ΕΣ/ΤΜ.7/3/2014
Τύπος: Νομολογία Ελεγκ. Συνεδρίου
Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στη μείζονα σκέψη της παρούσας, το Τμήμα κρίνει ότι η επίμαχη δαπάνη είναι μη κανονική και μη νόμιμη. Περαιτέρω όμως, άγεται στην κρίση ότι τα αρμόδια όργανα του Δήμου συγγνωστώς και όχι από πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων, υπέλαβαν ότι ενεργούσαν νομίμως και τήρησαν την προπεριγραφείσα διαδικασία και τούτο διότι : α) χρηματικά εντάλματα (αριθμ. 275Α και 815Α, οικονομικού έτους 2011) του αιτούντος που αφορούσαν δαπάνες για τις οποίες δεν είχε τηρηθεί η ανωτέρω διαδικασία, είχαν θεωρηθεί από την αρμόδια Επίτροπο, δημιουργώντας την πεποίθηση ότι η επίμαχη δαπάνη δεν έπασχε κατά τούτο, β) οι αιτήσεις για τον προσδιορισμό τιμής μονάδας αποζημίωσης για την γενομένη απαλλοτρίωση και αναγνώρισης των δικαιούχων της είχαν κατατεθεί εντός του 2010, έτους λήψης της απόφασης του δημοτικού συμβουλίου περί κήρυξης της απαλλοτρίωσης, αλλά οι οικείες αποφάσεις του Μονομελούς Πρωτοδικείου Λασιθίου εκδόθηκαν μεταγενέστερα και ως εκ τούτου δεν ήταν εξ αρχής γνωστό το ακριβές ποσό της απαιτούμενης δαπάνης για τα δικαιούχα πρόσωπα και γ) η εγγραφή της επίμαχης πίστωσης στον προϋπολογισμό του έτους 2013, ενόψει του ότι δεν ήταν μεταφερόμενη από τα προηγούμενα έτη, δημιούργησε την πεποίθηση ότι έπρεπε να γίνει σε βάρος του Κωδικού «Απαλλοτριώσεις οικοπέδων» και όχι του Κωδικού «Πληρωμές Υποχρεώσεων (Π.Ο.Ε)». Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η υπό κρίση αίτηση πρέπει να γίνει δεκτή, να ανακληθεί η 262/2013 πράξη του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο VII Τμήμα λόγω συγγνωστής πλάνης, ενώ το επίμαχο χρηματικό ένταλμα του Δήμου ........, ποσού 221.653,20 ευρώ (από το οποίο για το ποσό των 209.978,40 ευρώ αναγνωρίστηκαν ως δικαιούχοι της αποζημίωσης οι …..και …..) θα μπορούσε να θεωρηθεί αν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος 2013, σε βάρος των πιστώσεων του προϋπολογισμού του οποίου εκδόθηκε.
Ιστορικό Αναθεωρήσεων (Πιλοτική Εφαρμογή)
Σχετικά Έγγραφα
ΕλΣυν/Τμ.1/16/2014
Υπερωρίες-Ανάληψη υποχρέωσης.(...) Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις σκέψεις που προηγήθηκαν, το Κλιμάκιο κρίνει ότι μη νομίμως, όπως βασίμως η Επίτροπος προβάλλει, πριν από την παροχή των επίμαχων υπερωριών δεν έχει εκδοθεί από το Δήμο απόφαση ανάληψης υποχρέωσης για τη δαπάνη καταβολής των σχετικών αποζημιώσεων, που αρχικά βάρυναν τη σχετική πίστωση του προϋπολογισμού του Δήμου έτους 2012, η οποία εν συνεχεία να ανατραπεί, λόγω μη πληρωμής της δαπάνης κατά το οικείο οικονομικό έτος (2012), προκειμένου να εκδοθεί νέα σχετική απόφαση ανάληψης υποχρέωσης για το επόμενο οικονομικό έτος (2013), στον προϋπολογισμό του Δήμου, για το οποίο αυτές έχουν εκ νέου εγγραφεί. Απορρίπτει δε ως νόμω και ουσία αβάσιμο τον προβαλλόμενο από το Δήμο ισχυρισμό, ότι ήταν λανθασμένη η εγγραφή της σχετικής με την εντελλόμενη δαπάνη πίστωσης στον προϋπολογισμό έτους 2012 και η εκ νέου εγγραφή της με ΚΑΕ, που δηλώνει οφειλές προηγούμενου οικονομικού έτους στον προϋπολογισμό του έτους 2013, κι επομένως νόμιμη η μη έκδοση σχετικής απόφασης ανάληψης υποχρέωσης εντός του 2012, καθώς η σχετική επιχορήγηση, που αφορά στο μεγαλύτερο μέρος τους, εισπράχθηκε από το Δήμο εντός του 2013 (1.2.2013). Τούτο δε, διότι αφενός, κατά παράβαση όσων έγιναν δεκτά στις σκέψεις που προηγήθηκαν, όχι μόνο εντός του 2012 αλλά ουδέποτε δεν έχει εκδοθεί σχετική απόφαση ανάληψης υποχρέωσης αφετέρου δε η εντελλόμενη δαπάνη αφορά αποζημιώσεις για υπερωρίες που παρασχέθηκαν εντός του 2012, κι επομένως αποτελεί δαπάνη του 2012, που ορθώς, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, βάρυνε αρχικά τη σχετική πίστωση του προϋπολογισμού του Δήμου έτους 2012 και εν συνεχεία τη σχετική πίστωση με ΚΑΕ που δηλώνει οφειλές προηγούμενου οικονομικού έτους (02.80.8111.02) του προϋπολογισμού του Δήμου έτους 2013. Κατ’ ακολουθία δε των ανωτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί.
ΕΣ/ΤΜ.7/18/2015
Αποζημίωσης, λόγω απαλλοτρίωσης: Ζητείται η ανάκληση της 34/2015 πράξης του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο παρόν Τμήμα:Η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη κανονική, διότι, πριν από την έκδοση της 317/1.9.2006 απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου ........ περί κήρυξης της επίμαχης απαλλοτρίωσης, δεν είχε δεσμευθεί πίστωση, ίση με το ποσό των 239.611,09 ευρώ, στο οποίο η Δ.Ο.Υ. Καλύμνου είχε προσδιορίσει την αξία του ακινήτου. Μετά δε τη δημοσίευση, στις 21.6.2010, της Κ5/2010 απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Κω, με βάση την οποία η αξία του απαλλοτριωθέντος ακινήτου υπολογίστηκε στο ποσό των 443.692,00 ευρώ, μη νομίμως δεν δεσμεύθηκε περαιτέρω πίστωση ισόποση προς το εναπομείναν υπόλοιπο ύψους 193.080,91 ευρώ μέχρι τη συμπλήρωση της δικαστικώς προσδιορισθείσας αποζημίωσης. β) Η οφειλή (καταβολή αποζημίωσης συνεπεία απαλλοτρίωσης), η οποία γεννήθηκε (νομική δέσμευση) κατά τα έτη 2006 και 2010, έπρεπε, ως οφειλή παρελθόντων οικονομικών ετών, να βαρύνει τις πιστώσεις του Κωδικού Αριθμού 81 της κατηγορίας εξόδων «Πληρωμές Υποχρεώσεων Παρελθόντων Οικονομικών Ετών (Π.Ο.Ε.)» του δημοτικού προϋπολογισμού του οικονομικού έτους 2014 και, συνεπώς, μη νομίμως αναλήφθηκε σε βάρος των πιστώσεων του Κωδικού Αριθμού 7111 «Απαλλοτριώσεις οικοπέδων και εδαφικών εκτάσεων». γ) Η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη κανονική και για τον πρόσθετο λόγο, ότι δεν επισυνάπτεται στα δικαιολογητικά του ελεγχόμενου χρηματικού εντάλματος η κατάσταση πληρωμής, που απαιτείται από την 2/51773/2001 απόφαση του Υπουργού Οικονομικών (ΦΕΚ Β΄ 1233), στην οποία να εμφαίνονται τα ονοματεπώνυμα των εικαζόμενων δικαιούχων, το εμβαδόν της απαλλοτριωθείσας ιδιοκτησίας, η τιμή μονάδας και το σύνολο της καταβλητέας αποζημίωσης.Κατόπιν τούτων, πρέπει να απορριφθεί στο σύνολό της η αίτηση των φερόμενων ως δικαιούχων της επίμαχης αποζημίωσης και να γίνει δεκτή η αίτηση του Δήμου ........, περαιτέρω δε να ανακληθεί η προσβαλλόμενη πράξη, κατά το μέρος της που το Κλιμάκιο έκρινε ότι το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δεν πρέπει να θεωρηθεί. Το ένταλμα, όμως, αυτό το οποίο θα μπορούσε να θεωρηθεί, λόγω συγγνωστής πλάνης, δεν πρέπει εν τέλει να θεωρηθεί, διότι έχει λήξει το οικονομικό έτος 2014, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει. Ανακαλεί την 34/2015 πράξη του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο VII Τμήμα
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/273/2014
ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΑΜΟΙΒΗΣ ΓΙΑ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ:.Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο άγεται στην κρίση ότι η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη - ελέγχεται ως κανονική, δοθέντος ότι, πριν την πραγματοποίηση αυτής, ήδη κατά το οικονομικό έτος 2011, προηγήθηκε η διαδικασία δημοσιονομικής ανάληψής της και ανατροπή της, λόγω μη εξόφλησης του αρχικώς εκδοθέντος 1335/2011 χρηματικού εντάλματος πληρωμής, διαδικασία που τηρήθηκε διαδοχικά, όπως κατά νόμον απαιτείτο, και κατά τα έτη 2012 και 2013, κατά τα οποία επίσης δεν εκτελέστηκε η σχετική ανάληψη υποχρέωσης, χωρίς να επηρεάζει την κανονικότητα της ελεγχόμενης δαπάνης το γεγονός ότι κατά τα έτη 2012 και 2013 η λογιστική υπηρεσία του Δήμου .. δεν προέβη στην ενταλματοποίηση της δαπάνης. Και τούτο διότι η έκδοση του χρηματικού εντάλματος πληρωμής δεν αποβλέπει στη δέσμευση της απαιτούμενης πίστωσης για τη διενέργεια της δαπάνης - αφού η δέσμευση αυτή έχει ήδη συντελεστεί, όπως προαναφέρθηκε, με τη δημοσιονομική ανάληψη της σχετικής υποχρέωσης κατά το οικείο έτος από τον αρμόδιο διατάκτη - αλλά αποτελεί κατ’ ουσία όρο για την εξόφληση της δαπάνης, ήτοι την εκταμίευση του οφειλόμενου ποσού. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής πρέπει να θεωρηθεί.
ΕΣ/ΤΜ.1/10/2017
ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΑΜΟΙΒΗΣ: ..Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψη της παρούσας Πράξης, το Τμήμα κρίνει ότι: Α) Οι εντελλόμενες με το ως άνω χρηματικό ένταλμα δαπάνες του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου «…», το οποίο εντάσσεται στους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, είναι μη κανονικές διότι οι οικείες αποφάσεις ανάληψης υποχρέωσης (δημοσιονομική δέσμευση) εκδόθηκαν μετά την πραγματοποίηση των παρεχόμενων υπηρεσιών των ιατρών και του λοιπού τεχνολογικού προσωπικού για τη στελέχωση των απογευματινών ιατρείων του Ακτινοθεραπευτικού Τμήματος του Νοσοκομείου, καίτοι θα έπρεπε να προηγούνται χρονικά οποιασδήποτε ενέργειας πραγματοποίησης των δαπανών αυτών. Τούτο δε, διότι, σκοπός των οικείων διατάξεων είναι η ορθή δημοσιονομική διαχείριση του δημοσίου χρήματος, η οποία συντελείται με την προηγούμενη δέσμευση των πιστώσεων και την εν συνεχεία διάθεση αυτών. Μειοψήφισε η Σύμβουλος Ευαγγελία Σεραφή, κατά τη γνώμη της οποίας οι επίμαχες δαπάνες, οι οποίες εκκαθαρίσθηκαν και εντάλθηκαν με το ως άνω χρηματικό ένταλμα μετά την εντός του οικονομικού έτους εκτέλεσης του οικείου προϋπολογισμού του Νοσοκομείου (2013) έκδοση των αποφάσεων ανάληψης της δημοσιονομικής υποχρέωσης είναι κανονικές, ανεξαρτήτως του ότι η έκδοση των αποφάσεων αυτών έπονται της εντός του ίδιου οικονομικού έτους πραγματοποίησης της ενέργειας που γεννά την υποχρέωση του αιτούντος για την πληρωμή τους (παροχή υπηρεσιών στα απογευματινά ιατρεία του Ακτινοθεραπευτικού Τμήματος). Τούτο δε διότι οι ως άνω αποφάσεις, καίτοι μεταγενέστερες, εκδόθηκαν κατόπιν διαπίστωσης της ύπαρξης αντίστοιχων εγγεγραμμένων πιστώσεων στον οικείο προϋπολογισμό του Νοσοκομείου και της μη υπέρβασης του οικείου ποσοστού διάθεσής τους, εκπληρώνοντας πλήρως τον σκοπό των οικείων διατάξεων. Η γνώμη αυτή δεν εκράτησε, Β) Η μη νόμιμη ανάληψη των ως άνω δαπανών (καθώς οι αποφάσεις ανάληψης εξεδόθησαν μετά την παροχή υπηρεσιών του ιατρικού και επιστημονικού προσωπικού του Νοσοκομείου) δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της νομιμοποιητικής διάταξης του άρθρου 17 παρ.2 του Ν. 4332/2014, διότι η τελευταία αφορά αποκλειστικά σε συμβάσεις προμηθειών και υπηρεσιών και εισάγει παρέκκλιση από τη διαδικασία που πρέπει να τηρείται για την ανάθεσή τους και Γ) Λαμβανομένου υπόψη ότι εντός του αυτού οικονομικού έτους (2013) είχαν θεωρηθεί από την αρμόδια υπηρεσία Επιτρόπου στο Νομό …, χρηματικά εντάλματα πληρωμής για την καταβολή αμοιβών ιατρών και υπαλλήλων που απασχολήθηκαν στην ολοήμερη λειτουργία Τμημάτων του αιτούντος Νοσοκομείου, χωρίς να επισημανθεί ότι οι οικείες δαπάνες δεν είναι κανονικές, πρέπει, κατ’ αποδοχή του σχετικού λόγου ανάκλησης, να γίνει δεκτό ότι τα αρμόδια όργανα του Νοσοκομείου, ενόψει της ύπαρξης των αναγκαίων πιστώσεων στους οικείους κωδικούς αριθμούς εξόδων, χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των ως άνω διατάξεων, πεπλανημένως, πλην συγγνωστώς, υπέλαβαν ότι μπορούσαν, έστω και μετά την πραγματοποίηση των οικείων δαπανών, να προβούν στην έκδοση των αποφάσεων ανάληψης της δημοσιονομικής υποχρέωσης.
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.1/5/2019
Καταβολή αποζημίωσης ελεγκτών:..Με δεδομένα αυτά το Κλιμάκιο κρίνει ότι για τις υπό κρίση δαπάνες δεν τηρήθηκε η νόμιμη διαδικασία ανάληψής τους, καθόσον δεν εκδόθηκε μετά την εκκαθάρισή τους, ήτοι μετά το τέλος του διμήνου κατά το οποίο πραγματοποιήθηκαν οι έλεγχοι, σύμφωνα με τα ειδικώς οριζόμενα στο άρθρο 9 παρ. 2 του π.δ/τος 113/2010, εντός του έτους 2015, στο οποίο αυτές ανάγονται, απόφαση ανάληψης υποχρέωσης για τη δέσμευση της αντίστοιχης πίστωσης. Η εν λόγω πλημμέλεια δεν δύναται στη συγκεκριμένη περίπτωση να θεραπευθεί με την εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 65 παρ. 1 του ν. 4487/2017 (Α΄ 110/1.8.2017), που ορίζει ότι οι δαπάνες των Περιφερειών του άρθρου 14 παρ. 1 του ν. 3460/2006 (Α΄ 105), οι οποίες προέκυψαν κατά τα οικονομικά έτη 2015 και 2016, δύνανται να μεταφερθούν, από τον τακτικό προϋπολογισμό του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων στον προϋπολογισμό των Περιφερειών, όπου και εκκαθαρίζονται κατά παρέκκλιση κάθε γενικής ή ειδικής διάταξης. Και τούτο, διότι οι σχετικές αξιώσεις των φερόμενων ως δικαιούχων έχουν εν τω μεταξύ υποπέσει στη διετή παραγραφή του άρθρου 140 παρ. 3 του ν. 4270/2014. Συγκεκριμένα, η παραγραφή της αξίωσης που αφορά σε αποζημίωση του διμήνου Ιουλίου – Αυγούστου έτους 2015 και για την καταβολή της οποίας (αποζημίωσης) εκδόθηκε το ... χρηματικό ένταλμα πληρωμής, οικονομικού έτους 2018, της Π.Ε. …, ξεκίνησε την 1.9.2015, δηλαδή την πρώτη μέρα του επόμενου μήνα από τη λήξη του διμήνου, και συμπληρώθηκε στις 31.8.2017 χωρίς να μεσολαβήσει κανένα διακοπτικό αυτής γεγονός, δοθέντος ότι το 864 χρηματικό ένταλμα πληρωμής, οικονομικού έτους 2017, εκδόθηκε στις 8.11.2017, δηλαδή μετά τη συμπλήρωση της παραγραφής της εν λόγω αξίωσης. Τα ως άνω ισχύουν ομοίως και για την αξίωση που αφορά σε αποζημίωση του διμήνου Σεπτεμβρίου – Οκτωβρίου έτους 2015, καθόσον η παραγραφή στη συγκεκριμένη περίπτωση ξεκίνησε την 1.11.2015 και συμπληρώθηκε στις 31.10.2017 χωρίς επίσης να μεσολαβήσει κανένα διακοπτικό αυτής γεγονός, δοθέντος ότι το 863 χρηματικό ένταλμα πληρωμής, οικονομικού έτους 2017, ανεξαρτήτως της ημερομηνίας εκδόσεώς του, δεν αφορούσε στην εξόφληση της συγκεκριμένης απαίτησης, καθόσον αφορούσε στο χρονικό διάστημα Μαΐου – Ιουνίου έτους 2015. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, οι εντελλόμενες με τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα πληρωμής δαπάνες είναι μη κανονικές και ως εκ τούτου αυτά δεν πρέπει να θεωρηθούν.
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.1/178/2016
ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗΣ ΓΙΑ ΠΡΟΣΘΕΤΕΣ ΕΦΗΜΕΡΙΕΣ:..Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη μείζονα σκέψης της παρούσας, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη κανονική, δεδομένου ότι η αξίωση των ιατρών, ειδικευόμενων ιατρών και επικουρικού ιατρού για την καταβολή των πρόσθετων εφημεριών τους μηνός Δεκεμβρίου 2013, κατά το χρόνο ανάρτησης στο πρόγραμμα «ΔΙΑΥΓΕΙΑ» των αποφάσεων περί ανάληψης της σχετικής δαπάνης και έκδοσης των οικείων χρηματικών ενταλμάτων πληρωμής, στις 11.2.2016, είχε υποπέσει στη διετή παραγραφή της διάταξης της παραγράφου 3 του άρθρου 48 του ν.δ. 496/1974, δοθέντος ότι η γενεσιουργός αιτία της δαπάνης είναι η παροχή της εργασίας (πρόσθετων εφημεριών) των ως άνω φερόμενων ως δικαιούχων των χρηματικών ενταλμάτων προς το ενδιαφερόμενο Νοσοκομείο. Περαιτέρω, οι σχετικές αποφάσεις ανάληψης υποχρέωσης, των οποίων η ισχύς εκκινεί από την ανάρτησή τους στο πρόγραμμα «ΔΙΑΥΓΕΙΑ», αναρτήθηκαν σε αυτό, κατά τα ανωτέρω, σε χρόνο μεταγενέστερο της πραγματοποίησης των κρίσιμων πρόσθετων εφημεριών. Το Κλιμάκιο, όμως, εκτιμώντας: α) ότι κατά τα διαλαμβανόμενα στο από 23.5.2016 έγγραφο επανυποβολής του Γενικού Νοσοκομείου ... ότι μέρος της δαπάνης για τις εφημερίες που καλυπτόταν από την αρχική απόφαση προέγκρισης του Υποδιοικητή της 3ης Υ.ΠΕ. ... δεν περιελήφθη, τελικώς, στην 156/5414/18.3.2014 απόφαση του Διοικητή αυτής, με την οποία εγκρίθηκε δαπάνη ύψους 14.716,20 ευρώ για την πληρωμή των κρίσιμων πρόσθετων εφημεριών, για το λόγο δε αυτό οι αρμόδιες υπηρεσίες του πρώτου υπέλαβαν ότι οι αξιώσεις των φερόμενων ως δικαιούχων υπάγονταν στη γενική πενταετή παραγραφή του άρθρου 48 παρ. 1 του ν.δ. 496/1974 για τις αξιώσεις από αδικοπραξία, β) τις περιλαμβανόμενες στα στοιχεία του φακέλου φέρουσες Α.Δ.Α., χωρίς αναγραφόμενη ημερομηνία ανάρτησης στον ιστότοπο «ΔΙΑΥΓΕΙΑ», από 11.12.2015 αποφάσεις του αναπληρωτή Διοικητή του ως άνω Νοσοκομείου, περί δέσμευσης πιστώσεων ύψους i. 151.954,13 ευρώ για την πληρωμή ισόποσης δαπάνης σε βάρος του Κ.Α.Ε. 0269 (ΑΔΑ: 977Ο469074-41Ρ), ii. 1.427,17 ευρώ για την πληρωμή ισόποσης δαπάνης σε βάρος του Κ.Α.Ε. 0551 (ΑΔΑ: 6ΥΒΖ469074-5ΨΣ) και iii. 30.097,43 ευρώ για την πληρωμή ισόποσης δαπάνης σε βάρος του ΚΑΕ 0552 (Α.Δ.Α.: Ρ9Β4469074-0ΘΥ), οικονομικού έτους 2015, του προϋπολογισμού εξόδων του φορέα, γ) ότι με το προσκομισθέν 1317/4.3.2016 έγγραφο του αναπληρωτή Διοικητή του Νοσοκομείου βεβαιώνεται η ύπαρξη πίστωσης και δαπάνης ανά ΚΑΕ και συνολικά, μεταξύ άλλων, για την εξόφληση πρόσθετων εφημεριών για το μήνα Δεκέμβριο του έτους 2013, που αφορά στα υπό κρίση 14 έως και 17 χρηματικά εντάλματα πληρωμής, η οποία εν τέλει δεσμεύθηκε από το ως άνω νομικό πρόσωπο και αναλήφθηκε η σχετική υποχρέωση, κρίνει ότι το Γενικό Νοσοκομείο ... δεν ενήργησε, στην προκειμένη περίπτωση, με πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων, αλλά πεπλανημένως πλην συγγνωστώς υπέλαβε ότι η καταβολή των επίμαχων αποζημιώσεων για τις πρόσθετες εφημερίες που πραγματοποίησαν οι φερόμενοι ως δικαιούχοι στα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα πληρωμής ιατροί, ειδικευόμενοι ιατροί και επικουρικός ιατρός κατά το μήνα Δεκέμβριο του έτους 2013 ήταν κανονική. Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη με τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα δαπάνη είναι μη κανονική, πλην όμως, τα εντάλματα αυτά πρέπει να θεωρηθούν, λόγω συγγνωστής πλάνης.
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.4/9/2015
ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη σκέψη ΙΙ Α της παρούσης, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη, κατά τα βασίμως προβαλλόμενα από την Επίτροπο, διότι η ανωτέρω αναφερόμενη απόφαση ανάληψης υποχρέωσης (1889/13.2.2014), κατά παραβίαση των διατάξεων του άρθρου 21 του ν. 2362/1995 και του π.δ/τος 113/2010 (ιδίως άρθρα 2 παρ. 2 και 3 περ. γ΄), αφενός, εκδόθηκε σε χρόνο μεταγενέστερο της σύναψης της ως άνω σύμβασης (1.10.2013) και της παροχής των επίμαχων υπηρεσιών πλύσης - σιδερώματος ακάθαρτου ιματισμού, αλλά και μετά την έκδοση των σχετικών 26466/15.10.2013 και 26534-26535/31.10.2013 τιμολογίων παροχής υπηρεσιών, για την πληρωμή στην ανάδοχο του αναλογούντος μέρους της αμοιβής της· αφετέρου, δεν περιλαμβάνει το ποσό της συνολικής επιβάρυνσης, που θα προκληθεί στον προϋπολογισμό του Νοσοκομείου από την επίμαχη σύμβαση. Εκ τρίτου δε, δοθέντος ότι η εκτέλεση αυτής εκτεινόταν από 1.10.2013 έως και 30.9.2014, η επιβάρυνση του προϋπολογισμού θα έπρεπε να είχε κατανεμηθεί μεταξύ των οικονομικών ετών 2013 και 2014, κάτι που κατέστη αδύνατο, αφ’ ης στιγμής η απόφαση ανάληψης υποχρέωσης εκδόθηκε μετά τη λήξη του οικονομικού έτους 2013. Ουδόλως προκύπτει δε από τα στοιχεία του φακέλου ότι η ως άνω ανάληψη υποχρέωσης, που αφορούσε ποσό άνω των 50.000,00 ευρώ, εγκρίθηκε προηγουμένως από τον εποπτεύοντα Υπουργό, κάτι που δεν αντικρούει το Νοσοκομείο. Περαιτέρω, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη και για το δεύτερο βασίμως προβαλλόμενο από την Επίτροπο λόγο, καθώς κατά τα αναφερόμενα στη σκέψη ΙΙ Β της παρούσης, η αρμόδια για την αξιολόγηση των προσφορών τριμελής επιτροπή δεν είχε νόμιμη σύνθεση χωρίς τη συμμετοχή των - απαιτούμενων για το σχηματισμό απαρτίας - τριών μελών της, με συνέπεια τόσο οι αναφερόμενες στην προηγούμενη σκέψη γνωμοδοτήσεις της για την αξιολόγηση των δικαιολογητικών συμμετοχής, των τεχνικών και οικονομικών προσφορών και των δικαιολογητικών κατακύρωσης, όσο και οι αντίστοιχες αποφάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου, που στηρίχθηκαν σε αυτές, να τυγχάνουν νομικώς πλημμελείς. Αλυσιτελώς ισχυρίζεται δε το Νοσοκομείο ότι η πρόεδρος της επιτροπής και η αναπληρώτριά της απουσίαζαν λόγω κωλύματος, αναφερομένου στα σχετικά πρακτικά, καθώς και ότι δεν αντικαταστάθηκαν, προκειμένου να μην καθυστερήσει η ολοκλήρωση του επαναληπτικού διαγωνισμού. Το γεγονός δε ότι τα υπόλοιπα δύο μέλη της επιτροπής αρκούσαν για το σχηματισμό πλειοψηφίας αφορά τη διαδικασία λήψης της απόφασης του συλλογικού οργάνου και ουδόλως αναιρεί τη μη νόμιμη σύνθεση της επιτροπής λόγω έλλειψης απαρτίας. Βάσιμος είναι, επίσης, ο τρίτος λόγος διαφωνίας της Επιτρόπου, σύμφωνα με τον οποίο, κατά παραβίαση της προπαρατεθείσας διάταξης του άρθρου 21 περ. η΄ του π/δτος 118/2007 (βλ. σκέψη ΙΙ Γ), το Νοσοκομείο δεν προέβη, πριν από την κατακύρωση του αποτελέσματος του διαγωνισμού στη μόνη εναπομείνασα εταιρεία, σε διαπραγμάτευση με αυτήν της προσφερθείσας τιμής, ως όφειλε κατά το νόμο, αλλά, αντιθέτως, προέβη σε μη επιτρεπτή μείωση των προκηρυχθεισών ποσοτήτων. Ειδικότερα, ο επίμαχος διαγωνισμός, ο οποίος ήταν επαναληπτικός, με κριτήριο κατακύρωσης τη χαμηλότερη τιμή, έπρεπε να ολοκληρωθεί με διαπραγμάτευση τιμής, δοθέντος ότι, η μία από τις δύο συμμετέχουσες σε αυτόν εταιρείες απορρίφθηκε – κατά τα ανωτέρω αναφερόμενα – ήδη από το στάδιο της αξιολόγησης των δικαιολογητικών συμμετοχής, με αποτέλεσμα να γίνει τελικώς αποδεκτή μία μόνο προσφορά, η οποία μάλιστα υπερέβαινε κατά πολύ την προϋπολογισθείσα δαπάνη (προσφερθείσα συνολική τιμή 427.959,87 ευρώ, με Φ.Π.Α., έναντι συνολικής προϋπολογισθείσας δαπάνης 275.000,00 ευρώ, με Φ.Π.Α.), ενώ δεν παρατέθηκαν πρόσφορα συγκριτικά στοιχεία, τα οποία να επιβεβαιώνονται με σχετικά παραστατικά και από τα οποία να προκύπτει ο συμφέρων, ή έστω ικανοποιητικός, χαρακτήρας της προσφοράς. Ως προς δε την υπ’ αριθμ. 140/22/1.1.2012 σύμβαση, την οποία επικαλείται το Νοσοκομείο ως συγκριτικό στοιχείο, ανεξαρτήτως του ότι αυτή προσκομίζεται το πρώτον με το υπ’ αριθμ. πρωτ. 13865/20.10.2014 απαντητικό έγγραφό του, με την αιτιολογία ότι από παράλειψη δεν μνημονεύθηκε στο εισηγητικό προς το Δ.Σ. για την κατακύρωση του διαγωνισμού, δεν μπορεί να ληφθεί υπόψη, κατά τα προαναφερθέντα (βλ. σκέψη ΙΙ Γ), καθώς αφορά προσφορά του ίδιου αναδόχου σε προηγούμενο επαναληπτικό διαγωνισμό με τον ίδιο φορέα. Κατά τη γνώμη δε της Προέδρου του παρόντος Κλιμακίου, η εν λόγω σύμβαση συνιστά μεν πρόσφορο συγκριτικό στοιχείο, κατά την έννοια του ως άνω άρθρου 21 περ. η΄ του π/δτος 118/2007, αλλά δεν μπορεί να ληφθεί εν προκειμένω υπόψη, δοθέντος ότι δεν αναφέρεται, ούτε καν συνοπτικά, στην αντίστοιχη εισήγηση προς το Δ.Σ., σχετικά με την κατακύρωση του διαγωνισμού, όπως απαιτείται, προεχόντως για λόγους διαφάνειας και χρηστής οικονομικής διαχείρισης. Εξάλλου, το Νοσοκομείο δεν επικαλείται, ούτε αποδεικνύει ότι οι επίμαχες υπηρεσίες πλύσης - σιδερώματος του ακάθαρτου ιματισμού του, περιλαμβάνονταν, κατά το χρόνο υποβολής των προσφορών (3.1.2013), στο Παρατηρητήριο Τιμών και ότι οι προσφερθείσες τιμές είχαν εναρμονισθεί με τις χαμηλότερες τιμές της εγχώριας αγοράς, όπως αυτές έχουν (τυχόν) καταγραφεί σε αυτό, με αποτέλεσμα να αίρεται η προβλεπόμενη στο άρθρο 21 περ. η΄ του π.δ/τος 118/2007 υποχρέωση. Ο δε ισχυρισμός του Νοσοκομείου ότι, η προσφορά της αναδόχου ήταν κατά 55.405,35 ευρώ αυξημένη, λόγω εσφαλμένης αναγραφής της ποσότητας του είδους «τετράγωνα πράσινα» στη διακήρυξη (143.000 τεμάχια, αντί του ορθού 14.300), εκτός από αναπόδεικτος, είναι απορριπτέος και ως αλυσιτελής, καθώς και αληθής υποτιθέμενος δεν αίρει την ως άνω υποχρέωση διαπραγμάτευσης της προσφερθείσας τιμής. Ομοίως, αλυσιτελώς προβάλλεται ότι οι προϋπολογισμοί των διακηρύξεων είναι μικρότεροι των πραγματικών αναγκών του Νοσοκομείου, διότι έχουν μειωθεί, προκειμένου να είναι στο σύνολό τους εντός του εγκριθέντος από το αρμόδιο Υπουργείο ποσού. Τέλος, όπως βασίμως προέβαλε η Επίτροπος, μη νομίμως δεν προσδιορίζεται στη διακήρυξη του επίμαχου διαγωνισμού η προϋπολογισθείσα δαπάνη ανά είδος ή μέρος των ειδών ιματισμού, όπως απαιτείται κατά το προπαρατεθέν άρθρο 2 παρ. 2 του π.δ/τος 118/2007 (βλ. σκέψη ΙΙ Δ), δοθέντος ότι, κατά τα αναφερόμενα στην προηγούμενη σκέψη, ήταν επιτρεπτή η υποβολή προσφοράς για την πλύση - σιδέρωμα μέρους του ακάθαρτου ιματισμού, κάτι που συνομολογεί, άλλωστε, το Νοσοκομείο, καθώς, στο απαντητικό του έγγραφο, αναγνωρίζει τη σχετική υποχρέωσή του για τον προσδιορισμό της προϋπολογιζόμενης δαπάνης κατ’ είδος και επισημαίνει ότι γίνονται οι απαιτούμενες ενέργειες για τη συμμόρφωσή του στο μέλλον. Αλυσιτελώς προβάλλει δε το Νοσοκομείο ότι η παράλειψη αυτή οφείλεται στο γεγονός ότι το Τμήμα Ιματισμού του δεν καταθέτει στο Τμήμα Προμηθειών σε ηλεκτρονική μορφή τους πίνακες ειδών με τις ποσότητες και την επιμέρους δαπάνη για καθένα από αυτά. Εξάλλου, αβασίμως επικαλείται ότι όλες οι ως άνω παραλείψεις του, κατά τη διαδικασία ανάθεσης της επίμαχης σύμβασης, οφείλονται στην πολυνομία και τη συνεχή έκδοση νέων διατάξεων, σε μία χ
ΕΣ/ΚΠΕ/ΤΜ.7/155/2015
ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ.Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η ελεγχόμενη δαπάνη δεν είναι, κατά το βασίμως προβαλλόμενο από την Επίτροπο λόγο διαφωνίας, νόμιμη, διότι η υπ’ αριθ. 399 και αριθ. πρωτ. 4274/31-7-2014 απόφαση ανάληψης υποχρέωσης και δέσμευσης πίστωσης εκδόθηκε μετά την σύναψη της από 10/6/2014 σύμβασης μεταξύ του ως άνω Νοσοκομείου και της φερόμενης ως δικαιούχου εταιρείας, χωρίς να διαλαμβάνει κατ’ έτος κατανομή της συνολικής δαπάνης, δεδομένης της σκοπούμενης πραγματοποίησης αυτής σε περισσότερα του ενός οικονομικά έτη (2014, 2015), κατ’ επιβάρυνση των προϋπολογισμών των ετών αυτών, ενώ, σε κάθε περίπτωση, η δεσμευθείσα με αυτήν πίστωση υπολειπόταν της συμβατικής δαπάνης, όπως, άλλωστε, συνομολογείται με το από 19/5/2015, υπ’ αριθ. πρωτ. 9333/27-5-2015 έγγραφο επανυποβολής του υπό κρίση χρηματικού εντάλματος. Περαιτέρω, η ανωτέρω πλημμέλεια δεν αίρεται ως εκ της εκδόσεως στις 17/5/2013 - δηλαδή σε χρόνο προγενέστερο της έκδοσης της σχετικής υπ’ αριθ. 013/2013 και αριθ. πρωτ. 8784/20-5-2013 προκήρυξης - της υπ’ αριθ. 530 και αριθ. πρωτ. 6994/17-5-2013 απόφασης ανάληψης υποχρέωσης, διότι, αφενός, η δεσμευθείσα με αυτήν πίστωση ύψους 15.000 ευρώ υπολειπόταν της προϋπολογιζόμενης δαπάνης και, αφετέρου, σε κάθε περίπτωση, η δέσμευση αυτή ανετράπη, με την υπ’ αριθ. 1173 και αριθ. πρωτ. 17691/18-12-2003 απόφαση ανάκλησης ανάληψης υποχρέωσης, χωρίς να εκδοθεί νέα απόφαση ανάληψης υποχρέωσης, κατά την έναρξη του επόμενου οικονομικού έτους και πριν από την ανάληψη οποιασδήποτε νέας υποχρέωσης, όπως επιτάσσει η παρ. 5 του άρθρου 4 του π.δ. 113/2010....Ωστόσο, το Κλιμάκιο, εκτιμώντας τα όσα διαλαμβάνονται στο προαναφερθέν, από 19/5/2015, υπ’ αριθ. πρωτ. 9333/27-5-2015 έγγραφο του Νοσοκομείου, δηλαδή ότι οι ανωτέρω πλημμέλειες της ανάληψης υποχρέωσης αποδίδονται, αφενός, ως προς το χρόνο έκδοσης της σχετικής πράξης, σε παραδρομή των αρμόδιων οργάνων και, αφετέρου, ως προς το ύψος του αναληφθέντος ποσού, στον περιορισμό από το Κεντρικό Συμβούλιο Υγειονομικών Περιφερειών (ΚΕ.Σ.Υ.ΠΕ.) των ορίων πιστώσεων του προϋπολογισμού, κρίνει ότι τα όργανα του Γενικού Νοσοκομείου ... «...» ενήργησαν χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των οικείων διατάξεων, λαμβανομένης υπ’ όψιν και της ανάγκης προάσπισης του αγαθού της δημόσιας υγείας...και, επομένως, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πρέπει να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης.
ΕΣ/Τμ.1(ΚΠΕ)/143/2014
Με τις ανωτέρω διατάξεις του ν. 3861/2010, σκοπός των οποίων, όπως προκύπτει και από την οικεία αιτιολογική έκθεση, είναι η επίτευξη μέγιστης δημοσιότητας της κυβερνητικής πολιτικής και της διοικητικής δράσης, ώστε να πραγματώνεται η διαφάνεια κατά την ενάσκηση της εκτελεστικής εξουσίας, να υλοποιείται με συστηματικό και συγκροτημένο τρόπο η αρχή της φανερής δράσης της διοίκησης και να διευκολύνεται ουσιωδώς η άσκηση του συνταγματικού δικαιώματος των πολιτών στην πληροφόρηση, θεσπίζεται υποχρέωση, που καταλαμβάνει, μεταξύ άλλων και τα όργανα της αποκεντρωμένης διοίκησης, να αναρτούν τις πράξεις ή αποφάσεις τους στο διαδίκτυο. Στις πράξεις δε, που τα όργανα υποχρεωτικά αναρτούν, λαμβάνοντας σχετικό Αριθμό Διαδικτυακής Ανάρτησης (ΑΔΑ), περιλαμβάνεται ρητώς, σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 23 του ν. 4210/2013, η πράξη ανάληψης υποχρέωσης της δαπάνης και η απόφαση έγκρισης της δαπάνης. Εξάλλου, για την ταυτότητα του νομικού λόγου στις αναρτητέες πράξεις περιλαμβάνεται και η ανακλητική απόφαση του διατάκτη, με την οποία ανατρέπεται η ανάληψη υποχρέωσης, καθώς αυτή εκδίδεται με τον ίδιο τρόπο όπως και η απόφαση ανάληψης υποχρέωσης (πρβλ ΣτΕ 2801/2012). Περαιτέρω, υπό την αρχική μορφή της διάταξης του άρθρου 4 του ν. 3861/2010, η ανάρτηση στη διαύγεια αποτελούσε όρο για την εκτέλεση των οικείων πράξεων, χωρίς όμως η παράλειψη της τήρησής της να συνεπάγεται ανυπόστατο, έλλειψη ισχύος ή ακυρότητα των οικείων πράξεων, αλλά μόνο τις προβλεπόμενες στην παρ. 5 του άρθρου 3 του ν. 3861/2010 σχετικές διοικητικής ή πειθαρχικής φύσης συνέπειες σε βάρος των τυχόν ευθυνόμενων για την παράλειψη αυτή, εκάστοτε αρμοδίων για την τήρηση των παραλειφθέντων διατυπώσεων δημοσιότητας διοικητικών οργάνων (πρβλ. Ε.Σ. Κλιμ. Ι Τμ. 263, 264/2013). Ωστόσο, με την παρ. 4 του άρθρου 23 του ν. 4210/2013, με την οποία επιδιώκεται η σημαντική ισχυροποίηση της «Διαύγειας» ώστε να πραγματώνει με το βέλτιστο τρόπο τους σκοπούς για τους οποίους δημιουργήθηκε, η ανάρτηση στη «Διαύγεια» ανάγεται πλέον σε όρο ισχύος των σχετικών πράξεων ή αποφάσεων που δεν είναι δημοσιευτέες στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, οι οποίες τελειούνται μετά την πραγματοποίηση των ως άνω διατυπώσεων διαδικτυακής δημοσιότητάς τους. (...)Με τα δεδομένα αυτά, για την ελεγχόμενη δαπάνη, η οποία δεν πραγματοποιήθηκε, παρά τη δέσμευση των οικείων πιστώσεων, εντός του οικονομικού έτους 2013, η σχετική ανακλητική απόφαση του διατάκτη εκδόθηκε μεν εντός του ίδιου οικονομικού έτους, αλλά αναρτήθηκε στη «Διαύγεια» στις 5.3.2014. Δοθέντος δε ότι η ανάρτηση αποτελεί, σύμφωνα με το ν. 4210/2013, όρο ισχύος της πράξης αυτής, η εντός του επόμενου οικονομικού έτους, από εκείνο στο οποίο αφορά η δαπάνη, ανατροπή της δέσμευσης καθιστά, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω (σκ.II), την εντελλόμενη δαπάνη μη κανονική.
ΕΣ/ΚΠΕ.ΤΜ.7/267/2017
Με τα δεδομένα αυτά, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη κανονική, διότι δεν έχει λάβει χώρα δέσμευση πίστωσης και ανατροπή αυτής για το οικονομικό έτος 2014. Ενόψει όμως του ότι αφενός η ανανέωση της από 10.12.1997 προγραμματικής σύμβασης μεταξύ του Ο.ΚΑ.ΝΑ. και του ΚΠΝ .... συμφωνήθηκε μόλις στις 30.12.2014 και αφετέρου η προβλεπόμενη διαδικασία δέσμευσης πίστωσης και ανατροπής αυτής έχει τηρηθεί για τα επόμενα οικονομικά έτη, συγγνωστώς και χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των κείμενων διατάξεων υπέλαβαν τα αρμόδια όργανα του Δήμου ότι η μη τήρηση της εν λόγω διαδικασίας για το οικονομικό έτος 2014 δεν καθιστά μη κανονική την ελεγχόμενη δαπάνη.