Συνδρομητική Υπηρεσία. Για να έχετε πλήρη πρόσβαση στο mydocman.gr πρέπει να συνδεθείτε: Είσοδος

ΕΣ/Τμ.6/1434/2017

Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου

ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ: 4412/2016/Α.73, 4412/2016/Α.79

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ειδών σίτισης (έτοιμου φαγητού) :Αίτηση ανάκλησης της 92/2017 Πράξης του Στ΄ Κλιμακίου  του Ελεγκτικού Συνεδρίου(..)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις ΙΙ και ΙΙΙ. Α.i., βασίμως προβάλλεται με την κρινόμενη αίτηση ότι από την οικεία διακήρυξη προέκυπτε με σαφήνεια, κατά ρητή παραπομπή στις διατάξεις του άρθρου 73 του ν. 4412/2016, ότι σε περίπτωση που ο προσφέρων φορέας έχει μορφή ανώνυμης εταιρείας, η υποχρέωση υπογραφής του Ε.Ε.Ε.Σ., το οποίο συνιστά υπεύθυνη δήλωση για την ποινική κατάσταση εκάστου των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου της εταιρείας, αφορά τόσο στο Διευθύνοντα Σύμβουλο αυτής όσο και σε έκαστο εκ των μελών του Διοικητικού της Συμβουλίου και ότι υφίστατο, συνεπώς, υποχρέωση υπογραφής του Ε.Ε.Ε.Σ. από όλα τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της εταιρείας «......», η οποία, λόγω της παραλείψεως υπογραφής αυτού από όλα τα μέλη του Δ.Σ. αυτής, νομίμως αποκλείστηκε από τον διαγωνισμό. Έσφαλε επομένως η προσβαλλόμενη πράξη κρίνοντας τα αντίθετα, απορριπτομένων ως αβασίμων των προβαλλομένων από την αποκλεισθείσα εταιρεία ισχυρισμών με την κατατεθείσα παρέμβασή της. Άλλωστε, η σχετική διάταξη του επικαλούμενου από την ίδια ως άνω παρεμβαίνουσα εταιρεία Εκτελεστικού Κανονισμού 2016/7 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, βάσει της οποίας (διάταξης) κάθε άτομο «ενδέχεται» να πρέπει να υπογράψει το ίδιο Ε.Ε.Ε.Σ., τελεί υπό την επιφύλαξη των σχετικών εθνικών κανόνων δικαίου, ήτοι εν προκειμένω των ως άνω εφαρμοστέων διατάξεων των άρθρων 73 και 79 του ν. 4412/2016. Συνεπώς, η αίτηση ανάκλησης του Δήμου ......, ως και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση της εταιρείας «......», πρέπει να γίνουν δεκτές, να απορριφθεί η υπέρ του κύρους της προσβαλλόμενης πράξης ασκηθείσα παρέμβαση της εταιρείας «......», να ανακληθεί η προσβαλλόμενη πράξη και, δεδομένου ότι δεν διαπιστώθηκε άλλος νόμιμος διακωλυτικός της υπογραφής λόγος, να υπογραφεί η οικεία σύμβαση. (...)Ανακαλεί την 92/2017 πράξη του Στ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του μεταξύ του Δήμου ...... και της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «......», με αντικείμενο την προμήθεια ειδών σίτισης (έτοιμου φαγητού) σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες και παροχής δεκατιανού σε απόρους μαθητές του Δήμου ...... για τα έτη 2017 - 2018, αντίγραφο του οποίου τηρείται στο αρχείο της Γραμματείας του Δικαστηρίου.(...)Ανακαλεί την 92/2017 πράξη του Στ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)

Σχετικά Έγγραφα

ΕλΣυν/ΣΤΚλιμ/92/2017

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:Με τα δεδομένα αυτά μη νόμιμα αποκλείστηκε από το διαγωνισμό η προσφορά της εταιρείας «….», καθόσον στη διακήρυξη του διαγωνισμού δεν αναφέρθηκε ρητά υποχρέωση υπογραφής του Ευρωπαϊκού Ενιαίου Έγγραφου Σύμβασης (Ε.Ε.Ε.Σ.) από όλα τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της, περί μη ύπαρξης σε βάρος τους τελεσίδικης καταδικαστικής απόφασης. Η σχετική διάταξη δε του Εκτελεστικού Κανονισμού 2016/7 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, βάσει της οποίας η αναθέτουσα αρχή έκανε δεκτή την προδικαστική προσφυγή της «….» και απέρριψε την προσφορά της «… αναφέρει ότι κάθε άτομο «ενδέχεται» να πρέπει να υπογράψει το ίδιο Ε.Ε.Ε.Σ., ανάλογα όμως με τους εθνικούς κανόνες δικαίου. Κατά συνέπεια, ελλείψει ρητής πρόβλεψης στο κείμενο της διακήρυξης δεν υφίστατο για το συγκεκριμένο διαγωνισμό υποχρέωση υπογραφής του ως άνω εντύπου Ε.Ε.Ε.Σ. από όλα τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της ανωτέρω εταιρείας. Άλλωστε και η ίδια η αναθέτουσα αρχή, υιοθετώντας την από 30.1.2017 γνωμοδότηση της νομικής υπηρεσίας της, απέρριψε αρχικά την ένσταση της «….», εκδίδοντας την 159/1.2.2017 απόφασή της με την οποία έκανε δεκτή, ως παραδεκτή και σύμφωνη με τους όρους της διακήρυξης, την προσφορά της «….».ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/Τμ.VI/1434/2017


ΕλΣυν.Τμ.Μείζονος-Επταμ.Σύνθ/1837/2018

Ανάδειξη αναδόχου για τη «Λειτουργία Μονάδας Διαχείρισης – Ανακύκλωσης – Κομποστοποίησης και Προσωρινής Διαχείρισης Στερεών Αστικών Αποβλήτων(...)με την οποία κρίθηκε μη ανακλητέα η 242/2018 πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου.(...)Για την εγκυρότητα και δεσμευτικότητα του Ευρωπαϊκού Ενιαίου Εγγράφου Σύμβασης (Ε.Ε.Ε.Σ.) που υποβάλλεται σε διαγωνισμό ανάθεσης δημόσιας σύμβασης από ανώνυμη εταιρεία προς απλοποίηση της διαδικασίας τόσο για τους οικονομικούς φορείς όσο και για τις αναθέτουσες αρχές, αρκεί η υπογραφή του εγγράφου αυτού από το πρόσωπο στο οποίο έχει ανατεθεί, κατά το άρθρο 22 παρ. 3 του ν. 2190/1920 και το καταστατικό της διαγωνιζόμενης, η εκπροσώπηση αυτής, σε περίπτωση δε συμμετοχής υπό σύστασης Κοινοπραξίας από τον νόμιμο εκπρόσωπο εκάστης εταιρείας, ο οποίος και αναλαμβάνει τις συνέπειες του νόμου στην περίπτωση που, κατά τον έλεγχο των δικαιολογητικών κατακύρωσης, ήθελε αποδειχθεί ότι δεν είναι αληθή όσα υπευθύνως έχει δηλώσει. Η ως άνω ερμηνευτική παραδοχή έχει ήδη αποκρυσταλλωθεί και στη νομοθεσία, με τη ρύθμιση του άρθρου 79Α, που προστέθηκε με το άρθρο 107 παρ. 13 του ν. 4497/2017 (Α΄ 171/13.11.2017) και προβλέπει ρητώς τη δυνατότητα υπογραφής του Ε.Ε.Ε.Σ. μόνον από τον νόμιμο εκπρόσωπο του οικονομικού φορέα ή το σχετικώς εξουσιοδοτημένο πρόσωπο. Ο δε επιβεβαιωτικός χαρακτήρας της ρύθμισης αυτής προκύπτει και από τη ρητή πρόβλεψη ότι καταλαμβάνει εκκρεμείς διαδικασίες (βλ. και μειοψ. Ε.Σ. 296/2018). Επιπροσθέτως, δεν μπορεί να γίνει δεκτό ότι, πριν από την έναρξη ισχύος του άρθρου 79Α, συνέτρεχαν λόγοι δημοσίου συμφέροντος που επέβαλαν την, κατά παρέκκλιση από τον ανωτέρω κανόνα, υποχρέωση για υπογραφή του εγγράφου αυτού συλλογικώς από όλα τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου (δ.σ.) εκάστου μέλους της Κοινοπραξίας, ήτοι την εξαίρεση στον τρόπο εκπροσώπησης των οικονομικών φορέων, αφού ήδη με τη μεταγενέστερη διάταξη του 79Α του ν. 4412/2016 ο νομοθέτης έκρινε ότι δεν υφίστανται τέτοιοι λόγοι. Άλλωστε, με το άρθρο 79 παρ. 5 του ν. 4412/2016 έχει προβλεφθεί, ως ασφαλιστική δικλείδα, ότι η αναθέτουσα αρχή διατηρεί το δικαίωμα να ζητήσει σε οποιοδήποτε χρονικό σημείο κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, να υποβάλουν οι υποψήφιοι όλα ή ορισμένα από τα δικαιολογητικά που αναφέρονται στο Ε.Ε.Ε.Σ., όταν τούτο απαιτείται για την ορθή διεξαγωγή της διαδικασίας.

Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το VI Τμήμα, το οποίο με την προσβαλλόμενη απόφασή του δέχθηκε τα αντίθετα, έσφαλε περί την ερμηνεία και εφαρμογή των διεπουσών την επίδικη υπόθεση διατάξεων. Πρέπει, συνεπώς, να γίνει δεκτή η ένδικη αίτηση αναθεώρησης και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση, να αναθεωρηθεί η 1330/2018 απόφαση του VI Τμήματος και, ακολούθως, κατ’ αποδοχή της από 10.9.2018 αίτησης και δεδομένου ότι, κατά τις παραδοχές της προσβαλλομένης δεν διαπιστώθηκαν άλλες νομικές πλημμέλειες στην ελεγχθείσα από το Ζ΄ Κλιμάκιο διαγωνιστική διαδικασία, να ανακληθεί η 242/2018 Πράξη αυτού και να υπογραφεί το σχέδιο σύμβασης μεταξύ της πρώτης αιτούσας και του παρεμβαίνοντος Δήμου. Τέλος, πρέπει να αποδοθεί στις αιτούσες το παράβολο που κατέβαλαν για την άσκηση της κρινόμενης αίτησης (άρθρο 73 παρ. 4 του, κυρωθέντος με το άρθρο πρώτο του ν. 4129/2013, Α΄ 52, «Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο»).

Αναθεωρεί την 1330/2018 Απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Ανακαλεί τη 242/2017 πράξη του Στ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου


ΕΣ/ΤΜ.6/296/2018

Προμήθεια οχημάτων και μηχανημάτων:Αίτηση ανακλήσης της 246/2017 Πράξης του Στ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου(..)Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα κρίνει ότι το γεγονός ότι το προσκομισθέν από τις εταιρείες ... …. δεν φέρει ψηφιακή υπογραφή από τα λοιπά μέλη του δ.σ. των ως άνω εταιρειών δεν πλήττει, εν προκειμένω, τη νομιμότητα της συμμετοχής των ως άνω εταιρειών στην ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία. Όπως προέκυψε από τα στοιχεία του φακέλου, η μεν εταιρεία «... Α.Ε.» υπέβαλε, δια του νομίμου εκπροσώπου της, αποσπάσματα ποινικού μητρώου, από τα οποία προκύπτει προσηκόντως η μη καταδίκη των λοιπών μελών του διοικητικού της συμβουλίου για κάποιο από τα αναφερόμενα στην παρ.1 του άρθρου 73 του ν.4412/2016 αδικήματα, τα δε λοιπά μέλη του διοικητικού συμβουλίου της εταιρείας «Δ.Φ. .......», υπέβαλαν υπεύθυνες δηλώσεις, οι οποίες φέρουν θεώρηση του γνησίου της υπογραφής από αρμόδια αρχή περί μη έκδοσης σε βάρος τους σχετικής καταδικαστικής απόφασης. Ειδικότερα, αφενός το Ε.Ε.Ε.Σ. της εταιρείας «... Α.Ε.» διαβιβάστηκε με τα προαναφερόμενα ποινικά μητρώα, με τα οποία βεβαιώνεται πρωτογενώς η μη συνδρομή του λόγου αποκλεισμού του άρθρου 73 παρ. 1 του ιδίου νόμου, πρόκειται άλλωστε για δικαιολογητικά με μείζονα αποδεικτική ισχύ, σε σχέση με το επέχον θέση απλής υπεύθυνης δήλωσης Ε.Ε.Ε.Σ. (πρβλ. ΕΑ ΣτΕ 142/2012), αφετέρου, το …. της εταιρείας ... ......» υποβλήθηκε με τις προαναφερόμενες υπεύθυνες δηλώσεις των λοιπών μελών του διοικητικού του συμβουλίου, οι οποίες έχουν, υπό τις προεκτεθείσες προϋποθέσεις, ισοδύναμη με το ως άνω έγγραφο αποδεικτική δύναμη, αφού δεν καταλείπεται καμία αμφιβολία για την ταυτότητα και ιδιότητα των δηλούντων και το περιεχόμενο των δηλουμένων πληροφοριών (βλ. και προοίμιο του Κανονισμού 2017/6 της Επιτροπής της 5ης Ιανουαρίου 2016). Σε κάθε περίπτωση, η διακήρυξη προβλέπει στο στάδιο υποβολής των δικαιολογητικών κατακύρωσης (άρθρο 15), την υποχρεωτική επικαιροποιημένη επανυποβολή των δικαιολογητικών που αποδεικνύουν τη μη συνδρομή λόγων αποκλεισμού από τον διαγωνιζόμενο, ο οποίος ανακηρύχθηκε ανάδοχος και καλείται τελικώς να υπογράψει τη σύμβαση. Ακολούθως, τα περί αντιθέτου προβαλλόμενα με την υπό κρίση αίτηση ανάκλησης, ήτοι ότι τα προσκομιζόμενα ποινικά μητρώα ημερομηνίας 12.4.2017 και 25.4.2017, δεν είναι επίκαιρα, τα οποία άλλωστε επισυνάπτονται στην με ημερομηνία 7.5.2017 υπεύθυνη δήλωση του νομίμου εκπροσώπου της εταιρείας «.... Α.Ε.» είναι απορριπτέα ως αβάσιμα. Επίσης απορριπτέος είναι ο ισχυρισμός ότι λόγω της μη υποβολής ψηφιακά υπογεγραμμένου ΕΕΕΣ από τα λοιπά μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου των ως άνω εταιρειών δεν αποδείχθηκε η μη συνδρομή των στοιχείων που δύνανται να οδηγήσουν σε αποκλεισμό των υποψηφίων, σύμφωνα με την παρ.3 του άρθρου 73 του ν.4412/2016, αφού η διακήρυξη απαιτούσε την ψηφιακή υπογραφή όλων των μελών του διοικητικού συμβουλίου μόνο όσον αφορά τη μη έκδοση τελεσίδικης απόφασης για τους λόγους α΄-στ΄ της παρ.1 του άρθρου 73 του ν.4412/2016 (βλ Σημείωση υπό παράγραφο ΑΑ1 της Διακήρυξης). Ούτε σε κάθε περίπτωση με βάση την αρχή της τυπικότητας της διαγωνιστικής διαδικασίας και της δεσμευτικότητας των όρων της διακήρυξης, δύναται να θεωρηθεί ότι νομίμως αποκλείστηκαν οι εταιρείες «.... Α.Ε.» και «... ......» κατά το στάδιο αξιολόγησης των δικαιολογητικών συμμετοχής, καθόσον, αφενός η προσκόμιση του Ε.Ε.Ε.Σ. ψηφιακά υπογεγραμμένου από όλα τα μέλη του Δ.Σ. για τους σκοπούς της προαπόδειξης ήταν μεν υποχρεωτική κατά την διακήρυξη, που είναι δεσμευτική για την Αναθέτουσα Αρχή, όμως η σχετική πλημμέλεια θεραπεύεται, εν προκειμένω, αφού προσκομίστηκαν, όπως προεκτέθηκε δικαιολογητικά μείζονος αποδεικτικής ισχύος, αφετέρου, σύμφωνα με το άρθρο 11 της διακήρυξης εφόσον προσκομίζονται βεβαιώσεις, οι οποίες χρήζουν διευκρινήσεων, η αναθέτουσα αρχή έχει δεσμία αρμοδιότητα, αν επίκειται αποκλεισμός του υποψηφίου εξ αυτού του λόγου, να τον καλέσει στην υποβολή διευκρινήσεων.Δεν ανακαλεί την 246/2017 Πράξη του Στ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου​


ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/190/2018

Προμήθεια τροφίμων:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι μη νομίμως ακυρώθηκε η προσφορά της εταιρείας «.......» για τα τμήματα 2, 4, 5 και 6 του Διαγωνισμού και εγκρίθηκε η κατακύρωσή τους στον δεύτερο κατά σειρά κατάταξης οικονομικό φορέα…., για το λόγο ότι το αρχικώς υποβληθέν και τα εν συνεχεία υποβληθέντα κατόπιν αιτήματος συμπλήρωσης των δικαιολογητικών κατακύρωσης πιστοποιητικά ποινικού μητρώου, που υποβλήθηκαν από την εταιρεία «.......», δεν πληρούν τους όρους της Διακήρυξης ως προς την ημερομηνία έκδοσής τους, που θα έπρεπε να είναι προγενέστερη (έκδοσης τελευταίου εξαμήνου) της ημερομηνίας υποβολής της προσφοράς της και συμπλήρωσης του Ε.Ε.Ε.Σ., ήτοι της 17.12.2017, δεδομένου ότι τα υποβληθέντα πιστοποιητικά ποινικού μητρώου ήταν σε ισχύ κατά το χρόνο που η εταιρεία αυτή ανεδείχθη προσωρινή μειοδότρια και ελέγχθηκαν από την Επιτροπή διενέργειας διαγωνισμού, της σχετικής απαίτησης του άρθρου 3.2.1 της Διακήρυξης μη ισχύουσας και μη λαμβανομένης υπόψη, ως αντίθετης προς τις σχετικές διατάξεις του ν.4412/2016 σύμφωνα με τα αναφερθέντα στη σκέψη ΙΙΙ της παρούσας. Ως εκ τούτου, η συνεπεία της, κατά τα ανωτέρω, μη νόμιμης ακύρωσης της προσφοράς της εταιρείας «.......», κατακύρωση των ειδών των τμημάτων 2, 4, 5 και 6, για τα οποία ανεδείχθη προσωρινή ανάδοχος, στον δεύτερο κατά σειρά μειοδοσίας οικονομικό φορέα ...... είναι μη νόμιμη.


ΕλΣυνΤμ.6/1330/2018

Ανάδειξη αναδόχου για τη «Λειτουργία Μονάδας Διαχείρισης – Ανακύκλωσης – Κομποστοποίησης και Προσωρινής Διαχείρισης Στερεών Αστικών Αποβλήτων:..ζητείται η ανάκληση της 242/2018 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου..ορθώς κρίθηκε από το Κλιμάκιο ότι η αναγραφή στην εγγυητική επιστολή της εταιρείας ... της καταληκτικής ημερομηνίας υποβολής προσφορών δεν συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια, αφού προκύπτει από το λοιπό ως άνω περιεχόμενο της εγγυητικής επιστολής, κατά τρόπο μη επιδεχόμενο εύλογη αμφιβολία, ότι η παρασχεθείσα εγγυητική επιστολή αφορά πράγματι στην προκηρυχθείσα υπηρεσία. Ως εκ τούτου ο σχετικός λόγος είναι απορριπτέος. Περαιτέρω, οι αιτούσες προσάπτουν στην προσβαλλόμενη ότι εσφαλμένα κρίθηκε ότι η υπό σύσταση Κοινοπραξία τους έπρεπε να αποκλειστεί εκ του λόγου ότι το υποβληθέν ΕΕΕΠ ήταν υπογεγραμμένο μόνο από το νόμιμο εκπρόσωπο κάθε μίας εταιρείας και όχι από όλα τα μέλη του Διοικητικού τους Συμβουλίου. Και τούτο διότι, πέραν του ότι η οικεία διακήρυξη δεν προσδιόριζε ειδικώς τα πρόσωπα εκείνα τα οποία οφείλουν ψηφιακώς να το υπογράψουν, με τις διατάξεις της παρ. 13 του άρθρου 107 του ν. 4497/2017, με τις οποίες προστέθηκε το άρθρο 79Α, διευκρινίστηκε ότι κατά την υποβολή του ΕΕΕΣ του άρθρου 79 είναι δυνατή, με μόνη την υπογραφή του κατά περίπτωση εκπροσώπου του οικονομικού φορέα η προκαταρκτική απόδειξη των λόγων αποκλεισμού που αναφέρονται στην παράγραφο 1 του άρθρου 73 για το σύνολο των φυσικών προσώπων που είναι μέλη του διοικητικού, διευθυντικού ή εποπτικού οργάνου του ή έχουν εξουσία εκπροσώπησης, λήψης αποφάσεων ή ελέγχουν σε αυτόν. Όμως, ο λόγος αυτός, σύμφωνα με όσα έγιναν κατά πλειοψηφία δεκτά στη σκέψη ΙΙΑ της παρούσας, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, αφού, σύμφωνα με το ισχύον κατά το χρόνο δημοσίευσης της οικείας διακήρυξης και της έκδοσης της 330/9.11.2017 απόφασης της Οικονομικής Επιτροπής του Δήμου .. νομοθετικό καθεστώς, προϋπόθεση για την έγκυρη υποβολή του ΕΕΕΣ του άρθρου 79 συνιστά η υπογραφή αυτού από όλα τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου εκάστης εταιρείας της υπό σύσταση Κοινοπραξίας. Συναφώς, απορριπτέος είναι και ο προβαλλόμενος, κατ’ επίκληση της αρχής της επεκτατικής ισότητας, λόγος περί εφαρμογής στην προκειμένη περίπτωση του διατάξεων του νεοπαγούς άρθρου 79Α. Και τούτο διότι, ως προεκτέθη, ο νομοθέτης, εντός της ευχέρειας που διαθέτει να ορίζει το χρόνο έναρξης ισχύος των θεσπιζόμενων κανόνων δικαίου, όρισε ρητά, εφαρμόζοντας ένα κριτήριο σταθερό και αντικειμενικό, ότι η δυνατότητα, με μόνη την υπογραφή του κατά περίπτωση εκπροσώπου του οικονομικού φορέα, να αποδεικνύονται προκαταρκτικά οι λόγοι αποκλεισμού που αναφέρονται στην παράγραφο 1 του άρθρου 73 για το σύνολο των φυσικών προσώπων που είναι μέλη του διοικητικού, διευθυντικού ή εποπτικού οργάνου του ή έχουν εξουσία εκπροσώπησης, λήψης αποφάσεων ή ελέγχουν σε αυτόν, ισχύει μόνο για τις διαδικασίες εκείνες που «είναι στο στάδιο πριν την κατακύρωση», προϋπόθεση που δεν συντρέχει εν προκειμένω, όπως ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλόμενη Πράξη του Κλιμακίου. Στο ίδιο πλαίσιο, άλλωστε, αβασίμως ισχυρίζονται οι αιτούσες ότι η παρασχεθείσα με τις νέες διατάξεις του άρθρου 79Α δυνατότητα υπογραφής του ΕΕΕΣ μόνο από το νόμιμο εκπρόσωπο εκάστης εταιρείας, ισχύει και στις περιπτώσεις εκείνες που δεν έχουν παραχθεί, σύμφωνα με τις προϋποθέσεις της παρ. 3 του άρθρου 105 του ν. 4412/2016, τα έννομα αποτελέσματα της απόφασης κατακύρωσης, καθόσον, η ερμηνευτική εκ μέρους των αιτουσών προσέγγιση δεν ευρίσκει έρεισμα στο γράμμα της παρ. 13 του άρθρου 107 του ν. 4497/2017, μεταβάλλει δε το σταθερό και αντικειμενικό χαρακτήρα του κριτηρίου που επέλεξε ο νομοθέτης για τον προσδιορισμό της διαδικασίας που είναι σε εξέλιξη, ήτοι την έκδοση της απόφασης κατακύρωσης, η εφαρμογή του οποίου δεν δημιουργεί θέμα ανισότητας..Δεν ανακαλεί την 242/2018 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.​

ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕλΣυν.Τμ.Μείζονος-Επταμ.Σύνθ./1837/2018


ΕΣ/ΤΜ.6/824/2019

ΑΝΑΘΕΣΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ..ζητείται η ανάκληση της 166/2019 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου...Όπως ορθώς κρίθηκε από το Κλιμάκιο, η εταιρεία «...» (μέλος της παρεμβαίνουσας ένωσης) όφειλε να καταθέσει τη σχετική ένορκη βεβαίωση περί μη ισχύος του λόγου αποκλεισμού της περ. γ΄ της παρ. 2 του άρθρου 73 του ν. 4412/2016, που αφορά σε τυχόν επιβληθέντα από το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (Σ.ΕΠ.Ε.) πρόστιμα, παρά το γεγονός ότι η σχετική πρόβλεψη στη διακήρυξη, περί αναπλήρωσης του πιστοποιητικού του Σ.ΕΠ.Ε. με ένορκη βεβαίωση, δεν είχε τεθεί μετά την πρόβλεψη της απαίτησης να προσκομισθεί αυτό, αλλά στο προηγούμενο εδάφιο του σχετικού όρου της διακήρυξης. Και τούτο διότι η υποχρέωση αυτή προκύπτει ευθέως από τις διατάξεις των άρθρων 73 και 80 του ν. 4412/2016, η δε συνδρομή του σχετικού λόγου αποκλεισμού πρέπει να ελέγχεται υποχρεωτικά από την αναθέτουσα αρχή. Το δε αιτούν όφειλε, εν προκειμένω, να διαπιστώσει την αναφερθείσα ως άνω έλλειψη στα δικαιολογητικά κατακύρωσης της ως άνω εταιρείας και σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 103 παρ. 2 του ν. 4412/2016 και 3.2 της διακήρυξης να την καλέσει να τα συμπληρώσει. Τέλος, επισημαίνεται ότι το αιτούν θα μπορούσε οίκοθεν να επαναλάβει τον έλεγχο των δικαιολογητικών κατακύρωσης, ακολουθώντας τη νόμιμη διαδικασία που περιγράφηκε ανωτέρω (υπό σκέψη IV B), αν δεν συνέτρεχε ο έτερος (υπό σκέψη VIIΙ A) λόγος, που κωλύει την υπογραφή της σύμβασης.Κατά τούτο, αλυσιτελώς, πέραν του ότι και αβασίμως, υποστηρίζεται από το αιτούν ότι πρέπει να εφαρμοσθεί στην υπό κρίση υπόθεση αφενός η παρ. 7α του άρθρου 43 του ν. 4605/2019, με την οποία τροποποιήθηκε το άρθρο 80 παρ. 2 του ν. 4412/2016 και πλέον δεν προβλέπεται αντικατάσταση/αναπλήρωση του ως άνω πιστοποιητικού από ένορκη βεβαίωση, και αφετέρου η παρ. 46 του ίδιου ως άνω άρθρου 43, που προβλέπει ότι, μέχρι να καταστεί εφικτή η έκδοση του ως άνω πιστοποιητικού του Σ.ΕΠ.Ε., αυτό αντικαθίσταται από υπεύθυνη δήλωση του οικονομικού φορέα και ότι η ρύθμιση αυτή καταλαμβάνει και τις εκκρεμείς διαγωνιστικές διαδικασίες, για τις οποίες κατά το χρόνο έναρξης ισχύος του νόμου αυτού (1.4.2019) δεν έχει εκδοθεί πράξη κατακύρωσης. Τούτο διότι η πράξη κατακύρωσης στην ανάδοχο ένωση εκδόθηκε πριν από την έναρξη ισχύος του ως άνω νόμου (30.1.2019), και δεν μπορεί αυτός, όπως αβασίμως υποστηρίζεται, επιλεκτικώς να εφαρμοσθεί, καθώς μία τέτοια ερμηνεία θα αντέβαινε προδήλως στην αρχή της ασφάλειας δικαίου για τους οικονομικούς φορείς που συμμετέχουν σε διαγωνισμό για την ανάθεση δημόσιας σύμβασης.Κατ΄ακολουθίαν των ανωτέρω, η υπό κρίση αίτηση και η υπέρ αυτής ασκηθείσα παρέμβαση πρέπει να απορριφθούν και να μην ανακληθεί η 166/2019 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.


ΕΣ/ΤΜ.6/645/2020

Προμήθεια και εγκατάσταση δικτυακού εξοπλισμού και λογισμικού για το δίκτυο τηλεματικής..ζητείται η ανάκληση της 40/2020 Πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου​..Εξάλλου, προβάλλεται, μεταξύ άλλων, ότι εφόσον υποβλήθηκε μια και μοναδική προσφορά δεν ήταν αναγκαίο να αιτιολογηθεί γιατί η προσφορά αυτή βαθμολογήθηκε με περισσότερους από 100 βαθμούς (συγκεκριμένα με 118 συνολικά), ενώ, σε κάθε περίπτωση, με το από 26.2.2020 διευκρινιστικό έγγραφο της Επιτροπής του Διαγωνισμού τεκμηριώνεται πλήρως η βαθμολογία με αναφορά στα συγκεκριμένα στοιχεία της τεχνικής προσφοράς, τα οποία αξιολόγησε η Επιτροπή. Κατόπιν αυτών, το Τμήμα διαπιστώνει ότι, όπως προκύπτει από το προσκομισθέν με αριθμ. πρωτ. 9997/26.2.2020 διευκρινιστικό έγγραφο, η βαθμολόγηση της τεχνικής προσφοράς της ήδη παρεμβαίνουσας αναδόχου εταιρείας από την Επιτροπή Διαγωνισμού (βλ. 1ο Πρακτικό), αιτιολογείται με αναλυτικό τρόπο, για κάθε επιμέρους κριτήριο αξιολόγησης, τεκμηριώνεται δε με διεξοδική αναφορά στα συγκεκριμένα στοιχεία της προσφοράς, τα οποία αξιολόγησε η Επιτροπή σε σχέση με τα προβλεπόμενα και απαιτούμενα στη διακήρυξη επιμέρους χαρακτηριστικά και τις οριζόμενες τεχνικές προδιαγραφές. Ενόψει αυτών και σύμφωνα με όσα αναφέρονται στη σκέψη υπό στοιχείο ΙΙΙ της παρούσας, η βαθμολογία εκάστου κριτηρίου αξιολόγησης της εν λόγω τεχνικής προσφοράς (κριτήρια Α1, Α2, Α3, Α4 και Α5, βλ. άρθρο 2.3.1 της διακήρυξης), όπως αυτή αποτυπώνεται στο σχετικό Πρακτικό (1ο) της Επιτροπής Διαγωνισμού, αιτιολογείται αναλυτικά, κατά τα ανωτέρω, στο προσκομισθέν από 26.2.2020 έγγραφο της Επιτροπής, όπως βάσιμα προβάλλεται. Για το λόγο δε αυτό, η διαπιστωθείσα από το Κλιμάκιο πλημμέλεια της αξιολόγησης της προσφοράς αυτής στο σχετικό Πρακτικό της Επιτροπής Διαγωνισμού δεν καθίσταται, εν προκειμένω, ουσιώδης και δεν επιδρά στη νομιμότητα της διαγωνιστικής διαδικασίας (βλ. Ε.Σ. VI Τμ. 1764/2019). Κατ΄ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι πρέπει η υπό κρίση αίτηση και η ασκηθείσα υπέρ αυτής παρέμβαση να γίνουν δεκτές και να ανακληθεί η 40/2020 Πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, καθώς και ότι, εφόσον δεν διαπιστώθηκε άλλος νόμιμος διακωλυτικός της υπογραφής λόγος, δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης, μεταξύ του αιτούντος και της εταιρείας «...», με αντικείμενο την «Προμήθεια και εγκατάσταση δικτυακού εξοπλισμού και λογισμικού για το δίκτυο τηλεματικής του ...» (Τμήμα Ι).


ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/450/2023

Παροχή Υπηρεσιών παρασκευής – συσκευασίας και διανομής ζεστών γευμάτων.(...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρων πρέπει η κρινόμενη προσφυγή να γίνει εν μέρει δεκτή ως προς τα τμήματα 1, 16, 41 και 53 επί τω τέλει σύναψης των οικείων συμβάσεων, καθόσον, ως προς το τμήμα 75, ορθώς με την προσβαλλόμενη πράξη κρίθηκε ότι το Ελεγκτικό Συνέδριο δεσμεύεται από τα κριθέντα με την 2064/2022 απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών,  να ανακληθεί η προσβαλλόμενη πράξη κατά το αντίστοιχο μέρος και, κατ’ εκτίμηση των περιστάσεων, να διαταχθεί η απόδοση στην προσφεύγουσα του παραβόλου που κατέθεσε για την άσκηση της προσφυγής, σύμφωνα με το άρθρο 310 παρ.2 εδ. α΄ του ν. 4700/2020.Για  τους  λόγους  αυτούςΔέχεται εν μέρει την από 25.1.2023 προσφυγή ανάκλησης της ένωσης εταιρειών «..».Ανακαλεί εν μέρει τη 1018/2022  πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου


ΕΣ/ΚΛ.Ε/152/2022

ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΡΓΑ:«ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗ ΓΕΩΡΓΙΟΥΠΟΛΗΣ ΚΑΙ ΕΥΡΥΤΕΡΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ - ΑΝΤΛΙΟΣΤΑΣΙΑ, ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΑΓΩΓΩΝ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΛΥΜΑΤΩΝ, ΑΓΩΓΟΣ ΤΕΛΙΚΗΣ ΔΙΑΘΕΣΗΣ ΚΑΙ ΦΡΕΑΤΙΟ ΦΟΡΤΙΣΗΣ ΤΟΥ»(...)διαπίστωσε ότι η εταιρεία με την επωνυμία «…», η οποία αποτελεί μέλος της διαγωνιζόμενης ένωσης οικονομικών φορέων «ΕΝΩΣΗ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ … Α.Ε. – … Α.Ε.»,  η εταιρεία με την επωνυμία «… Α.Ε.», η οποία προσφέρει δάνεια εμπειρία στην διαγωνιζόμενη Κοινοπραξία με την επωνυμία «Κ/ΞΙΑ … ΑΤΕ – … S.A», και η εταιρεία με την επωνυμία «…» και δ.τ. «…», στο υποβληθέν Ευρωπαϊκό Ενιαίο Έγγραφο Σύμβασης (Ε.Ε.Ε.Σ.) έχουν απαντήσει καταφατικά στο ερώτημα «Έχει συνάψει ο οικονομικός φορέας συμφωνίες με άλλους οικονομικούς φορείς με σκοπό τη στρέβλωση του ανταγωνισμού;» και δήλωσαν τα μέτρα αυτοκάθαρσης που έχουν λάβει. Για τον λόγο αυτό κλήθηκαν ... να προσκομίσουν εντός προθεσμίας επτά ημερών τα σχετικά αποδεικτικά στοιχεία, μετά την υποβολή των οποίων η Επιτροπή Διαγωνισμού γνωμοδότησε υπέρ της επάρκειας των επανορθωτικών μέτρων για κάθε μία από τις ανωτέρω εταιρείες. Ακολούθως, με τη ... απόφαση της Οικονομικής Επιτροπή της Περιφέρειας Κρήτης εγκρίθηκε η αποστολή σχεδίου απόφασης στην Επιτροπή του άρθρου 73 του ν.4412/2016, μετά τη θετική γνωμοδότηση της οποίας..., διαπιστώθηκε με την ... απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής η επάρκεια των επανορθωτικών μέτρων των ως άνω οικονομικών φορέων.(...)Δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας Κρήτης και του οικονομικού φορέα  «Κ/ΞΙΑ … ΑΤΕ – … S.A.» 


ΕΣ/ΤΜ.6/14/2019

Ανάθεση της υπηρεσίας «Υγειονομική Ταφή Απορριμμάτων Χ.Υ.Τ.Α.:.ζητείται η ανάκληση της 234/2018 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου​..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν στη σκέψη ΙΙΙ της παρούσας, το Τμήμα κρίνει ότι, όπως ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλόμενη Πράξη, μη νομίμως αποκλείστηκαν οι εταιρείες «….» και «….» κατά το στάδιο ελέγχου των δικαιολογητικών συμμετοχής, με την αιτιολογία ότι αντί για δικαιολογητικά από τα οποία προκύπτει η κυριότητα των μηχανημάτων, η μεν πρώτη εταιρεία υπέβαλε προτιμολόγια αγοράς δύο εκ των προσφερόμενων για την εκτέλεση της σύμβασης μηχανημάτων, η δε δεύτερη εταιρεία υπέβαλε για όλα τα μηχανήματα μισθωτήρια και προτιμολόγια. Και τούτο διότι στη διακήρυξη του διαγωνισμού δεν οριζόταν με σαφήνεια αν οι διαγωνιζόμενοι έπρεπε να έχουν την κυριότητα των εν λόγω μηχανημάτων ή αν αρκούσε μόνο η κατοχή αυτών. Επιπλέον, μη νομίμως αποκλείστηκε η εταιρεία «….», με την αιτιολογία ότι τα ΕΕΕΣ που υπέβαλε για τις δανείζουσες σε αυτήν εμπειρία επιχειρήσεις «….» και «…» δεν ήταν ψηφιακά υπογεγραμμένα. Και τούτο διότι τα εν λόγω ΕΕΕΣ έφεραν ιδιόχειρες υπογραφές των νόμιμων εκπροσώπων των εταιρειών αυτών, με βεβαίωση του γνησίου τους από ΚΕΠ, με αποτέλεσμα να μην καταλείπεται αμφιβολία για την ταυτότητα και την ιδιότητα των δηλούντων και το περιεχόμενο των δηλουμένων πληροφοριών. Επιπροσθέτως, η ερμηνεία αυτή επιβάλλεται και από την αρχή της ίσης μεταχείρισης των υποψηφίων, δεδομένου ότι, αν και στο άρθρο 23 της διακήρυξης (Δικαιολογητικά Κατακύρωσης) αναφέρεται ότι: «Οι απαιτούμενες δηλώσεις ή υπεύθυνες δηλώσεις του παρόντος άρθρου υπογράφονται ψηφιακά από τους έχοντες υποχρέωση προς τούτο», η αναθέτουσα αρχή δέχθηκε ως δικαιολογητικό κατακύρωσης, υπεύθυνη δήλωση της υπαλλήλου της ανακηρυχθείσας αναδόχου εταιρείας «... Ι.Κ.Ε.», κας …, η οποία δεν ήταν ψηφιακά υπογεγραμμένη (βλ. το ….2018 έγγραφο του ΣΥ.ΔΙ.ΣΑ. Ν. … προς την εταιρεία «... Ι.Κ.Ε.», στο οποίο της ζητούσε να υποβληθεί ψηφιακά υπογεγραμμένη η εν λόγω υπεύθυνη δήλωση σύμφωνα με το άρθρο 23 της διακήρυξης, την από 30.4.2018 (αρ. πρωτ. ….2018) απάντηση της ανωτέρω εταιρείας, σύμφωνα με την οποία η ως άνω υπάλληλος δεν έχει υποχρέωση να έχει ψηφιακή υπογραφή, η δε υπεύθυνη δήλωσή της έφερε θεώρηση του γνησίου της υπογραφής της και την 30/8.5.2018 απόφαση της Εκτελεστικής Επιτροπής του Συνδέσμου, με την οποία το αποτέλεσμα του διαγωνισμού κατακυρώθηκε οριστικά στην εταιρεία «... Ι.Κ.Ε.»). Τέλος, μη νομίμως αποκλείστηκε η εταιρεία «….» κατά το στάδιο ελέγχου των δικαιολογητικών συμμετοχής, με την αιτιολογία ότι δεν υπέβαλε τα στοιχεία τεκμηρίωσης της εμπειρίας της που αναφέρονται στο άρθρο 8 της διακήρυξης (συμβάσεις, τιμολόγια, βεβαιώσεις καλής εκτέλεσης). Και τούτο διότι κατά το στάδιο αυτό δεν απαιτούνταν να προσκομίσει τα εν λόγω δικαιολογητικά (βλ. τα άρθρα 11 και 16 της διακήρυξης, σύμφωνα με τα οποία κατά το στάδιο αυτό οι υποψήφιοι υποβάλλουν το ΕΕΕΣ, στο οποίο δηλώνουν ότι διαθέτουν κατά το χρόνο υποβολής της προσφοράς τα τυπικά προσόντα συμμετοχής που αναφέρονται στο άρθρο 8 της διακήρυξης, χωρίς να προβλέπεται, επιπλέον, ότι απαιτείται και η υποβολή, κατά τη φάση αυτή, των σχετικών αποδεικτικών στοιχείων) αλλά η προσκόμιση αυτών απαιτείται κατά το μεταγενέστερο στάδιο της υποβολής των δικαιολογητικών κατακύρωσης. Τα δε περί του αντιθέτου προβαλλόμενα με την κρινόμενη αίτηση, όπως αυτή αναπτύσσεται με το από 3.8.2018 υπόμνημα, σχετικά με τις ανωτέρω πλημμέλειες της διαγωνιστικής διαδικασίας, πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμα. Περαιτέρω, προβάλλεται ότι συντρέχει περίπτωση συγγνωστής πλάνης των αρμόδιων οργάνων του ΣΥ.ΔΙ.ΣΑ. Ν. …, τα οποία διεξήγαγαν τον ελεγχόμενο διαγωνισμό έχοντας την πεποίθηση ότι ενεργούσαν νόμιμα, λαμβανομένης υπόψη της δυσκολίας ερμηνείας των σχετικών προβλέψεων της διακήρυξης. Εντούτοις και ο λόγος αυτός θα πρέπει ν΄ απορριφθεί, ενόψει των περιστατικών της υπόθεσης, καθώς η μη νόμιμη ερμηνεία των σχετικών διατάξεων της διακήρυξης από τα όργανα του ΣΥΔΙΣΑ είχε ως αποτέλεσμα τον αποκλεισμό δύο εκ των τριών υποψηφίων, κατά παράβαση της αρχής του ελεύθερου ανταγωνισμού. Τέλος, ο ισχυρισμός ότι συντρέχουν λόγοι δημοσίου συμφέροντος που επιβάλλουν τη σύναψη του υπό κρίση σχεδίου σύμβασης, καθώς η απρόσκοπτη συνέχιση της υγειονομικής ταφής στο ΧΥΤΑ ΠΣ … συνδέεται άμεσα και ουσιωδώς με τη δημόσια υγεία, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, διότι το δημόσιο συμφέρον εξυπηρετείται προεχόντως με την τήρηση της νομιμότητας στις διαδικασίες ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων (βλ. ΕΣ VI Τμ. 691/2018).Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η υπό κρίση αίτηση ανάκλησης κατά της 234/2018 Πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου πρέπει να απορριφθεί.