Παροχή υπηρεσιών σίτισης (αποδοχή τεχνικής προσφοράς κατά παράβαση όρου διακήρυξης).(..) Με βάση τα ανωτέρω δεδομένα και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, προκύπτει ότι, κατά τον βασίμως προβαλλόμενο λόγο διαφωνίας, κατά παράβαση του, ρητώς προβλεπόμενου στο άρθρο 2.11 της παρ. 2 του ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΟΣ 2 και κατά τα λοιπά σαφώς συναγόμενου από τις λοιπές προαναφερθείσες διατάξεις της επίμαχης διακήρυξης, όρου περί προετοιμασίας και παρασκευής των φαγητών καθώς και παροχής των υπηρεσιών σίτισης στους χώρους του Φοιτητικού Εστιατορίου, έγινε δεκτή στο διαγωνισμό η τεχνική προσφορά του «...», καθόσον αυτή αφορά σε προετοιμασία και παρασκευή των γευμάτων σε χώρο ευρισκόμενο στη Μεγάλη Χώρα του (πρώην) Δήμου ...και ακολούθως μεταφορά αυτών και παροχή των υπηρεσιών σίτισης σε έτερο χώρο, προοριζόμενο να λειτουργήσει ως φοιτητικό εστιατόριο, ευρισκόμενο στο κέντρο του ... (..), αντί της απαιτούμενης από τη διακήρυξη τόσο παρασκευής των γευμάτων όσο και παροχής των υπηρεσιών σίτισης στους χώρους του Φοιτητικού Εστιατορίου. ...Κατόπιν αυτών το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Βελτιώσεις αθλητικών εγκαταστάσεων...ζητείται η ανάκληση της 9/2022 πράξης της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου .(...)Ανεξαρτήτως των ανωτέρω, παρατηρείται ότι η εκτέλεση του επίδικου έργου εξυπηρετεί ζωτικές ανάγκες (αναβάθμιση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών στον τομέα του ερασιτεχνικού και μαζικού αθλητισμού) του συνόλου των δημοτών του Δήμου Καρδίτσας, η δε επίτευξη του στόχου αυτού ουδόλως συνδέεται με το ζήτημα του φορέα (Δήμου ή Δ.Ο.Π.Α.Κ.) στον οποίο ανήκουν κατά κυριότητα οι αθλητικές εγκαταστάσεις όπου θα επιχειρηθούν οι παρεμβάσεις. Ενόψει αυτών, λαμβανομένου υπόψη ότι ο Δ.Ο.Π.Α.Κ. είναι δημοτικό νομικό πρόσωπο, στο οποίο κατά βάση έχει παραχωρηθεί η χρήση, λειτουργία και διαχείριση του συνόλου σχεδόν των αθλητικών εγκαταστάσεων του Δήμου Καρδίτσας (βλ. την 193/28.7.2020 απόφαση), το Δικαστήριο, σταθμίζοντας τη φύση και τη σοβαρότητα της διαπιστωθείσας πλημμέλειας, θεωρεί ότι το σχέδιο σύμβασης μπορεί να υπογραφεί, υπό τον όρο ότι θα προηγηθεί τροποποίηση της 15964/4.3.2020 απόφασης ένταξης της πράξης στο πρόγραμμα «ΦΙΛΟΔΗΜΟΣ ΙΙ», ώστε αυτή (ένταξη) να ανταποκρίνεται στα ιδιοκτησιακά ή αντίστοιχης φύσεως δικαιώματα των δύο (2) εμπλεκόμενων φορέων (Δήμου Καρδίτσας και Δ.Ο.Π.Α.Κ.). Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει η ένδικη προσφυγή να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 9/2022 πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Περιφερειακή Ενότητα Καρδίτσας και να κριθεί ότι δεν κωλύεται η υπογραφή της επίδικης σύμβασης, υπό τον όρο ότι ο προσφεύγων Δήμος Καρδίτσας θα συμμορφωθεί με τα διαλαμβανόμενα στις σκέψεις 16 και 21 της παρούσας.  Για τους λόγους αυτούςΔέχεται την προσφυγή ανάκλησης.Ανακαλεί την 9/2022 πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου 

Προμήθεια καυσίμων και λιπαντικών...Με δεδομένα αυτά και την εκδοθείσα πριν από τις 30.11.2020 (αρχική ημερομηνία υποβολής του φακέλου της ελεγχόμενης προμήθειας στο Ελεγκτικό Συνέδριο για έλεγχο) βεβαίωση του Δημάρχου .... ότι δεν έχουν ασκηθεί και δεν εκκρεμούν ενστάσεις, προσφυγές και ένδικα βοηθήματα κατά των πράξεων της ανωτέρω διαγωνιστικής διαδικασίας, το Κλιμάκιο κρίνει ότι: Μη νομίμως, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη 3, ορίστηκε στην ανωτέρω διακήρυξη του διαγωνισμού ανάθεσης της ελεγχόμενης προμήθειας ως κριτήριο ποιοτικής επιλογής ως προς την τεχνική και επαγγελματική ικανότητα των διαγωνιζόμενων οικονομικών φορέων ειδικώς για τις Ομάδες 1, 2 και 3, που αφορούν στην προμήθεια πετρελαίου κίνησης, αμόλυβδης βενζίνης και πετρελαίου θέρμανσης, αντίστοιχα, η εκτέλεση τουλάχιστον τριών (3) συμβάσεων προμήθειας των αντίστοιχων καυσίμων αποκλειστικώς σε φορείς του δημοσίου κατά τη διάρκεια της τελευταίας τριετίας (βλ. σκέψη 8), χωρίς να γίνεται επίκληση οποιουδήποτε λόγου δημοσίου συμφέροντος που να επιβάλει την απόκτηση της ανωτέρω εμπειρίας μόνο στο πλαίσιο σχετικών συμβάσεων με φορείς του δημοσίου και όχι και στο πλαίσιο σχετικών συμβάσεων με φορείς του ιδιωτικού τομέα, σε δυσαναλογία με τον επιδιωκόμενο σκοπό της εκτέλεσης των σχετικών συμβάσεων από τεχνικά και επαγγελματικά έμπειρους αναδόχους, δεδομένου ότι κάλλιστα αυτοί θα μπορούσαν να έχουν αποκτήσει τη σχετική εμπειρία συμβαλλόμενοι με φορείς του ιδιωτικού τομέα, κατά υπέρμετρο περιορισμό του ελεύθερου ανταγωνισμού και σε αντίθεση προς τις αρχές της ίσης μεταχείρισης και της διαφάνειας του Δικαίου της ΕΕ για τις δημόσιες συμβάσεις. Και τούτο παρότι, αντιθέτως, ως κριτήριο ποιοτικής επιλογής των διαγωνιζόμενων οικονομικών φορέων για την Ομάδα 4, που αφορά στην προμήθεια λιπαντικών και αντιψυκτικών, τέθηκε η προμήθεια λιπαντικών σε οποιουσδήποτε παραλήπτες είτε του δημόσιου είτε του ιδιωτικού τομέα κατά την τελευταία διετία, αποδεικνυόμενη με την υποβολή ως δικαιολογητικών κατακύρωσης από τον ανάδοχο της Ομάδας 4 καταλόγου με τις κυριότερες παραδόσεις (πωλήσεις) λιπαντικών από αυτόν κατά την τελευταία διετία και με τους αντίστοιχους παραλήπτες (άρθρο 15.2 περ. 9 του Παραρτήματος Α΄ της διακήρυξης και περ. 1 και 4 των 15168/19.5.2020 διευκρινίσεων επί όρων της διακήρυξης, που δόθηκαν από την Προϊσταμένη του Τμήματος Προμηθειών και Διαχείρισης Υλικού του ως άνω Δήμου, σε απάντηση σχετικών ερωτημάτων της ...., και αναρτήθηκαν στον ελεύθερα προσβάσιμο χώρο της διαδικτυακής πύλης του ΕΣΗΔΗΣ για τον ως άνω διαγωνισμό, που ειδικά για την Ομάδα 4 έχει συστημικό αριθμό 90758).

Παροχή υπηρεσιών υποστήριξης τεχνικού συμβούλου...ζητείται η ανάκληση της 44/2019 Πράξης του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο Τμήμα  τούτο... Κατόπιν τούτων, και δεδομένου ότι ο αιτών Δήμος  δεν αιτιολόγησε (ούτε ενώπιον του παρόντος Τμήματος) την επιλογή του να προσφύγει σε εξωτερικό ανάδοχο, χωρίς να εξαντλήσει τις δυνατότητες ανακατανομής προσωπικού που του παρείχε ο Οργανισμός του και χωρίς να προσφύγει στις δυνατότητες που του παρέχουν οι διατάξεις του άρθρου 44 του ν.  4412/2016, που προβλέπουν ότι σε περίπτωση ελλείψεως τεχνικής επάρκειας της Τεχνικής Υπηρεσίας της αναθέτουσας αρχής, τα καθήκοντα αυτής μπορούν να ανατεθούν, με προγραμματική σύμβαση, στην Τεχνική Υπηρεσία άλλου φορέα, κατά τις διακρίσεις του νόμου, το παρόν Τμήμα άγεται στην κρίση ότι δεν έσφαλε το Κλιμάκιο δεχθέν -με την προεκτεθείσα στην παρ. 5 της παρούσας αιτιολογία, η  οποία εξάλλου δεν πλήττεται σε κανένα σκέλος της με την υπό κρίση αίτηση ανακλήσεως -  ότι η εντελλόμενη με το επίμαχο ένταλμα είναι μη νόμιμη. Και ναι μεν με την κρινόμενη αίτηση  προβάλλεται ότι ο  αρμόδιος για τον έλεγχο των ενταλμάτων του Δήμου Επίτροπος θεώρησε, στο παρελθόν, χρηματικό ένταλμα του Δήμου (Β32/2015) σε εκτέλεση όμοιας διαδικασίας (απευθείας ανάθεσης), πλην όμως ο σχετικός ισχυρισμός αλυσιτελώς προβάλλεται, διότι, ανεξαρτήτως του ότι πρόκειται για ανόμοια περίπτωση ανάθεσης υπηρεσιών για την καταγραφή των έργων και των περιουσιακών στοιχείων του Δήμου στην ...., στην οποία προέβη ο Δήμος το έτος 2014, υπό το προγενέστερο νομοθετικό καθεστώς, πάντως σε κάθε περίπτωση, η πράξη του τότε αρμοδίου Επιτρόπου για θεώρηση εκείνου του εντάλματος δεν δεσμεύει τον νυν αρμόδιο Επίτροπο, ούτε άλλωστε και το αρμόδιο Κλιμάκιο, καθόσον η  θεώρηση χρηματικού εντάλματος ερείδεται στην in concreto κρίση των αρμοδίων οργάνων του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην εκάστοτε ελεγχόμενη περίπτωση. Τέλος δε απορριπτέο τυγχάνει και το αίτημα του Δήμου περί θεωρήσεως του εντάλματος λόγω συγγνωστής πλάνης των αρμοδίων οργάνων του, εξαιτίας της πρόσφατης αλλαγής του νομοθετικού πλαισίου με το ν. 4412/2016, προεχόντως διότι προβάλλεται αορίστως, αλλά και διότι με προηγούμενες πράξεις του αρμοδίου Επιτρόπου, αυτός είχε αρνηθεί τη θεώρηση άλλων ενταλμάτων του Δήμου για τους ίδιους λόγους.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, και μη προβαλλομένου βασίμου λόγου ανακλήσεως, η υπό κρίση αίτηση πρέπει να απορριφθεί.

ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ-ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:να ελέγξει τη νομιμότητα του σχεδίου προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ) και του Αναπτυξιακού Οργανισμού «… Α.Ε.» (… Α.Ε.) για την παροχή υπηρεσιών εκτέλεσης της προμήθειας με τίτλο «Προμήθεια και τοποθέτηση εξοπλισμού ανακαίνισης αμφιθεάτρου (AULA) της Φιλοσοφικής Σχολής Αθηνών»(...)Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι με την ελεγχόμενη σύμβαση το ΕΚΠΑ, με σκοπό την ένταξη της πράξης «Προμήθεια και τοποθέτηση εξοπλισμού ανακαίνισης αμφιθεάτρου (AULA) της Φιλοσοφικής Σχολής Αθηνών» στη χρηματοδότηση του Περιφερειακού Προγράμματος Ανάπτυξης της Περιφέρειας Αττικής, αναθέτει στην … Α.Ε., έναντι ανταλλάγματος, την άσκηση των αρμοδιοτήτων της Συγκλήτου και της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών του Πανεπιστημίου που σχετίζονται με τη διενέργεια των διαδικασιών προετοιμασίας, ανάθεσης και εκτέλεσης των συμβάσεων προμηθειών που αποτελούν τα Υποέργα 1 και 2 της πράξης αυτής. Ως εκ τούτου, η … Α.Ε. δεν παρέχει απλώς συμβουλευτικής φύσης υπηρεσίες υποστήριξης στο ΕΚΠΑ, αλλά αναλαμβάνει την άσκηση νομοθετικά καθορισμένων αρμοδιοτήτων των οργάνων του Πανεπιστημίου δρώντας καθ’ υποκατάσταση αυτών. Συνεπώς, ... η εν λόγω ανάθεση αρμοδιοτήτων βαίνει πέραν της έννοιας της εξειδικευμένης τεχνικής, επιστημονικής ή διοικητικής «υποστήριξης», την οποία οι Αναπτυξιακοί Οργανισμοί δύνανται να παράσχουν σε φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, ... με συνέπεια η ελεγχόμενη σύμβαση να είναι παράνομη για το λόγο αυτό.(...)Αποφαίνεται ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και του Αναπτυξιακού Οργανισμού «… Α.Ε.».

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑΣ:Με τα δεδομένα αυτά το Κλιμάκιο άγεται στην κρίση ότι:1. Με τη διακήρυξη του ελεγχόμενου διαγωνισμού (βλ. άρθρο Β.1.1.στ΄ και Παράρτημα Ε΄ παρ. Γ΄) τίθεται, επί ποινή αποκλεισμού, ως προϋπόθεση για την απόδειξη της τεχνικής – επαγγελματικής επάρκειας των διαγωνιζομένων, το ήμισυ του προσωπικού καθαρισμού (45 εκ των 90 ατόμων) να έχει απασχοληθεί “στον καθαρισμό παρόμοιων εγκαταστάσεων”, δεν εξειδικεύεται, ωστόσο, στη διακήρυξη η έννοια των “παρόμοιων εγκαταστάσεων”, αλλά γίνεται ενδεικτική και μόνο αναφορά αυτών (σχολικά κτήρια, ΑΕΙ, ΤΕΙ, κ.ά.)...2. Επίσης, εκ των ανωτέρω εταιρειών και ενώσεων εταιρειών που συμμετείχαν στο διαγωνισμό, οι με α/α 2 και 3 αποκλείστηκαν, μεταξύ άλλων, και για το λόγο ότι «δεν προκύπτει κατά την τελευταία τριετία καθαρισμός επιφάνειας 150.000 τ.μ.». Ωστόσο, οι εν λόγω διαγωνιζόμενοι, στα δικαιολογητικά συμμετοχής τους είχαν περιλάβει, όπως απαιτεί η διακήρυξη, υπεύθυνες δηλώσεις καθαριότητας 150.000 τ.μ. και βεβαιώσεις καλής εκτέλεσης, καλύπτουσες την τελευταία τριετία προ της διενέργειας του διαγωνισμού...ο αποκλεισμός των διαγωνιζομένων για το λόγο αυτό δεν αιτιολογείται νομίμως, λαμβανομένου υπόψη και του ότι δεν αποκλείεται, σύμφωνα με τη σχετική διάταξη της διακήρυξης (παρ. Β΄ του Παραρτήματος Ε΄), η απαιτούμενη επιφάνεια των 150.000 τ.μ. να προκύπτει αθροιζόμενη από περισσότερους χώρους και όχι απαραιτήτως από την αυτή σύμβαση, ενόψει και του ότι η προς ανάθεση υπηρεσία αφορά σε καθαριότητα κτιρίων, τα οποία δεν βρίσκονται συγκεντρωμένα σε έναν ενιαίο χώρο αλλά διάσπαρτα σε τέσσερις πόλεις (…) και τα οποία αθροιζόμενα εκτείνονται σε περίπου 150.000 τ.μ...Κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης για την καθαριότητα των κτιριακών εγκαταστάσεων του … Πανεπιστημίου … (….) στις πόλεις .., …,… και ….

Ερωτάται, εάν είναι δυνατή η ικανοποίηση αιτήματος φοιτητή, ο οποίος έχει εισαχθεί στο Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών, της Πολυτεχνικής Σχολής του Πανεπιστημίου Πατρών, να μετακινηθεί από τη Σχολή και Τμήμα επιτυχίας του στην ανωτέρω Σχολή του Ε.Μ.Π. το τρέχον ακαδημαϊκό έτος, κατά τις διατάξεις του άρθρου 77 ν. 4692/2020.(…) Δεν είναι δυνατή η ικανοποίηση του αιτήματος φοιτητή να μετακινηθεί από το Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής, του Πανεπιστημίου Πατρών, όπου φοιτά, στην Σχολή (και Τμήμα) Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Φυσικών Επιστημών του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου, λόγω της, εξ αρχής, μη δυνατότητας αυτής να υποδεχθεί φοιτητές από μεταγραφή και μετακίνηση, για το τρέχον ακαδημαϊκό έτος

Παροχή υπηρεσιών διοικητικής υποστήριξης (...)Σε κάθε περίπτωση, η κατά την κρίση του Κλιμακίου ασάφεια των σχετικών όρων δεν παρίσταται ουσιώδης, καθόσον δεν είχε ως αποτέλεσμα την υποβολή απαράδεκτων προσφορών (πρβ. ΕλΣυν Τμήμα  VI 1068/2018 σκ. IV) και δεν επηρέασε την αντικειμενική ακεραιότητα του διαγωνισμού. Τέλος, εσφαλμένα κρίθηκε από το Κλιμάκιο ότι δεν καθορίζονται οι ελάχιστες απαιτήσεις ως προς τα προσόντα των μελών της ομάδας εργασίας, καθόσον στη διακήρυξη ρητώς ορίζεται ότι για τους τρεις συντονιστές πανεπιστημιακής εκπαίδευσης απαιτείται για τους μεν δύο πτυχίο οικονομικών με την επιπρόσθετη πρόβλεψη ότι εξ αυτών τουλάχιστον ο ένας θα πρέπει να έχει σχετική εμπειρία σε έργα συμβουλευτικά σε ΝΠΙΔ ή ΝΠΔΔ άνω της πενταετίας και ο άλλος να είναι πιστοποιημένος ως Υπεύθυνος Προστασίας Δεδομένων με σχετική εμπειρία σε τουλάχιστον 5 έργα, για τον δε τρίτο πτυχίο νομικής, ενώ για τον τέταρτο συντονιστή απόφοιτο τεχνολογικής εκπαίδευσης απαιτείται πτυχίο τεχνολογίας τροφίμων.  Σε κάθε δε περίπτωση, η μη περαιτέρω εξειδίκευση των απαιτούμενων προσόντων των μελών της ομάδας εργασίας, ως όρου τεχνικής καταλληλότητας των διαγωνιζομένων, καθιστά δυνατή τη συμμετοχή περισσότερων ενδιαφερομένων και επομένως δεν είναι ικανή και πρόσφορη να παρεμποδίσει την ανάπτυξη του ανταγωνισμού (πρβ. ΕλΣυν Τμήμα VI 524/2020 σκ. 7).. Κατ’ ακολουθίαν, πρέπει να γίνει δεκτή η κρινόμενη προσφυγή ανάκλησης και η  υπέρ αυτής παρέμβαση, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 382/2022 Πράξη του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου και, δεδομένου ότι με την ανακαλούμενη Πράξη δεν διαπιστώθηκε άλλος νόμιμος, διακωλυτικός της υπογραφής της, λόγος, να υπογραφεί το υποβληθέν προς έλεγχο σχέδιο σύμβασης 

Καθορισμός ενεργειακών, πολεοδομικών και περιβαλλοντικών κριτηρίων, που πρέπει να συντρέχουν για την επίτευξη της κατ’ εξαίρεση αρτιότητας και οικοδομησιμότητας σε γήπεδα με εμβαδό κάτω των 8.000 τ.μ. και ελάχιστου 4.000 τ.μ., όπου θα ανεγερθούν τουριστικά καταλύματα και εγκαταστάσεις.

ΜΕΛΕΤΕΣ-ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ:(…)Ειδικότερα, η αναθέτουσα την υπηρεσία  Περιφέρεια Αττικής ασκεί από κοινού με τους υπόλοιπους μετόχους  έλεγχο ανάλογο εκείνου που ασκεί επί των υπηρεσιών της, αφού, το Διοικητικό Συμβούλιο, τα  μέλη του οποίου αναδεικνύονται από τη Γενική Συνέλευση των μετόχων, είναι αρμόδιο να αποφασίζει για όλα τα θέματα αναγόμενα στην διαχείριση και διάθεση της περιουσίας και την εκπροσώπηση της Εταιρείας. Περαιτέρω, όπως προκύπτει από τα στοιχεία που προσκομίσθηκαν στο Κλιμάκιο, το σημαντικότερο τμήμα των δραστηριοτήτων της εταιρείας υλοποιείται κατά την εκτέλεση καθηκόντων που της έχουν ανατεθεί από την ελέγχουσα αναθέτουσα αρχή (Περιφέρεια Αττικής )  και τέλος, απουσιάζει  η συμμετοχή σε αυτή ιδιωτικών κεφαλαίων.(...)Δεν κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος σχεδίου προγραμματικής σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας Αττικής και του Αναπτυξιακού Οργανισμού «… Α.Ε.»  (…)  για την εκπόνηση της μελέτη με τίτλο: «ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ ΤΗΣ ΟΔΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΣΕ ΥΠΟΛΕΙΠΟΜΕΝΕΣ ΘΕΣΕΙΣ ΤΗΣ Ε.Ο. 91 ΣΤΟ ΤΜΗΜΑ ΑΠΟ ΒΑΡΚΙΖΑ ΕΩΣ ΣΟΥΝΙΟ» συνολικού προϋπολογισμού 2.013.288,95€ (συμπεριλαμβανομένου Φ.Π.Α.).