ΕΞΩΔΙΚΟΣ ΣΥΜΒΙΒΑΣΜΟΣ:Νόμιμη η καταβολή ποσού 7.000.000 ευρώ από Υποργείο σε εταιρεία, σε εκτέλεση του πρακτικού της Β΄ Τακτικής Ολομέλειας του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους (Ν.Σ.Κ.), ύστερα από εξωδικαστική επίλυση της μεταξύ τους διαφοράς, που συνίστατο στην αναγνώριση απαίτησης της εταιρείας για εξωσυμβατική διακίνηση τύπου κατά το χρονικό διάστημα από 1.1.2012 έως 31.10.2013, καθόσον το ανωτέρω πρακτικό της Β΄ Τακτικής Ολομέλειας του Ν.Σ.Κ., το οποίο φέρει τα νόμιμα εξωτερικά στοιχεία του τύποις υποστατού, αποτελεί εκτελεστό τίτλο, σύμφωνα με τα άρθρα 41 παρ. 3 του ν. 4170/2013 και 1 του ν. 3068/2002 και δεσμεύει το Ελεγκτικό Συνέδριο κατά τον προληπτικό έλεγχο της ερειδόμενης σ’ αυτό δαπάνης και  συνεπώς, δεν δύναται να αμφισβητηθεί η ουσιαστική νομιμότητα του εξώδικου συμβιβασμού, καθιστώντας ανενεργό τον εκτελεστό τίτλο.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ-ΕΞΩΔΙΚΟΣ ΣΥΜΒΙΒΑΣΜΟΣ:(...)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στις προηγούμενες σκέψεις, το Κλιμάκιο κρίνει ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση, παρά το γεγονός ότι τηρήθηκαν τα τυπικά εξωτερικά στοιχεία του εξώδικου συμβιβασμού, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, καθόσον δεν προέκυψε κατά τρόπο αναμφισβήτητο ότι συντρέχουν τα ουσιαστικά στοιχεία για τη σύναψη του εν λόγω εξώδικου συμβιβασμού. Ειδικότερα, δεν τηρήθηκαν οι διατάξεις του Ε.Κ.Π.Ο.Τ.Α. ως προς τον έγγραφο τύπο της σύμβασης, δοθέντος ότι η αιτία του συμβιβασμού αποτελεί σύμβαση προμήθειας, η οποία είναι  άκυρη ως προφορικώς συναφθείσα, αφού ο έγγραφος τύπος κατάρτισης  της σύμβασης προμήθειας, στην περίπτωση της απευθείας ανάθεσης, απαιτείται από το νόμο ως συστατικός, η έλλειψη δε αυτού έχει ως συνέπεια να λογίζεται  η ως άνω σύμβαση ως μη γενόμενη (Α.Κ. 180) και να μην παράγει    έννομες συνέπειες, δοθέντος ότι δεν προκύπτει το προς ανάθεση αντικείμενο,  η αμοιβή του αναδόχου και ο χρόνος υποχρέωσης παράδοσης των  υλικών. Περαιτέρω, η προμήθεια των εν λόγω υλικών μη νομίμως   ανατέθηκε χωρίς διεξαγωγή διαγωνισμού, σε κάθε περίπτωση, χωρίς να προκύπτει ότι συνέτρεξαν οι εξαιρέσεις ή οι ειδικές περιπτώσεις που δικαιολογούσαν την απευθείας ανάθεσή τους, σύμφωνα με τις οικείες διατάξεις του ΕΚΠΟΤΑ.

Eξώδικος συμβιβασμος(..)Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Τμήμα κρίνει ότι, ανεξαρτήτως του αν συντρέχουν τα ουσιαστικά στοιχεία για τη σύναψη του ως άνω εξώδικου συμβιβασμού, δεν συντρέχουν τα απαιτούμενα για τη νομιμότητά αυτού τυπικά εξωτερικά στοιχεία, καθόσον δεν επακολούθησε, μετά την 77/2011 απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής, απόφαση του οικείου Δημοτικού Συμβουλίου, περί εγκρίσεως του συμβιβασμού. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη και επομένως αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί.

Ο εξώδικος συμβιβασμός -Πρακτικά εξώδικου συμβιβασμού του Ν.Σ.Κ

ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΕΣ ΑΠΟΔΟΧΕΣ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Τμήμα άγεται στην κρίση ότι μη νόμιμα καταβάλλεται με τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα η εντελλόμενη δαπάνη, δεδομένου ότι δεν συντρέχουν τα απαιτούμενα για τη νομιμότητα του εξώδικου συμβιβασμού τυπικά εξωτερικά στοιχεία, καθόσον δεν ελήφθη απόφαση επ’ αυτού από το αρμόδιο προς τούτο όργανο διοίκησης (διοικητικό συμβούλιο) του Ο.Π.Α.Σ. Την έλλειψη δε αυτή, δεν δύναται να θεραπεύσει η κατ’ άρθρο 86 του ΚΔΚ (ν. 3463/2006 και ήδη άρθρο 58 παρ. 2 του ν. 3852/2010) δυνατότητα του Δημάρχου να λάβει μέτρα όταν δημιουργείται άμεσος και προφανής κίνδυνος ή απειλείται ζημία των δημοτικών συμφερόντων, δεδομένου ότι στην προκειμένη περίπτωση η δυνατότητα αυτή παρέχεται μόνο για αρμοδιότητες που ασκούνται από την Οικονομική Επιτροπή, ενώ σε κάθε περίπτωση, από κανένα στοιχείο του φακέλου δεν προκύπτει ο επαπειλούμενος κίνδυνος και η ζημία για τα συμφέροντα του Οργανισμούαπό την αναβολή λήψης της σχετικής απόφασης. Περαιτέρω, ανεξαρτήτως της αοριστίας της 547/2011 γνωμοδότησης του νομικού συμβούλου του Δήμου – η οποία αναφέρεται στις αριθ. πρωτ. 10035 και 10036/26.7.2011 αιτήσεις υπαλλήλων του Δήμου, χωρίς όμως σε αυτήν να αναφέρονται οποιαδήποτε άλλα προσδιοριστικά στοιχεία των αιτήσεων αυτών (ταυτότητα των αιτούντων και σχέση τους με το Δήμο, αίτημα και πραγματικά περιστατικά) – δεν προσκομίζονται οι αιτήσεις των φερόμενων ως δικαιούχων ούτε και οποιοδήποτε δικαιολογητικό στοιχείο από το οποίο να προκύπτει το περιεχόμενο και το εύρος των απαιτήσεων αυτών έναντι του Δήμου, ιδίως ενόψει του γεγονότος ότι η νομική βάση του εξώδικου συμβιβασμού (άρθρο 14 του ν. 3016/2002) έχει ήδη καταργηθεί με τα άρθρα 24 και 28 του ν. 3205/2003. Οι ανωτέρω ασάφειες έχουν ως αποτέλεσμα να καθίσταται ανέφικτη η επαλήθευση των ουσιαστικών στοιχείων για τη σύναψη του εξώδικου συμβιβασμού. Επομένως, για το λόγο αυτό, που έγκειται στο σύννομο των εξωτερικών και εσωτερικών τυπικών στοιχείων του εξώδικου συμβιβασμού, ο οποίος δεν προβάλλεται από την Επίτροπο, πλην όμως, εξετάζεται αυτεπαγγέλτως από το Τμήμα επειδή αφορά στη νομιμότητα της υπό κρίση δαπάνης και προκύπτει ευθέως από τα στοιχεία του φακέλου, η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη νόμιμη (βλ. πράξεις Ι Τμήμ. Ε.Σ. 193/2011, 280/2010, 273/2009, 83 και 75/2007). Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα δεν πρέπει να θεωρηθούν.

ΕΞΩΔΙΚΟΣ ΣΥΜΒΙΒΑΣΜΟΣ:. Στην προκειμένη περίπτωση η Οικονομική Επιτροπή του Δήμου ....., αφού έλαβε υπόψη της την 53312/15.12.2017 θετική, κατά την Επίτροπο, γνωμοδότηση της Νομικής του Υπηρεσίας, ενέκρινε, με την 594/20.12.2017 απόφασή της, το από 14.12.2017 αίτημα συμβιβαστικής επίλυσης διαφοράς του φερόμενου ως δικαιούχου ...... και την καταβολή σε αυτόν ποσού 8.000 ευρώ ως χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης, ενόψει προσβολής της σωματικής του ακεραιότητας μετά από δάγκωμα σκύλου στις 17.1.2008 επί της οδού … στη Βουλιαγμένη, υπό τον όρο             να παραιτηθεί από την με αριθμό κατάθεσης 5576/2010 σχετική αγωγή, που           είχε ασκήσει ενώπιον του Διοικητικού Πρωτοδικείου Πειραιά και με την οποία διεκδικούσε για την άνω αιτία το ποσό των 20.000 ευρώ. Μετά την παραίτηση του ανωτέρω από την προαναφερόμενη αγωγή του και την, συνεπεία της παραίτησης αυτής, κατάργηση της εκκρεμούς δίκης, εκδόθηκε, προς υλοποίηση του άνω συντελεσθέντος εξώδικου συμβιβασμού, το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα, η δαπάνη του οποίου νομίμως βαρύνει τον Κ.Α.Ε. 811 (πληρωμές υποχρεώσεων παρελθόντων οικονομικών ετών), αφού δεν εξοφλήθηκε κατά το έτος 2018, κατά το οποίο είχε αρχικά επιδιωχθεί η πληρωμή με την έκδοση του ήδη ακυρωθέντος 13/2018 χρηματικού εντάλματος.

Εξώδικος συμβιβασμός.Με δεδομένα τα ανωτέρω και ενόψει των εκτιθέμενων στην δεύτερη σκέψη της παρούσας, ο εξώδικος συμβιβασμός, μεταξύ του Δήμου …και της φερόμενης ως δικαιούχου του εντάλματος, ως αιτιώδης δικαιοπραξία, είναι άκυρος. Ειδικότερα, δοθέντος ότι η εκτέλεση των επίμαχων εργασιών ανατέθηκε απευθείας, καίτοι το ύψος του συμβατικού ανταλλάγματος υπερέβαινε το όριο της απευθείας ανάθεσης (το οποίο κατά τον κρίσιμο χρόνο ανερχόταν στο ποσό των 8.804 ευρώ), από μη εξουσιοδοτημένα όργανα του Δήμου και χωρίς να τηρηθεί ο αναγκαίος έγγραφος τύπος, η αιτία του εξώδικου συμβιβασμού δεν είναι έγκυρη διότι πηγάζει από μη νομίμως συναφθείσα -άκυρη σύμβαση παροχής υπηρεσιών. Συνεπώς μη νόμιμα ενταλματοποιήθηκε     η δαπάνη του επιμάχου Χ.Ε., αφού αυτή ερείδεται σε άκυρο συμβιβασμό, που δεν υποχρεώνει το Δήμο σε παροχή. Εξάλλου τα υποστηριζόμενα περί αδικαιολογήτου πλουτισμού του Δήμου σε βάρος της φερόμενης ως δικαιούχου δεν ασκούν έννομη επιρροή. Και τούτο διότι, πέραν των αμφιβολιών που προεκτέθηκαν ως προς την αποδεικτική ισχύ των προσκομισθέντων χειρόγραφων αποδείξεων, στο πλαίσιο της παρούσας διαδικασίας ελέγχου, οι διατάξεις των άρθρων 904 ΑΚ επ. δεν παρέχουν νόμιμο έρεισμα για τη διενέργεια δαπάνης, η δε ικανοποίηση της σχετικής αξίωσης μόνο με άσκηση αγωγής ενώπιον του καθ’ ύλην αρμοδίου δικαστηριου δύναται να επιδιωχθεί (πρβ. ΚΠΕΔ στο Ι Τμ. 265/2013 και εκεί παρατεθείσα νομολογία).

ΕΞΩΔΙΚΟΣ ΣΥΜΒΙΒΑΣΜΟΣ:Στην προκειμένη υπόθεση, η εντελλόμενη δαπάνη αφορά στην αποζημίωση των …., …. και …, λόγω ρυμοτομίας, ήτοι στην καταβολή σε αυτές της αξίας των επικειμένων σε ρυμοτο-μούμενο οικόπεδό τους, όπως η αξία αυτή προσδιορίστηκε από την αρμόδια επιτροπή εκτίμησης ακινήτων του π.δ/τος 5/1986. Η εν λόγω αποζημίωση καθορίστηκε κατόπιν εξώδικου συμβιβασμού μεταξύ των ανωτέρω ιδιοκτητριών και του Δήμου. Τα ανωτέρω επικείμενα (αμπέλι ξερικό) περιλήφθηκαν στο σχετικό διορθωτικό πίνακα του Τμήματος Πολεοδομικού Σχεδιασμού και Χωροταξίας του Δήμου, που έχει μεν εγκριθεί από το Δημοτικό Συμβούλιο …, με την 79/10.3.2016 απόφασή του, πλην δεν έχει κυρωθεί από την Περιφερειάρχη Αττικής, όπως κατά τα ανωτέρω απαιτείται. Εντούτοις, ενόψει του ότι στο 267330/2017/ 16.3.2018, διευκρινιστικό της ακολουθητέας διαδικασίας διόρθωσης των πινάκων επικειμένων, έγγραφο του Τμήματος Πολεοδομικών Θεμάτων και Εφαρμογών της Περιφέρειας Αττικής προς τον Δήμο ......αναφέρεται ότι η τυχόν απαιτούμενη διόρθωση του κυρωμένου πίνακα επικειμένων της Πράξης Εφαρμογής γίνεται με ευθύνη του φορέα που προβαίνει στις αποζημιώσεις, χωρίς να επισημαίνεται περαιτέρω ότι θα πρέπει να τηρηθεί η διαδικασία κύρωσης του διορθωτικού πίνακα από την Περιφέρεια Αττικής (βλ. και το από 13.2.2018 έγγραφο του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας προς την Περιφέρεια Αττικής που επισυνάπτεται στο ανωτέρω διευκρινιστικό έγγραφο και αναφέρει ότι δεν απαιτείται κύρωση του πίνακα επικειμένων από την οικεία Περιφέρεια), τα αρμόδια όργανα του Δήμου προέβησαν στις σχετικές ενέργειες όχι με πρόθεση καταστρατήγησης των ως άνω διατάξεων, αλλά με την πεποίθηση ότι ο διορθωτικός πίνακας επικειμένων δεν απαιτείτο να κυρωθεί από την Περιφερειάρχη Αττικής (βλ. Ελ. Συν. Πρ. Κλιμ. Προλ. Ελ. Δαπ. Στο VII Τμ. 292, 190, 119/2017).

Εξώδικος συμβιβασμος.(..)Με τα δεδομένα αυτά, το Τμήμα κρίνει ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση, παρά το γεγονός ότι τηρήθηκαν τα τυπικά εξωτερικά στοιχεία του εξώδικου συμβιβασμού, η εντελλόμενη δαπάνη δεν είναι νόμιμη, καθόσον δεν προέκυψε κατά τρόπο αναμφισβήτητο ότι συντρέχουν τα ουσιαστικά στοιχεία για τη σύναψη του εν λόγω εξώδικου συμβιβασμού. Ειδικότερα, δεν τηρήθηκαν οι διατάξεις του Ε.Κ.Π.Ο.Τ.Α., ήτοι έκδοση αιτιολογημένης απόφασης του αρμοδίου οργάνου για την ανάθεση των εργασιών (άρθρο 23 παρ. 2), ο έγγραφος τύπος της σύμβασης (άρθρα 24 και 25), από την οποία να προκύπτουν το προς ανάθεση αντικείμενο, η συνολική διάρκεια των παρασχεθεισών εργασιών και η συνολική αμοιβή του αναδόχου καθώς και η έκδοση βεβαιώσεων παραλαβής – καλής εκτέλεσης των εργασιών (άρθρο 28), υπογεγραμμένες αρμοδίως από τα μέλη της οικείας επιτροπής παραλαβής, προς απόδειξη ότι εκτελέστηκαν πράγματι και προσηκόντως οι εργασίες. Λαμβανομένου όμως υπόψιν αφενός μεν ότι οι παραπάνω δαπάνες βεβαιώνονται, ως προς τον αριθμό των πραγματοποιηθέντων ημερομισθίων, τόσο από τα έγγραφα ...του Προέδρου της Κοινότητας ... και .. των Αντιδημάρχων του Δήμου ..., όσο και από την 32/2010 απόφαση της Δ.Ε., αφετέρου δε ότι ο δικηγόρος του Δήμου, με την ως άνω θετική γνωμοδότησή του, προτείνει τη σύναψη του εξώδικου συμβιβασμού υποστηρίζοντας ότι είναι προς όφελος του Δήμου, το Τμήμα κρίνει ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση ο Δήμος συγγνωστώς και χωρίς πρόθεση καταστρατήγησης των προαναφερθεισών διατάξεων υπέλαβε ότι τα εκτεθέντα στοιχεία καλύπτουν την έλλειψη των αναγκαίων δικαιολογητικών και ότι μπορούσε να προβεί στη σύναψη του εξώδικου συμβιβασμού.... Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, το Τμήμα κρίνει ότι η εντελλόμενη με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα δαπάνη δεν είναι νόμιμη, πλην όμως αυτό πρέπει να θεωρηθεί λόγω συγγνωστής πλάνης.

ΕΞΩΔΙΚΟΣ ΣΥΜΒΙΒΑΣΜΟΣ:Η άνω απόφαση, η οποία, ενόψει των τεθέντων με αυτή όρων συνιστούσε πρόταση προς σύναψη της προαναφερόμενης σύμβασης, έγινε αποδεκτή από την αιτούσα, δια της από 30.4.2019 υπευθύνου δηλώσεως της, συναφθείσας ως εκ τούτου, κατά την ως άνω ημερομηνία, της σχετικής σύμβασης εξώδικου συμβιβασμού, ο οποίος αποτελεί το νόμιμο έρεισμα της εντελλόμενης δαπάνης και ελέγχεται από το Ελεγκτικό Συνέδριο τόσο ως προς τα εξωτερικά τυπικά στοιχεία του, όσο και ως προς τη συνδρομή των νόμιμων ουσιαστικών προϋποθέσεων πραγματοποίησής του (βλ. 340/2013, 236/2014, 7/2016 πράξεις Κλιμακίου τούτου). Περαιτέρω, από τα επισυναπτόμενα δικαιολογητικά και ειδικότερα από α) το, από 15.10.2018, αντίγραφο του βιβλίου αδικημάτων και συμβάντων του Αστυνομικού Τμήματος Συντάγματος, β) την, από 11.10.2018, γνωμάτευση - πιστοποιητικό του ιδιώτη χειρουργού οδοντιάτρου ... και γ) την 2888/27.2.2019 σχετική απόδειξη του ως άνω οδοντιάτρου (ποσού 6.000 ευρώ), αποδεικνύεται τόσο η, κατά την άνω ημερομηνία, πτώση της φερόμενης ως δικαιούχου στην προαναφερόμενη ράμπα - πεζοδρόμιο, όσο και η φύση, η έκταση και το ύψος της ζημίας που αυτή υπέστη και η αποκατάσταση της οποίας επιδιώκεται με το επίμαχο χρηματικό ένταλμα. Εντούτοις, όπως βεβαιώνεται με το από 8.2.2019 έγγραφο του αρμοδίου Τμήματος Τεχνικών Συνεργείων της Διεύθυνσης Οδοποιίας του Δήμου ......, που διενήργησε τη σχετική αυτοψία, «δεν παρατηρήθηκαν φθορές - καθιζήσεις  ή ασυνέχεια στην επιφάνεια της προαναφερόμενης ράμπας» και «δεν διαπιστώθηκε οποιαδήποτε προηγούμενη καταγραφή - καταγγελία για την ύπαρξη φθοράς ή ολισθηρότητας επί του αναφερόμενου σημείου του πεζοδρομίου». Συνεπώς, δεν αποδεικνύεται παράνομη παράλειψη υλικής ενέργειας του Δήμου ......, ώστε να στοιχειοθετείται εν προκειμένω ευθύνη του προς αποζημίωση.