ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.4/57/2016
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Παροχή υπηρεσιών διαχείρισης των Επικίνδυνων Αποβλήτων:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ, μη νομίμως, όπως βασίμως η Επίτροπος με τον λόγο διαφωνίας της προβάλλει, ανατέθηκαν οι επίμαχες υπηρεσίες, που υπερβαίνουν συνολικά σε αξία τις 207.000,00 ευρώ, δεδομένου ότι αφορούν το χρονικό διάστημα 1.10.2014 έως 30.9.2015, με την επίμαχη διαδικασία διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση διακήρυξης. Ειδικότερα, δεν προκύπτει ότι συνέτρεχαν, όπως αβασίμως το Νοσοκομείο με το έγγραφο επανυποβολής του ελεγχόμενου εντάλματος για θεώρηση προβάλλει, επείγουσες ανάγκες, οφειλόμενες σε απρόβλεπτες περιστάσεις, μη αναγόμενες σε υπαιτιότητα του Νοσοκομείου, που να κατέστησαν ανέφικτη τη διενέργεια σχετικού διαγωνισμού. Ειδικότερα, δεν συνιστούν απρόβλεπτες περιστάσεις, όπως αβασίμως το Νοσοκομείο προβάλλει, ούτε η μη ένταξη της ανάθεσης των επίμαχων υπηρεσιών στο Πρόγραμμα Προμηθειών και Υπηρεσιών Υγείας (Π.Π.Υ.Υ.) έτους 2011, ούτε η μη διενέργεια από το Νοσοκομείο του διαγωνισμού ανάθεσης των επίμαχων υπηρεσιών, στο πλαίσιο του Π.Π.Υ.Υ. έτους 2012, πριν από τον χρόνο της επίμαχης ανάθεσής τους, δεδομένου ότι το Νοσοκομείο ορίστηκε φορέας διενέργειας του διαγωνισμού τον Μάρτιο του 2014 και όφειλε να προβεί σε δημοσίευση της διακήρυξής του έως 31.12.2014, ούτε η μη διενέργεια του διαγωνισμού ανάθεσης των επίμαχων υπηρεσιών από τον από 17.4.2014 ορισθέντα φορέα διενέργειας του, στο πλαίσιο του Π.Π.Υ.Υ. έτους 2013, αφού και στην περίπτωση αυτή η δυνατότητα δημοσίευσης της διακήρυξης του διαγωνισμού έληξε στις 31.12.2014, με αποτέλεσμα να μην καταστεί εφικτή η αύξηση των μειωμένων δαπανών που προέβλεπε το εν λόγω Π.Π.Υ.Υ. συνολικά για το Νοσοκομείο (18.611.503,00 ευρώ), σε σύγκριση με αυτές που προέβλεπαν τα Π.Π.Υ.Υ. ετών 2011 και 2012 (42.988.685,91 ευρώ και 43.498.393,23 ευρώ, αντίστοιχα), και τελικώς η προκήρυξη του διαγωνισμού. Τούτο δε διότι, ούτε προβάλλονται, ούτε αποδεικνύονται, οι ειδικότεροι λόγοι τόσο της επικαλούμενης μη ένταξης της ανάθεσης των επίμαχων υπηρεσιών στο Π.Π.Υ.Υ. έτους 2011 όσο και της επικαλούμενης μη διενέργειας των σχετικών διαγωνισμών ανάθεσής τους, που είχαν ενταχθεί στα Π.Π.Υ.Υ. ετών 2012 και 2013, ώστε να κριθεί αν αυτές οφείλονται σε απρόβλεπτες περιστάσεις, που δεν ανάγονταν σε υπαιτιότητα του Νοσοκομείου. Εξάλλου οι επικαλούμενες καταστάσεις (μη ένταξη της ανάθεσης των επίμαχων υπηρεσιών στο Π.Π.Υ.Υ. έτους 2011, μη διενέργειας των διαγωνισμών ανάθεσής τους, στο πλαίσιο των Π.Π.Υ.Υ. ετών 2012 και 2013), που αφορούν δυσχέρειες και εν γένει αδυναμίες στην ένταξη και διενέργεια των αντίστοιχων διαγωνισμών ανάθεσης των επίμαχων υπηρεσιών, στο πλαίσιο των οικείων Π.Π.Υ.Υ., που προκαλούν δυσλειτουργία στον ελεγχόμενο φορέα, δεν συνιστούν άνευ ετέρου και ειδικότερους λόγους για τη μη εφαρμογή των περί διενέργειας διαγωνισμών διατάξεων του π.δ. 60/2007 και συνακόλουθα την κατ΄ εξαίρεση εφαρμογή των περί διενέργειας διαδικασιών διαπραγμάτευσης, χωρίς δημοσίευση της διακήρυξης διατάξεων του ίδιου π.δ., για την ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών, που διενεργήθηκε από το ίδιο το Νοσοκομείο, εκτός του πλαισίου των οικείων Π.Π.Υ.Υ. Εξάλλου, η από 1.10.2014 σχετική σύμβαση, στο πλαίσιο της οποίας παρασχέθηκαν οι επίμαχες υπηρεσίες, δεν συνιστά, ανεξαρτήτως του τίτλου της («Ανανέωση σύμβασης 03/10»), παράταση της ανωτέρω, από 10.8.2012, αρχικής μεταξύ του Νοσοκομείου και της ίδιας ανωτέρω αναδόχου εταιρείας σύμβασης, όπως άλλωστε και το ίδιο το Νοσοκομείο στο έγγραφο επανυποβολής συνομολογεί, αφενός διότι τέτοια παράταση δεν προβλεπόταν από όρο της αρχικής σύμβασης και αφετέρου διότι η αρχική αυτή σύμβαση είχε λήξει οριστικά κατά την ημερομηνία έναρξης ισχύος της επίμαχης σύμβασης (1.10.2014), μετά την από 9.8.2014 παρέλευση της προθεσμίας μονομερούς παράτασής της. Περαιτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη δεν έχει νομιμοποιηθεί, όπως βασίμως η Επίτροπος με τον λόγο διαφωνίας της προβάλλει, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 37 του ν. 4238/2014 (Α΄ 38), η ισχύς της οποίας παρατάθηκε διαδοχικώς, με τη διάταξη του άρθρου δέκατου τρίτου παρ. Β2 του ν. 4286/2014 (Α΄ 194) έως 19.9.2014, με τη διάταξη του άρθρου 17 παρ. 1 του ν. 4332/2015 (Α΄ 76) έως 9.7.2015 και με τη διάταξη του άρθρου 73 παρ. 3 του ν. 4368/2016 (Α΄ 21/21.2.2016) έως 21.2.2016, καθώς με τη διάταξη αυτή, ενόψει και της αιτιολογικής της έκθεσης, νομιμοποιούνται δαπάνες για παροχή υπηρεσιών σε νοσοκομεία του Ε.Σ.Υ., στο πλαίσιο απευθείας αναθέσεων – παρατάσεων συμβάσεων με ήδη εγκατεστημένους αναδόχους, που οφείλονται είτε σε καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση των διαδικασιών κεντρικού προγραμματισμού υπηρεσιών της Επιτροπής Προμηθειών Υγείας (Ε.Π.Υ.), λόγω των οποίων δεν μπορούν να δρομολογηθούν εγκαίρως οι διαδικασίες ανάδειξης των νέων οικείων αναδόχων, είτε σε καθυστερήσεις κατά την εξέλιξη των οικείων νέων διαγωνιστικών διαδικασιών, που οφείλονται σε άσκηση ενδίκων βοηθημάτων εκ μέρους των διαγωνιζομένων, υπό την προϋπόθεση, μάλιστα, ότι οι οικείες υπηρεσίες παρέχονται από τους οικείους αναδόχους είτε στις προϋφιστάμενες συμβατικές τιμές είτε στις οικείες τυχόν καταγεγραμμένες τιμές του Παρατηρητηρίου Τιμών της Ε.Π.Υ., εφόσον οι τιμές του Παρατηρητηρίου είναι χαμηλότερες αυτών των οικείων προϋφιστάμενων συμβάσεων, μετά τη λήξη τους (βλ. Ε.Σ. IV Τμ. πράξη 15/2014, Κλιμ. Προλ. Ελ. IV Τμ. πράξη 255/2015). Η εντελλόμενη δαπάνη, κατά την κρίση του Κλιμακίου, δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της διάταξης, αφού δεν αποδεικνύεται ότι η μη διενέργεια διαγωνισμού ανάθεσης των επίμαχων υπηρεσιών οφείλεται σε καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση των διαδικασιών κεντρικού προγραμματισμού υπηρεσιών της Ε.Π.Υ., ενόψει δε της μη διενέργειας σχετικού διαγωνισμού δεν υφίσταται ούτε ζήτημα καθυστέρησης της ολοκλήρωσής του λόγω άσκησης ενδίκων βοηθημάτων εκ μέρους διαγωνιζομένων. Εξάλλου, δεν έχει προσκομιστεί βεβαίωση αρμοδίου οργάνου του Νοσοκομείου ή της Ε.Π.Υ., που να αφορά στην καταγεγραμμένη στο Παρατηρητήριο Τιμών της Ε.Π.Υ. τιμή των επίμαχων υπηρεσιών για το επίμαχο χρονικό διάστημα ή στη μη ύπαρξη σχετικής καταγεγραμμένης τιμής σ’ αυτό, και η τιμή μονάδας της επίμαχης σύμβασης (1,21 ευρώ ανά κιλό πλέον Φ.Π.Α.) είναι υψηλότερη αυτής της ανωτέρω προϋφιστάμενης (αρχικής) σχετικής σύμβασης (1,10 ευρώ ανά κιλό πλέον Φ.Π.Α.). Αλυσιτελώς δε το Νοσοκομείο προβάλλει ότι η ανωτέρω υψηλότερη τιμή της επίμαχης σύμβασης είναι ανεξάρτητη της χαμηλότερης τιμής της ανωτέρω αρχικής σχετικής σύμβασης με την ίδια ανωτέρω ανάδοχο εταιρεία και δικαιολογημένη, σύμφωνα με τις αρχές της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης και της οικονομικότητας, ενόψει το μεν της παρόδου τριών (3) ετών από την υποβολή της προσφοράς για την ανωτέρω αρχική σύμβαση, το δε των τρεχουσών κοινωνικοοικονομικών συνθηκών, δοθέντος ότι οι ισχυρισμοί αυτοί, ακόμα κι αν κριθούν βάσιμοι, δεν δύνανται να καταστήσουν δυνατή την εφαρμογή της ανωτέρω διάταξης για τη νομιμοποίηση της εντελλόμενης δαπάνης, αφού δεν συντρέχουν, όπως προεκτέθηκε, οι προϋποθέσεις εφαρμογής της. Τέλος, αβασίμως το Νοσοκομείο προβάλλει ότι η εντελλόμενη δαπάνη έχει νομιμοποιηθεί
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕΣ/Τμ4(ΚΠΕ)55/2014
ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ:Νόμιμη η καταβολή αμοιβής ποσού 55.350 ευρώ, του Γενικού Νοσοκομείου …. «….» στην εταιρεία «….» για την προμήθεια ακτινολογικής λυχνίας αγγειογράφου..το Νοσοκομείο προβάλλει ότι, όσον αφορά τη σύγκριση της προσφοράς της αναδόχου εταιρείας με αντίστοιχα στοιχεία του Παρατηρητηρίου Τιμών της Ε.Π.Υ., δεν υπήρχε δυνατότητα τέτοιας αντιστοίχισης, για το λόγο ότι για την εν λόγω κατηγορία υλικών στην οποία υπάγεται η ακτινολογική λυχνία του αγγειογράφου δεν είχε αναρτηθεί καμία τιμή και συνεπώς δεν υπήρχε δυνατότητα αντιστοίχισης..Περαιτέρω όμως, αναφορικά με το ζήτημα της μη ένταξης της εν λόγω προμήθειας στο Π.Π.Υ.Υ., αβάσιμα ισχυρίζεται το Νοσοκομείο ότι στο Π.Π.Υ.Υ. εντάσσονται μόνο οι προμήθειες και οι υπηρεσίες που έχουν σταθερό χαρακτήρα, δεδομένου ότι ουδεμία τέτοια διάκριση γίνεται από το νόμο...το Τμήμα, λαμβάνοντας υπόψη ότι η αντικατάσταση της ακτινολογικής λυχνίας του αγγειογράφου αποτελούσε αδήριτη ανάγκη για τη συνέχιση παροχής ζωτικών υπηρεσιών από το Νοσοκομείο προς τους ασθενείς του,..κρίνει ότι εν προκειμένω τα όργανα του Νοσοκομείου δεν ενήργησαν με πρόθεση καταστρατήγησης των κείμενων διατάξεων, αλλά επειδή υπέλαβαν συγγνωστώς ότι μπορούσαν να ενεργήσουν όπως ενήργησαν και προέβησαν στη διενέργεια της εν λόγω προμήθειας χωρίς την προηγούμενη ένταξή της στο Π.Π.Υ.Υ..(Συγγνωστή πλάνη)
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.4/98/2017
Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας.(..)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει τα εξής: α) Η ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του π.δ/τος 60/2007, καθόσον και μόνο η προϋπολογιζόμενη δαπάνη της οικείας προσκλήσεως σε διαπραγμάτευση, συνυπολογιζομένου και του δικαιώματος προαιρέσεως, υπερβαίνει το ποσό των 209.000 ευρώ..Με το δεδομένο, συνεπώς, αυτό, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από τη διαφωνούσα Επίτροπο με τον πρώτο λόγο διαφωνίας, η ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών στη φερόμενη ως δικαιούχο με τη διαδικασία της διαπραγματεύσεως, δεν είναι νόμιμη, καθόσον δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις που τίθενται από τις διατάξεις του άρθρου 25 παρ. 1γ΄ του π.δ. 60/2007 για την προσφυγή στη διαδικασία αυτή...β) Κατά παράβαση της διατάξεως του άρθρου 2 του ν. 4013/2011, το Νοσοκομείο δεν απευθύνθηκε, πριν από τη λήψη της 15/16.6.2016 αποφάσεως του Διοικητικού Συμβουλίου του, με την οποία αποφασίστηκε η προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγματεύσεως για τη σύναψη της επίμαχης συμβάσεως, στην Ε.Α.Α.Δ.Η.Σ.Υ., προκειμένου να λάβει τη σύμφωνη γνώμη της..γ) Περαιτέρω, η πραγματοποίηση τμηματικών αναθέσεων εντός του ιδίου έτους, κατά κατάτμηση της συνολικής δαπάνης που απαιτείται, για να καλυφθούν οι ετήσιες ανάγκες του Νοσοκομείου σε υπηρεσίες καθαριότητας, καταστρατηγεί και τις διατάξεις περί προσυμβατικού ελέγχου από το Ελεγκτικό Συνέδριο,..δ)μη νομίμως το Νοσοκομείο προέβη στην ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών με την ανωτέρω εξαιρετική διαδικασία, καθώς δεν προκύπτει ότι είχε παρασχεθεί σ’ αυτό σχετική δυνατότητα, στο πλαίσιο του συστήματος της αναθέσεως παροχής υπηρεσιών που θεσπίζει ο ν. 3580/2007, στο δε Π.Π.Υ.Φ.Υ. 2014 έχει ενταχθεί ανοικτός διαγωνισμός για την ανάθεση των εν λόγω υπηρεσιών...Tέλος, η επίμαχη δαπάνη δεν δύναται να θεωρηθεί νόμιμη, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 37 του ν. 4238/2014, όπως το άρθρο αυτό αντικαταστάθηκε με το άρθρο έκτο παρ. 2 β΄ του νόμου 4432/2016, καθόσον δεν αποδείχθηκε από τον ελεγχόμενο φορέα η συνδρομή των προϋποθέσεων εφαρμογής της, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη VI....Σε κάθε, δε, περίπτωση, δεν αποδεικνύεται ούτε η συνδρομή της δεύτερης προϋποθέσεως της ως άνω νομιμοποιητικής διατάξεως για την παροχή των επίμαχων υπηρεσιών σε τιμές ίδιες ή κατώτερες με αυτές του Παρατηρητηρίου Τιμών της Ε.Π.Υ..Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω η ελεγχόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί.
ΕΣ/ΤΜ.6/2236/2011
ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑΣ. Απορρίπτεται το αιτημα ανάκλησης της 121/2011 πράξης του Ζ΄ Κλιμακίου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με την οποία κρίθηκε ότι κωλύεται η υπογραφή του υποβληθέντος για έλεγχο νομιμότητας σχεδίου σύμβασης για την ανάθεση των υπηρεσιών καθαριότητας Νοσοκομείου.(..)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη δεύτερη σκέψη της παρούσας δεν συντρέχουν, στην προκειμένη περίπτωση, λόγοι κατεπείγοντος, που να δικαιολογούν την, κατ’ επίκληση του άρθρου 25 παρ. 1 περ. γ΄ του π.δ/τος 60/2007, προσφυγή στην εξαιρετική διαδικασία των διαπραγματεύσεων, όπως ορθά έκρινε και το Κλιμάκιο με την ανωτέρω πράξη του. Τούτο δε, διότι, ενώ η Διαιτητική Απόφαση 11/2008 για την αναπροσαρμογή των αμοιβών των καθαριστών κατατέθηκε στο Υπουργείο Απασχόλησης στις 6.6.2008, κηρύχθηκε δε υποχρεωτική με την 51871/2440/11.7.2008 υπουργική απόφαση και, ως εκ τούτου, έκτοτε κατέστησαν γνωστές οι νέες αμοιβές των καθαριστών, το Δ.Σ. του «......» δεν τις έλαβε υπόψη κατά την έγκριση στις 10.9.2008 των οικονομικών του στοιχείων έτους 2009, τα οποία εστάλησαν στην 1η Υγειονομική Περιφέρεια Αττικής, αλλά, αντιθέτως, ενώ προκηρύχθηκε ανοικτός διαγωνισμός για την ανάδειξη νέου αναδόχου καθαριότητας για τις 23.6.2009, δηλαδή σε χρόνο που, κατά πάσα πιθανότητα, θα είχε ως αποτέλεσμα να έχουν ολοκληρωθεί οι σχετικές διαδικασίες μέχρι τη λήξη της παράτασης της ισχύουσας σύμβασης στις 31.12.2010, αναβλήθηκε η διενέργεια αυτού, προκειμένου να αναπροσαρμοστεί η προϋπολογισθείσα δαπάνη του, λόγω αύξησης των ημερομισθίων των καθαριστών. Το γεγονός δε ότι μεσολάβησε μεγάλο χρονικό διάστημα από την αποστολή στην 1η Υγειονομική Περιφέρειας Αττικής του 16/10.10.2007 πρακτικού του Δ.Σ. του Νοσοκομείου, με το οποίο εγκρίθηκε η πίστωση του διαγωνισμού, μέχρι την έγκρισή του από την ως άνω Υπηρεσία στις 1.4.2009, δεν ασκεί επιρροή, καθόσον, εάν δεν είχε αναβληθεί στις 4.5.2009 η διενέργεια αυτού, θα είχε ολοκληρωθεί εγκαίρως και, ως εκ τούτου, δεν θα υπήρχαν πρόσθετες καθυστερήσεις λόγω της απαίτησης ένταξής του στο Π.Π.Υ.Υ. και περαιτέρω της ανάγκης τροποποίησης του προγράμματος αυτού. Επομένως ο αντίθετος ισχυρισμός τους αιτούντος είναι αβάσιμος και πρέπει ν’ απορριφθεί. Επίσης, αλυσιτελώς προβάλλεται ότι δεν εγκρίθηκε τελικά το Π.Π.Υ.Υ. έτους 2009, και ότι η υπουργική απόφαση σχετικά με τις οδηγίες εκτέλεσης και εφαρμογής του Π.Π.Υ.Υ. έτους 2010 απεστάλησαν στο Νοσοκομείο μόλις στις 11.3.2010. Και αυτό καθόσον, σε κάθε περίπτωση, θα υπήρχε καθυστέρηση από την υποβολή αιτήματος τροποποίησης του Π.Π.Υ.Υ., έτους 2009 ή 2010 κατά περίπτωση, ως προς την, με βάση τα ως άνω εγκριθέντα στοιχεία έτους 2009, εγκριθείσα πίστωση, λόγω της αύξησης των αμοιβών των καθαριστών, εάν και η παράμετρος αυτή θα έπρεπε, σύμφωνα με τα ανωτέρω, να είχε ληφθεί υπόψη ήδη από την έναρξη ισχύος της ανωτέρω Διαιτητικής Απόφασης. Κατά συνέπεια, η επίκληση των νέων αμοιβών κατά την έγκριση της αύξησης της πίστωσης στις 9.12.2009, δηλαδή ένα (1) και πλέον χρόνο μετά την έναρξη εφαρμογής τους και ήδη (οκτώ) 8 μήνες μετά την έγκριση της αρχικής πίστωσης από την 1η Υγειονομική Περιφέρειας Αττικής, οφείλεται σε έλλειψη προγραμματισμού και επιμέλειας από μέρους του Νοσοκομείου και δεν είναι δυνατόν να στοιχειοθετήσει την έννοια της, οφειλόμενης σε γεγονότα απρόβλεπτα για την αναθέτουσα αρχή, κατεπείγουσας ανάγκης, η οποία να μπορεί να δικαιολογήσει τη σύναψη της υπό κρίση σύμβασης με την ως άνω εξαιρετική διαδικασία, χωρίς προηγούμενη προκήρυξη διαγωνισμού. Η κρίση δε αυτή περί έλλειψης επιμέλειας του Νοσοκομείου ενισχύεται και από το γεγονός ότι, παρά την επικείμενη λήξη στις 31.12.2010 της παράτασης της ισχύουσας σύμβασης για την παροχή υπηρεσιών καθαριότητας των χώρων του Νοσοκομείου, οι οποίες ήταν άκρως απαραίτητες, όπως και το ίδιο υποστηρίζει, για την εύρυθμη λειτουργία του, το Δ.Σ. αυτού αποφάσισε την προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης στις 9.9.2010, δηλαδή μετά την παρέλευση τεσσάρων (4) μηνών από την προαναφερθείσα απορριπτική, ως προς την αύξηση της πίστωσης, απόφαση της 1ης Υγειονομικής Περιφέρειας Αττικής στις 27.4.2010, χωρίς, μάλιστα, στο μεταξύ να έχει προκηρυχθεί νέος διαγωνισμός, ο οποίος προκηρύχθηκε τελικά στις 23.12.2010. Ο ισχυρισμός δε του Νοσοκομείου ότι ανέμενε την τελική έγκριση αναθεώρησης του Π.Π.Υ.Υ. έτους 2010 από την Ε.Π.Υ., ως αρμόδια υπερκείμενη αρχή, πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος, αφού, από τη στιγμή που ενημερώθηκε ότι η 1η Υγειονομική Περιφέρεια Αττικής δεν είχε συμπεριλάβει στον πίνακα που απέστειλε στην Ε.Π.Υ., την επίμαχη τροποποίηση ως προς την αύξηση της πίστωσης των υπηρεσιών καθαριότητας, ήταν ήδη σαφές από τότε (27.4.2010) ότι η τελευταία δεν επρόκειτο να εγκριθεί από την Ε.Π.Υ. και, ως εκ τούτου, το Νοσοκομείο όφειλε να επισπεύσει τις διαδικασίες για την ανάδειξη νέου αναδόχου. Εξάλλου, αλυσιτελώς προβάλλεται τόσο από το Νοσοκομείο, όσο και από την παρεμβαίνουσα, ότι υπήρξε εντολή του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης για ακύρωση των προκηρυχθέντων διαγωνισμών και επαναπροκήρυξή τους με κριτήριο τη χαμηλότερη τιμή, σύμφωνα με την πρότυπη διακήρυξη της Ε.Π.Υ., καθόσον, πέραν του ότι η σχετική εγκύκλιος της Ε.Π.Υ. εκδόθηκε στις 23.12.2008, δηλαδή πριν την προκήρυξη του επίμαχου διαγωνισμού με βάση την αρχική έγκριση, τελικά στις 9.12.2009 αποφασίσθηκε μόνο η αναπροσαρμογή της πίστωσης και, ως εκ τούτου, αποδεικνύεται ότι η αλλαγή του κριτηρίου κατακύρωσης δεν ήταν κρίσιμη για την αναβολή του ανωτέρω διαγωνισμού.
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.4/178/2016
Παροχή υπηρεσιών σίτισης.(..)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, όπως βασίμως προβάλλει ο διαφωνών Επίτροπος με τον πρώτο λόγο διαφωνίας, μη νομίμως ανατέθηκαν από το Νοσοκομείο οι επίμαχες υπηρεσίες στη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία με τη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης, αφού δεν συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις των διατάξεων των παραγράφων 12 και 13 του άρθρου 2 του ν. 2286/1995..το Κλιμάκιο κρίνει, κατ’ εκτίμηση του σχετικού λόγου διαφωνίας, ότι μη νομίμως το Νοσοκομείο προέβη στην ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών με την ανωτέρω εξαιρετική διαδικασία, καθώς δεν προκύπτει ότι είχε παρασχεθεί σ’ αυτό σχετική δυνατότητα, στο πλαίσιο του συστήματος της ανάθεσης παροχής υπηρεσιών που θεσπίζει ο ν. 3580/2007, στο δε Π.Π.Υ.Υ. 2014 έχει ενταχθεί ο προαναφερόμενος ενιαίος διαγωνισμός. Τέλος, η δαπάνη που εντέλλεται με τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα δεν δύναται να θεωρηθεί νόμιμη, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 37 του ν. 4238/2014, όπως το άρθρο αυτό αντικαταστάθηκε με το άρθρο έκτο του νόμου 4432/2016, καθώς δεν αποδείχθηκε από τον ελεγχόμενο φορέα η συνδρομή των προϋποθέσεων εφαρμογής της, όπως αυτές ερμηνεύθηκαν ανωτέρω, υπό σκ. IV. Ειδικότερα, το Νοσοκομείο δεν προβάλλει με ειδικούς και συγκεκριμένους ισχυρισμούς, συνοδευόμενους από σχετικά αποδεικτικά στοιχεία ότι η προσφυγή στη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης οφείλεται σε συγκεκριμένες καθυστερήσεις στην ολοκλήρωση των διαδικασιών κεντρικού προγραμματισμού των υπηρεσιών της Ε.Π.Υ., λόγω των οποίων δεν μπόρεσε να δρομολογηθεί εγκαίρως η σχετική διαγωνιστική διαδικασία (π.χ. καθυστερήσεις στη σύνταξη ενιαίων τεχνικών προδιαγραφών, κοινού προϋπολογισμού κλπ)..Κατόπιν αυτών, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και τα επίμαχα χρηματικά εντάλματα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθούν.
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.4/4/2017
Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας (..)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει τα εξής: α) Κατά παράβαση του άρθρου 25 του π.δ. 60/2007 προέβη το Νοσοκομείο στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης για την ανάθεση της εν λόγω υπηρεσίας, καθόσον και μόνο η προϋπολογιζόμενη δαπάνη της σύμβασης είναι ίση με το ποσό των 207.000 ευρώ, συνυπολογιζομένης δε και της παράτασης αυτής, ανέρχεται σε 343.364,61 ευρώ (207.000 + 136.364,61) και ως εκ τούτου επιβαλλόταν η διενέργεια ανοικτού διαγωνισμού, ενώ δεν προκύπτει η συνδρομή έκτακτων περιστάσεων, οφειλομένων σε απρόβλεπτα γεγονότα, τα οποία κατέστησαν αδύνατη τη διενέργεια και την ολοκλήρωση εγκαίρως της οικείας διαγωνιστικής διαδικασίας. β) Σε κάθε περίπτωση, κατά παράβαση της διάταξης του άρθρου 2 του ν. 4013/2011, δεν προηγήθηκε ...., η σύμφωνη γνώμη της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων (Ε.Α.Α.Δ.Η.Σ.Υ.), ... γ) Περαιτέρω, η πραγματοποίηση τμηματικών αναθέσεων της επίμαχης υπηρεσίας καθαριότητας εντός του ίδιου έτους, κατά κατάτμηση της συνολικής δαπάνης που απαιτείται για να καλυφθούν οι ετήσιες ανάγκες του Νοσοκομείου, καταστρατηγεί και τις διατάξεις περί προσυμβατικού ελέγχου από το Ελεγκτικό Συνέδριο, ενόψει του ότι η οικεία δαπάνη, υπολογιζόμενη σε ετήσια βάση (45.484,87Χ12), υπερβαίνει το ποσό των 500.000 ευρώ, άνω του οποίου απαιτείται η διενέργεια προσυμβατικού ελέγχου από Επίτροπο του Ελεγκτικού Συνεδρίου. δ).... μη νομίμως το Νοσοκομείο προέβη στην ανάθεση των επίμαχων υπηρεσιών με την ανωτέρω εξαιρετική διαδικασία, καθώς δεν προκύπτει ότι είχε παρασχεθεί σ’ αυτό σχετική δυνατότητα, στο πλαίσιο του συστήματος της ανάθεσης παροχής υπηρεσιών που θεσπίζει ο ν. 3580/2007, στο δε Π.Π.Υ.Υ. 2014 έχει ενταχθεί ανοικτός διαγωνισμός για την ανάθεση της εν λόγω υπηρεσίας.
ΕλΣυν.Κλ.Τμ.4(Δ' ΔΙΑΚΟΠΩΝ)/140/2017
Παροχή υπηρεσιών..:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η προβαλλόμενη από τον Επίτροπο έλλειψη έγκρισης σκοπιμότητας των επίμαχων υπηρεσιών από το Διοικητικό Συμβούλιο του Νοσοκομείου δεν δύναται να βρει έρεισμα στις επικαλούμενες διατάξεις του ν. 3329/2005 περί παροχής έγκρισης σκοπιμότητας, αφού αυτές δεν τυγχάνουν εφαρμογής στη διενέργεια προμηθειών ή παροχή υπηρεσιών που εμπίπτουν στο ρυθμιστικό πεδίο του ν. 3580/2007. Και τούτο, διότι μετά την έναρξη ισχύος των διατάξεων του ν. 3580/2007, η διενέργεια από τα Νοσοκομεία του Ε.Σ.Υ. των προμηθειών προϊόντων ή της παροχής των υπηρεσιών του άρθρου 10 παρ. 1-6 του ν. 3580/2007 εγκρίνεται με την ένταξή τους στο Π.Π.Υ.Υ., στο οποίο καθορίζονται οι όροι της εν λόγω διενέργειας, χωρίς να απαιτείται πλέον έγκριση σκοπιμότητας από άλλο όργανο. Δοθέντος, δε, ότι η ένταξη προμήθειας ή παροχής υπηρεσίας στο Π.Π.Υ.Υ. αποτελεί την απαιτούμενη έγκριση σκοπιμότητας, οι επίμαχες υπηρεσίες πρέπει να έχουν ενταχθεί στο οικείο Π.Π.Υ.Υ. και, ακολούθως, να έχει όντως παρασχεθεί στο Νοσοκομείο εξουσιοδότηση υλοποίησης του Π.Π.Υ.Υ. κατά το μέρος αυτό. Τέτοιοι λόγοι, όμως, ότι δηλαδή οι επίμαχες υπηρεσίες δεν έχουν ενταχθεί στο Π.Π.Υ.Υ. ή –εφόσον έχουν ενταχθεί- ότι δεν έχει παρασχεθεί στο Νοσοκομείο εξουσιοδότηση υλοποίησης του προγράμματος κατά το μέρος αυτό, δεν προβάλλονται από τον Επίτροπο. Συνεπώς, απορριπτομένου ως αβασίμου του προβαλλομένου από τον Επίτροπο λόγου διαφωνίας, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη είναι νόμιμη και, ως εκ τούτου, παρέλκει ως αλυσιτελής η εξέταση του εάν αυτή μπορεί να υπαχθεί στις νομιμοποιητικές διατάξεις του άρθρου 17 παρ. 2 του ν. 4332/2015.
ΕλΣυν/Κλ.4/65/2015
Υπηρεσίες - εργασίες καθαρισμού:Μη νόμιμη η καταβολή αμοιβής από νοσοκομείο σε εταιρεία για παροχή υπηρεσιών καθαριότητας καθόσον: α) Δεν συνέτρεχαν για την κατόπιν διαπραγμάτευσης επίμαχη ανάθεση οι προϋποθέσεις του αρθ.25 παρ.1 του π.δ. 60/2007, στο πεδίο εφαρμογής των οποίων εμπίπτει η παρούσα σύμβαση ενόψει της, αναγομένης σε ετήσια βάση, αξίας των υπηρεσιών, διότι η καθυστέρηση ολοκλήρωσης του ενιαίου διαγωνισμού από τον φορέα υλοποίησης δεν μπορεί να υπαχθεί στην έννοια της απρόβλεπτης περίστασης, δηλαδή του έκτακτου και ασυνήθιστου γεγονότος, μη δυναμένου αντικειμενικά να προβλεφθεί με τους κανόνες της ανθρώπινης εμπειρίας και λογικής και β) μη νόμιμα προσέφυγε το νοσοκομείο στην εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης, μολονότι είχε ήδη εκδοθεί απόφαση της Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ που είχε απορρίψει το αίτημα του για τη παροχή σύμφωνης γνώμης για την ανάθεση των υπηρεσιών καθαριότητας για ένα έτος, με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης και συνεπώς, το νοσοκομείο όφειλε να μην προβεί στη σύναψη της επίμαχης σύμβασης (π.δ.60/2007 αρ.25).(συγγνωστή πλάνη)
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.4/37/2018
Προμήθεια αντιδραστηρίων ανοσολογικών εξετάσεων.(..)Με τα δεδομένα αυτά ...το Κλιμάκιο κρίνει, κατ’ εκτίμηση του σχετικού λόγου διαφωνίας, ότι μη νομίμως το Νοσοκομείο προέβη από μόνο του στην ανάθεση της επίμαχης προμήθειας με την ανωτέρω εξαιρετική διαδικασία της διαπραγμάτευσης, καθώς δεν προκύπτει, αλλά ούτε και το Νοσοκομείο επικαλείται ότι υπήρχε σχετική πρόβλεψη σε κάποιο ΠΠΥΥ ή ότι είχε παρασχεθεί σ’ αυτό σχετική δυνατότητα από την Ε.Π.Υ. κατόπιν εγκρίσεως του αρμόδιου Υπουργού, στο πλαίσιο του συστήματος διενέργειας των προμηθειών, που θεσπίζει ο ν. 3580/2007. ... Τέλος, η ανάθεση της επίμαχης προμήθειας πάσχει και για τον πρόσθετο λόγο ότι πριν από την απόφαση της 15ης Συνεδρ./14.7.2016 (θέμα Ε.Η.Δ. 3ο) του Διοικητικού Συμβουλίου του Νοσοκομείου, με την οποία εγκρίθηκε η σύναψη της επίμαχης σύμβασης με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης, δεν είχε ληφθεί η σύμφωνη γνώμη της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων (Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ.). ...Κατ’ ακολουθίαν των προεκτεθέντων, η ελεγχόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη.....και το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.4/30/2017
Παροχή υπηρεσιών καθαριότητας.(..)Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει τα εξής:Α) Μη νομίμως ανατέθηκαν οι ανωτέρω υπηρεσίες καθαριότητας με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης στη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία, δεδομένου ότι δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις επιτρεπτής προσφυγής στην εν λόγω διαδικασία, που τίθενται από τις διατάξεις του άρθρου 25 του π.δ. 60/2007, στο πεδίο εφαρμογής των οποίων εμπίπτει η επίμαχη σύμβαση ενόψει της, αναγόμενης σε ετήσια βάση, προϋπολογισθείσας αξίας των υπηρεσιών καθαριότητας των χώρων του Νοσοκομείου, η οποία υπερβαίνει το όριο των 209.000,00 ευρώ, λαμβάνοντας υπόψη τον πάγιο και διαρκή χαρακτήρα αυτών, καθώς και την αξία (χωρίς ΦΠΑ)Β) Περαιτέρω, ως προς τον δεύτερο λόγο διαφωνίας, το Κλιμάκιο, καταρχάς, κρίνει ότι η προβαλλόμενη από την Επίτροπο έλλειψη έγκρισης σκοπιμότητας δεν δύναται να βρει έρεισμα στην επικαλούμενη διάταξη του άρθρου 27 παρ. 11 του ν. 3867/2010, καθόσον δεν καθιερώθηκε, από την εν λόγω διάταξη, υποχρέωση των Νοσοκομείων να ζητούν έγκριση σκοπιμότητας από άλλο όργανο στην περίπτωση που η δαπάνη των υπό ανάθεση προμηθειών ή υπηρεσιών υπερέβαινε το ποσό των 45.000,00 ευρώ ούτε στις διατάξεις του ν. 3329/2005 περί παροχής έγκρισης σκοπιμότητας, αφού αυτές δεν τυγχάνουν εφαρμογής στη διενέργεια προμηθειών ή παροχή υπηρεσιών που εμπίπτουν στο ρυθμιστικό πεδίο του ν. 3580/2007. Ωστόσο, λαμβανομένου υπόψη ότι, μετά την Γ) Επιπλέον, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την Επίτροπο, η πραγματοποίηση τμηματικών αναθέσεων των επίμαχων υπηρεσιών καθαριότητας εντός του ίδιου έτους, κατά κατάτμηση της συνολικής δαπάνης που απαιτείται για να καλυφθούν οι ετήσιες ανάγκες του Νοσοκομείου, καταστρατηγεί και τις διατάξεις περί προσυμβατικού ελέγχου από το Ελεγκτικό Συνέδριο, ενόψει του ότι η οικεία δαπάνη, υπολογιζόμενη σε ετήσια βάση, υπερβαίνει το ποσό των 500.000,00 ευρώ, άνω του οποίου απαιτείται η διενέργεια προσυμβατικού ελέγχου από Επίτροπο του Ελεγκτικού Συνεδρίου Δ) Τέλος, η επίμαχη δαπάνη δεν δύναται να θεωρηθεί νόμιμη, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 37 του ν. 4238/2014, όπως το άρθρο αυτό αντικαταστάθηκε με το άρθρο έκτο του ν. 4432/2016, καθόσον δεν αποδείχθηκε από τον ελεγχόμενο φορέα η συνδρομή των προϋποθέσεων εφαρμογής της, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη V της παρούσας.Ειδικότερα, ενόψει του γεγονότος ότι το ίδιο το Νοσοκομείο ορίστηκε ως φορέας διεξαγωγής διαγωνισμού για τις δικές του ανάγκες στο πλαίσιο του Π.Π.Υ.Υ. 2014, δεν συντρέχει περίπτωση καθυστερήσεων στην ολοκλήρωση των διαδικασιών κεντρικού προγραμματισμού της Ε.Π.Υ., λόγω των οποίων δεν μπόρεσε να δρομολογηθεί εγκαίρως η σχετική διαγωνιστική διαδικασία, περαιτέρω δε, δεν προβάλλεται ότι υπήρξαν καθυστερήσεις κατά την εξέλιξη της διαγωνιστικής διαδικασίας που όφειλε να διενεργήσει, λόγω της άσκησης ενδίκων μέσων εκ μέρους των διαγωνιζομένων..Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη και το επίμαχο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί
ΕλΣυνΤμ.4/44/2017
Προμήθεια κρέατος και ειδών παντοπωλείου:..Το Τμήμα, μετά από νέα έρευνα της υπόθεσης, κρίνει ότι δεν συντρέχει νόμιμος λόγος να αποστεί από όσα δέχθηκε το Κλιμάκιο με την 77/2017 πράξη του, στις ορθές σκέψεις και αναλυτικές αιτιολογίες της οποίας παραπέμπει προς αποφυγήν περιττών επαναλήψεων. Περαιτέρω, ως προς τους ισχυρισμούς που προβάλλονται με την αίτηση ανάκλησης, το Τμήμα κρίνει τα εξής: Όσον αφορά στο διαγωνισμό του Π.Π.Υ.Υ. 2012, ο ισχυρισμός του αιτούντος ότι ενδεχόμενη όχληση των αρμοδίων για τη διενέργεια του διαγωνισμού αυτού, φορέων δεν θα επηρέαζε καθοριστικά την εξέλιξή του, είναι απορριπτέος, προεχόντως, διότι στηρίζεται σε υποθετικά δεδομένα. Εξάλλου, αναφορικά με το διαγωνισμό του Π.Π.Υ.Υ. 2013, ο ισχυρισμός ότι ήδη πριν τη δημοσίευση της ως άνω 6484/2014 υπουργικής απόφασης και δη από τις 24.12.2014, είχε δημοσιευθεί προκαταρκτική προκήρυξη στην Ε.τ.Κ., προβάλλεται αλυσιτελώς, καθόσον, σε κάθε περίπτωση, κατά το χρόνο αυτό, εκκρεμούσε η έγκριση των τεχνικών προδιαγραφών του διαγωνισμού από την Ε.Π.Υ., η έγκριση δε αυτή πραγματοποιήθηκε υπό τον όρο ότι ο διαγωνισμός θα προκηρυσσόταν στο πλαίσιο του Π.Π.Υ.Υ. 2014 ... Περαιτέρω, μόνο το γεγονός ότι ο διενεργηθείς από το αιτούν, στο πλαίσιο υλοποίησης του Π.Π.Υ.Υ. 2013, διαγωνισμός για την ανάθεση υπηρεσιών παροχής γευμάτων, έχει ολοκληρωθεί και βρίσκεται στο στάδιο του προσυμβατικού ελέγχου, δεν αρκεί για να πλήξει την ορθότητα των κρίσεων του Κλιμακίου. Εξάλλου, απορριπτέος είναι και ο ισχυρισμός του αιτούντος, ότι η επικαλούμενη από το Κλιμάκιο απόφαση του Δ.Ε.Ε. της 27ης Οκτωβρίου 2011 (υπόθεση C-601/10), δεν σχετίζεται με την προκείμενη περίπτωση, καθόσον, με την προαναφερθείσα απόφαση του Δ.Ε.Ε., ερμηνεύονται οι διατάξεις οι σχετικές με την προσφυγή στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης χωρίς δημοσίευση σχετικής προκήρυξης, μεταξύ άλλων, της Οδηγίας 2004/18/ΕΚ, στο πεδίο εφαρμογής της οποίας εμπίπτει και η επίμαχη προμήθεια.(...)Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η αίτηση του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου .. «...» για την ανάκληση της 77/2017 πράξης του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο Τμήμα τούτο πρέπει να γίνει δεκτή και η προσβαλλόμενη πράξη να ανακληθεί, λόγω συγγνωστής πλάνης, το δε 310Α, οικονομικού έτους 2017, χρηματικό ένταλμα πληρωμής του ως άνω νομικού προσώπου, ποσού 788,74 ευρώ, πρέπει να θεωρηθεί.Ανακαλεί την 77/2017 πράξη του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο ΙV Τμήμα, λόγω συγγνωστής πλάνης