ΕΣ/(ΚΠΕ)ΤΜ.7/63/2019
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Προμήθεια ειδών σιδήρου και χρωματοπωλείου:Με τα δεδομένα αυτά, η επίμαχη δαπάνη: α) Δεν πάσχει νομιμότητας εκ του λόγου ότι μεταξύ των δικαιολογητικών του χρηματικού εντάλματος δεν περιλαμβάνονται το μεν αίτημα του φορέα για κάλυψη των αναγκών του, το δε ισοζύγιο αποθήκης ως αποδεικτικό έλλειψης των προμηθευόμενων αγαθών, καθόσον η ύπαρξη των εν λόγω δικαιολογητικών δεν απαιτείται από διάταξη νόμου, η δε ενδεικτική πρόβλεψη στο άρθρο 45 του ν. 4412/2016 των δικαιολογητικών του φακέλου της σύμβασης που αφορούν στην τεκμηρίωση της σκοπιμότητάς της καλύπτεται από την προ της διαδικασίας της προμήθειας συνταχθείσα 10/2017 μελέτη. β) Δεν είναι νόμιμη διότι, κατά παράβαση των προπαρατεθεισών (στη σκέψη 3) διατάξεων του ν. 4412/2016, ο ανάδοχος δεν είχε προσκομίσει απόσπασμα ποινικού μητρώου και πιστοποιητικά φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας κατά το χρόνο έκδοσης της απόφασης ανάθεσης σε αυτόν της επίμαχης προμήθειας. Όμως, τα αρμόδια όργανα του Συνδέσμου δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρα-τήγησης των κείμενων διατάξεων, αλλά πεπλανημένως, πλην συγγνωστώς, υπέλαβαν ότι αρκούσε η μεταγενέστερη προσκομιδή των εν λόγω αποδεικτικών μέσων (155/2018, 262/2018 ΚΠΕΔ στο VII Τμ. ΕΣ). γ) Δεν είναι νόμιμη και διότι, μολονότι η ταμειακή υπηρεσία του Συνδέσμου διεξάγεται από τον εκ των συμμετεχόντων σ’ αυτόν Δήμο ...., όπως προκύπτει από την 1796/ 26.11.2018 απόφαση του Προέδρου του και την 165/9.3.2005 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου ...., η μεν απόφαση ανάληψης υποχρέωσης δεν υπογράφεται, πέραν του διατάκτη του Συνδέσμου, από τον αρμόδιο Προϊστάμενο Οικονομικών Υπηρεσιών του Δήμου ...., το δε ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν υπογράφεται από τα αρμόδια όργανα του Δήμου, όπως ρητώς προβλέπεται στο άρθρο 204 παρ. 1 περ. β΄ του ν. 4555/2018, ήτοι τον Προϊστάμενο Οικονομικών Υπηρεσιών του Δήμου και τον αρμόδιο συντάκτη, όπως αυτός ορίζεται από το Δήμο. Άλλωστε, από κανένα έγγραφο του φακέλου δεν προκύπτει ότι ο υπογράφων το επίμαχο χρηματικό ένταλμα υπάλληλος του Δήμου…., …, έχει αρμοδιότητα υπογραφής αυτού ως συντάκτης, δοθέντος ότι δεν προσκομίζεται σχετική επίκαιρη απόφαση του Δήμου, αφού η προσκομισθείσα 18/11.1.2012 απόφαση του Δημάρχου .... αφορούσε μόνο το έτος 2012.
ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.7/18/2019
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/201/2018
Ανάθεση υπηρεσιών καθαριστή:..Στη συγκεκριμένη περίπτωση από κανένα στοιχείο του φακέλου δεν μπορεί να τεκμηριωθεί το ποσό των 2.500,00 ευρώ που διατίθεται ως μηνιαία αμοιβή στον εκκαθαριστή - ορκωτό ελεγκτή λογιστή - της ... που ανέλαβε την εκκαθάριση της .... και η οποία εισπράττεται από τη .... (άρθρο 4 της σύμβασης), ούτε το χρονικό διάστημα για το οποίο η αμοιβή αυτή θα πρέπει να καταβάλλεται, αφού σύμφωνα με το άρθρο 4 της σύμβασης αυτό είναι καταρχάς τρίμηνο, ωστόσο προβλέπεται δυνατότητα ανανέωσης χωρίς η χρονική περίοδος αυτής να προσδιορίζεται, ενώ στο 3793/18.7.2018 έγγραφο του Δήμου ... σημειώνεται ότι «η εκκαθάριση βρίσκεται σε εξέλιξη και πρέπει να διεκπεραιωθεί ομαλά, η λήξη της σύμβασης είναι 23.7.2018, όμως δεν έχει ολοκληρωθεί η εκκαθάριση οπότε απαιτείται να γίνει παράταση του χρόνου πέραν των τριών μηνών που έχει υπογραφεί αρχικά. Η παράταση θα γίνει με απόφαση του Δ.Σ. ...». Ενόψει των ανωτέρω, η 357/2017 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου ... περί απευθείας ανάθεσης υπηρεσιών εκκαθαριστή είναι πλημμελής, καθόσον δεν υπάρχει κανένα στοιχείο σχετιζόμενο με την περιουσιακή και οικονομική κατάσταση της ...., το αντικείμενό της και τη, συνεπεία αυτών, πολυπλοκότητα του αντικειμένου της εκκαθάρισης, που να τεκμηριώνει την ως άνω δαπάνη, για την οποία, επίσης, είναι ακαθόριστο για πόσο χρονικό διάστημα αυτή θα καταβάλλεται, αφού η καταβολή της συναρτάται απόλυτα από τη χρονική διάρκεια της εκκαθάρισης, η οποία, όμως, είναι άγνωστη, ούτε καν κατά προσέγγιση προσδιορισθείσα. Εξάλλου, ούτε προσφορά της εταιρείας ... προσκομίζεται, ώστε να γίνει αντιληπτό με βάση ποια κριτήρια αυτή διαμορφώθηκε. Επιπλέον, ούτε στο σχετικό πρωτόκολλο παραλαβής υπηρεσιών προσδιορίζονται ποιες από τις εργασίες εκκαθάρισης που περιλαμβάνονται στο άρθρο 49 του κ.ν. 2190/1920 παρελήφθησαν, ώστε να μπορεί να συναχθεί κάποιο κριτήριο περί της εξαγωγής του ποσού της δαπάνης από το Δήμο ....Συνεπώς, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι μη νόμιμη και αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί.
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.7/289/2017
Υπηρεσίες συντήρησης εφαρμογών λογισμικού.(..) η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη, διότι από τα επισυναπτόμενα στο χρηματικό ένταλμα δικαιολογητικά δεν προκύπτει η ποσότητα των συμβατικών υπηρεσιών, έστω και κατ’ εκτίμηση, με αναφορά σε συγκεκριμένες εργατοώρες που απαιτούνται για την εκτέλεσή τους και, συνακόλουθα, και ο τρόπος υπολογισμού της προϋπολογιζόμενης δαπάνης αυτών με βάση τιμή μονάδας ανά εργασία, με συνέπεια να μην καθίσταται εφικτός ο έλεγχος της τήρησης της αρχής της οικονομικότητας.(..)Περαιτέρω, αβασίμως προβάλλεται ως λόγος διαφωνίας ότι η φερόμενη ως δικαιούχος του χρηματικού εντάλματος ετερόρρυθμη εταιρεία όφειλε, κατά το στάδιο της υπογραφής της οικείας σύμβασης, να προσκομίσει πιστοποιητικά φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας του διαχειριστή της, δοθέντος ότι από καμία διάταξη νόμου σχετική με τη διενέργεια διαδικασιών ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων (επιχείρημα εκ αντιδιαστολής από την απαίτηση υποβολής ποινικού μητρώου διαχειριστών - άρθρο 73 παρ. 1 σε συνδυασμό με το άρθρο 80 παρ. 2 του ν. 4412/2016), ούτε άλλωστε από οποιοδήποτε έγγραφο του Συνδέσμου (π.χ. πρόσκληση για τη σύναψη της σύμβασης) προκύπτει η υποχρέωση προσκόμισης δικαιολογητικών που να αφορούν τον διαχειριστή της εταιρείας, πέραν των εκ του νόμου δικαιολογητικών που αφορούν στην ενημερότητα της ίδιας (πρβλ. πράξη 54/2016 VII Τμ. Ελ. Συν.).(..)Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.7/19/2018
Μερική εξόφληση της Κοινωνικής Συνεταιριστικής Επιχείρησης(..)Με τα δεδομένα αυτά, αβάσιμα προβάλλεται ότι αναρμοδίως υπογράφεται το ένταλμα από μόνιμο υπάλληλο του Δήμου Κεντρικών ....., επειδή η απόφαση με την οποία του ανατέθηκαν καθήκοντα ταμία και οικονομικού διαχειριστή της Επιχείρησης ουδέποτε απέκτησε ισχύ, καθώς δεν αναρτήθηκε στο πρόγραμμα ΔΙΑΥΓΕΙΑ. Η 10019/17.10.2014 απόφαση του Δημάρχου Κεντρικών ....., ως απόφαση ανάθεσης καθηκόντων ταμία και οικονο-μικού διαχειριστή της Κοινωφελούς Επιχείρησης σε μόνιμο υπάλληλο του Δήμου, ούτε κανονιστική πράξη είναι ούτε πράξη συγκρότησης αμειβόμενων ή μη επιτροπών, ομάδων εργασίας, ομάδων έργου και συναφών οργάνων γνωμοδο-τικής ή άλλης αρμοδιότητας (άρθρο 2 παρ.4 περ. 9 του ν. 3861/2010) και ως εκ τούτου δεν απαιτείται η ανάρτησή της στο πρόγραμμα ΔΙΑΥΓΕΙΑ προκειμένου να αποκτήσει ισχύ. Όμοια αβάσιμα προβάλλεται ότι δεν προσκομίστηκε φορολογική και ασφαλιστική ενημερότητα των φυσικών προσώπων που είναι μέλη της Διοικούσας Επιτροπής της ΚοινΣΕπ, δοθέντος ότι από καμία διάταξη νόμου σχετική με τη διενέργεια διαδικασιών ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων (επιχείρημα εξ αντιδιαστολής από την απαίτηση υποβολής ποινικού μητρώου μελών του διοικητικού, διευθυντικού ή εποπτικού οργάνου του φορέα - άρθρο 73 παρ. 1 σε συνδυασμό με το άρθρο 80 παρ. 2 του ν. 4412/2016), ούτε άλλωστε από οποιοδήποτε έγγραφο της Κοινωφελούς Επιχείρησης (π.χ. πρόσκληση για τη σύναψη της σύμβασης) προκύπτει η υποχρέωση προσκόμισης δικαιολογητικών ασφαλιστικής και φορολογικής ενημερότητας που να αφορούν τα μέλη της διοικούσας επιτροπής της ΚοινΣΕπ, πέραν των εκ του νόμου δικαιολογητικών που αφορούν στην ενημερότητα της ίδιας (πρβλ. ΕΣ VII Τμ. Πρ. 54/2016). Οι διατάξεις δε των άρθρων 50 του ν. 4174/2013 (Α΄ 170) και 31 του ν. 4321/2015 (Α΄ 32) ρυθμίζουν το διαφορετικό ζήτημα της αλληλέγγυας ευθύνης των φυσικών προσώπων που εκεί αναφέρονται (διευθυντές, πρόεδροι, διαχειριστές, διευθύνοντες σύμβουλοι, εντεταλμένοι στη διοίκηση και εκκαθαριστές των νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων), για τυχόν υφιστάμενα φορολογικά και ασφαλιστικά χρέη των νομικών αυτών προσώπων κατά τη διάλυση ή τη συγχώνευσή τους. Ωστόσο βάσιμος παρίσταται ο λόγος διαφωνίας περί μη αναφοράς στην απόφαση ανάθεσης σε ποια ΚοινΣΕπ επρόκειτο να γίνει η ανάθεση, διότι η 2/17.3.2017 απόφαση του Δ.Σ. της Κοινωφελούς Επιχείρησης ορίζει μεν τον τρόπο ανάθεσης της σύμβασης (απευθείας ανάθεση) και τη μορφή της επιχείρησης στην οποία πρόκειται αυτή να ανατεθεί (ΚοινΣΕπ), δεν αναφέρει όμως συγκεκριμένα το όνομα και τα στοιχεία του φορέα στον οποίον ανατίθεται η επίμαχη υπηρεσία, κατά παράβαση της παρ. 3 του άρθρου 118 ν. 4412/2016. Βάσιμος τέλος είναι και ο λόγος διαφωνίας περί μη κανονικότητας της δαπάνης, διότι η έγκριση της δαπάνης, η διάθεση της πίστωσης και η δημοσιονομική δέσμευση της δαπάνης έλαβαν χώρα με τη δημοσίευση των 11/8.6.2017 και 12/8.6.2017 αποφάσεων του Δ.Σ. της Κοινωφελούς Επιχείρησης και της Α-19/12/8.6.2017 απόφασης ανάληψης υποχρέωσης του Προέδρου της στο πρόγραμμα ΔΙΑΥΓΕΙΑ στις 19.7.2017, σε χρονικό δηλαδή σημείο μεταγενέστερο της 2/17.3.2017 απόφασης του Διοικητικού της Συμβουλίου περί απευθείας ανάθεσης της υπηρεσίας, της υπογραφής της 2609/27.3.2017 σύμβασης, με την οποία έλαβε χώρα η νομική δέσμευση του φορέα, της από 4.5.2017 βεβαίωσης καλής εκτέλεσης των υπηρεσιών και της έκδοσης του Β106/30.6.2017 τιμολογίου της αναδόχου.
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/288/2019
Προμήθεια και τοποθέτηση ευρυζωνικής δικτυακής υποδομής:..Με τα δεδομένα αυτά η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη διότι η ανάδοχος δεν απέδειξε ότι, κατά το χρόνο της απευθείας ανάθεσης, δεν συνέτρεχαν στο πρόσωπό της οι προβλεπόμενοι στο άρθρο 73 του ν. 4412/2016 λόγοι αποκλεισμού από τις διαδικασίες σύναψης δημόσιας σύμβασης. Όφειλε, δηλαδή, να προσκομίσει κατά το χρόνο αυτό αντίγραφα ποινικού μητρώου και αποδεικτικό ασφαλιστικής και φορολογικής ενημερότητας, η δε προσκόμισή τους εκ των υστέρων δεν θεραπεύει την εν λόγω πλημμέλεια, καθώς η μη ύπαρξη των κωλυμάτων αυτών πρέπει να αποδεικνύεται πριν την απόφαση ανάθεσης. Ωστόσο, λαμβανομένου υπόψη ότι η υποχρέωση προσκόμισης των σχετικών δικαιολογητικών που ορίζονται στο άρθρο 80 του νόμου 4412/2016 για τις συμβάσεις άνω των 2.500,00 ευρώ, όπως εν προκειμένω, θεσπίσθηκε με την παρ. 9 του άρθρου 107 του ν. 4497/2017, η οποία άρχισε να ισχύει από 13.11.2017, ήτοι μόλις ένα μήνα πριν από την 71/18.12.2017 απόφαση ανάθεσης του Προέδρου του Δημοτικού Λιμενικού Ταμείου ..., δεν προέκυψε πρόθεση καταστρατήγησης των εφαρμοστέων διατάξεων από πλευράς των οργάνων του Λιμενικού Ταμείου, με συνέπεια να δύναται να αποδοθεί σε συγγνωστή πλάνη η επιλογή τους να αρκεστούν στην υποβολή των σχετικών πιστοποιητικών ως δικαιολο-γητικών πληρωμής του εντάλματος (πρβλ. και τελ. εδ. της παρ. 2 του άρθρου 73 του ν. 4412/2016), η νομιμότητα και πληρότητα των οποίων δεν αμφισβητείται από την Επίτροπο.Κατ’ ακολουθία, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη, εντούτοις το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης.
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/381/2020
«Προμήθεια υγρών καυσίμων κίνησης και θέρμανσης και ελαιολιπαντικών ειδών για τις ανάγκες του Δήμου …, των Κέντρων Κοινωνικής Πρόνοιας – Φροντίδας και Προσχολικής Αγωγής Δήμου … (ΚΕ.ΚΟ.ΠΡΟ.), της Δημοτικής Κοινωφελούς Επιχείρησης Πολιτισμού, Περιβάλλοντος και Αθλητισμού … (Δ.Ε.Π.Π.Α.Θ.), της Σχολικής Επιτροπής Α΄βάθμιας Εκπαίδευσης και τη Σχολικής Επιτροπής Β΄βάθμιας Εκπαίδευσης του Δήμου …»(....)Μη νομίμως η αναθέτουσα Αρχή έκανε δεκτή την προσφορά της εταιρείας … ΙΚΕ, καθώς από τα στοιχεία του φακέλου και τον έλεγχο των ηλεκτρονικών προσφορών προκύπτει ότι η εν λόγω εταιρεία δεν έχει υποβάλει ηλεκτρονικά μέσω ΕΣΗΔΗΣ δικαιολογητικά συμμετοχής και τεχνική προσφορά, αλλά μόνο οικονομική προσφορά. Τα δε δικαιολογητικά συμμετοχής που συνοδεύουν την ηλεκτρονικά κατατεθείσα προσφορά αφορούν άλλον οικονομικό φορέα και ειδικότερα την ατομική επιχείρηση …. Η αποδοχή της προσφοράς της εταιρείας … ΙΚΕ έγινε από την αναθέτουσα Αρχή με την αιτιολογία ότι αυτή κατέθεσε εντός της προβλεπόμενης προθεσμίας των τριών εργασίμων ημερών από τη λήξη υποβολής των ηλεκτρονικών προσφορών φακέλου με τα έγγραφα των δικαιολογητικών συμμετοχής και της τεχνικής προσφοράς, ώστε να μην καταλείπεται αμφιβολία για τη νομιμότητα της προσφοράς. Πλην όμως, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η αποδοχή της ως άνω προσφοράς συνιστά παραβίαση ρητών και απαράβατων όρων του ν. 4412/2016 και της διακήρυξης, από τους οποίους προκύπτει ότι η ελεγχόμενη διαγωνιστική διαδικασία διενεργείται ηλεκτρονικά.(....)Δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης με συμβαλλόμενους το Δήμο … και τον οικονομικό φορέα … για την προμήθεια υγρών καυσίμων κίνησης και θέρμανσης. Δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης με συμβαλλόμενους το νομικό πρόσωπο «Κέντρα Κοινωνικής Πρόνοιας – Φροντίδας και Προσχολικής Αγωγής» και τον οικονομικό φορέα … για την προμήθεια υγρών καυσίμων κίνησης και θέρμανσης, υπό τον όρο που αναφέρεται στο σκεπτικό της παρούσας. Δεν κωλύεται η υπογραφή του σχεδίου σύμβασης με συμβαλλόμενους το νομικό πρόσωπο «Δημοτική Κοινωφελής Επιχείρηση Πολιτισμού Περιβάλλοντος και Αθλητισμού …» και τον οικονομικό φορέα … για την προμήθεια υγρών καυσίμων κίνησης και θέρμανσης. Κωλύεται η υπογραφή των σχεδίων σύμβασης με συμβαλλόμενους αφενός τον Πρόεδρο της Σχολικής Επιτροπής Α΄βάθμιας Εκπαίδευσης Δήμου … και τον Αντιπρόεδρο της Σχολικής Επιτροπής Β΄βάθμιας Εκπαίδευσης Δήμου … και αφετέρου τον οικονομικό φορέα … ΙΚΕ για την προμήθεια καυσίμων θέρμανσης. Αναβάλλει την έκδοση οριστικής κρίσης ως προς το νομιμότητα ανάθεσης των Ομάδων Κ και Λ στην εταιρεία … Α.Β.Ε.Ε.. Διατάσσει τη συμπλήρωση του φακέλου με τα αναφερόμενα στο σκεπτικό της παρούσας στοιχεία εντός δεκαπέντε (15) ημερών από την κοινοποίησή της στην αναθέτουσα Αρχή.
ΒΛΕΠΕ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/462/2020
ΕΣ/ΚΛ.ΣΤ/97/2019
Προμήθειας υλικών οδοποιΐας:Με τα δεδομένα αυτά, δεν προκύπτει ότι η ως άνω εταιρεία απέδειξε ότι το προσφερθέν από αυτήν είδος «υλικά επιφανείας οδοστρώματος από μίγμα πολυολεφίνης» πληροί τις τιθέμενες στο Παράρτημα Ι τεχνικές προδιαγραφές, όπως απαιτούν οι διατάξεις του άρθρου 2.4.3.2 της διακήρυξης, και, συνακόλουθα, η προσφορά της για το εν λόγω είδος ήταν απορριπτέα.Β. Κατά το στάδιο υποβολής των δικαιολογητικών κατακύρωσης, η εταιρεία ..... όφειλε να καταθέσει για την ίδια και την εταιρεία ..... Ι.Κ.Ε. τα απαιτούμενα κατά τα άρθρα 2.2.3.1 και 2.2.3.3. περίπτωση β΄ της διακήρυξης και αναφερόμενα στη σκέψη V.θ. ποινικά μητρώα και πιστοποιητικά του Πρωτοδικείου Αθηνών, με ημερομηνία έκδοσής τους μεταγενέστερη της ημερομηνίας της σχετικής πρόσκλησης της αναθέτουσας αρχής προς την εταιρεία ….για υποβολή των δικαιολογητικών κατακύρωσης (29.10.2018), ώστε αυτά να είναι επίκαιρα, καθόσον, αφενός μεν, όπως ήδη έγινε δεκτό στην V σκέψη, ο ν. 4412/2016 (άρθρο 104 παρ. 1) και η διακήρυξη (περ. Α του άρθρου 2.2.7.2) απαιτούν το δικαίωμα συμμετοχής και οι όροι και προϋποθέσεις συμμετοχής όπως ορίστηκαν στα έγγραφα της σύμβασης να κρίνονται και «κατά την «υποβολή των δικαιολογητικών του άρθρου 80», αφετέρου δε τα πιστοποιητικά αυτά βεβαιώνουν τις αποτυπωθείσες σε αυτά έννομες καταστάσεις μόνο μέχρι και το χρόνο έκδοσής τους. Επίσης, η εταιρεία ….. όφειλε να υποβάλει για την ίδια και την εταιρεία …. τις υπεύθυνες δηλώσεις, που απαιτούνται από το άρθρο 2.2.7.2. Β.1. β΄ της διακήρυξης για τους οργανισμούς κοινωνικής ασφάλισης στους οποίους οφείλει εισφορές και για την απόδειξη μη συνδρομής των λοιπών λόγων αποκλεισμού που αναφέρονται στις περ. α΄ και γ΄ έως και θ΄ του άρθρου 2.2.3.3 της διακήρυξης. Επιπλέον, η εταιρεία ....., όπως έπραξε για αυτή την ίδια, όφειλε να καταθέσει και για την εταιρεία ..... Ι.Κ.Ε. το σχετικό πιστοποιητικό του Σ.ΕΠ.Ε. ή τη σχετική ένορκη βεβαίωση περί μη ισχύος του λόγου αποκλεισμού της περ. γ΄ της παρ. 2 του άρθρου 73 του ν. 4412/2016 που αφορά σε τυχόν επιβληθέντα από το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (Σ.ΕΠ.Ε.) πρόστιμα, παρά το γεγονός ότι η υποχρέωση υποβολής τέτοιου πιστοποιητικού ή τέτοιας βεβαίωσης δεν προβλεπόταν από τη διακήρυξη, δεδομένου ότι η υποχρέωση αυτή προκύπτει ευθέως από τις διατάξεις των άρθρων 73 και 80 του ν. 4412/2016, η δε συνδρομή του σχετικού λόγου αποκλεισμού πρέπει να ελέγχεται υποχρεωτικά από την αναθέτουσα αρχή. Η δε αναθέτουσα αρχή όφειλε να διαπιστώσει τις αναφερθείσες στην παρούσα σκέψη ελλείψεις στα δικαιολογητικά κατακύρωσης της εταιρείας …. και, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρων 103 παρ. 2 του ν. 4412/2016 και 3. 2 της διακήρυξης, να την καλέσει να τα συμπληρώσει. Οίκοθεν νοείται ότι η αναθέτουσα αρχή θα μπορούσε, να επαναλάβει τον έλεγχο των δικαιολογητικών κατακύρωσης, ακολουθώντας τη νόμιμη διαδικασία που προαναφέρθηκε, αν δεν συνέτρεχε o ο ετέρος (σκέψη VII A) λόγος, που κωλύει την υπογραφή της σύμβασης . Γ. Τέλος σημειώνεται ότι ο περιλαμβανόμενος στην παρ. 7 όρος του υποβληθέντος σχεδίου σύμβασης ότι «η διάρκεια της σύμβασης μπορεί να παραταθεί με τους ίδιους όρους για χρονικό διάστημα μέχρι και τρεις (3) μήνες μετά τη λήξη της με τη σύμφωνη γνώμη και των δύο πλευρών με την προϋπόθεση ότι δεν θα υπάρξει κατά το χρόνο της παράτασής της περαιτέρω οικονομική επιβάρυνση του Δήμου», μη νομίμως τέθηκε στο σχέδιο της σύμβασης, διότι τέτοιος όρος δεν περιλαμβανόταν στη διακήρυξη και δημιουργεί ασάφεια ως προς το χρόνο ισχύος της σύμβασης και το καθεστώς της παράτασης αυτής, το οποίο ήδη ρυθμίζεται επαρκώς από τις διατάξεις των άρθρων 206 του ν. 4412/2016, 6.1 της διακήρυξης και 9 της Συγγραφής Υποχρεώσεων.
ΔΕΝ ΑΝΑΚΛΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.6/831/2019
ΕΣ/ΤΜ.6/1760/2019
Καθαρισμός ποταμών...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ το Τμήμα κρίνει ότι δεν είναι νόμιμη η κατακύρωση του αποτελέσματος του διαγωνισμού στην ως άνω αναδειχθείσα ανάδοχο, διότι η αιτούσα όφειλε να καταθέσει τη σχετική ένορκη βεβαίωση περί μη ισχύος του λόγου αποκλεισμού της περ. γ΄ της παρ. 2 του άρθρου 73 του ν. 4412/2016, που αφορά σε τυχόν επιβληθέντα από το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (Σ.ΕΠ.Ε.) πρόστιμα για παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας σε χρονικό διάστημα δύο (2) ετών πριν από την ημερομηνία λήξης της προθεσμίας υποβολής προσφορών (30.10.2018), δεδομένου ότι η συνδρομή ή μη του ως άνω λόγου αποκλεισμού πρέπει να ελέγχεται υποχρεωτικά, βάσει του άρθρου 73 του ν. 4412/2016 και του άρθρου 23.3.δ της διακήρυξης από την αναθέτουσα αρχή. Η δε Περιφέρεια ... όφειλε, εν προκειμένω, να διαπιστώσει τις ελλείψεις στα δικαιολογητικά κατακύρωσης και, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 103 παρ. 2 του ν. 4412/2016 και 4.2 της διακήρυξης, να καλέσει την αιτούσα να τα συμπληρώσει, καθόσον η κλήση του αναδειχθέντος προσωρινού μειοδότη για την συμπλήρωση τυχόν ελλείψεων των υποβληθέντων δικαιολογητικών κατακύρωσης είναι υποχρεωτική, σε περίπτωση κατά την οποία οι ελλείψεις αυτές οδηγούν στη ματαίωση της κατακύρωσης σε αυτόν του αποτελέσματος του διαγωνισμού (Ε.Σ. VI Τμ. 824, 832/2019). Μολονότι δε η συμπλήρωση ή διευκρίνιση των υποβληθέντων δικαιολογητικών προϋποθέτει καταρχήν σχετική κλήση εκ μέρους των αρμοδίων οργάνων του διαγωνισμού, σε περίπτωση κατά την οποία, όπως εν προκειμένω ο αναθέτων φορέας παραλείπει την υποχρέωσή του να καλέσει την προσωρινή ανάδοχο να συμπληρώσει τα ελλείποντα δικαιολογητικά κατακύρωσης και δεδομένου ότι δεν θα μπορούσε να προβεί στην απόρριψη του φακέλου των δικαιολογητικών κατακύρωσης αυτής λόγω ελλείψεων πριν την καλέσει για συμπλήρωση των ελλείψεων, η συμπλήρωση του ελλείποντος δικαιολογητικού θα ήταν δυνατή και μετά την υποβολή προσφυγής εκ μέρους συνδιαγωνιζομένου οικονομικού φορέα που βάλλει κατά της αποδοχής του φακέλου των υποβληθέντων δικαιολογητικών κατακύρωσης, εφόσον ανάγεται στον κρίσιμο κατά τη διακήρυξη χρόνο για την απόδειξη της μη συνδρομής λόγου αποκλεισμού που ορίζει ο νομοθέτης (πρβλ. Ε.Σ. Ε΄ Κλ. Πρ. 182/2017, Ε.Α. ΣΤΕ 37/2019). Ωστόσο, εν προκειμένω, η κατατεθείσα μεταγενεστέρως από 5.10.2018 ένορκη βεβαίωση του νομίμου εκπροσώπου της αιτούσας ενώπιον της Ειρηνοδίκη Τρικάλων, ανεξαρτήτως του ότι δεν συνοδεύεται από απόφαση του αρμοδίου οργάνου για τον έλεγχο αυτής, δεν δύναται να ληφθεί νομίμως υπόψη, καθόσον δεν ανάγεται στον κρίσιμο κατά τη διακήρυξη χρόνο για την απόδειξη της μη συνδρομής του σχετικού λόγου αποκλεισμού, αφού δεν εμπεριέχει βεβαίωση περί μη έκδοσης πράξεων επιβολής προστίμου σε βάρος της από τα ελεγκτικά όργανα του Σ.ΕΠ.Ε. για παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας σε χρονικό διάστημα δύο (2) ετών πριν από την ημερομηνία λήξης της προθεσμίας υποβολής προσφορών (30.10.2018).
ΑΝΑΘΕΩΡΗΘΗΚΕ ΜΕ ΤΗΝ ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ-ΕΠΤΑΜ.ΣΥΝΘ/536/2020
ΕλΣυν.Κλ.Τμ.7/285/2017
Εργασίες επισκευής αγωγού:Με δεδομένα αυτά, η απευθείας ανάθεση της εκτέλεσης των ως άνω εργασιών με απόφαση του Προέδρου της Δ.Ε.Υ.Α. … και όχι του κατά νόμο αρμόδιου Διοικητικού Συμβουλίου, απόφαση που έπρεπε στη συνέχεια να υποβληθεί προς άσκηση ελέγχου νομιμότητας στο Γενικό Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης, καθιστά τη δαπάνη μη νόμιμη. Τούτο ισχύει, λαμβανομένου επιπλέον υπόψη ότι η επίμαχη σύμβαση διέπεται, ως εκ του χρόνου έκδοσης της απόφασης ανάθεσής της (19.12.2016), από τις διατάξεις του ν. 4412/2016 και όχι από εκείνες του π.δ. 28/1980 και του άρθρου 209 του ν. 3463/2006, με συνέπεια να απαιτείται η έγκαιρη, ήτοι πριν την υπογραφή της σύμβασης, προσκόμιση των προβλεπόμενων στο άρθρο 80 του ν. 4412/2016 δικαιολογητικών, από τα οποία να αποδεικνύεται η μη συνδρομή στο πρόσωπο του αναδόχου των λόγων αποκλεισμού του άρθρου 73 του ίδιου νόμου. Είναι δε απορριπτέος ο προβαλλόμενος από τη Δ.Ε.Υ.Α. ισχυρισμός ότι τα ως άνω στοιχεία ήδη προσκομίζονται και πρέπει να ληφθούν υπόψη για τη θεώρηση του εντάλματος, αφού φέρουν ημερομηνίες έκδοσης κατά πολύ μεταγενέστερες του κρίσιμου για την υπόθεση χρόνου και συγκεκριμένα το αντίγραφο ποινικού μητρώου του Τμήματος Ποινικού Μητρώου της Εισαγγελίας Πρωτοδικών … φέρει αριθμό πρωτοκόλλου 83708/17.7.2017, το αποδεικτικό ενημερότητας του αναδόχου για χρέη προς το δημόσιο το 2382/8.8.2017 αριθμό πρωτοκόλλου και η βεβαίωση ασφαλιστικής ενημερότητας του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (Ε.Φ.Κ.Α.) τον 423/11.8.2017 αριθμό πρωτοκόλλου.(..)Τέλος, δοθέντος ότι η διατύπωση του νόμου σχετικά με το αρμόδιο για την ανάθεση των υπηρεσιών συλλογικό όργανο της δημοτικής επιχείρησης είναι αρκούντος σαφής, δεν δικαιολογείται εν προκειμένω η αναγνώριση συγγνωστής πλάνης στο πρόσωπο του αναθέτοντος φορέα.Αποφαίνεται ότι το 3, οικονομικού έτους 2017, χρηματικό ένταλμα της Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης Αποχέτευσης .., ποσού 1.500 ευρώ δεν πρέπει να θεωρηθεί.
ΕΣ/ΚΛ.Ζ/214/2020
Συντήρηση και επισκευή μεταφορικών μέσων και προμήθεια ανταλλακτικών οχημάτων ..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (βλ. σκέψη 2.Β), το Κλιμάκιο κρίνει ότι, ενόψει των υποβληθέντων δικαιολογητικών κατακύρωσης των εταιρειών ... και ... (βλ. σκέψη 3.Ε), η αναθέτουσα αρχή όφειλε να εξετάσει: α) τη συνδρομή ή μη των προϋποθέσεων επίδειξης σοβαρής ή επαναλαμβανόμενης πλημμέλειας από την εταιρεία .... κατά την εκτέλεση ουσιώδους απαίτησης στο πλαίσιο προηγούμενης δημόσιας σύμβασης, που είχε ως αποτέλεσμα την πρόωρη καταγγελία προηγούμενης σύμβασης, αποζημιώσεις ή άλλες παρόμοιες κυρώσεις (άρθρα 73 παρ. 4 περ. στ΄ του ν. 4412/2016 και 2.2.3.4 περ. δ΄ της διακήρυξης), β) τη συνδρομή ή μη των προϋποθέσεων διάπραξης σοβαρού επαγγελματικού παραπτώματος εκ μέρους των προαναφερθέντων μελών των οργάνων διοίκησης της εταιρείας ...., το οποίο θέτει εν αμφιβόλω την ακεραιότητα της τελευταίας (άρθρα 73 παρ. 4 περ. θ΄ του ν. 4412/2016 και 2.2.3.4.περ. ζ΄ της διακήρυξης). Περαιτέρω, η αναθέτουσα αρχή όφειλε να διευκρινίσει την ημερομηνία υποβολής του από 18.1.2020 εγγράφου της εταιρείας ... και του από 21.2.2020 ενημερωτικού σημειώματος της εταιρείας .... και να εξετάσει αν τα έγγραφα αυτά έρχονται σε αντίθεση ή αν συμπληρώνουν νόμιμα τις σχετικές αρνητικές δηλώσεις των ανωτέρω εταιρειών, που υποβλήθηκαν προαποδεικτικά με το Ευρωπαϊκό Ενιαίο Έγγραφο Σύμβασης εκάστης (άρθρα 79 και 73 παρ. 4 περ. ζ΄ του ν. 4412/2016, καθώς και άρθρα 2.2.9.1 και 2.2.3.4 περ. ε΄ της διακήρυξης, πρβλ. E.Σ. VI Τμ. 645/2020). Ενόψει αυτών, το Κλιμάκιο κρίνει ότι πρέπει να αναβάλει την οριστική κρίση του (πρβλ. Ε.Σ. Ζ΄ Κλ. 768/2019, Ε΄ Κλ. 870/2019), προκειμένου τα αρμόδια όργανα της αναθέτουσας αρχής να εξετάσουν, τηρώντας τη διαδικασία που αναφέρεται ανωτέρω (σκέψη 2.Β), αν συντρέχουν οι προαναφερθέντες λόγοι αποκλεισμού των .. και .., ζητώντας και τις διευκρινίσεις που τυχόν κρίνουν αναγκαίες επί των υποβληθέντων δικαιολογητικών κατακύρωσης των εταιρειών αυτών. Ειδικότερα, πρέπει να κριθεί αιτιολογημένα από την Επιτροπή Διαγωνισμού αν συντρέχει περίπτωση αποκλεισμού ή μη των ανωτέρω εταιρειών, να εκδοθεί, ακολούθως, νέα κατακυρωτική απόφαση από την Οικονομική Επιτροπή του Δήμου ..., η οποία να κοινοποιηθεί και στους λοιπούς συμμετέχοντες στον διαγωνισμό, και να υποβληθούν τα ανωτέρω στοιχεία της διαγωνιστικής διαδικασίας ενώπιον του παρόντος Κλιμακίου, μαζί με βεβαίωση του αρμοδίου οργάνου του Δήμου ότι δεν εκκρεμούν προδικαστικές προσφυγές ή ένδικα βοηθήματα κατά της τελευταίας.
ΕΣ/ΤΜ.ΜΕΙΖ-ΕΠΤΑΜ.ΣΥΝΘ/536/2020
Καθαρισμός ποταμών...ζητείται η αναθεώρηση της 1760/2019 απόφασης του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου..Ενόψει των ανωτέρω, το Δικαστήριο τούτο, με βάση όσα εκτέθηκαν ανωτέρω αναφορικά με τον χαρακτήρα των πλημμελειών που μπορεί να στοιχειοθετήσουν διακωλυτικό λόγο υπογραφής σύμβασης, κρίνει ότι εν προκειμένω η κατακύρωση του αποτελέσματος του διαγωνισμού στη νυν αιτούσα δεν συνιστά ουσιώδη πλημμέλεια. Τούτο, διότι από την προσκομισθείσα ενώπιόν του από 11.1.2019 ένορκη βεβαίωση, η οποία αν και προϋπήρχε της προσβαλλόμενης απόφασης του VI Τμήματος δεν είχε τεθεί σε γνώση του, σε συνδυασμό με την από 5.10.2018 όμοια, προκύπτει ότι κατά το κρίσιμο εν προκειμένω χρονικό διάστημα της διετίας από την ημερομηνία υποβολής προσφορών, ήτοι από 30.10.2016 έως 30.10.2018, ουδεμία πράξη επιβολής προστίμου είχε εκδοθεί από το Σ.ΕΠ.Ε. εις βάρος της νυν αιτούσας και συνεπώς δεν συνέτρεχε στο πρόσωπό της λόγος αποκλεισμού της από την διαγωνιστική διαδικασία. Επομένως, η αναθέτουσα αρχή που κατακύρωσε το αποτέλεσμα του διαγωνισμού στη νυν αιτούσα εταιρεία και ενέμεινε στη θέση αυτή τόσο με τις απόψεις της στην ενώπιον της ΑΕΠΠ διαδικασία όσο και με το 290485/3.12.2019 έγγραφό της, ορθώς κατ’ αποτέλεσμα ενήργησε, καθώς η σύμβαση ανατέθηκε στην πρώτη κατά σειρά μειοδοσίας επιχείρηση, στο πρόσωπο της οποίας δεν συντρέχει εν τέλει λόγος αποκλεισμού από το διαγωνισμό.Αναθεωρεί την 1760/2019 απόφαση του VI Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου.