ΕΣ/ΣΤ Κλ/114/2017
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Προμήθεια αυτοκινήτων με λειτουργική χρονομίσθωση (operational leasing) (...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (σκ.ΙΙΙ), κρίνονται τα εξής:Α) Η έγκριση της προμήθειας των αυτοκινήτων από την Περιφέρεια μέσω λειτουργικής χρονομίσθωσης δεν παρίσταται επαρκώς αιτιολογημένη στο πλαίσιο της αρχής της δημοσιονομικής διαχείρισης και των επιμέρους αρχών αυτής της οικονομικότητας, αποτελεσματικότητας κι αποδοτικότητας. Και τούτο διότι δεν εξετάστηκε το ενδεχόμενο της προμήθειας των οχημάτων και με άλλους τρόπους, όπως με χρηματοδοτική μίσθωση, που παρέχει τη δυνατότητα στην Περιφέρεια καταβάλλοντας ετησίως ένα ενδεχομένως λίγο μεγαλύτερο μίσθωμα, στο τέλος της πενταετίας να αποκτήσει την κυριότητα των αυτοκινήτων έναντι πολύ μικρού ή σχεδόν μηδενικού τιμήματος. Πολύ δε περισσότερο, δεν προκύπτει αναλυτικά ο τρόπος προσδιορισμού των ποσών που συνυπολογίζει ως έξοδα ασφάλισης, συντήρησης κ.λπ., κυρίως δε οι αναφερόμενες ως «διοικητικές δαπάνες» για τη δεύτερη πενταετία στην περίπτωση της αγοράς των αυτοκινήτων στο τέλος της πενταετίας, ούτε γιατί κρίνεται σκόπιμη η ανάλυση αυτή σε βάθος δεκαετίας.(...)Β) Η διάσταση μεταξύ της δημοσιευθείσας περίληψης, που αναφερόταν σε χρηματοδοτική μίσθωση, και της προκήρυξης του διαγωνισμού, που αφορούσε σε λειτουργική χρονομίσθωση, ως προς τον τρόπο διενέργειας της προμήθειας επηρεάζει τον κύκλο των δυνάμενων να συμμετάσχουν στο διαγωνισμό προσώπων και παραβιάζει τις αρχές της διαφάνειας, της ίσης μεταχείρισης και, επομένως, και του ελεύθερου και ανόθευτου ανταγωνισμού. Η ως άνω δε πλημμέλεια καθιστά μη νόμιμη και την όλη διαγωνιστική διαδικασία και, συνακόλουθα, και την απόφαση κατακύρωσης.Ανακλήθηκε με την ΕΣ/Τμ.6/1461/2017
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/Τμ.6/1461/2017
Προμήθεια με λειτουργική χρονομίσθωση (operational leasing), διάρκειας πέντε (5) ετών, σαράντα ενός (41) επιβατικών αυτοκινήτων για την κάλυψη των αναγκών...ζητείται η ανάκληση της 114/2017 πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης.(...)Το Τμήμα, σε σχέση με τον πρώτη πλημμέλεια που εντόπισε το Κλιμάκιο, ήτοι την ανεπάρκεια της αιτιολογίας της εγκριτικής απόφασης υλοποίησης της προμήθειας με λειτουργική χρονομίσθωση, έναντι των λοιπών διαθέσιμων τρόπων (αγορά, χρηματοδοτική μίσθωση), λαμβάνοντας ιδίως υπόψη ι) το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο και δη το άρθρο 21 του ν. 3775/2009, το οποίο με τη χρήση της λέξης «κυρίως» προκρίνει τη μέθοδο της «λειτουργικής χρηματοδοτικής μίσθωσης» έναντι εκείνης της χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing) και ιι) την αιτιολογία που εμπεριέχεται στην 175/28.9.2015 απόφαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Στερεάς Ελλάδας (βλ παραπάνω σκέψη VA), καθώς και εκείνη που παρατίθεται στο 118464/3312/2.6.2017 έγγραφο της Αναπληρώτριας Προϊσταμένης της Διεύθυνσης Διοικητικού - Οικονομικού, κρίνει ομόφωνα ότι η αιτούσα, που διαθέτει στο πεδίο επιλογής του τρόπου προμήθειας των οχημάτων ευρύτατα περιθώρια διακριτικής ευχέρειας, η οποία υπόκειται σε οριακό έλεγχο, με βάση τα γενόμενα δεκτά στις σκέψεις ΙΙ και ΙΙΙ της παρούσας, δεν παραβίασε τα άκρα όρια αυτής, όπως βάσιμα προβάλλεται με την αίτηση.(...)Ενόψει όλων αυτών, το Τμήμα κρίνει, κατά πλειοψηφία, ότι η χρησιμοποίηση του όρου «χρηματοδοτική μίσθωση» στη δημοσιευθείσα περίληψη δεν είναι άσχετη και ασύνδετη με την επιλεγείσα διαδικασία προμήθειας των οχημάτων, ενώ η παράλειψη αναγραφής της λέξης «λειτουργική» έμπροσθεν του όρου «χρηματοδοτική μίσθωση», που πράγματι υπήρξε, δεν συνιστά ουσιώδη παρατυπία δυνάμενη να επηρεάσει τη συμμετοχή των ενδιαφερομένων στο διαγωνισμό. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Τμήμα κρίνει, κατά πλειοψηφία, ότι η αίτηση ανάκλησης πρέπει να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η 114/2017 πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου και να επιτραπεί η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης για την προμήθεια από την αιτούσα, με λειτουργική χρονομίσθωση (operational leasing), διάρκειας πέντε (5) ετών, σαράντα ενός (41) επιβατικών αυτοκινήτων για την κάλυψη των αναγκών των Περιφερειακών Ενοτήτων της.
ΔΕΦΚΦ Γ1019140 ΕΞ 2017
Όροι και προϋποθέσεις αναλογικής καταβολής του τέλους ταξινόμησης επιβατικών αυτοκινήτων που παραλαμβάνονται με χρηματοδοτική μίσθωση ή μίσθωση ή επιστροφής αυτού και ρύθμιση θεμάτων ταξινόμησης.
ΔΕΦΚΦ Γ 1039149 ΕΞ2017
Παροχή οδηγιών για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 121Α του ν.2960/01 - Κοινοποίηση της αριθμ. πρωτ. ΔΕΦΚΦ Γ 1019140 ΕΞ 2017/25-01-2017 Κ.Υ.Α «Όροι και προϋποθέσεις αναλογικής καταβολής του τέλους ταξινόμησης επιβατικών αυτοκινήτων που παραλαμβάνονται με χρηματοδοτική μίσθωση ή μίσθωση ή επιστροφής αυτού και ρύθμιση θεμάτων ταξινόμησης.»(ΑΔΑ:ΩΡΕΠΗ-7Η9)
Ν.3483/2006
Τροποποίηση και συμπλήρωση των διατάξεων για τη χρηματοδοτική μίσθωση, διατάξεις περί δημοσίων εσόδων και άλλες ρυθμίσεις.
ΕΣ/ΚΛΙΜ/ΣΤ/244/2017
Χρηματοδοτική μίσθωση (leasing). Ελεγχος νομιμότητας σύμβασης και η υποκείμενη διαδικασία ανάδειξης αναδόχου για την προμήθεια, με χρηματοδοτική μίσθωση, οχημάτων μηχανολογικού εξοπλισμού και μηχανημάτων έργου..Με τα δεδομένα αυτά και καθόσον εν προκειμένω δημοπρατήθηκε η σύναψη σύμβασης χρηματοδοτικής μίσθωσης, υπό την έννοια ότι ρητώς προβλέφθηκε η αγορά του μισθίου από το μισθωτή μετά τη λήξη της, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, κατά παράβαση του ν. 1665/1986, με το άρθρο 9 της διακήρυξης επιτράπηκε η αδιάκριτη συμμετοχή οικονομικών φορέων στο διαγωνισμό και ότι, ως εκ τούτου, μη νομίμως το αποτέλεσμα αυτού κατακυρώθηκε στην «....Α.Ε.», καθόσον δεν πρόκειται για εταιρεία αδειοδοτηθείσα, με βάση τον ως άνω νόμο,..Κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης μεταξύ του Δήμου .... και της εταιρείας «....Α.Ε.», με αντικείμενο την προμήθεια, με χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) διαφόρων οχημάτων μηχανολογικού εξοπλισμού και μηχανημάτων έργου.
Ανακλήθηκε με την ΕλΣυν.Τμ.Μείζονος-Επταμ.Σύνθ./864/2018
ΕλΣυν/ΣΤ Κλιμ/80/2010
Νόμιμη η διαδικασία διενέργειας προμήθειας κινητού εξοπλισμού Σταθμού Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων και υλοποίηση της άνω προμήθειας με χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) καθόσον δεν αποκλείεται η κατακύρωση των αποτελεσμάτων ανοικτού διαγωνισμού με κριτήριο κατακύρωσης την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά, για τον οποίο τηρήθηκαν οι απαιτούμενοι κανόνες δημοσιότητας, στον εξαρχής μοναδικό υποψήφιο, αφού, αφενός δεν τίθεται από το νόμο ως προϋπόθεση συνέχισης της διαδικασίας ή ανάθεσης της προμήθειας η ύπαρξη περισσοτέρων διαγωνιζομένων και αφετέρου τα αρμόδια όργανα των Ο.Τ.Α.(ή των Συν-δέσμων αυτών) έχουν τη δυνατότητα, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 21 του Ε.Κ.Π.Ο.Τ.Α., σε περίπτωση που κρίνουν το αποτέλεσμα του διαγωνισμού ασύμφορο, να ματαιώσουν το δια-γωνισμό και να τον επαναλάβουν με τροποποίηση ή μη των όρων του.
ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ/ΕΠΤΑΜ/865/2018
ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΗ ΜΙΣΘΩΣΗ.Προμήθεια κινητού εξοπλισμού(...) ζητείται η αναθεώρηση της της 336/2018 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, απορριπτικής αιτήσεων των ήδη αιτούντων για την ανάκληση της 243/2017 πράξης του ΣΤ΄ Κλιμακίου.(...) Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα κρίνει ότι, ανεξαρτήτως του αν η κρινόμενη σύμβαση αποτελεί γνήσια ή λειτουργική χρηματοδοτική μίσθωση, σε κάθε περίπτωση δεν εφαρμόζονται οι περιορισμοί των διατάξεων του ν. 1665/1986. Τούτο διότι, κατά τα προεκτεθέντα, με τις διατάξεις του εν λόγω νόμου θεσπίζονται οι όροι ιδρύσεως, λειτουργίας και εποπτείας των εταιρειών ειδικού σκοπού με αποκλειστικό αντικείμενο τη σύναψη συμβάσεων χρηματοδοτικής μίσθωσης, χωρίς βεβαίως να εισάγεται οποιαδήποτε απαγόρευση σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα να συνάπτουν τέτοιας μορφής συμβάσεις. Παρόμοια απαγόρευση, άλλωστε, θα ήταν αντίθετη σε υπερνομοθετικής ισχύος διατάξεις. Πέραν δε των ανωτέρω, οι συμβάσεις χρηματοδοτικής μίσθωσης, που συνάπτονται από δημόσια νομικά πρόσωπα, ρυθμίζονται αποκλειστικά από τις ειδικές διατάξεις του άρθρου 21 του ν. 3775/2009, με τις οποίες, κατά τα λοιπά, γίνεται παραπομπή στις περί δημοσίων συμβάσεων διατάξεις. Εάν ο νομοθέτης ήθελε, έστω και ανεπιτρέπτως ενόψει των υπερνομοθετικής ισχύος διατάξεων, την εκδοχή που υιοθετείται από την ήδη προσβαλλόμενη απόφαση, δεν θα αγνοούσε, ως προς την κατάρτιση τέτοιας μορφής συμβάσεων από δημόσια νομικά πρόσωπα, τις διατάξεις του βασικού νόμου για τη χρηματοδοτική μίσθωση, ήτοι το ν. 1665/1986, στον οποίο κατά τα λοιπά θα παρέπεμπε. Τέλος, ως προς την καταλληλότητα, την χρηματοοικονομική επάρκεια και την τεχνική ικανότητα των συμμετεχόντων σε δημόσιους διαγωνισμούς οικονομικών φορέων προνοούν οι διατάξεις των άρθρων 73 επ. του ν. 4412/2016 περί δημοσίων συμβάσεων και, συναφώς, η εκδοθείσα σχετικώς οικεία διακήρυξη, με αποτέλεσμα ο αποκλεισμός φορέα με μοναδικό λόγο ότι δεν εντάσσεται στους φορείς του άρθρου 2 του ν. 1665/1986, να συνιστά υπέρμετρο περιορισμό της οικονομικής ελευθερίας και θέσπιση αδικαιολόγητων διακρίσεων. Κατά τη γνώμη, όμως, της Συμβούλου Μαρίας Αθανασοπούλου, όπως ορθώς κρίθηκε με την προσβαλλόμενη απόφαση και δεν αμφισβητείται, η ελεγχόμενη σύμβαση αποτελεί λειτουργική (χρηματοδοτική) μίσθωση (operational leasing), ως τέτοια, δε, ρυθμίζεται αποκλειστικά από τις ειδικές διατάξεις του άρθρου 21 του ν. 3775/2009, με αποτέλεσμα να μπορεί αυτοτελώς να υπογράψει ως εκμισθώτρια και φορέας εκτός των αναφερομένων στο άρθρο 2 του ν. 1665/1986. Κατά λογική δε ακολουθία, ο φορέας αυτός δύναται και να εκδώσει νομίμως τα παραστατικά για την είσπραξη των μισθωμάτων, επομένως ο όρος 5.Β. της διακήρυξης, σύμφωνα με τον οποίο επιτρέπεται να προηγηθεί της τελικής μίσθωσης των οχημάτων από την ανάδοχο προμηθεύτρια εταιρεία προς την Αναθέτουσα Αρχή, η αντίστοιχη μίσθωση των οχημάτων από εταιρεία χρηματοδοτικής μίσθωσης προς την ανάδοχο προμηθεύτρια εταιρεία, έτσι ώστε να είναι δυνατή η έκδοση - από την τελευταία προς την Αναθέτουσα αρχή - των απαιτούμενων από τη νομοθεσία για την υλοποίηση της σύμβασης παραστατικών για την είσπραξη των μισθωμάτων, δεν ασκεί ουσιώδη επιρροή. 8. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, οι ένδικες αιτήσεις πρέπει να γίνουν δεκτές και να αναθεωρηθεί η 336/2018 απόφαση του VI Τμήματος. Γενομένων δε δεκτών των αιτήσεων, πρέπει να γίνουν δεκτές και οι από 28.12.2017 (Α.Β.Δ 3480/2017) και από 22.12.2017 (Α.Β.Δ. 3361/2017) αιτήσεις του νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου, με την επωνυμία «Ε.....» (......) και της εταιρείας, με την επωνυμία «......», αντιστοίχως, να ανακληθεί η 243/2017 πράξη του ΣΤ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου και να υπογραφεί το σχέδιο της σύμβασης για την «προμήθεια κινητού εξοπλισμού για το πρόγραμμα ανακύκλωσης χαρτιού με διαλογή στην πηγή για αντικατάσταση - εκσυγχρονισμό υφιστάμενου μέσω ενοικίων χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing) - Ομάδα Α΄». Τέλος, πρέπει να επιστραφούν τα καταβληθέντα παράβολα στην αιτούσα εταιρεία. Αναθεωρεί την 336/2018 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/489/2023
Προμήθεια μηχανολογικού εξοπλισμού και οχημάτων με λειτουργική μίσθωση (leasing 5 ετών).(...)Αποφαίνεται ότι απαραδέκτως υποβλήθηκε για έλεγχο νομιμότητας το σχέδιο σύμβασης του Δήμου Βάρης - Βούλας – Βουλιαγμένης για την «Προμήθεια μηχανολογικού εξοπλισμού και οχημάτων με λειτουργική μίσθωση (leasing 5 ετών)».
ΕΣ/ΤΜ.ΕΒΔΟΜΟ/1416/2022
Προμήθεια μηχανολογικού εξοπλισμού με χρηματοδοτική μίσθωση (leasing)(...) Κατ’ ακολουθία των προεκτιθέμενων οι προσφυγές πρέπει να γίνουν δεκτές, να ανακληθεί η προσβαλλόμενη 7/2022 πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην 8η Υπηρεσία ΟΤΑ στον Δήμο .. και το σχέδιο σύμβασης για την «Προμήθεια μηχανολογικού εξοπλισμού με χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) διάρκειας πέντε (5) ετών» ανάμεσα στον Δήμο .. και στην εταιρεία «..Α.Ε.» μπορεί να υπογραφεί. Τέλος, πρέπει να διαταχθεί η απόδοση στην εταιρεία «..Α.Ε.» του παραβόλου που κατέθεσε για την άσκηση της προσφυγής της.Για τους λόγους αυτούς Συνεκδικάζει την από 9.8.2022 (Α.Β.Δ. 6118/10.8.2022) προσφυγή της ανώνυμης εταιρείας «..Α.Ε.» και την από 10.8.2022 (Α.Β.Δ. 6149/11.8.2022) προσφυγή του πρωτοβάθμιου οργανισμού τοπικής αυτοδιοίκησης «Δήμος ». Δέχεται τις προσφυγές ανάκλησης. Ανακαλεί την 7/2022 Πράξη της Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρί..ου στην 8η Υπηρεσία ΟΤΑ στο Δήμο ..Αποφαίνεται ότι δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης για την «Προμήθεια μηχανολογικού εξοπλισμού με χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) διάρκειας πέντε (5) ετών» ανάμεσα στο Δήμο ...και στην εταιρεία «…Α.Ε.», αντίγραφο του οποίου τηρείται στο αρχείο της Γραμματείας του παρόντος Τμήματος, ως συνημμένο της παρούσας.
ΕΣ/Τμ.4/27/2012
Μίσθωση τριών (3) αυτοκινήτων – λεωφορείων για την κάλυψη των αναγκών των κέντρων υγείας και των ΙΑ.Κ.(...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην μείζονα σκέψη της παρούσας, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, καθόσον για τη μίσθωση των αυτοκινήτων δεν προηγήθηκε εγκριτική απόφαση του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας Αττικής, κατά παράβαση των σχετικών διατάξεων, όπως βάσιμα υποστηρίζει ο Επίτροπος με την έκθεση διαφωνίας του. Λαμβανομένων, όμως, υπόψη, της 44795/20.12.2007 εγκριτικής απόφασης του ως άνω Γενικού Γραμματέα για την αγορά 3 αυτοκινήτων, από την οποία προκύπτει και η ανάγκη του νοσοκομείου για τη χρήση των αυτοκινήτων αυτών, την έγκριση του πρόχειρου διαγωνισμού από την Ε.Π.Υ. και την πεποίθηση του νοσοκομείου, όπως αυτή προκύπτει από τα προσκομιζόμενα έγγραφα, ότι η ως άνω εγκριτική απόφαση του Γενικού Γραμματέα αρκούσε και για τη μίσθωση των αυτοκινήτων, για την οποία προέβησαν σε όλες, κατά τα λοιπά, απαραίτητες ενέργειες και εγκρίσεις, το Κλιμάκιο κρίνει ότι δικαιολογείται, στη συγκεκριμένη περίπτωση, η αναγνώριση συγγνωστής πλάνης. Κατ΄ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, συντρέχει, όμως, συγγνωστή πλάνη που δικαιολογεί στην προκειμένη περίπτωση τη θεώρηση του ελεγχόμενου χρηματικού εντάλματος.