Για την επιστημονική παιδαγωγική καθοδήγηση και τη διοίκηση στη Γενική και τη Μέση Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση και άλλες διατάξεις.

Προϋπόθεση καταβολής της αυξημένης ημερήσιας αποζημίωσης στους υπηρετούντες στο Δημόσιο μηχανικούς είναι η εκτός έδρας μετακίνηση αυτών να συνδέεται με την εκτέλεση υπηρεσιακών καθηκόντων που αφορούν την προπαρασκευή, επίβλεψη, εκτέλεση ή παραλαβή οποιασδήποτε τεχνικής εργασίας συνδεόμενης με τον προγραμματισμό και εν γένει κατασκευή ενός δημόσιου έργου.

ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΑ: Μη νόμιμη. (...) Με τα δεδομένα αυτά το Κλιμάκιο κρίνει ότι μη νομίμως υπολογίστηκε στους ως άνω σχολικούς συμβούλους αυξημένη δαπάνη ημερήσιας αποζημίωσης για την επίσκεψή τους σε επαγγελματικά λύκεια, μολονότι αυτοί φέρουν την ιδιότητα του μηχανικού, όπως βασίμως προβάλλεται από τη διαφωνούσα Επίτροπο. Τούτο διότι η μετακίνησή τους δεν συνδέεται με την άσκηση υπηρεσιακών καθηκόντων μηχανικού, αλλά με την άσκηση του λειτουργήματός τους ως σχολικών συμβούλων και, επομένως, η καταβολή αυξημένων εξόδων μετακίνησης εκφεύγει εν προκειμένω του σκοπού του νόμου, ο οποίος συνίσταται στην προνομιακή μεταχείριση των μηχανικών, οι οποίοι λόγω της άσκησης των υπηρεσιακών τους καθηκόντων υποχρεούνται σε συχνές εκτός έδρας μετακινήσεις. Εξάλλου, ο προβαλλόμενος, κατ’ εκτίμηση του εγγράφου επανυποβολής, ισχυρισμός της Υ.Δ.Ε. στο Νομό ………, ότι δηλαδή με την 107/2009 Πράξη του Ι Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου καθώς και με τα Πρακτικά της 3ης Συν./3.2.2009 του Ι Τμήματος κρίθηκε νόμιμη η εκκαθάριση αυξημένης ημερήσιας αποζημίωσης για ανάλογες μετακινήσεις μηχανικών για υπηρεσιακούς λόγους, είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, διότι με την ως άνω Πράξη καθώς και με τα ανωτέρω Πρακτικά κρίθηκε νόμιμη η καταβολή αυξημένης ημερήσιας αποζημίωσης για μετακινήσεις που πραγματοποιήθηκαν από υπαλλήλους με την ιδιότητα των μηχανικών και όχι με την ιδιότητα των σχολικών συμβούλων. Περαιτέρω, ο ισχυρισμός ότι η αρχική διατύπωση των 2/52971/0022/31.8.2007 και 2/52970/0022/31.8.2007 υπουργικών αποφάσεων διορθώθηκε στη συνέχεια, με αποτέλεσμα η καταβολή αυξημένης ημερήσιας αποζημίωσης σε μηχανικούς, που μετακινούνται με αυτήν τους την ιδιότητα για υπηρεσιακούς λόγους, να μην συνδέεται ειδικώς με τη διαδικασία ανάθεσης και κατασκευής συγκεκριμένων δημόσιων έργων, προβάλλεται αλυσιτελώς, διότι πάντως η μετακίνηση των ανωτέρω φερομένων ως δικαιούχων έγινε με την ιδιότητα των σχολικών συμβούλων και όχι των μηχανικών. Τέλος, ο ισχυρισμός ότι δημιουργήθηκε στην υπηρεσία η βάσιμη πεποίθηση ότι οι σχολικοί σύμβουλοι μηχανικοί του δημοσίου δικαιούνται την αυξημένη ημερήσια αποζημίωση είναι απορριπτέος ως αβάσιμος, προεχόντως διότι με την επικαλούμενη από τον ίδιο το διατάκτη 96/2009 Πράξη του Ι Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου κρίθηκε το ίδιο ακριβώς ζήτημα, ότι δηλαδή δεν είναι νόμιμη η καταβολή αυξημένης ημερήσιας αποζημίωσης σε μηχανικούς που μετακινήθηκαν με την ιδιότητα των σχολικών συμβούλων, κρίση η οποία αποτυπώνει την προεκτεθείσα στη μείζονα σκέψη της παρούσας πάγια νομολογία του Ελεγκτικού Συνεδρίου ως προς την ερμηνεία των κρίσιμων διατάξεων (Ε.Σ. Ι Τμ. 197, 145/2012).

Οδοιπορικά μηχανικών:Μη νομίμως υπολογίστηκε στους φερόμενους ως δικαιούχους δημοτικούς υπαλλήλους και διπλωματούχους μηχανικούς αυξημένη δαπάνη ημερήσιας αποζημίωσης Η ειδική και εξαιρετική αυτή μεταχείριση δικαιολογείται από το γεγονός ότι οι μηχανικοί ασκούν, λόγω της ιδιότητάς τους, ιδιαίτερα υπηρεσιακά καθήκοντα (αυτοψίες, επιτόπιοι έλεγχοι, επίβλεψη εκτέλεσης τεχνικών έργων κ.λπ.), στο πλαίσιο εκτέλεσης των οποίων καθίσταται αναγκαία η συχνή εκτός έδρας μετακίνησή τους, γεγονός που συνεπάγεται αυξημένα έξοδα για αυτούς, τα οποία δεν καλύπτονται από τις γενικώς προβλεπόμενες στο ν. 2685/1999 δαπάνες μετακίνησης. Κατά συνέπεια, για την καταβολή αυξημένης δαπάνης ημερήσιας αποζημίωσης δεν αρκεί η ιδιότητα του μετακινούμενου ως μηχανικού, αλλά απαιτείται να κατέχει οργανική θέση μηχανικού και να μετακινείται για την άσκηση υπηρεσιακών καθηκόντων, που συνδέονται αποκλειστικά με την ιδιότητά του αυτή (Ε.Σ. Κλ.Πρ.Ελ.Δαπ. στο Ι Τμ. 102, 203, 205/2015, 25, 196, 215/2014, 56,155/2013, Ι Τμ. 238/2010, 96/2009, 232/2008).

Nομιμότητα της διαδικασίας ανάδειξης αναδόχου και του σχεδίου σύμβασης με αντικείμενο «Αντιπλημμυρικά έργα Π.Ε.Η. ...»(...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η ελεγχόμενη σύμβαση, ως εκ του αντικειμένου της, έχει το χαρακτήρα σύμβασης παροχής υπηρεσιών, καθόσον αφορά σε εκτέλεση εργασιών. Τούτο δε, διότι οι προπαρατεθείσες εργασίες δεν εμπίπτουν στην έννοια του δημοσίου έργου, δεδομένου ότι δεν συνίστανται σε κατασκευή, επέκταση, ανακαίνιση, επισκευή, συντήρηση ή ερευνητική εργασία, το αποτέλεσμα των οποίων συνδέεται άμεσα με το έδαφος κατά τρόπο διαρκή και σταθερό. Αντιθέτως, μάλιστα, για την εκτέλεση των εργασιών αυτών δεν απαιτείται τέτοιου βαθμού εξειδικευμένη τεχνική γνώση ή τέτοιου είδους τεχνική επέμβαση, ώστε να μπορούν να χαρακτηριστούν δημόσιο έργο, αλλά δύνανται να εκτελεστούν προσηκόντως, υπό την καθοδήγηση της αρμόδιας Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων, από επαγγελματίες χειριστές που διαθέτουν τα κατάλληλα μηχανήματα και τη συνήθη εμπειρία χρήσης τους. Προς τούτο συνηγορεί και το γεγονός της ύπαρξης εν προκειμένω μίας απλής τεχνικής περιγραφής των προς εκτέλεση εργασιών, χωρίς ειδική τεχνική μελέτη, αλλά και χωρίς ειδικότερη αναφορά του ακριβούς μεγέθους των συνολικώς ζητούμενων ποσοτήτων εργασιών. 

ΘΕΩΡΗΣΗ ΧΡΗΜΑΤΙΚΟΥ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ-ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΜΕΛΕΤΩΝ:χρηματικό ένταλμα πληρωμής του Δήμου ..., που  αφορά στην καταβολή ποσού 19.987,68 ευρώ στη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία «… – Ε.Π.Ε. – …», ως αμοιβή της για την εκτέλεση της εργασίας «Μελέτη και καταγραφή υφιστάμενης κατάστασης παιδικών χαρών Δήμου και εισήγηση εναρμόνισης στα οριζόμενα της ΚΥΑ 28492/2009 για τη λειτουργία παιδικών χαρών».(....)Άλλωστε στην προαναφερόμενη υπουργική απόφαση εξειδικεύονται με πληρότητα αφενός οι τεχνικές προδιαγραφές λειτουργίας των παιδικών χαρών, αφετέρου η ακολουθητέα διαδικασία για την εναρμόνισή αυτών στις απαιτήσεις ασφαλείας, που τίθενται από τις διατάξεις της. Περαιτέρω, η επικαλούμενη από το Δήμο … ανεπάρκεια του υπηρετούντος προσωπικού (τρεις πολιτικοί μηχανικοί Π.Ε. έναντι έξη, τρεις πολιτικοί μηχανικοί Τ.Ε., έναντι τεσσάρων, μιας τοπογράφου έναντι δύο, και ενός μηχανολόγου μηχανικού Τ.Ε. έναντι δύο) προβάλλεται αναποδείκτως.Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη είναι μη νόμιμη και δεν πρέπει αυτό να θεωρηθεί.

ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΑ.Γενικά:Μη νόμιμη η καταβολή ποσών 233,67 και 229,37 ευρώ, αντιστοίχως, σε υπαλλήλους Δήμου - διπλωματούχους μηχανικούς, ως ημερήσια εκτός έδρας αποζημίωση και δαπάνη διανυκτέρευσης λόγω μετακίνησής τους στο εσωτερικό, καθόσον μη νομίμως υπολογίσθηκε αυξημένη ημερήσια εκτός έδρας αποζημίωση και δαπάνη διανυκτέρευσης των ανωτέρω υπαλλήλων, προϊσταμένων τμημάτων του Δήμου, με νομικό έρεισμα τις διατάξεις της 2/33481/0022/27.4.2011 (Β'1069) απόφασης του Υφυπουργού Οικονομικών. Οι ως άνω υπάλληλοι είναι μεν διπλωματούχοι μηχανικοί, για τις δαπάνες μετακινήσεις των οποίων ένεκα υπηρεσιακών λόγων εφαρμόζονται οι διατάξεις της ανωτέρω υπουργικής απόφασης, πλην, στην προκείμενη περίπτωση πρόκειται για μετακίνηση για παρακολούθηση επιμορφωτικού σεμιναρίου στους νέους κανόνες που διέπουν την κατάρτιση δημοσίων συμβάσεων, οπότε και για την κατηγορία αυτή υπαλλήλων, εφαρμόζεται η ειδική κατά το αντικείμενο διάταξη του άρθρου 12 παρ.3 του ν.2685/1999, που ρυθμίζει τη διαδικασία καταβολής δαπανών κάθε υπαλλήλου που μετακινείται για εκπαιδευτικούς σκοπούς (σεμινάρια, συνέδρια, εργασίες κέντρων έρευνας). Η υπαγωγή της κρινόμενης περίπτωσης στις διατάξεις των άρθρων 12, 8 και 9 παρ.1 του ν. 2286/1995 συνάγεται και από το αντικείμενο του συγκεκριμένου επιμορφωτικού προγράμματος, το οποίο απευθύνεται γενικώς σε στελέχη δημοσίου και ιδιωτικού τομέα αρμόδια για θέματα δημοσίων συμβάσεων και όχι αποκλειστικά σε διπλωματούχους πολιτικούς μηχανικούς κατηγοράς ΠΕ ή ΤΕ.

Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Κλιμάκιο άγεται στην κρίση ότι η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δαπάνη, κατά το μέρος που αφορά στην καταβολή του αντιστοιχούντος σε γενικά έξοδα και εργολαβικό όφελος ποσού 5.003,75 ευρώ στον προαναφερόμενο ανάδοχο είναι μη νόμιμη. Τούτο, διότι το ως άνω αντικείμενο δημοπράτησης, ήτοι κατά κύριο λόγο ο χρωματισμός των εξωτερικών επιφανειών των κτιρίων του Α.Τ.Ε.Ι. Θεσσαλονίκης, δεν εμπίπτει στην έννοια του δημοσίου έργου, όπως αυτό προσδιορίζεται στο νόμο, αφού για την εκτέλεση των εργασιών αυτών δεν απαιτείται τέτοιου βαθμού εξειδικευμένη τεχνική γνώση ή τέτοιου είδους τεχνική επέμβαση, ώστε να μπορούν να χαρακτηριστούν δημόσιο έργο, αλλά δύνανται να εκτελεστούν προσηκόντως, υπό την καθοδήγηση και επίβλεψη από την αρμόδια Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών του Ιδρύματος, από τεχνίτες με συνήθεις γνώσεις και συνήθη εργαλεία. Άλλωστε, αντικείμενο δημοπράτησης δεν αποτέλεσε η μόνιμη κατασκευή μεταλλικών ικριωμάτων, κατά τρόπον ώστε να καταστούν συστατικά του εδάφους, αλλά απλώς η πρόσκαιρη τοποθέτηση σιδηροκατασκευών με δάπεδα εργασίας από μαδέρια (σκαλωσιές), προκειμένου οι τεχνίτες να μπορούν να εκτελέσουν τις προβλεπόμενες εργασίες χρωματισμού, προβλέφθηκε δε ρητά η αποσυναρμολόγηση αυτών μετά την ολοκλήρωση των εργασιών.

Οδοιπορικά μηχανικών(...)η μετακίνηση διπλωματούχων μηχανικών προκειμένου να συμμετάσχουν σε σεμινάρια ή συνέδρια, αφενός έχει προεχόντως εκπαιδευτικό χαρακτήρα  και για το λόγο αυτό αντιμετωπίζεται κατά τρόπο όμοιο για όλους τους υπαλλήλους, αφετέρου, ακόμη και όταν αφορούν επιμόρφωση επί καθηκόντων που αυτοί ασκούν με την ιδιότητά τους ως πολιτικών μηχανικών, γίνεται με σκοπό την εκπαίδευσή τους επί των ανατεθειμένων καθηκόντων και όχι την άσκηση αυτών και, ως εκ τούτου, πραγματοποιείται με την ιδιότητα του επιμορφούμενου υπαλλήλου και όχι του πολιτικού μηχανικού. Άλλωστε, στην περίπτωση αυτή, δεν συντρέχουν οι περιστάσεις εκείνες που δικαιολογούν την εξαιρετική μεταχείρισή τους ως προς την καταβολή αυξημένης αποζημίωσης, δηλαδή, η άσκηση ιδιαίτερων υπηρεσιακών καθηκόντων (αυτοψίες, επιτόπιοι έλεγχοι, επίβλεψη εκτέλεσης τεχνικών έργων κ.λπ.) στο πλαίσιο εκτέλεσης των οποίων καθίσταται αναγκαία η συχνή εκτός έδρας μετακίνησή τους, γεγονός που συνεπάγεται αυξημένα έξοδα για αυτούς (βλ. Ε.Σ. Πρ. Κλιμ. Προλ. Ελ. Δαπ. στο Ι Τμ. 102, 144, 185, 203/2015, 25, 215/2014, 270/2013, 104/2012).

Παροχή υπηρεσιών: Με τα δεδομένα αυτά η κρινόμενη απευθείας ανάθεση είναι μη νόμιμη. Ειδικότερα η εποπτεία και συντήρηση των αντλιοστασίων του Δήμου … ανάγεται στα συνήθη καθήκοντα του προσωπικού του, στα ανωτέρω δε αναφερόμενα έγγραφα δεν προβάλλεται υποστελέχωσή του στο αναγκαίο για την εκτέλεση αυτών προσωπικό αλλά μόνο έλλειψη της απαιτούμενης εξειδίκευσης αυτού, η οποία, ωστόσο, δεν αποδεικνύεται. Περαιτέρω, όπως προκύπτει από την τεχνική έκθεση, οι εργασίες διακρίνονται σε δύο κατηγορίες από τις οποίες η μία, που αφορά σε δύο αντλιοστάσια με δύο δεξαμενές  του δικτύου ύδρευσης .., εμπλέκει προσφάτως εγκατεστημένο (12.7.2017) και, συνεπώς, σύγχρονο σύστημα αυτοματισμού, ενώ η άλλη, η οποία αφορά στην πλειοψηφία των αντλιοστασίων, αφορά στις συνηθισμένες εργασίες εποπτείας και συντήρησης των από χρόνια λειτουργούντων αντλιοστασίων του. Από κανένα στοιχείο δε δεν αιτιολογείται γιατί το προσωπικό του Δήμου, τόσο αναφορικά με πτυχιούχους ανώτατης εκπαίδευσης - πολιτικοί μηχανικοί, μηχανολόγοι μηχανικοί και ηλεκτρολόγοι μηχανικοί,  που είναι αρμόδιοι να εντοπίσουν μία βλάβη και να ορίσουν τον τρόπο επιδιόρθωσής της - όσο και  με τεχνίτες, δεν διαθέτουν την απαιτούμενη γνώση που η ειδικότητά τους τεκμαίρει ότι κατέχουν για την εκτέλεση των ανατεθεισών υπηρεσιών. Εξάλλου, σύμφωνα με την ίδια έκθεση οι ηλεκτρολογικής και μηχανολογικής φύσης επιδιορθώσεις και για τις δύο κατηγορίες αφορούν σε μικροβλάβες, που είναι και το αντικείμενο εργασίας των ηλεκτρολόγων και ηλεκτροτεχνιτών του Δήμου, σύμφωνα με τα προαναφερόμενα έγγραφα. Επίσης, αναφορικά με την κατηγορία εργασιών που αφορά στα αντλιοστάσια και δεξαμενές του δικτύου ύδρευσης …, τα οποία ανακατασκευάστηκαν με έργο που ανέλαβε ο ανάδοχος που ανέλαβε και τις υπό κρίση υπηρεσίες και διαθέτουν νέο σύστημα λειτουργίας και αυτοματισμού (PLC), ήδη εκπαιδεύτηκαν από αυτόν δύο μηχανικοί  για  τον χειρισμό του συστήματος. Ο ισχυρισμός του Δήμου ότι ο χειρισμός του συστήματος είναι εργασία διάφορη από τον προγραμματισμό του προβάλλεται αλυσιτελώς, διότι οι εργασίες που και ο ίδιος ο ανάδοχος ανέλαβε δεν αφορούν στον προγραμματισμό του συστήματος, δεδομένου ότι οι απαιτούμενες αλλαγές δεν θα γίνουν απ’ αυτόν αλλά από πιστοποιημένους προγραμματιστές με  τους οποίους θα συνεργαστεί. (...)Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη και το 67, οικονομικού έτους 2018, χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.