Μετακίνηση στο εξωτερικό με τουριστικό λεωφορείο.Kαταβολή δαπάνης για την χρήση τουριστικού λεωφορείου, το οποίο αποτελεί επιβατικό αυτοκίνητο δημόσιας χρήσης (άρθρο 1 του ν. 711/1977), μετά από μίσθωση η οποία έλαβε χώρα στην ελληνική επικράτεια και δεν τηρήθηκε η διαδικασία που προβλέπεται στην 5100/1600/10.4.1984 υπουργική απόφαση, δηλαδή δεν υποβλήθηκε αίτηση από το Υπουργείο Τουριστικής Ανάπτυξης στον Υπουργό Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, στην οποία να αναγράφεται, μεταξύ άλλων, ο συγκεκριμένος σκοπός της μίσθωσης με αιτιολογία, καθώς και ότι η συγκεκριμένη ανάγκη δεν μπορεί να καλυφθεί με υπηρεσιακά αυτοκίνητα, ούτε, βεβαίως, εκδόθηκε απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, που να εγκρίνει τη μίσθωση αυτή.

Καθορισμός διαδικασίας μίσθωσης ιδιωτικών αυτοκινήτων από τις Δημόσιες Υπηρεσίες

ΚΑΤΑΡΓΗΘΗΚΕ με την Υ.Α. 5100/1600/10-4.1984.-ΦΕΚ (Β` 387/14.6.1984).

Μίσθωση  επιβατικών αυτοκινήτων(..) Από το συνδυασμό των διατάξεων του άρθρου 199 παρ. 2 και 3 του Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικα (ν. 3463/2006), της 5100/1600/10.4.1984 απόφασης του Υπουργού Προεδρίας της Κυβέρνησης «Καθορισμός διαδικασίας μίσθωσης ιδιωτικών αυτοκινήτων από Δημόσιες Υπηρεσίες και τις υπηρεσίες που αναφέρονται ή εμπίπτουν στις διατάξεις του άρθρου 1 του Ν.Δ.2396/1953» (ΦΕΚ Β΄, 387), του άρθρου 1 παρ. 1 περ. 10 και 14 του ν. 2647/1998 «Μεταβίβαση αρμοδιοτήτων στις Περιφέρειες και την Αυτοδιοίκηση και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ Α΄ 237) καθώς και των άρθρων 3 παρ. 3 και 5 παρ. 4 του π.δ. 270/1981 «Όργανα, διαδικασίες, όροι δημοπρασίας εκποίησης – εκμίσθωσης Ο.Τ.Α.» (ΦΕΚ Α΄, 77) το οποίο εκδόθηκε κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου 194 του ν.1065/1980, συνάγεται ότι, καταρχήν, για την εκ μέρους των Δήμων μίσθωση κινητού πράγματος διεξάγεται μειοδοτική δημοπρασία, στην οποία κριτήριο κατακύρωσης είναι αυτό της χαμηλότερης τιμής (βλ. Πράξεις VII Τμ. 47/2007, 293/2007, 321/2010). Επιτρέπεται, εξαιρετικώς, η με απευθείας συμφωνία -χωρίς δηλαδή να τηρηθεί η ως άνω διαδικασία- μίσθωση κινητού πράγματος, αφενός μεν στην περίπτωση που η δημοπρασία δεν είχε αποτέλεσμα, οπότε απαιτείται αιτιολογημένη απόφαση του οικείου δημοτικού συμβουλίου, αφετέρου δε, με απόφαση του δημάρχου, στην περίπτωση που πρόκειται για μίσθωση διάρκειας τριών (3) το πολύ μηνών (βλ. πράξη VII Τμ. 321/2010, 155/2008, 174/2007). Στην τελευταία αυτή περίπτωση, εάν η μίσθωση αφορά στο ίδιο αντικείμενο δεν δύναται αυτή να επαναληφθεί μέσα στο ίδιο έτος, διότι άλλως θα καταστρατηγούνταν με τον τρόπο αυτό οι διατάξεις που επιβάλλουν τις τακτικές διαγωνιστικές διαδικασίες. Τέλος, προηγούμενη έγκριση από το Γενικό Γραμματέα της Περιφέρειας απαιτείται μόνο στην περίπτωση μίσθωσης αυτοκινήτων δημόσιας χρήσης για τη μεταφορά προσώπων, υλικών κ.λπ., όχι δε και στην περίπτωση μίσθωσης αυτοκινήτων ιδιωτικής χρήσης για τις ανάγκες των υπηρεσιών τους.(...) Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Τμήμα κρίνει, κατά παραδοχή του δεύτερου λόγου διαφωνίας της Επιτρόπου, ότι ο Δήμος Αθηναίων μη νομίμως προέβη, χωρίς την προηγούμενη διενέργεια δημοπρασίας, στην με απευθείας συμφωνία μίσθωση των ως άνω αυτοκινήτων. Τούτο δε διότι οι επίμαχες μισθώσεις συνιστούν απλές μισθώσεις κινητών πραγμάτων, που διέπονται από τις διατάξεις του άρθρου 199 του Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικα, σύμφωνα με τις οποίες, κατά τα προεκτεθέντα, η απευθείας μίσθωση κινητών επιτρέπεται είτε με απόφαση του δημάρχου για χρονικό διάστημα μέχρι τριών μηνών είτε με αιτιολογημένη απόφαση του δημοτικού συμβουλίου, εφόσον όμως απέβη άκαρπη η διενεργηθείσα δημοπρασία. Εξάλλου, οι ως άνω συμβάσεις δεν συνιστούν συμβάσεις χρηματοδοτικής μίσθωσης για τις οποίες, κατά το άρθρο 193 του ιδίου Κώδικα, εφαρμόζονται οι περί προμηθειών διατάξεις, δοθέντος ότι στο περιεχόμενο αυτών δεν διαλαμβάνεται όρος για ελάχιστη τριετή χρονική διάρκεια ούτε για το δικαίωμα του μισθωτή περί αγοράς του μισθωθέντος πράγματος ή ανανέωσης της σύμβασης και οι οποίες δεν προκύπτει ότι υποβλήθηκαν στις διατυπώσεις δημοσιότητας του ν.1665/1986. Αντιθέτως, ως αβάσιμος κρίνεται ο πρώτος λόγος διαφωνίας της Επιτρόπου, δεδομένου ότι η έγκριση της μίσθωσης αυτοκινήτων από το Γ.Γ. Περιφέρειας προβλέπεται, κατά τα ανωτέρω, σε περιπτώσεις μίσθωσης Δ.Χ. και όχι Ι.Χ., ως εν προκειμένω, αυτοκινήτων. Ωστόσο, το Τμήμα κρίνει ότι τα αρμόδια όργανα του Δήμου Αθηναίων δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των κείμενων διατάξεων, αλλά συγγνωστώς υπέλαβαν ότι, ενόψει της μη έγκαιρης ολοκληρώσεως των διαδικασιών του διαγωνισμού χωρίς υπαιτιότητα του Δήμου, μπορούσαν νομίμως να προβούν στις ως άνω απευθείας αναθέσεις και συνακόλουθα στη διενέργεια των ελεγχόμενων δαπανών. Επομένως, τα υπό κρίση χρηματικά εντάλματα θα μπορούσαν να θεωρηθούν λόγω συγγνωστής πλάνης εάν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2011, σε βάρος των πιστώσεων του προϋπολογισμού του οποίου εκδόθηκαν.

Εξόφληση της δαπάνης μίσθωσης τριών (3) λεωφορείων για τη μεταφορά του διοικητικού και εκπαιδευτικού προσωπικού . από τον τόπο κατοικίας του  στις εγκαταστάσεις του ΑΤΕΙ .(...)Με τα δεδομένα αυτά, ενόψει και των όσων έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, η επίμαχη ανάθεση δεν είναι νόμιμη, καθώς η ανάγκη μετάβασης του εκπαιδευτικού και διοικητικού προσωπικού του ΑΤΕΙ Θεσσαλονίκης στις εγκαταστάσεις του Ιδρύματος στη Σίνδο δεν συνιστά υπηρεσιακή ανάγκη, ώστε να δύναται να καλυφθεί με τη μίσθωση ιδιωτικών αυτοκινήτων (λεωφορείων), αν μάλιστα ληφθεί υπόψη ότι η γενόμενη μετακίνηση καλύπτεται επαρκώς από τα μέσα μαζικής μεταφοράς. Κατά συνέπεια, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Εξόφληση της δαπάνης μίσθωσης λεωφορείων για την πραγματοποίηση εκπαιδευτικών εκδρομών – ασκήσεων των φοιτητών (...)Με τα δεδομένα αυτά και όσα εκτέθηκαν στις προηγούμενες σκέψεις, όπως βασίμως προβάλλεται από την Επίτροπο, η άρνηση του εποπτεύοντος Υπουργού να εγκρίνει την ανάληψη υποχρέωσης από τον αρμόδιο διατάκτη του Πανεπιστημίου έχει ως συνέπεια τη μη δέσμευση πίστωσης για το σύνολο της προϋπολογιζόμενης για τα έτη 2012 και 2013 δαπάνης, ήδη σε χρόνο προγενέστερο της υπογραφής της μεταξύ του Πανεπιστημίου και της φερόμενης ως δικαιούχου του χρηματικού εντάλματος εταιρείας σύμβασης, και συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια της σύμβασης αυτής που συνεπάγεται τη μη νομιμότητα της εντελλόμενης δαπάνης, καθ’ όσον κατά τον κρίσιμο χρόνο για την εκτέλεση οποιασδήποτε διοικητικής πράξης που προκαλεί δαπάνη σε βάρος του προϋπολογισμού ν.π.δ.δ. για περισσότερα οικονομικά έτη προαπαιτείται η έκδοση απόφασης ανάληψης υποχρέωσης του αρμόδιου διατάκτη, η έγκριση αυτής με απόφαση του εποπτεύοντος Υπουργού και η καταχώριση στα λογιστικά βιβλία προκειμένου να δεσμευθεί ισόποση πίστωση μέχρι την πραγματοποίηση και εξόφληση της δαπάνης. Περαιτέρω, ομοίως βασίμως προβάλλεται από την Επίτροπο και ότι ο περιεχόμενος στην παράγραφο 10 του κεφαλαίου Β΄ του Παραρτήματος Γ΄ της Διακήρυξης όρος πάσχει αοριστίας, με αποτέλεσμα να καθίσταται ασαφής ο τρόπος αμοιβής του αναδόχου, καθόσον στη διακήρυξη δεν προβλέφθηκε η ποσότητα των παρασχεθησόμενων βάσει του όρου αυτού υπηρεσιών (όπως άλλωστε δεν προσδιορίσθηκε εν γένει η ποσότητα των υπηρεσιών που αποτελούν αντικείμενο της σύμβασης), ούτε η μονάδα μέτρησης αυτών, επίσης ούτε και στο συνημμένο στη Διακήρυξη τιμολόγιο προσφοράς προβλεπόταν μονάδα μέτρησης των υπηρεσιών για την περίπτωση που «ένα λεωφορείο κάνει πολλές διαδρομές μέσα στο εξάωρο ή στις ώρες της ημερήσιας απασχόλησης», με αποτέλεσμα να μην κατατεθούν προσφορές για την περίπτωση αυτή. (...)Ενόψει όλων των ανωτέρω, η επίμαχη δαπάνη δεν είναι νόμιμη για τους βασίμως προβαλλόμενους από την Επίτροπο λόγους, ανεξαρτήτως του ότι επιπροσθέτως -ενόψει του ότι δεν προσδιορίζονται στη διακήρυξη τα επίμαχα δρομολόγια- δεν μπορεί να αξιολογηθεί η συνδρομή των τασσόμενων από τις διατάξεις των άρθρων 19 παρ. 3 του ν. 2503/1997, 1 παρ. 1 του ν.δ/τος 2396/1953 και της κατ’ εξουσιοδότηση της τελευταίας αυτής διάταξης 5100/1600/10.4.1984 απόφασης του Υπουργού Προεδρίας της Κυβέρνησης (ΦΕΚ Β΄ 387) προϋποθέσεων για τη μίσθωση ιδιωτικών αυτοκινήτων μεταξύ άλλων από ν.π.δ.δ., ιδίως δε αν η μίσθωση πράγματι αποσκοπεί στην κάλυψη υπηρεσιακών αναγκών και η ανάγκη αυτή δεν μπορεί να αντιμετωπισθεί με τα συγκοινωνιακά μέσα μαζικής μεταφοράς. Κατά συνέπεια, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Καταβολή ποσού 9.923,00 ευρώ, στη φερόμενη ως δικαιούχο…, ως αμοιβή για την παροχή υπηρεσιών φιλοξενίας 61 αθλητών που συμμετείχαν στο «…2013».(...)Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι λειτουργική, καθόσον, η φιλοξενία των ως άνω αθλητών, που συμμετείχαν στην αθλητική αυτή διοργάνωση, αφορά στην διασφάλιση της αναγκαίας υποδομής για τη στέγασή τους και συμβάλλει, ως εκ τούτου, στην επιτυχή διοργάνωσή της, χωρίς να απαιτείται, περαιτέρω, η ύπαρξη κριτηρίων επιλογής τους για την παροχή των υπηρεσιών αυτών. Εξάλλου, όπως προκύπτει από την 169/27.5.2013 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Πύδνας- Κολινδρού, η εγκριθείσα για την διοργάνωση αυτή δαπάνη ανέρχεται στο ποσό των 25.000,00 ευρώ και περιλαμβάνει τις δαπάνες για την φιλοξενία, σίτιση και εσωτερική μεταφορά των συμμετεχόντων, τη διάθεση του απαραίτητου αθλητικού εξοπλισμού, την απονομή τιμητικών διακρίσεων, την παραγωγή έντυπου διαφημιστικού υλικού, την προβολή και τη φωτογράφηση, χωρίς, περαιτέρω, να επισυνάπτεται αναλυτικός προϋπολογισμός της δράσης ώστε να διαφαίνεται πως αυτή επιμερίζεται στις δράσεις αυτές. Η έλλειψη ωστόσο αυτή δεν πλήττει τη νομιμότητα της εντελλόμενης με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δαπάνης, η οποία, ενόψει τόσο της διάρκειας του προγράμματος, όσο και του μεγάλου αριθμού των συμμετεχόντων αθλητών, δεν υπερβαίνει το επιβαλλόμενο από τα διδάγματα της κοινής πείρας και λογικής προσήκον μέτρο, ούτε αντιτίθενται, λόγω της αναγκαιότητάς της, στην αρχή της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης.Τέλος, εν προκειμένω, για τη νόμιμη διενέργεια της δαπάνης αυτής δεν ήταν αναγκαία η τήρηση της διαδικασίας που προβλέπεται στην 5100/1600/10.4.1984 (ΦΕΚ Β’ 387) απόφαση του Υπουργού Προεδρίας της Κυβέρνηση, που αφορά αποκλειστικά στη μίσθωση ιδιωτικών αυτοκινήτων Δ.Χ. για τη μεταφορά προσώπων και υλικών. 

Καθορισμός διαδικασίας μίσθωσης ιδιωτικών αυτοκινήτων από Δημόσιες Υπηρεσίες και τις υπηρεσίες που αναφέρονται ή εμπίπτουν στις διατάξεις του άρθρου 1 του ΝΔ 2396/53") δεν θίχθηκε από τη διάταξη του άρθρου 19 παρ.3 Ν.2503/97. Εξάλλου, προκειμένης μισθώσεως αυτοκινήτων έχουν εφαρμογή οι διατάξεις των άρθρων 82 επ. Ν.2362/95 για το Δημόσιο και του άρθρου 34 ΠΔ 410/95 για τους Ο.Τ.Α. α βαθμού.

Μίσθωση τριών (3) αυτοκινήτων – λεωφορείων για την κάλυψη των αναγκών των κέντρων υγείας και των ΙΑ.Κ.(...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην μείζονα σκέψη της παρούσας, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, καθόσον για τη μίσθωση των αυτοκινήτων δεν προηγήθηκε εγκριτική απόφαση του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας Αττικής, κατά παράβαση των σχετικών διατάξεων, όπως βάσιμα υποστηρίζει ο Επίτροπος με την έκθεση διαφωνίας του. Λαμβανομένων, όμως, υπόψη, της 44795/20.12.2007 εγκριτικής απόφασης του ως άνω Γενικού Γραμματέα για την αγορά 3 αυτοκινήτων, από την οποία προκύπτει και η ανάγκη του νοσοκομείου για τη χρήση των αυτοκινήτων αυτών, την έγκριση του πρόχειρου διαγωνισμού από την Ε.Π.Υ. και την πεποίθηση του νοσοκομείου, όπως αυτή προκύπτει από τα προσκομιζόμενα έγγραφα, ότι η ως άνω εγκριτική απόφαση του Γενικού Γραμματέα αρκούσε και για τη μίσθωση των αυτοκινήτων, για την οποία προέβησαν σε όλες, κατά τα λοιπά, απαραίτητες ενέργειες και εγκρίσεις, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δικαιολογείται, στη συγκεκριμένη περίπτωση, η αναγνώριση συγγνωστής πλάνης. Κατ΄ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, συντρέχει, όμως, συγγνωστή πλάνη που δικαιολογεί στην προκειμένη περίπτωση τη θεώρηση του ελεγχόμενου χρηματικού εντάλματος.

Εκμίσθωση ενός μηχανήματος περιστρεφόμενης τσάπας(...)Υπό τις περιστάσεις αυτές και σύμφωνα με τις παρατιθέμενες στη σκέψη ΙΙ διατάξεις, στο πρόσωπο του Δημοτικού Συμβούλου … συνέτρεχε κώλυμα συγγένειας, αφού είναι συγγενής εξ αίματος πρώτου βαθμού με τον ανάδοχο …. (...) Με τις διατάξεις αυτές ρυθμίστηκε από τον κοινό νομοθέτη, εντός του πλαισίου του ισχύοντος Συντάγματος (άρθρο 102 παρ. 2), στο σύνολό του το ζήτημα της διοικητικής εποπτείας επί των Ο.Τ.Α. και συνεπώς, οι προαναφερόμενες διατάξεις της 5100/1600/10.4/14.6.1984 απόφασης του Υπουργού Προεδρίας της Κυβέρνησης, οι οποίες, για την οποιαδήποτε μίσθωση ιδιωτικών αυτοκινήτων δημόσιας χρήσης από νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, περιλαμβανομένων και των Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού, απαιτούν την προηγούμενη εγκριτική απόφαση του κατά τις διατάξεις αυτές αρμόδιου οργάνου (Γενικό Γραμματέα της οικείας Περιφέρειας, σύμφωνα με τα άρθρα 1 παρ. 1 περ. Α εδ. 14 του ν. 2647/1998 - ΦΕΚ Α΄ 237) και 2 του π.δ/τος 373/1995 - ΦΕΚ Α΄ 201), πρέπει να θεωρούνται ως σιωπηρώς καταργηθείσες (βλ. Πρ. VII Τμ. Ελ. Συν. 39/2011). (...)   Ως εκ τούτου, η συμμετοχή του τόσο στην Επιτροπή Διαγωνισμού που αξιολόγησε τις υποβληθείσες προσφορές όσο στην Δημαρχιακή Επιτροπή που κατακύρωσε το αποτέλεσμα του διαγωνισμού στον υιό του, αντιβαίνει στις διατάξεις του άρθρου 99 του ν. 3463/2006, καθιστώντας τόσο το σχετικό Πρακτικό της Επιτροπής Διαγωνισμού όσο και την 31/2010 κατακυρωτική απόφαση της Δημαρχιακής Επιτροπής, μη νόμιμα λόγω κακής σύνθεσής των συλλογικών οργάνων που τα εξέδωσαν.(...)Επιπλέον, σε ό,τι αφορά τον δεύτερο λόγο διαφωνίας, αβασίμως προβάλλεται από τον αναπληρωτή Επίτροπο ότι η μη τήρηση της διαδικασίας που προβλέπουν οι διατάξεις της Υ.Α. 5100/1600/1984 για τη μίσθωση των αυτοκινήτων δημόσιας χρήσης καθιστά την εντελλόμενη δαπάνη μη νόμιμη, δοθέντος ότι, σύμφωνα με τα εκτεθέντα ανωτέρω στη σκέψη ΙΙΙ, οι διατάξεις αυτές καταργήθηκαν σιωπηρά από εκείνες των άρθρων 148 και 149 του Κ.Δ.Κ., οι οποίες ρυθμίζουν στο σύνολό τους το ζήτημα της διοικητικής εποπτείας επί των Ο.Τ.Α. Α΄ βαθμού. 

Μίσθωση ΝΠΔΔ: ..Οπως προαναφέρθηκε στις μισθώσεις για στέγαση υπηρεσιών ΝΠΔΔ, δεν επιτρέπεται σιωπηρή αναμίσθωση ή σιωπηρή παράταση της μίσθωσης, αλλά η μίσθωση λήγει με την παρέλευση του συμβατικού χρόνου, οπότε το ΝΠΔΔ υποχρεούται να αποδώσει το μίσθιο στον εκμισθωτή (άρθ. 37 π.δ. 715/1979 ΕΑ 3236/1993 ο.π.). Επιπροσθέτως, στο από 1.4.2002 συμφωνητικό μίσθωσης που υπεγράφη μεταξύ των διαδίκων, συμφωνήθηκε ρητά να λήγει η μίσθωση στις 31.3.2007, αποκλειόμενης της σιωπηρής αναμίσθωσης ή της σιωπηρής παράτασης της μίσθωσης αυτής. Επομένως η εν λόγω μίσθωση, έληξε την 31.3.2007 και ο ισχυρισμός του εκκαλούντος-εναγομένου περί σιωπηρής παράτασης της μίσθωσης για αόριστο χρόνο, κρίνεται απορριπτέος ως κατ` ουσίαν αβάσιμος. Εξάλλου ο εναγόμενος Δήμος ισχυρίσθηκε κατά τη συζήτηση ενώπιον του Πρωτοβαθμίου Δικαστηρίου ότι η κρινόμενη αγωγή ασκείται κατά κατάχρηση δικαιώματος, διότι ο Δήμος … παραμένει στη χρήση του μισθίου στο οποίο στεγάζονται οι υπηρεσίες του Ληξιαρχείου … καταβάλλοντος ως αποζημίωση χρήσης μηνιαίως το ποσό των 12.874,52 ευρώ, ενώ η ενάγουσα ουδέποτε μέχρι την άσκηση της αγωγής τον όχλησε για απόδοση του μισθίου. Τα ως άνω όμως πραγματικά περιστατικά και αληθή υποτιθέμενα δεν καθιστούν την άσκηση της αγωγής αντίθετη στη διάταξη του άρθ. 281 ΑΚ. Και ο σχετικός ισχυρισμός του εναγομένου είναι απορριπτέος ως μη νόμιμος. Επομένως το πρωτοβάθμιο δικαστήριο που απέρριψε τον ως άνω ισχυρισμό ως μη νόμιμο ορθά το νόμο εφήρμοσε και δεν έσφαλε.