η εξασφάλιση της χρηματοδότησης αυτής από την Περιφέρεια .... - καθώς το ... δεν διαθέτει τους απαραίτητους πόρους προκειμένου να εκτελέσει το έργο αυτό αυτοτελώς-, σε κάθε περίπτωση, η συνεργασία και συμμετοχή του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, στην εκτέλεση του έργου της προγραμματικής σύμβασης έχει εν τοις πράγμασι διασφαλισθεί, αφού η συνταχθείσα, κατά το έτος 2005, μελέτη για την εκτέλεση των περιγραφόμενων σε αυτήν εργασιών επί του ως άνω διατηρητέου κτιρίου, έχει εγκριθεί από την αρμόδια υπηρεσία του ίδιου Υπουργείου, ήτοι από την Διεύθυνση Προστασίας και Αναστήλωσης Νεωτέρων και Σύγχρονων Μνημείων, με την ΥΠΠΟ/ΔΑΝΣΜ/37693/1453/2005 απόφαση. Επιπλέον, στην τελευταία αυτή εγκριτική απόφαση προβλέπεται ρητώς ότι οι εργασίες που θα εκτελεστούν θα τελούν υπό την εποπτεία της αρμόδιας υπηρεσίας του Υπουργείου Πολιτισμού, η οποία θα είναι ενήμερη και για την έναρξη και εξέλιξη των εργασιών. Επισημαίνεται δε ρητώς ότι, η ως άνω υπηρεσία του Υπουργείου δύναται να παρέμβει και να διακόψει τις εργασίες, εάν αυτές παρεκκλίνουν της εγκεκριμένης μελέτης. Επομένως, το εν λόγω Υπουργείο τελεί σε γνώση των εργασιών, που πρόκειται να εκτελεσθούν επί του προαναφερόμενου διατηρητέου κτίσματος, στο πλαίσιο της ελεγχόμενης προγραμματικής σύμβασης και εν τοις πράγμασι πληρούται στην συγκεκριμένη περίπτωση, ο ειδικότερος σκοπός του νόμου που επιτάσσει τη συμμετοχή του ως άνω Υπουργείου κατά τη σύναψη προγραμματικών συμβάσεων πολιτιστικού χαρακτήρα, ο οποίος συνίσταται αφενός, στην τήρηση των σχετικών με την προστασία του πολιτιστικού περιβάλλοντος διατάξεων και αφετέρου στην ένταξη των σχετικών έργων στον ευρύτερο προγραμματισμό του Υπουργείου. Περαιτέρω, όσον αφορά την δεύτερη αιτίαση της Αναπληρώτριας Επίτροπου σύμφωνα με την οποία κωλύεται η σύναψη της επίμαχης προγραμματικής σύμβασης, δοθέντος ότι δεν προκύπτει από τα προσκομιζόμενα στοιχεία επικαιροποίηση της μελέτης του έργου, που συντάχθηκε πριν από 14 έτη, το Τμήμα κρίνει ότι αυτή προώρως προβάλλεται στο παρόν στάδιο, αφού το εν λόγω ζήτημα δεν συνάπτεται με τη νομιμότητα της ελεγχόμενης προγραμματικής σύμβασης αλλά της εκτελεστικής σύμβασης ανάθεσης δημοσίου έργου, η οποία πρόκειται να επακολουθήσει.Κατ΄ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει να γίνει δεκτή η υπό κρίση αίτηση, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 11/2019 Πράξη της Αναπληρώτριας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο Νομό …, το δε οικείο σχέδιο της υπό κρίση προγραμματικής σύμβασης πολιτισμικής ανάπτυξης να υπογραφεί.


ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.7/278/2017

Προγραμματική σύμβασης με αντικείμενο προμήθεια.(..)Με δεδομένα τα ανωτέρω, η από 9.2.2017 σύμβαση, με το περιγραφέν αντικείμενο και εντασσόμενη στο πλαίσιο υλοποίησης της κυβερνητικής πολιτικής για την ενίσχυση και αναβάθμιση των Ο.Τ.Α. στον τομέα του αθλητισμού, εγκύρως συνάφθηκε υπό τη μορφή προγραμματικής σύμβασης του άρθρου 100 του ν. 3852/2010, δοθέντος ότι η σκοπούμενη βελτίωση της συγκεκριμένης αθλητικής εγκατάστασης του Δήμου ... προδήλως εντάσσεται στο πρόγραμμα ανάπτυξης της συγκεκριμένης περιοχής, τον χαρακτήρα δε αυτό της σύμβασης δεν αναιρεί το γεγονός ότι συνίστατο σε προμήθεια. Εξάλλου, ανεξάρτητα από την κοινή αφετηρία των συμβαλλομένων μερών σε σχέση με τον επιδιωκόμενο με τη σύμβαση σκοπό, τον οποίο εκ του νόμου έχουν επιφορτισθεί να υπηρετούν, από την περιγραφή στη σύμβαση των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων αυτών προκύπτει ισόρροπη συμμετοχή τους στην ολοκλήρωση του συμβατικού αντικειμένου, αποκλείοντας, συνεπώς, τη σύναψη υπό τον μανδύα προγραμματικής σύμβασης μίας εξ επαχθούς αιτίας δημόσιας σύμβασης.


ΕλΣυν.Τμ.6/1114/2016

Σχέδιο προγραμματικής σύμβασης για τη δημιουργία Γραφείου Πληροφόρησης και προώθησης της Απασχόλησης:..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες νομικές σκέψεις, το Τμήμα κρίνει ότι, ανεξάρτητα από τις υποχρεώσεις που αναλαμβάνουν μεταξύ τους ο Δήμος ... και η Κοινωφελής Επιχείρηση του Δήμου «...» ως αντισυμβαλλόμενοι στην ελεγχόμενη προγραμματική σύμβαση, το συνολικό τεχνικό αντικείμενο αυτής, που συνίσταται σε σαφώς προσδιορισμένες υπηρεσίες κατάρτισης και επαγγελματικής εκπαίδευσης, ανατίθεται στην τρίτη αντισυμβαλλόμενη εταιρεία ...., η οποία είναι αμιγώς εμπορική εταιρεία πιστοποιημένη ως Κ.Ε.Κ, για την επιλογή της οποίας δεν γίνεται επίκληση οποιουδήποτε κριτηρίου, τόσο στο προοίμιο της 670/24.11.2015 απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου ..., με την οποία εγκρίθηκε η προγραμματική σύμβαση όσο και σε οιοδήποτε άλλο έγγραφο του Δήμου ή της ... Κατά τούτο η κρινόμενη σύμβαση, δεν συνιστά γνήσια προγραμματική σύμβαση του άρθρου 100 του ν. 38520/2010, αλλά, υπό το μανδύα αυτής, υποκρύπτεται αυτοτελής εξ επαχθούς αιτίας σύμβαση με αναθέτουσα αρχή τον Δήμο ... και ανάδοχο έναν ιδιωτικό οικονομικό φορέα που ασκεί κατά κύριο λόγο κερδοσκοπική δραστηριότητα. Τούτο, δε, καθόσον τα ως άνω συμβαλλόμενα μέρη δεν εκκινούν από κοινή αφετηαφετηρία για την επίτευξη δημόσιου σκοπού, αλλά επιδιώκουν ο, μεν, Δήμος τη δημιουργία και την εύρυθμη λειτουργία του Γραφείου Πληροφόρησης και Προώθησης της Απασχόλησης, η δε .... – η οποία κατά το καταστατικό της δραστηριοποιείται σε ένα ευρύτατο φάσμα οικονομικών δραστηριοτήτων – το αντάλλαγμα για την παροχή των υπηρεσιών που αποτελεί το αντικείμενο των αναλαμβανόμενων από αυτή δράσεων.(...)Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, δεδομένου ότι εξακολουθούν να υφίστανται λόγοι διακωλυτικοί της υπογραφής της ελεγχόμενης σύμβασης, η εν λόγω αίτηση ανάκλησης πρέπει να απορριφθεί και να μην ανακληθεί η προσβαλλομένη και κατ’ επέκταση να μην υπογραφεί το ελεγχόμενο σχέδιο προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του Δήμου ..., του νομικού προσώπου ιδιωτικού δικαίου του Δήμου ... με την επωνυμία «...» και της εταιρείας με την επωνυμία «....».

ΔΕΝ ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ/ΕΠΤΑΜ/1747/2016


ΕΣ/ΤΜ.7/12/2018 (σε συμβούλιο)

Προγραμματική σύμβαση.(..) επιδιώκεται η ανάκληση της 10/2018 πράξης του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο Τμήμα τούτο...το Κλιμάκιο προέβαλε ότι με την ως άνω προγραμματική σύμβαση υποκρύπτεται η σύναψη δημόσιας σύμβασης παροχής υπηρεσιών του άρθρου 2 παρ. 9 του ν. 4412/2016, για την οποία ο αιτών Δήμος όφειλε να διενεργήσει συνοπτικό (πρόχειρο) διαγωνισμό, δεδομένου ότι αφενός δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις εφαρμογής των παρ. 1, 3 και 4 του άρθρου 12 του νόμου αυτού, ούτως ώστε η προγραμματική αυτή σύμβαση να θεωρηθεί  ως σύμβαση οιωνεί αυτεπιστασίας (in house) ή σύμβαση συνεργασίας μεταξύ αναθετουσών αρχών(..)Με τα δεδομένα αυτά η συγκεκριμένη σύμβαση, που συνήφθη μεταξύ του αιτούντος Δήμου και της αιτούσας αναπτυξιακής ανώνυμης εταιρείας Ο.Τ.Α., αφενός δεν  συνιστά  προγραμματική  σύμβαση  του  άρθρου  100  του ν. 3852/2010, αφετέρου ως τέτοια δεν εμπίπτει σε κανέναν από τους αναφερόμενους στο άρθρο 12 του ν. 4412/2016 συμβατικούς τύπους, τους οποίους ο νόμος αυτός εξαιρεί από το πεδίο εφαρμογής του. Τούτο, διότι από το αντικείμενο της ανωτέρω συναφθείσας σύμβασης και κυρίως από τη διαμόρφωση των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων των συμβαλλόμενων μερών, προκύπτει ότι αυτά δεν εκκινούν από την ίδια αφετηρία συμφερόντων με σκοπό την από κοινού, δια της αλληλοσυμπλήρωσης αρμοδιοτήτων ή οικονομοτεχνικών μέσων,  εκτέλεση  της  δημόσιας  αποστολής  τους, ούτε  συμβάλλουν  με ισορροπημένο τρόπο στην υλοποίηση του αντικειμένου της σύμβασης.(..)Ενόψει των προαναφερομένων, η εν λόγω σύμβαση έχει το χαρακτήρα δημόσιας σύμβασης παροχής τεχνικών υπηρεσιών συναφών με την εκπόνηση μελέτης, η οποία ανατέθηκε απευθείας στην αιτούσα αναπτυξιακή ανώνυμη εταιρεία, χωρίς, με βάση τα πραγματικά περιστατικά που προεκτέθηκαν, να συντρέχουν οι προς τούτο προβλεπόμενες στο ν. 4412/2016 προϋποθέσεις για την απευθείας ανάθεσή της...Απορρίπτει την αίτηση του Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού με την επωνυμία «Δήμος ...» και της αναπτυξιακής ανώνυμης εταιρείας...


ΕλΣυν.Τμ.6/389/2016

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:Αίτηση ανάκλησης  της 19/2015 πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στον Δήμο …, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του Δήμου … και της ..., με αντικείμενο την «Υποστήριξη της λειτουργικής, μηχανογραφικής και ψηφιακής ανασυγκρότησης της επανασυσταθείσας Διεύθυνσης Δημοτικής Αστυνομίας του Δήμου … και διαχείρισης των υλικοτεχνικών  λειτουργικών υποδομών της», χρονικής διάρκειας έξι μηνών και προϋπολογιζόμενης δαπάνης 495.000,00 ευρώ (πλέον ΦΠΑ).(...)Σύμφωνα όμως με τα βασίμως προβαλλόμενα με την κρινόμενη αίτηση και παρέμβαση, το Τμήμα κρίνει, κατά πλειοψηφία, ότι η ελεγχόμενη σύμβαση δε λειτουργεί καταχρηστικά, αλλά συνιστά γνήσια προγραμματική σύμβαση του άρθρου 100 του ν. 3852/2010, δεδομένου ότι: α) από το υποβληθέν σχέδιο προκύπτει η ανάληψη σχετικών υποχρεώσεων εκ μέρους όλων των συμβαλλομένων μερών, αλληλοσυμπληρώνοντας τις αρμοδιότητές τους (βλ. ανωτέρω σκ. IΙΙ Δ), β) σύμφωνα με το άρθρο 19 του προαναφερθέντος ν. 4325/2015 (Α΄ 47/11.5.2015) επανασυστάθηκαν αυτοδικαίως οι θέσεις Δημοτικής Αστυνομίας, ενώ ο Δήμος … με την 683/2015 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου επανασυνέστησε τη Διεύθυνση Δημοτικής Αστυνομίας και προέκυψε ανάγκη ψηφιακής οργάνωσης και αναβάθμισης των λειτουργικών συστημάτων της. Περαιτέρω, μεταξύ των καταστατικών σκοπών της ….., όπως προαναφέρθηκε, είναι και η επιστημονική και τεχνική υποστήριξη του Δήμου … καθώς και η προώθηση της επιχειρηματικής και οικονομικής ανάπτυξης του εν λόγω Δήμου. Συνεπώς, οι δύο συμβαλλόμενοι εκκινούν από κοινή αφετηρία, δεδομένου ότι η υποστήριξη της λειτουργικής και μηχανογραφικής ανασυγκρότησης της επανασυσταθείσας Διεύθυνσης Δημοτικής Αστυνομίας του Δήμου …συνιστά υποχρέωση, όχι μόνο του Δήμου …, αλλά και της ίδιας της …., βάσει του καταστατικού της, γ) η ελεγχόμενη σύμβαση δεν επιφέρει στρέβλωση του ανταγωνισμού, καθόσον το σύνολο των ανοιχτών στον ανταγωνισμό παρασχεθησομένων υπηρεσιών και προμηθειών θα υλοποιηθούν με σειρά περαιτέρω διαγωνιστικών διαδικασιών, για τη σύναψη συμβάσεων με τρίτους φορείς (φυσικά ή νομικά πρόσωπα), ενόψει δε τούτου, εσφαλμένως, η προσβαλλόμενη πράξη υπέλαβε ότι η ίδια η ….. θα προμηθεύσει τον υλικοτεχνικό εξοπλισμό και το συνοδευτικό λογισμικό για τη Διεύθυνση Δημοτικής Αστυνομίας, ενώ από το άρθρο 3.2.6. του σχεδίου σύμβασης προκύπτει ότι η … πρόκειται να παράσχει υπηρεσίες συμβούλου, διαχειριζόμενη τις διαδικασίες για την προμήθεια του αναγκαίου υλικοτεχνικού εξοπλισμού, δ) η προβλεπόμενη καταβολή χρηματικών ποσών στην …. δεν συνιστά μονομερή περιουσιακή μετακίνηση, ούτε αμοιβή της για τις παρασχεθησόμενες υπηρεσίες, αλλά αποσκοπεί στην κάλυψη του κόστους εκτέλεσης των συμβατικών υποχρεώσεων αυτής (βλ. σχετικό Παράρτημα της Προγραμματικής Σύμβασης), ε) σε περίπτωση τυχόν παράβασης από το Δήμο των συμβατικών του υποχρεώσεων, προβλέπεται (άρθρο 9 της σύμβασης) η κατάπτωση των ορισθεισών ποινικών ρητρών, συνεπώς υφίσταται έλεγχος και επί του Δήμου και όχι μόνον επί της …., ως προς την εκπλήρωση των υποχρεώσεων που αναλαμβάνει δυνάμει της προγραμματικής σύμβασης. Τέλος, υπέρ της φύσης του ελεγχόμενου σχεδίου σύμβασης, ως γνήσιας προγραμματικής σύμβασης, συνηγορεί το γεγονός ότι η προμήθεια του αναγκαίου υλικοτεχνικού εξοπλισμού της Δημοτικής Αστυνομίας πρόκειται να συμπληρώσει και βελτιώσει το υπάρχον σύστημα ελεγχόμενης στάθμευσης, η αναβάθμιση και συντήρηση του οποίου κατά τα γνωστά στο Δικαστήριο (βλ. πράξη Ζ΄ Κλιμ. Ελ. Συν. 87/2013), αποτέλεσε αντικείμενο συναφθείσας μεταξύ του Δήμου ….και της …. προγραμματικής σύμβασης. Ως εκ τούτου, η ελεγχόμενη σύμβαση δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του π.δ. 60/2007, δεδομένου ότι δεν αποτελεί κατά την έννοια του άρθρου 2 παρ. 2 αυτού δημόσια σύμβαση, συναπτόμενη εξ επαχθούς αιτίας, αλλά είναι γνήσια προγραμματική σύμβαση, το αντικείμενο της οποίας συνίσταται στην συνεργασία των ανωτέρω φορέων προς την επίτευξη ενός σκοπού δημοσίου συμφέροντος. Μειοψήφισε ο Σύμβουλος Γεώργιος Βοΐλης, ο οποίος υποστήριξε την άποψη ότι η ελεγχόμενη σύμβαση δε συνιστά γνήσια προγραμματική σύμβαση του άρθρου 100 του ν. 3852/2010, αλλά υπό το μανδύα αυτής υποκρύπτεται απευθείας ανάθεση από το Δήμο … στην αναπτυξιακή ανώνυμη εταιρεία αυτού (….), η οποία έλαβε χώρα χωρίς τη διεξαγωγή ανοικτού διαγωνισμού και χωρίς την επίκληση λόγων που δικαιολογούν την προσφυγή στην εξαιρετική αυτή διαδικασία, όπως ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλόμενη πράξη της Επιτρόπου. Πλην όμως η γνώμη αυτή δεν εκράτησε.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, πρέπει να γίνει δεκτή η αίτηση, καθώς και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση, να ανακληθεί η 19/2015 πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στον Δήμο … και να επιτραπεί η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο σχεδίου προγραμματικής σύμβασης, καθόσον δεν αναδείχθηκε με την ανακαλούμενη πράξη άλλος λόγος διακωλυτικός της υπογραφής του.


ΕλΣυν.Τμ.6/557/2014

Παροχή υπηρεσιών λειτουργίας παιδικών και βρεφονηπιακών σταθμών:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες νομικές σκέψεις το Τμήμα κρίνει ότι η επίμαχη σύμβαση δεν συνιστά γνήσια προγραμματική σύμβαση του άρθρου 100 του ν. 38520/2010. Τούτο δε, διότι: α) αυτή συνάπτεται μεταξύ δύο μερών, τα οποία δεν εκκινούν από κοινή αφετηρία για την επίτευξη ενός δημόσιου σκοπού που εκ του νόμου τους έχει ανατεθεί, αλλά επιδιώκουν ο μεν Δήμος την επίτευξη της εύρυθμης λειτουργίας των παιδικών και βρεφονηπιακών σταθμών προς εκπλήρωση της αποστολής που έχει αναλάβει δυνάμει του άρθρου 75 του ΚΔΚ, η δε αντισυμβαλλόμενη ιδιωτικού δικαίου ΚΟΙΝ.Σ.ΕΠ. το αντάλλαγμα για την παροχή της υπηρεσίας λειτουργίας αυτών. β) για την επίτευξη του σκοπού της επίμαχης σύμβασης προβλέπεται μονομερής περιουσιακή μετακίνηση από το Δήμο στην επιχείρηση με τη μορφή του ανταλλάγματος έναντι των παρεχόμενων μέσω της σύμβασης υπηρεσιών, γ) ο επιδιωκόμενος από τα αντισυμβαλλόμενα μέρη σκοπός επιτυγχάνεται αποκλειστικά μέσω της σύμβασης αυτής χωρίς να απαιτείται η περαιτέρω σύναψη εκτελεστικών συμβάσεων, γεγονός που υποδηλώνει τη βούληση του Δήμου να συνάψει αμφοτεροβαρή εξ επαχθούς αιτίας σύμβαση για το λόγο δε αυτό, άλλωστε., όπως και ο Δήμος συνομολογεί, ζήτησε προσφορές και από άλλες δύο ΚΟΙΝ.ΕΠ..Σημειώνεται δε ότι το συμπέρασμα ότι η επίμαχη σύμβαση δεν έχει το χαρακτήρα προγραμματικής σύμβασης του άρθρου 100 του ν. 3852/2010, με συνέπεια να κωλύεται η υπογραφή της δεν συνεπάγεται τον αποκλεισμό της νομοθετικά προβλεπόμενης δυνατότητας σύναψης οποιασδήποτε προγραμματικής σύμβασης μεταξύ ενός δήμου και μίας ΚΟΙΝ.Σ.ΕΠ., όπως αβασίμως προβάλλεται με την κρινόμενη αίτηση, εφόσον πρόκειται για γνήσια προγραμματική σύμβαση και κατά τα λοιπά πληρούνται οι προϋποθέσεις του ανωτέρω άρθρου.Συνακόλουθα, το Τμήμα κρίνει ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση η επίμαχη σύμβαση συνάπτεται μεταξύ μίας αναθέτουσας αρχής, κατά την έννοια του δικαίου της Ένωσης και ενός ιδιώτη και έχει ως αντικείμενο την παροχή υπηρεσιών λειτουργίας των παιδικών και βρεφονηπιακών σταθμών.(...)Με τα δεδομένα αυτά το Τμήμα κρίνει ότι η κρινόμενη αίτηση πρέπει να απορριφθεί.


ΕΣ/ΤΜ.6/1071/2018

Προγραμματική σύμβαση. (..) ζητείται η ανάκληση της 2/2018 Πράξης της Αναπληρώτριας Επιτρόπου της Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στο . ..., με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του αιτούντος Δήμου και της διαδημοτικής επιχείρησης με την επωνυμία «..... ΑΕ» (εφεξής ... ΑΕ) για την «ενίσχυση του μηχανισμού καθαριότητας για την αποκομιδή σύμμεικτων απορριμμάτων στις Δ.Ε. (..)Ενόψει αυτών και προκειμένου να καθίσταται εφικτός και ο δικαστικός έλεγχος της τήρησης των αρχών της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης και της οικονομικότητας (άρθρο 33 ν. 4270/2014) καθώς και της υπέρβασης ή μη των άκρων ορίων της διακριτικής ευχέρειας της Διοίκησης κατά την άσκηση της νόμιμης συμβατικής δράσης της Διοίκησης, τόσο η απόφαση ενός Δήμου, με την οποία - κατ’ ενάσκηση διακριτικής ευχέρειας – αυτός αναθέτει τη συλλογή και μεταφορά των στερεών αποβλήτων στον οικείο Φ.ο.Δ.Σ.Α., όσο και η προγραμματική σύμβαση που συνάπτεται μεταξύ των δύο φορέων για την υλοποίησή τους, πρέπει να φέρουν ειδική αιτιολογία, από την οποία να προκύπτει η αντικειμενική αδυναμία παροχής των υπηρεσιών αυτών με ίδια μέσα και προσωπικό του Δήμου (..)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ της παρούσας, λαμβανομένων υπόψη των προσκομισθέντων εγγράφων, το Τμήμα κρίνει ότι η 102/2018 απόφαση του Δ.Σ. ... παρίσταται επαρκώς και ειδικώς αιτιολογημένη ως προς την αντικειμενική αδυναμία άσκησης από το Δήμο ... των ανατιθέμενων με την ελεγχόμενη προγραμματική σύμβαση υπηρεσιών, ήτοι την ανεπάρκεια προσωπικού του Δήμου και τη διενέργεια εκ μέρους του Δήμου των απαραίτητων ενεργειών για την πρόσληψη προσωπικού, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα με την υπό κρίση αίτηση....VI. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει να γίνει δεκτή η κρινόμενη αίτηση και να ανακληθεί η προσβαλλόμενη Πράξη....Δέχεται την αίτηση ανάκλησης.Ανακαλεί την 2/2018 Πράξη της Αναπληρώτριας Επιτρόπου της Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου  ....


ΕλΣυν.Τμ.6/893/2018

Σχέδιο προγραμματικής σύμβασης για την ενίσχυση υπηρεσιών καθαριότητας:.επιδιώκεται η ανάκληση της 6/2018 Πράξης του Αναπληρωτή Επιτρόπου της Υπηρεσίας Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου . Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις της παρούσας, το Τμήμα κρίνει ότι η πρώτη διαπιστωθείσα με την προσβαλλόμενη Πράξη πλημμέλεια ήρθη, ενόψει της προσκόμισης αναλυτικού προϋπολογισμού της ελεγχόμενης προγραμματικής σύμβασης, ο οποίος εκ παραδρομής δεν υποβλήθηκε στον Επίτροπο και στον οποίο αναφέρονται με σαφήνεια και πληρότητα τα επιμέρους κόστη, ήτοι το κόστος απασχόλησης του προσωπικού βάσει ειδικότητας, το κόστος λειτουργίας οχημάτων, καθώς και το έμμεσο διαχειριστικό κόστος της σύμβασης για την απασχόληση λοιπού προσωπικού (διοικητικού, οικονομικού προσωπικού κ.λπ.) και τα έξοδα που αναλαμβάνει ο φορέας (επικοινωνίας κ.λπ.) για την υλοποίηση του αντικειμένου της σύμβασης, από το άθροισμα των οποίων προκύπτει ο συνολικός προϋπολογισμός της προγραμματικής σύμβασης. Ωστόσο, το Τμήμα κρίνει ότι η ελεγχόμενη προγραμματική σύμβαση παρίσταται μη νόμιμη, καθόσον i) δεν προκύπτουν συγκεκριμένοι και σαφείς αντικειμενικοί λόγοι που καθιστούν αδύνατη την εκ μέρους του Δήμου … άσκηση των ανατιθέμενων εργασιών για τη συλλογή και μεταφορά στερεών αποβλήτων από το ήδη υπηρετούν προσωπικό του και με ίδια μέσα, εξαιρουμένου του φορτηγού με αρπάγη για την αποκομιδή των ογκωδών αντικειμένων, ενόψει των αρχών της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης και της οικονομικότητας που πρέπει να διέπουν τη δράση της δημόσιας διοίκησης καθώς και του γεγονότος ότι η σύναψη προγραμματικής σύμβασης αποτελεί το ultimum refugium για την επίτευξη του επιδιωκόμενου με αυτή αποτελέσματος.(...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, εφόσον εξακολουθούν να υφίστανται διακωλυτικοί της υπογραφής του ελεγχόμενου σχεδίου λόγοι, η προσβαλλόμενη Πράξη δεν πρέπει να ανακληθεί και η υπό κρίση αίτηση πρέπει να απορριφθεί.

ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕλΣυνΤμ.Μειζ-Επταμ.Συνθ/1355/2018