ΕΡΓΑ.Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα προηγουμένως έγιναν δεκτά, το ως άνω χρηματικό ένταλμα πληρωμής που αφορά στην πληρωμή του 4ου λογαριασμού της άνω σύμβασης, ανεξαρτήτως του ότι συντάχθηκε κατά τη διάρκεια της παράτασης της προθεσμίας περαίωσης των εργασιών της προαναφερθείσας σύμβασης δοθέντος ότι δεν περιλαμβάνει δαπάνη αυτοτελώς προερχόμενη από την παράταση, δεν υπόκειται στον προληπτικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΕΡΓΑ.(..)Συνεπώς, λογαριασμοί που συντάσσονται κατά τη διάρκεια της παράτασης  της προθεσμίας εκτέλεσης έργου και δεν περιλαμβάνουν δαπάνη άνω του  ποσού των 5.000,00, που καταβάλλεται λόγω της χορηγηθείσας παράτασης, εκφεύγουν του ασκούμενου από το Ελεγκτικό Συνέδριο προληπτικού ελέγχου των δημοσίων δαπανών..(..) Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα προηγουμένως έγιναν δεκτά, το ως άνω χρηματικό ένταλμα πληρωμής, το οποίο αφορά στην πληρωμή του 2ου λογαριασμού της άνω σύμβασης, ανεξαρτήτως του ότι συντάχθηκε κατά τη διάρκεια της παράτασης της προθεσμίας περαίωσης των εργασιών της προαναφερθείσας σύμβασης, δοθέντος ότι δεν περιλαμβάνει δαπάνη άνω του ποσού των 5.000 ευρώ, αυτοτελώς προερχόμενη από την παράταση, δεν υπόκειται στον προληπτικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

ΕΡΓΑ.Με δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα προηγουμένως έγιναν δεκτά, το ως άνω χρηματικό ένταλμα πληρωμής,  που αφορά στην πληρωμή του 12ου λογαριασμού της       άνω σύμβασης, ανεξαρτήτως του γεγονότος ότι συντάχθηκε κατά τη διάρκεια της παράτασης της προθεσμίας περαίωσης των εργασιών της προαναφερθείσας σύμβασης, δοθέντος ότι δεν αφορά σε δαπάνη αυτοτελή ερειδομένη στην παράταση αυτή, δεν υπόκειται όπως προεκτέθηκε στον  προληπτικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Η δαπάνη που αφορά στην εξόφληση του 12ου λογαριασμού του έργου «Προσθήκη 6 αιθουσών στο Λύκειο ….», δεν υπόκειται στον προληπτικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, καθόσον δεν προκύπτει ότι περιλαμβάνει δαπάνη άνω του ποσού των 5.000 ευρώ, αυτοτελώς προερχόμενη από την παράταση προθεσμίας εκτέλεσης του ανωτέρω έργου (π.δ. 136/2011, ΦΕΚ Α΄ 267/2011).

ΕΡΓΑ.Με δεδομένα αυτά, το ως άνω χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν προκύπτει αφορά σε δαπάνη άνω του ποσού των 5.000,00 ευρώ, αυτοτελώς προερχόμενη από την παράταση, ενώ η δαπάνη που προήλθε από την αύξηση του συντελεστή Φ.Π.Α., ανεξαρτήτως του ότι έλαβε χώρα κατά τη διάρκεια της πρώτης παράτασης του έργου και όχι της δεύτερης παράτασης για τη νομιμότητα της οποίας διαφωνεί η Επίτροπος, σε κάθε περίπτωση, δεν οδηγεί σε αύξηση της συμβατικής δαπάνης που καταβάλλεται λόγω της χορηγηθείσας παράτασης, καθόσον η μεταβολή του συντελεστή Φ.Π.Α., οφειλόμενη στην εφαρμογή νέου κανονιστικού πλαισίου που τέθηκε σε ισχύ μετά την υπογραφή της συμβάσεως, καλύπτεται από το κονδύλιο των απρόβλεπτων δαπανών της σύμβασης (απόφ. 64/2007 VI Τμ. Ελ. Συν.). Συνεπώς, σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το ως άνω χρηματικό ένταλμα πληρωμής που αφορά στην πληρωμή του 4ου λογαριασμού της άνω σύμβασης, δεν υπόκειται στον προληπτικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Υπό τα δεδομένα αυτά και συμφώνως προς όσα έγιναν δεκτά σε προηγούμενη σκέψη, το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εντελλόμενη δαπάνη, δεν υπάγεται στον προληπτικό έλεγχο δαπανών του Ελεγκτικού Συνεδρίου, καθόσον η πληρωμή αυτή ερείδεται μεν στην από 28.1.2015 συμπληρωματική σύμβαση του έργου με τίμημα (15.500 ευρώ χωρίς ΦΠΑ), που υπερβαίνει το όριο των πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ, πλην, δεν αφορά στον 1ο λογαριασμό της οικείας συμπληρωματικής συμβάσεως, στο πλαίσιο του οποίου και μόνο     θα ήταν κατά νόμον ελεγκτέα προληπτικώς η σύμβαση αυτή και οι εξ αυτής απορρέουσες δαπάνες, συμφώνως προς τις προεκτεθείσες διατάξεις του     π.δ/τος 136/2011. Τούτο δε, καθόσον εργασίες της συμπληρωματικής αυτής συμβάσεως είχαν ήδη περιληφθεί στον 3ο λογαριασμό του έργου, όπως προκύπτει εκ των στοιχείων του φακέλου και δεν αμφισβητείται από τον ελεγχόμενο Δήμο. Επομένως, ο λογαριασμός αυτός συνιστούσε τον 1ο λογαριασμό της συμπληρωματικής αναθέσεως και έπρεπε να έχει υποβληθεί σε προληπτικό έλεγχο κατά τα οριζόμενα στο ανωτέρω π.δ., η δε σχετική δαπάνη περιελήφθη στο 134, οικονομικού έτους 2015, χρηματικό ένταλμα πληρωμής που εξεδόθη προς εξόφληση του λογαριασμού αυτού, το οποίο δεν υπεβλήθη σε προληπτικό έλεγχο. Εξ άλλου, ακόμη και υπό την εκδοχή ότι εκ παραδρομής δεν υπεβλήθη προς έλεγχο ως άνω τίτλος πληρωμής με τα σχετικά δικαιολογητικά, όπως προβάλλεται με το από 1.7.2015 έγγραφο του Προϊσταμένου της Οικονομικής Υπηρεσίας του Δήμου ....., δεν είναι επιτρεπτή κατά τα προεκτεθέντα, η διόρθωση της ουσιώδους αυτής παρατυπίας, διά της υποβολής στον έλεγχο του τίτλου πληρωμής που εξεδόθη σε εκτέλεση του 4ου λογαριασμού του έργου και 2ου λογαριασμού της επίμαχης συμπληρωματικής αναθέσεως, όπως επιχειρείται από τον ελεγχόμενο Δήμο, καθόσον, ο τίτλος αυτός πληρωμής, μη αφορών στον 1ο λογαριασμό της εν λόγω συμπληρωματικής συμβάσεως, δεν υπόκειται σε προληπτικό έλεγχο, κατά τα προβλεπόμενα στο άρθρο 1 παρ. 2α του π.δ/τος 136/2011. Εξ άλλου, δεν είναι νοητός ο κύριος έλεγχος νομιμότητος και κανονικότητος της σχετικής δαπάνης στο πλαίσιο του προηγηθέντος 3ου λογαριασμού που υπεβλήθη το πρώτον μετά την 39/19.6.2015 πράξη επιστροφής του αναπληρωτή Επιτρόπου, προεχόντως διότι ο λογαριασμός αυτός έχει ήδη εξοφληθεί με το 134, οικονομικού έτους 2015, χρηματικό ένταλμα πληρωμής, το οποίο δεν υπεβλήθη προ της πληρωμής του σε προληπτικό έλεγχο, εξ αυτού δε του λόγου υπόκειται μόνον σε κατασταλτικό έλεγχο. Περαιτέρω, δεν είναι επιτρεπτός ούτε ο παρεμπίπτων έλεγχος του 3ου λογαριασμού της αναθέσεως και 1ου λογαριασμού της επίμαχης συμπληρωματικής συμβάσεως επ’ ευκαιρία της υποβολής σε έλεγχο του 4ου λογαριασμού της αναθέσεως και 2ου λογαριασμού της συμπληρωματικής συμβάσεως. Και τούτο, διότι ο τελευταίος αυτός λογαριασμός δεν υπόκειται, κατά τα ανωτέρω, σε προληπτικό έλεγχο, ενώ δεν δύναται, λόγω του σφάλματος του ελεγχομένου φορέως να μην υποβάλει σε έλεγχο τον προηγηθέντα αυτού λογαριασμό να θεωρηθεί ο νυν υποβαλλόμενος προς έλεγχο ως πρώτος, επιτρέποντας την  παρεμπίπτουσα εξέταση της νομιμότητος του 3ου λογαριασμού της αναθέσεως και 1ου λογαριασμού της συμπληρωματικής συμβάσεως, καθόσον τούτο θα αντέβαινε στις ρυθμίσεις του π.δ/τος 136/2011. Άλλωστε, μία τέτοια πρακτική  θα μετέτρεπε τον προληπτικό έλεγχο σε κατασταλτικό, διά του ex post ελέγχου της νομιμότητος και κανονικότητος της ήδη συντελεσθείσης με το 134/2015 χρηματικό ένταλμα εκταμιεύσεως, φαλκιδεύοντας την πρακτική αποτελεσματικότητα του κατ’ άρθρο 98 του Συντάγματος προληπτικού ελέγχου των δαπανών, ως εγγυητικής δικλείδας για την αποτροπή παρανόμων εκταμιεύσεων και πρώτου σταδίου της θεσμοθετημένης διαδρομής εξωτερικού ελέγχου, εκ της οποίας δεν δύναται να αποκλίνει ούτε ο ελεγχόμενος φορέας αλλά ούτε και το Ελεγκτικό Συνέδριο. Επομένως, ο υποβληθείς προς έλεγχο τίτλος πληρωμής δεν υπόκειται σε προληπτικό αλλά μόνον σε κατασταλτικό έλεγχο, στο πλαίσιο του οποίου και θα εκτιμηθεί η κατ’ αρχήν ουσιώδης παρατυπία της μη υποβολής του εκδοθέντος σε εκτέλεση του 1ου λογαριασμού της επίμαχης συμπληρωματικής συμβάσεως και 3ου λογαριασμού του έργου σε προληπτικό έλεγχο (βλ. ΕΣ αποφ. Ολομ. 4682/2013, VII Τμ. 3974/2014). 

ΥΠΑΓΩΓΗ ΣΤΟΝ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΟ ΕΛΕΓΧΟ-ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ ΕΚΔΟΣΗΣ Χ.Ε.Δεν υπάγεται στον προληπτικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου καταβολή αμοιβής από ν.π.δ.δ. σε ιδιώτη για προμήθεια ειδών οπωροπωλείου σε εκτέλεση παράτασης αρχικώς συναφθείσας σύμβασης από το Κέντρο Κοινωνικής Πρόνοιας Περιφέρειας …- Παράρτημα Α.μ.Ε.Α(...)δοθέντος ότι ερείδεται σε παράταση της προαναφερθείσας αρχικής σύμβασης προμήθειας ειδών οπωροπωλείου, της οποίας ο συμβατικός προϋπολογισμός δεν υπερβαίνει αυτοτελώς το ποσό των 10.000,00 με Φ.Π.Α.

ΕΡΓΑ.Με δεδομένα τα ανωτέρω και σε συνδυασμό με όσα έγιναν δεκτά στην προηγούμενη σκέψη, το Κλιμάκιο κρίνει, κατά πλειοψηφία, ότι το 354, οικονομικού έτους 2014, χρηματικό ένταλμα πληρωμής, που εκδόθηκε         υπέρ της ... για την εξόφληση      του 2ου λογαριασμού του έργου «Βελτίωση αθλητικών εγκαταστάσεων», και αφορούσε στην εκτέλεση εργασιών που εκτελέστηκαν στο πλαίσιο της παράτασης του έργου, δεν εμπίπτει στον προληπτικό έλεγχο, καθόσον, ένεκα της χορηγηθείσας παράτασης δεν προκλήθηκε δαπάνη που υπερβαίνει το κατώφλιο των 5.000,00 ευρώ. Σε κάθε δε περίπτωση, δεν ασκεί επιρροή το γεγονός ότι εγκρίθηκε παράταση με αναθεώρηση, αφού δεν έχουν εγκριθεί νέοι συντελεστές αναθεώρησης τιμών, μετά το έτος 2012....Αποφαίνεται ότι το 354, οικονομικού έτους 2014, χρηματικό ένταλμα πληρωμής του Δήμου ..., ποσού 11.558,74 ευρώ, δεν υπόκειται σε προληπτικό έλεγχο από το Ελεγκτικό Συνέδριο

Καταβολή αποζημίωσης...Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη που προηγήθηκε, το Κλιμάκιο κρίνει ότι ο έλεγχος νομιμότητας της δαπάνης που αφορά στην πληρωμή υπερωριακής απασχόλησης δεν δύναται, με βάση τα ανωτέρω δεδομένα, να οδηγήσει σε παρεμπίπτοντα έλεγχο προηγούμενων υπηρεσιακών μεταβολών (παράταση της διάρκειας της σύμβασης εργασίας), δημιουργικών άλλων δαπανών, οι οποίες ήδη πραγματοποιήθηκαν χωρίς να διέλθουν του προληπτικού ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, διότι τούτο, μετά την εκταμίευση, θα μετέτρεπε τον προληπτικό έλεγχο σε κατασταλτικό. Ενόψει των ανωτέρω, η κύρια έννομη σχέση παράτασης εργασίας ορισμένου χρόνου των ως άνω εργαζομένων (επικουρικού προσωπικού) δεν υπόκειται πλέον σε προληπτικό αλλά μόνον σε κατασταλτικό έλεγχο, στο πλαίσιο του οποίου και θα εκτιμηθεί καταρχήν τόσο η παρατυπία της μη υποβολής του πρώτου χρηματικού εντάλματος μετά την τελευταία παράταση της σύμβασης εργασίας ορισμένου χρόνου όσο και η εν γένει νομιμότητα της δαπάνης της παράτασης αυτής (πρβλ. Ολομ. 4682/2013, βλ. ΚΠΕΔ στο VII Τμ. 281/2015). Με βάση αυτά και εφόσον δεν προβάλλεται άλλος λόγος διαφωνίας, με τον οποίο να αμφισβητείται ευθέως η νομιμότητα της εντελλόμενης με το υποβληθέν προς έλεγχο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνης, αυτή πρέπει να θεωρηθεί νόμιμη και το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής θεωρητέο.Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, η εντελλόμενη με το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δαπάνη είναι νόμιμη και, συνεπώς, αυτό θα μπορούσε να θεωρηθεί, αν δεν είχε λήξει το οικονομικό έτος, τις πιστώσεις του οποίου βαρύνει.

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΑΝΤΑΛΛΑΚΤΙΚΩΝ:Με τα δεδομένα αυτά και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά ανωτέρω το Κλιμάκιο κρίνει ότι η εντελλόμενη δαπάνη δεν υπάγεται στον προληπτικό έλεγχο δαπανών του Ελεγκτικού Συνεδρίου, καθόσον απορρέει από δεκατρείς (13) αυτοτελείς συμβάσεις το συμβατικό τίμημα των οποίων υπολείπεται του ορίου των 5.000,00 ευρώ. Και τούτο ανεξαρτήτως του ότι ο Δήμος σώρευσε όλες τις συμβατικές αμοιβές σε ένα χρηματικό ένταλμα, με αποτέλεσμα να υπερβεί το τιθέμενο εκ του νόμου όριο, καθόσον τούτο δεν αναιρεί το γεγονός ότι πρόκειται για δαπάνες προς εξόφληση δημοσίων συμβάσεων, εφαρμοζόμενης εν προκειμένω της παραγράφου 2α του π.δ. 136/2011 με το οποίο τίθεται ειδικά το κριτήριο του συμβατικού προϋπολογισμού. Σε αντίθετη περίπτωση, θα παρεχόταν η δυνατότητα στον κάθε ελεγχόμενο φορέα να καταστρατηγεί το θεσπισθέν όριο των 5.000,00 ευρώ, και να υπαγάγει στον προληπτικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, δαπάνες που δεν θα ελέγχονταν λόγω ποσού, παρά τη βούληση του νομοθέτη, ο οποίος ήθελε σαφώς να εξαιρέσει από αυτόν ήσσονος σημασίας δαπάνες χάριν της ταχύτητας των συναλλαγών. (βλ. σχετ. Πρακτικά της 10ης Γεν.Συν./7.5.2014 της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου). Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω, εφόσον το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα περιλαμβάνει δαπάνες που απορρέουν από συμβάσεις, οι οποίες υπολείπονται του ορίου των 5.000,00 ευρώ, δεν υπόκειται στον προληπτικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου.