ΕΣ/ΤΜ.6/1628/2020
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Μελέτη επεκτάσεως κτιρίων....Το Κλιμάκιο, με την προσβαλλόμενη Πράξη του, έκρινε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της ανωτέρω σύμβασης, με την αιτιολογία ότι κατά παράβαση των κρίσιμων διατάξεων του ν. 4412/2016 και της διακήρυξης, το Πρακτικό 1/5.6.2019 της Επιτροπής του Διαγωνισμού για την τεχνική αξιολόγηση των προσφορών των διαγωνιζόμενων εταιρειών δεν αιτιολογείται νομίμως, καθόσον σε αυτό παρατίθεται μόνον η βαθμολογία στα κριτήρια αξιολόγησης της διακήρυξης, η οποία συνοδεύεται, σε κάθε κριτήριο, από γενικούς μόνο λεκτικούς χαρακτηρισμούς (άριστος, επαρκέστατος, εξαιρετικός), με αποτέλεσμα να μην αναδεικνύεται η συγκριτική υπεροχή ή υστέρηση εκάστης προσφοράς, ιδίως στην περίπτωση του τρίτου κριτηρίου, όπου οι προσφέροντες έλαβαν διαφορετική βαθμολογία. Ενόψει της πλημμέλειας αυτής κρίθηκε ότι καταλείπονται αμφιβολίες ως προς την ορθότητα της βαθμολογίας των διαγωνιζομένων εταιρειών και, τελικώς, καθίσταται ανέφικτος ο έλεγχος νομιμότητας της βαθμολογίας αυτής από το Ελεγκτικό Συνέδριο.Με την αίτησή της η αιτούσα ζητεί την ανάκληση της προσβαλλόμενης Πράξης, ισχυριζόμενη ότι η Επιτροπή του Διαγωνισμού κατά την αξιολόγηση των τεχνικών προσφορών των διαγωνιζομένων κατέγραψε σε ξεχωριστό πίνακα, επισυναπτόμενο στο Πρακτικό της, αναλυτική λεκτική αιτιολογία της βαθμολογίας κάθε επιμέρους κριτηρίου, ο οποίος εκ παραδρομής δεν προσκομίστηκε ενώπιον του Κλιμακίου, πλην ήδη προσκομίζεται ενώπιον του παρόντος Τμήματος. Πράγματι, στον αναλυτικό από 5.6.2019 Πίνακα που προσκομίζεται, περιλαμβάνεται, παραπλεύρως της βαθμολογίας, αναλυτική αιτιολόγηση αυτής, με αναφορά στα συγκεκριμένα στοιχεία των τεχνικών προσφορών, τα οποία αξιολόγησε η Επιτροπή σε σχέση με τα προβλεπόμενα και απαιτούμενα στη διακήρυξη επιμέρους χαρακτηριστικά και τις αντικειμενικές σταθμίσεις στις οποίες προέβη, κατόπιν των οποίων και βαθμολόγησε τις υποβληθείσες τεχνικές προσφορές, με αποτέλεσμα να καθίσταται επαληθεύσιμο ότι αυτές ανταποκρίνονται στις οριζόμενες τεχνικές προδιαγραφές. Ενόψει της προσκόμισης του ανωτέρω Πίνακα, το Τμήμα κρίνει ότι δεν συντρέχει η αναδειχθείσα από το Κλιμάκιο πλημμέλεια. Κατ΄ ακολουθίαν των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη Πράξη, και να κριθεί ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου της ελεγχόμενης σύμβασης, αντίγραφο του οποίου φυλάσσεται στη Γραμματεία του Δικαστηρίου. Τέλος, πρέπει να διαταχθεί η απόδοση του καταβληθέντος παραβόλου στην αιτούσα (άρθρο 73 παρ. 4 Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο, που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 4129/2013, Α΄ 52).
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΤΜ.6/1243/2020
Προμήθεια απορριματοφόρων (με leasing)....ζητείται η ανάκληση της 53/2020 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με τα δεδομένα αυτά, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (βλ. σκέψη 2), το Τμήμα αποφαίνεται ότι ορθώς έκρινε το Κλιμάκιο ότι η βαθμολόγηση της τεχνικής προσφοράς της μοναδικής συμμετέχουσας στο διαγωνισμό εταιρείας σε όλα τα κριτήρια παρίσταται πλημμελώς αιτιολογημένη, αφού, κατά παράβαση των οριζομένων στις διατάξεις των παρ. 11 και 13 του άρθρου 86 του ν. 4412/2016 στο πρακτικό της Επιτροπής του Διαγωνισμού παρατίθεται μόνο πίνακας βαθμολόγησης της τεχνικής προσφοράς της εταιρείας αυτής, ανά προβλεπόμενο από τη διακήρυξη κριτήριο, χωρίς οποιαδήποτε λεκτική διατύπωση της κρίσης της Επιτροπής και αξιολόγηση αυτής ανά κριτήριο και χωρίς να αναφέρονται τα στοιχεία, τα οποία ελήφθησαν υπόψη κατά τη βαθμολόγηση. Η ως άνω πλημμέλεια συντρέχει ανεξαρτήτως του ότι η βαθμολογία που δόθηκε ως προς τα κριτήρια αυτά ήταν ίση με 100 και καλύπτονταν, εξ αυτού του λόγου, οι απαιτήσεις της διακήρυξης, αφού η λεκτική διατύπωση της κρίσης της αρμόδιας Επιτροπής προβλέπεται ρητώς από το νόμο ως απαραίτητο στοιχείο – πέραν της δοθείσας βαθμολογίας – για τη νομιμότητα της αξιολόγησης των τεχνικών προσφορών. Σε κάθε περίπτωση, εφόσον ο νόμος δεν διακρίνει, η ως άνω ρητή απαίτηση για ειδική λεκτική αιτιολόγηση της βαθμολόγησης συντρέχει και στη περίπτωση υποβολής μιας μόνο τεχνικής προσφοράς, διότι και σε αυτήν την περίπτωση η βαθμολόγηση της τεχνικής προσφοράς με τη συνοδεύουσα αυτή λεκτική αιτιολόγηση έχει ως σκοπό προεχόντως τη σύγκριση της τεχνικής προσφοράς του υποψήφιου αναδόχου με τις απαιτήσεις της αναθέτουσας αρχής, όπως αυτές προκύπτουν από την διακήρυξη και τα συμβατικά τεύχη. Περαιτέρω όμως το Τμήμα κρίνει ότι, η διαπιστωθείσα ελλείπουσα αιτιολογία της βαθμολογίας της τεχνικής προσφοράς της μοναδικής συμμετέχουσας και ήδη παρεμβαίνουσας εταιρείας συμπληρώνεται με το προσκομισθέν ενώπιον του Τμήματος, έγγραφο της Επιτροπής του Διαγωνισμού, με το οποίο αιτιολογείται από αυτήν με αναλυτικό τρόπο η βαθμολόγηση της τεχνικής προσφοράς αυτής. Ειδικότερα, σ’ αυτό εκτίθενται αναλυτικά η κατανομή των κριτηρίων βαθμολόγησης και οι συντελεστές αυτών, καθώς και η αναλυτική λεκτική αιτιολογία της βαθμολογίας κάθε επιμέρους κριτηρίου. Η κατά τα ανωτέρω ανάλυση τεκμηριώνεται με αναφορά στα συγκεκριμένα στοιχεία της τεχνικής προσφοράς της εταιρείας αυτής, τα οποία αξιολόγησε η Επιτροπή σε σχέση με τα προβλεπόμενα και απαιτούμενα στη διακήρυξη επιμέρους χαρακτηριστικά και τις αντικειμενικές σταθμίσεις στις οποίες προέβη, κατόπιν των οποίων και βαθμολόγησε αυτήν, με αποτέλεσμα να καθίσταται επαληθεύσιμο ότι αυτές ανταποκρίνονται στις οριζόμενες τεχνικές προδιαγραφές. Ενόψει των ανωτέρω το Τμήμα κρίνει ότι, η διαπιστωθείσα από το ως άνω Κλιμάκιο πλημμέλεια, η οποία κατέστη, μετά την ως άνω λεκτική αιτιολόγηση της βαθμολογίας, μη ουσιώδης, δεν συνιστά διακωλυτικό λόγο υπογραφής του σχεδίου της σύμβασης (Ε.Σ. VI Τμ. 715, 713, 519/2020).Ανακαλεί την 53/2020 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/444/2019
Λειτουργία και συντήρηση εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων ...Κατά παράβαση της διάταξης του άρθρου 86 παρ. 11 ν. 4412/2016, κατά την αξιολόγηση της τεχνικής προσφοράς της μοναδικής συμμετέχουσας εταιρείας η Επιτροπή Διενέργειας του διαγωνισμού περιορίσθηκε, ως προς και τα έξι (6) κριτήρια αξιολόγησης, στη βαθμολόγησή τους, χωρίς να αιτιολογήσει περαιτέρω τη βαθμολογία που προσέδωσε σε αυτά. Η λεκτική διατύπωση της κρίσης της αρμόδιας Επιτροπής προβλέπεται ρητά από τη διάταξη της παρ. 11 άρθρο 86 του εφαρμοστέου πλέον στις διαδικασίες ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων ν. 4412/2016 ως απαραίτητο στοιχείο – πέραν της βαθμολογίας – για τη νομιμότητα της αξιολόγησης των τεχνικών προσφορών, καθώς, όπως προεκτέθηκε (σκ. 5), μέσω της παράθεσης των στοιχείων που εκτίμησε η οικεία Επιτροπή για τη βαθμολόγηση κάθε κριτηρίου ανάθεσης, τεκμηριώνεται η σχετική κρίση της και καθίσταται εφικτός ο έλεγχος αυτής από το Δικαστήριο. Σε αντίθεση, μάλιστα, με το προγενέστερο νομοθετικό καθεστώς (βλ. άρθρο 20 του εφαρμοζόμενου αναλογικώς στις συμβάσεις ανάθεσης υπηρεσιών π.δ. 118/2007), στον ν. 4412/2016 αποσαφηνίζεται κατά τα ανωτέρω η έννοια της αιτιολογημένης γνωμοδότησης του αρμόδιου οργάνου, από το αδιάστικτο δε γράμμα της διάταξης προκύπτει ότι αξιώνεται λεκτική διατύπωση σε κάθε περίπτωση αξιολόγησης ανεξαρτήτως βαθμολογίας. Τούτο επιτάσσει, άλλωστε, και η αρχή της διαφάνειας όχι μόνο στην περίπτωση υποβολής πλειόνων προσφορών, αλλά και επί υποβολής μίας μόνο προσφοράς. Εν προκειμένω, η έλλειψη ειδικής αιτιολογίας για τη βαθμολόγηση των εν λόγω κριτηρίων αξιολόγησης έχει ως αποτέλεσμα να μην εξειδικεύεται προσηκόντως η ποιότητα της τεχνικής προσφοράς και να μην προκύπτει σαφώς ότι καλύπτονται, χωρίς αποκλίσεις, οι απαιτήσεις της διακήρυξης.
ΕΣ/ΤΜ.6/1875/2019
Προμήθεια αυτοκινούμενου χορτοκοπτικού...ζητείται η ανάκληση της 327/2019 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα προς όσα εκτέθηκαν στη σκέψη 2 της παρούσας, το Τμήμα κρίνει ότι ο ανωτέρω λόγος ανάκλησης είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, διότι, κατά τα ορθώς κριθέντα με την προσβαλλόμενη Πράξη, το Πρακτικό της Επιτροπής Διαγωνισμού για την τεχνική αξιολόγηση των προσφορών των υποψήφιων εταιρειών δεν έχει αιτιολογηθεί νομίμως, κατά παράβαση των διατάξεων των άρθρων 86 παρ. 11 και 13 του ν. 4412/2016 και 2.3.1 της οικείας διακήρυξης. Και τούτο, διότι στο Πρακτικό αυτό παρατίθενται μόνο πίνακες βαθμολόγησης για κάθε Τμήμα της προμήθειας, για το οποίο υποβλήθηκε προσφορά, ανά προβλεπόμενο από τη διακήρυξη κριτήριο, χωρίς οποιαδήποτε λεκτική διατύπωση της κρίσης της Επιτροπής Διαγωνισμού και αξιολόγηση των προσφορών ανά κριτήριο και χωρίς να αναφέρονται τα στοιχεία, τα οποία ελήφθησαν υπόψη κατά τη βαθμολόγηση. Η ως άνω πλημμέλεια συντρέχει ανεξαρτήτως του ότι η τεθείσα βαθμολογία ως προς τα κριτήρια αυτά ήταν ίση ή ανώτερη του 100, το οποίο σημαίνει ότι καλύπτονταν ακριβώς ή υπερκαλύπτονταν οι απαιτήσεις της διακήρυξης, διότι η λεκτική διατύπωση της κρίσης της αρμόδιας Επιτροπής προβλέπεται ρητώς από τη διάταξη του άρθρου 86 παρ. 11 του ν. 4412/2016 ως απαραίτητο στοιχείο -πέραν της βαθμολογίας- για τη νομιμότητα της αξιολόγησης των τεχνικών προσφορών, καθώς μέσω της παράθεσης των στοιχείων, που εκτιμήθηκαν από την Επιτροπή για τη βαθμολόγηση κάθε κριτηρίου ανάθεσης, τεκμηριώνεται η σχετική κρίση της και καθίσταται εφικτός ο έλεγχος αυτής από το Δικαστήριο. Εξάλλου, του νόμου μη διακρίνοντος, η ως άνω απαίτηση για ειδική λεκτική αιτιολόγηση της βαθμολόγησης συντρέχει και στις περιπτώσεις υποβολής μιας και μόνο τεχνικής προσφοράς, διότι και σε αυτές τις περιπτώσεις πρέπει να καθίσταται επαληθεύσιμο ότι τα επιμέρους κριτήρια καλύπτουν τις απαιτήσεις της διακήρυξης, χωρίς να παρουσιάζουν αποκλίσεις από τα σχετικώς προβλεφθέντα σε αυτή. Την ως άνω απαίτηση του νόμου και της διακήρυξης για λεκτική διατύπωση της σχετικής κρίσης ανά κριτήριο δεν αναπληρώνει εν προκειμένω, όπως αβασίμως προβάλλεται, η αναφορά της Επιτροπής Διαγωνισμού στο οικείο Πρακτικό ότι οι τεχνικές προσφορές των υποψήφιων εταιρειών καλύπτουν τις τεχνικές προδιαγραφές της υπ’ αρ. 07ΤΥ/2018 μελέτης, καθώς η γενική αυτή αναφορά δεν αρκεί για την εκπλήρωση της υποχρέωσης της Επιτροπής Διαγωνισμού για ειδική λεκτική αιτιολόγηση της βαθμολόγησης κάθε κριτηρίου, με έστω συνοπτική αναφορά των κατ’ ιδίαν χαρακτηριστικών των τεχνικών προσφορών, που συνιστούν πλεονεκτήματα ή μειονεκτήματά τους, και τα οποία αντιστοιχούν στα ως άνω τεθέντα κριτήρια και ελήφθησαν υπόψη κατά τη βαθμολόγηση.Δεν ανακαλεί την 327/2019 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕΣ/ΤΜ.6/713/2020
Συλλογή και Μεταφορά Στερεών Αποβλήτων ...ζητείται η ανάκληση της 69/2020 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου,...Με τα δεδομένα αυτά, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (βλ. σκέψη 2), το Τμήμα αποφαίνεται ότι ορθώς έκρινε το Κλιμάκιο ότι η βαθμολόγηση της τεχνικής προσφοράς της μοναδικής συμμετέχουσας στο διαγωνισμό εταιρείας σε όλα τα κριτήρια παρίσταται πλημμελώς αιτιολογημένη, αφού, κατά παράβαση των οριζομένων στις διατάξεις των παρ. 11 και 13 του άρθρου 86 του ν. 4412/2016 στο πρακτικό της Επιτροπής του Διαγωνισμού παρατίθεται μόνο πίνακας βαθμολόγησης της τεχνικής προσφοράς της εταιρείας αυτής, ανά προβλεπόμενο από τη διακήρυξη κριτήριο, χωρίς οποιαδήποτε λεκτική διατύπωση της κρίσης της Επιτροπής και αξιολόγηση αυτής ανά κριτήριο και χωρίς να αναφέρονται τα στοιχεία, τα οποία ελήφθησαν υπόψη κατά τη βαθμολόγηση. Η ως άνω πλημμέλεια συντρέχει ανεξαρτήτως του ότι η βαθμολογία που δόθηκε ως προς τα κριτήρια αυτά ήταν ίση με 100 και καλύπτονταν, εξ αυτού του λόγου, οι απαιτήσεις της διακήρυξης, αφού η λεκτική διατύπωση της κρίσης της αρμόδιας Επιτροπής προβλέπεται ρητώς από το νόμο ως απαραίτητο στοιχείο – πέραν της δοθείσας βαθμολογίας – για τη νομιμότητα της αξιολόγησης των τεχνικών προσφορών.(...)Κατ΄ ακολουθίαν των ανωτέρω, η υπό κρίση αίτηση ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτή για τον προδιαληφθέντα λόγο, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου και να επιτραπεί η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου ... και της εταιρείας «....» με αντικείμενο την ανάθεση της «Συλλογής και Μεταφοράς Στερεών Αποβλήτων των Δ.Ε. ... και ΒΙ.ΠΕ. ... του Δήμου ...».Ανακαλεί την 69/2020 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου
ΕΣ/ΤΜ.6/519/2020
Προμήθεια βυτιοφόρων οχημάτων...ζητείται η ανάκληση της 14/2020 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω υπό σκέψη 3, το Τμήμα κρίνει ότι η διαπιστωθείσα ελλείπουσα αιτιολογία της βαθμολογίας των τεχνικών προσφορών των διαγωνιζομένων (δεύτερης και τρίτης αιτουσών) συμπληρώθηκε με τους προσκομισθέντες, το πρώτον ενώπιον του Τμήματος, ηλεκτρονικούς πίνακες (υπολογιστικά φύλλα excel), που κατήρτισε η Επιτροπή του Διαγωνισμού, στους οποίους αιτιολογείται από αυτήν με αναλυτικό τρόπο η βαθμολόγηση των τεχνικών προσφορών των διαγωνιζομένων. Ειδικότερα, σε αυτούς εκτίθενται αναλυτικά ανά τμήμα του διαγωνισμού η κατανομή των κριτηρίων βαθμολόγησης, οι συντελεστές, η βαθμολογία κάθε διαγωνιζομένης εταιρείας ανά τμήμα του διαγωνισμού, καθώς και η αναλυτική λεκτική αιτιολογία της βαθμολογίας κάθε επιμέρους κριτηρίου. Η κατά τα ανωτέρω ανάλυση τεκμηριώνεται με αναφορά στα συγκεκριμένα στοιχεία των τεχνικών προσφορών, τα οποία αξιολόγησε η Επιτροπή σε σχέση με τα προβλεπόμενα και απαιτούμενα στη διακήρυξη επιμέρους χαρακτηριστικά και τις αντικειμενικές σταθμίσεις στις οποίες προέβη, κατόπιν των οποίων και βαθμολόγησε τις υποβληθείσες τεχνικές προσφορές, με αποτέλεσμα να καθίσταται επαληθεύσιμο ότι αυτές ανταποκρίνοναι στις οριζόμενες τεχνικές προδιαγραφές. Ενόψει δε της προσκόμισης των ως άνω πινάκων ενώπιον του Τμήματος, αυτό κρίνει ότι η διαπιστωθείσα ως άνω από το Κλιμάκιο πλημμέλεια δεν δύναται πλέον να θεωρηθεί ουσιώδης, κωλύουσα την υπογραφή των οικείων σχεδίων συμβάσεων.Κατ΄ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι συνεξεταζόμενες υπό κρίση αιτήσεις ανάκλησης και η υπό κρίση παρέμβαση πρέπει να γίνουν δεκτές για τον προδιαληφθέντα λόγο. Περαιτέρω, πρέπει να ανακληθεί η προσβαλλόμενη Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου και να επιτραπεί η υπογραφή των υποβληθέντων για έλεγχο α) σχεδίου σύμβασης μεταξύ της «....» (....) και της δεύτερης αιτούσας «...» για την προμήθεια δέκα (10) βυτιοφόρων οχημάτων υψηλής πίεσης νερού και αναρρόφησης λυμάτων (μικτής χρήσης-διαξονικών) και β) σχεδίου σύμβασης μεταξύ της «....» (....) και της τρίτης αιτούσας «....» για την προμήθεια δεκαοκτώ (18) βυτιοφόρων οχημάτων αναρρόφησης και υψηλής πίεσης νερού από ανακύκλωση λυμάτων (τριαξονικών). Τέλος, πρέπει να διαταχθεί η απόδοση των κατατεθέντων παραβόλων στις αιτούσες (άρθρο 73 παρ. 4 Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο, που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 4129/2013, Α΄ 52).
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/459/2020
Προμήθεια χημικών αντιδραστηρίων...Με τα δεδομένα αυτά και ενόψει όσων έγιναν δεκτά στην υπό ΙΙΙ.Β σκέψη, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δεν αιτιολογείται νομίμως το από 17.7.2020 πρακτικό της Επιτροπής Αξιολόγησης Τεχνικών Προσφορών. Ειδικότερα, το εν λόγω πρακτικό δεν ανταποκρίνεται στην υποχρέωση ειδικής λεκτικής αιτιολόγησης, κατά τα ανωτέρω, της βαθμολόγησης των επιμέρους κριτηρίων κάθε υποβληθείσας προσφοράς, με έστω συνοπτική αναφορά των συγκεκριμένων στοιχείων και των κατ’ ιδίαν χαρακτηριστικών των τεχνικών προσφορών, που συνιστούν πλεονεκτήματα ή μειονεκτήματά τους, τα οποία ανταποκρίνονται στα τεθέντα κριτήρια και ελήφθησαν υπόψη κατά τη βαθμολόγηση. Και τούτο, διότι σε όλες τις περιπτώσεις, πέραν της σταθερά επαναλαμβανόμενης και πανομοιότυπης για όλες τις προσφορές, γενικής και αόριστης διατύπωσης ότι συμμορφώνονται πλήρως προς τις ζητούμενες τεχνικές προδιαγραφές των αντίστοιχων Τμημάτων, δεν παρατίθεται οποιαδήποτε περαιτέρω, έστω και συνοπτική, λεκτική αιτιολόγηση της δοθείσας αριθμητικής βαθμολογίας τους ως προς την πλήρωση των επιμέρους κριτηρίων εκάστου Τμήματος. Τούτο καθίσταται εμφανέστερο, ιδίως, στις περιπτώσεις βαθμολόγησης άνω των 100 βαθμών, καθόσον δεν παρατίθενται τα ειδικότερα χαρακτηριστικά των τεχνικών προσφορών που εκτιμήθηκε ότι υπερκαλύπτουν τις τεθείσες με τη διακήρυξη τεχνικές προδιαγραφές και δικαιολογούν τη δοθείσα αυξημένη βαθμολογία. Πολλώ δε μάλλον καθίσταται εντονότερη η ανωτέρω έλλειψη στις περιπτώσεις των Τμημάτων 4, 5, 6 και 8, όπου υποβλήθηκαν δύο προσφορές, οι οποίες έλαβαν διάφορη αριθμητική βαθμολογία, τόσο στα επιμέρους κριτήρια εκάστου Τμήματος όσο και συνολικώς, με αποτέλεσμα να μην προκύπτουν, κατ’ ουδένα τρόπο, από το ως άνω πρακτικό τα ειδικότερα εκείνα στοιχεία που θεμελιώνουν την υπεροχή και δικαιολογούν, επομένως, την ευνοϊκότερη βαθμολόγηση της μιας έναντι της άλλης. Η έλλειψη της, κατά τα ανωτέρω, νόμιμης αιτιολογίας του οικείου πρακτικού συνιστά ουσιώδη νομική πλημμέλεια, η οποία δεν επιτρέπει τη διάγνωση της πραγματικής βάσης και την επαλήθευση της εκτίμησης που οδήγησε στην καθ’ έκαστον εξατομικευμένη κρίση της Αναθέτουσας Αρχής και αποτρέπει τον αποτελεσματικό έλεγχο των άκρων ορίων της διακριτικής ευχέρειας αυτής, κατά την εκφορά των σχετικών τεχνικών κρίσεων, τόσο κατά την παροχή δικαστικής προστασίας στους διαγωνιζομένους, όσο και κατά τη διεξαγωγή του παρόντος ελέγχου, πλήττει δε τη νομιμότητα της διαγωνιστικής διαδικασίας από το στάδιο αυτό και εφεξής και, συνεπώς, κωλύει την υπογραφή των υποβληθέντων προς έλεγχο σχεδίων συμφωνιών – πλαίσιο.
ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/90/2021
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/326/2019
Προμήθεια οχημάτων, μηχανολογικού εξοπλισμού και μηχανημάτων έργου..Με αυτά τα δεδομένα και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (βλ. σκέψη 3), το Κλιμάκιο ομόφωνα κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου ... και του αναδόχου οικονομικού φορέα «….» για την ανάθεση του Τμήματος 2 [ένα (1) «απορροφητικό σάρωθρο»] της ελεγχόμενης προμήθειας, καθόσον κατά παράβαση των προπαρατιθέμενων διατάξεων των παρ. 11 και 13 του άρθρου 86 του ν. 4412/2016 αλλά και των σχετικών προβλέψεων του άρθρου 2.3.1 της διακήρυξης, ερμηνευόμενων υπό το πρίσμα των προαναφερόμενων διατάξεων του ν. 4412/2016 και των αρχών της διαφάνειας και της ίσης μεταχείρισης των διαγωνιζομένων, το πρακτικό αξιολόγησης των τεχνικών προσφορών (…. Πρακτικό Ι της Επιτροπής διαγωνισμού) δεν έχει αιτιολογηθεί νομίμως, αφού σε αυτό παρατίθεται μόνο πίνακας βαθμολόγησης ανά προβλεπόμενο από τη διακήρυξη κριτήριο, χωρίς οποιαδήποτε λεκτική αξιολόγηση των προσφορών και χωρίς να παρατίθενται τα στοιχεία αυτών, τα οποία ελήφθησαν υπ’ όψιν κατά τη βαθμολόγηση ή να γίνεται συγκριτική εκτίμηση αυτών. Δοθέντος δε ότι για το συγκεκριμένο Τμήμα της ελεγχόμενης προμήθειας υποβλήθηκαν δύο (2) προσφορές, οι οποίες σε ορισμένα, διαφορετικά για έκαστη εξ’ αυτών, κριτήρια αξιολόγησης κρίθηκε ότι υπερκαλύπτουν τις τεχνικές προδιαγραφές της διακήρυξης, με αποτέλεσμα τη διαφοροποίηση των βαθμολογιών των τεχνικών προσφορών μεταξύ τους, δεν προκύπτει από ποια συγκεκριμένα στοιχεία εκτιμήθηκε ότι οι τεχνικές προσφορές υπερκαλύπτουν στα συγκεκριμένα κριτήρια αξιολόγησης τις τεχνικές προδιαγραφές, καθώς και σε τί ακριβώς υπερτερεί η προσφορά που έλαβε την υψηλότερη βαθμολογία έναντι της άλλης, κατά παράβαση των αρχών της διαφάνειας και της ίσης μεταχείρισης. Περαιτέρω, για τον ίδιο λόγο, της έλλειψης δηλαδή λεκτικής διατύπωσης και, κατά συνέπεια, αιτιολογίας του πρακτικού τεχνικής αξιολόγησης και καθ’ όσον οι προαναφερθείσες διατάξεις του άρθρου 86 του ν. 4412/2016 δεν διακρίνουν, το Κλιμάκιο κατά πλειοψηφία κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή και των σχεδίων συμβάσεων μεταξύ του Δήμου ... αφ’ ενός και των αναδόχων, κατά περίπτωση, οικονομικών φορέων «….» αφ’ ετέρου, για την ανάθεση των Τμημάτων 1 [ένα (1) «απορριμματοφόρο τύπου πρέσας»], 4 [ένα (1) «διαξονικό φορτηγό με γερανό»], και 5 [δύο (2) «ημιφορτηγά 4Χ4»] της ελεγχόμενης προμήθειας, για την οποία οι ως άνω ανάδοχοι υπήρξαν οι μοναδικοί προσφέροντες, αφού και σε αυτές τις περιπτώσεις πρέπει να καθίσταται επαληθεύσιμο το ότι οι τεχνικές προσφορές καλύπτουν στα επιμέρους κριτήρια τις απαιτήσεις που τίθενται από τη διακήρυξη, χωρίς να παρουσιάζουν αποκλίσεις από τα σχετικώς προβλεφθέντα σε αυτή. Μειοψήφησε η Πάρεδρος Φωτεινή Πούλιου, κατά την άποψη της οποίας η έλλειψη λεκτικής διατύπωσης στη βαθμολογία εκάστου κριτηρίου αξιολόγησης, δεν δύναται να πλήξει το κύρος της διαγωνιστικής διαδικασίας για τα ως άνω Τμήματα (1, 4 και 5), αφού αυτή η ίδια η βαθμολόγηση παρίσταται αλυσιτελής. Και τούτο, διότι ελλείψει άλλων διαγωνιζομένων, δεν απαιτείται κατάταξη, την οποία και μόνο υπηρετεί η βαθμολόγηση, ενώ η Επιτροπή διαγωνισμού παρέθεσε επαρκή αιτιολογία περί της αποδοχής των τεχνικών προσφορών των ως άνω οικομικών φορέων, αναφέροντας ότι τα προσφερθέντα από αυτούς είδη «καλύπτουν τις απαιτήσεις» της διακήρυξης (βλ. σκέψη 4.Δ), οι οποίες είναι αυτές που ομαδοποιήθηκαν στα κριτήρια αξιολόγησης των πινάκων βαθμολόγησης. Τέλος, το Κλιμάκιο επισημαίνει ότι η συμβατική αξία στο σχέδιο σύμβασης μεταξύ του Δήμου ... και του αναδόχου οικονομικού φορέα «….» θα πρέπει να διορθωθεί στο (ορθό) ποσό των 209.000,00 ευρώ (μη συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ - αντί του εσφαλμένου ποσού των 365.000,00 ευρώ).
ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/1874/2019
ΕΣ/ΤΜ.6/511/2020
Προμήθεια ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν ερμηνευτικώς δεκτά στη σκέψη υπό στοιχ. 3 της παρούσας, το Τμήμα κρίνει ότι, όπως ορθώς κρίθηκε, η βαθμολόγηση της τεχνικής προσφοράς της αιτούσας σε όλα τα κριτήρια παρίσταται πλημμελώς αιτιολογημένη και στερείται της προσήκουσας ειδικότητας, απορριπτομένων όλων των περί του αντιθέτου προβαλλομένων με την υπό κρίση αίτηση ισχυρισμών. Και τούτο ειδικότερα, διότι, κατά παράβαση των οριζομένων στις διατάξεις της παρ. 5 του άρθρου 311 του ν. 4412/2016, στο πρακτικό της Επιτροπής του Διαγωνισμού παρατίθεται μόνο πίνακας βαθμολόγησης της τεχνικής προσφοράς της αιτούσας ανά προβλεπόμενο από τη διακήρυξη κριτήριο, χωρίς οποιαδήποτε λεκτική διατύπωση της κρίσης της Επιτροπής και αξιολόγηση αυτής ανά κριτήριο και χωρίς να αναφέρονται τα στοιχεία, τα οποία ελήφθησαν υπόψη κατά τη βαθμολόγηση. Η ως άνω πλημμέλεια συντρέχει ανεξαρτήτως του ότι η τεθείσα βαθμολογία ως προς τα κριτήρια αυτά ήταν ίση ή ανώτερη του 100, το οποίο σημαίνει ότι καλύπτονταν ακριβώς ή υπερκαλύπτονταν οι απαιτήσεις της διακήρυξης, διότι η λεκτική διατύπωση της κρίσης της αρμόδιας Επιτροπής προβλέπεται ρητώς από την προαναφερόμενη διάταξη ως απαραίτητο στοιχείο – πέραν της βαθμολογίας – για τη νομιμότητα της αξιολόγησης των τεχνικών προσφορών, καθώς μέσω της παράθεσης των στοιχείων, που εκτιμήθηκαν από την Επιτροπή για τη βαθμολόγηση κάθε κριτηρίου ανάθεσης, τεκμηριώνεται η σχετική κρίση της και καθίσταται εφικτός ο έλεγχος αυτής από το Δικαστήριο. Εξάλλου, του νόμου μη διακρίνοντος, η ως άνω απαίτηση για ειδική λεκτική αιτιολόγηση της βαθμολόγησης συντρέχει και σε περίπτωση, όπως η υπό κρίση, υποβολής μιας μόνο (παραδεκτής) τεχνικής προσφοράς, διότι και σε αυτήν την περίπτωση η βαθμολόγηση της τεχνικής προσφοράς με τη συνοδεύουσα αυτή λεκτική αιτιολόγηση έχει ως σκοπό προεχόντως τη σύγκριση της τεχνικής προσφοράς του υποψήφιου αναδόχου με τις απαιτήσεις της αναθέτουσας αρχής, και όχι μόνο την εξασφάλιση της πλέον συμφέρουσας προσφοράς, όπως εσφαλμένως υπολαμβάνει η αιτούσα. Επιπλέον, η ως άνω υποχρέωση λεκτικής αιτιολογίας της βαθμολόγησης εκάστου κριτηρίου από την Επιτροπή του διαγωνισμού αρμοδίως εξετάζεται, παρά τα περί του αντιθέτου προβαλλόμενα, από το Ελεγκτικό Συνέδριο κατά τη διενέργεια του ελέγχου των συμβάσεων μεγάλης οικονομικής αξίας, που προβλέπεται στην περ. β΄ της παρ. 1 του άρθρου 98 του Συντάγματος, εφόσον αποτελεί ζήτημα που άπτεται της νομιμότητας της διαγωνιστικής διαδικασίας που ακολουθήθηκε. Τέλος, αλυσιτελώς προβάλλεται με την υπό κρίση αίτηση ότι η 2η Ειδική Επιτροπή του άρθρου 152 του ν.3463/2006 έκρινε διαφορετικά από την προσβαλλόμενη Πράξη του Κλιμακίου, αναφορικά με την αναγκαιότητα αιτιολόγησης της βαθμολογίας, που δόθηκε στα επιμέρους κριτήρια της τεχνικής προσφοράς της αιτούσας, καθόσον η κρίση αυτή δεν δεσμεύει το Ελεγκτικό Συνέδριο κατά τη διενέργεια του προσυμβατικού ελέγχου, ο οποίος είναι πλήρης, εκτεινόμενος στο σύνολο των αποσπαστών διοικητικών πράξεων, που συνιστούν τη σύνθετη διοικητική ενέργεια του διαγωνισμού και καλύπτονται από το τεκμήριο νομιμότητας, καθολικός και ανεξάρτητος των τυχόν υποβληθεισών ενστάσεων, διοικητικών προσφυγών και λοιπών προβλεπόμενων ενδίκων βοηθημάτων, περιοριζόμενος μόνον από την ύπαρξη δεδικασμένου στις περιπτώσεις, που τα αρμόδια δικαστήρια αποφάνθηκαν επί ζητημάτων της διαδικασίας που έθεσαν ενώπιόν τους οι συμμετέχοντες σε αυτήν, αιτούμενοι δικαστικής προστασίας.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση ανάκλησης πρέπει να απορριφθεί, να μην ανακληθεί η 13ΠΣ/2019 Πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΑΝΑΘΕΩΡΉΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΟΛΟΜ/2493/2020
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/25/2020
Προμήθεια οχημάτων και μηχανημάτων...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στη σκέψη 4, κρίνεται ότι συντρέχει ουσιώδης πλημμέλεια που κωλύει την υπογραφή του υποβληθέντος ενώπιον του Κλιμακίου σχεδίου σύμβασης. Ειδικότερα, το Πρακτικό της Επιτροπής Διαγωνισμού για την τεχνική αξιολόγηση της προσφοράς της μοναδικής συμμετέχουσας εταιρείας δεν έχει αιτιολογηθεί νομίμως, κατά παραβίαση των διατάξεων των άρθρων 86 παρ. 11 και 13 του ν. 4412/2016 και 2.3.1 της οικείας διακήρυξης. Και τούτο, διότι στο Πρακτικό αυτό παρατίθεται μόνο ο πίνακας βαθμολόγησης χωρίς οποιαδήποτε λεκτική διατύπωση της κρίσης της Επιτροπής Διαγωνισμού ανά κριτήριο αξιολόγησης και χωρίς να αναφέρονται τα στοιχεία τα οποία ελήφθησαν υπόψη κατά τη βαθμολόγηση. Η ως άνω πλημμέλεια συντρέχει ανεξαρτήτως ότι η τεθείσα βαθμολογία ως προς τα κριτήρια αυτά ήταν ίση ή ανώτερη του 100, το οποίο σημαίνει ότι καλύπτονταν ακριβώς ή υπερκαλύπτονταν οι απαιτήσεις της διακήρυξης, διότι η λεκτική διατύπωση της κρίσης της αρμόδιας Επιτροπής προβλέπεται ρητώς από τη διάταξη του άρθρου 86 παρ. 11 του ν. 4412/2016 ως απαραίτητο στοιχείο -πέραν της βαθμολογίας- για τη νομιμότητα της αξιολόγησης των τεχνικών προσφορών, καθώς μέσω της παράθεσης των στοιχείων, που εκτιμήθηκαν από την Επιτροπή για τη βαθμολόγηση κάθε κριτηρίου ανάθεσης, τεκμηριώνεται η σχετική κρίση της και καθίσταται εφικτός ο έλεγχος αυτής από το Δικαστήριο. Εξάλλου, του νόμου μη διακρίνοντος, η ως άνω απαίτηση για ειδική λεκτική αιτιολόγηση της βαθμολόγησης συντρέχει και στις περιπτώσεις υποβολής μιας και μόνο τεχνικής προσφοράς, διότι και σε αυτές τις περιπτώσεις πρέπει να καθίσταται επαληθεύσιμο ότι τα επιμέρους κριτήρια καλύπτουν τις απαιτήσεις της διακήρυξης, χωρίς να παρουσιάζουν αποκλίσεις από τα σχετικώς προβλεφθέντα σε αυτή. Την ως άνω απαίτηση του νόμου και της διακήρυξης για λεκτική διατύπωση της σχετικής κρίσης ανά κριτήριο δεν αναπληρώνει εν προκειμένω η αναφορά της Επιτροπής Διαγωνισμού στο οικείο Πρακτικό ότι η τεχνική προσφορά της εταιρείας καλύπτει τις τεχνικές προδιαγραφές της μελέτης (βλ. σκέψη 5.Δ), καθώς η γενική αυτή αναφορά δεν αρκεί για την εκπλήρωση της υποχρέωσης της Επιτροπής Διαγωνισμού για ειδική λεκτική αιτιολόγηση της βαθμολόγησης κάθε κριτηρίου, με έστω συνοπτική αναφορά των κατ’ ιδίαν χαρακτηριστικών της τεχνικής προσφοράς, που συνιστούν πλεονεκτήματα ή μειονεκτήματά τους, και τα οποία αντιστοιχούν στα τεθέντα κριτήρια αξιολόγησης και ελήφθησαν υπόψη κατά τη βαθμολόγηση (βλ. VI Τμ. 1875/2019).
ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/643/2020
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/398/2020
Παροχή υπηρεσιών σίτισης....Μη νομίμως προβλέπεται στη διακήρυξη του επίμαχου διαγωνισμού ως κριτήριο ανάθεσης η ιδιαίτερη ικανότητα, πείρα και ειδικότητα παροχής υπηρεσιών μαζικής εστίασης, καθώς και η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών, σε σχέση με το αντικείμενο της ζητούμενης παροχής (κριτήριο 2 της Β' Ομάδας με συντελεστή 20%). Το συγκεκριμένο κριτήριο βαθμολογείται με βάση την προηγούμενη παροχή αντίστοιχων υπηρεσιών μαζικής εστίασης σε μεγάλο αριθμό ατόμων (1.250 άτομα) για χρονικό διάστημα τουλάχιστον εννέα (9) μηνών ετησίως, με τους συμμετέχοντες που έχουν παράσχει τουλάχιστον για ένα (1) έτος αντίστοιχες υπηρεσίες να λαμβάνουν βαθμό 100, ο οποίος προσαυξάνεται για κάθε επιπλέον έτος παροχής τέτοιας υπηρεσίας κατά ένα βαθμό και μέχρι 20 συνολικά. Από αυτά παρέπεται ότι βάση βαθμολόγησης του συγκεκριμένου κριτηρίου αποτελεί η κατοχή προηγούμενης εμπειρίας από τον ίδιο τον οικονομικό φορέα. Τούτο όμως αποτελεί κριτήριο αμιγώς τεχνικής καταλληλότητας, το οποίο επεκτείνεται απλώς χρονικά σε βάθος ιδιαιτέρως μεγάλου διαστήματος (έως εικοσαετίας) για την διαμόρφωση της λαμβανόμενης βαθμολογίας, ανεξάρτητα μάλιστα από την εμπειρία του διατιθέμενου για την εκτέλεση της συγκεκριμένης σύμβασης προσωπικού, το οποίο πρέπει απλώς να πληροί την γενική απαίτηση καταλληλότητας περί κατοχής ετήσιας εμπειρία (βλ. σχετικώς και κριτήριο 2 της Ομάδας Α' περί μελέτης λειτουργίας, ιδίως σε ότι αφορά το προσωπικό και λήψης μέτρων υγιεινής και ασφάλειας). Με τους επίμαχους όρους της διακήρυξης, η γενικώς κατεχόμενη από τον φορέα εμπειρία σε υπηρεσίες μαζικής σίτισης/ εστίασης ανάγεται αυθαιρέτως από την αναθέτουσα αρχή σε ποιοτικό στοιχείο διαμόρφωσης της προσφοράς, κατά παράβαση των αναφερομένων ως άνω διατάξεων του ν. 4412/2016, χωρίς η πλημμέλεια αυτή να αίρεται από το γεγονός ότι η διακήρυξη προβλέπει συγκεκριμένο τύπο βαθμολογικής αποτίμησης της εμπειρίας αυτής, αφού, ενόψει των ανωτέρω, παρίσταται πλημμελής εξαρχής η πρόβλεψη του συγκεκριμένου κριτηρίου καταλληλότητας ως κριτηρίου ανάθεσης. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, λαμβανομένου υπόψη ότι οι διαπιστούμενες ως άνω πλημμέλειες εντοπίζονται σε ουσιώδεις όρους της διακήρυξης, συνδέονται με την εφαρμογή βασικών αρχών και κανόνων του δικαίου περί δημοσίων συμβάσεων που συνάπτονται άμεσα με την εκδήλωση ενδιαφέροντος συμμετοχής στον διαγωνισμό και την διαμόρφωση των υποβαλλομένων προσφορών και δεδομένου ότι, στην προκειμένη περίπτωση, επαρκής ανταγωνισμός δεν αναπτύχθηκε, αφού στη διαδικασία συμμετείχε τελικώς μία μόνο εταιρία (πρβλ Τμ. Μείζονος - Επταμελούς Σύνθεσης 1265/2019, VI Τμ. 1983/2020), το Κλιμάκιο κρίνει ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος προς έλεγχο σχεδίου σύμβασης.
Δεν ανακλήθηκε με την ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/2649/2020